Hart voor Dobermann. De Bilt,

Hart voor Dobermann De Bilt, 3-11-2013

Inleiding

Inleiding Rijen en Utrecht

Inleiding

Het hart: wat doet het? Het hart is een pomp

Het hart: wat doet het? Het hart is een pomp Het hart is een belangrijk onderdeel van de bloedsomloop Het hart is een onderdeel van het zenuwstelsel Het hart produceert hormonen

Het hart: hoe werkt het? Twee helften Elke helft bestaat uit twee compartimenten Boezem / atrium: voorverzamelvat van bloed Kamer / ventrikel: pompgedeelte van het hart Stroomvoorziening

Het hart: hoe werkt het? Diastole = ontspanning = vullen kamers Systole = samentrekken = legen kamers De bewegingen in het hart moeten op elkaar afgestemd zijn

Het hart: hoe werkt het?

Het hart: belangrijkste functies Handhaven van voldoende hoge bloeddruk Garanderen van doorbloeding van de belangrijkste weefsels en organen Handhaven van vloeistofevenwicht in de kleinere bloedvaten

Hartziekte: wat is het? Elke afwijking aan het hart

Hartziekte: wat is het? Elke afwijking aan het hart Aangeboren

Hartziekte: wat is het? Elke afwijking aan het hart Verkregen

Hartziekte: wat is het? Elke afwijking aan het hart Hartziekte

Hartziekte: wat is het? Elke afwijking aan het hart Hartziekte vs. Hartfalen

Verkregen hartziekte Hartziekte welke op latere leeftijd tot ontwikkeling komt Meestal een erfelijke aanleg Omgevingsfactoren zijn van invloed op het verloop Kat: HCM, RCM, DCM, ARVCM Hond: MKD, DCM

Verkregen hartziekte hond

Verkregen hartziekte hond Grote rassen Dilaterende cardiomyopathie (DCM) Dilatatie: Cardio: Myo: Pathie: verwijding hart spier ziekte Ziekte waarbij er een abnormale verwijding van de hartspier optreedt door vermindering spierfunctie

DCM Erfelijke basis: meerdere genen, meerdere mutaties Omgevingsfactoren? Redelijk zeldzaam maar enorme variatie: Algemeen: < 1 % Bepaalde rassen: > 20 %

DCM in het hart Vermindering spierfunctie Verwijding van alle kamers in het hart Spierwanddikte normaal Door uitrekking lekkende kleppen Door uitrekking en verbindweefseling Hartritmestoornissen Diagnose d.m.v. echocardiografie

DCM in het hart

DCM en hartfalen Problemen met legen van het hart: verminderde pompfunctie Verwijding van boezem en lekkage van klep: vergroting linker boezem Problemen met vullen van het hart Hartritmestoornissen

DCM in de hond Enorme rasgebonden verschillen Progressief verloop: Asymptomatisch / occult Symptomatisch Verminderd uithoudingsvermogen Benauwdheid, hoesten Acute dood

DCM in de Dobermann

DCM in de Dobermann Gerhard Wess Clay Calvert Michael O Grady

Twee vormen: functie en ritme

Wat merk je aan de buitenkant?

Niets Occulte fase

Symptomatische fase Benauwdheid Flauwtes Verminderd uithoudingsvermogen Acute hartedood

DCM in de Dobermann Hoe vaak komt dat voor?

Hoe vaak komt het voor?

Hoe stel ik het vast?

Echocardiografisch onderzoek Functie

Ritme Holter ECG

Bloedonderzoek?

Wat is een biomarker? Karakteristiek die objectief gemeten kan worden en te evalueren is als indicator van een normaal biologisch proces, van een pathologisch proces of van een farmacologische respons op een therapeutische interventie Tang WH, Francis GS, Morrow DA, Newby LK, Cannon CP, Jesse RL, Storrow AB, Christenson RH; NACB Committee.. National Academy of Clinical Biochemistry Laboratory Medicine Practice Guidelines: clinical utilization of cardiac biomarker testing in heart failure. Clin Biochem. 2008 Mar;41(4-5):210-21.

Wat is een biomarker? Meetbaar stofje dat weergeeft of iets stuk is of juist goed / beter werkt

Cardiomyocyt schade C-troponine Cardiomyocyt specifiek Integriteit celmembraan of cel necrose Na 4-6 uur in circulatie T ½ 6 uur Niet diersoortspecifiek

Cardiomyocyt stress BNP BNP komt vrij uit cardiomyocyten bij rek, volume- of drukbelasting en hypoxie 1 uur in circulatie Natriureses Vasodilatatie Afremming RAAS Textbook of Veterinary Internal Medicine 7th edition. Eds Ettinger SJ, Feldman EC, 2010.

Cardiomyocyt stress BNP T ½ 90 seconden NT-proBNP T ½ 1-2 uur Diersoortspecifiek Cell Cleavage Site probnp Blood NTproBNP BNP

Cardiomyocyt stress

Bloedonderzoek? Cardiomyopathie Oyama MA, Sisson DD, Solter PF. Prospective screening for occult cardiomyopathy in dogs by measurement of plasma atrial natriuretic peptide, B-type natriuretic peptide, and cardiac troponin-i concentrations. Am J Vet Res. 2007 Jan;68(1):42-7.

Bloedonderzoek? Cardiomyopathie Wess G, Butz V, Mahling M, Hartmann K. Evaluation of N-terminal pro-b-type natriuretic peptide as a diagnostic marker of various stages of cardiomyopathy in Doberman Pinschers. Am J Vet Res. 2011 May;72(5):642-9.

Bloedonderzoek? Cardiomyopathie hond Wess G, Simak J, Mahling M, Hartmann K. Cardiac troponin I in Doberman Pinschers with cardiomyopathy. J Vet Intern Med. 2010 Jul-Aug;24(4):843-9.

Flauwtes, snel moe, benauwd

Acute hartedood

Behandeling?

Behandeling? Ongeneeslijk Progressief

Behandeling? Kwaliteit van leven Levensverwachting

Lukt dat in de occulte fase? Bij de ogenschijnlijk gezonde Dobermann?

Pimobendan improves survival in Doberman Pinschers with preclinical DCM: The results of PROTECT a double-blind, placebo-controlled, randomized clinical trial N.J. Summerfield, A. Boswood, M.R. O Grady, S.G. Gordon, J. Dukes McEwan, M.A. Oyama, S. Smith, M. Patteson, A.T. French, G.J. Culshaw, L. Braz-Rivo, A. Estrada, M.L. O Sullivan, J. Loureiro, R. Willis, P. Watson

PROTECT Study Design Randomized, blinded, placebo-controlled, parallel group multicenter study Screen Randomize 1:1 Blinded Open-label 39 dogs Pimobendan (0.45 mg/kg/day) > 1000 dogs 76 dogs 37 dogs Placebo Primary endpoint Congestive heart failure or Sudden cardiac death

Time to Event Median IQR Pimobendan 718.0 (441 1152) Placebo 441.0 (151 641) Log-rank p = 0.0088

Protect studie

Lukt dat in de symptomatische fase?

Hoe lang leeft een Dobermann met DCM?

Occulte fase Median IQR Pimobendan 718.0 (441 1152) Placebo 441.0 (151 641) Log-rank p = 0.0088

Symptomatische fase

Wat moeten jullie hiermee?

To screen or not to screen, that is the question!

Doel van screenen? Systematische vroegtijdige opsporing van een afwijking in een bepaalde (asymptomatische) doelgroep Niet de bedoeling de ziekte te diagnosticeren; het heeft tot doel de doelpopulatie te verdelen in een groep met een kleine kans op het hebben of krijgen van een bepaalde ziekte en een groep met een grotere kans

Wanneer is screenen zinvol? Belangrijk gezondheidsprobleem Herkenbare asymptomatische fase Geschikte screeningstest Continu proces, niet eenmalig Effectiviteit moet wetenschappelijk bewezen zijn Kosten in evenwicht met budget Wilson JMG, Jungner G. Principles and practice of screening for disease. Geneva: WHO, 1968.

Belangrijk gezondheidsprobleem?

Herkenbare asymptomatische fase?

Geschikte screeningstest?

Continu proces?

Wetenschappelijk bewezen? Nog niet Wordt het ras gezonder door het screeningsen fokprogramma?

Kosten in evenwicht met budget? Echocardiografie voor screening 100 euro Holter 24 uur voor screening 100 euro NT-proBNP incl. bloedafname etc 60 euro Consult 30-100 Behandeling per maand 100-200 Verdriet om een zieke of dode hond???????

Toekomst?

Ideaalbeeld

Ideaalbeeld? Alle dieren vanaf 2 jaar jaarlijks gescreend door cardioloog (i.o.) Screening door echo, holter Biomarkers en DNA voor onderzoek Alle gegevens openbaar Levenslang vervolgen Afhankelijk prevalentie richtlijnen opstellen Elke 5-10 jaar evaluatie fokprogramma met populatiegeneticus

Realiteit? Iets is beter dan niets NT-proBNP is beter dan slecht uitgevoerde echo

Realiteit? Alle dieren vanaf 2 jaar jaarlijks NT-proBNP door eigen dierenarts (Alle dieren vanaf 2 jaar jaarlijks Holter) Dieren met hoog NT-proBNP echocardiografisch onderzoek en Holter door cardioloog (i.o.) Alle resultaten verplicht openbaar naar rasvereniging / centrale instantie Minstens fokdieren, liever alle dieren vervolgen

BEDANKT