PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN Vergadering van 23 april 2015 Verslag van de deputatie Bevoegd deputatielid: Peter Bellens Telefoon: 03 240 52 40 Agenda nr. 9/3 Aanwending krediet sociale projecten en wonen 2015 voor verschillende innovatieve projecten. Goedkeuring. Situering Op het provinciaal budget 2015 is krediet voorzien voor de subsidiëring van: - Sociale projecten Impulsbeleid innovatieve projecten, op rekeningcombinatie 2015/64900000/21/0909 Ramingsnummer 2015140511 - Projecten met betrekking tot wonen - Impulsbeleid innovatieve projecten, op rekeningcombinatie 2015/64900000/21/0629 Ramingsnummer 2015140597. Van dit krediet wordt een deel voorbehouden om subsidies toe te kennen op basis van het reglement impulssubsidie innovatieve projecten in de welzijns- en gezondheidssector, door de raad goedgekeurd in vergadering van 24 oktober 2013. De deputatie kan impulssubsidies tot maximum 10.000 EUR toekennen aan innovatieve projecten in de welzijns- of gezondheidssector. Impulssubsidies innovatieve projecten vanaf 10.000 EUR zijn het voorwerp van voorstellen aan de provincieraad. Voorgesteld wordt 173.750 EUR ter beschikking te stellen om een aantal innovatieve projecten een provinciale impulssubsidie te verlenen van 10.000 EUR of meer. Onder te verdelen in: - 138.750 EUR op verdeelkrediet - rekeningcombinatie 2015/64900000/21/0909 Ramingsnummer 2015140511 - Subsidies voor sociale projecten(r/v)/overige verrichtingen inzake sociaal beleid - 35.000 EUR op verdeelkrediet rekeningcombinatie 2015/64900000/21/0629 Ramingsnummer 2015140597 - Subsidies met betrekking tot wonen(n/r)/overige woonbeleid. Voorstel Aan uw raad worden volgende innovatieve projecten voorgesteld met de bedoeling een provinciale impulssubsidie van 10.000 EUR of meer te verlenen, aan: SUBSIDIES VOOR SOCIALE PROJECTEN TEJO vzw Jeugdtherapeuten zonder grenzen vzw, Bredestraat 2, 2000 Antwerpen project TEJO franchising : Tejo-projecten starten in meerdere steden Korte historiek
Een onderzoek uitgevoerd in 2008 in het kader van de Plantijn Hogeschool Antwerpen legde de noden in verband met eerstelijnshulp, speciaal in Antwerpen, bloot. Het resultaat werd vertaald in het project TEJO en voorgesteld aan de Vlaamse Minister van Welzijn in het kader van de prijs Jeugdzorg. Het project werd bekroond in april 2009. Na veelvuldige gesprekken in de tweede helft van 2009 met de verantwoordelijken van de Provincie en de Stad Antwerpen hebben beide instanties subsidies ter beschikking gesteld om het project TEJO te helpen starten. Het huis werd aldus geopend op 13 maart 2010 met een 30-tal vrijwilligers. Het aantal vrijwilligers is ondertussen flink gegroeid tot een totaal van 100, bestaande uit professionele therapeuten (70), onthaalmedewerkers en administratieve medewerkers. De werking was succesvol van bij de start en groeide de voorbije jaren. In de loop van 2014 werden 728 jongeren (versus 723) begeleid door deze deskundige vrijwilligers. Hiervan waren er 566 jongeren voor de eerste keer bij TEJO, 162 jongeren waren al in begeleiding of waren vroeger al eens bij TEJO geweest. Het aantal nieuwe "intakes" steeg zo met 5,2% tegenover 2013. In totaal vonden er 2.630 gesprekken plaats, dat is 5,3% meer dan het jaar daarvoor. De organisatie heeft als doel het aanbieden van snelle, laagdrempelige, kortdurende en kosteloze professionele therapeutische hulp aan jongeren met psychische problemen. Projectgegevens en kostenraming De dienstverlening die nu door TEJO-Antwerpen wordt aangeboden ter beschikking stellen van alle jongeren in de provincie, ongeacht hun woonplaats, door, in een samenwerkingsverband tussen TEJO en de dienst Welzijn en Gezondheid van de Provincie, het concept in andere locaties te laten starten door lokale vrijwilligers. Het ondertekenen van de TEJO-engagementsverklaring door 3 nieuwe entiteiten: Gent op 25 juni, Ronse op 21 augustus en Mechelen op 29 september waren de mijlpalen van 2014. De volgende maanden werd ingezet op het verder praktisch ondersteunen van de nieuwe entiteiten telkens ze daarom vroegen, het smeden van een goede relatie (teambuilding) tussen de diverse entiteiten en de organisatie van het eerste TEJO-Forum, dat op 18 december 2014 heeft plaatsgevonden. Verder is er interesse van Kempen/Turnhout en van het buitenland. In 2015 heeft ook TEJO- Turnhout de engagementsverklaring reeds ondertekend. De eerste vergadering van het TEJO-Forum vond zoals gepland plaats op 18 december 2014 in Gent. Aanwezig waren de 14 "trekkers" van de 4 TEJOvestigingen: Antwerpen, Gent, Mechelen en Ronse. Deze eerste meeting had het karakter van een teambuilding-activiteit waarbij verschillende aspecten van samenwerking werden besproken. Het volgende TEJO-Forum heeft ondertussen plaatsgevonden op 5 maart 2015. In 2015 wordt het TEJO-Forum verder uitgewerkt en een duurzame structuur gegeven. Daarnaast werd met de werkgroep Strategie een ontwerpdocument TEJO-finaliteitstekst besproken, die ook aan het Forum werd meegegeven als discussie-document. Tevens worden concrete stappen gezet om in 2015 met een consultant de verdere uitbouw van TEJO het komende jaar te realiseren. De totale kosten voor 2015 worden geraamd op 97.000 EUR. Voorgesteld wordt vanuit de provincie Antwerpen dienst Welzijn en Gezondheid 35.500 EUR ter beschikking te stellen. Motivatie projectencommissie Het betreft hier het laatste jaar financiering van een reeds eerder aangegaan engagement van drie jaar. Het project wordt nog steeds sterk opgevolgd door een adviseur van de dienst Welzijn en Gezondheid en wordt zodoende periodiek
inhoudelijk geëvalueerd. De uitbreiding naar het arrondissement Mechelen en Turnhout is gerealiseerd. Vertrouwenscentrum Kindermishandeling Antwerpen vzw, Professor Claraplein 1, 2018 Antwerpen project Uitbouw van CO3 provincie Antwerpen: opbouw justitiële luik in de gehele provincie en verbinding met de aanpak kindermishandeling Korte historiek In september 1979 wordt het Vertrouwensartscentrum Kind in Nood Antwerpen (VAC) op initiatief van Professor Clara R. opgestart. Het is het eerste centrum in Vlaanderen dat hulpverlening aanbiedt in situaties van kindermishandeling. Professor Clara R. merkte dat er een grote nood was aan gepaste hulpverlening in situaties van kindermishandeling. Het was niet zo gemakkelijk om in die tijd kindermishandeling te benoemen. Het Vertrouwensartscentrum had naast hulpverlening aanbieden ook de opdracht meegekregen om kindermishandeling op maatschappelijk vlak uit de taboesfeer te halen. Na enkele jaren worden ook in de andere provincies Vertrouwensartscentra opgestart. Kind & Gezin en de Vlaamse Gemeenschap engageren zich om het beleid voor deze verschillende centra verder uit te stippelen. Met de steun van het Provinciebestuur Antwerpen worden in 1991 in Mechelen en in 1992 in Turnhout een antennepost van het Vertrouwenscentrum opgericht in samenwerking met de lokale partners. De problematiek van kindermishandeling wordt gaandeweg maatschappelijk veel zichtbaarder en mede daardoor stijgt het aantal hulpvragen schrikwekkend. Er komen ook 'nieuwe' situaties van kindermishandeling aan bod, die nog veel langer in de taboesfeer zijn blijven hangen (misbruik in voorzieningen, door gezagsfiguren) of door betere kennis onder de aandacht komen (kinderen die getuige zijn van intrafamiliaal geweld). Daardoor wordt de werking van het VKA continu vernieuwd. Projectgegevens en kostenraming CO3 is de interdisciplinaire aanpak intrafamiliaal geweld in de provincie Antwerpen. Na de pilootfase in arrondissement Antwerpen, welke positief geëvalueerd werd, wordt het project ontrold naar de gehele provincie. Eveneens werd gedurende de pilootfase ervaren dat in vele situaties aangemeld bij CO3 kindermishandeling een acuut probleem is. Het project wil inzetten op twee aspecten: 1. Een nieuwe samenwerkingsmethodiek en integrale aanpak ontwikkelen in de gecombineerde dossiers van geweld op kinderen en volwassenen Deze innovatieve samenwerkingsaanpak bestaat er in om de mogelijkheden van veiligheid en behandeling op elkaar te kunnen afstemmen en het belang van kinderen hierbij in het vizier te houden. De ideeën van Family Justice Center, Child Advocacy Center en de lange ervaring van het Vertrouwenscentrum Kindermishandeling Antwerpen zijn hierbij inspirerend en richtinggevend. Situaties van deze vormen van kindermishandeling die aangemeld worden op het VK (een groeiende groep) worden door de criminoloog gecapteerd, opgevolgd en vastgehouden. Het is de taak van deze persoon om gezinssituaties te kunnen bespreken of verwijzen naar de tafel binnen CO3 of het VKA waar de aanpak het best kan gerealiseerd worden. Verder is het ook de taak om te kijken hoe concrete
samenwerking in gezinnen gestalte kan krijgen. Gezien de vooropleiding is de kennis van de mogelijkheden van het omgaan met beroepsgeheim onontbeerlijk. Op deze manier zal deze functie een essentiële brugfunctie worden tussen parket en hulpverlening. De positionering van deze functie waarbij de criminoloog ook deel zal uitmaken van het team van de antennediensten Vertrouwenscentrum Mechelen en Turnhout garandeert een Provinciale vertaling en uitwerking van deze innovatieve aanpak. Deze beide antennediensten zijn immers geënt en opgericht om de arrondissementele hulpverlening inzake kindermishandeling uit te bouwen en te verankeren. Dit biedt de mogelijkheid om geweldsituaties in gezinnen in de ganse Provincie op een zelfde kwaliteitsvolle manier aan te pakken. 2. De justitiële rol in de aanpak van CO3 ontrollen naar alle jeugdmagistraten van de provincie en de recent opgerichte familierechtbank Het project wil de aanpak van CO3 ontrollen naar het gehele gerechtelijke arrondissement. Om dit waar te maken worden vanaf 2015 alle jeugdmagistraten betrokken bij de aanpak. Om dit op conforme wijze te ontwikkelen en de methodiek in te bedden, worden de magistraten in de opbouw en de opvolging van de dossiers bijgestaan door de criminoloog voorzien in het project. Tevens zijn de familierechtbanken gestart, hier wordt de samenwerking met CO3 doorheen het project in kaart gebracht. De totale kosten voor 2015 worden geraamd op 160.000 EUR. Voorgesteld wordt vanuit de provincie Antwerpen dienst Welzijn en Gezondheid 65.000 EUR ter beschikking te stellen. Motivatie projectencommissie Het project sluit zeer nauw aan bij de provinciale werking van het team IFG en werkt een aantal pistes in de interdisciplinaire aanpak van IFG verder uit. Bovendien is er klaverbladfinanciering voorzien (vanuit de stad Antwerpen). Het project heeft tevens een bovenlokaal karakter aangezien de werking naar de hele provincie wordt ontrold. Ook geldt het project enerzijds als een piloot voor andere regio s (in eerste instantie de provincies Limburg en Vlaams-Brabant die ook een samenwerking hebben opgezet) en dient het anderzijds als proeftuin voor zowel Vlaams en federaal beleid, en heeft het uitstraling en interesse in andere Europese regio's. Hiermee voldoet het project aan de voorwaarden zoals gesteld in het reglement: het project behoort niet tot de reguliere werking, er is continuering voorzien (het doel is dit te integreren in het reguliere aanbod) en er is een bovenlokaal aspect aanwezig. Er zal een convenant opgemaakt worden waarin de structurele inbedding specifiek zal worden vooropgesteld en waarin een engagement van justitie wordt gestipuleerd. Elk jaar wordt dit engagement bovendien geëvalueerd. De Schelp vzw, Nieuwmoersesteenweg 113, 2990 Wuustwezel project De Stip, trajectbegeleiding en netwerkondersteuning voor jongvolwassenen met ASS (autismespectrum) Korte historiek De vzw Gehandicaptenzorg Noorderkempen werd in 1970 opgericht om de belangen te behartigen van personen met een beperking in de regio. In 2011 werd de benaming gewijzigd in De Schelp, Zorgnetwerk Noorderkempen. De Schelp vzw vormt samen met Berkenbeek vzw (BUSO), Revalidatiecentrum Noorderkempen vzw en Spectrum vzw (een tehuis voor niet-werkenden, dagcentrum en 2 woningen) een gedegen netwerk. Het hele netwerk stelt 273 personeelsleden te werk voor 1134 gebruikers, leerlingen of bewoners. Diverse vrijwilligers zetten zich in voor het bestuur of begeleiding en opvang van cliënten.
De Schelp vzw zorgt voor de samenhang en de communicatie tussen de vzw's van het netwerk, en kan daarnaast ook eigen initiatieven ontwikkelen die ten goede komen aan personen met een beperking in onze regio. Ze behartigt tevens het contact met de lokale overheden. Het geografisch werkterrein is de regio Noorderkempen (met Essen, Kalmthout en Wuustwezel als dragende gemeenten), maar De Schelp stelt haar netwerk ook open voor andere initiatieven buiten deze gemeenten. Projectgegevens en kostenraming De organisatie wil jongvolwassenen kansen bieden door de overgang naar tewerkstelling/dagbesteding/vrije tijd en wonen in de maatschappij te vergemakkelijken met als uiteindelijke doel: integratie en participatie in de maatschappij. De organisatie wil zich specifiek richten op jongeren met een ASS-diagnose. De organisatie richt zich in de beginfase op leerlingen van Berkenbeek. Dit wordt in een later stadium verder uitgebreid naar andere scholen en andere organisaties. Deze jongeren hebben nood aan een effectieve en efficiënte doorstroming: deze is zeer specifiek en complex. Ze hebben nood aan werkplaatsen met begeleiding en/of trajectopvolging, dagbesteding en woonvormen met een aparte aanpak. Ook het vrijetijdsluik verdient specifieke aandacht. Het aanbod moet individueel gevarieerd en gestructureerd zijn. De afstemming en het blijvend coördineren van de levensdomeinen werk en welzijn (indien nodig ook wonen) zijn essentiële randvoorwaarden om tot een blijvend resultaat te komen. Kenmerkend voor deze doelgroep is dat zij vaak tussen de mazen van het net vallen: doordat zij normaal begaafd zijn willen zij niet geassocieerd worden met leeftijdsgenoten met een handicap. De combinatie van beperkingen in communicatie en omgang, omzetten van weten in doen, het moeilijk samen leven in groep versus vereenzaming, bezorgt het eigen netwerk maar ook hulpverleners bijzondere kopzorgen. Naast het effectief aanbieden van levenservaringen in een concrete normale leefsetting is ook het ontwikkelen van een specifieke levensloopmethodiek van cruciaal belang. Beiden dienen hand in hand te gaan en de organisatie wil dit in het project verder exploreren. Enerzijds wil De Stip de jongeren binnen de lokale gemeenschap relevante ervaringsgerichte praktijkervaringen laten opdoen. De laagdrempelige inloop zorgt ervoor dat er op maat kan afgetoetst worden wat de concrete wensen en perspectieven zijn die kunnen worden aangeboden. Hierbij is een belangrijke opdracht weggelegd voor de DOP die mee aan vraagverheldering kunnen werken. Het in beeld brengen van de mogelijkheden in het netwerk en belangrijke hulpbronnen (concentrische cirkels) zijn hierbij van belang. Het traject is de concrete vertaalslag en inzet op één of meerdere levensdomeinen, mede dankzij de inzet van een verscheidenheid aan contactpersonen/begeleiders uit het brede welzijnswerkveld of zelfs daarbuiten. Een concreet stappenplan kan worden uitgewerkt vertrekkend vanuit een rondetafelgesprek met partners die zich willen engageren om het traject uit te werken en te ondersteunen. Het is wenselijk om dit al in een vroeg stadium, nog vóór het schoolverlaten op te starten. Het aanbod dient flexibel en aanklampend te zijn. Anderzijds wil de organisatie ook inzetten op methodiekontwikkeling die breed inzetbaar is binnen de regio en ook voor andere doelgroepen. In die zin is het belangrijk dat ook de eerstelijnsmedewerkers en andere reguliere diensten mee kunnen gebruik maken van de opgedane ervaringen binnen dit experiment. Hiervoor kan de organisatie rekenen op ondersteuning van daartoe gespecialiseerde diensten, zoals Autisme Centraal en GOB De Ploeg.
De totale kosten voor 2015 worden geraamd op 60.500 EUR. Voorgesteld wordt vanuit de provincie Antwerpen dienst Welzijn en Gezondheid 38.250 EUR ter beschikking te stellen. Motivatie projectencommissie Het is een verderzetting van een inhoudelijk sterk project met een innoverende en preventieve aanpak. Er is een duidelijke cofinanciering aanwezig vanwege de projectaanvrager en de gemeente zelf. SUBSIDIES MET BETREKKING TOT WONEN Projectvereniging Stadsregio Turnhout, Grote Markt 1, 2300 Turnhout project WoonLabo Stadsregio Turnhout Korte historiek Stadsregio Turnhout is een samenwerkingsverband van de gemeenten en OCMW s van Beerse, Oud-Turnhout, Turnhout en Vosselaar. Op basis van het decreet van 2001 op de intergemeentelijke samenwerking neemt ze de juridische vorm aan van een projectvereniging. In 2013 werd de samenwerking voor een nieuwe periode van zes jaar verlengd, namelijk van 1 januari 2014 tot en met 31 december 2019. Zoals blijkt uit de doelgroep en het doel van de organisatie, is de projectvereniging er vooral om de samenwerking tussen de vier lokale besturen professioneel te managen en is dus geen specifiek, bovenlokaal bestuursniveau. Projectgegevens en kostenraming De stadsregio profileert zich als woonregio waar veelzijdig wonen gepromoot wordt en waar de focus ligt op inhoudelijke thema s die inwoners aanbelangen bij het wonen en leven in de stadsregio. De ruimtelijke kansen en mogelijkheden worden hierbij nauw bekeken. Uit de bevolkingsprognoses blijkt dat het aantal inwoners in de stadsregio zal stijgen waardoor slimme vormen van verdichting en nieuwe woonvormen een actuele plaats krijgen op de agenda. Onder de titel 'WoonLabo Stadsregio Turnhout' maakt de organisatie een activiteitenprogramma op waarin doelpublieken gestimuleerd worden om te experimenteren rond nieuwe woon- en leefconcepten. In dat experimenteren bouwt de organisatie verder op de principes benoemd tijdens gewoontebreker, een initiatief in Beerse in samenwerking met tri.zone en AR-TUR, het centrum voor architectuur, stedelijkheid en landschap in de Kempen. Het traject gewoontebreker werd uitgewerkt in het kader van nieuwe woonvormen. Door de organisatie van denkmomenten met bewoners van de stadsregio en gevoed met kennis vanuit experten en vakmensen, kregen de principes vorm. De organisatie visualiseert de principes rond nieuwe woonconcepten en ze zetten deze in als inspiratiebron in het WoonLabo. Als eerste spoor legt de organisatie top-down een proces af met de administraties en mandatarissen van de gemeenten. In dit proces worden zij uitgenodigd om te experimenteren en creatief na te denken over nieuwe woonconcepten. De organisatie beoogt dat de lokale overheid een gedeeld handelingskader ontwikkelt om nieuwe woonconcepten meer vorm en richting te geven. Een tweede spoor dat de organisatie aflegt in het WoonLabo is het organiseren van activiteiten gericht op enerzijds (potentiële) inwoners alsook het specifieke doelpubliek '(her)-starters en jonge gezinnen'. Naast het leren kennen van de troeven gaan ze met deze twee groepen een dialoog houden rond de nieuwe woonconcepten. Doelstelling is dat dit doelpubliek bewust stilstaat bij de eigen wooncarrière en bij de huidige wooncultuur. Samen met deze doelgroepen gaat de
organisatie nadenken over en experimenteren rond de vraag hoe zij in de toekomst willen wonen. Het is een participatief traject dat ze hier afleggen. Ontwerpend onderzoek is het derde spoor. Studenten van het laatste jaar ontwerpwetenschappen van de Universiteit Antwerpen hebben als thesisopdracht gekregen om ontwerpend onderzoek uit te voeren op sites verspreid over de stadsregio. Zij brengen mogelijkheden in kaart op gebied van verdichting, nieuwe woonvormen en levenslang wonen. De resultaten van dit ontwerpend onderzoek bouwt de organisatie in samenwerking met de Universiteit Antwerpen uit tot een kwalitatieve en toegankelijke tentoonstelling. Als vierde spoor werkt de organisatie een lerend netwerk uit zodat de vele initiatieven die te maken hebben met wonen en leven in de stadsregio meegenomen worden onder de noemer WoonLabo. Ze nodigen organisaties, partners, (potentiële) inwoners en andere geïnteresseerden uit om in het WoonLabo deel te nemen aan een lerend netwerk. Ze zorgen er voor dat de vergaarde kennis en ervaring in het traject niet verloren gaat. Hiertoe richt de organisatie een lerend netwerk op, zowel online als offline. Dit zal in samenwerking met de expertise van AR-TUR en Kamp C een interactieve vorm krijgen. Deze vier sporen krijgen vorm in de projectstructuur die vanuit Stadsregio Turnhout georganiseerd wordt samen met AR-TUR, Universiteit Antwerpen, Kamp C en nog andere partners. Deze zijn vertegenwoordigd in de projectgroep die het project maandelijks zal opvolgen. Deze projectgroep zal instaan voor de inhoud, de planning en het verbinden van activiteiten. Ook de communicatie en de bekendmaking van resultaten worden door de projectgroep opgevolgd en uitgewerkt. De totale kosten voor 2015 worden geraamd op 78.050 EUR. Voorgesteld wordt vanuit de provincie Antwerpen dienst Welzijn en Gezondheid 35.000 EUR ter beschikking te stellen. Motivatie projectencommissie Het project past volledig binnen het actieplan wonen, waarbij het een doelstelling is om vernieuwende wooninitiatieven de nodige experimenteerruimte te geven. Het huidige concept wonen kritisch analyseren om zo een rationeler woninggebruik te kunnen stimuleren (Wonen anders bekijken) is een van de beleidsdoelstellingen voor de periode 2014-2018. Door de lokale ambtenaren mee te nemen in het traject wordt er een handelingskader gecreëerd wat garanties en een methodiek om tot alternatieve woonvormen te komen. Dit is een zeer innovatief project. De dienst Welzijn en Gezondheid subsidieert een deel van het gevraagde bedrag, waarbij zij ook van de 4 gemeentes financiële inspanningen verwacht. Dit verslag werd door de deputatie goedgekeurd op 2 april 2015. De provincieraad van Antwerpen, Gelet op het provinciedecreet van 30 november 2005. Op voorstel van de deputatie, BESLUIT: Enig artikel: De provincieraad keurt de voorgebrachte aanwending van het krediet voor een bedrag van 173.750 EUR goed op budget 2015, ingeschreven op het verdeelkrediet:
- 138.750 EUR op verdeelkrediet - rekeningcombinatie 2015/64900000/21/0909 Ramingsnummer 2015140511 - Subsidies voor sociale projecten(r/v)/overige verrichtingen inzake sociaal beleid - Aanwending krediet: verschillende innovatieve projecten. - 35.000 EUR op verdeelkrediet rekeningcombinatie 2015/64900000/21/0629 Ramingsnummer 2015140597 - Subsidies met betrekking tot wonen(n/r)/overige woonbeleid - Aanwending krediet: verschillende innovatieve projecten met betrekking tot wonen.