1
Streefdoel Nulenergie voor een Voorbeeldgebouw Leefmilieu Brussel Nulenergie: Globe project, van droom naar werkelijkheid Esther Jakober Green Immo
Doelstelling van de presentatie Is de Nulenergiedoelstelling haalbaar voor vastgoedprojecten voor collectieve huisvesting? 3
Overzicht 1. Oorsprong / projectbeschrijving 2. Duurzame aspecten 3. Passief / Nulenergie 4. Financiële aspecten 5. Beperkingen van de «globale» nulenergie: WKK op biomassa 6. Ervaringsuitwisseling 4
1. Oorsprong / projectbeschrijving Bereidheid van de BH om een energie-efficiënt en economisch haalbaar project te ontwikkelen Projectoproep in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: beslissing om zo ver mogelijk te gaan in de «voorbeeldrol», binnen de perken van het redelijke «Duurzaamheids»aspect geïntegreerd in het geheel : passief nulenergie materialen - ontwerp 5
1. Oorsprong / projectbeschrijving Terrein verworven in juli 2007 Deelname aan de projectoproep van het BHG in september 2007 samen met «FHW architectes» Project financieel ondersteund als «voorbeeldgebouw» Vergunning verkregen in juli 2008: 2300m² in totaal gebouwd, 1540m² bewoonbare opp, 13 appartementen, 2 prof. oppervlakten Aanvang van de werken mei 2009 Voorlopige oplevering: 30 juni 2011, momenteel voor 2/3 in gebruik 6
1. Beschrijving 7
2. Duurzame aspecten Bouwwijze: de logische ecologische keuze = houtskelet Belangrijkste beperkingen 9
2. Duurzame aspecten «Zware» bouwonderdelen: Metselwerk in silico-kalksteen Prefab betonplaten 10
2. Duurzame aspecten Keuzecriteria - Ecologische aspecten: - grijze energie - Doeltreffendheid - Kost - recycleerbaarheid - welzijn van de bewoners - Erkende ecologisch label, code NIBE of analyse geval per geval Waterbeheer Elk bouwonderdeel wordt in detail bekeken Gemeenschappelijke voorzieningen Belangrijke aanwezigheid van aanplantingen Aandacht voor mobiliteit + 11
2. Duurzame aspecten 12
130 205 130 220 DN 16 0 DN 1 60 hauteur sous caisson 240 largeur cai sson 62 2 k W DN 12 5 DN 12 5 T GBT 3. Passief / Nulenergie Passief: -oriëntatie -compactheid 0 90m³ /h Meu ble bas LV 60m³/h HSP 270 HSFP 240 45 -bepaling van de verwarmde schil + four + hote int égré e -isolatie Logemen t 2 -strategie ivm speciale technieken gaine technique 1 Fr ig o bas tu bes en PE HD Ø32 mm HSP 270 HSFP 240 25m³/h HSP 270 HSFP 240 72m³/h HSP 270 échan geur g éother mique vase d'expansion module hydr aulique 45 45 45 13 130 205 130 205 175m³/h 175m³/h 130 205
kwh 3. Passief / Nulenergie gewoon verbruik t.o.v. verbruiken in een voorbeeldgebouw 300.000 250.000 200.000 ECS SWW 150.000 100.000 électricité Elektr chauffage Verwarm 50.000 0 14
3. Passief / Nulenergie Definitie Nulenergie!!!! - Nulenergie «verwarming» - Nulenergie primair Globe-gebouw - Bijna Nulenergie of Bijna energieneutraal (BEN) («nearly zero-energy» Europa) 15
3. Passief / Nulenergie Nulenergie primair Verminderen van de energiebehoeften Verlichting Liften Aansluiting en kwaliteit elektrische toestellen SWW: zuinige koppen, thermostatisch, Energieproductie Warmtekrachtkoppeling koolzaad - SWW - Elektriciteit Gas ter ondersteuning PV-installatie 16
3. Passief / Nulenergie Warmtekrachtkoppeling koolzaad: gemeenschappelijke centrale installatie Levert energie voor SWW en ter ondersteuning van de verwarming Levert elektriciteit aan de gemeenschappelijke delen en de GMV PV-installatie: 130m² (81 panelen) Verbruik koolzaad kwh Warmte 75 459 Productie PV kwh Electricteitsverbruik Kwh Elektriciteit 31 705-18 700 7 600 TOTAAL PE 21 432-50 490 20 500-8 558 kwh T CO2 4-7 3 0 17
4. Financiële aspecten In 1000 Nulenergie Passief Gewoon TOTAAL 2.923 17% 2.731 10% 2.493 Verschil: 430 238 m² bewoonbaar 1549 1549 1549 m² totaal bebouwd 2716 2716 2716 Totale opp, gewogen zonder circulatieruimte 2032,5 2032,5 2032,5 Kost per bewoonbare m² 1.887 278 1.763 154 1.609 Kost per m² (totaal) 1.076 158 1.006 88 918 Kost per gewogen m² 1.438 212 1.344 117 1.227 18
4. Financiële aspecten 500 400 300 Nulenergie 29 52 93 Passief 85 82 200 5 5 51 51 100 154 154 0-39 -54-100 total volledige isolation isolatie châssis Schrijnwerk tests Testen VMC GMV structure Draagstructuur portantepv + PV cogen Warmtekrachtkoppeling végétation Aanplantingen production/ Prod/distr distribution verwarming chauffage distribution Distributie chauffage verwarming 19
5 Financiële aspecten Zonder subsidies, payback tussen 14 en 16 jaar Rendement van de investering tussen 4.7% en 7.5%. In het geval van het Globe-project valt de rentabiliteit voor de koper nog hoger uit, gezien de volledige bijkomende kosten niet worden doorgerekend aan hem + premies en fiscale aftrekmogelijkheden 20
6. Zoom op de warmtekracht Jaarlijkse kost vandaag WKK koolzaad WKK gas Gasketel Jaarlijkse kost binnen 10 jaar WKK koolzaad WKK gas Gasketel Energiekost voor GSC in 11.042 4.528 7.635 11.042 4.528 7.635 GSC in -7.310-1.105 0 Energiekost na GSC in 3.732 3.423 7.635 11.042 4.528 7.635 Onderhoud 1.701 732 500 1.701 732 500 Totale jaarlijkse kost 5.433 4.155 8.135 12.743 5.260 8.135 Vershil t.o.v. gasketel -2.701-3.980 4.609-2.875 Vervanging motor na 25 000h 9.075 6.050 30.250 Aankoop WKK gas Levensduur van de motor in jaren 7 9 Bijkomende investeringskost in 66.550 60.500 Energiepremie in -10.000-10.000 Totale bijkomende investeringskost 56.550 50.500 Payback 21 13 11 Primair energieverbruik in kwh 936 97.384 135.272 CO2 uitstoot in ton 3.975 20.264 24.002 21
6. Conclusies / Ervaringsuitwisseling - «controle» algemene firma - GMV - Verwarming - Speciale technieken - Lastenboek - Regelgeving/fiscaal voordeel/premies: momenteel is de rentabiliteit zonder subsidies nog ontoereikend: promotor nog niet klaar om dit te betalen tenzij hij verplicht is. Fiscale randvoorwaarden en subsidies niet stabiel genoeg en te ingewikkeld systeem om de kopers te motiveren - Informatie! 22
Interessante tools, websites : Batex/Voorbeeldgebouwen 2013 http://www.bruxellesenvironnement.be/templates/ news.aspx?id=36837&langtype=2067 Praktische gids voor duurzaam bouwen en andere bronnen 23
Te onthouden van deze uiteenzetting Keep it simple! Nulenergie verwarming: «eenvoudig» Nulenergie primair: moeilijk realiseerbaar in een collectief woongebouw 24
Contact Esther Jakober : 0499 87 44 96 E-mail : info@greenimmo.be 25