Dupuytren Verdikkingen en verkortingen door vermeerdering van bindweefsel
Bij de ziekte van Duypuytren ontstaan er verdikkingen en verkortingen door vermeerdering van het bindweefsel. Deze bindweefselstrengen liggen meestal in de handpalm en kunnen samentrekken, waardoor de vingers krom gaan staan. De strengen worden nogal eens voor pezen gehouden van de vingers. De strengen kunnen in principe voorkomen in de gehele handpalm en in alle vingers. De oorzaak van de ziekte van Dupuytren is onbekend. De ziekte is niet te genezen en alleen de symptomen zijn te behandelen door middel van een operatie. De behandelingsmogelijkheden Bij de operatieve behandeling van de ziekte van Dupuytren wordt het aangetaste weefsel verwijderd. Operatieve behandeling is echter geen garantie dat de ziekte niet terug kan komen. Redenen voor een operatie kunnen zijn: pijn ter plaatse van de strengen en knobbels intrekkingen van de huid en een kromme stand van de vingers Als een vinger lang krom heeft gestaan, kan niet gegarandeerd worden dat de vinger weer helemaal recht komt na de operatie, omdat de gewrichten van de vinger vast kunnen groeien. De operatie verhelpt de klachten van de ziekte van Dupuytren. De aandoening verdwijnt niet. Het is daardoor mogelijk dat uw vingers na de correctie op termijn toch weer kromtrekken. De operatie kan in dagbehandeling of tijdens een korte opname worden verricht. Voorbereiding Beslissing tot operatie Als u samen met de arts heeft besloten tot een operatie, worden er door de dokterassistente een aantal zaken met u afgesproken. Van de afdeling opname hoort u de operatiedatum, opnametijd en de verdere noodzakelijke voorbereidingen. 2
Anesthesie (verdoving) Een goede verdoving bij een operatie is belangrijk. Meestal wordt bij operaties aan de hand gebruik gemaakt van een regionale/ plexus verdoving door de anesthesist. Dit gebeurt met een injectie in de oksel waardoor uw arm en hand worden verdoofd. Als de injectie in de oksel niet lukt dan krijgt u als nog algehele anesthesie. U moet dus voor deze ingreep nuchter zijn. Hierover kunt u meer lezen in de CWZ-folder Verdoving (anesthesie) bij volwassenen. Voor de operatie en de anesthesie zijn meestal enige voorbereidingen noodzakelijk, dit wordt ook wel preoperatief onderzoek of preoperatieve voorbereiding genoemd. Dit leest u ook in de folder. De arbodienst Vraagt u zich af of uw aandoening of behandeling consequenties heeft voor het uitoefenen van uw werk? Overleg dan met uw specialist. Zo wordt duidelijk of u (tijdelijk) beperkingen heeft en zo ja, welke. De bedrijfsarts begeleidt de terugkeer naar uw werk. Daarom is het belangrijk dat uw bedrijfsarts op de hoogte is van uw aandoening of behandeling. Afspraken over uw werk zullen vaak soepeler verlopen als u de bedrijfsarts al vóór de ingreep informeert. U kunt een gesprek voeren met uw bedrijfsarts op het arbeidsomstandighedenspreekuur van de arbodienst van het bedrijf of de organisatie waar u werkt. Om uw privacy te beschermen is uw toestemming nodig voor eventueel overleg tussen uw specialist en uw bedrijfsarts. Voorbereidingen voor de operatie Als u bloedverdunnende - of antistollings middelen gebruikt, overlegt u met uw huisarts, plastisch chirurg of uw behandelend arts over het gebruik van deze middelen voor de ingreep. Soms moet gebruik van bloedverdunners tijdelijk gestopt of aangepast worden zoals Acetylsalicylzuur, Ascal, Sintrom (acenocoumarol) of Marcoumar (fencoproumon). Overige medicijnen mag u gewoon innemen. 3
Infectie voorkomen Om infecties te voorkomen moet uw huid goed schoon zijn. Daarom kunt u het beste op de dag van de operatie douchen. Verwijder nagellak en gebruik geen make-up. De kleur van de huid geeft de arts tijdens de ingreep belangrijke informatie over uw lichamelijke toestand. Het is raadzaam sieraden van tevoren af te doen en thuis te laten. Kleding Draag kleding die u makkelijk aan en uit kunt trekken. Bij een behandeling aan hand of arm een wijde blouse of trui. U krijgt na de behandeling misschien een dik verband. Vervoer Het is raadzaam om vooraf het vervoer naar huis te regelen. De behandeling kan uw rijvaardigheid zodanig beïnvloeden dat zelf terugrijden per auto of fiets onverantwoord is. Ook reizen per openbaar vervoer wordt sterk afgeraden. Hulp/gezelschap Het is vaak raadzaam om gedurende de eerste 24 uur na de behandeling iemand in de buurt te hebben die u kan helpen als dat nodig is. Ook dient er een contactpersoon bereikbaar te zijn gedurende de tijd dat u in het ziekenhuis bent. De operatie Uw hand wordt met een speciale vloeistof gedesinfecteerd. Vervolgens krijgt u een band om uw arm. Door deze op te pompen stopt de bloedtoevoer naar uw arm. Er treedt zo geen bloedverlies op tijdens de operatie. Verder kan de plastisch chirurg hierdoor de bindweefselstrengen en andere structuren in uw hand beter zien. Het aangedane weefsel wordt uit uw handpalm en vingers verwijderd. Vervolgens wordt de wond gehecht. Er wordt mogelijk een drain (plastic slang) in de wond achtergelaten om na de operatie het bloed uit de wond af te voeren. 4
U krijgt een drukverband met watten en een elastische zwachtel. De drain steekt onder het verband uit en mag de dag na operatie door u zelf worden verwijderd. De duur van de operatie hangt af van de omvang van uw aandoening. Huidtransplantaat In een enkel geval is het noodzakelijk een huidtransplantaat van volledige huiddikte te gebruiken om de wond te sluiten. Uw plastische chirurg zal u hiervoor tijdens uw polikliniek bezoeken inlichten. Huid kan van diverse plaatsen worden gehaald, bijvoorbeeld van de lies, achter het oor of van de arm. De keuze zal geschieden in overleg met uw plastische chirurg. Als een vrij huidtransplantaat nodig is moet dit 5 dagen ingepakt blijven, pas na 5 dagen mag het verband worden verwisseld. Na de operatie Na de operatie controleert een verpleegkundige regelmatig uw vingers en het drukverband. Zodra u weer uit bed kunt, krijgt u een draagdoek voor de arm(mitella). Het is raadzaam deze tot 24 uur na de ingreep te dragen. Het is wel de bedoeling dat u de hand zoveel mogelijk hoog houdt. Als u zit door bijvoorbeeld de hand op een kussen te leggen. Het drukverband wordt verwijderd tijdens de nacontrole op de polikliniek of bij de handtherapeut. Dit vindt meestal plaats binnen een week. Het wordt dan vervangen door een dunne zwachtel die u ter bescherming nog een week draagt. Het oplosbare hechtmateriaal zal na enkele weken vanzelf oplossen, de hechtingen die niet oplossen zullen op de polikliniek worden verwijderd. Pijnbestrijding Als de verdoving uitgewerkt is, kunt u wat pijnklachten hebben, waarvoor u pijnstillers als paracetamol kunt gebruiken. Deze zijn te koop bij apotheek en drogist en het is raadzaam om voor de ingreep al vast deze pijnstillers in huis te hebben. 5
De pijn van de operatiewond na de ingreep is afhankelijk van de plaats en de grootte. Hebt u pijn dan is het raadzaam dat u de eerste twee dagen de pijn met pijnstillers onderdrukt en dit langzaam afbouwt. Dit doet u als volgt: de eerste twee dagen gebruikt u vier maal daags, om de zes uur, twee tabletten paracetamol van 500 mg. Dan twee dagen vier maal daags, om de zes uur, één tablet paracetamol van 500 mg. Daarna stopt u en gebruikt alleen zonodig bij pijn twee tabletten paracetamol van 500 mg. (maximaal 4 maal daags). Oefenen Het is raadzaam om direct na de operatie uw vingers regelmatig te bewegen. Afhankelijk van de ernst van de Dupuytren wordt bepaald of u al dan niet fysiotherapie of handtherapie nodig heeft. Door het oefenen met de vingers kunnen open plekjes in de hand ontstaan. Oefenen is belangrijker dan wondjes die opengaan. Deze groeien vanzelf weer dicht. Eén a twee maanden na de operatie komt u voor de laatste controle op de polikliniek. Er wordt opnieuw gekeken naar de beweeglijkheid van uw vingers, of de eventuele behandeling bij de fysiotherapeut/ handtherapie het gewenste effect heeft gehad en of de klachten naar behoren zijn verminderd. Als alles goed is hoeft u niet meer terug te komen. Mogelijke complicaties en risico s Bij elke handoperatie kunnen complicaties voorkomen zoals bloeduitstortingen, vertraagde wondgenezing, infectie en weefselversterf. De gevoelszenuwen van de vingers kunnen bij operatieve behandeling beschadigd worden en een gedeeltelijke gevoelsstoornis geven. Een niet veel voorkomende complicatie in de handchirurgie is de ontregeling van de hand. De hand functioneert dan niet normaal zoals overmatig zweten, haargroei, dikke nagels, een combinatie van pijn, zwelling, verkleuring en stijfheid van de vingers die optreedt na de operatieve behandeling. 6
De afwijking dient vroegtijdig behandeld te worden om functiestoornissen te voorkomen. Na een handoperatieve kan het noodzakelijk zijn dat de nabehandeling wordt gecombineerd met fysiotherapie en/of revalidatie. Het zal u duidelijk zijn dat de herstelfase na een operatie aan de hand variabel is en niet precies te voorspellen. Wanneer contact opnemen met het ziekenhuis Nabloeding: wanneer de wond langer dan een half uur ondanks dichtdrukken blijft bloeden. Infectie: als de wond rood en pijnlijk wordt en gaat zwellen en u daarbij eventueel ook koorts krijgt, temperatuur hoger dan 38 C. Drukverband: indien de vingers gaan tintelen en wit of blauw worden, zit het drukverband te strak bijvoorbeeld doordat toch zwelling is ontstaan. Breng het drukverband opnieuw aan en houdt been hoog of arm in de draagdoek(mitella). Helpt dit niet, neem dan contact op. Als er zich de eerste avond of nacht problemen voordoen, dan kunt u bellen naar de afdeling spoedeisende hulp, (024) 365 83 22. Vanaf de volgende ochtend belt u op werkdagen bij problemen de polikliniek plastische chirurgie, (024) 365 82 35. Bericht van verhindering Mocht de geplande operatiedatum niet door kunnen gaan bijvoorbeeld omdat: er meer voorbereiding nodig blijkt te zijn door longarts of cardioloog; u ziek bent met koorts (griep); u verhinderd bent door onverwachte privé-omstandigheden. Laat dit dan zo snel mogelijk weten. U belt dan naar de polikliniek plastische chirurgie. Als u tijdig belt, kan er nog een andere patiënt gepland worden en maken we met u een nieuwe afspraak. 7
Vragen U wordt naar beste kunnen behandeld, maar er kan geen garantie gegeven worden op een goed resultaat of een ongestoord verloop. Mocht u na het lezen toch nog vragen hebben, dan verzoeken wij contact met ons op te nemen. Wij zijn u graag van dienst! U kunt uw vragen ook stellen aan de arts en verpleegkundige vóór de behandeling. Adres en telefoonnummer Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis Weg door Jonkerbos 100 6532 SZ Nijmegen Polikliniek plastische chirurgie (in het Sanadome) Telefoonnummer (024) 365 82 35 (tijdens kantooruren) Website: www.plastischechirurgie.cwz.nl 8 G305-F / 07-13