BRL 7500 dd. 01-12-2015 RICHTLIJN AANSLUITING BOUWBESLUIT VOOR AFGIFTE VAN ERKENDE BB-AANSLUITDOCUMENTEN VOOR DE TOEPASSING VAN NIET-DRAGENDE BINNENWANDEN Aanvaard door de Harmonisatie Commissie van de Stichting Bouwkwaliteit dd. 01-12- 2015 Bindend verklaard door SKG-IKOB dd. 01-12- 2015 Uitgave: Certificatie-instelling SKG-IKOB Nadruk verboden
BRL 7500 d.d. 01-12-2015 pag. 2 van 21 SKG-IKOB certificatie Poppenbouwing 56 Postbus 202 4190 CE Geldermalsen Tel. 088 244 01 00 Fax. 088 244 01 01 Info@skgikob.nl www.skgikob.nl 2015 SKG-IKOB Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Het gebruik van deze Richtlijn door derden, voor welk doel dan ook, is uitsluitend toegestaan nadat een schriftelijke overeenkomst met SKG-IKOB is gesloten waarin het gebruiksrecht is geregeld.
BRL 7500 d.d. 01-12-2015 pag. 3 van 21 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 4 1.1 Algemeen... 4 1.2 Toepassingsgebied... 4 1.3 Relatie met de Europese Verordening bouwproducten (CPR, EU 305/2011)... 4 1.4 Erkenning in het kader van het Bouwbesluit... 5 1.5 Eisen te stellen aan conformiteitsbeoordelende instellingen... 5 1.5.1 ONDERZOEK UITGEVOERD TEN BEHOEVE ESSENTIËLE KENMERKEN... 5 1.5.2 ONDERZOEK UITGEVOERD TEN BEHOEVE VAN OVERIGE KENMERKEN... 5 1.6 BB-aansluitdocument... 5 2. Toetsingsonderzoek... 7 2.1 Start van het onderzoek... 7 2.2 Toetsingsonderzoek... 7 2.3 Verlening BB-aansluitdocument... 7 2.4 Geldigheidsduur BB-aansluitdocument... 8 3 Prestaties in de toepassing... 9 3.1 Aansluittabel Bouwbesluit... 9 3.2 Technische bouwvoorschriften uit het oogpunt van veiligheid... 9 3.2.1 ALGEMENE STERKTE VAN DE BOUWCONSTRUCTIE; BB-AFD. 2.1... 9 3.2.2 BEPERKING VAN HET ONTSTAAN VAN EEN BRANDGEVAARLIJKE SITUATIE BB-AFD. 2.8, (FACULTATIEF)... 11 3.2.3 BEPERKING VAN HET ONTWIKKELEN VAN BRAND EN ROOK; BB-AFD. 2.9... 11 3.2.4 BEPERKING VAN UITBREIDING VAN BRAND; BB-AFD. 2.10, (FACULTATIEF)... 12 3.2.5 VERDERE BEPERKING VAN UITBREIDING VAN BRAND EN BEPERKING VAN VERSPREIDING VAN ROOK; BB-AFD. 2.11 (FACULTATIEF)... 13 3.3 Technische bouwvoorschriften uit het oogpunt van gezondheid... 14 3.3.1 BEPERKING VAN GALM, NIEUWBOUW; BB-AFD 3.3 (FACULTATIEF)... 14 3.3.2 GELUIDWERING TUSSEN RUIMTEN VAN VERSCHILLENDE GEBRUIKSFUNCTIES, NIEUWBOUW; BB-AFD. 3.4, (FACULTATIEF)... 14 3.3.3 WERING VAN VOCHT, BB-AFD. 3.5, (FACULTATIEF)... 15 3.3.4 BESCHERMING TEGEN RATTEN EN MUIZEN, BB-AFD. 3.10, (FACULTATIEF)... 16 3.4 Technische bouwvoorschriften uit het oogpunt van energiezuinigheid en milieu, nieuwbouw... 16 3.4.1 ENERGIEZUINIGHEID, NIEUWBOUW, BB-AFD. 5.1, (FACULTATIEF)... 16 4. Eisen aan de certificatie instelling... 18 4.1 Algemeen... 18 4.2 Personeel betrokken bij het toetsingsonderzoek... 18 4.3 Kwalificatie-Eisen... 18 5. Documenten lijst... 19 BIJLAGE A: Bouwbesluit aansluittabel... 20
BRL 7500 d.d. 01-12-2015 pag. 4 van 21 1. Inleiding 1.1 Algemeen Deze richtlijn heeft tot doel om, op verzoek van de producent en/of leverancier van niet-dragende binnenwanden, vast te stellen of het door hem geleverde product voldoet aan de prestatie-eisen die het Bouwbesluit stelt aan niet-dragende binnenwanden. De toetsing aan deze richtlijn resulteert in het opstellen van een BBaansluitingsdocument van de beoordeelde niet-dragende binnenwanden. Dit document stelt de producent en/of leverancier in staat om aan zijn afnemers aan te tonen dat, mits toegepast volgens de voorwaarden zoals vermeld in het BB-aansluitdocument, de door hem geleverde niet-dragende binnenwanden voldoen aan het Bouwbesluit. Daar waar sprake is van CE-markering van producten of bouwsystemen wordt voor het vaststellen van de aansluiting met het Bouwbesluit gebruik gemaakt van waarden zoals opgenomen in de Prestatieverklaring van de betreffende producent. Tevens vermeld deze richtlijn de eisen die gesteld worden aan de certificatie instellingen, die voor het toepassingsgebied van deze richtlijn beschikken over een accreditatie door de Raad voor Accreditatie, en de procedure die gevolgd moet worden voor de behandeling van een aanvraag c.q. instandhouding van het BBaansluitdocument. Naast de eisen die in deze richtlijn zijn vastgesteld, stelt de certificatie instellingen aanvullende eisen in de zin van algemene procedure-eisen, zoals vastgelegd in het reglement van de certificatie instelling. De techniekgebieden van de richtlijn zijn: B2: Gevel-, wand en plafond(bekleding) systemen. Alle niet houtachtige producten in alle uitvoeringen. Bijv. metaal, gipsplaten, kunststof, vezelcementplaten, composietmaterialen, sandwichpanelen. Bijv. Thermisch geïsoleerd, thermisch ongeïsoleerd, gevel bekleding E7: Gevel-, wand- en plafond (bekleding)systeem van houtachtige producten in alle uitvoeringen. Bijv. thermisch geïsoleerd, thermisch ongeïsoleerd, gevelbekleding met dragende functie, zonder dragende functie, lichte scheidingswanden, verlaagde plafondsystem 1.2 Toepassingsgebied Deze richtlijn aansluiting Bouwbesluit en het BB-aansluitdocument hebben betrekking op niet-dragende binnenwanden, voor toepassing in gebruiksfuncties zoals omschreven in het Bouwbesluit (BB art. 1.1). In het BB-aansluitdocument zal zo nodig het toepassingsgebied nader worden omschreven, inclusief eventuele beperkingen en/of toepassingsvoorwaarden. 1.3 Relatie met de Europese Verordening bouwproducten (CPR, EU 305/2011) Voor deze BRL geldt dat er een European Technical Assessment (ETA) afgegeven kan worden op basis van European Technical Assessment Guideline (ETAG) 003 voor Internal Partition Kits. Een producent/leverancier die in het bezit is van een geldige ETA mag voor zijn product CE-markering en bijbehorende prestatieverklaring voor de Essentiele Kenmerken voeren. Het houden van een ETA is echter geen wettelijke verplichting. Deze Richtlijn geeft eisen aan niet-dragende binnenwanden zoals deze in het Bouwbesluit zijn gesteld. Wanneer een certificaathouder voor zijn niet-dragende
BRL 7500 d.d. 01-12-2015 pag. 5 van 21 binnenwand in het bezit is van een geldige ETA voor Internal Partition Kits dient voor de aansluiting gemaakt met het Bouwbesluit, indien van toepassing, voor de waarden van de Essentiële Kenmerken gebruik te worden gemaakt van de Prestatieverklaring van desbetreffende Internal Partition Kits. Voor bouwproducten waarmee niet-dragende binnenwanden zijn opgebouwd kunnen geharmoniseerde Europese productnormen van kracht zijn. Indien een certificaathouder voor zijn niet-dragende binnenwanden gebruikt maakt van materialen en/of componenten onder een geharmoniseerde Europese productnorm dan dient voor de aansluiting gemaakt met het Bouwbesluit, indien van toepassing, voor de waarden van de Essentiële Kenmerken gebruik te worden gemaakt van de Prestatieverklaring van desbetreffende bouwproduct. 1.4 Erkenning in het kader van het Bouwbesluit Op basis van deze richtlijn worden erkende BB-aansluitdocumenten afgegeven. Erkende BB-aansluitdocumenten vallen conform Bouwbesluit art. 1.11 onder de erkende kwaliteitsverklaringen. 1.5 Eisen te stellen aan conformiteitsbeoordelende instellingen 1.5.1 ONDERZOEK UITGEVOERD TEN BEHOEVE ESSENTIËLE KENMERKEN Ten aanzien van de essentiële kenmerken, zoals omschreven in de bijlage ZA van de geharmoniseerde Europese norm of zoals omschreven in de geldige ETA, wordt uitgegaan van de waarden zoals opgenomen in de Prestatieverklaring van de betreffende producent. 1.5.2 ONDERZOEK UITGEVOERD TEN BEHOEVE VAN OVERIGE KENMERKEN Ten aanzien van de overige kenmerken dienen door een aanvrager (producent/leverancier), in het kader van externe controle, rapporten van onderzoeksinstellingen of laboratoria te worden overlegd om aan te tonen dat aan de eisen van deze richtlijn wordt voldaan. Er zal moeten worden aangetoond dat deze rapporten zijn opgesteld door een instelling die voor het betreffende onderwerp voldoet aan de van toepassing zijnde accreditatienorm, te weten: - NEN-EN-ISO/IEC 17025 voor laboratoria - NEN-EN-ISO/IEC 17065 voor certificatie instellingen die producten certificeren Een instelling wordt geacht aan deze criteria te voldoen wanneer een accreditatiecertificaat voor het betreffende onderwerp kan worden overlegd, afgegeven door de Raad voor Accreditatie (RvA) of een accreditatieinstelling waarmee de RvA een overeenkomst van wederzijdse acceptatie heeft gesloten. Indien geen accreditatiecertificaat kan worden overlegd zal de certificatie instelling zelf beoordelen of aan de accreditatiecriteria is voldaan. 1.6 BB-aansluitdocument Op basis van deze richtlijn worden erkende BB-aansluitdocument afgegeven. De uitspraken in deze documenten zijn gebaseerd op hoofdstuk 3 van deze richtlijn. Op de website van de SKG-IKOB (www.skg-ikob.nl) staat het model van de af te geven BB-aansluitdocument vermeld die voor deze richtlijn van toepassing is. De af te geven BB-aansluitdocumenten moeten met dit model overeenkomen. Doordat wijzigingen van de indeling en/of teksten van de erkende BBaansluitdocumenten worden afgestemd met de HCB wordt voor die documenten
BRL 7500 d.d. 01-12-2015 pag. 6 van 21 tevens voldaan aan de eisen zoals gepubliceerd op de website van de Stichting Bouwkwaliteit (www.bouwkwaliteit.nl).
BRL 7500 d.d. 01-12-2015 pag. 7 van 21 2. Toetsingsonderzoek Voor afgifte van het BB-aansluitdocument wordt een toetsingsonderzoek uitgevoerd. 2.1 Start van het onderzoek De aanvrager geeft de prestaties van zijn product/systeem aan voor het opstellen van het BB-aansluitdocument en levert de daarvoor benodigde documenten en onderbouwing aan. Waar van toepassing verstrekt hij de nodige gegevens ten behoeve van het opstellen van de technische specificatie zoals die wordt opgenomen in het af te geven BB-aansluitdocument. 2.2 Toetsingsonderzoek Ten behoeve van het opstellen van het BB-aansluitdocument voert de certificatie instelling onderzoek uit. Tot het toetsingsonderzoek behoren: Nagegaan wordt of de gedeclareerde waarden van de Essentiële Kenmerken (zoals vermeld in de door de aanvrager versterkte prestatieverklaring) minimaal gelijkwaardig zijn aan de relevante voorwaarden zoals vastgelegd in hoofdstuk 3 van deze richtlijn. De certificatie instelling beoordeeld in hoeverre de onderbouwingen van de overige productkenmerken voldoen aan de voorwaarden zoals vermeld in paragraaf 1.5.2 en of de overige productkenmerken minimaal gelijkwaardig zijn aan de relevante voorwaarden zoals zijn vastgelegd in hoofdstuk 3 van deze richtlijn. Op basis van bovenstaande documenten en onderbouwingen van de productkenmerken bepaald en/of beoordeeld de certificatie instelling de prestaties in de toepassing in relatie tot het Bouwbesluit. Vaststelling van de toepassingsvoorwaarden 2.3 Verlening BB-aansluitdocument De resultaten van het toetsingsonderzoek worden door de certificatie instelling vastgelegd in een dossier. Het dossier moet aan de volgende eisen voldoen: Volledigheid; het dossier doet een uitspraak over alle in de richtlijn gestelde eisen Traceerbaarheid; de bevindingen waarop uitspraken zijn gebaseerd moeten traceerbaar zijn vastgelegd De beslissing over verlening van een BB-aansluitdocument moet plaats vinden door een daartoe gekwalificeerde beslisser, die niet zelf bij het toetsingsonderzoek betrokken is geweest. Op basis van de beoordeling wordt door de beslisser besloten of het BB-aansluitdocument kan worden verleend of dat aanvullende gegevens en/of onderzoeken vereist zijn voordat het BB-aansluitdocument kan worden verleend. De beslissing moet traceerbaar zijn vastgelegd. Door het verlenen van het BB-aansluitdocument spreekt de certificatie instelling het gerechtvaardigd vertrouwen uit dat: De niet-dragende binnenwanden de prestaties in de toepasing leveren zoals opgenomen in het BB-aansluitdocument, mits wordt voldaan aan de in het BBaansluitdocument omschreven voorwaarden, en daarmee voldoen aan de eisen in het Bouwbesluit.
BRL 7500 d.d. 01-12-2015 pag. 8 van 21 2.4 Geldigheidsduur BB-aansluitdocument Zolang het BB-aansluitdocument geldig is mag de producent hiervan gebruik maken om aan te tonen dat het product/systeem voldoet aan de in het BB-aansluitdocument opgenomen bepalingen van het Bouwbesluit. De geldigheidsduur van het BB-aansluitdocument wordt geregeld in de reglementen van de certificatie- instelling maar is niet langer dan 5 jaar. Na beëindiging van de geldigheid van het BB-aansluitdocument vindt door de certificatie-instelling een herbeoordeling van het product en de aansluiting met het Bouwbesluit plaats. Bij tussentijdse wijziging van het Bouwbesluit beoordeelt de certificatie-instelling de gevlogen ervan en past, daar waar nodig, het BB-aansluitdocument daarop aan.
BRL 7500 d.d. 01-12-2015 pag. 9 van 21 3 Prestaties in de toepassing In dit hoofdstuk zijn de prestatie-eisen opgenomen, waaraan een niet-dragende binnenwand moet voldoen, evenals de bepalingsmethoden om vast te stellen dat aan de eisen wordt voldaan. 3.1 Aansluittabel Bouwbesluit In de onderstaande tabel zijn de eisen vanuit het Bouwbesluit opgenomen die aan bouwdelen waarin het product is verwerkt worden gesteld. In het af te geven BBaansluitdocument dient de aansluittabel te worden overgenomen zoals is opgenomen in bijlage A van deze richtlijn. Aansluittabel nieuwbouw Beschouwde afdelingen van het Bouwbesluit Afdeling Artikel; Leden Algemene sterkte van de bouwconstructie 2.1 2.2, 2.3 en 2.4; 1a t/m e,2 Beperking van het ontstaan van een 2.8 2.57, 2.58 brandgevaarlijke situatie (facultatief) Beperking van het ontwikkelen van brand en rook 2.9 2.67 en 2.70 Beperking van uitbreiding van brand (facultatief) 2.10 2.84 Verdere beperking van uitbreiding van brand en 2.11 2.94; 1-2 beperking van verspreiding van rook (facultatief) Beperking van galm (facultatief) 3.3 3.13 Geluidwering tussen ruimten, nieuwbouw (facultatief) 3.4 3.16, 3.17 en 3.17a Wering van vocht (facultatief) 3.5 3.21; 3 en 3.23, Bescherming tegen ratten en muizen (facultatief) 3.10 3.69; 3 Energiezuinigheid, nieuwbouw (facultatief) 5.1 5.3; 3 en 5 en 5.4 3.2 Technische bouwvoorschriften uit het oogpunt van veiligheid 3.2.1 ALGEMENE STERKTE VAN DE BOUWCONSTRUCTIE; BB-AFD. 2.1 Prestatie-eisen Niet-dragende binnenwanden in hun toepassing moeten voldoen aan de prestatieeisen zoals aangewezen in BB-art. 2.2, BB-art. 2.3 en BB-art. 2.4, leden 1a t/m e en 2. Grenswaarde Een vloerafscheiding bezwijkt gedurende de in NEN-EN 1990 bedoelde ontwerplevensduur niet bij de fundamentele en buitengewone belastingscombinaties als bedoeld in NEN-EN 1990. Daarbij wordt uitgegaan van stootbelastingen als bedoeld in NEN-EN 1991-1, inclusief nationale bijlage. Bepalingsmethode Belastingen op niet-dragende binnenwanden worden bepaald volgens NEN-EN 1990, inclusief nationale bijlage, en NEN-EN 1991-1, inclusief nationale bijlage. De prestaties van de bouwconstructies, toegepast in niet-dragende binnenwanden dient te worden bepaald overeenkomstig de in tabel 1 van toepassing zijnde normen.
BRL 7500 d.d. 01-12-2015 pag. 10 van 21 Tabel 1 Type constructie Belastingen overeenkomstig Prestaties bepaald overeenkomstig Beton constructie NEN-EN 1992-1-1* Staalconstructie NEN-EN 1993-1-1* Staal-beton constructie NEN-EN 1990 * en NEN-EN 1991-1/3/4/5/7 * NEN-EN 1994-1-1* Houtconstructie NEN-EN 1995-1-1 * Aluminiumconstructie NEN-EN 1999-1-1* Glasconstructie NEN 2608 * inclusief nationale bijlage Toelichting Conform de nationale bijlage NEN-EN1991-1-1 art. 6.4 dienen statische horizontale belastingen te zijn aanschouwd conform bijlage NB.A. en stootbelastingen te zijn aanschouwd conform bijlage NB.B. Ingevolge bijlage NB.A. tabel NB.6 dient hierbij afhankelijk van de toepassing ook rekening te worden gehouden met de volgende belastingen: een stootbelasting van 0,5 knm; een gelijkmatig verdeelde belasting (q rep ) van 0,5 kn/m tot 3 kn/m; een geconcentreerde belasting (F rep ) van 1 kn. Met betrekking tot het bestand zijn tegen windbelasting is NEN-EN 1991-1-4, paragraaf 5.2 van belang. Toetsingsonderzoek Aan de hand van aan te leveren berekeningen wordt gecontroleerd of de uitgangspunten voor de berekening (belastingen, belastingfactoren, materiaalfactoren, etc.) alsmede de berekening zelf correct zijn en overeenstemmen met de daarvoor aangewezen normen. Ten behoeve van de stootbelasting kunnen beproevingsresultaten worden aangeleverd in overeenstemming met de nationale bijlage van NEN-EN 1991-1-1, bijlage NB.B. BB-aansluitdocument Het BB-aansluitdocument specificeert de materiaaleigenschappen, de afmetingen van constructie-onderdelen en de toe te passen verbindingsmiddelen (middels tekst en/of tekeningen) welke benodigd zijn voor (het opstellen van) de berekeningen. Het BB-aansluitdocument vermeldt onder welke voorwaarden niet-dragende binnenwanden in hun toepassing voldoen of vermeldt dat de certificaathouder berekeningen en tekeningen maakt op projectniveau.
BRL 7500 d.d. 01-12-2015 pag. 11 van 21 3.2.2 BEPERKING VAN HET ONTSTAAN VAN EEN BRANDGEVAARLIJKE SITUATIE BB-AFD. 2.8, (FACULTATIEF) Prestatie-eisen BB-artikelen 2.57 en 2.58 Niet-dragende binnenwanden moeten in hun toepassing voldoen aan de prestatieeisen zoals aangewezen in BB-art.2.57 en 2.58. Grenswaarde Artikel 2.57 Stookplaats Materiaal, toegepast ter plaatse van of in de nabijheid van een stookplaats van een gebruiksfunctie voldoet aan brandklasse A1 volgens NEN-EN 13501-1, indien: a. ter plaatse van of in de nabijheid van die stookplaats een intensiteit van de warmtestraling kan optreden, die, bepaald volgens NEN 6061, groter is dan 2 kw/m², of b. in het materiaal een temperatuur kan optreden, die, bepaald volgens NEN 6061, hoger is dan 90ºC. Artikel 2.58 Schacht, koker of kanaal 1 Materiaal toegepast aan de binnenzijde van een schacht, koker of een kanaal grenzend aan meer dan een brandcompartiment of subbrandcompartiment met een inwendige doorsnede groter dan 0,015 m 2 voldoet aan brandklasse A2, bepaald volgens NEN-EN 13501-1. 2 Het eerste lid is niet van toepassing op: a. een schacht die uitsluitend is bestemd voor een of meer boven elkaar gelegen toiletruimten of badruimten die niet door andere ruimten voert; b. ten hoogste 5% van de totale oppervlakte van de in dat lid bedoelde binnenzijde, en c. het materiaal van een constructie- of installatieonderdeel dat wordt omsloten door een in dat lid bedoelde schacht, koker of kanaal. Bepalingsmethode De brandklasse dient te worden bepaald volgens NEN-EN 13501-1. Toetsingsonderzoek De certificatie-instelling controleert of de prestaties met betrekking tot de brandklasse van de niet-dragende binnenwanden in al zijn onderdelen in de toepassing voldoen aan de in het Bouwbesluit genoemde eisen. BB-aansluitdocument. Het BB-aansluitdocument vermeldt dat de niet-dragende binnenwanden in al zijn onderdelen in hun toepassing voldoen aan de in het Bouwbesluit genoemde eisen. 3.2.3 BEPERKING VAN HET ONTWIKKELEN VAN BRAND EN ROOK; BB-AFD. 2.9 Prestatie-eisen BB-artikelen 2.67 en 2.70 Een zijde van een constructieonderdeel die grenst aan de binnenlucht moet voldoen aan de prestatie-eisen zoals aangewezen in BB-art. 2.67 en 2.70. Grenswaarde Voor niet-dragende binnenwanden geldt voor het oppervlak dat grenst aan de binnenlucht de brandklasse volgens tabel 2.66 van het Bouwbesluit en rookklasse s2.
BRL 7500 d.d. 01-12-2015 pag. 12 van 21 Bepalingsmethode De brandklasse en rookklasse dienen bepaald te worden overeenkomstig NEN-EN 13501-1. Toetsingsonderzoek De certificatie-instelling controleert of de prestaties met betrekking tot de brandklasse van de niet-dragende binnenwand in de toepassing voldoet aan de in het Bouwbesluit genoemde eisen. BB-aansluitdocument Het BB-aansluitdocument vermeldt dat de niet-dragende binnenwanden in hun toepassing voldoen aan de in het Bouwbesluit genoemde eisen. 3.2.4 BEPERKING VAN UITBREIDING VAN BRAND; BB-AFD. 2.10, (FACULTATIEF) Prestatie-eisen BB-artikel 2.84 Niet-dragende binnenwanden, gelegen in een branduitbreidingstraject, moeten voldoen aan de prestatie-eisen zoals aangewezen in artikel 2.84;1-4. Grenswaarde De weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (WBDBO) van een brandcompartiment naar een ander brandcompartiment, naar een besloten ruimte waardoor een extra beschermde vluchtroute voert, naar een niet besloten veiligheidsvluchtroute en naar een liftschacht van een brandweerlift is ten minste 60 minuten. In afwijking van het bovenstaande kan worden volstaan met 30 minuten: Voor woonfuncties (niet zijnde een woonwagen): a. tussen een brandcompartiment en een besloten ruimte waardoor een extra beschermde vluchtroute voert, of b. indien de volgens NEN 6090 bepaalde permanente vuurbelasting van het brandcompartiment niet groter is dan 500 MJ/m², en in het gebouw geen vloer van een verblijfsgebied hoger ligt dan 7 m boven het meetniveau. Voor andere gebruiksfuncties (niet zijnde een celfunctie of een gezondheidszorgfunctie met bedgebied): indien de hiervoor bedoelde besloten ruimten op hetzelfde perceel liggen, en in het gebouw geen vloer van een gebruiksgebied hoger ligt dan 5 m boven het meetniveau. Voor tijdelijke bouw. Bepalingsmethode De WBDBO dient te worden bepaald volgens NEN 6068. NEN 6068 maakt voor de bepaling van de weerstand tegen branddoorslag tussen ruimten gebruik van de brandwerendheid van scheidingsconstructies bepaald volgens hoofdstuk 4 van NEN 6069. Toetsingsonderzoek Gecontroleerd wordt of de opgegeven prestaties met betrekking tot de WBDBO of de brandwerendheid van de niet-dragende binnenwanden juist zijn. BB-aansluitdocument Het BB-aansluitdocument vermeldt dat de niet-dragende binnenwanden in hun toepassing voldoen aan de in het Bouwbesluit genoemde eisen. Toelichting: Indien de brandwerendheid bekend is, dient de ontwerper van het gebouw (mede met gebruikmaking van andere parameters) de
BRL 7500 d.d. 01-12-2015 pag. 13 van 21 verschillende waarden van de WBDBO te bepalen en na te gaan of aan de eisen wordt voldaan. Het BB-aansluitdocument geeft voor toepassingsvoorbeelden (details en doorsneden) de brandwerendheid van de wanden, bepaald volgens NEN 6069, waarmee aan de gestelde eisen kan worden voldaan. Het BB-aansluitdocument kan toepassingsvoorbeelden (details en doorsneden) geven met de bijbehorende WBDBO, die voldoen aan de gestelde eisen. Het BB-aansluitdocument kan vermelden dat de producent tekeningen en/of berekeningen maakt die voldoen aan de gestelde eisen. De WBDBO is ten minste 30 minuten. Toelichting: Indien constructiedelen zoals deuren en/of binnenpuien geen deel uitmaken van het wandsysteem, kan niet worden vastgesteld of aan de WBDBO-eisen wordt voldaan. In dat geval dienen voorwaarden te worden gegeven waarmee wel aan de eisen kan worden voldaan. 3.2.5 VERDERE BEPERKING VAN UITBREIDING VAN BRAND EN BEPERKING VAN VERSPREIDING VAN ROOK; BB-AFD. 2.11 (FACULTATIEF) Prestatie-eisen BB-artikel 2.94 Niet-dragende binnenwanden moeten in hun toepassing voldoen aan de prestatieeisen zoals aangewezen in artikel 2.94 lid 1 en 2. Grenswaarde De weerstand tegen branddoorslag (WBD) van een subbrandcompartiment naar een andere ruimte in het brandcompartiment is ten minste 20 minuten, waarbij voor de bepaling van de brandwerendheid met betrekking tot de scheidende functie van een scheidingsconstructie uitsluitend rekening wordt gehouden met het beoordelingscriterium vlamdichtheid met betrekking op de afdichting. Toelichting: Deze eis heeft betrekking op de weerstand tegen rookdoorgang en daarmee op de vloeren en wanden, inclusief deuren e.d., tussen een subbrandcompartiment en een verkeersruimte waardoor een beschermde vluchtroute voert. De weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (WBDBO) van een beschermd subbrandcompartiment naar een andere ruimte in het brandcompartiment is ten minste 30 minuten. Toelichting: Deze eis heeft met name betrekking op de weerstand tegen branddoorslag en daarmee op de vloeren en wanden, inclusief deuren e.d., tussen een beschermd subbrandcompartiment en een andere ruimte. Bepalingsmethode De WBD en de WBDBO dienen te worden bepaald volgens NEN 6068. NEN 6068 maakt voor de bepaling van de WBD en de WBDBO tussen ruimten gebruik van de brandwerendheid van scheidingsconstructies bepaald volgens hoofdstuk 4 van NEN 6069. Toetsingsonderzoek Gecontroleerd wordt of de opgegeven prestaties van de niet-dragende binnenwanden met betrekking tot de brandwerendheid juist zijn. BB-aansluitdocument Het BB-aansluitdocument vermeldt dat de niet-dragende binnenwanden in hun
BRL 7500 d.d. 01-12-2015 pag. 14 van 21 toepassing voldoen aan de in het Bouwbesluit genoemde eisen. Het BB-aansluitdocument kan toepassingsvoorbeelden (details en doorsneden) geven met de bijbehorende WBDBO, die in hun toepassing voldoen aan de gestelde eisen. Het BB-aansluitdocument kan vermelden dat de producent berekeningen en tekeningen maakt die in hun toepassing voldoen aan de gestelde eisen. 3.3 Technische bouwvoorschriften uit het oogpunt van gezondheid 3.3.1 BEPERKING VAN GALM, NIEUWBOUW; BB-AFD 3.3 (FACULTATIEF) Prestatie-eisen BB-artikel 3.13 De totale geluidsabsorptie van een besloten gemeenschappelijke verkeersruimte die grenst aan een niet-gemeenschappelijke ruimte van een woonfunctie dient te voldoen aan artikel 3.13. Grenswaarde De totale geluidsabsorptie met een getalswaarde, uitgedrukt in m2, is niet kleiner dan 1/8 van de getalswaarde van de inhoud van die ruimte, uitgedrukt in m3, in elk van de octaafbanden met middenfrequenties van 250, 500, 1.000 en 2.000 Hz. Bepalingsmethode De totale geluidsabsorptie wordt bepaald overeenkomstig NEN 12354-6. Toetsingsonderzoek Gecontroleerd wordt of de opgegeven prestaties van de niet-dragende binnenwanden met betrekking tot de brandwerendheid juist zijn. BB-aansluitdocument Het BB-aansluitdocument vermeldt voor toepassingsvoorbeelden de bijdrage aan de totale geluidsabsorptie. 3.3.2 GELUIDWERING TUSSEN RUIMTEN VAN VERSCHILLENDE GEBRUIKSFUNCTIES, NIEUWBOUW; BB-AFD. 3.4, (FACULTATIEF) Prestatie-eisen BB-artikelen 3.16, 3.17 en 3.17a Op scheidingsconstructies van een gebouw zijn de artikelen 3.16, 3.17 en 3.17a van toepassing. Grenswaarde Het karakteristieke lucht-geluidniveauverschil voor de geluidsoverdracht van een besloten ruimte naar een verblijfsgebied van een aangrenzende gebruiksfunctie is niet kleiner dan 52 db. Betreft het een aangrenzende woonfunctie en daarin een besloten ruimte die niet in een verblijfsgebied ligt, dan is de grenswaarde 47 db. Het gewogen contact-geluidniveau voor de geluidsoverdracht van een besloten ruimte naar een verblijfsgebied van een aangrenzende gebruiksfunctie is niet groter dan 59 db. Betreft het een aangrenzende woonfunctie en daarin een besloten ruimte die niet in een verblijfsgebied ligt, dan is de grenswaarde 64 db. Voor woonfuncties zijn de grenswaarden respectievelijk 54 db en 59 db (strengere eis). Bovenstaande eisen zijn niet van toepassing op de geluidsoverdracht van een nevenfunctie van een woonfunctie naar die woonfunctie, als zij op hetzelfde perceel zijn gelegen.
BRL 7500 d.d. 01-12-2015 pag. 15 van 21 Bovenstaande eisen zijn, bij verschillende gebruiksfuncties op hetzelfde perceel, niet van toepassing op de geluidsoverdracht tussen twee gemeenschappelijke ruimten en tussen gemeenschappelijke verkeersruimten en bergingen. Binnen een woonfunctie, tussen twee verblijfsruimten is het karakteristieke luchtgeluidniveauverschil voor de geluidsoverdracht niet kleiner dan 32 db en het gewogen contact-geluidniveau niet groter dan 79 db. Deze twee eisen gelden niet indien de verblijfsruimten met elkaar in open verbinding staan, of indien de ene verblijfsruimte vanuit de andere rechtstreeks bereikbaar is door een deuropening. Bepalingsmethode Het karakteristieke lucht-geluidniveauverschil en het gewogen contact-geluidniveau worden bepaald volgens NEN 5077. Toetsingsonderzoek Gecontroleerd wordt of de opgegeven prestaties van de scheidingsconstructies juist zijn. BB-aansluitdocument Het BB-aansluitdocument vermeldt de prestaties van niet-dragende binnenwanden in hun toepassing die voldoen aan de gestelde eisen. Het BB-aansluitdocument geeft toepassingsvoorbeelden, die aan de gestelde eisen voldoen. Het karakteristieke lucht-geluidniveauverschil voor de geluidsoverdracht is niet kleiner dan 32 db en het gewogen contact-geluidniveau is niet groter dan 79 db. 3.3.3 WERING VAN VOCHT, BB-AFD. 3.5, (FACULTATIEF) Prestatie-eisen, BB-artikelen 3.21, 3.22 en 3.23 Voor niet-dragende binnenwanden in hun toepassing zijn de artikelen 3.21, 3.22 en 3.23 van toepassing. Grenswaarde De inwendige scheidingsconstructie van een verblijfsgebied, een toiletruimte of een badruimte, voor zover die scheidingsconstructie niet grenst aan een ander verblijfsgebied, een andere toiletruimte of een andere badruimte, dient waterdicht te zijn. De wateropname mag op de in artikel 3.23 van het Bouwbesluit gespecificeerde plaatsen van een scheidingsconstructie gemiddeld niet groter zijn dan 0,01 kg/(m².s 1/2 ) en op geen enkele plaats groter dan 0,2 kg/(m².s 1/2 ). Een scheidingsconstructie waarvoor een warmteweerstand als bedoeld in artikel 5.3 van het Bouwbesluit geldt, heeft aan de zijde die grenst aan een verblijfsgebied een volgens NEN 2778 bepaalde factor van de temperatuur van de binnenoppervlakte, die niet kleiner is dan de in tabel 3.20 van het Bouwbesluit aangegeven waarde. Bepalingsmethode De waterdichtheid van de scheidingsconstructie en de wateropname dienen te worden bepaald volgens NEN 2778. De factor van de temperatuur van de binnenoppervlakte dient bepaald te worden volgens NEN 2778.
BRL 7500 d.d. 01-12-2015 pag. 16 van 21 Toetsingsonderzoek Gecontroleerd wordt of de opgegeven prestaties van de scheidingsconstructies juist zijn. BB-aansluitdocument Het BB-aansluitdocument vermeldt de prestaties van niet-dragende binnenwanden in hun toepassing die voldoen aan de gestelde eisen. Het BB-aansluitdocument kan toepassingsvoorbeelden geven van niet-dragende binnenwanden die waterdicht zijn en kan de wateropname en de factor van de temperatuur van de binnenoppervlakte specificeren. 3.3.4 BESCHERMING TEGEN RATTEN EN MUIZEN, BB-AFD. 3.10, (FACULTATIEF) Prestatie-eisen, BB-artikel 3.69 Voor niet-dragende binnenwanden in hun toepassing is artikel 3.69 van toepassing. Grenswaarde Een inwendige scheidingsconstructie die de scheiding vormt met een gebruiksfunctie waarop het eerste lid van artikel 3.69 van het Bouwbesluit niet van toepassing is mag geen openingen hebben die breder zijn dan 0,01 m. Toetsingsonderzoek Gecontroleerd wordt of de opgegeven prestaties van de niet-dragende binnenwanden als scheidingsconstructie juist zijn. BB-aansluitdocument Het BB-aansluitdocument vermeldt de prestaties van niet-dragende binnenwanden in hun toepassing die voldoen aan de gestelde eisen. Toelichting: Niet-dragende binnenwanden kunnen een afscheiding vormen tussen een gebruiksgebied en een verblijfsgebied waarbij de niet-dragende binnenwand als buitenwand wordt beschouwd. Een voorbeeld hiervan is een niet-dragende scheidingswand tussen een berging en een woning. 3.4 Technische bouwvoorschriften uit het oogpunt van energiezuinigheid en milieu, nieuwbouw 3.4.1 ENERGIEZUINIGHEID, NIEUWBOUW, BB-AFD. 5.1, (FACULTATIEF) Prestatie-eisen, BB-artiekel 5.3 Voor niet-dragende binnenwanden in hun toepassing zijn artikel 5.3 van toepassing. Grenswaarde De warmteweerstand R c van een inwendige scheidingsconstructie die de scheiding vormt tussen een verblijfsgebied, een toiletruimte of een badruimte, en een ruimte die niet wordt verwarmd of die wordt verwarmd voor uitsluitend een ander doel dan het verblijven van personen, dient ten minste gelijk te zijn aan de in tabel 5.1 van het Bouwbesluit gegeven waarde. Toelichting: Het betreft hierbij de equivalente warmteweerstand waarbij het positieve effect van de aangrenzende ruimte mag worden meegenomen.
BRL 7500 d.d. 01-12-2015 pag. 17 van 21 Bepalingsmethode De warmteweerstand van de niet-dragende binnenwanden dient te worden bepaald volgens NEN 1068. Toetsingsonderzoek Gecontroleerd wordt of de opgegeven prestaties van de niet-dragende binnenwanden juist zijn. BB-aansluitdocument Het BB-aansluitdocument vermeldt de prestaties van niet-dragende binnenwanden in hun toepassing die voldoen aan de gestelde eisen. In het BB-aansluitdocument kan de waarde van de warmteweerstand R c worden vermeld, met de relevante producteigenschappen van de geïsoleerde scheidingsconstructie. Toelichting: Voor het bepalen van de equivalente warmteweerstand waarbij het positieve effect van de aangrenzende ruimte mag worden meegenomen zal per project vastgesteld moeten worden wat de vereiste warmte weerstand van de niet-dragende binnenwand moet zijn.
BRL 7500 d.d. 01-12-2015 pag. 18 van 21 4. Eisen aan de certificatie instelling 4.1 Algemeen De certificatie instelling moet voor het toepassingsgebied (paragraaf1.2) van deze richtlijn beschikken over een accreditatie door de Raad voor Accreditatie op basis van NEN-EN-ISO/IEC 17065. De certificatie-instelling moet beschikken over een reglement, of een daaraan gelijkwaardig document, waarin de algemene regels zijn vastgelegd die bij toetsingsonderzoek worden gehanteerd. In het bijzonder zijn dit: De algemene regels voor het uitvoeren van het toetsingsonderzoek, te onderscheiden naar: De wijze waarop aanvragers worden geïnformeerd over de behandeling van een aanvraag; De uitvoering van het onderzoek; De beslissing naar aanleiding van het uitgevoerde onderzoek; De regels bij beëindiging van een BB-aansluitdocument; De mogelijkheid tot het instellen van beroep tegen beslissingen of maatregelen van de certificatie-instelling. 4.2 Personeel betrokken bij het toetsingsonderzoek Het bij het toetsingsonderzoek betrokken personeel is te onderscheiden naar: Deskundige: belast met het uitvoeren van het toetsingsonderzoek en de beoordeling van de rapporten van keurmeesters/ laboranten Reviewer: de beoordeling van de uitvoerder vooronderzoek en controleur; beslissingen over de noodzaak tot het treffen van corrigerende maatregelen Beslisser: belast met het nemen van beslissingen naar aanleiding van uitgevoerde toetsingsonderzoeken, voortzetting van certificatie naar aanleiding van uitgevoerde controles. 4.3 Kwalificatie-Eisen Personeel betrokken bij het traject van het toetsingsonderzoek moet aantoonbaar gekwalificeerd zijn voor het uitvoeren van de benodigde werkzaamheden. Met betrekking tot opleiding, expertise/ervaring gelden de volgende kwalificatie-eisen: Personeel toetsingsonderzoek Opleiding Kennis en Ervaring Certificatiedeskundige / HBO-niveau Bouwkundig of andere type opleiding of gelijkwaardig reviewer Productie en toepassing bouwsystemen voor (niet-dragende) binnenwanden Minimaal 2 jaar relevante werkervaring Beslisser HBO-niveau Managementervaring of gelijkwaardig Certificatie of gelijkwaardig Accreditatiecriteria of gelijkwaardig Kennis van relevante toetsingssystematiek Het bij het toetsingsonderzoek betrokken personeel moet aantoonbaar zijn gekwalificeerd door toetsing van opleiding en ervaring aan bovenvermelde eisen. Indien kwalificatie plaatsvindt op grond van afwijkende criteria, moet dit schriftelijk zijn vastgelegd.
BRL 7500 d.d. 01-12-2015 pag. 19 van 21 5. Documenten lijst Lijst van documenten zoals vermeld in deze richtlijn Bouwbesluit 2012 Stb. 2011 416, 676; Stb. 2012,125, 256, 441, 643; Stb.2013, 75, 244, 462; Stb. 2014, 51, 211, 232, 233, 333, 342, 358, 539; Stb. 2015 92 en de Ministeriële Regelingen Stcrt. 2011, 23914; Stcrt. 2012, 13245 Stcrt. 2013, 5457, 16919; Stcrt. 2014, 4057, 34076, 37003 NEN 1068 2012 Thermische isolatie van gebouwen Rekenmethoden, inclusief correctieblad C1:2014 NEN 2608 2011 Vlakglas voor gebouwen Weerstand tegen windbelasting Eisen en bepalingsmethode, NEN 2778 1991 Vochtwering in gebouwen Bepalingsmethoden, inclusief wijzigingsblad A4:20011 NEN 5077 2011 Geluidwering in gebouwen Bepalingsmethoden voor de grootheden voor luchtgeluidisolatie, contactgeluidisolatie, geluidwering van scheidingsconstructies en geluidniveaus veroorzaakt door installaties inclusief correctieblad C1:2008/C2:2011 NEN 6068 2008 Bepaling van de weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag tussen ruimten inclusief correctieblad C1:2011 NEN 6075 2011 Bepaling van de weerstand tegen rookdoorgang tussen ruimten NEN-EN 12354-6 2004 Geluidwering in gebouwen - Berekening van de akoestische eigenschappen van gebouwen met de eigenschappen van bouwelementen - Deel 6: Geluidabsorptie in gesloten ruimten NEN-EN 13501-1 2007 Brandclassificatie van bouwproducten en bouwdelen Deel 1: Classificatie op grond van resultaten van beproevingen van het brandgedrag, inclusief wijzigingsblad A1:2009 NEN-EN-ISO/IEC 17025 2005 Algemene eisen voor de bekwaamheid van beproevings- en kalibratielaboratoria, inclusief correctieblad C1:2007 NEN-EN-ISO/IEC 17065:2012 Conformiteitsbeoordeling - Eisen voor certificatie-instellingen die certificaten toekennen aan producten, processen en diensten ETAG 003:1998 GUIDELINE FOR EUROPEAN TECHNICAL APPROVAL for INTERNAL PARTITION KITS FOR USE AS NON-LOADBEARING WALLS, Amended January 2012 Eurocodes NEN-EN 1990+A1+A1/C2:2011 Eurocode Grondslagen van het constructief ontwerp, inclusief nationale bijlage NB:2011 NEN-EN 1991-1-1+C1:2011 Eurocode 1: Belastingen op constructies Deel 1-1: Algemene belastingen Volumieke gewichten, eigengewicht en opgelegde belastingen voor gebouwen, inclusief nationale bijlage NB:2011 NEN-EN 1992-1-1+C2:2011 Eurocode 2: Ontwerp en berekening van betonconstructies Deel 1-1: Algemene regels en regels voor gebouwen, inclusief nationale bijlage NB:2011 NEN-EN 1993-1-1+C2:2011 Eurocode 3: Ontwerp en berekening van staalconstructies Deel 1-1: Algemene regels en regels voor gebouwen, inclusief nationale bijlage NB:2011 NEN-EN 1994-1-1+C1:2011 Eurocode 4: Ontwerp en berekening van staal-betonconstructies Deel 1-1: Algemene regels en regels voor gebouwen, inclusief nationale bijlage NB:2007 NEN-EN 1995-1-1+C1+A1:2011 Eurocode 5: Ontwerp en berekening van houtconstructies Deel 1-1: Algemeen Gemeenschappelijke regels en regels voor gebouwen, inclusief nationale bijlage NB:2011 NEN-EN 1996-1-1+C1:2011 Eurocode 6: Ontwerp en berekening van constructies van metselwerk Deel 1-1: Algemene regels voor constructies van gewapend en ongewapend metselwerk, inclusief nationale bijlage NB:2011 NEN-EN 1999-1-1+A1:2011 Eurocode 9: Ontwerp en berekening van aluminiumconstructies Deel 1-1: Algemene regels, inclusief nationale bijlage NB:2011
BRL 7500 d.d. 01-12-2015 pag. 20 van 21 BIJLAGE A: Bouwbesluit aansluittabel Bouwbesluit aansluittabel zoals op te nemen in het BB-aansluitdocument Nr afdeling grenswaarde / bepalingsmethode prestaties volgens NL-BB aansluitdocument 2.1 Algemene sterkte van de bouwconstructie 2.8 Beperking van het ontstaan van een brandgevaarlijke situatie 2.9 Beperking van ontwikkeling van brand en rook 2.10 Beperking van uitbreiding van brand 2.11 Verdere beperking van uitbreiding van brand en beperking van verspreiding van rook Uiterste grenstoestand, bepaling volgens NEN-EN 1990-serie Brandklasse A1 volgens NEN-EN 13501-1 (nieuwbouw) Onbrandbaar volgens NEN 6064 (verbouw) Bijdrage brandvoortplanting ten minste brandklasse D en rookklasse S 2 volgens NEN-EN 13501-1 (nieuwbouw) Bijdrage brandvoortplanting ten minste brandklasse 4 volgens NEN 6065 en rookdichtheid bij rookproductie van ten hoogste 10 m -1 volgens NEN 6066 (verbouw) WBDBO ten minste 30 minuten volgens NEN 6068 WBDBO ten minste 30 minuten volgens NEN 6068 Toepassingsvoorbeelden met vermelding van prestaties die voldoen aan de gestelde eisen* Toepassingsvoorbeelden met vermelding brandklasse* Toepassingsvoorbeelden met vermelding brandklasse en rookklasse* Toepassingsvoorbeelden met vermelding van voldoen aan de gestelde eisen* Toepassingsvoorbeelden met vermelding van voldoen aan de gestelde eisen* 3.3 Beperking van galm Geluidsabsorptie (in m 2 ) ⅛⅛ * inhoud ruimte (in m 3 ) volgens NEN-EN 12354-6 Toepassingsvoorbeelden met vermelding van prestaties* 3.4 Geluidwering tussen ruimten van verschillende gebruiksfuncties De totale geluidsabsorptie van een besloten gemeenschappelijke verkeersruimte die grenst aan een niet-gemeenschappelijke ruimte van een woonfunctie heeft een geluidsabsorptie met een getalswaarde, uitgedrukt in m², die niet kleiner is dan 1/8 van de getalswaarde van de inhoud van die ruimte, uitgedrukt in m³, in elk van de octaafbanden met middenfrequenties van 250, 500, 1.000 en 2.000 Hz. Een grenswaarde specifiek voor nietdragende binnenwanden kan niet worden vastgesteld. Het karakteristieke luchteluidniveauverschil bepaald volgens NEN 5077. Verblijfruimte woonfunctie naar andere verblijfsruimte van dezelfde woonfunctie, D nt,a,k, niet kleiner dan 32 db Besloten ruimte naar verblijfsgebied, D nt,a,k, niet kleiner dan 47 db Besloten ruimte naar niet in verblijfsgebied gelegen besloten ruimte, D nt,a,k, niet kleiner dan 52 db Toepassingsvoorbeelden met vermelding van voldoen aan de gestelde eisen*
BRL 7500 d.d. 01-12-2015 pag. 21 van 21 Nr afdeling grenswaarde / bepalingsmethode prestaties volgens NL-BB aansluitdocument Het gewogen contact-geluidniveau bepaald volgens NEN 5077. Toepassingsvoorbeelden met vermelding van voldoen aan de gestelde eisen* Woonfunctie Verblijfsruimte naar andere verblijfsruimte van dezelfde woonfunctie, L nt,a,k, niet groter dan 79 db Besloten ruimte naar verblijfsgebied, L nt,a,k, niet groter dan 54 db Besloten ruimte naar niet in verblijfsgebied gelegen besloten ruimte, L nt,a,k, niet groter dan 59 db Overige gebruiksfuncties Besloten ruimte naar verblijfsgebied, L nt,a,k, niet groter dan 59 db Besloten ruimte naar niet in verblijfsgebied gelegen besloten ruimte, L nt,a,k, niet groter dan 64 db 3.5 Wering van vocht Waterdicht bepaald volgens NEN 2778 Toepassingsvoorbeelden met vermelding van voldoen aan de gestelde eisen* Factor van de temperatuur van de binnenoppervlakte ten minste 0,5 of 0,65 bepaald volgens NEN 2778 Wateropname bepaald volgens NEN 2778 Toiletruimte of badruimte: Tot een hoogte van 1,2 m boven de vloer, wateropname gemiddeld 0,01 kg/(m².s 1/2 ) en overal 0,2 kg/(m².s 1/2 ) Ter plaatse van bad of douche: Over een lengte van ten minste 3m tot een hoogte van 2,1 m boven de vloer, wateropname gemiddeld 0,01 kg/(m².s 1/2 ) en overal 0,2 kg/(m².s 1/2 ) 3.10 Beperking tegen ratten en muizen Geen opening breder dan 0,01 m Toepassingsvoorbeelden met vermelding van voldoen aan de gestelde eisen 5.1 Energiezuinigheid Warmteweerstand bepaald volgens NEN 1068 Toepassingsvoorbeelden met vermelding van voldoen aan de gestelde eisen* Rc-waarde ten minste 4,5 m 2.K/W (nieuwbouw) Rc-waarde ten minste 2,5 m 2.K/W (nieuwbouw, woonwagens en verbouw, alle gebruiksfuncties) * Indien sprake van een Essentiële Kenmerk wordt aangegeven dat, voor de waarde opgenomen in het BBaansluitdocument, gebruik gemaakt is van de Prestatieverklaring behorende bij dat product.