Overlegcomité Vlaams Audiovisueel Fonds Vergadering 10 september 2010 Verslag Aanwezig Voor het Fonds: Pierre Drouot, Hans Everaert,, Karla Puttemans, Siebe Dumon (verslag) Voor de sector: Eric Goossens (documentaire producenten), Hans Herbots (fictie regisseurs), Ives Agemans (animatie regisseurs), Peter Bouckaert (VFPB), Luc Van Driessche (animatie producenten), Peter Krüger (documentaire regisseurs), Dirk Nielandt (Scenaristengilde) Verontschuldigd Kim De Weerdt (VOBK), Nathalie Goethals (Mediadesk), Dirk De Wit (BAM), Christian De Schutter (VAF) 1. Verslag vorige vergadering (door Karla Puttemans) Het verslag wordt goedgekeurd. 2. Budget 2011 Pierre Drouot meldt dat het er sterk naar uitziet dat het VAF voor 2011 1.664.000 zal moeten inleveren. Voor 2010 was dat 832.000. Naar verluidt is er geen ruimte voor onderhandeling. Peter Bouckaert vraagt zich af op welke manier het VAF de 10% besparingen denkt te realiseren. Welke consequenties zal dit hebben voor de sector, waar worden de accenten gelegd, en zal het VAF zelf ook besparen op bv. werkingskosten? De toestand van de sector is zorgwekkend, nu ook de budgetten van de omroepen krimpen en de tax shelter minder oplevert door de economische crisis. VFPB roept op tot het bewaren van de continuïteit. Pierre Drouot meent dat alle aspecten van de VAF_werking zullen lijden onder de dotatieverlaging, maar dat de steun aan Creatie het meest moet gespaard blijven, omdat hiermee de kern van de sector het sterkst zou worden getroffen. In 2010 slaagde het VAF erin om de schade te beperken, maar in 2011 zullen de besparingen sterk voelbaar zijn. Hans Everaert meldt dat - om de output aan films te bestendigen één van de denkpistes is om een low-budget-lijn op te zetten binnen de normale commissiewerking. Het Fonds zou voor aanvragen tot 350.000 productiesteun, een regime invoeren waarbij de producent een low budgetbonus kan inschrijven (en terugverdienen uit de recoupment). Dit idee moet nog verder uitgewerkt worden (cfr. infra). De derde reeks Fait Divers films, waarover momenteel onderhandeld wordt, zou hiervan een eerste concretisering zijn, maar dit systeem zou ook voor andere aanvragen gelden.
VMMa bekijkt het voorstel momenteel (evenals VFPB). Waarschijnlijk zal Faits Divers 3 in oktober gelanceerd worden. Deze projecten zullen in de gewone commissiewerking van het VAF behandeld worden. Er is geen afspraak rond het aantal FD3-films dat door het VAF wordt ondersteund. Peter Bouckaert vreest een negatief effect voor de continuïteit in de sector en een verborgen negatieve impact op de onderliggende gezondheid van de producties. het risico bestaat dat bij de VAF lectoren een beslissende afweging wordt gemaakt waarbij één uitstekend project met een beoogd VAF-budget van 650.000 achtergesteld wordt ten opzichte van twee zeer goede low budget projecten die slechts 350.000 VAF-steun ambiëren. Vlaamse films die evenwel in een ander segment de concurrentie met buitenlandse films aangaan zoals bv. Loft creëren echter dankzij hun grote impact op de publieksopkomst en door het aandeel aan inkomsten dat terugvloeit naar het VAF mogelijkheden voor andere Vlaamse films. Low budget films zijn uitstekend voor instromend talent of een bepaald segment films, maar een sector kan niet gedijen of evolueren indien zij de regel worden. Of er nu minder films gemaakt worden of goedkopere films (lees: minder diversiteit in de projecten, minder draaidagen, minder werkgelegenheid, meer stagiairs ipv professionele crewleden, etc.), er zullen sowieso slachtoffers vallen. De crisis zal zich hoe dan ook op elk echelon laten voelen. Pierre Drouot beaamt dat zelfs de 24 langspeelfilmregisseurs die vandaag algemeen erkend zijn, in pijnlijke papieren kunnen komen. Dit alles benadrukt de noodzaak van STIVO en een economisch fonds (cfr. infra). Hans Herbots meldt dat de fictieregisseurs van mening zijn dat de beschikbare middelen in creatie geïnvesteerd moeten worden, ten nadele van vorming en onderzoek. Hij pleit ervoor de ateliers te herbekijken. Peter Bouckaert beaamt dat de fictieproducenten er net zo over denken en pleiten voor een voorlopige numerus clausus. Eric Goossens werpt op dat het op termijn onverstandig is om de investeringskraan in nieuw talent volledig dicht te draaien. Dirk Nielandt stelt dat de Scenaristengilde zich hierover zal beraden. Peter Bouckaert pleit voor een dialoog met de sector rond de vraag hoe we collectief zullen inleveren. Iedereen is het erover eens dat het signaal naar de overheid tweevoudig moet zijn: de besparingen zijn pijnlijk doch onvermijdelijk maar voor een gezonde sector moet er geïnvesteerd worden in alternatieven zoals STIVO en het economisch fonds. Eric Goossens stelt de vraag of het initiatief van het Agentschap Zelfstandig Ondernemen m.b.t. de ondersteuning van reeksen die het ondernemerschap moeten stimuleren, niet beter zou ingebed worden in een globale demarche. Het VAF zal zich eerstdaags beraden over de concrete invulling van de besparingsplannen. Bij afwijking van meer dan 10% van de vastgelegde richtbudgetten, voorzien in de beheersovereenkomst, moet de minister van Cultuur akkoord gaan. 3. Stand van zaken Impulspremie (door Pierre Drouot) De impulspremie wordt ingeschreven in de nieuwe beheersovereenkomst. Sowieso loopt de impulspremie vanaf 1 januari 2011, zelfs indien de nieuwe beheersovereenkomst door administratieve vertragingen niet op 1 januari 2011 in 2
voege kan treden. Aangezien de maatregel al van kracht had moeten zijn, maar dat niet is door een communicatiestoornis tussen de Administratie en de Inspectie Financiën, oppert Peter Bouckaert om de criteria retroactief toe te passen vanaf medio 2010, kwestie van films als Adem ook te laten genieten van de maatregel. Volgens Karla Puttemans is het waarschijnlijk niet mogelijk om een nieuwe maatregel retroactief toe te passen. Hans Everaert stelt dat er altijd mensen uit de boot zullen vallen, waar de lijn ook getrokken wordt. De box office van 2010 kan wel worden afgerekend in 2011, dus m.b.t. de impulspremie voor binnenlands succes stelt zich geen probleem. 4. Stand van zaken STIVO (door Pierre Drouot) De onderhandelingen lopen voort. Het Kabinet Lieten is actief bezig met het STIVO-dossier, maar vraagt discretie hieromtrent. 5. Stand van zaken economisch fonds (door Pierre Drouot) In het kader van de opstart van een economisch fonds, stelden Pierre Drouot en Hans Everaert begin deze week het onderzoek van Econostrategy (De Vlaamse Audiovisuele Sector. Speerpunt van innovatie, talentmagneet en jobcreator. 2010. Geert Noels en Geert Wellens) voor aan Vlaams Minister-President Kris Peeters, en zijn raadgevers Cultuur (Roger Claeys) en Economie (Paul De Hondt). Binnenkort komt er een derde en laatste afspraak om conclusies te trekken en beslissingen te nemen. Het betreft het voorstel tot oprichting van een economisch fonds, complementair aan het bestaande culturele fonds, dat een terugvloei zal genereren, niet zozeer ten voordele van het fonds zelf, maar onder de vorm van lonen en grotere omzet van facilitaire bedrijven in de regio (cfr Wallimage en Bruxelimage). 6. Creatie Low budget lijn (door Hans Everaert) Hans Everaert meldt dat het VAF overweegt om een low budget lijn te installeren voor lange films waarvoor het VAF maximaal 350.000 per film toekent. De producent zou evenwel een extra fee kunnen inschrijven (de zgn low budget bonus), bovenop de gewone producer s fee en overheads, die dan uit de eerste inkomsten gerecoupt kan worden. Peter Bouckaert vindt dit een goed plan, dat binnen de huidige context tijdelijk kan helpen om naar het publiek toe een bepaalde continuïteit qua films aan te houden, maar verwijst naar zijn eerdere opmerkingen bij puntje 2 en wijst er ook op dat dergelijke constructies de reeds grote risico's bij de productiehuizen nog verhogen vermits de werkingsmiddelen voor de producenten in dergelijke constructies grotendeels afhankelijk worden van de (zeer onzekere) inkomsten van de films. Bovendien is de realiteit ook dat Tax Shelter investeerders en misschien het toekomstig economisch fonds een first out positie ambiëren. Teneinde dit plan te doen werken en de risico's van de productiehuizen binnen haalbare proporties te houden dienen productiehuizen in dergelijke constructie beschermd te worden wat betreft hun rechtenpositie en aandeel in de inkomsten, bvb via een reglementair vastgelegde first out positie. Hans Everaert vraagt aan VFPB om een concreet voorstel te doen. C.A.S.P.E.R. (door Karla Puttemans) 3
C.A.S.P.E.R. is een gemeenschappelijk initiatief van het CRRAV, Wallimage en het VAF met de bedoeling samenwerking tussen de drie regio s te stimuleren voor animatie (financiering van pilots voor series). Inmiddels werden uit 13 ingediende dossiers zes projecten geselecteerd in een eerste fase. Oorspronkelijk plan was om 10.000 per project toe te kennen, zodat een volwassen dossier ontwikkeld kan worden. In een tweede fase zouden drie projecten geselecteerd worden die elk max. 250.000 steun kunnen genieten voor de ontwikkeling van een pilot. Een aantal weken geleden echter ontvingen de organiserende instellingen een delegatie van producenten uit de drie regio s. Deze pleitten ervoor de beschikbare middelen anders te besteden. Er werd beslist om tijdens de eerste fase 25.000 per project toe te kennen, en de subsidie tijdens de tweede fase te beperken tot max. 150.000 per project. Het geld dat vrijkomt zal geïnvesteerd worden in een tweede editie van C.A.S.P.E.R. Deadline voor de dossiers in de tweede fase valt op 20 oktober. Dit wordt eerstdaags gecommuniceerd. Tax Shelter (door Pierre Drouot) Eén van de eerste vragen die Kris Peeters tijdens de vergadering begin deze week stelde hield verband met de tax shelter problematiek en de hervorming daarvan. Waarschijnlijk breekt er in dit dossier een cruciaal moment aan eens een nieuwe federale Minister van Financiën is aangesteld. 7. Vorming (door Siebe Dumon) Het vormingsbudget kromp in 2010 met 35%, van 1 mio tot 650.000. Aan de kern van de vormingsinitiatieven werd voorlopig evenwel niet geraakt. Er worden nog steeds beurzen toegekend aan dezelfde voorwaarden als voorheen. De commissie opleidingsinitiatieven behandelt binnenkort een steunaanvraag i.v.m. de organisatie van een internationale opleidingsmodule in Vlaanderen. De verschillende wildcardprojecten bevinden zich in diverse fases van ontwikkeling of productie. Begin oktober worden de eindwerken van dit jaar opgeleverd en vindt er een nieuwe wildcardselectie plaats, met dit jaar voor het eerst één animatiewildcard t.w.v. 60.000. De twee fictiewildcards zijn eveneens 60.000 waard, de twee documentairewildcards 40.000. Binnen het documentaire atelier zal nog in de loop van dit jaar een Eurodoc-workshop georganiseerd worden, i.s.m. het CCA en de Vlaamse en Franstalige MEDIA Desks. In de loop van volgende week wordt een nieuwe oproep gelanceerd voor het scenario atelier, waarbij expliciet vermeld zal worden dat ook kwalitatief televisiedrama in aanmerking komt voor selectie. Momenteel vindt de VAF Summer School plaats, een crash course in filmmanagement voor net afgestudeerde filmmakers. Op het Filmfestival Gent komt er waarschijnlijk een masterclass met Paul Greengrass, i.s.m. het Filmfestival zelf en SACD. In het kader van de besparingen zal het VAF zich de komende weken beraden over de toekomstige invulling van de verschillende ateliers en vormingsinitiatieven. 8. Promotie (Flanders Image) Pierre Drouot deelt mee dat Christian De Schutter, die momenteel in het buitenland vertoeft, apart wil afspreken met de sector om het ten gronde over promotie en Flanders Image te hebben. Aangezien de audiovisuele sector snel 4
evolueert, lijkt het nuttig om met de sector af te toetsen wat zij in de toekomst van Flanders Image verwachten. Hans Everaert informeert naar de aangekondigde samenwerking tussen VFPB en Filmotek (Nederlandse webvideotheek). Peter Bouckaert antwoordt dat Filmotek op 28 september officieel voorgesteld wordt op het Nederlands Filmfestival. Binnen een jaar zouden een heel aantal Nederlandse films en televisieseries online moeten staan. Voorlopig is er nog geen Vlaams / Belgisch luik. Het is de bedoeling dat er een aparte sjabloon wordt aangemaakt voor Vlaamse producties, zodat ook Vlaamse producenten gebruik kunnen maken van de engine en het beheer van Filmotek. UniversCiné is een alternatief VOD-platform waar Vlamingen op zouden kunnen intekenen, maar Filmotek geniet de voorkeur wegens Nederlandstalig, minder duur en minder arbeidsintensief. VFPB volgt dit verder op. 9. Nieuwe beheersovereenkomst (door Karla Puttemans) Deze is niet fundamenteel gewijzigd ten opzichte van het verleden. Karla Puttemans vat een aantal belangrijke wijzigingen samen: het budget krimpt (zie hoger), Filmlab, TV-drama en Location Flanders worden geïntegreerd in de werking van het VAF, de impulspremie wordt ingeschreven. De ontwerpovereenkomst moet nu naar de Vlaamse Gemeenschap. Er is een kans dat de nieuwe beheersovereenkomst op 1 januari 2011 nog niet goedgekeurd zal zijn, door een vertraging op het niveau van de Administratie. Zolang de nieuwe beheersovereenkomst niet in voege is, blijft de huidige van kracht. 10. Filmfestival Gent (door Pierre Drouot) Op 19 oktober organiseert Location Flanders een seminarie E-mission rond ecologisch produceren. Minister Schauvliege zal die dag het woord nemen. 11. MEDIA-programma en Eurimages (door Pierre Drouot) Nathalie Goethals laat zich excuseren. Bij Eurimages zijn er drie projecten ingediend: één fictieproject, één documentaire, en één minoritair Belgische film. Er werd een reglementsaanpassing doorgevoerd: de 50% noodzakelijke financiering in eigen land moet vanaf heden bewezen zijn op het moment van indiening. 12. Stand van zaken Raad van Bestuur VAF (door Pierre Drouot) Sinds meer dan een jaar telt de Raad van Bestuur slechts drie bestuurders. Vorig jaar droeg de Vlaamse Regering vijf nieuwe bestuurders voor, maar omdat deze vooral politiek gekleurd en nauwelijks cultureel geïnspireerd waren, heeft de Algemene Vergadering geweigerd deze mensen te benoemen. Na meer dan een jaar is er intussen een doorbraak: van de vijf voorgedragen mensen zullen er waarschijnlijk twee behouden blijven, het Kabinet Schauvliege mag drie of meer nieuwe bestuurders voordragen. Binnenkort bespreken de Kabinetten Schauvliege, Lieten, Bourgeois en Peeters de kwestie. 13. Nieuwe personeelsleden VAF (door Karla Puttemans) 5
Sander Vanhellemont neemt het takenpakket van Brecht Van Elslande over als projectbeheerder korte fictiefilm en filmlab. Brecht vertrekt op 1 oktober naar het KASK. Onthaalbediende Bianca Candreva wordt vervangen door Helga Vinck. Inge Verroken neemt vanaf januari 2011 acht maanden loopbaanonderbreking, en zal tijdelijk vervangen worden. 14. Varia en rondvraag Peter Bouckaert stelt voor om te bespreken via welke gemeenschappelijke initiatieven de filmsector de overheid kan wijzen op de kritieke toestand waarin de sector dreigt te verzanden bij verdere reductie van het budget. Er komt een gemeenschappelijk schrijven aan de Vlaamse regering, waarin o.m. gepleit wordt voor een numerus clausus aan de Vlaamse filmscholen. Peter Bouckaert maakt een ontwerptekst op, waar de vertegenwoordigers van de verschillende beroepsverenigingen dan elk op hun beurt zullen op verder werken. Hans Herbots rakelt een onderzoek op uit 2004, waarin een aantal alternatieve complementaire maatregelen ter ondersteuning van de filmsector worden voorgesteld. De regisseursgilde vraagt zich af of deze voorstellen ooit omgezet werden in de praktijk. Karla Puttemans antwoordt dat het Kabinet Anciaux dit onderzoek destijds naast zich heeft neergelegd (de relaties VAF/kabinet waren ten tijde van dit onderzoek suboptimaal), maar dat een aantal van de ideeën die toen geopperd werden, intussen nog steeds leven en ernstig worden genomen. 6