Dilemma 1: Belang dieren vs. belang veiligheid

Vergelijkbare documenten
Visie Muskusrattenbeheer West en Midden Nederland

BPP: Nee FAZ: Nee VVSW: Ja Opdrachtgever: Jan van der Laan

BUHT VOOR DIEREN. Aan geadresseerde. Geachte Statenleden,

TOEKOMST VAN HET MUSKUSRATTENBEHEER IN NEDERLAND DE MOGELIJKHEDEN ONDERZOCHT (BIJLAGE) Hetty Klavers, Patrick Poelmann/Dolf Moerkens, Henk Post

Opdrachtgever: Jan van der Laan

Bestrijding muskusrat nodig voor veiligheid van de dijken

JAARVERSLAG 2011 MUSKUS- EN BEVERRATTENBESTRIJDING WATERSCHAP ZUIDERZEELAND REGISTRATIENUMMER

JAARVERSLAG MUSKUS- EN BEVERRATTENBESTRIJDING WATERSCHAP ZUIDERZEELAND

Wespro Plaagdierpreventie C.C.W.P. Schuurmans Veldstraat AW GEFFEN. Datum 13 juli 2016 Betreft Beslissing aanvraag Art. 75 Flora en faunawet

PROVINCIAAL BLAD. Opdracht ex. artikel 3.18 van de Wet natuurbescherming voor de bestrijding van muskusratten en beverratten, provincie Noord-Brabant

Hierna volgend artikel is afkomstig uit:

Gezamenlijk bestuursvoorstel Overdracht muskusrattenbestrijding Samenvatting Concept besluit De businesscase

Verslag van de STOWA Dier-en dijkendag, op 5 juni 2019 in Andel: Kleine gravers in waterkeringen

H&K. Waterkering Beheer B.V. In samenwerking met

Beleidsnota

We#elijke regels voor levende bijvangst 3jdens vang- of visac3viteiten

25 MRT. Landelijke Coordinatiecommissie Muskusrattenbestrijding (LCCM) Aan: Geadresseerde. onderwerp Brief Dierenbescherming d.d.

gehoord de besturen van de hoogheemraadschappen Amstel Gooi & Vecht, Delfland, Hollands Noorderkwartier, Rijnland en Schieland & Krimpenerwaard;

Landelijk Jaarverslag 2008 muskus- en beverrattenbestrijding

Muskusrattenbeheer samenwerkingsverband waterschappen Rijn en IJssel, Vallei en Veluwe, Hollandse Delta en Rivierenland. Beleidsnota

1 juni 2015 LANDELIJK JAARVERSLAG 2014 MUSKUS- EN BEVERRATTEN


Evaluatie overeenkomst Muskusrattenbeheer West en Midden Nederland. Eindrapportage November 2014 Jan Gronouwe

LANDELIJK JAARVERSLAG 2013 MUSKUS- EN BEVERRATTEN

LANDELIJK JAARVERSLAG 2018 MUSKUS- EN BEVERRATTEN

Jaarrapportage vangstontwikkeling 2013 Muskusrattenbeheer waterschappen Rijn en IJssel, Vallei en Veluwe, Hollandse Delta en Rivierenland

31 mei 2017 LANDELIJK JAARVERSLAG 2016 MUSKUS- EN BEVERRATTEN

Bijvangsten muskusrattenbestrijding Trends, oorzaken en maatregelen

Provincie Noord-Holland

MUSKUSRATTEN- EN BEVERRATTENBESTRIJDING PROVINCIE GRONINGEN JAARVERSLAG 2007

LANDELIJK JAARVERSLAG 2012 MUSKUS- EN BEVERRATTEN

Start nieuw seizoen succesvol.

LANDELIJK JAARVERSLAG 2010 MUSKUS- EN BEVERRATTENBESTRIJDING

De otter is terug! Alterra, Centrum Ecosystemen Hugh Jansman Dennis Lammertsma Loek Kuiters i.s.m. Freek Niewold Vilmar Dijkstra

Bestrijding van de. muskusrat

23 mei 2016 LANDELIJK JAARVERSLAG 2015 MUSKUS- EN BEVERRATTEN

Jaarverslag Concept

Concept halfjaaroverzicht 2013

Beheer van Muskusratten in Nederland Effectiviteit van bestrijding op grond van historie en een grootschalige veldproef

MUSKUSRATTEN- EN BEVERRATTENBESTRIJDING PROVINCIE GRONINGEN

Vrijgestelde soorten per provincie

De leden-waterschappen t.a.v. dagelijks bestuur. 1 - dmoerkens@uvw.nl. landelijk jaarverslag Muskus- en Beverratten

WMB versie 24 maart 2018 LANDELIJK JAARVERSLAG 2017 MUSKUS- EN BEVERRATTEN

De das in de nieuwe wet natuurbescherming. Beleven, benutten en beschermen

Muskusratten natuurlijk beheersen of uitroeien tot nul?

P R O V I N C I A A L B L A D

Beheer van de muskusrat in Nederland Synthese van een grootschalige veldproef en parallelle studies

is er leven na de dood?

BOrir O^^^V*'^' DE FAUNABESCHERMING van vogelvrij naar kogelvrij VOOR DIEREN \<N^


UNIL VAN WATLRSCHAPPUN

Jaarverslag Muskusrattenbestrijding. Provincie Groningen.

Jaaroverzicht 2012 Inhoud

Sociale media in Nederland Door: Newcom Research & Consultancy

Flora- en fauna-inspectie Gelderdijk 15 te Sevenum (Gemeente Horst aan de Maas) door ir. Hans Hovens, Paul op het Veld en ir. G.

Flora- en faunascan voor de bouw van een woning aan de Bolenbergweg te Belfeld

Ik verleen u deze ontheffing voor de periode van 30 november 2016 tot en met 31 december 2017.

Deze wet beschermt van ongeveer 500 van de dier- en plantensoorten die in Nederland

omgevingsdienst HAAGLANDEN

Steenuil en ontheffingsaanvragen van de Flora- en faunawet. Martijn van Opijnen (Dienst Regelingen) Wouter van Heusden (Dienst Landelijk Gebied)

Oefencase Gupta Strategists

Toekomst van het muskusrattenbeheer in Nederland De mogelijkheden onderzocht

Aan de leden van de Commissie muskus- en beverratten

Onderwerp: Jaaroverzicht 2013 Muskusrattenbeheer Nummer: Dit onderwerp wordt geagendeerd ter kennisneming ter consultering ter advisering

Duurzame plaagdierbeheersing grotendeels in eigen hand

Populatieontwikkeling en veiligheid

Beleidsvisie Dierenwelzijn Waterschap Hunze en Aa s. Evenwicht tussen mens, dier en plant

9.1 Meerkoet (Fulica atra)

Onderwerp: meerjarenbeleid muskusratten- en beverrattenbestrijding

Wet natuurbescherming: soortenbescherming in vogelvlucht

7.1 Grote Canadese gans (Branta canadensis canadensis)

JACHT, BEHEER EN SCHADEBESTRIJDING IN DE WET NATUURBESCHERMING. Presentatie t.b.v. Faunabeheerbijeenkomst d.d

Ruimtelijke ontwikkelingen en de Flora- en faunawet

5 -minuten versie voor Provinciate Staten

Resultaten Brugklas. Tevredenheidonderzoek Inleiding

7.3 Zwarte kraai (Corvus corone)

Omgang met ratten en muizen in dierplagen

Rapport Hengelvangstregistraties Volkerak-Zoommeer en kanalen

FSE in de Brandweer over mor en

Wij zijn het niet eens met het voornemen tot het verlenen van deze ontheffing en zullen dit in deze zienswijze nader onderbouwen.

kijk ook op Hierna volgend artikel is afkomstig uit:

Beverwijkerstraatweg 44 - Castricum

PROVINCiALE STATEN VAN OVERIJSSEL. uw brief van uw kenmerk ons kenmerk LCCM 2006/jvs

Gevolgen van graverij door muskusratten en beverratten voor de veiligheid van waterkeringen

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van. A.H.K. van Viegen (PvdD) en J.A.R.M. van Egmond (GroenLinks) (d.d. 12 februari 2014) Nummer 2900

De otter en de bever zijn terug!

Toelichting Stroomschema soortbescherming Wet Natuurbescherming

BESLUIT WET NATUURBESCHERMING VAN GEDEPUTEERDE STATEN VAN GELDERLAND

Kenniskring garnaal NO

Resultaten Quickscan, vissen en vleermuisonderzoek met betrekking tot de Flora- en Faunawet.

Baggeren en de natuurwetgeving. Studiedag Baggernet 18 juni 2008

Uitgangspunten inzake gebiedsbescherming (Natura 2000), soortenbescherming, faunabeheer en bescherming houtopstanden

Bijlage 1 Wettelijk kader

1. Inleiding. Deze beleidsvisie Dierenwelzijn heeft de volgende doelstellingen:

DEMOGRAFISCHE ONTWIKKELINGEN COLMSCHATE ZUID

Kenniskring garnaal Zuid West

Jaarrapportage muskus- en beverrattenbestrijding waterschap Scheldestromen 2015

ACTUALISEREND ONDERZOEK FLORA- EN FAUNAWET KREKENBUURT TE ELST

Jaarverslag Zoogdierenonderzoek Hobokense Polder

Werken bij Waterschap Rivierenland Welke beroepen zijn er?

Transcriptie:

Dilemma s Dilemma 1: Dilemma 1 Noodzaak doden van dieren (bestrijding) 1

Dagopbrengst (!) 2004 Dilemma 1 Noodzaak doden van dieren (bestrijding) Onderzoek DHV, 2006: - Veiligheid alle typen waterkeringen (m.u.v. zeewering) neemt af door graverij - Door aantasting voldoet waterkering niet aan gestelde veiligheidsnorm - In termen van overschrijdingskansen neemt veiligheid af met factor 2 tot max. 10 Onderzoek DHV, 2007: -Elke aantasting door graverij leidt tot afname veiligheid Tussenrapport Veldproef - Stijgend verband aantal schades en aantal vangsten Bouw met nestkom 2

Dilemma 1 Preventieve maatregelen Onderzoek DHV, 2007: - Geen van preventieve maatregelen geeft voldoende zekerheid dat geen schade optreedt door graverij - Aantal preventieve maatregelen effect, maar bij toenemende populatie onacceptabele risico s - Bestrijden van muskusratten blijft noodzakelijk om omvangpopulatie te beheersen Tussenrapport Veldproef: - Gebieden (of perioden) uitsluiten van bestrijding wordt als ongewenst beschouwd Scherm van zwelklei (bentoniet) in de kade met daarin gaas na schade muskusratten Dilemma 1 Preventieve maatregelen Onderzoek DHV, 2007: - Geen van preventieve maatregelen geeft voldoende zekerheid dat geen schade optreedt door graverij - Aantal preventieve maatregelen effect, maar bij toenemende populatie onacceptabele risico s - Bestrijden van muskusratten blijft noodzakelijk om omvangpopulatie te beheersen Tussenrapport Veldproef: - Gebieden (of perioden) uitsluiten van bestrijding wordt als ongewenst beschouwd Scherm van zwelklei (bentoniet) in de kade met daarin gaas na schade muskusratten 3

Dilemma 1 (On)zin van bestrijding Onderzoek Altenburg & Wymenga, 2009: Bestrijding leidt tot kleinere populatie Hoe intensiever bestrijding, hoe kleiner populatie Bij intensieve bestrijding, in absolute zin, minder dieren gedood dan bij extensieve bestrijding Niet bestrijden geen optie, als doel populatie verminderen Tussenrapport Veldproef Historische gegevens tonen dat bestrijding kan leiden tot dalende aantallen muskusratten Vooralsnog geen statistisch bewijs effect bestrijding Lijnen van bewijs die effect bestrijding lijken aan te tonen Dilemma 1 Diervriendelijkheid Bijvangsten onvermijdelijk, maar minimaliseren Diervriendelijkheid veel aandacht (gedragscode, klem, in verdrinkval, otterring, etc.) Bijvangsten Royal Haskoning, 2011 Onnodig leed wordt voorkomen. Pootklem buiten gebruik - Circa 70% bijvangsten als niet-bezwaarlijk beschouwd (bruine en woelrat) - Zoogdieren m.n. op klem, vissen en overig verdrinkvallen - Reductie door aantal uitstaande vallen te verminderen 4

Speuren Dilemma s Dilemma 2: Overal vangen vs. risicobenadering Dilemma 2 Overal vangen vs. risicobenadering Huidige strategie vlakdekkend omdat: Bestrijden populatieniveau Geen haarden die tot verspreiding leiden Onnodig (lang) veel dieren doden (en bijvangsten) Onderzoek Altenburg & Wymenga, 2009: Bestrijding leidt tot kleinere populatie Hoe intensiever bestrijding, hoe kleiner populatie Bij intensieve bestrijding, in absolute zin, minder dieren gedood dan bij extensieve bestrijding Niet bestrijden geen optie, als doel populatie verminderen Meer onderzoek nodig 5

Dilemma 2 Overal vangen vs. risicobenadering Tussenrapport Veldproef Ruimtelijk samenhangende bestrijding over logische en grote ruimtelijke eenheden => jaarrond en vlakdekkend bestrijden Andere strategieën minder kansrijk voor bereiken lange aantallen Objectbescherming nog geen harde conclusies Seizoensbestrijding als nadruk op winter en voorjaar en voorjaar Dilemma 2 Overal vangen vs. risicobenadering Tussenrapport Veldproef Algemene beeld strategie 1. Bestrijding alleen succesvol wanneer bestrijdingsinzet voldoende hoog 2. Bestrijding langere tijd volhouden 3. Kwaliteit op voldoende niveau 4. Ruimtelijk samenhangende strategie 6

Speuren Dilemma s Dilemma 3: Meer ruimte voor natuur vs veiligheid Dilemma 3 Meer ruimte voor natuur vs veiligheid Natuurvriendelijke oevers maken bestrijding moeilijker en duurder. Aantal natuurvriendelijke oevers neemt toe 7

Dilemma 3 Meer ruimte voor natuur vs veiligheid Niet toegankelijke gebieden houden haarden in stand => onnodig veel vangsten Dilemma 3 Meer ruimte voor natuur vs veiligheid Verboden wegens broedseizoen => niet jaarrond 8

Speuren Dilemma s Dilemma 4: Veiligheidsnorm of grotere ambitie Dilemma 4 Veiligheidsnorm of grotere ambitie Jaarrond bestrijden. Nadruk op winter en voorjaar. Zwaar werk. 9

Dilemma 4 Veiligheidsnorm of grotere ambitie Beverrat nul-optie Engeland België Veldproef: reële optie Dilemma 4 Veiligheidsnorm of grotere ambitie In beeld brengen nul-optie: 1. Kostenontwikkeling 2. Aanpak landelijk (en buurlanden) 3. Gevolgen toegankelijkheid gebieden 4. Organisatie aansturing 5. Open gegraven bouw muskusrat 10

Speuren Dilemma s Dilemma 5: Innovatie: trendsetter of volger Dilemma 5 Innovatie: trendsetter of volger Er is al veel gebeurd (vangmiddelen) 11

Dilemma 5 Innovatie: trendsetter of volger Er is al veel gebeurd (efficiency en HR-beleid) Dilemma 5 Innovatie: trendsetter of volger Er is al veel gebeurd (registratie) 12

Dilemma 5 Innovatie: trendsetter of volger Welke ambitie en investering voor de toekomst? 13