Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV

Vergelijkbare documenten
Invloed van WW-gerechtigden op hun reïntegratietraject

Beoordeling rapportage handhaving Sociale Verzekeringsbank

Beveiliging Suwinet bij gemeenten

Beoordeling rapportage handhaving Sociale Verzekeringsbank

Inspectie Werk en Inkomen. Toezicht op de Wet kinderopvang

Een signaal voor gemeenten. Onderzoek naar de bestrijding van witte fraude in de bijstand met behulp van belastingsignalen

ICT als verbindende schakel. Keteninformatisering in het stelsel van werk en inkomen

Intake en beoordeling bij de bijstand

Inspectie Werk en Inkomen. De gevolgen van selectie bij reïntegratietrajecten voor WW-gerechtigden

Op tijd. Tijdigheid in de uitvoering van de Algemene nabestaandenwet. Inspectie Werk en Inkomen

Toetsen van sollicitatieactiviteiten in het kader van de Werkloosheidswet

Tussen oordeel en advies. Uitvoering van het deskundigenoordeel geschiktheid tot werken door UWV

RAPPORT AD/2005/ Inzake de negende voortgangsrapportage Structuur Uitvoering Werk en Inkomen. Auditdienst

De weg van bijstand naar werk. Onderzoek naar de effectiviteit van reïntegratie-instrumenten onder de Algemene bijstandswet

Beëindiging van dienstbetrekkingen Wsw bij arbeidsongeschiktheid

De kortste weg naar werk. Een onderzoek naar reïntegratiecoaching WW bij UWV

Zwarte en grensoverschrijdende fraude met bijstand

Vuurwerk meester. Een onderzoek naar de certificering van vakbekwaamheid vuurwerk

De certificatie van deskundig toezichthouders verwijdering asbest en crocidoliet

Beleid en sturing van de beursvloer van het Centrum voor Werk en Inkomen

UWV en de gemeenschappelijke verwijsindex

Onderzoek naar bijzondere bijstandsverlening bij verblijf in het buitenland. Gemeente Assen en de bijzondere bijstand

Uitvoering WSW Doel en vraagstelling. Conclusie

Waar een wil is, is een BVG

Gezocht: werklozen Inspectie Werk en Inkomen

Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk

Uitvoering Wet werk en bijstand 2005

De praktijk ná het aanbesteden. De feitelijke inkoop van afzonderlijke reïntegratietrajecten door UWV in de contractperiode

Niet op barcode schrijven!!,.9. e. m. een * e Bergen op Zoom Reg. Datum: 08/06/2006 Eenheid: GRIFF1.58

verantwoordingsonderzoek 2016 bij het Ministerie van SZW.

Vangnet of springplank? De reïntegratie van zieke werknemers zonder dienstverband door UWV

Handhaving door de SVB in 2005

Dienstverlening aan werkgevers

UB/S/2007/12795/ / /193 T-toets amvb in het kader van eenmalige gegevensuitvraag werk en inkomen

In deze brief informeer ik u over de voortgang van de daartoe door SZW en UWV ingezette activiteiten.

Sociale Zaken en Werkgelegenheid ONS KENMERK z van de Tweede Kamer der Staten Generaal

Fraude opsporen in het buitenland?

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Doelbinding en beveiliging in de keten van werk en inkomen

Toezegging (+ datum) Stand van zaken per mei 2004 Planning

Kadernota Voorkoming misbruik en oneigenlijk gebruik (M&O-beleid)

Oordeel over de kwaliteit van de verantwoording 2002 van CWI en BKWI

Duurzaamheid van re-integratie. Korte- en langetermijneffecten van re-integratie van arbeidsgehandicapten

Aan de Voorzitter Raad van bestuur SVB de heer drs. E.F. Stoové Postbus BH AMSTELVEEN

Beleidsartikelen. 7.1 Algemene beleidsdoelstelling

Visie op Hoogwaardig Handhaven

2513 AA1XA. De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1A 2513 AA Den Haag

Onderwerp en positionering van de beleidsdoorlichtingen In de beleidsdoorlichtingen van de ADR staan de volgende beleidsdoelstellingen centraal:

IWI. Contactpersoon G.G.L.J. van den Berg. De Gemeenteraad Postbus Geachte leden van de gemeenteraad,

Een OVER-gemeentelijke samenwerking tussen Oostzaan en Wormerland

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1a 2513 AA s-gravenhage

Bijstand en vermogen. Onderzoek naar de vaststelling van het vermogen voor de Wet werk en bijstand

Wat doet de Inspectie SZW?

Overige Hoge Colleges van Staat en Kabinetten van de Gouverneurs (IIB)

De Rekenkamer is verder nagegaan of de verantwoording van de verschuldigde vergoeding over 2011, 2012 en 2013 volledig is.

De inschakeling van een private partij bij de uitvoering van de Algemene bijstandswet door de gemeente Maarssen

Stand van zaken eenmalige gegevensuitvraag werk en inkomen

VERORDENING HANDHAVING WWB/WIJ

Financiële verantwoordingen over het jaar LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

Handhaven met beleid. Gemeentelijke handhaving Wet kinderopvang

Convenant inzake de samenwerking op grond van art. 64 Wet SUWI

P Onderwerp Verslag over de uitvoering (VODU) WWB, IOAWIZ, Bbz 2004

Beveiliging en privacy in de SUWIketen

illinium i ui /12/2013

W sw-indicatiestelling door CWI. R ap p o rt over de uitvoering van de Wsw-indicatiestelling door CWI

Ontwikkeling sectorloket

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid T.a.v. staatssecretaris H. van Hoof Postbus LV Den Haag (070) SEZ/U

Handhavingsverordening Participatiewet, IOAW en IOAZ 2015

Integrale Handhaving. Opzet Quick Scan. Inhoudsopgave. 1. Achtergrond en aanleiding

ff ij. Ministerievan SocialeZakenen X. Werkgelegenheid

Conclusies en aanbevelingen bij de Totaalrapportage Informatiebeveiliging GeVS 2017 van de Domeingroep Privacy & Beveiliging

Bijlage II - Het spoorboekje kwaliteit: De BIG-8 stap voor stap. Inleiding

verantwoordingsonderzoek 2017 bij het Ministerie van SZW

Rapport Bestrijding jeugdwerkloosheid

Eerste contacten met de keten. Volgonderzoek naar de werkzoekende burger in de keten

Wat doet de Inspectie SZW?

Eerste rapportage verscherpt toezicht. De uitvoering van de Algemene bijstandswet in Den Helder

INGEKOMEN INGEKOMEN. reg. nr. \ 0 JAN. 20K

Ee n fase, e e n keten

Stichting Inlichtingenbureau Privacy jaarverslag Versie 1.0

Fraudeverordening gemeente Lelystad 2004

Definitieve bevindingen Rijnland ziekenhuis

: 23 augustus 2011 : 5 september : J.L.M. Vlaar : E.M. de Rijke

gelet op de Wet werk en bijstand, de Gemeentewet en de Algemene wet bestuursrecht;

Stap voor stap door de keten. Dienstverlening aan doorlopers WW/WWB

rliiiiihihhiiiivi.ilhn

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 5 februari 2015 Autoriteit woningcorporaties

il'-'ih'li-l'li'-ihih

TOEZICHT OP DE TAAKUITVOERING VAN TOEZICHT EN HANDHAVING DOOR DE GEMEENTE. Koggenland. Gemeentenummer: Onderzoeksnummer:

Handhavingsverordening Participatiewet, IOAW en IOAZ

Beleidsnota Misbruik en Oneigenlijk gebruik. Gemeente Velsen

Met invloed meer werk. Vervolgonderzoek naar het effect van klantinvloed op de re-integratie van herbeoordeelde WAO-gerechtigden

Transcriptie:

Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV Inspectie Werk en Inkomen Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV

R04/08, mei 2005 ISSN 1383-8733 ISBN 90-5079-126-3 2 Inspectie Werk en Inkomen Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV

Voorwoord Het kabinet hecht grote waarde aan handhaving. Een toereikend handhavingsbeleid is een noodzakelijke voorwaarde om te bevorderen dat wetten en regelingen in overeenstemming met hun doel worden benut en toegepast. Een belangrijk deelgebied van handhaving is het voorkomen en bestrijden van misbruik en oneigenlijk gebruik van uitkeringen, subsidies en premieheffingen. Bij handhaving spelen overwegingen van rechtmatigheid, doelmatigheid en doeltreffendheid bij het aanwenden van publieke middelen een rol. Het gaat ook om maatschappelijke overwegingen zoals draagvlak voor de sociale zekerheid en - meer algemeen - vertrouwen in de overheid. Daarom voert de inspectie regelmatig onderzoeken uit op het terrein van handhaving. In dit rapport heeft de inspectie de ontwikkeling van het handhavingsbeleid van het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen beoordeeld. Mr. L.H.J. Kokhuis Inspecteur-generaal 3 Inspectie Werk en Inkomen Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV

4 Inspectie Werk en Inkomen Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV

Inhoud 1 Inleiding 7 2 Ontwikkelingen op het terrein van handhaving 9 3 Organisatie handhaving UWV 11 3.1 Handhavingsbeleid UWV 2002 en 2003 11 3.2 Herijking organisatie van het handhavingsbeleid binnen UWV 11 3.3 Ontwikkeling handhavingsbeleid UWV sinds vormgeving FPO 12 4 Oordeel IWI 15 5 Reactie Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen en nawoord IWI 17 Lijst van afkortingen 18 Bijlage: Reactie Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen 19 Publicaties van de Inspectie Werk en Inkomen 23 5 Inspectie Werk en Inkomen Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV

6 Inspectie Werk en Inkomen Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV

1 Inleiding Een toereikend handhavingsbeleid is een noodzakelijke voorwaarde om te bevorderen dat wetten en regelingen in overeenstemming met hun doel worden benut en toegepast. Het handhavingsbeleid is vormgegeven door de wetgever en is vastgelegd onder meer in wetgeving, fraudenota s en sociale nota s. In het Handhavingsprogramma 2003-2006 heeft het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) het handhavingsbeleid uitgewerkt voor de sociale zekerheidssector. In het kader van de Wet Structuur uitvoering werk en inkomen (SUWI) is de minister van SZW verantwoordelijk voor de sturing van de uitvoeringsorganisaties onder meer op het gebied van handhaving. Het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) is vervolgens verantwoordelijk voor het nader uitwerken van het handhavingsbeleid en de uitvoering daarvan. Voor de aansturing van de eigen organisatie zal UWV uitvoeringsbeleid moeten formuleren, waarin is vastgelegd op welke wijze UWV wetgeving op het gebied van handhaving uitvoert. De Inspectie Werk en Inkomen (IWI) heeft onderzoek gedaan naar de opzet van het handhavingsbeleid van UWV in 2003 en 2004. De inspectie heeft onderzocht of UWV bij de opzet van het beleid en de verankering van het beleid in de processen voldoende uitwerking heeft gegeven aan het voorkomen en bestrijden van misbruik en oneigenlijk gebruik van uitkeringen en premieheffingen. De inspectie heeft in het onderzoek de handhavingsbeleidscyclus en de handhavingsketen betrokken. Het onderzoek is eind 2004 afgerond. Bij het onderzoek heeft de inspectie een toetsingskader opgesteld dat aansluit bij geldende normen of toetsingskaders binnen de rijksoverheid. De inspectie heeft ook gebruik gemaakt van toetsingskaders voor onderzoeken op het gebied van handhaving door de Algemene Rekenkamer. De inspectie heeft informatie bij UWV verzameld in de vorm van onder meer meerjaren- en jaarplannen, divisieplannen, convenanten, plannen van aanpak, procesmodellen en managementen verantwoordingsrapportages. Daarnaast heeft de inspectie gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers van UWV. Tenslotte is de informatie gebruikt, die binnen de inspectie beschikbaar is uit onderzoek waarin handhavingsaspecten zijn meegenomen. 7 Inspectie Werk en Inkomen Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV

8 Inspectie Werk en Inkomen Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV

2 Ontwikkelingen op het terrein van handhaving Kabinetsbeleid Bij de ontwikkeling van het handhavingsbeleid neemt UWV de uitgangspunten en speerpunten van het kabinetsbeleid als uitgangspunt. De uitgangspunten zijn: preventie gaat boven repressie; de pakkans vergroten en niet-naleving mag niet lonen. De speerpunten van fraudebestrijding zijn: kwaliteitsverbetering; gegevensuitwisseling; samenwerking tussen instanties; internationale fraude; zwarte fraude en identiteitsfraude. De algemene uitgangspunten van het kabinet zijn opgenomen in het handhavingsprogramma 2003-2006 van het Ministerie van SZW. SZW heeft dit programma aan UWV opgelegd. In de context van het handhavingsprogramma van het Ministerie van SZW spelen de volgende ontwikkelingen. Ontwikkelen van prestatie-indicatoren Het Ministerie van SZW is in samenwerking met de SUWI-organisaties in de tweede helft van 2004 een project gestart om de huidige set van prestatie-indicatoren aan te scherpen. Hierbij wordt rekening gehouden met de aanbevelingen van de Algemene Rekenkamer. De afspraken zullen worden opgenomen in de meibrief 2006. Herijking handhavingsbeleid overheid Binnen de overheid vindt momenteel een herijking van het handhavingsbeleid plaats waarbij de SUWI-organisaties, waaronder UWV, zijn betrokken. Er wordt nagedacht over een breed handhavingskader binnen de overheidssector met concrete handvatten voor de uitvoering van het handhavingsbeleid. Dit moet ertoe leiden dat in een breder kader heldere beleidsdoelstellingen en concrete normen voor de uitvoering op het terrein van handhaving worden vastgesteld. Sluitende keten Het realiseren van een sluitende keten op het terrein van handhaving is een belangrijke gezamenlijke ambitie van de ketenpartners (UWV, Centrum voor Werk en Inkomen (CWI) en gemeenten). In het overleg tussen de ketenpartners, het AKO (Algemeen Ketenoverleg), is in 2004 een ketenvisie voor handhaving vastgesteld en zijn de gezamenlijke activiteiten in dat kader van een nieuwe besturingsstructuur voorzien. 9 Inspectie Werk en Inkomen Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV

10 Inspectie Werk en Inkomen Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV

3 Organisatie handhaving UWV 3.1 Handhavingsbeleid UWV 2002 en 2003 Met de invoering van de Wet SUWI in 2002 zijn de handhavingstaken van de voormalige uitvoeringsinstellingen ondergebracht bij UWV. UWV heeft het handhavingsbeleid van de voormalige uitvoeringsinstellingen gecontinueerd. In de jaren 2002 en 2003 heeft UWV in aanvulling op het handhavingsprogramma 2003-2006 van SZW geen inspanningen verricht om te komen tot een adequate uniforme inrichting van het handhavingsbeleid. Hierdoor heeft UWV zijn verantwoordelijkheid voor het ontwikkelen van een handhavingsbeleidskader in 2002 en 2003 op strategisch/tactisch niveau onvoldoende waargemaakt. Het gaat onder meer om het realiseren van: Integrale aanpak Een integraal plan van aanpak handhaving en daarvan afgeleide deelplannen; Structurering van de stuurinformatie: samenhangende doelstellingen, inzicht in kritieke succesfactoren, heldere prestatie-indicatoren Op elkaar aansluitende en samenhangende doelstellingen, kritieke succesfactoren, prestatieindicatoren, beleidsinformatie en interne en externe verantwoording over handhaving; Risicoanalyse Een volledige en actuele risicoanalyse per wet en (handhavings)proces; een inventarisatie van de beschikbare instrumenten in relatie tot de risicoanalyse per wet en proces; Vertaling wet- en regelgeving Procedures die waarborgen dat de wet- en regelgeving wordt vertaald naar de uitvoering; Kwaliteitsborging handhaving Adequate kwaliteitsborging binnen de handhavingsprocessen; Evaluatie handhavingsbeleid Een integrale evaluatieprocedure zowel voor de vier aspecten van handhavingsbeleid afzonderlijk als in onderlinge samenhang (wet- en regelgeving, preventief beleid, controle- en opsporingsbeleid en sanctiebeleid); Verantwoording Een adequaat stelsel van (interne) verantwoordingsinformatie. 3.2 Herijking organisatie van het handhavingsbeleid binnen UWV In 2003 is binnen UWV het besef ontstaan dat deze situatie ten aanzien van het handhavingsbeleid ongewenst was. Om de aanpak van fraude te bevorderen is door de Raad van Bestuur van UWV besloten tot versterking van de handhavingsfunctie. Daarom is besloten tot de inrichting van een gespecialiseerd directoraat: Fraude Preventie en Opsporing (FPO), met als missie: het waarborgen van de fraudebestendigheid van UWV-processen, en het professioneel aanpakken van frauduleus handelen. Met de vormgeving van het directoraat Fraude Preventie en Opsporing heeft UWV stappen in de goede richting gezet om te komen tot concretisering van het handhavingsbeleid en de organisatorische inbedding daarvan in de UWV-organisatie. De planning om dit te realiseren loopt tot 2006. Het directoraat FPO is verantwoordelijk voor het handhavingsbeleid UWV-breed en voor de uitvoering van een deel van dat beleid. De divisies Arbeidsongeschiktheidsregelingen (AG)/ Werkloosheidswet (WW) en Werkgeverszaken zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van het handhavingsbeleid binnen de divisies. De verantwoording van deze divisies, voor zover deze 11 Inspectie Werk en Inkomen Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV

betrekking heeft op de convenanten die tussen FPO en deze divisies zijn afgesloten, loopt via FPO. De inspectie concludeert dat de verantwoordelijkheid op operationeel niveau voldoende is belegd. De verantwoording over de kwaliteitsborging binnen de divisies en de overige uitvoering van het handhavingsbeleid door de divisies loopt rechtstreeks naar de directie van de divisies en het verantwoordelijke lid van de Raad van Bestuur voor deze divisies. De portefeuillehouder voor FPO is een ander lid binnen de Raad van Bestuur. Daarmee zijn de verantwoordelijkheden op strategisch en tactisch niveau gescheiden belegd. 3.3 Ontwikkeling handhavingsbeleid UWV sinds vormgeving FPO Sinds de oprichting van FPO is op een aantal onderwerpen vooruitgang geboekt. Op een aantal van deze onderwerpen zijn ontwikkelingen in gang gezet die nog niet afgerond zijn. De inspectie constateert dat op deze onderwerpen verdere stappen nodig zijn. Integrale aanpak De inspectie komt tot de conclusie dat de vorming van FPO bijdraagt aan een meer integrale aanpak van het handhavingsbeleid door UWV. Binnen de context van het verder ontwikkelen van het handhavingsbeleid van UWV zal het handhavingsbeleid door FPO vertaald moeten worden naar de organisatie UWV. In dit traject zal FPO nog de nodige stappen moeten zetten, bijvoorbeeld het waarborgen dat de in de jaarplannen van UWV opgenomen handhavingsactiviteiten voldoende worden vertaald in de jaarplannen van de divisies. Structureren van de stuurinformatie: samenhangende doelstellingen, inzicht in kritieke succesfactoren, heldere prestatie-indicatoren FPO krijgt van de divisies niet teruggekoppeld wat de resultaten zijn van het handhavingsbeleid. UWV heeft nog geen kritieke succesfactoren voor het handhavingsbeleid en de prestatie-indicatoren zijn nog in ontwikkeling. De inspectie stelt vast dat er wel veel informatie in de informatiesystemen van UWV is opgeslagen. Deze informatie is echter nog onvoldoende gestructureerd, mede vanwege het ontbreken van kritieke succesfactoren en de ontwikkeling van de prestatie-indicatoren. De conclusie van de inspectie is dat UWV nog geen sluitend systeem heeft waarbij kritieke succesfactoren aansluiten op prestatie-indicatoren en prestatie-indicatoren, ondersteund door beleidsinformatie, aansluiten op beleidsindicatoren vanuit de wet- en regelgeving en het kabinetsbeleid. Deze bevinding leidt verder tot de conclusie dat de kwaliteit van de managementinformatie kan worden verbeterd om (bij) te sturen. Risicoanalyse UWV werkt momenteel aan een breed georiënteerde risico-inventarisatie die is gebaseerd op het Handhavingsprogramma 2003-2006, de jaarlijkse meibrief en overleggen met ketenpartners. Een volledige inventarisatie van misbruik en oneigenlijk gebruik (M&O)-gevoelige aspecten in de wet- en regelgeving en daaraan verbonden handhavingsrisico s per wet, regeling en sector/doelgroep maakt nog geen structureel onderdeel uit van het huidige handhavingsbeleid. Hierdoor is risicoanalyse en de verdere vertaling hiervan naar in te zetten instrumenten nog niet ingebed in het handhavingsbeleid op het strategische, tactische en, in mindere mate het operationele niveau. Verder heeft de inspectie nog geen verbanden kunnen vaststellen tussen de risico-inventarisatie en de risicomodellen en -analyses van UWV voor controle en opsporing. Hierdoor bestaat het risico dat niet alle M&O-risico s/m&o-gevoelige gegevens afdoende in de bestaande risicomodellen/analyses zijn opgenomen en dat de handhavinginstrumenten (controles, opsporing en dergelijke) niet of suboptimaal worden ingezet. Vertaling wet- en regelgeving ten behoeve van de uitvoering UWV heeft voldoende instrumenten ontwikkeld om een bijdrage te leveren aan een advies over de uitvoerbaarheid, waaronder handhaafbaarheid, bij nieuwe of te wijzigen wetgeving. Om een juiste en volledige vertaling van M&O-aspecten in nieuwe wet- en regelgeving naar handboeken, werkinstructies en procesinrichting te waarborgen, heeft FPO samen met de divisies AG en WW eind 2004 een (concept) Leidraad fraudebestendigheid processen verzekerden en een Protocol Effectmeting handhavingsprojecten opgesteld. UWV heeft het voornemen om 12 Inspectie Werk en Inkomen Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV

de leidraad en het protocol in 2005 te implementeren. De inspectie stelt vast dat FPO met de leidraad en het protocol een stap in de goede richting heeft gezet om de handhavingsprocessen te verbeteren. Er vindt nog geen periodieke doorlichting van bestaande wet- en regelgeving plaats om vast te stellen of wordt voldaan aan de handhavingsdoelstellingen, waaronder de uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid van wet- en regelgeving. De in 2005 te implementeren Leidraad fraudebestendigheid processen verzekerden voorziet echter wel in de mogelijkheid van periodieke doorlichting van de uitvoeringsprocessen op fraudebestendigheid, om zodoende te komen tot aanvullende maatregelen om overtredingen door verzekerden te beperken. De inspectie is van opvatting dat periodieke doorlichting van de processen vanuit het perspectief van de bestaande wet- en regelgeving onderdeel van deze leidraad moet zijn. Kwaliteitsborging Kwaliteitsborging binnen FPO is nog in ontwikkeling. Het plan van aanpak voor de inrichting en vormgeving van het minimum controleprogramma en dynamisch kwaliteitsverbeterprogramma (MCP/DKP) is opgesteld om eind 2005 een volwaardige MCP/DKP systematiek in te voeren. FPO heeft op korte termijn gekozen voor een noodprocedure MCP/DKP. De noodprocedure MCP is per 1 oktober 2004 geïmplementeerd, de noodprocedure DKP wordt naar verwachting in 2005 ingevoerd. De inspectie stelt vast dat de noodprocedure onvolkomenheden bevat op de aspecten volledigheid, tijdigheid en ook op het leggen van verbanden tussen aard van de geconstateerde onjuistheid en de oorzaak hiervan om toereikende verbetermaatregelen te kunnen treffen. Hoewel FPO verantwoordelijk is voor het handhavingsbeleid heeft zij onvoldoende inzicht in de kwaliteitsborging binnen de divisies. Evaluatie UWV beschikt (nog) niet over een gestructureerd systeem voor integraal evaluatieonderzoek op de strategische handhavingsdoelstellingen van de wet- en regelgever (SZW) zowel voor alle vier aspecten van M&O-beleid afzonderlijk als in onderlinge samenhang (sanctiebeleid, voorlichting, controlebeleid en regelgeving). Op onderdelen vinden wel evaluaties plaats, bijvoorbeeld de evaluatie van uitgevoerde risicoanalyses in relatie tot controle- en opsporingsbeleid. UWV zal in 2005 het protocol Effectmeting handhavingsprojecten implementeren. De inspectie acht het protocol een goede aanzet om tot effectmeting te komen, met de kanttekening dat het protocol een algemeen kader is dat moet worden uitgewerkt in plannen van aanpak voor de effectmeting van ieder handhavingsonderwerp. Uiteindelijk moet voor een effectieve sturing inzichtelijk zijn of en hoe de handhavingsinstrumenten optimaal worden ingezet ten opzichte van de risico s van fraude en oneigenlijk gebruik die zich voordoen. Evaluatie van het handhavingsbeleid is tevens van belang voor een goede terugkoppeling naar beleid over de fraudegevoeligheid en de handhavingsaspecten van beleid. Hoewel UWV op onderdelen evaluaties uitvoert, vinden geen integrale beleidsevaluaties plaats. Hierdoor wordt mogelijk input gemist in het traject van de beleidsvoorbereiding. Externe verantwoording Bij UWV is er onvoldoende aansluiting tussen de voor het handhavingsbeleid te benoemen kritieke succesfactoren, prestatie-indicatoren en beleidsinformatie. Er is sprake van een onvoldoende sluitend systeem tussen de in- en externe verantwoordingsinformatie. De externe verantwoordingen verliezen daarmee aan waarde als extern verantwoordingsdocument. De inspectie vraagt zich dan ook af welke toegevoegde waarde aan deze externe verantwoordingsinformatie moet worden toegekend om inzicht te verschaffen in het bereiken van de handhavingsdoelstellingen van de rijksoverheid. De inspectie stelt vast dat UWV vanaf de invoering van de Wet SUWI het door UWV gevoerde M&O-beleid in de verantwoording onvoldoende toelicht. Voor het opstellen van een toereikende toelichting bestaan rijksbreed geldende normen. Hiermee wordt bereikt dat wordt aangesloten bij de eisen die de accountant stelt aan een toereikende toelichting. 13 Inspectie Werk en Inkomen Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV

14 Inspectie Werk en Inkomen Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV

4 Oordeel IWI UWV heeft vanaf 2003 stappen in de goede richting gezet om te komen tot concretisering van het handhavingsbeleid en de inbedding daarvan in de UWV-organisatie. Sinds de oprichting van het directoraat FPO is op een aantal onderwerpen duidelijk vooruitgang geboekt. Op een aantal punten zijn ontwikkelingen in gang gezet die nog niet afgerond zijn. De inspectie constateert ook dat er op een aantal onderwerpen verdere stappen nodig zijn. Er ontbreekt nog een sluitend systeem dat stuurinformatie moet opleveren zowel voor de minister van SZW als voor UWV zelf. Het gaat om een systeem waarbij kritieke succesfactoren aansluiten op prestatie-indicatoren en waarbij deze prestatie-indicatoren (ondersteund door beleidsinformatie) aansluiten op beleidsindicatoren Een volledige inventarisatie van M&O-gevoelige aspecten in de wet- en regelgeving maakt nog geen structureel onderdeel uit van het huidige handhavingsbeleid. De kwaliteitsborging is nog onvoldoende ontwikkeld. UWV zal het handhavingsbeleid nog verder moeten ontwikkelen en verankeren in de organisatie. UWV heeft in het veranderprogramma van FPO 2005 verbeteractiviteiten in gang gezet en streeft ernaar deze in 2005 af te ronden. De inspectie beoordeelt de getroffen maatregelen positief. Dat neemt niet weg dat de inspectie de resultaten, gegeven de ontwikkelingsfase van het handhavingsbeleid, nog niet kan beoordelen. 15 Inspectie Werk en Inkomen Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV

16 Inspectie Werk en Inkomen Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV

5 Reactie Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen en nawoord IWI De inspectie heeft het concept rapport voorgelegd aan de Raad van Bestuur van UWV. Op 4mei 2005 heeft de Raad van Bestuur gereageerd op het rapport van IWI. Hieronder is een samenvatting opgenomen van de reactie en het commentaar daarop van de inspectie. In de bijlage van dit rapport is de schriftelijke reactie van UWV in zijn geheel opgenomen. Reactie UWV UWV herkent zich in de bevindingen van IWI. UWV streeft naar vervolmaking van het handhavingsbeleid en de daarvoor benodigde organisatie. Een belangrijke doelstelling in het verbetertraject, het verkrijgen van het ISO-certificaat, is inmiddels bereikt. UWV merkt op dat conform eerder toezeggingen de signalen van de inspectie worden opgepakt. De heroriëntatie op het veranderprogramma van UWV heeft geen invloed op de planning voor de herinrichting van het handhavingsbeleid en de handhavingsprojecten zijn goedgekeurd en in uitvoering genomen. UWV merkt op dat als gevolg van de lange doorlooptijd van het IWI-onderzoek een aantal constateringen over eerdere jaren (2002-2003) inmiddels is achterhaald. Nawoord IWI De inspectie is positief over de toezeggingen van UWV om de signalen van de inspectie op te pakken, het handhavingsbeleid verder te ontwikkelen en te verankeren in de organisatie. Dat de heroriëntatie op het veranderprogramma van UWV geen invloed heeft op de programmering op het gebied van handhaving waardeert de inspectie positief. De inspectie zal de door UWV te realiseren verbeteringen betrekken in haar onderzoek naar de werking van het handhavingsbeleid. IWI onderschrijft de opmerking van UWV dat inmiddels een aantal constateringen over eerdere jaren is achterhaald. De inspectie heeft dan ook geconstateerd dat UWV vanaf 2003 goede stappen heeft gezet op weg naar de concretisering van het handhavingsbeleid en de inbedding daarvan in de organisatie. De inspectie heeft echter ook geconstateerd dat een aantal bevindingen nog onverkort van toepassing is en dat daarop verdere stappen nodig zijn. 17 Inspectie Werk en Inkomen Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV

Lijst van afkortingen AG AKO CWI DKP FPO IWI MCP SZW SUWI UWV Walvis WW Arbeidsongeschiktheidsregelingen Algemeen Ketenoverleg Centrum voor Werk en Inkomen Dynamisch Kwaliteitsverbeterprogramma Fraude Preventie en Opsporing Inspectie Werk en Inkomen Minimum Controle Programma Sociale Zaken en Werkgelegenheid Wet Structuur uitvoering werk en inkomen Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen Wet administratieve lastenverlichting en vereenvoudiging in sociale-verzekeringswetten Werkloosheidswet 18 Inspectie Werk en Inkomen Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV

Bijlage Reactie Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen 19 Inspectie Werk en Inkomen Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV

20 Inspectie Werk en Inkomen Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV

21 Inspectie Werk en Inkomen Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV

22 Inspectie Werk en Inkomen Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV

Publicaties van de Inspectie Werk en Inkomen 2005 R05/08 Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV R05/07 UWV en Walvis Derde rapportage R05/06 Intake en beoordeling bij de bijstand R05/05 ICT als verbindende schakel Keteninformatisering in het stelsel van werk en inkomen R05/04 Afgesproken? Gemeenten en CWI-vestigingen over onderlinge afspraken in het kader van de uitkeringsintake voor de WWB Jaarverslag 2004 R05/03 Kwaliteit van arbeid: een kwestie van zorg Een onderzoek naar gemeentelijk beleid en sturing op zorg voor kwaliteit van arbeid in de sociale werkvoorziening R05/02 Gebruikswaarde Suwinet-Inkijk R05/01 De certificatie van deskundig toezichthouders verwijdering asbest en crocidoliet 2004 R04/29 Beveiliging Suwinet bij gemeenten R04/28 Op tijd Tijdigheid in de uitvoering van de Algemene nabestaandenwet R04/27 Beleid en sturing van de beursvloer van het Centrum voor Werk en Inkomen R04/26 Dienstverlening aan werkgevers R04/25 Arbeidsbemiddeling in de praktijk Onderzoek naar de motieven en keuzes bij arbeidsbemiddeling door CWI R04/24 De weg van bijstand naar werk Onderzoek naar de effectiviteit van reïntegratie-instrumenten onder de Abw R04/23 UWV en de gemeenschappelijke verwijsindex Onderzoek naar de doelmatigheid en doeltreffendheid van de gemeenschappelijke verwijsindex bij de bestrijding van witte fraude R04/22 Een signaal voor gemeenten Onderzoek naar de bestrijding van witte fraude in de bijstand met behulp van belastingsignalen R04/21 Toetsen van sollicitatieactiviteiten in het kader van de Werkloosheidswet R04/20 Uitvoering en effectiviteit van reïntegratievoorzieningen en -instrumenten R04/19 Hoog spel Een onderzoek naar effecten van liberalisering van de keuringsmarkt op de kwaliteit van keuringen van liften en kranen R04/18 Onafhankelijkheid bij periodieke liftkeuringen R04/17 Beoordeling rapportage handhaving Sociale Verzekeringsbank 2003 R04/16 Zwarte en grensoverschrijdende fraude met bijstandsuitkeringen Een verkennend onderzoek naar gemeentelijk beleid gericht op bestrijding van zwarte en grensoverschrijdende fraude R04/15 Ontwikkeling sectorloket R04/14 Samenvatting rapportages verscherpt toezicht 2001-2003 De uitvoering van de Algemene bijstandswet in Almelo, Amsterdam, Den Helder, Haarlem en Rotterdam Toezicht op certificatie- en keuringsinstellingen 2005-2008 R04/13 In goed vertrouwen Onrechtmatige gegevensverstrekking aan een handelsinformatiebureau 23 Inspectie Werk en Inkomen Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV

R04/12 Aan de slag met de Wet verbetering poortwachter De invoering van de Wet verbetering poortwachter door het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen R04/11 UWV en Walvis Tweede rapportage R04/10 De praktijk ná het aanbesteden De feitelijke inkoop van afzonderlijke reïntegratietrajecten door UWV in de contractperiode 2002-2003 Jaarplan 2005 Jaarverslag 2003 R04/09 Gelijke gevallen, gelijke behandeling? Uitvoering van de ontslagtaak door CWI R04/08 Dienstverlening door het Inlichtingenbureau R04/07 Samenloopsignalen van het Inlichtingenbureau Een onderzoek naar het gebruik van samenloopsignalen door gemeenten in 2003 R04/06 ICT en de keten van werk en inkomen R04/05 De manager de baas? Een onderzoek naar WAO-managers en hun integrale verantwoordelijkheid voor het werk van verzekeringsartsen R04/04 Inzet reïntegratie-instrumenten en -voorzieningen door UWV R04/03 Herbeoordeeld? Uitvoering van de wettelijke WAO-herbeoordelingen R04/02 Verbetering opzet financieel beheer CWI R04/01 Gemeente Assen en de bijzondere bijstand Onderzoek naar bijzondere bijstandsverlening bij verblijf in het buitenland U kunt deze publicaties opvragen bij: Inspectie Werk en Inkomen Afdeling Communicatie communicatie@iwiweb.nl www.iwiweb.nl Telefoon (070) 304 44 44 Fax (070) 304 44 45 Prinses Beatrixlaan 82 2595 AL Den Haag Postbus 11563 2502 AN Den Haag 24 Inspectie Werk en Inkomen Ontwikkeling van het handhavingsbeleid binnen UWV