Klaas de Boer en gezin zie blz 60. Feest Dirk de Boer bij kwarje koffie in Limmen zie blz 111 De broers Teun en Gerrit de Boer, de stratenmakers zie blz 129. Dr Pim de Boer en zijn vrrouw Minke op een door haar ingerichte tentoonstelling zie vanaf blz 45.
Vervolg op de Boer kronijck vanaf 1555 tot 2005 over een Zaanse familie met een levende Alkmaarse tak. Familie uitbreiding met ruim 100 nieuw gevonden kinderen de Boer. Nagelaten door de zonen van: Pieter Adriaanz. de Boer (15-04-1784-09-12-1833) en Elisabeth Engel uit Oost Zaandam. t.w. Stoffel, Cornelis en Dirk door Cees de Boer, Bergen NH Anno 2007.
Alsnog een verlaat welkom aan de nieuwkomers binnen de familie de Boer. Colofon: ISBN 978-90-804663-5-7 Vormgeving Jan Siem Schoorl en Cees de Boer Uitgave Graf. Atelier Barsingerhorn bv. Informatie cees@ceesdeboer.com 06-26244114 2005 Cees de Boer, Bergen Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd door middel van copie, druk of digitaal zonder toestemming van rechthebbenden CIP-gegevens de Boer, Cees de Boer, kronijck vanaf 1555 tot 2005 over een Zaanse familie met een levende Alkmaarse tak. Familie uitbreiding met ruim 100 nieuw gevonden kinderen DE BOER
Inhoud 2e boek over de Boer Kronyck vanaf 1555 tot 2007 over de familie uitbreiding van de toch nog levende Zaanse tak. 8 Alvorens te beginnen met het beschrijven van de drie verloren zonen volgt eerst een kort stukje geschiedenis betreffende de familie over de periode van rond 1555 tot begin 1800. Daarna komen een aantal algemene onderwerpen over onze familie aan de orde Toelichting op de akte van 9 juni 1697 op blz. 15 en 16 1 Onze creatievelingen, iets meer zekerheid over wie het in zijn/haar genen had. 19 Creatieve uitingen Slechts voor de goede orde De schrijver: Cor Bruijn uit de Zaanstreek en zijn relatie tot dit gebied. Onze achternaam. 0 1 2 4 Beschrijving van boedel van wijlen Jan Willem de Boer, overleden 23 april 1777. 25 Hoe traditioneel was de familie met vernoemen van kinderen tot het jaar 1960. 26 Hoeveel nieuwe familie leden kwamen er bij na de vondst van Stoffel, Cornelis en Dirk: 8 Welke kouwekanters kwamen er bij met de vondst van de drie verloren zonen 29 Ook familie uitbreiding bij de zijtak van Gerrit Adriaansz 0 Overzicht van de zijtak van Gerrit Adriaansz. de Boer en wel diens kleinzoon. 32 Toelichting op de z.g. Westzijderol. 34 Toelichting op de paden/straten/houtzaagmolens etc. van Oost- en Westzaandam en de wateringen in de gemeente van de vorige bladzijde. 9 5
De eerste verloren zoon van Pieter Adriaansz. de Boer en Elisabeth Engel was Stoffel de Boer. 1 De tweede verloren zoon van Pieter Adriaansz. de Boer en Elisabeth Engel was Cornelis de Boer, geboren op 01-08-1817: 2 We gaan dus nu verder met Cornelis, geboren 06-10-1845 en Klaas, geboren 07-04-1875. 5 Zo was het in Zwolle van dr. P.J.M. de Boer als fraai boekwerk verschenen. 54 Andere onderwerpen, die dr. Pim de Boer aan de orde stelde. 57 Het vervolg van de 2e zoon van Pieter de Boer, geboren op 05-08-1848 en Aaltje Ferdinandus, t.w.: Klaas de Boer, geboren op 07-04-1875: 60 Het vervolg van de broer van vorenstaande Pieter, geboren 06-05-1848 t.w.: Casper- 2, geboren 05-09-1857. 64 De derde verloren zoon van Pieter Adriaansz. de Boer en Elisabeth Engel was: Dirk de Boer, geboren op 20-08-1821 66 Nadere uitwerking van de kinderen van Dirk de Boer en Aafje Potse, t.w. de tak van hun 2e zoon Gerrit-2 de Boer, geboren 04-01-1846 in Zaandam: 67 Uitwerking van Dirk -2, geboren op 21-08-1884 70 Dit is het vervolg van de naar Boston in USA geemigreerde zoon Gerrit, geboren 02-08-1888 ( hij was de zoon van Dirk en Neeltje Meijer). 71 Gewaagde conclusie over de creatievelingen: 72 De beide zonen van Gerrit (George) en Janna den Broeder. 94 Gerard William (Gerry) de Boer 94 Ranald George (Randy) de Boer. 96 6
Nadere uitwerking van kinderen van Dirk de Boer en Aafje Potse, t.w. de tak van hun 3e zoon Pieter de Boer, geboren op 22-08-1848 in Zaandam: 99 Dirk de Boer (3e verloren zoon) en Aafje Potse, t.w. Cornelis Dirk, 2e kind van Cornelis de Boer en Trijntje Smit Pieter, 1e zoon van vorenstaande Dirk en Helena en of Maaijke. Klaas, 3e zoon van Dirk en Maaijke Sip. 00 04 05 06 Gerrit, van de 3e zoon van Cornelis, geboren 20-10-1855 en Trijntje Smit. 107 Pieter, de 4e zoon van Cornelis, geboren 20-10-1855 en Trijntje Smit. Vervolg verhaal van Neel Burgers- de Boer over haar opa 08 1 Nu volgen de kinderen van Pieter de Boer, geboren 19-07-1888 en Neeltje van der Meer, eerst Cornelis Verdere kinderen van Pieter en Neeltje van der Meer Het vervolg van het 6e kind van Pieter en Neeltje van der Meer, Pieter: Verhaal van zoon Peter de Boer jr. over zijn familie tak. 5 6 0 5 Hieronder volgt de laatste zoon van Cornelis de Boer, geboren 20-10-1855 en Trijntje Smit,t.w. Teunis: Creatievelingen uit de Alkmaarse en Amsterdamse tak. Slot opmerking: 9 7 7
2E BOEK OVER DE BOER KRONYCK vanaf 1555 tot 2007 OVER DE FAMILIE UITBREIDING VAN DE TOCH NOG LEVENDE ZAANSE TAK. Ik was van plan om 1x per jaar iets van me te laten horen over het wel en eventuele wee van onze familie. In plaats van een z.g. nieuwsbrief werd het een tweede boek, waarvan de eerste regels nu op papier staan. Het waarom nou een boek en geen bescheiden bericht over de familie in 2007 is gelegen in het feit, dat ik ben gaan snuffelen naar mogelijke nazaten die er toch nog zouden kunnen zijn in de z.g. Zaanse tak. In mijn eerste boek ben ik ervan uitgegaan, dat er van de nazaten van Pieter Adriaanz. en zijn 2e vrouw Elisabeth Engel ( zie blz. 105 van het 1e boek ), naast hun zoon CASPER, GEEN mannelijke nakomelingen meer zouden zijn. Dat bleek een totaal verkeerde veronderstelling, sorry Zaankanters! Hun zoon CASPER werd de grondlegger van de 2 andere takken, de Alkmaarse- en de Amsterdamse tak, welke uitvoerig in het eerste boek werden besproken. Uiteindelijk vond ik DRIE VERLOREN ZONEN van Pieter Adriaanz en zijn 2e vrouw Elisabeth Engel, t.w.: STOFFEL DE BOER geboren 23-02-1823 en overleden op 06-06-1869 CORNELIS DE BOER geboren 01-08-1817 en overleden op 10-02-1870 DIRK DE BOER geboren 20-08-1821 en overleden op 15-03-1870 ( Zij overleden dus alle drie binnen het jaar! ) De zijtak van STOFFEL was geen lang leven in de mannelijke lijn beschoren, die van CORNELIS loopt anno 2007 nog door, zij het dat er nu nog zes vrouwen (verdeeld over twee families) met de achternaam De BOER rondlopen, maar hun kinderen hebben een andere achternaam, dus gaat de onze verloren. De wolk, nagelaten door verloren zoon DIRK en de zijnen gaat nu nog royaal door met minimaal elf zonen en vijf kleinzonen, verdeeld over vier verschillende zijtakken. Een van deze zijtakken is zelfs uitgewaaierd naar de USA. Ik ben al ruim een jaar naar hen op zoek en het er op lijkt dat ik ze zal vinden, maar het ging en gaat nog steeds erg moeizaam, anno augustus 2007. Er was ook uitbreiding in de familie van Gerrit Adriaanz. de Boer en zijn vrouw Helena 8
Kat, zie blz. 109 van het eerste boek. Naast de 3 reeds bekende kinderen, vond ik in 2006 nog drie kinderen, t.w.: Wilhelmina, geboren op 14-08-1824, overleden op 26-06-1851 Gerritje-2, geboren in 1820 en vermoedelijk overleden op 18-12-1896 en Jacob,, geboren op 18-06-1817 en overleden omstreeks 1852. Ook op blz. 109 van het vorige boek schreef ik over ene ALBERTUS DE BOER, die zomaar van de wereld leek te zijn verdwenen, maar ik vond hem (nou, zelf was hij er niet meer) uiteindelijk in het archief van Amsterdam. Hij was gewoon verhuisd naar de hoofdstad en voor zijn vervolg zie blz. 30/32.van dit boekwerkje. Eerst een aantal opmerkingen naar aanleiding van mijn vorig boek: 1) Het zou best eens kunnen, dat de volgorde in de geboortes van de kinderen van JAN CLAESZ. DE BOER EN TRIJN SIJMONSD.BORSIUS van de 3e generatie op blz. 77 vorig boek volledig omgedraaid moet worden. Het oudste kind zou wel eens kunnen zijn de dochter LIJSBET JANSD, want zij moest na het overlijden van beide ouders wel voor het wees-gezin hebben gezorgd. Zij trouwde al rond 1680, in ieder geval moet zij een van de eerste kinderen geweest zijn. Dan de zonen: Vermoedelijk is CLAES JANZ. de oudste van de jongens, omdat hij vernoemd is naar zijn opa aan vaderskant en hij zal wel de boerderij na het overlijden van zijn vader hebben moeten overnemen, zonodig met hulp van broer WILLEM JANZ. Zie het z.g. haerdstedenregister op blz. 46-48 vorig boek. Als vermoedelijk oudste zoon zal hij 3-4 jaar eerder zijn geboren dan broertje WILLEM, zie hieronder. LIJSBET zal dan mogelijk 1-2 jaar ouder zijn dan broer WILLEM. De volgende zoon zou dan WILLEM JANZ. moeten zijn. Van hem is als enige bekend dat hij in 1661 is geboren, dit n.a.v. een acte waarin zijn leeftijd stond vermeld en ik dus zijn geboortejaar kon bepalen Ik weet niet naar wie hij vernoemd is, mogelijk heeft het te maken met Prins Willem van Oranje?????. Hij nam de leiding op de boerderij op zich na het overlijden van broer CLAES, zie acte van 9 juni 1697. Dan de andere broer, onze rechtstreekse voorouder SYMON JANZ, vernoemd naar zijn opa aan moederskant, zie het testament van zijn oma in het vorige boek. Hij was ook paltrokhoutzaagmolenaar. net als zijn jongste broer. CORNELIS JANZ, ook paltrokhoutzaagmolenaar, moet dan de jongste van het stel geweest zijn. 9
2) Albert Meekel, zie blz. 195 van het eerste boek, attendeerde mij op een TV special over de paltrokmolen DE HELD VAN JOZUA, zie foto op blz. 25 van mijn eerste boek. Deze molen is nog steeds in Koog aan de Zaan naast de Chinees aldaar te bewonderen. Ik had al uitgezocht dat de laatste bewoners, de excentrieke broers DE BOER, geen familie van ons waren. Bij verdere nazoeking naar hun voorouders bleek er geen enkele relatie tussen hen en onze voorouders te zijn. 3) Het Centraal Bureau voor Genealogie heeft het boek voor publicatie in hun blad geselecteerd en voorzien van een prettige recensie. Hieronder volgt hun publicatie. 10
ALVORENS TE BEGINNEN MET HET BESCHRIJVEN VAN DE DRIE VERLOREN ZO- NEN VOLGT EERST EEN KORT STUKJE GESCHIEDENIS BETREFFENDE DE FAMILIE OVER DE PERIODE VAN ROND 1555 TOT BEGIN 1800. DAARNA KOMEN EEN AAN- TAL ALGEMENE ONDERWERPEN OVER ONZE FAMILIE AAN DE ORDE. IN DEN BEGINNE: Een stukje historie over onze familie in een zo kort mogelijk bestek. (slechts 8 bladzijden lang!!!!) Vlak voor het verschijnen van het vorige boek hoorde ik van Dik Kerssens, voormalig medewerker van het archief in de Zaanstreek en publicist, over het bestaan van een z.g. HAERDSTEDENREGISTER UIT 1644 BETREFFENDE O.A. WESTZAANDAM. Hierin werd gemeld hoeveel belasting er moest worden betaald over het aantal schoorstenen dat men op het dak had staan, dus ook toen al: DE VERVUILER BETAALT. Het was een register met een beperkte naamsaanduiding wie, waar woonde: vrijwel alleen werd de voornaam van de bewoner vermeld en met een enkele uitzondering ook de achternaam. Tweede moeilijkheid was, dat er niet werd aangegeven waar men in het oude Westzaandam was begonnen met het samenstellen van dit register: in het centrum bij de Dam of in het noorden bij de Papensluis. Soms heb je ontzettend veel geluk nodig en in dezen had ik een enorme mazzel. Wat bleek: via via was ik in contact gekomen met een werkgroep rond wijlen Wim Wester, die zich bezig hield met het in kaart brengen van de bewoners van de molenpaden, die dwars op de Molenbuurt stonden. (nu de Westzijde, de belangrijkste winkelstraat van Zaandam) Het vroegere molenpad, het pat besuijden d kerk- het latere Zuiderkerkpad/straat en nu de Tuinstraat in Zaandam, ontstond na de bouw van de z.g. Bulle Kerk in 1638. Verdere info zie blz.35 en 36 vorig boek. Van de meeste bewoners had ik via deze werkgroep de voor- en achternamen gekregen en door hun voornamen te vergelijken met die uit het haerdstedenregister van 1644 kon ik een aantal conclusies trekken: 1) De mannen, die het register in 1644 samenstelden, waren begonnen in het centrum van Westzaandam rond de huidige DAM, eigenlijk wel logisch zou Johan Cruijff zeggen. 2) Halverwege in dit register stond zelfs de meelmolen De Ruyter vermeld. Indertijd, rond 1690, de woonplek waar de broer van onze rechtstreekse voorouder Sijmon Janz. de Boer, t.w. Cornelis Janz met zijn vrouw Jannetje Jacobsd. Jager tegenover de meelmolen 11
woonden. Op de z.g. Westzijderol van rond 1780 is deze plek nog duidelijk te zien. Een klein gedeelte van deze Westzijde-rol heb ik ook in dit boekje opgenomen. Zie hiervoor blz.: 34-36. Nu woont op dezelfde plek Pieter de Boer en zijn vrouw op de Ruiterhoek.!!! Zie blz 120 e.v. 3) Het huis van Jannetje Jacobsd Jager haar familie staat nu te pronken in de Zaanse Schans als de antiekwinkel. 4) Op de hoek van de vroegere Molenbuurt en het pat besuijden d kerk woonde ene Claes Claesz Stickel. Zijn voor- en achternaam kwam ook voor in het register van 1644. Toen wist ik dat ik in de buurt van onze familie zat. En ja hoor, daar stond als een van de bewoners vermeld; JAN CLAESZ. JAN, en dat was onze eerst benoemde voorouder, die daar rond 1640 zijn huis had laten bouwen. Een bijzonderheid was de naamgeving. Door de drie voornamen kwam ik ook achter de naam van zijn grootvader (JAN) en kon ik vaststellen dat daar als hoofdbewoner woonde: JAN Claesz, zijnde de zoon van Claes Janz. Deze Jan Claesz. Jan was weer de vader van onze Cornelis Janz.de Boer, die trouwde met Jannetje Jacobsd Jager en van Sijmon Janz de Boer, onze rechtstreekse voorouder en van Willem Janz. de Boer, die de boerderij kreeg toebedeeld, zie acte van 9 juni 1697. Zie hiervoor bladzijden 14-16 van dit boek, en van Claes Janz. de Boer en van Lijsbeth Jansd. de Boer. Claes Janz, die is dus vernoemd naar zijn opa Claes Janz. Diens vader moet dan geleefd hebben met de naam Jan.zn. Hierdoor kon ik globaal vaststellen dat deze laatste Jan (Cornelis) zn mogelijk geboren moet zijn rond 1555, vandaar het startpunt van onze familie, zij het met enige dichterlijke vrijheid. Vanaf de bouw van de Bullekerk in 1638 heeft onze familie tot 1777, na het overlijden van Jan Willemz. de Boer, op dit molenpad gewoond. Op een gegeven moment bezaten zij wel 5 huisjes op het Suyderkerkpat en hadden dus goed geboerd. 12
De derde regel hieronder gaat over Jan Claesz. Jan (de Boer) Hierna volgt de acte van toedeling boerderij aan Willem Janz de Boer op 9 juni 1697 met korte toelichting: In deze akte wordt de boedel van Jan Claesz. de Boer en zijn vrouw Trijn Sijmondsd. Borsius verdeeld onder hun dan nog twee levende kinderen Willem en Cornelis. Beiden zijn al lange tijd daarvoor overleden, zie voor de data op bladzijde 77 van het vorige boek. 13
TOELICHTING OP DE AKTE VAN 9 JUNI 1697 OP BLZ. 15 en 16 In deze akte wordt de boedel van Jan Claesz. de Boer en zijn vrouw Trijn Sijmondsd. Borsius verdeeld onder hun kinderen. Beiden zijn al lange tijd daarvoor overleden, zie voor de data op bladzijde 77. Van hun kinderen zijn inmiddels al overleden: Sijmon Jansz. de Boer (onze rechtstreekse voorvader) Claes Jansz de Boer en Lijsbet Jansd. de Boer. In de eerste regels van deze akte verklaart notaris Simon Oosterhooren van de standplaats, geadmitt tot Zardam dat voor hem verschenen: op regel 5 : Cornelis Jansz d boer, Willems Jansz. d boer, op regel 6 : Trijn Willemsd, weduwe en boedelregelaar van Sijmon Jans op regel 7 : Dirck Claesz. (2e man) als voogt over Diewert Arijaansd., weduwe en erfgename van Claes Jansz. d boer, allen kinderen en erfgenamen van zaliger Jan de Boer en Trijn Sijmons tot Westzardam op het Suijderkerckpat, de welke te kennen gaven en verklaarden in alle min en vriendschap de boedel en nalatenschap van hare voorgeschreven ouders te hebben gestift en gescheiden en de gedeeld en speciaal dat de voorgeschreven Willem Jansz. is aanbedeeld een huis staande en gelegen op het Suijderkerckpat etc. Aan het eind van de akte wordt deze ondertekend door o.a.: Willem Jansz de Boer, Trijn Willemsd., Dirck Claesz., Cornelis Jansz boer, personeel van de notaris en tenslotte door de notaris Simon Oosterhooren hemzelve. Akte nr. 5799-79 dd 09-06-1697. 14
15
16
Het laatste familie lid, die op de boerderij woonde, onze Jan Willemz. de Boer, maakte vier testamenten en de beschrijving van zijn boedel op vier bladzijden geeft aan dat hij niet onbemiddeld was.( Zie blz 25) De opsomming van alle kamers van zijn huis geeft een leuk inzicht hoe zijn huis eruit zag. Met zijn overgebleven geld gingen twee aardige jonge dames vandoor, zo gaat dat soms, ook vroeger al! Zijn vrouw en enige dochter waren beiden al lang voor 1777 overleden. Voor uitgebreide interessante zaken rond die tijd, zie mijn vorig boek. Na de dood van deze Jan Willemz. de Boer (neef van de hierna genoemde Symon Janz.) en na de dood van onze rechtstreekse voorouder Symon Janz. de Boer gaat het financieel niet goed met de familie. De armoede doet zijn intrede, en niet alleen bij onze familie. De economie loopt hard achteruit in Holland, dus ook in de Zaanstreek. De familie verhuist van het toch wel rijkere Westzaandam naar Oostzaandam, waar vele generatie -genoten met zware arbeid hun dun belegde boterham moesten zien te verdienen. Zie ook de beschrijving hiervan in het boek van de Zaanse schrijver Cor Bruijn- DE ZAADSJOUWERS. Het beroep van zaadsjouwer en van zaadgraanmeter werd ook binnen de familie uitgeoefend. Zie blz.106, 107 en 108 vorig boek. Cor Bruijn was ook de schrijver van het boek: SIL DE STRANDJUTTER, dat onlangs weer op de TV is vertoond. Vermeldenswaard is nog, dat de zoon en diens 3 vrouwen, van onze hierboven reeds genoemde rechtstreekse voorouder Sijmon Janz. de Boer, t.w. PIETER SIJMONZ DE BOER, geboren rond 1686/87 en overleden op 3 december 1761 liefst negen kinderen kreeg. Zijn derde echtgenote Aagje/Aaltje Haver was de redster van onze dynastie, want zij trouwde met de heel wat oudere Pieter. Haar tweede kind, ADRIAAN PIETERZ. werd onze rechtstreekse voorouder. Deze Adriaan Pieterz was het 8e kind van zijn vader en de eerste van de jongens die in leven bleef. Zijn zoon werd PIETER ADRIAANZ. DE BOER, geboren op 15-04-1784, overleden op 09-12-1833 en trouwde in 2e echt met Elisabeth Engel. Zij zijn beiden de ouders van de z.g. DRIE VERLOREN ZONEN, waarover dit boek hoofdzakelijk gaat. 17
Zij kregen o.a. de zonen CASPER, geboren op 26-09-1814. Zijn zoon ELDERT werd mijn tak, terwijl de andere zoon PIETER de voorloper van de z.g. Amsterdamse tak werd. en de drie verloren zonen, die in dit boek verder worden beschreven, t.w.: STOFFEL, CORNELIS en DIRK. 18
ONZE CREATIEVELINGEN, IETS MEER ZEKERHEID OVER WIE HET IN ZIJN/HAAR GENEN HAD. Door het vinden van de drie verloren zonen is er naar mijn mening meer duidelijkheid gekomen, van wie men deze gave geerfd heeft. Het blijkt, dat er in de families van de drie verloren zonen vrijwel geen creatieve familie leden voorkomen, in ieder geval veel minder familie-leden van hen in vergelijking tot de z.g. Alkmaarse-en Amsterdamse-takken. Zie een apart hoofdstuk over de laatsten op blz.133-136. Stoffel, Cornelis en Dirk zijn broers van onze rechtstreekse voorouder Casper, de man van Theunissina Steeman uit Alkmaar. Waarom zouden deze gaven dan wel bij onze Casper vandaan komen?. Het lijkt aannemelijker, dat zij bij zijn vrouw Theunissina Steeman of haar familie zijn ontstaan. Helaas is het niet anders, maar ere wie ere toekomt. Ik heb nog getracht bovenstaande familie Steeman te traceren, maar ondanks het feit dat er nog families met deze achternaam in Alkmaar wonen (o.a. het vervoer/verhuis bedrijf Steeman) is het mij niet gelukt een relatie tussen beide familie te leggen. Of, zou de vondst van 2 schilderijtjes, gemaakt door Gerrit/George de Boer, onze geemigreerd familielid naar de USA in 1910 deze stelling weer overhoop gooien.? Achteraf bleek hij een grote productie in schilderijen te hebben vervaardigd. In zijn woonplaats Middleboro in MA was hij een bekend zondagsschilder, die met een uitvoerig in memoriam in Gazette Middleboro werd herdacht. Overigens komt het tekentalent en muzikale aanleg wel voor bij Jan de Boer en zijn dochters Neel en Geke en mogelijk bij nog andere familie leden, waarvan ik dan niet op de hoogte ben. CONCLUSIE VAN HET GEHEEL: WIE HET WEET HOE HET ZIT MET DE AFKOMST VAN DE CREATIEVE GENEN MAG HET ZEGGEN Op de volgende bladzijde volgen enkele creatieve uitingen van familie leden en kouwekanters van deze zijtakken. 19
Creatieve uitingen Gerrit USA, gebouw in Middleboro MA, inmiddels afgebroken voor uitbreiding ziekenhuis. En kouwe kanter Gepke de Boer-Eland, zie blz. 115 20
SLECHTS VOOR DE GOEDE ORDE Onze eerst bekende voorouders waren z.g. vee-boeren, die hun koeien op een aantal landjes bij hun boerderij hielden en dus alles met een roeibootje moesten uitvoeren, zoals melken, hooien en het vervoeren van vee. Het is dus niet zo verrassend dat zij voor onze achternaam DE BOER kozen. Sijmon Janz de Boer en zijn broer Cornelis Janz. de Boer, die trouwde met Jannetje Jacobsd. Jager waren paltrokhoutzaagmolenaars, zoals uitvoerig beschreven in het vorige boek. Het door mij ontworpen embleem voor de familie- familiewapen- vond ik een te groot woord voor een eenvoudige boeren achternaam, laat ik hieronder de revue passeren. Het ontwerp is hoofdzakelijk gebaseerd op het verleden van de Zaanstreek. Het is verdeeld in vier kwartieren waarin is afgebeeld: 1e kwartier-links boven ons verleden als vee-boer. 2e kwartier-rechts boven ons verleden als paltrokhoutzaagmolenaar. 3e kwartier-links onder` het ontstaan van de Alkmaarse tak, waaronder de mijne. 4e kwartier-rechts onder het ontstaan van de Amsterdamse tak. Het z.g. HARTSCHILD in het centrum van het embleem stelt de centrale functie van de rivier de Zaan voor, die letterlijk en figuurlijk van wezenlijk van belang voor ons en voor de Zaanstreek is geweest. (Lucht, water en grasland) Dit ontwerp van het hartschild heb ik geleend van Dr. Honig die rond 1816 een wapen voor de stad ontwierp en hierin stond dit hartschild ook centraal vermeld. Motto van dit lenen : beter goed gejat dan slecht zelf gekozen. ZO DIT WAS SLECHTS EEN KORTE IMPRESSIE VAN ONS FAMILIE- VERLEDEN, SMAAKT HET NAAR MEER DAN WEET U WAT U TE DOEN STAAT. 21
DE SCHRIJVER: COR BRUIJN UIT DE ZAANSTREEK EN ZIJN RELATIE TOT DIT GEBIED. In de zomer van 2005 werden op 3 locaties in de Zaanstreek drie boeken van Cor Bruijn nagespeeld in toneelvorm. Met name de opvoering in het LASSIE-pakhuis van de Zaadsjouwers sprak mij erg aan. Mogelijk veroorzaakt doordat dit beroep van zaadsjouwer en korenmeter in de familie voorkwam. Hieronder volgt een recensie over deze uitvoeringen, welke door het NHD werd verslagen. PROEFMODEL VAN EEN KLEINE PALTROKHOUTZAAGMOLEN TERUGGEVONDEN IN 2005 OP HET ZEGLIS IN ALKMAAR. Het is wel toevallig dat zowel de drie boeken van Cor Bruijn als de opgraving van deze simpele opstelling van de eerste paltrokhoutzaagmolen beide in 2005 plaatsvonden en binnen de familie zo een grote rol hebben gespeeld. Hiernaast volgt het artikel uit het NHD over deze opgraving in Alkmaar. 22
23
ONZE ACHTERNAAM. Het aantal personen met de achternaam DE BOER in de Zaanstreek groeit als kool en ik denk dat er van weinig achternamen een onderzoekje is geweest over de ontwikkeling van dit aantal in de Zaanstreek. Onderstaande tabel vond ik in een artikel van een historische vereniging uit de Zaanstreek. AANTAL PERSONEN IN DE ZAANSTREEK MET DE ACHTERNAAM DE BOER: GEMEENTE 1935 1953 1957 1997 ASSENDELFT 16 21 25 28 JISP 1 -- -- -- KOOG A.D.ZAAN 14 22 25 20 OOSTZAAN 48 53 53 64 WESTZAAN 15 17 18 16 WORMER 6 15 16 28 WORMERVEER 22 23 22 28 ZAANDAM 101 148 150 141 ZAANDIJK 10 14 18 23 TOTAAL 233 313 327 349 24
BESCHRIJVING VAN BOEDEL VAN WIJLEN JAN WILLEM DE BOER, OVERLEDEN 23 APRIL 1777. Zijn boedelbeschrijving omvatte 4 pagina s, waarvan er slechts een hieronder volgt. De totale boedelbeschrijving geeft een goed beeld hoe hij leefde, wat er zijn huis voor spullen stonden opgesteld en uit hoeveel kamers zijn huis op het Suyderkerckpat bestond. Zie blz. 90 vorig boek. 25
HOE TRADITIONEEL WAS DE FAMILIE MET VERNOEMEN VAN KINDE- REN TOT HET JAAR 1960. Ik heb onderzocht hoe het met het vernoemen van kinderen naar ouders, voorouders etc. vanaf het begin rond 1550 tot 1960 stond. Vanaf 1960 zie je overal fantasie namen opduiken, zo ook binnen onze familie. GEBRUIKTE VOORNAMEN BINNEN ONZE FAMILIE: JONGENS MEISJES AALTINUS X AAFJE,AAGJE X ALBERTUS X ADA X ADRIAAN 5 X ANNA X CASPER 5 X ANTONIA X CORNELIS/CEES 5 X CORNELIA X (wat een prachtige naam) DIRK 9 X DOROTHEA X FRANS X ELISABETH X GERRIT 7 X ELSJE X HENDRIK/HENK X FENNA X HERMAN(US) X GEERTJE,GEERTRUI JACOB 7 X OF GERRITJE 7 X JAN 7 X GERARDINA X KLAAS/CLAES X GRIETJE X MARTINUS X GUURTJE X MICHEL X HELENA X PAUL X JOHANNA X PIETER/PETER X JOSEPHA X STOFFEL X MAARTJE X SIJMON/SIMON X MAAIJKE X TEUNIS X MARIA 7 X WILLEM X LIJSBET X GERARD WILLIAM 1 X NEELTJE X RANALD GEORGE 1 X PAULINA X ERIC ANTONY, usa 2 X TEUNISSINA X 26
Vervolg vernoemingen THERESIA X SUSANNE X TRIJNTJE 5 X WILLEMPJE/ WILHELMINA 1 X CATHARINA X ---------- ------- 97 X 59 X ====== ==== Voor de 97 jongensnamen werden er 24 verschillende voornamen gebruikt, dus vernoeming lijkt duidelijk. Van de meisjes werden er 59 vernoemd, waarbij er 28 voornamen werden gebruikt. 27
HOEVEEL NIEUWE FAMILIE LEDEN KWAMEN ER BIJ NA DE VONDST VAN STOFFEL, CORNELIS EN DIRK: Het leek wel een geboorte golf met de nieuw gevonden familie-leden in 2006/2007. Er werden in totaal 106 jongens en meisjes geboren, die de achternaam DE BOER in de periode vanaf 1817 tot 2006 kregen! HOEVEEL PERSONEN ZIJN ER INGEVOERD IN HET COMPUTER PROGRAMMA VAN ALDFAER. ======================================================================= Zegge en schrijven zijn er tot 1 augustus 2007 504 personen ingevoerd, inclusief de kouwe kanters. Dit computerprogramma staat los van mijn beide boeken en is prima voor diegenen te gebruiken, die zelf een stamboom willen opzetten. Het programma kan gratis worden gedownload. 28
WELKE KOUWEKANTERS KWAMEN ER MET DE VONDST VAN DE DRIE VERLOREN ZONEN BIJ: NAAM GEBOORTE JAAR NAAM GEBOORTE JAAR --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Hendrika Alberts 927 Geertje Pasman 903 Jansje Bakker 1 879 Gaaf Pel (man) --? Cornelis Blumink (man) -? Fenna Cathar.Pieters 914 Betje de Boer 1 848 Aafje Potse 820 Jans de Boer 1 930 Minke Schrale 905 Antje Boerendans 855 Ilona Seijben 956 Neeltje Bommerson 926 Maaijke Sip 898 Marie Elseb. Bras 907 Dea Smit 954 Janna den Broeder 886 Trijntje Smit 857 Cornelis Buijsman (man) --? Jacoba Stad 911 Neeltje Dekker 856 Elisabeth Strijder 890 Maria Clasina v. Diest 917 Jacqueline Vormeer 965 Ewald van Dijk (man) 925 Maartje de Wit 840 Jepke Eland 1 956 Kitty van Leeuwen 952 Aaltje Ferdinandus 849 Catharina Benjamin 856 Agnes van Galen 96 Jan Burgers 953 Antje Heinis 1 920 Wim Nijntjes 951 Maria ten Hope 826 Jean Gray, in USA 924 Helena Jonker 88 Virginia Wood in USA 19.. Maria Cathar. Kuiper 88 Amy Reynolds in USA 19.. Johanna Christ. Lakenman 875 Janet Lee Garland in USA 19.. Geesje Lapere 1 912 Grietje Lensfelink 847 Elisab. Joh. E. Margadant 878 Neeltje v.d. Meer 890 Neeltje Meijer 848 29
OOK FAMILIE UITBREIDING BIJ DE ZIJTAK VAN GERRIT ADRIAANSZ (zie blz. 109 van mijn boek) Het bleek dat de zijtak van GERRIT ADRIAANSZ DE BOER en Helena Kat nog een aantal kinderen meer waren dan aangegeven in mijn vorig boek op blz.: 109: Naast Adriaan (30-03-1813), Gerritje- 1 ( 24-07-1814) en Dirk (26-06-1822) werden in het gezin nog de volgende kinderen geboren: KIND: Wilhelmina, geboren op 14-08-1824, overleden op 26-06-1851 KIND: 5 Gerritje-2, geboren in 1820, overleden vermoedelijk op 18-12-1896 KIND: 6 JACOB DE BOER X 1e NEELTJE ROS Geboren 18-06-1817. Geboren in 1817 Overleden ca.185 Overleden in 1838 Getrouwd op 15-03-1837 Beroep pelder, korendrager Getrouwd 2e huwelijk X TRIJNTJE KOOLS Geboren 18-02-1817 Overleden circa 1880 Haar beroep: koffie neringdoende (ofwel coffee shophoudster in onze tijd?) Bovenstaande JACOB verhuisde bij zijn 1e huwelijk naar Zaandijk. Zijn eerste vrouw Neeltje overleed al op 26-08-1838 (in het kraambed?), waarna hij weer terugkeerde naar Zaandam. Na zijn huwelijk met Trijntje Kools waren beiden zoek totdat Trijntje in 1851 in Amsterdam opdook, zonder haar man Jacob maar wel met een zoon Evert, die is geboren voor haar huwelijk met onze Jacob. Kind van de z.g. melkboer.?? Zij leefde daar op de Lindegracht en Tuinstraat met Evert alleen, zodat in de tussentijd haar man Jacob moet zijn overleden. Op 25-08-1852 hertrouwde zij met Abraham Wolper. Het huwelijk eindigde alweer op 23-12-1861 in verband met een scheiding. Verder is er mij niets bekend over haar, dus einde van deze zijtak. 30
Hieronder volgt eerst nog de andere verloren zoon, t.w.: ALBERTUS, over wie ik op blz. 109/110 van mijn boekwerk bij de xx) een notitie gemaakt heb over de 5e zoon van: Adriaan Gerritsz. de Boer en zijn vrouw Hendrica Ramaker, t.w.: ALBERTUS DE BOER, geboren 22-01-1853. Overleden 06-03-1916. Uiteindelijk vond ik zijn naam in het archief in Amsterdam. Hij was naar de hoofdstad verhuisd. Hoe het hem en zijn gezin verder ging, zie de volgende bladzijde met zijn stamboom. Tevens kwam nog hun 6e kind boven water : JACOB, geboren op16-03-1856, hij trouwde met Catharina Benjamin. Voor zijn vervolg zie blz 32-33. 31
VERVOLG VAN HET OVERZICHT VAN DE ZIJTAK VAN GERRIT ADRIAANSZ. DE BOER EN WEL DIENS KLEINZOON. ZIE BLZ. 109 BOEK 5e zoon ALBERTUS, geboren op 22-01-1853. 8e GENERATIE: ALBERTUS DE BOER X MAARTJE VAN DIJK Geboren 22-01-185 Geboren 06-08-1845 in Oost Zaandam Oost Zaandam Overleden 06-03-1916 Overleden onbekend Getrouwd 31-03-1878 in Zaandam. Beroep was houtzager. KINDEREN: 1) SIMON DE BOER Geboren 08-08-1880 in Zaandam. Overleden 27-11-1963 in Hilversum Hij was ongehuwd en woonde in bij zijn broer Adriaan. (zie volgende blz.) Zijn beroep was broodbakker. 2) ADRIAAN DE BOER X SIJTJE HOFMEESTER Geboren 24-04-1885 in Amsterdam. Geboren 24-08-1882 Overleden 21-12-1930 in Amsterdam Overleden na 1935 Beroep niet bekend. De familie woonde op 7 verschillende adressen in Amsterdam w.o.in de Vaartstraat nr. 66. Zij hadden geen kinderen, dus einde van deze zijtak. Er blijkt nog een 6e kind in het gezin van ADRIAAN GERRITSZ. en zijn vrouw Hendrica Ramaker te zijn geboren: zoon JACOB 32
JACOB DE BOER X CATHARINA BENJAMIN Geboren 16-03-1856 in O. Zaandam Geboren 29-02-1856 Overleden circa 1882/1883 in Amsterdam? Overleden 29-05-1948 Getrouwd 29-04-1877 in Haarlem Beroep houtzager KINDEREN: Maria, geboren 25-10-1877. Zij is overleden omstreeks 1939 Catharina geboren 10-12-1878. Zij overleed op jonge leeftijd Jacob Jr. geboren 15-04-1881. Hij overleed op 10-04-1884 in Zaandam. Het gezin verhuisde op 12 Juli 1878 naar Haarlemmerliede/Spaarnwoude, maar keerde aan het begin van 1879 weer terug naar Zaandam. Vervolgens woonde de familie vermoedelijk in Amsterdam, waar vader Jacob in de jaren 1882/83 overleed. Zijn vrouw hertrouwde met Jan Stadt uit Koog op 02-02-1884 en zij woonden weer in Zaandam. Mogelijk kwam daar haar vroegere schoonmoeder Hendrica Ramaker, bij hen inwonen. Later verhuisden zij weer naar Haarlem. Jan Stadt overleed daar op 05-01-1947. Uit het 2e huwelijk werd nog een zoon geboren: Jan Jr. op 09-11-1884. 33
TOELICHTING OP DE Z.G. WESTZIJDEROL. Zie mijn vorig boek blz.:39 en welke relatie heeft deze rol met Pieter de Boer van blz 120.van dit boek en met Cornelis Jansz. de Boer van 1690 en de toenmalige meelmolen De Ruyter. Deze papierenrol van een kleine 10 meter lengte en een breedte van 12-13 cm. is onlangs gerestaureerd en over deze restauratie en andere facetten hiervan werd in 2006 in het Honig Breethuis op de Lagedijk 80 in Zaandijk een lezing gehouden. Op deze rol zijn 143 gebouwen/huizen geschilderd, staande aan de oostkant( zaanzijde) van de huidige Westzijde, de winkelstraat van Zaandam. Wel een doordenkertje.! De nummering loopt vanaf nummer één tot nr. 218 en begint bij de Dam in het centrum van Zaandam. Er is een beginstuk van deze rol verloren gegaan en start ter hoogte van de huidige Vinkenstraat tot het Papenpad bij het sluisje in het noorden van de gemeente. Alle panden die erop getekend zijn, zijn helaas verloren gegaan, met uitzondering van één pand het z.g. Kalff huis met nummer 38. Dit huis was indertijd in circa 1760 reeds volledig uit steen opgetrokken en overleefde de sloop en afbraak golf van ruim twee eeuwen. Een beperkt aantal huizen is in gedeelte blijven staan, b.v. de onderbouw, waarbij een nieuw bovenstuk erop geplaatst werd. 34 *Zie blz 37.
Een reiziger die in de 18e eeuw de Zaanstreek bezocht, noemde in een geschrift over de kleurrijke Zaanstreek het volgende: in de Zaanstreek wordt het mij geel en groen voor de ogen, hetgeen is voor te stellen bij het zien van de Westzijderol met zijn vele licht gekleurde huizen en andere gebouwen. Het was toen nog niet als in de 20/21e eeuw met een z.g. Zaansgroene eigen kleur, mede doordat de industriële verfmakers nu instaat zijn één vaste kleur groen te maken. In de 17-19e eeuw waren er vele verfmolens, waarbij iedere molenaar zijn eigen kleur maakte, zodat het een bonte verzameling werd, een beetje vergelijkbaar met zuidelijke landen met toch wel warme kleuren. Iedere keer dat er toen overgeverfd werd, kwam er toch meestal een net iets andere kleur op de houten huizen. Over de datering van deze getekende rol zijn de geleerden het natuurlijk niet eens. Ergens tussen 1760 en 1796 zal het zijn gemaakt door. vermoedelijk ene verver Schipper, maar hierover zijn de meningen weer verdeeld. Ook de naam Langebaart wordt genoemd. Een copie van deze rol is te zien in de voorkamer van het hierbovengenoemde Honig Breethuis in Zaandijk. Een prachtig heel kleinschalig museumpje, waar de rijkdom van de familie Honig en Breet vanaf druipt met een prachtig uitzicht vanuit het achterkamer/ tuinhuis op de Zaan. Een andere mogelijkheid om de Westzijderol te bewonderen is te kijken op de website van het Regionaal Archief Zaanstreek. Trouwens de hele straat, De Laagzijde in Zaandijk is één lang museum van prachtige bewoonde huizen met dito voorpanden. Een bezoekje zeker waard, gekoppeld aan een visite aan het Honing Breethuis. Op de hoek bij de brug over de Zaan is Sans Pareille, waar in 2005 de familie bijeenkomst op 29 mei was- en is weer open na een faillissement. Een heerlijk drankje kan daar worden genuttigd. Geen reclame hoor, maar wel mooi! Wat is nou die relatie tussen de Westzijderol en de familie de Boer gedurende drie eeuwen????? Op de vorige bladzijde laat ik een klein gedeelte van deze rol zien in de omgeving waar toen de meelmolen De Ruyter stond. De vlek op de Westzijde rol bij de meelmolen De Ruyter is naar blijkt na de restauratie van 2006 niet veroorzaakt door gemorste koffie, maar zal te maken hebben met gemorste lijnolie door de verver in de 18e eeuw. Een slordig probleem aldus opgelost. 35
Stukje van de Westzijde rol van het gedeelte rond de meelmolen de Ruyter, nu Ruiterhoek waar Pieter de Boer en zijn vrouw wonen op dezelfde plaats waar rond 1690 onze Cornelis Janz de Boer woonde.!!!!!!. Drie onderste delen van de blz onder elkaar Westzijde rol Vorig boek blz36-38, ruimte voor 3 blz 36 Boven de huizen zijn de huisnummers vermeld.
Daar tegenover op het Ruyterveer het woonhuis van onze Cornelis Janzs. de Boer en zijn vrouw Jannetje Jacobsd Jager. op huisnummer 96 (boven de huizen vermeld). Haar familie huis is nu te vinden op de Zaanse Schans als museum, annex souvenirwinkeltje. Zie ook mijn vorig boek hierover. t Is maar dat jullie het weten! Aan de andere kant van de toenmalige Molenbuurt, -. de huidige winkelstraat de Westzijde was het Bootemakerspat, waar een houtzaagmolen stond en waar weer andere familieleden woonden. Op de volgende bladzijden zal ik de situatie schets van mijn vorig boek en een verdere toelichting over hun bewoners opnemen over wie, wanneer en waar zij woonden rond de z.g. Bullekerk. Een mooi verhaal over deze kerk in 1648. Op exact hetzelfde punt waar Cornelis Jansz. de Boer in 1690 en zijn vrouw woonden, staat nu de serviceflat de Ruiterhoek, waar Pieter de Boer en zijn vrouw Henderika Alberts wonen. Zie aangegeven kruisje op blz 34. 37
SITUATIE SCHETS ROND DE Z.G. BULLEKERK WAAR VELE FAMILIE LEDEN WOONDEN EN WERKTEN. 38
Toelichting op de paden/straten/ houtzaagmolens etc. van Oosten Westzaandam en de wateringen in de Gemeente van de vorige bladzijde. A) Stuurmanspat. B) Noorderkerckpat met aan beide zijden een sloot. Tegenwoordig Parkstraat, doordat er een weg naar en door het Volkspark loopt naar de Provinciale weg. C) Suyderkerckpat. Daar woonden de eerst bekende familie leden, (tegenwoordig de Tuinstraat) t.w. fam. Jan Claesz, hun zoon Willem Janz en diens zoon Jan Willemz. de Boer. D) De z.g. Bullekerk. E) Otterspat en de Molen de Otter, zie molennr.: 7. F) Bakkerspat. E) en F) vormen thans de Klokbaai. G) Roggespat. H) Jagerspat. Bestaat niet meer, was ter hoogte van het vroegere Wastora ( A Z Voetbalclub) Aan dit Jagerspat stond het sjieke huis van de schoonfamilie van Cornelis Jansz. de Boer, t.w. de familie Voogt/Jager/Lap. Dit huis staat nu in de Zaanse Schans en is daar bekend als het antiekmuseum. J) Molenpat. Bestaat ook niet meer, wordt in 1685 zo genoemd naar de meelmolen de Ruyter stond vlakbij aan het korte weggetje naar de Zaan. Hieraan woonde o.a. Cornelis Jansz. en Jannetje J.Jager, zie X-13. Het Molenpat wordt later het onder K) genoemde Botemakerspat. K) Botemakers(pat)straat, voorheen het Voogtenpat. In het begin van dit pat stond de molen, woonhuis en erf van Claes Claesz Sr. en Lijsbet Jansd. de Boer, zie molennr.: 9 (naam molen niet bekend). Op het eind van dit pad, vóór de Vaart stond molen nr.: 5 van Cornelis Jansz. De Grauwe Haes. Zie ook de situatieschets van Oost Zaandam in 1829 op blz 1 Het verlengde van dit pad over de Vaart, de Emmastraat en de andere Oranjestraten daar in de buurt zijn gesloopt voor een nieuwe wijk ( tax. 1990). L) Wynkanspat M) Herengracht N) Stationsstraat O) Schapenpat P) Zeemanspat Q) Hazepat R) Vinckepat, hier woonden Trijn Sijmonsd ( de vrouw van onze Symon Jansz. de Boer) en haar zoon Pieter Symonsz tijdens zijn 3e huwelijk met Aa(g)ltje Haver. S) Gedempte gracht, vroeger Kuyperspat, na overlijden van haar 1e man onze Pieter Symonsz. vertrok Aagje Haver van van het Vinckepat naar dit pad. Mogelijk werkte zij daar met haar 3 kinderen bij een rijke familie. Op dit pad woonden o.a. de Burgemeester en de dokter). Het linker gedeelte van nu de Gedempte gracht was het Kuyperspat en het rechter gedeelte noemde men toen het Zilverpat. T) Dampat. In Oostzaandam: V) Kalverstraat, daar woonde Adriaan Pietersz. de Boer. W) Bloemgracht. X) Bloemstraat. Y) Papenpatje, daar woonden de ouders van Aagje Haver. Z) Halstraat, ook hier hebben de ouders van Aagje) je gewoond. ZZ) Zuiddijk, was het woonadres van de 2e man van Aagje: Ariaan Pz. Pandt. XX de Noord, woonde Pieter Symonsz gedurende zijn 1e en 2e huwelijk en Claes Jansz. de Boer heeft daar gewoond, zie notulen kerkvergadering. Verder in Oostzaandam tegenover de sluizen bij de kerk ligt het Noorderkerckpat, het pad voor de Kerk. Langs de Zaan loopt vanaf het zuiden: Zuiddijk, Oostzijde en de Noord richting Zaandijk. 39
ZO, NU VOLGT DAN EINDELIJK HET VERLOOP VAN DE Z.G. DRIE VERLOREN ZONEN MET DE UITBREIDING VAN ONZE BOERENTAK VAN STOFFEL, CORNELIS EN DIRK DE BOER, ZIJNDE DE ZONEN VAN PIETER ADRIAANSZ DE BOER EN ELISABETH ENGEL. (zie blz. 105 van het vorig boek) Bij verder onderzoek naar Albertus de Boer, zie bladzijde nr.32 van dit boek, kwam ik ook nog drie zonen van Pieter Adriaansz en zijn 2e vrouw Elisabeth Engel tegen. Dit zou kunnen betekenen, dat onze familie met een groot aantal personen zou kunnen worden uitgebreid. Op blz.105 van het vorige boek heb ik vermeld dat het 4e kind van hen mijn rechtstreekse voorouder CASPER was Na hem werden nog de volgende jongens geboren: CORNELIS, geboren op 01-08-1817 in Oost Zaandam DIRK, geboren op 20-08-1821 in Oost Zaandam en STOFFEL, geboren op 23-021823 in Oost Zaandam. Hoe groot uiteindelijk deze nieuwe aanwas van rond 1820 werd, volgt vanaf de volgende bladzijde. 40
DE EERSTE VERLOREN ZOON VAN PIETER ADRIAANSZ. DE BOER EN ELISABETH ENGEL WAS STOFFEL DE BOER. STOFFEL DE BOER X MARIA CORNELIA TEN HOPE Geboren op 23-02-18 Geboren 15-07-1826 Overleden 06-06-1869 Overleden: na 1869 Getrouwd op 02-06-1850 KINDEREN: 1) ELISABETH Geboren 20-01-1856 - Overleden onbekend 2) WILHELMUS Geboren 02-12-1859 - Overleden 01-07-1864 3) ANNA Geboren 07-09-1863 - Overleden onbekend Aangezien zoon Wilhelmus op 5 jarige leeftijd overleed, zijn hier geen nakomelingen in de mannelijke lijn. Hieronder de geboorte acte van Stoffel. 41
DE TWEEDE VERLOREN ZOON VAN PIETER ADRIAANSZ. DE BOER EN ELISABETH ENGEL WAS CORNELIS DE BOER, GEBOREN OP 01-08-1817: CORNELIS DE BOER X GRIETJE ZWAN Geboren 01-08-1817 Geboren 06-11-1818 Overleden 10-02-1870 Overleden onbekend Getrouwd 31-07-1843 (zie zijn geboorte acte op blz. 44) KINDEREN: 1) CORNELIS-1 Levenloos geboren op 02-12-1844 2} CORNELIS- 2 Geboren op 06-10-1845 Overleden op 08-03-1884 in Oost Zaandam. Zijn beroep was olieslager. Hij was ongehuwd. 3) PIETER X AALTJE FERDINANDUS Geboren op 06-05-1848 Overleden na 11-09-1902 Voor uitwerking van zijn tak zie blz.: 43 CASPER-1 Geboren op 31-08-1850 Overleden op 28-03-185 5) CASPER-2 X NEELTJE DEKKER/ Geboren op 05-09-1857 ANTJE BOERENDANS Overleden op 15-12-1924 in Oost Zaandam ( zie zijn vervolgverhaal op blz.: 64) DIRK Geboren 22-02-1860, Overleden 13-07-1866 Het gezin van Cornelis de Boer en Grietje Zwan woonde op de Noord 830 aan de Oostzijde. Er werden ook nog drie meisjes geboren in dit gezin, t.w.: Jannetje, geboren op 24-01-1853 en overleden 08-03-1861 Elisabeth,geboren op 25-08-1843; overlijden onbekend en Maria, geboren op 23-03-1855; overlijden onbekend. 42
ALLEEN DE ZONEN PIETER EN CASPER-2 ZORGDEN DUS VOOR NAKOME- LINGEN, ZIE HIERONDER: (EERST: PIETER, VOOR CASPER ZIE BLZ.: 64) PIETER DE BOER X AALTJE FERDINANDUS Geboren 06-05-1848 Geboren 13-04-1849 Overleden 11-09-190 Overl. datum onbekend Getrouwd 13-04-1873 Foto: Johanna Lakenman en Cornelis de Boer KINDEREN: 1) CORNELIS X 1e vrouw: JOH. CH. LAKENMAN X 2e vrouw NEELTJE GROOT Geboren 02-06-1873 Overleden 27-04-1951 (Voor bijzonderheden over hem zie bladzijde 45) 43
2) KLAAS X 1) EL.JOH.EMMA MARGADANT Geboren 07-04-1875 in Oost Zaandam ) GEERTJE PASMAN Overleden 24-06-1951 in Bloemendaal (Voor bijzonderheden over hem zie bladzijde 60) 3) TRIJNTJE (Truus) Geboren 07-09-1882 in Oost Zaandam Zij trouwde op 29-10-1908 met L.Bakker en verhuisde hierna naar Wormerveer. Zij kregen 2 kinderen, Jaap en Lida. Overleden: datum onbekend. De familie woonde o.a.in wijk K deel 2 nr 299 Czaar Peterstr. 59. Pieter was van beroep korenwerker en later koopman, wel een aanzienlijke positie verbetering. 44 Geboorte acte Cornelis 01-08-1817
WE GAAN DUS NU VERDER MET CORNELIS, GEBOREN 06-10-1845 EN KLAAS,GEBOREN 07-04-1875. 10e GENERATIE RECHTSTREEKSE TAK CORNELIS DE BOER X JOH. CHRISTINA LAKENMAN Geboren 02-06-187 Geboren datum?? Overleden 27-04-195 Overleden in 1909 Getrouwd 20-09-1902? Cornelis hertrouwde met Neeltje Groot, geboren op 15-02-1888. Zij overleed omstreeks 1955. Hij was beambte bij de HYSM, de voorloper van de N.S. KIND: PIETER JOHAN CORNELIS DE BOER (PIM) X MINKE SCHRALE Geboren. 10-04-1904 in Den Haag. Geboren 23-06-1905 Overleden 25-04-199 Overleden 01-02-1998 Getrouwd 08-08-1933 in Alkmaar. Adres in Alkmaar in de Spoorstraat. 45
KINDEREN: 1) MIEKE Geboren 20-08-1935 Getrouwd :21-12-1956 met Ewald van Dijk, geboren 07-07-1925. Haar beroep was huishoudkundige. Zij hebben 2 dochters, Marjan en Ingrid,de laatste heeft 2 kinderen,t.w.: Coen en Niek. 2) JOKE Geboren 31-10-1937. Zij is niet getrouwd; haar beroep was bibliothekares. Vader Pim en moeder Minke aan de wandel 46
Vrijstelling van Dienst voor Cornelis, de vader van Pim Pim de Boer 47
Hier volgt het relaas van Mieke en Joke de Boer over hun familie: ==================================================== Pim de Boer, onze vader, werd geboren in Den Haag op 10 april 1904. Zijn vader had een baan bij de Spoorwegen en daarom verhuisden ze heel veel. Waar heen allemaal is niet precies bekend. Zij woonden in Zaandam en vele jaren in de Spoorstraat in Alkmaar, waar pappa is opgegroeid. Pim s moeder was ziekelijk en overleed toen Pim nog geen 5 jaar oud was. Over zijn jeugd, toen zijn moeder nog leefde, wist hij niet veel. Een duidelijke herinnering aan zijn moeder had hij niet. Het enige dat hij van haar had, waren een aantal foto s en een ring die hij zijn hele volwassen leven heeft gedragen. En over zijn leven met zijn vader en zijn tweede moeder, zoals hij haar altijd noemde, vertelde hij niet veel. Maar beiden legden hem in de watten en hij werd door hen op handen gedragen. Daardoor was Pim de Boer al jong een wat over het paard getilde man en daarbij had hij de eigenschap van zijn vader om redelijk eigenwijs te zijn. In Alkmaar volgde Pim, na de lagere school, de Aukes school (dezelfde school die mijn vader 3 jaar eerder bezocht op de Laat in Alkmaar en ook op dezelfde locatie bezocht ik de Handelsdagschool, toegevoegd door Cees de Boer) en de HBS-B. Hij was een goede en intelligente leerling en in zijn vrije tijd las hij veel, speelde viool en korfbalde. Vriendinnen kon hij genoeg krijgen, maar op 17-jarige leeftijd leerde hij het friese meisje Minke Schrale kennen, bij het korfballen. Na een korte tijd verloofden ze zich. Behalve korfballen maakten ze toen samen muziek. Hij op de viool en Minke op de piano. Ze gingen samen op vakantie bij Minke s friese familie, of zeilen met haar vader of haar zuster Alie. Na het Staatsexamen Latijn en Grieks ging Pim studeren in Amsterdam: Nederlands en Geschiedenis. Voor militaire dienst was hij uitgeloot. Door die studie en het heen en weer reizen, want op kamers ging hij niet, was er weinig tijd voor zijn verloofde. Maar die vakanties maakten heel wat goed. Na zijn studie probeerde hij aan het werk te komen, wat moeilijk was want de crisistijd was begonnen. En afgestudeerden konden ook in het onderwijs moeilijk aan het werk komen. Hij vertelde dat hij enige uren in Hengelo kon krijgen. Zijn verloofde werd ongeduldig en langzamerhand wilde wel eens trouwen. Toen hij tenslotte in Rotterdam genoeg uren kon krijgen, trouwden ze op 8 augustus 1933, na een verkering- en verlovingstijd van bijna 12 jaar. 48
Trouwfoto Pim en Minke In Rotterdam werden wij geboren. Mieke in 1935 en Joke in 1937. Uit het bijgehouden geboorte-journaal en de bijgevoegde plukjesnhaar kon je opmaken dat ze echt blij met ons waren. In 1937 verhuisden we naar Amsterdam. Pappa kreeg daar een volledige baan aan de 2e Openbare Handelsschool. Kort daarna in 1938 promoveerde hij op een 18e eeuws literair, historisch onderwerp: Rijcklof Michael van Goens en zijn verhouding tot de literatuur van West Europa. Bij het herlezen bleek dat Van Goens een eigenwijze man was die, hoewel kerkelijk opgevoed, één van de weinig openlijk ongelovige auteurs was in die tijd. Daarin ligt wel een duidelijke parallel met onze vader s eigen leven. Vader en moeder zijn zolang wij weten lid geweest van het Humanistisch Verbond, als een duidelijk standpunt tegen onze door christelijke normen doodesemde samenleving. De 2e wereldoorlog in Amsterdam was niet gemakkelijk. Wij woonden op de Amstelkade, met tegenover ons, aan de overkant van het water de oude RAI. Daar werden door de Duitsers vliegtuig-vleugels bewaard. Gevaarlijk dus in verband met bombardementen. Met rondom joodse buren die stuk voor stuk zijn opgehaald en weggevoerd. Mamma was vaak van streek. Hoe pappa zich uitte weet ik niet. Hij hield veel meer binnen. Wel hield hij een complete kaart bij van alle vorderingen van de duitse en geallieerde troepen. Onze zandbak werd gebruikt om tabak in te verbouwen, die hij bij de kachel stond te fermenteren. Dat was voor zijn pijp. In de hongerwinter, toen er nauwelijks meer te eten was en de electriciteit en het gas waren gerantsoeneerd en tenslotte helemaal uitvielen, werden de dikke bomen in de achtertuin omgezaagd. Ook de grote populieren die bij ons in de tuin stonden. We hebben als kinderen geen honger gehad. Pappa nam soms een hap maanzaad om te 49
kunnen slapen. Dat vonden wij ook heel lekker, maar dat mochten we eigenlijk niet hebben. Achteraf hebben wij begrepen dat dit was, omdat hij dan zijn maag wat minder voelde. Tenslotte moest hij onderduiken. Dan sliep hij op school op een mat in het gymnastieklokaal. Ons adres was bovendien tussenstation tussen de makers en ontvangers van vervalste persoonsbewijzen. Voor de illegaliteit. Gelukkig hadden wij als gezin veel steun van Mamma s zus Alie, die voor ons op hongertocht ging. Toen de situatie al te moeilijk werd, gingen wij kinderen naar familie in Noord-Holland. Daar zijn we ook op school geweest. Dat moet voor onze ouders niet een gemakkelijke beslissing zijn geweest. Bovendien kreeg Mieke direct na de oorlog ook nog een keer roodvonk, zodat Joke weg moest en weer een afscheid nodig was. Als kind besef je dit niet, maar het was voor onze ouders moeilijk. Pim was een goede-en boeiende leraar, die zelf ook boekjes schreef. Over spelling, stijl, literatuur en handelscorrespondentie. En s avonds gaf hij les op de Handelsavondschool en later op de Kweekschool van de Zeevaart. Ook daar was hij een zeer gewaardeerd docent. Direct na de oorlog solliciteerde hij naar een baan als directeur van de Rijks HBS in Purmerend. En die baan kreeg hij. Opeens werd hij, van één van de vele leraren op een van de scholen in Amsterdam, één van de notabelen in een kleine plaats. Daar voelde hij zich wel goed bij. Hij kwam in allerlei besturen, beoordeelde en kocht boeken voor de bibliotheek en als bestuurslid van de Culturele Sectie der Purmerender Gemeenschap, heeft hij toneel, cabaret en muziek geintroduceerd in de plaatselijke gemeenschap. 50 Leraar Pim
Maar niet zo lang na de oorlog, kwam er natuurlijk toch een terugslag bij iemand die niet in staat is om zijn gevoelens te uiten. Toen we nog niet zo lang in Purmerend woonden, raakte hij overspannen en werd enige maanden opgenomen in het ziekenhuis in Alkmaar. Maar eenmaal hersteld, hervatte hij zijn werk als directeur met volle inzet. Hij was een man van gezag, die niet voor niets door de leerlingen De Baas werd genoemd, misschien ook wel door de docenten. De bijnaam Dorus Rijkers die hij een tijdje had omdat hij een zuidwester droeg als hij op de fiets door de regen naar school ging, was hij daardoor heel snel kwijt. Als docent hebben wij beiden hem zelf meegemaakt. In onze herinneringen waren dat altijd boeiende lessen, in ieder geval de lessen Geschiedenis en Letterkunde. Hij kon verschrikkelijk goed vertellen, uitstekend voorlezen en voor mensen van onze leeftijd begrijpelijke verbanden leggen tussen dingen in de geschiedenis, muziek, oorlogen en cultuurvormen. Wonderlijk hoe duidelijk hij daarin aan ons kon uitleggen hoe het in elkaar zat. Die eigenschappen heeft hij ook na zijn pensionering in 1970, nog volledig uitgebuit door het houden van lezingen over geschiedenis, literatuur en de vele reizen die hij samen met Mamma maakte door heel Europa en Noord Afrika. Ook corrigeerde hij al voor zijn pensionering met drie collega s jarenlang de examens nederlandse handelscorrespondentie van de Associatie voor Praktijkexamens. Tevens was hij gecommiteerde bij de eindexamens, totdat dat door gebrek aan mensen die daar beschikbaar voor waren, werd afgeschaft. Hij was Rotary- lid in Purmerend waar hij altijd bereid was een verhaaltje te houden als één van de andere sprekers verstek moest laten gaan. Na de verhuizing naar Epe, de Eper Veste, kort na zijn pensionering, kwam hij via de Rotary in Zwolle in contact met het Zwolse archief waar nog veel ongeëxploreerd materiaal lag, met name oude jaargangen 51