Werking en toepassing Wat doet dit medicijn en waarbij wordt het gebruikt? De werkzame stof in Salicylzuur-zalf FNA is salicylzuur. Salicylzuur werkt in op de hoornlaag van de huid. De hoornlaag is het bovenste laagje van de huid. Salicylzuur weekt dit laagje van de huid los en bevordert een normale groei van de huid. Bovendien remt het enigszins ontstekingen en de groei van schimmels en bacteriën. Op de nagel weekt salicylzuur ook het bovenste laagje los. De producten met salicylzuur verschillen in sterkte tussen de één en veertig procent. Bij verschillende toepassingen worden verschillende sterktes gebruikt. Salicylzuur in lage sterktes van tien procent en minder, wordt gebruikt bij verschillende huidaandoeningen zoals een droge huid en psoriasis. Salicylzuur in hoge sterkte van twintig tot veertig procent, is op de huid te gebruiken bij wratten, likdoorns en eeltknobbels en op de nagel bij schimmelnagels. Droge huid Een droge, gevoelige huid schilfert en jeukt. Er vormen zich kloven en branderige plekken. Dergelijke plekken komen vooral voor op de schenen, dijen, bovenarmen en heupen. Een ernstige vorm van droge huid komt voor bij ichtyosis, ook wel schubziekte of vissenhuid genoemd. Er komt dan een droge, sterk schilferende, uitslag voor op ellebogen, knieën en handen. Salicylzuur weekt het bovenste laagje van de huid los, waardoor schilfers sneller verdwijnen. Het bevordert bovendien de normale groei van de huid. Door de verweking wordt de eeltlaag weer soepel, zodat de huid kan dichttrekken en de kloven genezen. Door salicylzuur blijft de huid soepel en voorkomt u verdere uitdroging. Bij een droge schilferende huid en vooral bij ichtyosis wordt salicylzuur meestal in een sterkte van vijf of tien procent gebruikt. Het effect merkt u binnen een paar dagen. Psoriasis Bij deze chronische aandoening groeit de bovenste laag van de huid te snel. Hierdoor ontstaan verdikkingen en schilfers. Bovendien is de huid ontstoken en jeukt deze vaak sterk. De ernst van de aandoening varieert van één tot twee kleine plekjes tot een uitgebreide schilfering van de huid. Kenmerkend zijn perioden van spontane verbetering of verslechtering. Salicylzuur weekt de verdikkingen en schilfers los, waardoor deze sneller verdwijnen. Door de verweking wordt de huid bovendien weer soepel, zodat kloven kunnen dichttrekken en de huid kan genezen. Bij psoriasis wordt salicylzuur meestal gebruikt in een sterkte van vijf procent. Het effect merkt u binnen een paar dagen. Wratten Wratten zijn vergroeiingen van de huid, die ontstaan door besmetting met een virus. Het zijn meestal huidkleurige bobbels met een doorsnede van een millimeter tot een centimeter, met een ruw oppervlak. Ze komen vooral voor op de handen, voetzolen, knieën en in het gezicht. Door aanraking kunt u anderen besmetten. Wratten komen het meest voor bij jonge mensen, voornamelijk schoolgaande kinderen. Bij volwassenen komen wratten nauwelijks voor, omdat ze in het algemeen immuun zijn geworden voor het virus dat de wratten veroorzaakt. Meestal verdwijnen wratten na een aantal jaren vanzelf. Zitten ze echter op een vervelende of opvallende plek, dan is het aan te raden ze te laten verwijderen of te behandelen met een wrattenmiddel. Raadpleeg uw huisarts als u van een wrat af wilt die zich op een vochtige plek bevindt, zoals in de mondhoeken, bij schaamlippen, penis of anus. Salicylzuur verweekt de eeltlaag, zodat deze makkelijker is te verwijderen. Bij wratten wordt salicylzuur meestal gebruikt in een sterkte van twintig of veertig procent. 1
Likdoorns en eeltknobbels Eelt beschermt de huid tegen schuren en grote druk. Door slecht passende of te strak zittende schoenen, of door een verkeerde stand van de voeten, kan te veel eelt ontstaan. Dit kan uitgroeien tot eeltknobbels als er extra druk op de huid ontstaat. Likdoorns of eksterogen zijn eeltknobbels op de voet, vaak bovenop of tussen de tenen. De schoen drukt de eeltknobbel in de huid en dit is pijnlijk, vooral bij lopen. Eeltknobbels en likdoorns kunnen geïnfecteerd raken. Ze worden dan rood en extra pijnlijk. Ga in dat geval naar de huisarts en behandel niet zelf. Salicylzuur verweekt de eeltlaag, zodat deze makkelijker is te verwijderen. Bij likdoorns en eeltknobbels wordt salicylzuur meestal gebruikt in een sterkte van twintig of veertig procent. Schimmelnagels Beschadigde nagels kunnen geïnfecteerd raken met schimmels, bijvoorbeeld afkomstig van voetschimmel. Er ontstaan dan dikke, gele nagels die makkelijk afbreken. Een behandeling is meestal niet nodig. Een schimmelnagel geeft in het algemeen geen klachten. Soms is er wel een reden te behandelen. Dan krijgt u meestal een antischimmelmiddel om in te nemen, zoals itraconazol. Soms krijgt u een zalf met salicylzuur om op de nagel aan te brengen. Salicylzuur verweekt de nagel, waardoor de nagel dunner wordt. Bijwerkingen Op welke bijwerkingen moet ik letten? Behalve het gewenste effect kan dit middel bijwerkingen geven. De kans hierop en de mate waarin u de bijwerkingen ervaart, is afhankelijk van uw eigen gevoeligheid, van de plaats waarop u het middel aanbrengt, de sterkte van het preparaat en de duur van het gebruik. De belangrijkste bijwerkingen zijn pijn, irritatie en overgevoeligheid. Soms, bij toepassing op wratten Pijn, doordat de wrat verhardt, wat bij aanraking of stoten pijnlijk is. De wrat kan ook breken. Zelden, bij toepassing op wratten of likdoorns U kunt de gezonde huid beschadigen als het middel erop komt. Bescherm daarom de gezonde huid, door op de gezonde huid rond de wrat of likdoorn een beetje zinkolie of vaseline te smeren. Heeft u makkelijk last van wondjes die snel ontsteken, zoals bij diabetes of bij een slechte doorbloeding? Raadpleeg dan altijd voor gebruik van salicylzuur een arts. Zelden Prikkeling, branderigheid en andere irritatie van de huid, vooral als u het middel aanbrengt op het gezicht, in huidplooien of op een beschadigde en ontstoken huid. Dit verdwijnt meestal na enkele minuten. Raadpleeg uw arts als dit aanhoudt of als u hier te veel last van heeft. Overgevoeligheid. Dit merkt u aan huiduitslag, galbulten en jeuk. Geef aan de apotheek door dat u overgevoelig bent voor salicylzuur. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u het middel of soortgelijke middelen niet opnieuw krijgt. Bij gebruik op grote huidoppervlakken: opname van te veel salicylzuur door de huid heen in het bloed. Dit kan bijwerkingen geven, zoals hoofdpijn, duizeligheid, verwardheid, misselijkheid, oorsuizen, doofheid, zweten of een snellere ademhaling. De kans op deze bijwerking neemt toe als u de huid na het aanbrengen van het middel, afdekt met plastic folie. Vooral kleine kinderen zijn gevoelig voor de effecten van salicylzuur in het bloed. Gebruik dit middel daarom niet zonder overleg met uw arts bij kinderen onder de twee jaar. 2
Raadpleeg uw arts als u te veel last heeft van één van de bovengenoemde bijwerkingen, of als u andere bijwerkingen ervaart waar u zich zorgen over maakt. Hoe, wanneer en hoelang? Hoe moet ik dit medicijn gebruiken? Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek. Hoe? Gebruik dit middel niet in het gezicht of bij wondjes. Laat het middel niet in het oog of op de oogleden komen. Dit kan beschadigingen geven. Komt het per ongeluk in het oog, de neus, mond of een wondje, spoel dan goed met water om het middel te verwijderen. Zalf met een sterkte van 5% en 10% bij droge huid, schilfering of psoriasis De zalf in een dunne laag uitsmeren. Eventueel afdekken met een droog verband. Soms adviseert de arts om hierbij gedurende enkele dagen de huid af te dekken met folie of tape. Hierdoor kan de salicylzuur beter inwerken op de hoornlaag van de huid. Zalf met een sterkte van 20% en 40% bij wratten, likdoorns of eeltknobbels Week de wrat, likdoorn of eeltknobbel zo mogelijk vijf minuten in warm water en droog daarna goed af. Dek de omliggende huid eventueel af met een beetje vaseline of een likdoornring, om de gezonde huid tegen irritatie te beschermen. Smeer de wrat, likdoorn of eeltknobbel dun in met de zalf. Zorg dat de zalf niet op de huid er omheen komt. Plak vervolgens de wrat, likdoorn of eeltknobbel eventueel af met een stukje pleister of tape. Na een week gebruik de huid in goed warm water baden. Zalf met een sterkte van 20% en 40% bij schimmelnagel Dek de omliggende huid eventueel af met een beetje vaseline om de gezonde huid tegen irritatie te beschermen. Smeer de schimmelnagel dun in met de zalf. Zorg dat de zalf niet op de huid er omheen komt. Plak vervolgens de schimmelnagel eventueel af met een stukje pleister of tape. Na een week gebruik de nagel in goed warm water baden. Wanneer? Overleg met uw arts hoe vaak u het middel moet gebruiken. Gebruik de zalf bij een wrat, likdoorn, eeltknobbel of schimmelnagel eenmaal per dag, bijvoorbeeld 's avonds. Als de plek door de behandeling erg pijnlijk wordt, kunt u één of twee dagen overslaan. Hoelang? Droge huid, schilfering of psoriasis: gebruik dit middel zolang uw klachten voortduren. Overleg met uw arts hoe lang u het middel moet gebruiken. Als u het te lang en te vaak gebruikt of op te grote huidoppervlakken kan te veel salicylzuur in uw lichaam komen. Wrat, likdoorn, eeltknobbel of schimmelnagel: ga door tot het helemaal weg is. Meestal is dat na enkele weken. Soms moet u de behandeling herhalen. Een enkele keer kan het enkele maanden duren voordat de wrat, likdoorn, eeltknobbel of schimmelnagel weg is. 3
Dosis vergeten? Wat moet ik doen als ik een dosis ben vergeten? Een keer vergeten is niet zo erg. Probeer zo veel mogelijk uw normale schema te volgen, dan heeft u sneller resultaat. Wanneer u te veel heeft gebruikt, neem dan contact op met uw apotheker of behandelend arts. Autorijden, alcohol, voeding Als ik dit medicijn gebruik, mag ik dan autorijden, alcohol drinken en alles eten? Bij dit middel zijn hiervoor geen beperkingen. Wisselwerking Heeft dit medicijn een wisselwerking met andere medicijnen? Soms moet u behalve dit middel ook een crème of zalf met een sterk werkzaam geneesmiddel gebruiken, bijvoorbeeld een bijnierschorshormoon. Zorg ervoor dat u het ene middel niet meer voelt als u het andere aanbrengt. Anders heeft u de kans dat u het ene middel met het andere verwijdert. Meestal is een halfuur wachten voldoende om het middel in de huid te laten trekken. Zwangerschap en borstvoeding Kan ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef? Zwangerschap Gebruik dit middel niet zonder meer bij zwangerschap. Overleg altijd met uw arts of apotheker als u zwanger bent of zwanger wilt worden. Het maakt namelijk veel uit welke sterkte van een preparaat u gebruikt, hoe lang u het gebruikt en hoe groot het huidoppervlak is waar u de salicylzuur op aanbrengt. Als u bijvoorbeeld een zalf met tien procent salicylzuur aanbrengt op een onbeschadigde huid op een oppervlak ter grootte van de rug van uw hand kunt u het veilig gebruiken gedurende enkele dagen. Ook als u dit middel bij wratten, likdoorns of eeltknobbels gebuikt kunt u het gerust gedurende een week gebruiken. Het is op deze manier al jaren zonder nadelige gevolgen gebruikt door zwangere vrouwen. Gebruikt u het echter op een groot huidoppervlak en langdurig of afgedekt met folie of tape, dan heeft u kans dat te veel salicylzuur in het bloed komt. Dit kan in de eerste maanden van de zwangerschap risico's opleveren voor het kind. In de laatste maanden van de zwangerschap kan het de zwangerschapsduur verlengen. Wanneer u hierover vragen heeft, raadpleeg dan uw arts of apotheek. Borstvoeding U kunt veilig borstvoeding geven, als u dit middel in beperkte mate gebruikt. Dus op een wrat, likdoorn, eeltknobbel of op een onbeschadigde huid, in een lage sterkte of op een klein huidoppervlak en niet op de borst. Het komt in kleine hoeveelheden in de moedermelk terecht. Dit middel wordt, in bovengenoemde beperkte mate, echter al jarenlang gebruikt door vrouwen die borstvoeding geven, zonder nadelige gevolgen voor het kind. Wanneer niet gebruiken? Wanneer mag ik dit medicijn niet gebruiken? U mag dit middel niet gebruiken U eerder overgevoelig heeft gereageerd op salicylzuur of andere middelen die hierop lijken. Bij kinderen jonger dan 2 jaar. Zie voor meer informatie ook de rubrieken Bijwerkingen en Zwangerschap en borstvoeding. 4
Stoppen Kan ik zomaar met dit medicijn stoppen? U kunt op elk moment in één keer met het gebruik van dit middel stoppen. Samenstelling Wat zit er in dit medicijn? Salicylzuur-zalf 5%, 10%, 20%, 40% FNA bevat per gram respectievelijk 50 mg, 100 mg, 200 mg, 400 mg salicylzuur. Verder bevat de zalf witte vaseline. Bewaren Hoe moet ik het medicijn bewaren? Bewaar de zalf beneden 25 ºC, niet in de koelkast of vriezer. Sluit de tube of pot na gebruik goed af, dit voorkomt bederf. Onaangebroken is de zalf houdbaar tot de uiterste gebruiksdatum die op de verpakking staat. Na aanbreken van de verpakking is de zalf in een tube maximaal 1 jaar houdbaar en in een pot maximaal 6 maanden, maar niet langer dan de uiterste gebruiksdatum. Als u nog vragen heeft, kunt u terecht bij uw apotheker. Deze Patient Informatie Folder (P.I.F.) geeft (beperkte) algemene informatie over het product. De afleverende apotheek kan niet juridisch aansprakelijk gesteld worden voor de informatie van dit document. Ceban, februari 2013 5