INHOUD Uitgangspunten in de leerlingenbegeleiding Basisondersteuning voor alle leerlingen Aanvullende zorg en begeleiding op maat Beste ouder(s), verzorger(s) Zorg en begeleiding zijn goed georganiseerd op de NSG. Dat vinden we belangrijk. In hoofdstuk 1 zetten we onze uitgangspunten voor u op een rijtje. In deze folder leest u meer over hoe we alle leerlingen begeleiden en ondersteunen in hun ontwikkeling. De basisondersteuning is zo ingericht dat slechts een kleine groep leerlingen een beroep hoeft te doen op de extra ondersteuning. Over deze aanvullende zorg vertellen we u in hoofdstuk 3. Hebt u na het lezen van dit boekje nog vragen of opmerkingen over de begeleiding van uw kind? Neemt u dan gerust contact met ons op. Hanneke Arpots, Rector NB Om deze tekst prettig leesbaar te houden hebben we gekozen voor ouders waar we ouder(s), verzorger(s) bedoelen. Waar hij staat, kunt u ook zij lezen.
UITGANGSPUNTEN IN DE LEERLINGENBEGELEIDING Begeleiding: zo veel mogelijk in de les Onze begeleiding is erop gericht dat alle leerlingen zich optimaal ontplooien. De docenten en mentoren zorgen tijdens de les voor de begeleiding van de leerling tijdens het werken en leren in de klas. Daarnaast heeft elke afdeling een op de leerlingen afgestemd begeleidingsprogramma. Zowel studiebegeleiding als keuzebegeleiding en sociaal-emotionele begeleiding zijn hierin opgenomen. Deze begeleiding vindt plaats tijdens de mentorlessen. De mentor is de spil van de begeleiding De mentoren zijn de spil in alle begeleidingsactiviteiten. Zij zijn verantwoordelijk voor de begeleiding van de leerling en zorgen voor een goede overdracht. Leerlinggericht Leerlingen die meer nodig hebben om goed mee te kunnen komen in de les, bieden we extra ondersteuning. Uitgangspunt is zorg op maat. Met deze in principe kortdurende ondersteuning vergroten ze hun zelfredzaamheid. Denk bijvoorbeeld aan twee keer remedial teaching om de aanpak van een leerling in kaart te brengen en advies te kunnen geven. Begeleidingsteam De NSG kent een breed begeleidingsteam met remedial teachers, decanen, een orthopedagoog, leerlingbegeleiders, enzovoort. Door de nauwe samenwerking tussen het begeleidingsteam en de vakdocenten werken we zo veel mogelijk preventief. We voorkomen zo dat leerlingen achter gaan lopen. Scholing medewerkers De NSG organiseert bijscholing voor mentoren en vakdocenten, waardoor ze de vereiste vaardigheden leren om hun leerlingen binnen de les de juiste zorg en begeleiding te bieden. Ook het begeleidingsteam zet zich in om de vakdocenten te professionaliseren. Aanname leerlingen Onze school heeft een plaatsingscommissie. Deze bepaalt of een leerling toelaatbaar is of niet. De plaatsingscommissie bestaat uit de afdelingsleiders van de eerste twee brugjaren, de zorgcoördinator/orthopedagoog en een mentor. Wanneer er naar aanleiding van het onderwijskundig rapport vragen zijn, neemt de plaatsingscommissie contact op met de basisschool en de ouders. Mocht een leerling een speciale ondersteuningsbehoefte hebben, dan kijkt de commissie of de NSG deze begeleiding kan bieden. Indien de ondersteuningsbehoefte van de leerling te groot is, zoeken we in samenwerking met het samenwerkingsverband Nijmegen e.o. naar een passende onderwijsplek voor deze leerling buiten de NSG. Communicatie met ouders We betrekken ouders zo veel mogelijk bij de voortgang en het welbevinden van hun kind op school. Er is een wisselwerking tussen school en ouders in de communicatie rond de leerling: Tijdens ouderavonden of het ouderspreekuur kunnen ouders enkele malen per jaar in gesprek gaan met de mentor en/of de vakdocenten. Daarnaast is er in elke jaarlaag een algemene ouderavond. Als er problemen zijn rond verzuim, studiehouding of gedrag van de leerling neemt de mentor contact op met de ouders. Via Magister kunnen ouders op de hoogte blijven van het huiswerk, de cijfers en de absenties van hun kind.
BASISONDERSTEUNING VOOR ALLE LEERLINGEN Al onze medewerkers geven samen vorm aan het pedagogische klimaat: een fijne omgeving, waarin de leerlingen zich veilig voelen en optimaal kunnen leren. Daarnaast hebben de meeste docenten als mentor een belangrijke taak in de leerlingenbegeleiding. Op de NSG willen docenten graag mentor zijn. Mentor en afdelingsleider De mentor is de spil in de begeleiding. Hij trekt veel met de groep op en verzorgt de mentorlessen. De mentor volgt de vorderingen en het welbevinden van individuele leerlingen op de voet en heeft ook aandacht voor de sfeer in de groep. Als een leerling studieproblemen heeft of moeilijkheden in de sociaal-emotionele sfeer, kan hij deze met de mentor bespreken. Iedere leerling en docent maakt deel uit van een afdeling. Zo is de NSG verdeeld in kleine, voor ouders en leerlingen herkenbare eenheden. De afdelingsleider stuurt het docententeam aan. Er zijn teams voor de eerste twee leerjaren, de afdeling vmbo-t en de afdelingen havo en vwo. De afdelingsleider is verantwoordelijk voor het onderwijs, de begeleiding van de leerlingen en voor de dagelijkse gang van zaken in de afdeling. De invulling van de basisondersteuning De mentor: begeleidt de introductie- en kennismakingsactiviteiten; heeft met regelmaat gesprekken met zijn leerlingen; is contactpersoon voor de ouders; verzorgt de begeleidingslessen, waarin hij aandacht besteedt aan de sociaal-emotionele ontwikkeling, studievaardigheden, de loopbaanoriëntatie van de leerlingen en de sfeer in de groep; zorgt voor een warme overdracht tussen de betrokken mentoren of afdelingsleiders als een leerling doorstroomt naar een ander leerjaar of een andere opleiding; organiseert een buitenschoolse activiteit om de goede sfeer in de groep te ondersteunen; coördineert samen met de zorgcoördinator de extra zorg die sommige leerlingen nodig hebben en zorgt ervoor dat alle betrokkenen op de hoogte zijn; is verantwoordelijk voor het leerlingvolgsysteem. Dankzij de verslaglegging in het leerlingdossier en Magister is een volgende mentor of afdelingsleider op de hoogte van de voorgeschiedenis van de leerling. Loopbaanoriëntatie Leerlingen staan tijdens hun schoolloopbaan regelmatig voor belangrijke keuzes, die van invloed zijn op latere studies en hun loopbaan. De decanen hebben de taak om de leerlingen te helpen bij het kiezen. Ze werken daarbij samen met de mentor en de vakdocenten. De NSG heeft twee decanen. Zij adviseren de leerlingen in het derde leerjaar bij hun vakken- en profielkeuze. Daarnaast adviseren zij over de keuze van een vervolgstudie. Het programma DeDecaan.net ondersteunt dit keuzeproces. De decanen betrekken ouders actief bij het keuzeproces, bijvoorbeeld tijdens ouderavonden. Ook ouders kunnen het programma DeDecaan.net raadplegen.
AANVULLENDE ZORG EN BEGELEIDING OP MAAT De mentor houdt de ontwikkeling en resultaten van zijn leerlingen voortdurend goed in de gaten. Tijdens de leerlingenbesprekingen komt de voortgang van elke leerling aan bod. Als blijkt dat er meer gespecialiseerde ondersteuning nodig is, dan kan aanvullende zorg geboden worden. Uitgangspunt van deze aanvullende zorg is dat die kortdurend is en gericht op versterking van de leerling en/of docenten, zodat het onderwijsleerproces niet wordt belemmerd. Het interne zorgteam en de zorgcoördinator spelen een belangrijke rol in de organisatie van de aanvullende zorg. De zorgcoördinator De orthopedagoog speelt als zorgcoördinator een centrale rol binnen het zorgbeleid van de NSG. De zorgcoördinator is het centrale aanspreekpunt op het gebied van leerlingenzorg, zowel in- als extern, en stuurt de bijbehorende processen aan. Het interne zorgadviesteam (ZAT) Soms heeft een leerling meer behoefte aan ondersteuning dan de mentor en docenten kunnen bieden. De ondernomen acties hebben in dat geval niet tot de gewenste verbetering en verandering geleid. In dat geval wordt de leerling besproken in het interne ZAT. Dit team bekijkt eerst welke mogelijkheden in school beschikbaar zijn om tot een positieve verandering te komen. Soms is de conclusie dat het nodig is om externe zorg in te schakelen. Het interne ZAT bestaat uit vier leerlingbegeleiders, drie remedial teachers en de zorgcoördinator/orthopedagoog. Op verzoek kan ook de mentor, de afdelingsleider, de begeleider passend onderwijs (BPO er) of de schoolmaatschappelijk werker aansluiten bij dit overleg. Het interne ZAT kan verschillende processen in gang zetten, waarbij de zorgcoördinator verantwoordelijk is voor de voortgang en kwaliteitsbewaking van het traject: Het interne team geeft de mentor of docent een onderbouwd advies of zorgt dat de remedial teacher samen met de mentoren naar de aanpak van leerlingen met leerproblemen kijkt. Het interne team zet een intern begeleidingstraject uit en benut de in school aanwezige expertise. Dit kan begeleiding vanuit de leerlingbegeleiders, faalangsttraining of begeleiding van schoolmaatschappelijk werk zijn. De leerlingbegeleider is voor leerlingen tevens vertrouwenspersoon. Het interne team constateert dat er sprake is van ernstige en/of meervoudige problematiek, schakelt derdelijns zorg in en meldt de leerling aan voor het externe zorgadviesteam. In dit externe ZAT hebben ook de jeugdverpleegkundige en/of schoolarts, de leerplichtambtenaar en bureau Jeugdzorg zitting. Leerlingbegeleiders Er zijn vier leerlingbegeleiders. Elke leerlingbegeleider maakt deel uit van een van de afdelingsteams. De leerlingbegeleider is gespecialiseerd in sociaal-emotionele en gedragsproblematiek van leerlingen en ondersteunt het team bij het omgaan met leerlingen met een dergelijke problematiek. Daarnaast begeleidt de leerlingbegeleider ook deze leerlingen, individueel of in groepjes. Remedial teachers Er zijn op de NSG drie remedial teachers, die ook deel uitmaken van een onderwijsteam. Zij nemen deel aan de teamvergaderingen en verzorgen vaste programma s en inloopuren. Zij geven de steunlessen in B1 en begeleiden de NT2-leerlingen. Als er aanwijzingen zijn voor dyslexie of dyscalculie voeren zij een leervoorwaarden- en/of rekenvoorwaardenonderzoek uit. Steunlessen eerste jaar Op basis van de informatie van de basisschool selecteren we aan het begin van het eerste leerjaar de leerlingen die hiaten hebben op het gebied van taal en rekenen. Deze leerlingen maken een digitale instaptoets. Elke leerling werkt vervolgens op zijn eigen niveau aan de onderdelen waarop hij zwak scoort. Dit lesuur is ingeroosterd. Dyslexie en dyscalculie Een leerling wordt aangemerkt als dyslectisch of dyscalculisch als er op school een onderzoeksrapport met een dyslexie- of dyscalculieverklaring aanwezig is, opgesteld door een GZ-psycholoog met BIGregistratie. Op de NSG ondersteunen we leerlingen bij vastgestelde dyslexie of dyscalculie volgens de wettelijke normen. Een uitgewerkte versie van de protocollen voor hulp bij dyslexie of dyscalculie is op te vragen via de administratie
ICT-hulpmiddelen bij dyslexie Als een leerling ICT-hulpmiddelen tijdens het centraal examen wil gebruiken, moet dat vóór 1 oktober van het examenjaar worden gemeld bij de Onderwijsinspectie. Kurzweil Kurzweil is spraaksynthesesoftware die digitale tekst omzet in spraak. Een leerling met dyslexie kan dit programma gebruiken tijdens toetsen, maar niet alle leerlingen hebben er baat bij. De orthopedagoog besluit of gebruik van Kurzweil wenselijk is. Bijlesbank Als er behoefte is aan extra uitleg bij een vak, dan kan een leerling een beroep doen op de bijlesbank. Bij de bijlesbank krijgt een leerling die moeite heeft met een schoolvak tegen geringe betaling minimaal 5 uur bijles van een leerling van de NSG die goed is in dat vak. De bijlesbank is een initiatief van de leerlingenraad. Inschrijving vindt plaats via lijsten in de mediatheek. Een leerling kan bijlessen van een andere leerling inkopen. Met de leerlingenraad zijn afspraken gemaakt over de kwaliteitsborging, de organisatie, de financiële afhandeling en de verdeling van verantwoordelijkheden. Studiebegeleiding Leerlingen kunnen op de NSG vijf dagen per week studiebegeleiding krijgen. Het onafhankelijke huiswerkinstituut 'Studiekring Nijmegen' verzorgt deze huiswerkbegeleiding in het brugklasgebouw. De huiswerkbegeleiding staat niet alleen open voor onze leerlingen, maar ook voor externe leerlingen. Voor NSG-leerlingen geldt een gereduceerd tarief.