Hartkatheterisatie
Inleiding Bij een hartkatheterisatie wordt gekeken of er afwijkingen zijn aan de kransslagaders van het hart en/of aan de hartkleppen. Na dit onderzoek kan uw arts u een duidelijk advies geven over de verdere mogelijkheden van behandeling. Wat er gedaan wordt bij een hartkatheterisatie De cardioloog verdooft eerst de lies. Als de verdoving goed ingewerkt is wordt het bloedvat aangeprikt. Bij het onderzoek wordt een katheter gebruikt. Dit is een dun slangetje dat via een buisje in de lies (sheath) in de slagader wordt geschoven. Het slangetje wordt opgeschoven tot aan het hart. De cardioloog kan op een röntgenbeeldscherm steeds controleren waar het slangetje zit. Als het slangetje op de juiste plek zit, wordt de bloeddruk in het hart gemeten. Daarna laat de arts via het slangetje wat contrastvloeistof naar het hart stromen. Zo worden de kransslagaders duidelijk zichtbaar op het beeldscherm en kan er een filmpje worden gemaakt. Wat merkt u bij een hartkatheterisatie Het onderzoek klinkt onprettig, maar het is niet pijnlijk. De lies wordt verdoofd via een prik. De bloedvaten hoeven niet verdoofd te worden, want deze hebben aan de binnenzijde geen pijngevoel. U voelt alleen wat druk in de lies. Als de cardioloog contrastmiddel inspuit in de kransslagaders, merkt u hier niet veel van. Als de cardioloog de pompfunctie van het hart wil beoordelen, dan gebruikt hij meer contrastmiddel. Dit kan kort een warm gevoel teweeg brengen. Sommige mensen worden even wat misselijk of krijgen aandrang tot plassen. Binnen 15 seconden verdwijnt dat gevoel weer. Het kan gebeuren dat u tijdens of na het onderzoek meer last van benauwdheid of pijn op de borst krijgt. Waarschuw dan meteen de arts of verpleegkundige, die u medicijnen zal toedienen. 2
Voorafgaand aan het onderzoek Belangrijk: als u Sintrom, Sintrommitis of andere bloedverdunners gebruikt, stopt u daar dan twee dagen voor het onderzoek mee (of drie als dit u door de secretaresse is vertelt). Uw overige medicijnen kunt u blijven gebruiken; vergeet u echter niet ze mee te nemen naar het ziekenhuis, liefst in de originele verpakking. Indien u een nachtje dient te blijven, is het belangrijk dat u uw nachtkleding en toiletspullen meebrengt. Op de afdeling Als de katheterisatie in de ochtenduren plaatsvindt, wordt u de dag vóór het onderzoek opgenomen. Indien de katheterisatie in de middag plaatsvindt, wordt u diezelfde dag s morgens opgenomen. U wordt opgenomen op een verpleegafdeling. Dat kan op Oost 2 zijn of op Noord 2. Daar worden enkele voorbereidingen voor het onderzoek getroffen. Ook als u s morgens komt wordt u voorbereidt op een van deze afdelingen. Als u dan nog vragen heeft over het onderzoek, dan kunt u die stellen aan de verpleegkundige. U kunt zich melden bij de afdeling Opname. Zij geven aan op welke afdeling u komt te liggen. De voorbereiding Als u s morgens wordt geholpen kunt u licht ontbijten en normaal drinken. Als u s middags wordt geholpen kunt u tot 11.00 uur normaal eten en drinken. Afhankelijk van de tijd dat u geholpen wordt, krijgt u op de afdeling nog iets te eten of te drinken. Mensen met diabetes krijgen soms voorafgaande aan het onderzoek een infuus. De medicijnen die u normaal gebruikt kunt u gewoon innemen met wat water. Als u s morgens wordt geholpen, dan dient u geen plastabletten in te nemen. Alleen de bloedverdunnende medicijnen dient u voor het onderzoek te laten staan tot na het onderzoek. De verpleegkundige scheert uw beide liezen ter voorbereiding op het onderzoek en geeft u een kalmerend middel in de vorm van een injectie of tabletten, indien u dat wilt. 3
Sieraden kunt u blijven dragen. Heeft u een kunstgebit dan kunt u dit inhouden. De praktische gang van zaken bij het onderzoek De verpleegkundige of een medewerker van het vervoer brengt u naar de hartkatheterisatiebus. Dit is een volledig modern uitgeruste steriele onderzoekskamer. De bus is gemakkelijk te bereiken via een doorgang vanaf afdeling Oost bg. Tijdens het onderzoek ligt u op de behandeltafel temidden van de apparatuur; u kunt ook zelf meekijken op de monitor als u dat wilt. De apparaten maken wel wat lawaai, hier moet u misschien aan wennen. De katheterisatie wordt op een cd-rom (film) vastgelegd zodat de arts dit onderzoek altijd kan overleggen en indien nodig beoordelen. In de bus zijn één of twee cardiologen en twee of drie verpleegkundigen aanwezig die assisteren bij het onderzoek. Het onderzoek duurt ongeveer een uur. Na het onderzoek krijgt u een drukverband om de lies en dient u plat te blijven liggen. Dit om te voorkomen dat de wond in de lies gaat bloeden. U wordt daarom per bed teruggebracht naar de afdeling. Terug op de afdeling De eerste vier uur op de afdeling dient u plat te blijven liggen met één kussen onder uw hoofd. Hierna gaat u één uur wat rechterop zitten en daarna laat u, nog zittend op bed, een half uur de benen bengelen. Daarna gaat u voorzichtig lopen. Zorgt u ervoor dat de lies waar het drukverband omheen zit niet in de knel komt en houdt uw been recht. Het is goed om extra water te drinken om de contrastvloeistof af te voeren. Ongeveer drie glazen water is wel voldoende. De verpleegkundige zal regelmatig uw polsslag en uw bloeddruk opnemen. Het is mogelijk dat uw been wat koud gaat aanvoelen. Waarschuw in dat geval de verpleegkundige; misschien zit het drukverband iets te strak. 4
Naar huis De meeste patiënten kunnen dezelfde dag of de volgende ochtend weer naar huis. Het kan wel eens voorkomen dat een patient langer moet blijven. Als dat bij u het geval is, zal de cardioloog dat met u bespreken. Leefregels? Zodra u uit het ziekenhuis bent ontslagen, kunt u weer verdergaan met het gebruik van Sintrom, volgens uw eigen kaart van de trombosedienst. Het is verstandig om de eerste 48 uur rustig aan te doen: niet zelf autorijden niet fietsen niet zwaar tillen rustig traplopen bij toiletgang lies/buik ondersteunen Belangrijk Het drukverband dient u 48 uur om te houden (gerekend vanaf het moment dat u het omkreeg). U dient deze periode wat voorzichtig te blijven met het buigen van uw been of met bukken. Probeert u druk in de lies te vermijden. Na 48 uur kunt u het drukverband verwijderen door het verband door te knippen. Er is een kleine kans dat het wondje toch gaat bloeden. Drukt u dan 15 minuten een gaasje of een schone zakdoek stevig op het wondje. Als het bloeden niet stopt, waarschuwt u dan de huisarts. De uitslag De cardioloog heeft meteen een voorlopige indruk van de resultaten en vertelt u de bevindingen in grote lijnen. Het filmpje van het onderzoek wordt naderhand opnieuw zorgvuldig bekeken. Het wordt beoordeeld door de cardiologen van de Ommelander Ziekenhuis Groep, locatie Lucas en door de hartchirurgen van het UMCG. Dit is de reden waarom het soms 14 dagen kan duren voordat de uitslag bekend is. De cardiologen geven de uitslag door aan uw huisarts of u wordt door uw cardioloog gebeld. U kunt de cardioloog ook zelf benaderen voor een gesprek over de uitslag. 5
Risico s Meestal verloopt het onderzoek zonder problemen. Er kunnen echter lichte complicaties optreden. Dit kunnen zijn: een bloeduitstorting op de plaats waar de katheter werd ingebracht, afwijkingen van het hartritme, een overgevoeligheidsreactie op het contrastmiddel of kramp van een kransslagader. Ernstige complicaties komen slechts zelden voor. Een voorbeeld is stolselvorming in de bloedbaan, waardoor een hartinfarct of herseninfarct kan optreden. De hoeveelheid vloeistof die wordt toegediend, kan leiden tot overbelasting van de bloedsomloop en kortademigheid. De ernst van eventuele complicaties hangt over het algemeen samen met de ernst van de hartziekte. Het team dat het onderzoek uitvoert is gespecialiseerd in het voorkomen van problemen en behandelen van dergelijke problemen. Uw cardioloog zal de kans op problemen altijd zorgvuldig afwegen tegen de voordelen van de informatie die het onderzoek oplevert. Vragen? Als u naar aanleiding van deze folder vragen heeft, dan kunt u bellen met de assistente van de cardiologen. Telefoon 0597-459 253. Bij bijzonderheden kan de assistente u doorverbinden met de cardioloog of secretaresse. Het telefoonnummer is 0597-459 430 (tijdens kantooruren van 08.00 tot 16.00 uur). 6
7
Ommelander Ziekenhuis Groep, locatie Lucas Gassingel 18-9671 CX Winschoten Postbus 30.000-9670 RA Winschoten Telefoon: 0597-459 111 E-mail: info@ozg.eu Web: www.ozg.eu 1190787 (01-11) OZG, locatie Lucas 8