Gemeentelijke detailhandelsondersteuning in Limburg Rapport UNIZO-Limburg i.s.m. de VVSG

Vergelijkbare documenten
Voor meer cijfers, zie beleidsdomein Slagkrachtige stad, rubriek data. Stad Genk Publicatie Inkomens

Stad Genk Publicatie Vastgoedprijzen

VASTGOEDPRIJZEN 2010

VASTGOEDPRIJZEN 2009

ANALYSE Belastingtarieven Limburgse gemeenten 2017

Opnieuw drie Limburgse gemeenten schaffen motorenbelasting af

BDO-BENCHMARK GEMEENTEN 2016 vs PROVINCIE LIMBURG

Analyse: maatschappelijke kwetsbaarheid bij kinderen en jongeren in relatie tot het bereik van de rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp in Limburg

BDO-BENCHMARK GEMEENTEN vs PROVINCIE LIMBURG

CultuurInvest 2010 Postcode Gemeente Sector Financieringsbedrag

Een overzicht Ledenaantal Vlaanderen: leden Limburg: leden Door de afdelingen zelf geworven Vlaanderen: leden Limburg: 103 leden

Uw belastingaangifte invullen? Onze experten helpen u graag

Uw belastingaangifte invullen? Onze experten helpen u graag

G O K - I N D I C A T O R E N B I J L E E R L I N G E N I N B a O EN S O

Voor meer cijfers, zie beleidsdomein Slagkrachtige stad, rubriek data. Stad Genk Publicatie Inkomens

een zeer lage prijs (bron FOD Economie). 1 De grote stijging zou te wijten zijn aan de verkoop van een zeer groot perceel/groot aantal percelen aan

De welzijnsmonitor en cijferkorven van het Limburgse Steunpunt Sociale Planning

ACTIVITEITENVERSLAG. De Palliatieve Limburgse Ondersteuningsequipe

De Genkse werkloosheidscijfers Toestand op

I N D I C A T O R F I C H E S B E S T A A N S O N Z E K E R E N Editie 2011

De Palliatieve Limburgse Ondersteuningsequipe. Activiteitenverslag 2018 Palliatieve Limburgse Ondersteuningsequipe PALLION Pagina 1 van 16

Persbericht 25 januari 2019

gewogen gemiddelde dagprijs gemeente statuu woonzorgcentrum Alle Kamertypes eenpersoonskamer tweepersoonskamer

ONTWIKKELINGSKANSEN OP BASIS VAN KNOOPPUNTWAARDE EN VOORZIENINGENNIVEAU IN LIMBURG

Pendelarbeid in de gewesten, de provincies en in de Limburgse streken en gemeenten FEBRUARI 2010

Hors plan de délestage Buiten afschakelplan Commune Gemeente. Tranche 6 Schijf 6 Alken Tranche 1 Schijf 1. Tranche 3 Schijf 3

Mobiliteitsvraagstukken ook in de GGZ? 5 jaar mobiele teams Reling

Persbericht 30 december 2017

Hoe veilig is uw gemeente?

HOE KAN SOCIALE ECONOMIE BIJDRAGEN AAN HET BELEID IN UW GEMEENTE?

GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN s.d. Gemeente Lijst nr. Partij Aantal s.l. PVV 3 Volksbelangen 1

GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN s.d. Gemeente Lijst nr. Partij Aantal s.l. PVV 3 Volksbelangen 1

Limburg. Bestuursorganen. Wie is wie? Legislatuur

Wooninfopunten in uw gemeente. Steunpunt Duurzaam Bouwen 25 februari 2010

Overzicht hinder op streeklijnen

SOCIO-ECONOMISCHE ANALYSE VAN LIMBURG EN HAAR 5 STREKEN. Joël BIJNENS Freddy KYNDT Hilde VANHEUSDEN Luc GHYS Peter RENTMEESTERS Rik NELLES

Overzicht hinder op streeklijnen

Handleiding beweging van objecten bij het versturen van documenten tussen de verschillende aangesloten bibliotheken AFO 463

De klimaatproblematiek zette Vlaanderen in beweging

Overzicht aan te besteden ritten Openbare Aanbesteding d.d. 15 november Beschikbaarheid (van - tot) 's morgens 's avonds woensdagmid

3 VOORWOORD. 4 ZORGAANBOD MET FOCUS OP vraagverduidelijking en oriëntering. 6 ZORGAANBOD MET FOCUS OP ambulante Begeleiding of BeHandeling

Stamnr. Club U9 U8 CODE Aanmeldingsloket 2408 KFC Ham United U9 C6 C 52

Gezondheidswandelingen. Wandel 30 min. en win gezondheid!

Pigeon rings Province Limburg, Belgium

Heroriëntatie huisartsenkringen volgens het zorgregiodecreet 07/12/2013

RAPPORT SAMENSTELLING ZWERFVUIL VAN LIMBURG.NET. Auteur: An Vander Linden. Klant: Limburg.net. 1/10

De Genkse werkloosheidscijfers Toestand op

samen bouwen aan vermaatschappelijking van zorg Infomoment art. 107 Reling

De Genkse werkloosheidscijfers Toestand op

Wegwijs in het recyclagepark van Houthalen-Helchteren

p r o v i n c i e Limburg

De Genkse werkloosheidscijfers Toestand op

Repertorium Teams Thuisverpleging Limburg

Overzicht hinder op streeklijnen

LOMMEL PURE ENERGIE!

Adressen Diensten voor Thuisverpleging Limburg

De Genkse werkloosheidscijfers Toestand op

Reglement inzake de Projectcheque " ONDERNEEM IN IZEGEM "

aangenomen door de Raad van Bestuur op 18/05/2015

Projecten INFRASTRUCTUUR - Eigen werken (basis: eerste vastlegging aannemer)

Lijst hardheden Limburg GEMEENTE Postcode DEELGEMEENTE Opmerkingen Hardheid (interval) Eenheid Alken 3570 Alken F 3570 Terkoest F As 3665

Ouderbijdrage. Ouderbijdrage. en vakantiedag (tussen 3u-6u) Kadeeke euro per half u;max.4.65 euro 7 3 2

RUIMTELIJK STRUCTUURPLAN HECHTEL-EKSEL KAARTENBUNDEL

Deze bedragen zijn louter informatief en er kunnen geen rechten aan ontleend worden.

OVERZICHT ALGEMENE GROEPSVRIJSTELLINGS- VERORDENING

Het SALK-plan: engagementen Vlaamse regering. Lieven Tack. Kabinet minister-president Bourgeois. Bilzen, 24 maart 2015

Verzopen weekend krijgt niet klein

Jaarboek van het personenvervoer over de weg in Vlaanderen

VERSLAG GEMEENTERAAD DD. 25 APRIL 2014 OM UUR

Inschrijvingsformulier kandidaat-huurders

Mobiliteit Mariaziekenhuis

Limburg in crisistijd

Adressen Lokale Dienstencentra

Overzicht hinder op streeklijnen

Wegwijs in het recyclagepark van Tongeren

Beker van Limburg

Vervoergebied Hasselt-Genk

samenwerking psychiatrische initiatieven limburg SPIL

NR NAAM DEELNEMER. CIPAL DV Deelnemersregister - laatste aanpassing ingevolge AV 12/06/2015 Ondernemingsnummer /8

Kiezerslijsten Prov Limburg W=wijk - B=boek - D=deel - S=sectie - V=volume - AFD=afdeling - BLZ=bladzijde - K = kiesbureel B.

Oost-Vlanderen Carnavalstoet Ronse Starttijd 18:10 Carnavalstoet Zottegem Starttijd 18:30

Kalender der wedstrijden

Het lokaal cliëntoverleg in Resultaten van de registratie door de OCMW s

Overzicht hinder op streeklijnen

2. Welk subsidiebedrag werd aan elk van deze erkende Huizen van het Kind toegekend?

Kalender der wedstrijden

Kalender der wedstrijden

Adressen Lokale Dienstencentra Limburg

Beleidsdomein economie in de gemeente. Pieter Van Sande Stafmedewerker VVSG

Eerstelijnsgezondheidszorg

Reglement voor het verkrijgen van een toelage voor initiatieven van startende en bestaande handelaarsverenigingen in stad Antwerpen

Het lokaal cliëntoverleg in Resultaten van de registratie door de OCMW s

Aantal productie-installaties en geïnstalleerd vermogen per technologie en per gemeente dat in aanmerking komt voor warmtekrachtcertificaten

Overzicht hinder op streeklijnen

BEHERENDE ENTITEIT LIMBURG

RESULTATEN ENQUÊTE ZONDAGSOPENING

Oost-Vlaanderen Bommelstoet Ronse Starttijd 18:10 Carnavalstoet Zottegem Starttijd 18:30

VTS gekwalificeerde trainers Tafeltennis Limburg

Adressen dagverzorgingscentra niet conform artikel 51. Provincie Limburg

Lijst hardheden Limburg Gemeente Postcode Deelgemeente Hardheid (interval) Eenheid Alken 3570 Alken F 3570 Terkoest F As 3665 As F

Transcriptie:

Gemeentelijke detailhandelsondersteuning in Limburg Rapport UNIZO-Limburg i.s.m. de VVSG December 2013 UNIZO-Limburg Yves Houben Dennis Hendriks

Inhoud 1. Inleiding... 4 2. Samenvatting... 5 3. Resultaten bevraging... 7 3.1 Aantal koopzondagen per jaar per gemeente... 7 3.2 Aantal koopavonden per jaar per gemeente... 7 3.3 Deelnamegraad handelaars... 8 3.4 Andere koopevents of braderieën i.s.m. handelaars... 9 3.5 Afstemming omliggende gemeenten... 9 3.6 Promotie koopzondagen/ -avonden door gemeente... 10 3.7 Andere initiatieven ter versterking handelscentrum... 11 3.8 Besteding gemeentebestuur aan eigen kernversterking... 12 3.9 Ondersteuning initiatieven van anderen... 12 3.10 Middelen ter ondersteuning initiatieven van anderen... 13 3.11 Promotaks... 13 3.11.1 Genk... 15 3.11.2 Lommel... 15 3.11.3 Maasmechelen... 15 3.11.4 Neerpelt... 16 3.11.5 Sint-Truiden... 16 3.12 Samenwerking met andere gemeenten... 16 4. Bijlagen... 18

1. Inleiding UNIZO-Limburg organiseerde in samenwerking met de VVSG een onderzoek om de inspanningen van de lokale besturen op het vlak van detailhandel in kaart te brengen. Hiervoor werd het lokale beleid rond koopzondagen, braderieën, activiteiten, communicatie, promotaks,.. onderzocht met het doel deze te bundelen én in de kijker te zetten. Want het Limburgse detailhandelslandschap kan gerust de concurrentie aan met de omliggende regio s. Met de resultaten van dit onderzoek willen we het detailhandelsbeleid van deze bevraging ook inspireren om nieuwe kernversterkende acties te ontwikkelen of om de handen in elkaar te slaan over gemeentegrenzen heen. Zo werd er gepolst naar de huidige afstemming en eventuele samenwerking tussen de gemeenten onderling. De meeste conclusies m.b.t. de ondersteunende initiatieven voor de detailhandel en de middelen die eraan besteed worden in dit rapport worden overkoepelend op Limburgse niveau bekeken. Het is niet de bedoeling om een specifieke vergelijking op niveau van individuele gemeenten te maken. Enkel het aantal koopzondagen en koopavonden en de deelname van handelaars hieraan wordt per gemeente in detail in bijlage opgenomen. Om te verzekeren dat deze cijfers ook representatief zijn was een hoge responsgraad op onze enquête van groot belang. Uiteindelijk hebben maar liefst 41 van de 44 Limburgse gemeenten deze enquête ingevuld teruggestuurd, hiervoor willen wij hen dan ook bedanken. De percentages die worden gebruikt in dit onderzoek staan dus in verhouding met de 41 deelnemende gemeenten. (41=100%). Meer info over dit rapport en de bevraging? Yves Houben, beleidsadviseur UNIZO-Limburg, yves.houben@unizo-lim.be, Tel. 011 26 30 41 4

2. Samenvatting Dit onderzoek is gestart vanuit de vraag: Welke inspanningen doen Limburgse gemeentebesturen om hun detailhandelszaken te ondersteunen?. Hiervoor werd het lokale beleid rond koopzondagen, braderieën, promotaks, etc.. onderzocht. Ook werd gepolst naar de huidige afstemming en eventuele samenwerking tussen de gemeenten onderling. De resultaten die voortvloeien uit dit onderzoek moeten ons en het detailhandelsbeleid in het algemeen inspireren om nieuwe kernversterkende acties te ontwikkelen of om de handen in elkaar te slaan over gemeentegrenzen heen. Een eerste opvallende vaststelling is dat slechts zes Limburgse gemeenten aangeven hun activiteiten af te stemmen op andere omliggende gemeenten. Dit kan zorgen voor overlappingen van bepaalde evenementen waarmee de omliggende gemeenten onnodig in elkaars vaarwater zitten. Een mogelijke verklaring hiervoor is het feit dat van de 24 gemeenten die een koopavond organiseren er 15 zijn met een vaste datum voor hun evenementen. Deze data zullen zij behouden ongeacht eventuele gelijktijdige activiteiten van buurgemeenten. Dit staat in contrast met de 12 gemeenten die aangeven graag een samenwerking met andere gemeenten aan te willen gaan. Toekomstige samenwerkingsverbanden worden bij heel wat gemeenten dus niet zomaar uitgesloten. Er is dus een draagvlak voor eventuele samenwerkingsverbanden. Het opstarten van een overleg met al enkele concrete voorstellen zou dus tot bovengemeentelijke samenwerking kunnen leiden. Een andere vaststelling is dat er vijf gemeenten gebruik maken van een promotaks, namelijk Genk, Lommel, Neerpelt, Sint-Truiden en Maasmechelen. Dit houdt in dat gemeenten een taks opleggen aan handelszaken binnen de gemeente. Deze krijgen er vervolgens bepaalde kernversterkende inspanningen voor in de plaats. De uiteindelijke bestedingsbeslissing wordt in de meeste gevallen genomen door het centrummanagement of een handelsvereniging. 5

De gemeente zelf neemt ook maatregelen om de koopzondagen en/of koopavonden te promoten, hierbij speelt vooral de vermelding binnen de lokale media een belangrijke rol. Verder wordt er door sommige gemeenten financiële en/of logistieke steun verleend. Andere, meer losstaande, ondersteuningsmethodes gaan van het verspreiden van geschenkbonnen, het versturen van mailings, vermelding op de gemeentelijke website tot het voorzien van straatanimatie. Maar de gemeenten ondersteunen ook initiatieven van derden. Zo blijkt uit de bevraging dat er vaak steun wordt verleend aan evenementen als:kerst-,jaar- en avondmarkten, evenementen van middenstandsorganisaties, lokale braderieën en andere acties als spaaracties en tombola s. Verder kwamen eindejaaracties en de Dag van de Klant enkele keren terug in deze enquête. Een ander opvallend gegeven vinden we bij het onderzoeken van de deelnamegraad van winkels binnen gemeenten die koopzondagen organiseren. We zien dat de antwoorden in twee grote groepen te verdelen zijn. Enerzijds gemeenten met een deelnamegraad van 0 tot 20% en anderzijds deze tussen 80 en 90%. Het aanwezig zijn van een koopavond is dus niet voldoende, er moet ook een zekere cultuur heersen waarin de lokale bedrijven bereid zijn deel te nemen aan zulke events. 6

3. Resultaten bevraging 3.1 Aantal koopzondagen per jaar per gemeente 58,5 procent van de gemeenten geeft aan een koopzondag te organiseren. 6 van de 17 gemeenten die geen koopzondagen organiseren zijn tevens de kleinste gemeenten van de provincie op basis van inwonersaantal. Alle gemeenten met meer dan 20000 inwoners (dit zijn er 12) organiseren wel een of meer koopavonden. Er is dus een verband tussen de grootte van de gemeenten en de bereidheid om koopavonden te organiseren. Zie bijlage 1 Van de 24 gemeenten met koopzondagen geven er 5 aan gebruik te maken van de maximaal 15 toegestane zondagopeningen. Geen koopzondagen o 17 gemeenten = 41.46 % Wel koopzondagen o 24 gemeenten = 58.5 % o Vaste datum koopzondag? 15 van de 24 gemeenten = 62.50 % (van de 58.50%) 5 van de 24 gemeenten maken gebruik van alle 15 toegestane zondagsopeningen. 3.2 Aantal koopavonden per jaar per gemeente Ongeveer 30% van de Limburgse gemeenten organiseert koopavonden. Hier zien we echter in veel mindere mate een verband tussen het aantal inwoners en de eventuele aanwezigheid van een koopavond. Ook het aantal koopavonden die gemeenten organiseren is vrij beperkt. Van de 12 gemeenten met een koopavond zijn er slechts 2 gemeenten die meer dan 2 koopavonden organiseren. Wel koopavonden o 12 = 29.27% Van deze 12 slechts 2 meer als 2 koopavonden. 7

Geen koopavonden o 29 = 70.73% Er is een verband tussen het aanwezig zijn van koopzondagen en de kans dat er ook koopavonden zijn. Van de 24 gemeenten met koopzondagen zijn er 11 die tevens ook een koopavond organiseren. Van de 12 gemeenten met een koopavond is er dus slechts 1 gemeente waar hiernaast geen koopzondag is. Van de 17 gemeenten zonder koopzondagen organiseert er slechts 1 een koopavond. Geen koopzondag, geen koopavond: 16 Wel koopzondag, wel koopavond: 11 Geen koopzondag, wel koopavond: 1 3.3 Deelnamegraad handelaars De antwoorden op de deelnamevraag aan koopzondagen en koopavonden waren zeer uiteenlopend, wat het gebruik van het gemiddelde niet relevant maakt. We stellen vast dat de antwoorden zich voornamelijk binnen het eerste en het laatste kwartaal bevinden, enerzijds van 0 tot 25% en anderzijds tussen de 75 en 100%. Maar liefst 80% (16 van de 20 gemeenten voor wie deze vraag van toepassing was) bevond zich in het eerste of het laatste kwartaal. Het aanwezig zijn van een koopavond is dus niet voldoende, er moet ook een zekere cultuur heersen waarin de lokale handelaars graag deelnemen en ook resultaten kunnen boeken dankzij zulke events. Niet van toepassing: 18 Geen idee: 1 Variabel: 2 o o o o 0-25% = 8 gemeenten 26-50% = 3gemeenten 51-75% = 1 gemeente 76 100% = 8 gemeenten 8

3.4 Andere koopevents of braderieën i.s.m. handelaars 22 gemeenten vermelden een braderie als koopevent. Naast deze braderieën zijn er vaak ook nog andere, unieke events waar ook koopavonden of koopzondagen aan verbonden worden. (bv. Ladies City Day in Sint-Truiden, Looi feest in Tessenderlo, Men s day in Lommel,..). Er zijn echter ook 10 gemeenten die aangeven geen koopevents of braderieën organiseren. Geen events o 10 gemeenten Braderie: o 22 gemeenten Andere events o 24 gemeenten Braderie + andere evenementen is ook mogelijk, cijfers zijn hier niet cumuleerbaar 3.5 Afstemming omliggende gemeenten De grote meerderheid van de gemeenten stemt zijn activiteiten (koopzondagen, koopavonden, braderieën,..) niet af op die van omliggende gemeenten. Dit zou kunnen komen doordat veel gemeenten vaste data hebben voor hun activiteiten. Deze data zullen zij behouden ongeacht eventuele activiteiten van buurgemeenten. Afstemming omliggende gemeenten 6 Afstemming 25 9

Geen afstemming o 25 = 60.89% Wel afstemming o 6 = 14.63% NVT o 10= 24.39% 3.6 Promotie koopzondagen/ -avonden door gemeente De gemeenten nemen allemaal zeer verschillende maatregelen om hun koopzondagen of koopavonden te ondersteunen, het is dan ook moeilijk om hier een eenduidig antwoord op te geven. Onderstaand ziet u enkele van de meest voorkomende acties die de gemeenten ondernemen. Lokale media: 19 Logistieke voorzieningen: 6 gemeenten (bv. Het voorzien van allerhande materiaal). Reclame op gemeentelijke website: 5 Financiële steun: 5 gemeenten. Verzenden van mailings: 4 gemeenten Voorbeelden van andere, meer losstaande, ondersteuningsmethodes: o Verspreiden van geschenkbonnen, voorzien van animatie, administratieve ondersteuning, verspreiden van folders en affiches, tonen op elektronische infoborden, etc,.. Er zijn echter ook 4 gemeenten die geen ondersteuning bieden aan de evenementen. 10

Initiatieven gemeentebestuur om koopzondagen en -avonden te ondersteunen 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 19 6 5 5 4 Lokale media Logisitieke steun website gemeente financiële steun Mailings 3.7 Andere initiatieven ter versterking handelscentrum Wederom een vraag waarop de gemeenten zeer gevarieerde antwoorden wisten te geven. Onderstaand enkele van de belangrijkste aandachtspunten. Het verfraaien van de kernen blijkt zowel tijdens de feesten als daarbuiten een belangrijke manier van de gemeenten om hun handelscentrum te ondersteunen. Andere meer losstaande maatregelen zijn: Geschenkbonnen, blauwe zone, website, strategisch commercieel plan, Investering in openbaar domein, handelscentrumprojecten,.. 30 25 20 Andere initiatieven ondersteuning handelscentrum 15 28 10 18 5 0 verfraaiing centrum kerstdecoratie 11 publicatie lokale media 8 7 organisatie andere evenementen centrum management 4 leegstand en gevelrenovatie 11

3.8 Besteding gemeentebestuur aan eigen kernversterking In onderstaande tabel vindt u per meest vernoemde categorie het aantal gemeenten die deze kost opgaven en het gemiddelde bedrag dat zij eraan besteedden. Ook waren er wel wat gemeentebesturen die ervoor opteerden om geen cijfers vrij te geven. Onderstaande gegevens zijn het resultaat van de antwoorden van 20 gemeenten. Er was ook een gemeente die aangaf zijn markt verbouwd te hebben tegen een kostprijs van 1.5 miljoen euro. Maatregel Aantal gemeenten Gemiddeld bedrag Algemeen budget 8 207.700,00 Evenementen 3 31.166,67 Feestverlichting / bloemen 3 12.495,00 Promotie handelscentrum 5 13.383,60 Subsidie middenstandsraad 2 8.525 3.9 Ondersteuning initiatieven van anderen Onder initiatieven van anderen bedoelen wij deze van ondernemers of middenstandsverenigingen die betrekking hebben op promotie of kernversterking van de gemeenten. We zien dat de ondersteuning van kerst-, jaar- en avondmarkten de belangrijke categorie is. Vervolgens wordt er door tien gemeenten aangegeven dat zij de middenstandsorganisatie financieel bijstaan. Verder gaven negen gemeenten te kennen dat zij de actie met belgerinkel naar de winkel van UNIZO ruggensteunden. Ook de steun van een lokale braderie werd 9 maal vernoemd. Verder kwamen ook spaaracties en tombola s, eindejaarsacties en dag van de klant enkele keren terug als antwoord op deze vraag. 12

14 12 10 8 6 4 2 0 13 Ondersteuning initiatieven van anderen 10 9 9 6 5 5 3.10 Middelen ter ondersteuning initiatieven van anderen Vijftien gemeenten gaven aan een financiële bijdrage te leveren aan deze initiatieven en evenementen van anderen. Het gemiddelde bedrag dat zij hiervoor uit konden trekken bedroeg 51.557,14. Drie gemeenten gaven dan weer aan logistieke steun te verlenen. Twee gemeenten noemden hun bijdrage aan deze evenementen nihil. 3.11 Promotaks De promotaks of voluit belasting op de voor het publiek toegankelijke ruimten van commerciële vestigingen gelegen in het centrum van een stad is gebaseerd op het Angelsaksisch concept van business improvement district (BID). Dat is een publiek-private samenwerking waarbij handelszaken binnen een afgelijnd gebied een aanvullende tax betalen om op die manier de handelsomgeving te verbeteren en de promotie van de plaatselijke handelszaken te stimuleren. De diensten verstrekt door de BID s zijn supplementair op de diensten reeds voorzien door de stad. Alle handelszaken zijn dan verplicht de gevraagde tax of bijdrage te betalen, zelfs al zijn zij tegen het concept. Dit verhelpt fundamenteel het freerider probleem waarbij sommigen wel en anderen dan weer niet zouden betalen. Het bestuur van een BID is de verantwoordelijkheid van een Raad van Bestuur samengesteld in een combinatie van handelaarsverenigingen en vertegenwoordigers van het Stadsbestuur en eventueel andere belangengroepen. 13

Er zijn wel enkele voorwaarden waaraan voldaan moet worden om een doordacht en gedragen promotaks-beleid te voeren. Zowel de afbakening van het gebied, de opmaak van de nieuwe belasting als de principes rond de besteding ervan worden op voorhand met de handelaars grondig doorgepraat en uiteindelijk ook de goedkeuring krijgt van een ruime meerderheid van handelaars die zich in dit afgebakend gebied bevinden. Deze bijhorende belasting moet economisch verantwoord en rechtvaardig zijn. Bovendien vervangt deze nieuwe belasting best een aantal bestaande belastingen op handelszaken. De middelen die gegenereerd worden uit die belasting moeten volledig ingezet worden voor de versterking van het winkelcentrumgebied. De handelaars moeten in verhouding tot de vertegenwoordigers van het stadsbestuur een evenwichtige en evenwaardige stem hebben in de besteding van de middelen. Ondernemers die zich in het afgebakend gebied bevinden maar geen baat hebben bij deze belasting, zoals vrije beroepen, worden vrijgesteld van deze belasting. Aanwezigheid promotaks? 5 5 31 Neen Ja Nog niet In onze provincie maken er slechts vijf gemeenten gebruik van een promotaks. Dit zijn: Genk, Lommel, Maasmechelen, Neerpelt en Sint-Truiden. Dit zijn dus voornamelijk de grotere gemeenten in Limburg (van de 6 grootste gemeenten hanteren er 4 promotaksen.) Bij gemeenten zien we een gelijkaardig beleid rond de promotaks. Zo wordt de beslissing van de uiteindelijke besteding van het geld niet door de gemeente zelf genomen maar door andere verenigingen zoals bijvoorbeeld het centrummanagement of de handelsverenigingen. Vier van deze vijf gemeenten zijn bereid om bedragen te vermelden binnen deze enquête. Hieruit kan afgeleid worden dat de gemeenten die een 14

promotaks opleggen aan hun winkels, ook een transparant financieel beleid voeren. Van de niet promotaks-gemeenten zijn er slechts 16 van de 36 bereid om financiële informatie vrij te geven. Onderstaand volgt een korte toelichting van het beleid dat de vijf gemeenten hanteren. 3.11.1 Genk Er wordt in Genk ongeveer 120.500 verzameld. Dit bedrag gaat rechtstreeks naar het centrummanagement waarin zowel de stad als UNIZO en de verschillende handelsgebieden in het centrum vertegenwoordigd zijn. Dit bedrag besteden zij onder andere aan extra promoties, publicitaire inlassingen, bijkomende promotieversterkende investeringen zoals sfeerverlichting of rode loper tijdens de eindejaarperiode, animatieacties, etc.. Ook wordt de centrumcoach gefinancierd. De gemeente voorziet zelf een bijkomend bedrag bovenop de verzamelde middelen van de handelaars. Dit doen zij door gebruik te maken van het principe 1 voor 1. De basistarieven kan u bekijken in bijlage 2. 3.11.2 Lommel In Lommel werd er in 2013 voor een totaalbedrag van 140.000 begroot. De gehanteerde tarieven zijn afhankelijk van de grootte van de netto verkoopoppervlakte en de zone waarbinnen men gelegen is. De tarieven per zone kan u bekijken in bijlage 3. Deze middelen vloeien terug naar de handelsverenigingen in het kader van toelagen dewelke eveneens besproken worden binnen de LAC, dit is de afkorting voor Lommelse Adviesraad Centrummanagement. Er wordt in het begin van het werkjaar van de LAC een begroting opgesteld waarbij er per activiteit die men wil organiseren een raming wordt gemaakt van de kosten. Deze begroting wordt unaniem goedgekeurd binnen de LAC. Uiteindelijk zijn het de handelsverenigingen die zelf bepalen waaraan ze de ramingen van de financiële middelen willen uitgeven. Zij dienen elke uitgave waarvoor men een toelage wilt bekomen te staven met facturen. Deze facturen worden nadien nagekeken door de stedelijke diensten en vrijgegeven na een beslissing van het college van Burgemeester en Schepenen. De binnengekomen belastingen van de handelaars wordt verhoogd met 1 euro voor 1 euro, dus de totale pot van 140.000 wordt bekomen door 70.000 inkomsten uit de promotaks en de 70.000 extra bijdrage van de Stad. 3.11.3 Maasmechelen Heeft een promotaks voor een afgebakende zone in Eisden. In totaal wordt er 120.000 verzameld. De belasting ziet er als volgt uit: 15

Voor oppervlakten van maximaal 15 m²: 125 Voor publiek toegankelijke ruimte(n) van minimaal 16 m² en maximaal 100 m²: 300 Voor publiek toegankelijke ruimte(n) van meer dan 100 m²: 300, verhoogd met 1 per bijkomende m² vanaf 101 m² met een maximum van 500 Deze taksen worden aangewend om evenementen mee te financieren. De VZW Maasmechelen Leisure Valley ontvangt van de gemeente Maasmechelen een jaarlijkse toelage, omvattende de opbrengst van de zgn. promobelasting, verhoogd met een bedrag van de gemeente, afhankelijk van de voorgestelde initiatieven variërende tussen de 30.000 en 80.000. 3.11.4 Neerpelt In totaal wordt er bij benadering 25.000 verzameld. Dit budget wordt besteed aan promotie, evenementen en kerstversiering. Ook hier worden de middelen besteed door de middenstandsvereniging. Naast het verzamelde budget wordt er ook nog een bijdrage gedaan door de gemeente. 3.11.5 Sint-Truiden Sint-Truiden hanteert een promotietaks voor 313 handelaars in de binnenstad. Met die nieuwe jaarlijkse belasting investeren de handelaars mee in de promotieacties van de middenstandsorganisatie Trud Or. De bedragen variëren van 350 tot 1.200 euro, naargelang de grootte van de winkels. De middelen worden besteed door het gemeentebestuur zelf, of door een ander orgaan zoals bepaalde handelsverenigingen,.. Trud Or is de vzw die dit organiseert en beheert. 3.12 Samenwerking met andere gemeenten Hier werd gepolst naar de bereidheid van gemeenten om over te gaan tot samenwerking met andere gemeenten op vlak van detailhandel en kernversterking. In onderstaande grafiek ziet u dat de meerderheid van de gemeenten die deze vraag ingevuld hebben aangeven dat zij eventuele samenwerking als gewenst beschouwen. 3 gemeenten gaven aan reeds samen te werken met anderen, terwijl 7 gemeenten een samenwerking niet als een optie zien. 16

Mogelijkheid samenwerking gemeenten 7 3 12 ja, samenwerking is gewenst Neen, geen mogelijkheid in samenwerking Er is reeds samenwerking (in ontwikkeling) 17

4. Bijlagen Bijlage 1: Overzicht koopzondagen en koopavonden per gemeente in Limburg Gemeente Koopzondagen Koopavonden Deelnamegraad Opmerkingen Alken 0 0 NVT As N/A N/A N/A Beringen 15 0 80-90% Ketens zelden Bilzen 5 occasioneel 85% Bocholt 1 0 NVT Borgloon 0 0 NVT Bree 5 0 90-100% Diepenbeek 0 0 NVT Dilsen-Stokkem 0 0 NVT Genk 12 1 95%,95%,60% Deelname: 95% tijdens voor- en najaar, soldendagen, braderie, eerste twee zondagen december +- 60 % laatste zondag december Gingelom 0 0 NVT Halen 2 1 5% 1 koopavond (vrijdag tijdens kerstperiode) Ham 0 0 NVT Hamont-Achel 13 1 5% Hasselt 4(+1) 1 90% 1 koopavond 2012: Haspitality = eerste vrijdag van de maand, in 2013 niet meer, 2014: plannen heropstart overleg op vraag van handelaars Hechtel-Eksel 0 0 NVT Heers 0 0 NVT Herk-De-Stad 1 0 20% Herstappe N/A N/A N/A Heusden-Zolder 15 0 Hoeselt 10 tot 15 0 3a4 handelaars Houthalen- 15 0 80% Helchteren Kinrooi 0 0 NVT 18

Kortessem 8 2 5% Koopavonden: -1e vrijdag na Hemelvaartsdag - Donderdag tijdens de kerstmarkt Lanaken N/A N/A N/A Leopoldsburg 8 14 30% - Enkele winkels hebben elke maand 1 donderdag koopavond - Kamp knalt: eerste zaterdag juni - Eerste jaarlijkse avondmarkt: eerste vrijdag van mei Deelnamegraad: afhankelijk per evenement Lommel 8 tot 15 1 niet bekend Koopavonden niet op frequente basis Lummen 0 0 NVT Maaseik 13 weinig <50% Koopavond enkel rond kerstperiode Maasmechelen Toeristische 0 sterke variatie Toeristische erkenning erkenning houdt in dat Maasmechelen geniet van afwijking op de sluitingsuren en op de verplichte rustdag Meeuwen-Gruitrode 1 3 variabel Laatste weekend van juni (te beginnen vanaf donderdag = 3 avonden) Neerpelt 14 0 25-50% Nieuwerkerken 0 0 NVT Opglabbeek 0 2 Beperkt (avondmarkt + koopavond eindejaar) Overpelt 0 0 NVT Peer 9a10 0 25% Koopavond: wel handelszaken die 1 avond per week laat open zijn of 1 keer in de maand Fashion Night organiseren (individuele initiatieven) Riemst 0 0 NVT Sint-Truiden +-6 3a4 80% Deelnamegraad: meestal enkel de modezaken 19

Tessenderlo 7a8 0 75% Tongeren 15 0 +/- 80% Voeren 0 0 NVT Wellen 0 0 NVT Zonhoven 15 0 weinig Zutendaal 0 0 NVT Bijlage 2: Promotaks Genk: basistarieven 0 m² tot en met 49 m² : 150,00 50 m² tot en met 99 m² : 200,00 100 m² tot en met 149 m² : 275,00 150 m² tot en met 199 m² : 350,00 200 m² tot en met 299 m² : 600,00 300 m² tot en met 399 m² : 850,00 400 m² tot en met 749 m² : 1.100,00 750 m² tot en met 999 m² : 1.350,00 1000 m² tot en met 1249 m² : 1.600,00 1250 m² tot en met 1499 m² : 1.850,00 1500 m² tot en met 1749 m² : 2.100,00 1750 m² tot en met 1999 m² : 2.350,00 2000 m² tot en met 2249 m² : 2.600,00 2250 m² tot en met 2499 m² : 2.850,00 2500 m² en meer m² : 3.000,00 Bijlage 3: Tarieven Lommel Zone 1 Het tarief voor de publiek toegankelijke ruimten van commerciële vestigingen bedraagt: 1) Voor een netto handelsoppervlakte van: 0 m² tot en met 100 m²: 225,00 2) Voor een netto handelsoppervlakte van: 101 m² tot en met 500 m²: 350,00 3) Voor een netto handelsoppervlakte van: 501 m² tot en met 1000 m²: 500,00 4) Voor een netto handelsoppervlakte van: meer dan 1000 m²: 1.000,00 Tarieven Lommel Zone 2 Het tarief voor de publiek toegankelijke ruimten van commerciële vestigingen bedraagt: 1) Voor een netto handelsoppervlakte van: 0 m² tot en met 100 m²: 112,50 2) Voor een netto handelsoppervlakte van: 101 m² tot en met 500 m²: 175,00 3) Voor een netto handelsoppervlakte van: 501 m² tot en met 1000 m²: 250,00 4) Voor een netto handelsoppervlakte van: meer dan 1000 m²: 500,00 20

Gemeentelijke detailhandelsondersteuning in Limburg Rapport UNIZO-Limburg i.s.m. de VVSG December 2013 UNIZO-Limburg Yves Houben Dennis Hendriks 21