Vechtscheidingen: voor wie een zorg? Linda van Dijk, Youké en Inge Anthonijsz NJi 18 november 2013
Actuele ontwikkelingen Media Politiek/inspectie Feiten en cijfers/schets problematiek Interventies Richtlijn echtscheiding 2
Feiten en cijfers vechtscheidingen 55.000 minderjarige kinderen te maken met scheiding Schatting 16.000 kinderen met ernstige problemen 6000 kinderen oudervervreemding en/of heftige loyaliteitsconflicten Vechtscheiding: scheiding zeer conflictueus Wet(wijzigingen) voor ouders niet altijd toepasbaar zonder toename onderlinge conflicten 3
Schatting cijfers vechtscheidingen Aantal minderjarige kinderen RvK advies over gezag en omgang na scheiding: in 2012-5249 per jaar (flinke stijging t.o.v. voorgaande jaren) Aantal uitspraken door rechter van eenhoofdig gezag: 5000 (cijfers CBS 2006) Sociaal wetenschappelijk onderzoek Spruijt& Van der Valk 2013), cijfers van kinderen over ruzies/conflicten: 6000 4
5
Vechtscheidingen Recent betrokken bij inspectierapport Daadwerkelijk betrokken als organisatie in 2011 Ouderschapsbemiddeling destijds positief afgesloten - inzicht gevende gesprekken/psycho-educatie - mediation gesprekken om communicatie te bevorderen - maken van constructieve afspraken Juridische strijd is vervolgens opnieuw opgelaaid naar aanleiding van verschillende gebeurtenissen Druk is opgevoerd met dramatisch gevolg
N.a.v. inspectierapport
Leren van situatie Merendeel van factoren die een belangrijke rol spelen liggen buiten invloedsfeer van jeugdzorg en jeugdgezondheidszorg (juridische strijd, financiële gevolgen, visieverschil tussen ouders over belang van kinderen). Er zijn nog te weinig effectieve methoden voorhanden om impasse te doorbreken bij een gezin verwikkeld in echtscheidingsstrijd. Verantwoordelijkheid van ouders, terug naar de hulpvraag. Hoe ouders ondersteunen zodat ruimte voor elkaar als ouders ontstaat. Meer aandacht voor preventie en voorlichting
Casus Jan (8 jaar) en Anneke (4 jaar) wonen, nadat ouders gescheiden zijn in 2012, bij hun moeder. Er zijn ernstige communicatieproblemen tussen de ouders, waarvan beide ouders aangeven dat de kinderen daar last van hebben. Vader geeft daarbij aan dat met name Jan hier last van ondervindt. School heeft hierover met ouders gesproken en heeft genoemd dat een vorm van therapie helpend zou kunnen zijn. Dit is nog niet ingezet, moeder geeft aan dat het goed gaat met de kinderen. Er zijn eind 2012 gesprekken vrijwillig met een mediator gevoerd. Dit heeft niet geleid tot een ouderschapsplan. Begin 2013 heeft vader een zorgmelding bij Bureau Jeugdzorg gedaan, die op dat moment niet heeft geleid tot een zorgaanbod omdat moeder op dat moment geen hulpvraag had en de reden van zorg niet herkende. Inmiddels heeft de rechtbank een voorlopige omgangsregeling vastgesteld en ouderschapsbemiddeling (OSB) geadviseerd, met als doel om de communicatie tussen de ouders te verbeteren en te trachten een ouderschapsplan op te stellen. Ouders staan in veel dingen tegen over elkaar, ze hebben een zeer verschillende zienswijze met betrekking tot hoe het tot nu toe gelopen is en wat goed is voor de kinderen. Met name vader heeft moeite met inschakelen van OSB aangezien hij het gevoel heeft dat hij dan nog langer moet wachten op een uitbreiding van de omgangsregeling. 10
Vragen over casus Ontschotten en doorpakken: Hoe kunnen we samenwerken in deze complexe problematiek? Wat en hoe doe je dit al? Wat kun je in deze specifieke casus nog doen? Neemt iedereen zijn verantwoordelijkheid in deze casus (voor het kind en het gezin)? Waar ligt je grens? Zorgen zijn er over de borging van de veiligheid wanneer de gemeenten de jeugdzorg gaat overnemen. Herkennen jullie deze zorg en wat doen/kunnen jullie hiermee vanuit je expertise (o.a. gemeenten, jeugdzorgaanbieders)? 11