Maag- Darm- en Leverziekten Coloscopie of sigmoïdoscopie onderzoek Voorbereiding met het laxeermiddel Moviprep Inleiding U bent door uw huisarts of specialist doorverwezen voor een onderzoek van de dikke darm, een coloscopie of sigmoïdoscopie. In deze folder krijgt u meer informatie over het onderzoek. Deze informatie is een aanvulling op het gesprek dat u heeft gehad met uw huisarts, de specialist of de MDL verpleegkundige. Wat is een coloscopie/ sigmoïdoscopie? Een coloscopie is een onderzoek waarbij het slijmvlies (de binnenbekleding) van de hele dikke darm nauwkeurig wordt bekeken. Er wordt gekeken of er afwijkingen zijn die uw klachten of ziekte kunnen veroorzaken. Het onderzoek duurt ongeveer 20 tot 30 minuten. Bij een sigmoïdoscopie wordt alleen het laatste deel (40 cm) van uw dikke darm bekeken, dit onderzoek duurt ongeveer 15 minuten. Beide onderzoeken worden gedaan met behulp van een endoscoop. Dit is een dunne, buigzame slang met een ingebouwde videocamera. Het onderzoek wordt verricht door een Maag-, Darm- en Leverarts (MDL arts), een internist of een verpleegkundig endoscopist. De verpleegkundig endoscopist staat onder supervisie van de MDL arts of internist. Een coloscopie/sigmoïdoscopie is een therapeutisch onderzoek. Dit houdt in dat de arts tijdens dit onderzoek in de meeste gevallen een kleine ingreep (behandeling uitvoert). Ook kan er tijdens het onderzoek weefsel afgenomen worden voor het vaststellen en/ of bevestigen van een diagnose. Medicijngebruik Als u medicijnen gebruikt, kan het voor het onderzoek noodzakelijk zijn dat u tijdelijk stopt met deze medicijnen. Uw huisarts, de specialist of de MDL verpleegkundige heeft hierover afspraken met u gemaakt. Gebruikt u bloedverdunnende medicatie? Als u antistollingsmiddelen gebruikt is het belangrijk dat u de instructies die u hebt gekregen naleeft. Als u deze adviezen niet heeft opgevolgd, moet u dit altijd voor het onderzoek melden aan de arts die het onderzoek doet. Gebruikt u Acenocoumarol of Marcoumar? De trombosedienst wordt ingelicht over de afspraken die met u zijn gemaakt over het gebruik van de antistollingsmiddelen. In verband met de bloedstolling: Prikt u zelf de waarde van de bloedstolling, neem uw meetapparatuur mee. U prikt voor het onderzoek op de behandelkamer de stollingswaarde. Prikt u niet zelf de waarde, laat op de dag van het onderzoek één uur van tevoren bloedprikken bij de afdeling Bloedafname (route 27). Na het onderzoek hoort u wanneer u weer met de antistolling mag starten. Gebruikt u ijzertabletten? De ijzertabletten mag u 5 dagen voor het onderzoek niet meer innemen.
Heeft u diabetes (suikerziekte)? Er zijn eventueel afspraken met u gemaakt over het aanpassen van uw tabletten en/of insulinegebruik. Mocht uw bloedsuiker te laag worden, dan mag u altijd dextro-tabletten innemen, ook als u niet meer mag eten. Tip: Gebruikt u insuline, neem dan altijd uw insuline en uw glucose meetapparatuur mee naar het ziekenhuis. Gebruikt u een anticonceptiepil? Door de voorbereiding is er een verminderde werking van de anticonceptiepil (zie bijsluiter). Afspraken over de medicatie: Geneesmiddel Beleid Bent u bloeddonor? Vanwege het onderzoek kan het zijn dat u bepaalde tijd geen bloed mag geven. De bloedbank kan u daar verder over informeren. De voorbereiding Om een zo goed mogelijke diagnose te kunnen stellen, is het belangrijk om voorafgaand aan het onderzoek de darm goed te reinigen. Dit doet u door onderstaand advies op te volgen. 2 dagen voor het onderzoek: Om uw dikke darm optimaal voor te bereiden, is het van belang dat u twee dagen voorafgaand aan het onderzoek een licht verteerbaar dieet volgt. Het is niet toegestaan om rauwkost, zaden/pitjes of volkoren producten te eten, zoals; muesli, kiwi's, druiven, aardbeien, noten en peulvruchten. 1 dag voor het onderzoek: Op deze dag begint u met het drinken van het laxeermiddel (Moviprep). U mag als u begint met het drinken van het laxeermiddel niet meer eten. Wel mag u onbeperkt heldere en drinken. Toegestane heldere en: Water, heldere kruiden- of vruchtenthee zonder suiker (wel zoetstof), koffie zonder melk en suiker (wel zoetstof), heldere bouillon. Het is niet toegestaan de volgende en te drinken: zwarte thee, vruchtensappen, koolzuurhoudende en en melk(producten). Laxeren voor het onderzoek: U heeft een recept voor de laxeermiddelen gekregen: Moviprep en Bisacodyl. U kunt met dit recept terecht bij de apotheek. U maakt de Moviprep als volgt klaar: Open de verpakking Moviprep. Open een plasticsetje met zakje A en zakje B. Leeg zowel zakje A als zakje B in een lege kan en voeg 1 liter water toe. Roer de oplossing tot het poeder geheel opgelost is (dit kan 5 minuten duren). Giet de oplossing in een glas. Licht verteerbare voeding bestaat uit: Witte rijst, pasta s, gekookte aardappelen, gekookte groenten, kip, vis, tartaar/mager rundergehakt, wit brood (met beleg), beschuit, crackers, zuivelproducten, fruit (zonder pitjes), enz.
U volgt het volgende laxeerschema: U heeft het onderzoek vóór 13:00 uur Dag vóór het onderzoek: 16:00 2 tabletten bisacodyl 18:00 U mag niet meer eten 18:00-19:00 1 liter Moviprep 19:00-20:00 1 liter heldere Dag ván het onderzoek: 5:00-6:00 1 liter Moviprep 6:00-7:00 1 liter heldere U heeft het onderzoek ná 13:00 uur Dag vóór het onderzoek: 18:00 2 tabletten Bisacodyl 20:00 U mag niet meer eten 20:00-21:00 1 liter Moviprep 21:00-22:00 1 liter heldere Dag ván het onderzoek: 9:00-10:00 1 liter Moviprep 10:00-11:00 1 liter heldere Blijft u in de buurt van een toilet, zodra u met laxeren begint. Het kan 1-3 uur duren voor de ontlasting opgang komt. Medicatie Neem uw medicatie één uur voordat u begint met drinken of één uur nadat u gestopt bent met drinken van het laxeermiddel en de heldere en. Belangrijk: Uw darm begint schoon te worden zodra uw ontlasting lijkt op urine (waterdun, lichtkleurig en helder). Voor een goed gereinigde darm moet u echter nog steeds zoveel mogelijk van de toegestane heldere en blijven drinken. Tips bij de voorbereiding op het onderzoek: Om de ontlasting goed op gang te brengen, adviseren we om regelmatig te bewegen. U kunt de Moviprep na het aanlengen in de koelkast bewaren. Als u de smaak niet prettig vindt, gebruikt u een rietje om de Moviprep te drinken. Drink ten minste 1 maal bouillon. Let op: Als u een kortdurend slaapmiddel krijgt tijdens het onderzoek, mag u hierna niet alleen naar huis. Regel van tevoren iemand die u naar huis kan brengen, anders kan het onderzoek niet doorgaan Dag van het onderzoek Wat neemt u mee? Afsprakenkaartje. Schoon ondergoed, zo nodig een brillenkoker en/of doosje voor het gehoorapparaat. Zo nodig iemand die u naar huis kan brengen of het telefoonnummer waarop deze persoon te bereiken is. Waar meldt u zich? U meldt zich 10 minuten voor de afgesproken tijd bij de balie van de Scopie afdeling (GHZ Gouda, u volgt vanaf de hoofdingang route 38). Voor het onderzoek Een endoscopie verpleegkundige haalt u op uit de wachtruimte. U krijgt de gelegenheid om de onderkleding (broek/rok en ondergoed) uit te trekken. Als met u is afgesproken dat u een kortdurend slaapmiddel krijgt, dan wordt vooraf de bloeddruk gemeten. Ook krijgt u een schuifje op de vinger om het zuurstofgehalte in het bloed te meten tijdens het onderzoek. U krijgt een infuusnaaldje in het bloedvat aan de binnenkant van uw elleboog. Via dit naaldje krijgt u het slaapmiddel toegediend. Tijdens het onderzoek Het is niet toegestaan dat er familie/begeleiding aanwezig is tijdens het onderzoek. U ligt tijdens het onderzoek op uw linkerzij op een bed. De arts brengt de endoscoop voorzichtig via uw anus in de dikke darm. Om een goed beeld te krijgen van de binnenkant van uw darm, blaast de arts via de endoscoop lucht in. U kunt door de ingeblazen lucht last krijgen van darmkrampen en winderigheid; dit is een normale reactie. De arts bepaalt tijdens het onderzoek of hij stukjes weefsel weghaalt, dit is pijnloos. Het weefsel wordt opgestuurd naar het laboratorium voor onderzoek.
Na het onderzoek Als u een slaapmiddel heeft gehad, blijft u na het onderzoek nog een uur op de Scopie afdeling om uit te slapen. Als u goed wakker bent, krijgt u een broodmaaltijd en drinken. U kunt na het darmonderzoek last hebben van darmkrampen. Probeert u zoveel mogelijk winden te laten, hierdoor nemen de krampen af. U kunt eventueel thuis paracetamol nemen tegen de pijn. Mogelijke complicaties Een coloscopie of sigmoïdoscopie is een veilig onderzoek maar er kunnen soms complicaties optreden. De kans op een complicatie neemt toe als de arts tijdens het onderzoek een ingreep/behandeling uitvoert. Als u een slaapmiddel (sedatie) krijgt, kan dit effect hebben op de ademhaling, hartslag en bloeddruk. We houden uw situatie continu in de gaten waardoor direct kan worden ingegrepen als er bijzonderheden optreden. Een enkele keer kan tijdens het onderzoek een bloeding ontstaan. Bij een behandeling of kleine ingrepen tijdens het onderzoek komt dit vaker voor. Een bloeding kan in de meeste gevallen tijdens het onderzoek verholpen worden. Een zeldzame complicatie is een scheurtje (perforatie) in de darmwand, in sommige gevallen kan dit tijdens het onderzoek verholpen worden, in andere gevallen is een opname en soms ook een operatie noodzakelijk. Bij een klein gedeelte van de mensen lukt het niet om bij een coloscopie het begin van de dikke darm te bereiken waardoor niet de hele darm kan worden onderzocht. De uitslag Als u door uw huisarts bent verwezen, ontvangt de huisarts een brief met de uitslag. U kunt de eerst volgende werkdag de huisarts bellen om de (voorlopige) uitslag te bespreken. Als er weefsel is afgenomen tijdens het onderzoek, is deze uitslag een week na het onderzoek bij de huisarts bekend. Als u door een specialist bent verwezen, zal de specialist de uitslagen met u bespreken op de polikliniek. Alternatief onderzoek Een alternatief voor dit onderzoek is de CTscan (CT-Colonografie). Een CT-scan wordt alleen gebruikt voor beeldvorming (er worden beelden (plaatjes) van het inwendige van het lichaam gemaakt). Bij dit onderzoek is geen therapeutische behandeling mogelijk. Contact Heeft u vragen over het onderzoek of het laxeren? Neem gerust contact op met de MDL verpleegkundige. Op werkdagen tussen 8:00-9:00 uur: (0182) 50 56 54. Wilt u het onderzoek verzetten of annuleren? Neem dan contact op met de Scopie afdeling. Op werkdagen tussen 8:00-17:00 uur: (0182) 50 50 17. Het laxeren lukt niet? Als het drinken van het laxeermiddel niet lukt, als u moet braken of is de ontlasting niet waterdun en helder op de dag van het onderzoek. Wij adviseren u om contact op te nemen met de Scopie afdeling. Op werkdagen tussen 8.00-17.00 uur: (0182) 50 50 17. Heeft u complicaties/lichamelijke klachten na het onderzoek? Als u na het onderzoek aanhoudende buikpijn, koorts of veel rectaal bloedverlies heeft (uit uw anus), neemt u contact op met de Scopie afdeling. Op werkdagen tussen 8:00-17:00 uur: (0182) 50 50 17. Buiten kantoortijden kunt u contact opnemen met de HAP: (0182) 32 24 88.
Meer informatie Voor meer informatie kunt u kijken op de volgende websites: www.ghz.nl/specialismen/scopie-afdeling Informatie over het onderzoek en de behandeling in het Groene Hart Ziekenhuis. www.mlds.nl/brochures Algemene informatie over het darmonderzoek. www.ghz.nl Voor algemene informatie over het ziekenhuis. U kunt ook bellen naar het algemene informatienummer: (0182) 50 50 50. Tot slot Wij verzoeken u vriendelijk op tijd aanwezig te zijn. Het kan voorkomen dat uw afspraak uitloopt vanwege bijvoorbeeld een spoedgeval. We hopen dat u hiervoor begrip heeft. Colofon uitgave : Groene Hart Ziekenhuis, Gouda productie : Marketing & Communicatie december 2016 05.04.085