Kinderen hebben in het algemeen behoefte aan goede begeleiding en correctie in veel aspecten van hun leven. Voor een aanzienlijk aantal kinderen waarbij "O- of- X- benen" niet spontaan recht groeien, kan pijn en/of moeite met lopen en rennen ontstaan. Ook is de kans dat er in de toekomst eerder slijtage ontstaat in de knieën groter dan normaal. Deze kinderen zouden kunnen profiteren van een operatie waarbij een klein plaatje genaamd de Eight-Plate (de acht-plaat) geplaatst wordt. De Eight-Plate zorgt voor een gecontroleerde, veilige en geleidelijke correctie en juiste uitlijning van de ledematen. Opgroeien is al moeilijk genoeg voor zowel kinderen als hun ouders! Met behulp van de Eight-Plate kan uw behandelend specialist nauwkeurig en selectief afwijkingen aan de ledematen corrigeren, zodat uw kind op juiste wijze sterk en recht kan opgroeien. Lees verder voor meer informatie over de correctie van ledematen en standsafwijkingen met behulp van de Eight-Plate en de procedure, genaamd(hemi-)epiphysiodesis.
Wat is een standafwijking bij kinderen Kromme benen. Bij een normale groei zijn ledematen van gelijke lengte en zijn ze recht vanaf de heupen tot aan de enkels. Echter, soms kunnen congenitale afwijkingen, infecties, verwondingen of andere omstandigheden ervoor zorgen, dat een been scheef groeit. De meest voorkomende afwijkingen zijn de X-benen(ook wel valgus genoemd) of O-benen (varus). Als er sprake is van X- of O-benen kunnen er klachten optreden, vaak rondom de knieën. Soms kan uw kind zelfs beperkt worden in lopen of rennen. De correctie van X-benen of O-benen kan worden verholpen door middel één van de volgende twee chirurgische procedures: 1.Een osteotomie of 2.Een (hemi-)epiphysiodese.
Corrigerende operatie: osteotomie Correctie door middel van een osteotomie is een ingrijpende chirurgische operatie. Hierbij wordt bij een scheefgegroeid bot, een wigvormig stukje bot weggehaald of juist toegevoegd (afhankelijk van de standafwijking): het bot wordt opnieuw uitgelijnd. Het uitgelijnde bot wordt dan gefixeerd met pinnen of met een plaatschroef combinatie, eventueel gevolgd door gips. Meestal mag het been voor een periode van 6 weken niet worden belast. Een alternatief is het uitgelijnde bot fixeren met behulp van pinnen in de botsegmenten en deze vast te maken aan een extern frame, een zogenaamde externe fixateur. Naast de risico s van een dergelijke operatie, moet het kind enkele dagen in het ziekenhuis verblijven, het been mag meerdere weken niet belast mag worden, gevolgd door uitgebreide fysiotherapie. In sommige gevallen zijn meerdere operaties nodig om het uitlijnen van het been volledig te corrigeren.
Hemi-epiphysiodesis - een operatie om de activiteit van de groeischijf te reguleren. Hemi betekent half, Epiphyse is de Latijnse naam voor groeischijf en "dese" betekent vastzetten. Met behulp van een 8-plate wordt de groeischijf aan 1 kant geremd, zodat een been weer recht kan groeien door de normale groei van de andere helft. Of dit de binnenkant of de buitenkant van het been is, wordt uiteraard bepaald door de afwijking (bij een O- been aan de buitenkant, bij een X- been wordt het plaatje aan de binnenkant geplaatst). In vergelijking met een osteotomie, is de hemi-epiphysiodese een veel minder ingrijpende operatie. Het doel is het opnieuw uitlijnen van het been door gecontroleerde natuurlijke groei. Aangezien niet in het bot wordt gezaagd (zoals bij een osteotomie), zijn er minder risico s (zoals schade aan bloedvaten, zenuwen, het niet-vastgroeien van het doorgezaagde bot). Zodra het been is recht gegroeid is het wel van belang de plaatjes er weer uit te halen omdat anders een gecorrigeerd X-been een O been kan worden!
Medische termen Tijdens de groei is sprake van een normale uitlijning van het been, als het jonge kind in staat is om te zo te gaan staan, dat zowel knieën als enkels elkaar raken. Een valgus stand is een scheefstand van de benen waarbij de enkels uit elkaar staan, terwijl de knieën elkaar raken, de zogenaamde X-benen. Een varus stand is een scheefstand van de benen waarbij de knieën uit elkaar staan terwijl de enkels elkaar raken, de zogenaamde O-benen. Physe of epifysairschijf Dit is de groeischijf. Groeischijven bevinden zich aan de uiteinden van de lange botten in het lichaam, zoals het dijbeen en het scheenbeen. De groeischijven zorgen voor de verlenging van het bot, de botgroei. Groeischijven sluiten als het kind richting volwassenheid gaat. Bij meisjes gebeurt dit rond het 14e levensjaar, bij jongens vindt dit plaats rond hun 17e. FEMUR is de medische term voor dijbeen TIBIA is de medische term voor scheenbeen Een implantaat is een medisch hulpmiddel dat tijdelijk of permanent in het lichaam geplaatst wordt, maar niet door het lichaam wordt opgelost. Lateraal is de buitenzijde of buitenkant, weg vanuit het midden Mediaal is de binnenzijde of binnenkant, in de buurt van de middenlijn
Het 8 plaatje De Orthofix Eight-Plate of het acht-plaatje voor gecontroleerde groei is een uniek, acht-vormig implantaat, dat het mogelijk maakt geleidelijke correctie van ledematen te realiseren bij een standafwijking van het kind. Een Eight-Plate wordt geplaatst over één zijde van de groeischijf. Terwijl de tegenoverliggende zijde van de groeischijf normaal blijft groeien, zullen de geplaatste schroefjes meedraaien binnen het plaatje en werkt het systeem als een scharnier. Deze scharnieractie vermijdt tevens het samendrukken van de groeischijf aan de kant waar de schijf geremd wordt en dus mogelijke beschadiging hiervan. Ook vanwege deze flexibiliteit zijn de kansen dat het plaatje buigt of breekt erg klein.
De operatie Het inbrengen van de Eight-Plate wordt onder verdoving uitgevoerd en duurt ongeveer 20 minuten per plaatje. Tijdens de procedure zal de chirurg een 3-4 cm lange incisie maken in de huid, ter hoogte van de groeischijf van het te corrigeren bot. De Eight-Plate wordt met twee kleine titanium schroeven aan het bot vastgemaakt. Voor "X-benen" wordt het plaatje aan de binnenzijde van het bot geplaatst (d.w.z. mediaal); voor O-benen wordt het plaatje juist aan de buitenzijde (lateraal) van het bot geplaatst. Meerdere afwijkingen kunnen worden aangepakt door meerdere plaatjes in te brengen tijdens één operatie. De snede wordt gesloten, meestal met oplosbare hechtingen. Na de narcose kan uw kind veelal direct mee naar huis voor het postoperatieve herstel.
Naar huis De Eight-Plate techniek voor gecontroleerde groei betekent een verminderd trauma door de operatie en beduidend minder pijn in vergelijking met een osteotomie. Er wordt na de operatie geen gips aangelegd; eventueel gebruik van krukken is optioneel (voor comfort) en aanvullende fysiotherapie is zelden nodig. Het kind wordt aangemoedigd om direct te lopen en de dagelijkse activiteiten te hervatten, waaronder ook sporten (indien het comfort dit toelaat); meestal binnen 3 weken. Correctie gebeurt geleidelijk. De Eight-Plate remt tijdelijk de groei van de groeischijf aan één zijde van het bot terwijl natuurlijke groei doorgaat aan de andere kant. Geleidelijk (meestal in een periode van enkele maanden tot een jaar) wordt de afwijking gecorrigeerd. Ter controle van de correctie zal het kind regelmatig worden gezien door de chirurg. Als het kind niet kan terugkeren bij de behandelend specialist (bv. vanwege afstand), kan een andere arts röntgenfoto s maken van de benen. Deze röntgenfoto kan dan worden gestuurd naar de behandelend specialist die de Eight-Plate operatie heeft uitgevoerd. Wanneer de afwijking is gecorrigeerd, zal de arts de Eight-Plate onder narcose verwijderen. Een operatie kan traumatisch zijn voor u en uw kind, maar in de afgelopen jaren zijn vele consistente correcties en bevredigende klinische resultaten bereikt met de gecontroleerde groei door middel van Eight-Plate.
Veel gestelde vragen? 1. Is de Eight-Plate bedoeld voor permanente behandeling? Antwoord: Nee, het implantaatje zal worden verwijderd wanneer de afwijking afdoende is gecorrigeerd. 2. Hoe lang kan de Eight- Plate veilig op zijn plaats blijven? Antwoord: Zolang het nodig is, in afwachting van de volledige correctie van het been meestal tussen de 6 en 18 maanden. 3. Wat zijn de indicaties voor Eight-Plate gebruik? Antwoord: Elke standafwijking bij onvolgroeide kinderen die anders een osteotomie zouden moeten ondergaan. Het is ook een mogelijkheid om 8-plates aan beide kanten van een groeischijf te plaatsen bij kinderen met een beenlengteverschil. 4. Is gips nodig na een Eight-Plate ingreep? Antwoord: Nee, er is nadien geen gips nodig. 5. Kan de patiënt naar huis op de dag van de operatie? Antwoord: Ja, over het algemeen gaan patiënten op de dag van de operatie naar huis. 6. Zijn er beperkingen of voorzorgsmaatregelen voor wat betreft de belasting van het been na de ingreep? Antwoord: Nee, de patiënt wordt zelfs aangemoedigd onmiddellijk te gaan bewegen en lopen.
7. Wanneer moet de patiënt terugkomen voor een controleafspraak? Antwoord: De patiënt zal ten minste elke 3 maanden worden gezien om hun groei en de correctie te volgen. 8. Zijn er contra-indicaties voor het gebruik van de Eight- Plate? Antwoord: De Eight- Plate mag niet worden gebruikt bij volwassenen met standafwijkingen (dus wanneer de groeischijven reeds zijn volgroeid of als gevolg van trauma en/of infectie zijn beschadigd ) 9. Wat is de aanbevolen leeftijd en/of de lengte voor een patiënt om Eight-Plate ingreep te ondergaan? Antwoord: Omdat de Eight-Plate zelf geen lichaamsgewicht hoeft te dragen, maakt leeftijd of lengte niet veel uit. De Eight-Plate kan succesvol worden toegepast bij een leeftijd variërend tussen 18 maanden en 17 jaar, zolang de groeischijven niet zijn gesloten. 10. Wordt de Eight-Plate alleen maar gebruikt bij O-benen en X-benen? Antwoord: Nee, het Eight-Plate systeem kan worden gebruikt voor andere afwijkingen aan het steun- & bewegingsapparaat, waaronder ook bewegingsbeperkingen in knieën, enkels en ellebogen. Ook beenlengteverschillen kunnen met het Eight-Plate systeem worden gecorrigeerd.
Ziekenhuizen die de 8-plate toepassen Academisch Medisch Centrum: Amsterdam Academisch Ziekenhuis Maastricht Albert Schweitzer Ziekenhuis: Dordrecht Catharina Ziekenhuis: Eindhoven CWZ: Nijmegen Erasmus MC: Rotterdam Haga Ziekenhuizen: Den Haag Isala Klinieken: Zwolle Jeroen Bosch Ziekenhuis: Den Bosch Leids Universitair Medisch Centrum: Leiden Maxima Medisch Centrum: Eindhoven & Veldhoven Meander Medisch Centrum: Amersfoort Medisch Centrum Alkmaar Medisch Spectrum Twente: Enschede Onze Lieve Vrouwe Gasthuis: Amsterdam Reinier de Graaf Groep: Delft Rijnstate: Arnhem St. Anna: Geldrop St Maartenskliniek: Woerden St. Zkhs. Voorz. Gelderse Vallei: Ede 't Lange Land Ziekenhuis: Zoetermeer UMC St Radboud: Nijmegen Universitair Medisch Centrum Groningen Universitair Medisch Centrum Utrecht VU Medisch Centrum: Amsterdam Wilhelmina Ziekenhuis Assen Ziekenhuis St. Jansdal: Harderwijk Ziekenhuisgroep Twente loc. Hengelo