Voortgangsrapportage CO2-Prestatieladder (eis 5A1 en 5B1)

Vergelijkbare documenten
Halfjaarlijkse rapportage footprint, doelstellingen en maatregelen

Voortgangsrapportage CO2-Prestatieladder

Voortgangsrapportage CO2-Prestatieladder (eis 3A1 en 3B1)

Voortgangsrapportage CO 2 -Prestatieladder 2016 (eis 3A1 en 3B1)

Voortgangsrapportage CO 2 -Prestatieladder 2017 (eis 3A1 en 3B1)

Voortgangsrapportage CO2-Prestatieladder

Voortgangsrapportage CO2-Prestatieladder

Voortgangsrapportage CO 2 -Prestatieladder 2016 (eis 3A1 en 3B1)

Voortgangsrapportage CO 2 -Prestatieladder 2017 (eis 3A1 en 3B1)

Voortgangsrapportage over 2015 CO 2 -Prestatieladder 3.A.1 / 3.B.1

Voortgangsrapportage CO 2 -Prestatieladder 2016 (eis 3A1 en 3B1)

Voortgangsrapportage CO 2 -Prestatieladder 2017 (eis 3A1 en 3B1)

Voortgangsrapportage CO2-Prestatieladder

Milieubarometerrapport 2013

CO2-prestatieladder Periodieke voortgangsrapportage 1e+2e helft 2014

CO2-prestatieladder Periodieke voortgangsrapportage 1e helft 2014

Voortgangsrapportage CO 2 -Prestatieladder 2016 (eis 3A1 en 3B1)

Externe publicatie CO2 Prestatieladder

De voortgangsrapportage van CO 2 reductie Visscher Oldebroek Jaar 2015

Milieubarometerrapport 2017

Milieubarometerrapport 2018

Milieubarometerrapport 2017

Milieubarometerrapport 2015

kwh 28,2 ton CO2 15,0 personenwagen in km km 0,22 kg CO2 / km 28,3 ton CO2 15,1 Subtotaal 56,5 ton CO2 30,1

Milieubarometerrapport 2017

De voortgangsrapportage van CO 2 -reductie Visscher Oldebroek Eerste half jaar 2016

Milieubarometerrapport 2013

Milieubarometerrapport 2016

Milieubarometerrapport 2018 (Q1 en Q2)

Milieubarometerrapport 2016 (Som)

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 1 e helft 2014

Milieubarometerrapport 2013

Voortgangsrapportage CO 2 -Prestatieladder 2017 (eis 3A1 en 3B1)

Milieubarometerrapport 2017

CO2-reductieplan Kuurman

Milieubarometerrapport 2015

Milieubarometerrapport 2017

CO 2 Voortgangsrapportage 2016 Prins Bouw B.V.

Milieubarometerrapport 2017

Milieubarometerrapport 2017

W & M de Kuiper Holding

Milieubarometerrapport 2018

Milieubarometerrapport 2018 (1e 6 maanden 2018)

CO2 scope 3 verborgen Netto CO2-uitstoot 216 ton CO2 Tabel 1: CO 2-footprint Waalpartners 2016

Milieubarometerrapport 2012

Milieubarometerrapport 2018

CO2-reductieplan 2015

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 2014

Milieubarometerrapport 2013

CO 2 -Voortgangsrapportage 2016 Prins Bouw B.V.

CO₂-nieuwsbrief. De directe emissie van CO₂ - vanuit scope 1 is gemeten en berekend als ton CO₂ -, 95% van de totale footprint.

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 1 e helft 2013

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 1 e helft 2015

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 2013

CO 2 -Voortgangsrapportage 2017-H1

Milieubarometerrapport 2013

CO2-reductieplan. Samen zorgen voor minder CO2. Rapportage M

Milieubarometerrapport 2015

3.C.1 Communicatie over de voortgang van CO 2 bij Prins Bouw.

Derde voortgangsrapportage CO2-emissiereductie.

CO-2 Rapportage Aann. bedr. H. van Haarst B.V. Kanaalstraat 329 Enschede

Externe publicatie CO2 Prestatieladder

Reductie doelstellingen (B: Reductie)

Voortgangsrapportage CO 2 -Prestatieladder 2018 H1

Milieubarometerrapport 2016

Milieubarometerrapport 2012

CO2-reductiedoelstellingen + voortgang

Milieubarometerrapport 2017

Milieubarometerrapport 2016

Doelstelling scope 2: IDDS wil in 2020 ten opzichte van %

Deel 1 Bedrijfsbeleid en organisatie Versie:1 Status: definitief Hoofdstuk F MVO en CO2 prestatieladder Pagina 1 van 5 Datum: 30 januari 2015

Energie Management Actieplan

Energie audit verslag Certificering op CO 2 -prestatieladdder

Energie beoordelingsverslag februari 2017

Milieubarometerrapport 2014

Milieubarometerrapport 2014

Milieubarometerrapport 2018

Milieubarometerrapport 2017

CO 2 Voortgangsrapportage 2016

CO2-reductiedoelstellingen + voortgang

Footprint Totaal scope 1 en 2. Scope 1 en 2 emissies Pilkes 2016 (totaal = 518,44 ton CO 2 )

Milieubarometerrapport 2017

Energie beoordelingsverslag januari 2016 (definitief)

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 2010, 2011 en 2012

Review CO2 reductiedoelstellingen. Conform niveau 5 op de CO2-prestatieladder 2.2

3.C.1 Voortgangrapportage CO Ter Riele

Reductiebeleid en (kwantitatieve) doelstellingen (3.B.1)

CO2-prestatieladder Periodieke voortgangsrapportage 1e+2e helft 2015

Plan van Aanpak reductie scope 3-emissies

3.C.1 Voortgangrapportage CO (1) Ter Riele

Carbon Footprint Rapportage 2014

Milieubarometerrapport 2017 (doelstelling basis 2012 voor 2017)

CO 2-reductiedoelen en CO 2-reductiemaatregelen

Energie Management Actieplan 2014 tot Extern

Milieubarometerrapport 2013 (Som van 2013)

2012/2013. [3.B.2_1 Energiereductieprogramma] CO2-prestatieladder Niv. 3. CO2 prestatieladder niv. 3. Struyk Verwo Aqua

Milieubarometerrapport 2014 (Som van 2014)

Milieubarometerrapport 2013

Milieubarometerrapport 2014

Plan van Aanpak. CO2-footprint 2018 conform ISO , CO2-reductiedoelen en CO2-reductiemaatregelen. Scope 1 en 2

Transcriptie:

Voortgangsrapportage CO2-Prestatieladder 2014-2015 (eis 5A1 en 5B1) A.Hak Infranet Rotterdam, 27 oktober 2016 Auteurs: Rianne van der Veen, Stichting Stimular KAM-coördinatoren van A.Hak Infranet. Geaccordeerd door: J. den Braber Manager KAM A.Hak Infranet

COLOFON Het format voor deze rapportage is opgesteld door Stichting Stimular. Stichting Stimular vertaalt de groeiende vraag om duurzaamheid naar praktische instrumenten en werkwijzen voor MKB-bedrijven, brancheverenigingen, overheidsorganisaties en zorgaanbieders. Stichting Stimular is de werkplaats voor Duurzaam Ondernemen! Stichting Stimular Scheepmakershaven 27c 3011 VA Rotterdam t 010-238 28 28 f 010-437 93 03 e mail@stimular.nl i www.stimular.nl Dit format mag uitsluitend worden ingezet voor eigen gebruik en niet voor commerciële doeleinden. Pagina 2 van 22

Inhoud 1 INLEIDING 4 2 ACTUELE CO2-FOOTPRINT (EIS 3.A.1) 4 3 VERGELIJKING MET VORIG JAAR 6 4 VOORTGANG REDUCTIEDOELEN (EIS 3.B.1) 7 4.1 Bedrijfspanden 7 4.1.1 Infranet regio Noord-Oost 7 4.1.2 Infranet regio West 9 4.1.3 Infranet regio Zuid 11 4.1.4 Infranet regio Rijnmond 13 4.2 Wagenpark en materieel 15 4.3 Toelichting kengetallen 17 5 VOORTGANG IMPLEMENTATIE MAATREGELEN (EIS 3.B.1) 18 5.1 Maatregelen bedrijfspanden 18 5.1.1 Infranet regio Noord 18 5.1.2 Infranet regio Oost 19 5.1.3 Infranet regio West 19 5.1.4 Infranet regio Zuid 20 5.1.5 Infranet regio Rijnmond 21 5.2 Maatregelen wagenpark en materieel 21 3

1 I N L E I D I N G A.Hak Infranet is gecertificeerd op niveau 5 van de CO 2-Prestatieladder. Onze nulmeting (referentiejaar 2014), doelstellingen en geplande maatregelen zijn beschreven en onderbouwd in ons Plan van Aanpak, voortkomend uit de Energie Audit en de Vervoersaudit (EED) die zijn uitgevoerd in 2016. Dit rapport beschrijft de voortgang van het reduceren van CO 2 uitstoot bij de regio s van A.Hak Infranet. De CO 2-footprint heeft betrekking op de vestigingen van A.Hak Infranet. In de organisatorische grens zijn geen wijzingen ten opzichte van het referentiejaar. 2 A C T U E L E CO 2 - F O O T P R I N T ( E I S 3. A. 1 ) Wij berekenen twee keer per jaar onze CO 2-footprint met de Milieubarometer. De indeling van scopes en berekening van onze CO 2-footprint zijn toegelicht in ons Plan van Aanpak. Tabel 1 toont de CO 2-footprint van A.Hak Infranet (som alle regio s) van het jaar 2015. TABEL 1: CO 2-FOOTPRINT 2015 VAN A.HAK INFRANET ALLE REGIO S A. Hak Infranet som alle regio's 2015 CO2 scope 1 Thema CO 2 -parameter CO 2 -equivalent Aardgas voor verwarming Brandstof & warmte 176.613 m3 1,88 kg CO2 / m3 333 ton CO2 Propaan Brandstof & warmte 17.723 liter 1,73 kg CO2 / liter 30,6 ton CO2 Propaan verwarming projectlocaties Brandstof & warmte 65 liter 1,73 kg CO2 / liter 0,112 ton CO2 Benzine Mobiele werktuigen 152 liter 2,74 kg CO2 / liter 0,416 ton CO2 Diesel Mobiele werktuigen 430.927 liter 3,23 kg CO2 / liter 1.392 ton CO2 Personenwagen in km (scope 1) Zakelijk verkeer -693.116 km 0,22 kg CO2 / km -152 ton CO2 Personenwagen (in liters) benzine Zakelijk verkeer 14.918 liter 2,74 kg CO2 / liter 40,9 ton CO2 Personenwagen (in liters) diesel Zakelijk verkeer 293.674 liter 3,23 kg CO2 / liter 949 ton CO2 Personenwagen (in liters) LPG Zakelijk verkeer 23 liter 1,81 kg CO2 / liter 0,042 ton CO2 Bestelwagen (in liters) benzine Zakelijk verkeer 10.881 liter 2,74 kg CO2 / liter 29,8 ton CO2 Bestelwagen (in liters) diesel Zakelijk verkeer 749.293 liter 3,23 kg CO2 / liter 2.420 ton CO2 Vrachtwagen (in liters) diesel Goederenvervoer 52.664 liter 3,23 kg CO2 / liter Subtotaal 170 ton CO2 5.213 ton CO2 CO2 scope 2 Elektriciteit projectlocaties Elektriciteit 6.528 kwh 0,53 kg CO2 / kwh 3,43 ton CO2 Ingekochte elektriciteit Elektriciteit 569.364 kwh 0,53 kg CO2 / kwh 299 ton CO2 Warmte (uit STEG) Brandstof & warmte 177 GJ 36 kg CO2 / GJ 6,37 ton CO2 Gedeclareerde km personenwagen Zakelijk verkeer 778.620 km 0,22 kg CO2 / km 171 ton CO2 Subtotaal 480 ton CO2 Totaal 5.756 ton CO2 4

Figuur 1 toont de verdeling per thema. De totale CO 2-uitstoot in 2015 was 5.756 ton. De belangrijkste verbruikers in 2015 waren: Zakelijk verkeer (60,7%) Mobiele werktuigen (24,5%) FIGUUR 1: VERDELING CO2-FOOTPRINT 2015 NAAR THEMA S Specificatie naar projecten Van onze totale CO 2-uitstoot houdt circa 85% verband met de projecten. Dit betreft de CO 2- uitstoot van het wagenpark en het materieel dat op projecten wordt ingezet. 5

3 V E R G E L I J K I N G M E T V O R I G J A A R Het referentiejaar voor onze CO 2-monitoring is 2014. Uit onderstaande grafiek van CO 2- uitstoot blijkt dat we in 2015 een reductie hebben behaald op de thema s zakelijk verkeer en goederenvervoer. Het thema mobiele werktuigen is licht gestegen. De CO 2-uitstoot is 17% gedaald. FIGUUR 2: CO2-UITSTOOT IN 2014 EN 2015 6

4 V O O R T G A N G R E D U C T I E D O E L E N ( E I S 3. B. 1 ) De MVO-balans laat de vorderingen ten opzichte van de reductiedoelstellingen van A.Hak Infranet zien. De uitgevoerde maatregelen zijn benoemd in hoofdstuk 5. 4.1 B E D R I J F S P A N D E N In deze paragraaf wordt per regio van A. Hak Infranet de CO 2-reductie in de bedrijfspanden besproken. 4. 1. 1 I n f r a n e t r e g i o N o o r d - O o s t Toelichting op de indicator Het elektriciteitsverbruik in de bedrijfspanden van Infranet Noord-Oost wordt gevolgd per m 2 vloeroppervlak. Onze doelstelling is 20% energiebesparing per m 2 vloeroppervlak in 2019 ten opzichte van 2013. Onze ontwikkeling In 2015 is de doelstelling niet gehaald. Het elektriciteitsverbruik per vloeroppervlak is gestegen. De oorzaak is onduidelijk. Er zijn in 2013 t/m 2015 geen besparingsmaatregelen uitgevoerd. Onze verwachting is dat de CO 2-uitstoot in 2016 licht zal dalen. Er zijn enkele besparingsmaatregelen uitgevoerd, zoals vervanging van verlichting en het verhogen van de temperatuur van de airco in de serverruimte (zie hoofdstuk 5). In 2016 is een nieuw pand in Assen in gebruik genomen. Als dit pand duurzamer blijkt te zijn dan andere panden, dan zal het energieverbruik per vloeroppervlak dalen. 7

Toelichting op de indicator De energie voor verwarming in de bedrijfspanden van Infranet Noord wordt gevolgd per m 3 gebouwinhoud. Onze doelstelling voor warmte is 10% CO 2-reductie per m 3 gebouwinhoud in 2019 ten opzichte van 2013. Onze ontwikkeling In 2015 is de doelstelling gehaald. De CO 2-uitstoot is gedaald. Dit komt door een aantal oorzaken: In het kantoor in Doetinchem is de oude CV-ketel vervangen door een nieuwe ketel. Deze is in te regelen, waardoor bijvoorbeeld de nachttemperatuur verlaagd kan worden. In het kantoor in Rijssen staat de onderste verdieping leeg. Hier brandt de verlichting wel (t.b.v. veiligheid) maar is de verwarming uit. De winter van 2015 was zachter dan de winter van 2013. Onze verwachting is dat de CO 2-uitstoot in 2016 licht zal dalen. Er zijn enkele besparingsmaatregelen uitgevoerd: de radiatoren zijn vrijgemaakt om de warmteafgifte te verbeteren en de nachttemperatuur van de CV-regeling is verlaagd (zie hoofdstuk 5). 8

4. 1. 2 I n f r a n e t r e g i o W e s t Toelichting op de indicator Het elektriciteitsverbruik in de bedrijfspanden van Infranet West wordt gevolgd per m 2 vloeroppervlak. Onze doelstelling is 20% energiebesparing per m 2 vloeroppervlak in 2019 ten opzichte van 2014. Onze ontwikkeling In 2015 is de doelstelling gehaald. Het elektriciteitsverbruik per vloeroppervlak is gedaald. De oorzaak is onduidelijk. Er zijn diverse factoren die tot zowel een toename als afname van het elektriciteitsverbruik kunnen leiden: Het elektriciteitsverbruik in 2015 in de vestiging Almere is geschat, omdat de meter stil is blijven staan. Eind 2015 zijn slimme meters geïnstalleerd, dus de verbruiksgegevens zijn nu betrouwbaarder. Eind 2014 is men verhuisd van Purmerend naar een energiezuiniger pand in Almere. In 2014 steeg het aantal collega s in Almere (vanuit Zwolle). In 2015 zijn een aantal collega s weggegaan bij het bedrijf. In Almere staat een grote loods bij het kantoor. Onze verwachting is dat de CO 2-uitstoot in 2016 mogelijk licht zal dalen. In Almere is het elektriciteitsverbruik tot nu toe lager dan in dezelfde periode vorig jaar. 9

Toelichting op de indicator De energie voor verwarming in de bedrijfspanden van Infranet West wordt gevolgd per m 3 gebouwinhoud. Onze doelstelling voor warmte is 10% CO 2-reductie per m 3 gebouwinhoud in 2019 ten opzichte van 2014. Onze ontwikkeling In 2015 is de doelstelling gehaald. De CO 2-uitstoot is gedaald. Dit komt doordat het pand in Almere energiezuiniger (beter geïsoleerd) is dan het pand in Purmerend. Onze verwachting is dat de CO 2-uitstoot in 2016 gelijk zal blijven. Er zijn een aantal besparingsmaatregelen uitgevoerd in 2016 (zie hoofdstuk 5). De regeling van de CV-ketel in Almere is bijvoorbeeld aangepast. In Amsterdam zijn collega s bijgekomen, waardoor het verbruik kan stijgen. 10

4. 1. 3 I n f r a n e t r e g i o Z u i d Toelichting op de indicator Het elektriciteitsverbruik in de bedrijfspanden van Infranet Zuid wordt gevolgd per m 2 vloeroppervlak. Onze doelstelling is 20% energiebesparing per m 2 vloeroppervlak in 2019 ten opzichte van 2014. Onze ontwikkeling In 2015 is de doelstelling niet gehaald. Het elektriciteitsverbruik per vloeroppervlak is gestegen. Dit komt doordat in 2015 meer mensen werkten in het bedrijfspand (de collega s van A.Hak Electron). Er werd meer omzet gemaakt, waardoor het gebruik van het pand intensiever was (langere dagen, meer uren). Onze verwachting is dat de CO 2-uitstoot in 2016 zal dalen. Het kantoor in Veghel wordt niet meer gebruikt. Er staan wel twee losse units, die worden gebruikt door A.Hak Infranet regio Oost. Maatregelen: in huurpand led-verlichting geplaatst (maar is klein pand, 4 personen). (zie hoofdstuk 5). 11

Toelichting op de indicator De energie voor verwarming in de bedrijfspanden van Infranet Zuid wordt gevolgd per m 3 gebouwinhoud. Onze doelstelling voor warmte is 10% CO 2-reductie per m 3 gebouwinhoud in 2019 ten opzichte van 2014. Meer omzet, meer mensen. 2015 was strengere winter dan 2014. Voorjaar 2014 was iets kouder dan voorjaar 2015. In alle regio s is 2015 hoger dan 2014. Onze ontwikkeling In 2015 is de doelstelling niet gehaald. De CO 2-uitstoot is gestegen. Het gasverbruik was in 2015 hoger dan in 2014. Dit komt door een aantal factoren: In 2015 werkten meer mensen in het bedrijfspand. Er werd meer omzet gemaakt, waardoor het gebruik van het pand intensiever was (langere dagen, meer uren). Het voorjaar van 2015 was kouder dan het voorjaar van 2014. Onze verwachting is dat de CO 2-uitstoot in 2016 zal dalen. Het aantal medewerkers is in 2016 bijna gehalveerd. En het kantoorpand in Veghel wordt niet meer gebruikt. In het kantoor in Geleen zijn besparingsmaatregelen genomen: de warmteafgifte van de radiatoren is verbeterd en de nachttemperatuur van de CV-regeling is verlaagd (zie hoofdstuk 5). 12

4. 1. 4 I n f r a n e t r e g i o R i j n m o n d Toelichting op de indicator Het elektriciteitsverbruik in de bedrijfspanden van Infranet Rijnmond wordt gevolgd per m 2 vloeroppervlak. Onze doelstelling is 15% energiebesparing per m 2 vloeroppervlak in 2019 ten opzichte van 2014. Onze ontwikkeling In 2015 is de doelstelling gehaald. Het elektriciteitsverbruik per vloeroppervlak is gedaald. Dit komt door een aantal factoren: Besparingsmaatregelen: men doet de verlichting uit bij het verlaten van de ruimte. Er worden laptops gebruikt in plaats van vaste computers. In 2015 werkten minder medewerkers bij A.Hak Infranet regio Rijnmond. Onze verwachting is dat de CO 2-uitstoot in 2016 zal dalen. Er is aan de schoonmaaksters gevraagd om de airco s uit te zetten in de kamers die s avonds leeg zijn. Er staan voor 2016 nog diverse besparingsmaatregelen in de planning (zie hoofdstuk 5). 13

Toelichting op de indicator De energie voor verwarming in de bedrijfspanden van Infranet Rijnmond wordt gevolgd per m 3 gebouwinhoud. Onze doelstelling voor warmte is 20% CO 2-reductie per m 3 gebouwinhoud in 2019 ten opzichte van 2014. Onze ontwikkeling In 2015 is de doelstelling niet gehaald. De CO 2-uitstoot is gestegen. Dit komt doordat het voorjaar in 2015 kouder was dan het voorjaar in 2014. Onze verwachting is dat de CO 2-uitstoot in 2016 ongeveer gelijk zal blijven. In 2016 is de warmteafgifte van de radiatoren verbeterd. Er staan diverse besparingsmaatregelen op de planning (zie hoofdstuk 5), maar de financiële mogelijkheden voor uitvoering zijn beperkt. 14

4.2 W A G E N P A R K E N M A T E R I E E L De CO 2-uitstoot van het wagenpark en het materieel van A.Hak Infranet wordt niet per regio gemeten, maar voor Infranet totaal. A.Hakpark heeft de visie uitgesproken om in 2020 CO 2-neutraal te werken. Deze visie is ook van toepassing op het vervoer van A.Hak Infranet. A.Hak heeft als doel om in 2016 10% en in 2019 70% CO 2 te reduceren t.o.v. 2014 (zie paragraaf 2.2. van de Vervoersaudit) voor: Zakelijk verkeer met bedrijfswagens (ton CO 2/euro omzet) Mobiele werktuigen (ton CO 2/euro omzet) Goederenvervoer met bedrijfswagens (ton CO 2/euro omzet). De maatregelen om deze doelen te halen zijn benoemd in paragraaf 5.2. Hieronder worden de vorderingen ten opzichte van de reductiedoelen besproken. De grafieken zijn afkomstig uit de MVO-balans. Toelichting op de indicator De CO 2-uitstoot van zakelijk verkeer wordt gevolgd per euro aanneemsom. Het referentiejaar is 2014. Onze doelstelling voor zakelijk verkeer is 10% CO 2-reductie in 2016 en 70% reductie in 2019. In 2014 en 2015 zijn de privé-kilometers eraf gehaald, omdat deze apart geregistreerd worden. Onze ontwikkeling In 2015 is de doelstelling gehaald. De CO 2-uitstoot is gedaald. Dit komt doordat dankzij fleetmanagement collega s bewuster naar hun verbruik zijn gaan kijken en zuiniger zijn gaan rijden. Ook blijven de bussen minder vaak stationair draaien. In 2016 proberen we de dalende lijn aan te houden. De aandacht voor zuinig rijden blijft en bij vervanging van leasewagens wordt gekozen voor zuinige auto s en busjes. Er is 1 VW Caddy vervangen door een groen gas Caddy en er zijn nog 3 groen gas Caddy s in bestelling. De overige besparingsmaatregelen die geld kosten zijn gepland in 2017 (zie hoofdstuk 5). Momenteel heeft A.Hak Infranet geen investeringsruimte. 15

Toelichting op de indicator De CO 2-uitstoot van mobiele werktuigen wordt gevolgd per euro aanneemsom. Het referentiejaar is 2014. Onze doelstelling voor mobiele werktuigen is 10% CO 2-reductie in 2016 en 70% reductie in 2019. Onze ontwikkeling In 2015 is de doelstelling niet gehaald. De CO 2-uitstoot is gestegen. De toename in het verbruik kan verklaard worden door: Meer eigen materieel ingezet ten opzichte van ingehuurd. Verandering van tanken: machines werden soms met tankpas van leasewagens. De machines hebben nu een eigen tankpas. Onze verwachting is dat de CO 2-uitstoot in 2016 mogelijk zal dalen. Een aantal machines zijn aan vervanging toe en zullen door zuinigere machines worden vervangen. Ook is er aandacht voor het werken op het juiste vermogen (b.v. start/stop-systemen bij Drillcon) en zuinig draaien. De collega s worden erop aangestuurd. In een werkgroep worden de mogelijkheden van CO 2-reductie in werktuigen onderzocht. De overige besparingsmaatregelen die geld kosten zijn gepland in 2017 (zie hoofdstuk 5). Momenteel heeft A.Hak Infranet geen investeringsruimte. 16

Toelichting op de indicator De CO 2-uitstoot van goederenvervoer wordt gevolgd per euro aanneemsom. Het referentiejaar is 2014. Onze doelstelling voor goederenvervoer is 10% CO 2-reductie in 2016 en 70% reductie in 2019. Onze ontwikkeling In 2015 is de doelstelling ruimschoots gehaald. De CO 2-uitstoot is gedaald. De omvang van het goederenvervoer is erg wisselend en afhankelijk van de wensen van de klant. Meestal worden de materialen op het project afgeleverd, maar soms wil de klant dat A.Hak het transport regelt. Het vervoer van de materialen wordt soms met eigen vrachtwagens gedaan en soms ingehuurd. Het doel is de dalende lijn in 2016 door te trekken. Men is ermee bezig om te zorgen dat A.Hak minder hoeft te rijden voor het aanleveren van materialen op de projecten. Ook wordt aandacht besteed aan efficiënt inplannen van het transport, zodat zo min mogelijk ritten en een kortere afstand afgelegd kan worden (zie hoofdstuk 5). 4.3 T O E L I C H T I N G K E N G E T A L L E N De kengetallen zijn zo gekozen dat de effecten van maatregelen zoveel mogelijk omzet- en activiteitonafhankelijk waarneembaar zijn. In de praktijk zal er altijd een onzekerheidsmarge in de kengetallen zitten. Dat komt doordat de CO 2-emissie gerelateerd is aan vele verschillende factoren, zoals de omvang van het project, type werkzaamheden, welke machines in een project worden ingezet, de plaats van de projectlocatie ten opzichte van de huisadressen van medewerkers, etc. Er zijn veel variabelen die de CO 2-emissie in opeenvolgende jaren bepalen. Daarom monitoren wij ook aanvullende zaken zoals het percentage nachtverbruik elektriciteit en het brandstofverbruik per gereden kilometer (zakelijk verkeer). 17

5 V O O R T G A N G I M P L E M E N T A T I E M A A T R E G E L E N ( E I S 3. B. 1 ) In dit hoofdstuk is de voortgang van de implementatie van maatregelen van A.Hak Infranet voor energiebesparing en duurzame energie weergegeven. De maatregelen zijn ook benoemd in de Maatregellijst CO 2-Prestatieladder. 5.1 M A A T R E G E L E N B E D R I J F S P A N D EN 5. 1. 1 I n f r a n e t r e g i o N o o r d In onderstaande tabellen staan de energiebesparende maatregelen die A.Hak Infranet Noord in 2016 t/m 2019 gaat uitvoeren in haar bedrijfspanden. Ook is aangegeven welke maatregelen zijn uitgevoerd. Besparingsmaatregelen elektriciteit Maatregel Planning Prioriteit Voortgang Oude TL-verlichting vervangen door T5 of LED 2016 Middel Deels uitgevoerd (in Assen) Halogeen vervangen door LED 2016 Middel Deels uitgevoerd (in Assen) Airco in serverruimte op hogere 2016 Q4 Hoog temperatuur Printers buiten werktijd uitschakelen 2016 Q4 Hoog Tijdschakelklok en warmhoudkannen koffiezetapparaat 2016 Q4 Hoog Klok erop gezet Kannen nog niet. Energiezuinige apparaten inkopen 2016 Q4 Hoog Natuurlijk verloop Tijdschakelklok close-in boiler 2016 Q4 Hoog Uitgevoerd Besparingsmaatregelen verwarming Maatregel Planning Prioriteit Voortgang Medewerkers bewust maken. 2016 Q4 Hoog Toolbox is net uitgebracht Mensen vragen om ideeën. Loopt Buitenmedewerkers worden erbij betrokken. Uitgevoerd Warmteafgifte radiatoren verbeteren 2016 Hoog Uitgevoerd Nachttemperatuur CV-regeling verlagen 2016 Hoog Uitgevoerd 18

5. 1. 2 I n f r a n e t r e g i o O o s t In onderstaande tabellen staan de energiebesparende maatregelen die A.Hak Infranet Oost in 2016 t/m 2019 gaat uitvoeren in haar bedrijfspanden. Ook is aangegeven welke maatregelen zijn uitgevoerd. Besparingsmaatregelen elektriciteit Maatregel Planning Prioriteit Voortgang Oude TL-verlichting vervangen door T5 2016 Q4 Middel of LED Halogeen vervangen door LED 2016 Q4 Middel Printers buiten werktijd uitschakelen 2016 Q4 Hoog Loopt (schakelaars) Tijdschakelklok en warmhoudkannen 2016 Q4 Hoog koffiezetapparaat Energiezuinige apparaten inkopen 2016 Q4 Hoog Loopt (b.v. alleen laptops, lager verbruik) Tijdschakelklok close-in boiler 2016 Q4 Hoog Uitgevoerd Airco in serverruimte op hogere temperatuur 2016 Hoog Uitgevoerd Besparingsmaatregelen verwarming Maatregel Planning Prioriteit Voortgang Warmteafgifte radiatoren verbeteren 2016 Q4 Hoog In gang gezet. Medewerkers bewust maken 2016 Q4 Hoog In gang gezet. Uitgevoerd Nachttemperatuur CV-regeling verlagen 2016 Hoog Uitgevoerd 5. 1. 3 I n f r a n e t r e g i o W e s t In onderstaande tabellen staan de energiebesparende maatregelen die A.Hak Infranet West in 2016 t/m 2019 gaat uitvoeren in haar bedrijfspanden. Ook is aangegeven welke maatregelen zijn uitgevoerd. Besparingsmaatregelen elektriciteit Maatregel Planning Prioriteit Voortgang Oude TL-verlichting vervangen door T5 of LED 2017 Middel Offertes opgevraagd, uitvoering uitgesteld Halogeen vervangen door LED 2017 Middel Offertes opgevraagd, uitvoering uitgesteld Airco in serverruimte op hogere temperatuur Q4 2016 Hoog Overleg over de juiste temperatuur, die daarna wordt ingesteld Tijdschakelklok op close-in boiler Q4 2016 Hoog (Almere) Printers buiten werktijd uitschakelen Q1 2017 Hoog Nog uitvoeren. B.v. schakelklok. Tijdschakelklok en warmhoudkannen 2017 Hoog koffiezetapparaat Energiezuinige apparaten inkopen continu Hoog Lopend 19

Besparingsmaatregelen verwarming Maatregel Planning Prioriteit Voortgang Warmteafgifte radiatoren verbeteren Q4 2016 Hoog In gang gezet. Thermostaatkranen 2017 Middel Nachttemperatuur CV-regeling verlagen Q4 2016 Hoog In gang gezet (in Almere uitgevoerd). Medewerkers bewust maken Continu Hoog In gang gezet, flyer is gemaakt. 5. 1. 4 I n f r a n e t r e g i o Z u i d In onderstaande tabellen staan de energiebesparende maatregelen die A.Hak Infranet Zuid in 2016 t/m 2019 gaat uitvoeren in haar bedrijfspanden. Ook is aangegeven welke maatregelen zijn uitgevoerd. Besparingsmaatregelen elektriciteit Maatregel Planning Prioriteit Voortgang Printers buiten werktijd uitschakelen 2016 Q4 Hoog Worden handmatig uitgezet. Energiezuinige apparaten inkopen 2016 Q4 Hoog Loopt. Natuurlijke vervanging Tijdschakelklok close-in boiler 2016 Q4 Hoog Moet nog. Bewustwording medewerkers 2016 Continu Uitgevoerd Oude TL-verlichting vervangen door T5 2016 Middel In Geleen uitgevoerd. of LED Halogeen vervangen door LED 2016 Middel In Geleen uitgevoerd. Airco in serverruimte op hogere 2016 Hoog Uitgevoerd. Airco is uit temperatuur Bewustwording medewerkers 2016 Toolbox is geweest. In Veghel werden airco s gebruikt. Dit pand staat nu leeg. In de andere panden is geen airco. 2016 Uitgevoerd. Besparingsmaatregelen verwarming Maatregel Planning Prioriteit Voortgang Uitgevoerd Warmteafgifte radiatoren verbeteren 2016 Hoog Uitgevoerd Nachttemperatuur CV-regeling verlagen 2016 Hoog Uitgevoerd. Stond al vrij laag. Radiatoren gaan dicht na einde werkdag. 20

5. 1. 5 I n f r a n e t r e g i o R i j n m o n d In onderstaande tabellen staan de energiebesparende maatregelen die A.Hak Infranet Rijnmond in 2016 t/m 2019 gaat uitvoeren in haar bedrijfspanden. Ook is aangegeven welke maatregelen zijn uitgevoerd. Besparingsmaatregelen elektriciteit Maatregel Planning Prioriteit Voortgang Verlichting vervangen Philips master Vervangen Middel LED bij defect Tijdschakelaar printers: onderzoeken of 2016 Q3 Hoog nieuwe multifunctionals helemaal uit gaan of in spaarstand? Evt klok erop Airco s nachts uit zetten Hoog Schoonmakers zetten airco s uit. Bewustwording medewerkers moet nog. Inkoop energiezuinige apparaten Bij aanschaf Middel Er is beleid, wordt nog niet uitgevoerd. Besparingsmaatregelen verwarming Maatregel Planning Prioriteit Voortgang Thermostaatkranen 2017 Middel Deels uitgevoerd Instellingen CV-regeling controleren 2016 Q4 Hoog (m.m.v. een installateur) Heaters vervangen door HR 2019 Hoog luchtverwarmers Platdakisolatie offerte (2016) 2019 Hoog Energieverbruik verwarming in hallen 2017 Q1 Hoog verminderen, door deuren minder vaak open te zetten en sneller te sluiten. Uitgevoerd Ongehinderd plaatsen van radiatoren 2016 Laag Uitgevoerd 5.2 M A A T R E G E L E N W A G E N P A R K E N M A T E R I E E L In onderstaande tabel staan de energiebesparende maatregelen die A.Hak Infranet in 2016 t/m 2019 gaat uitvoeren in haar wagenpark en materieel. Deze maatregelen komen uit de Vervoersaudit van A.Hak Distribution & Networks, die in 2016 is uitgevoerd. Besparingsmaatregelen wagenpark en materieel Maatregel Planning Wie Voortgang Kiezen voor personenwagens met lage Bij Directie / Loopt CO2-uitstoot vervanging M.E.T. Monitoren en terugkoppelen van 2016 Q3 M.E.T. Loopt brandstofverbruik Medewerkers over Het Nieuwe Rijden informeren 2017 Q1 Directie / HRM Banden op spanning houden 2016 Q4 Directie / M.E.T. Loopt. Verdere uitvoering 2017 Meer elektrische oplaadpunten realiseren 2017 Q1 Directie / M.E.T. Kiezen voor schoner en zuiniger materieel Bij vervanging Directie / M.E.T. Loopt 21

Stimuleer zuinig gebruik materieel 2017 Q3 Directie / HRM Loopt 22