JUNI 2014-4 De nummer 1 in België - 33ste jaargang - nr. 300 Zomers TERRAS > Verlengstuk van je keuken > Breng schaduw met planten Wonen met de Kwartaaltijdschrift Natuur WmdN 70 * zomer 2014 van het Vlaams Instituut voor Bio-Ecologisch Bouwen en Wonen GRATIS BIJLAGE 48 p. DOSSIER NATUURLIJK ISOLEREN TERUGKOMDAG POSTGRADUAAT BIO-ECOLOGISCH BOUWEN nr. 300 SPECIAAL VERJAARDAGS- NUMMER Buitendeuren Het visitekaartje van je woning Salon en slaapkamer geswitcht 3 creatieve oplossingen Hennep Natuurlijk bouwmateriaal 50 pagina s WOONREPORTAGES Laat je inspireren!
AFWERKING keuken met terras Binnen wordt buiten De witte open keuken en het terras van Sarah en Kris vormen een mooi contrast met het authentieke karakter van deze interbellumwoning. Door enkele slimme ingrepen ademt de keuken een gevoel van ruimte uit. 96
Toen Sarah en Kris de woning uit 1930 voor het eerst bezochten, waren ze op slag verliefd. Op dat moment woonden ze in een kleiner huis dat ze na hun studententijd gekocht hadden. Met twee kleine kinderen waren we op zoek naar een woning met een goede ligging en oriëntatie en grote ruimtes, zegt Sarah. De interbellumwoning in de buurt van het Sint-Pietersstation in Gent voldeed ruimschoots aan hun verwachtingen. De ruime kamers en de authentieke elementen zoals de houten trap, de boog in de leefruimte en de parketvloer konden hen snel overtuigen. Goede basisstructuur Typisch voor dit type woningen is de opeenvolging van kamers, meestal een drieluik: vooraan de leefruimte, gevolgd door een salon en dan de keuken. De woning was in de jaren 80 al eens verbouwd, maar het achterste gedeelte voldeed niet meer aan de noden van de bewoners. De keuken was slecht ingedeeld, zegt Basile Graux van Graux & Baeyens Architecten. Op de vloer lagen nog de deksels van de riolering en de achtergevel bestond volledig uit glas. Maar de woning had een goede basisstructuur, waarop we zonder problemen verder konden bouwen. Stijlbreuk Sarah en Kris zaten onmiddellijk op dezelfde golflengte als de architecten. In de leefruimte zouden ze quasi niets veranderen. Daar werden alleen de parketvloer en de plinten onder handen genomen. De houten binnendeur werd bewaard, maar wel omgedraaid zodat ze opent in de richting van de leefruimte. Omdat de authentieke elementen zo goed bewaard gebleven waren in de rest van de woning, kozen de bewoners voor de keuken voor een radicale stijlbreuk. We wilden een strakke, witte keuken om het contrast te vergroten, zegt Kris. De architecten vonden het belangrijk dat er in de keuken geleefd kon worden. GOED GEVONDEN: SPANNINGSVELD De architecten maakten twee horizontale kaders zodat het licht diep in de keuken binnenvalt. Daardoor hoefde de achtergevel niet volledig beglaasd te zijn. De architecten wilden immers de tuin en het terras, dat niet zo groot is, gedeeltelijk verborgen houden. Door een witte muur te plaatsen, wordt een spanningsveld gecreëerd tussen binnen en buiten. Met een achtergevel volledig in glas zie je onmiddellijk wat er zich buiten afspeelt, zegt Basile Graux. Nu ben je benieuwd wat er in de tuin gebeurt omdat je blik deels is verhinderd. Het grote voordeel is dat het schuifraam volledig achter de muur verdwijnt, waardoor je een soort loggia krijgt wanneer het raam openstaat. Door de eenvoud van het ontwerp wordt de architectuur niet op de voorgrond geschoven en komt er ruimte voor de bewoners vrij. Dezelfde filosofie zit ook in de details, bijna onzichtbaar maar precies, legt Basile Graux uit. In de keuken zijn er wel richtbare spots aangebracht, maar de rechtstreekse verlichting bevestigden de architecten buiten, boven de lichtstraat. Op die manier maakt de gevel s avonds deel uit van de beleving. De ruimte wordt zo ook verder naar buiten geopend, wat normaal niet het geval zou zijn door de reflectie in het glas, zegt architect Koen Baeyens. Tafel als middelpunt Samen met de architect bekeken de bewoners welke invulling de keuken zou krijgen. Aangezien het koppel enkel in de leefruimte zit om televisie te kijken, beslisten ze om van de keuken een volwaardige leefruimte te maken. De houten tafel zou een centrale plaats krijgen en het middelpunt van de ruimte worden. Daarom drukten de architecten de keuken naar achteren, zowel qua vorm als qua plaatsing. Door de keuken aan een kant te plaatsen, bleef ook de doorloopruimte vrij. TEKST Melanie De Vrieze FOTO S Luc Roymans beter bouwen & verbouwen juni 2014 97
AFWERKING keuken met terras De tafel staat symbool voor ons dagelijkse leven, want hier gebeurt alles, zegt Sarah. De kinderen maken er hun huiswerk, we lezen er s morgens de krant, drinken een aperitief of nodigen vrienden uit. Terwijl wij koken, staan onze gasten dan rond het witte werkblok en de tafel, en dat maakt de keuken net zo gezellig. Geen losse elementen Het witte interieur vangt al veel licht op van buiten, maar de architecten maakten ook nog twee horizontale kaders die het licht tot diep in de keuken binnenhalen. Hoewel de plafonds laag zijn, voelt de keuken door de horizontale openingen niet compact aan. Je trekt het licht letterlijk binnen en hebt zo niet het gevoel dat je bedrukt zit. Nergens in de interbellumwoning staat een los element. Alles kasten zijn ingebouwd. Dan is het ook maar logisch dat dit verhaal werd doorgetrokken naar de keuken. Het is inderdaad een bewuste keuze, zegt Koen Baeyens. Hoe compacter de ruimte, hoe meer we geneigd zijn om met inbouwkasten te werken. De ingebouwde witte kasten zijn vervaardigd uit MDF-laminaat, voor de opbergkasten aan de rechterwand werd afrormosiahout gebruikt. Het grote voordeel van maatkasten is dat alles zijn plaats heeft en er dus niets hoeft rond te slingeren. Al is dat soms wel het geval. Dit soort interieur kan wel wat rommel verdragen, omdat het voor de rest rust uitstraalt, zegt Basile Graux. Als architect geloven we daar trouwens heel sterk in. Wanneer de ruimte klopt en rustgevend is, kan het leven primeren. Het zal nooit een overladen gevoel geven wanneer je eens iets laat liggen. De bewoners vonden het belangrijk om ook het fornuis en de spoelbak achter een kast te kunnen verbergen. Ik zag in een magazine ooit zo n kast. We hebben voor een open keuken gekozen, maar wanneer we geen zin hebben om de afwas of de keukenspullen te zien staan, schuiven we de kast gewoon dicht. Interieur regelmatig veranderen De bewoners waren ook nog voor een andere reden vragende partij voor inbouwmeubilair. Behalve het besparen van plaats, geeft het hen ook de mogelijkheid om regelmatig het interieur te veranderen. Vroeger speelden 98
de kinderen onder de lichtstraat, hun speelgoed zat dan opgeborgen in de houten opbergkasten. Nu ze groter zijn, gebruiken ze de grijze zetel als speelen leesplek. We verplaatsen de zetel regelmatig. In de winter bijvoorbeeld stond hij tegen het raam. Het geeft rust als je af en toe eens iets kunt verplaatsen of omdraaien. Binnen wordt buiten Voor het schrijnwerk van het schuifraam gebruikten de architecten ook afrormosia, hetzelfde hout als de ingemaakte opbergkasten in de keuken. De brede houten band rond het schuifraam biedt een mooi kader op de tuin. Door het terras hetzelfde kleur en materiaal te geven als de keuken, wordt de relatie tussen binnen en buiten versterkt. Buiten zorgde de witte vloer in polyurethaan wel voor enkele technische moeilijkheden, legt Basile Graux uit. Polyurethaan is immers dampdicht. Het was niet evident om de ondergrond droog te krijgen, maar het is uiteindelijk toch gelukt. Het was de eerste keer dat ik een witte vloer gebruikte voor een terras en sindsdien heb ik het niet meer gedaan. Op het terras staan witte tuinzetels. Een tafel buiten plaatsen, vinden de bewoners niet nodig. We eten zelden buiten, zegt Sarah. Wanneer we op het terras zitten, is het om te genieten van de zon of te aperitieven. We hebben trouwens de flexibiliteit om het raam open te zetten. Door de tafel te verplaatsen naar de rand, hebben we ook het gevoel dat we buiten eten. n Het project in 5 punten Info & budget Architect GRAUX & BAEYENS architecten Gent 09 330 34 93 - www.graux-baeyens.be Jaar van de werken: 2007-2008 Oppervlakte: 51 m 2 (keuken + terras) Enkele prijzen* n Keuken 37.000 euro n Inbouwkasten en binnenschrijnwerk 9.000 euro n Schuifraam 4.500 euro n Lichtstraten 7.500 euro n Polyurethaanvloer 75 euro/m² * Alle prijzen zijn inclusief plaatsing, maar exclusief btw en ereloon 1. De strakke, witte keuken staat in fel contrast met de authentieke elementen van de interbellumwoning. 2. De keuken is opzij geduwd, waardoor de houten tafel het middelpunt van de ruimte wordt. 3. Twee horizontale kaders zorgen ervoor dat het licht diep in de keuken binnenvalt. 4. De ingebouwde kasten zorgen niet alleen voor veel ruimte, maar geven de keuken ook een strakke look. 5. De relatie tussen binnen en buiten wordt versterkt door voor de keuken en het terras hetzelfde materiaal en dezelfde kleuren te gebruiken. beter bouwen & verbouwen juni 2014 99