IX Inhoud Overzicht van de ingewanden 2 Functionele opbouw. Regionale indeling.. Hart-bloedsomloop (H. Fritsch) Overzicht 6 Bloedsomloop en lymfvaten 6 Bloedsomloop vóór de geboorte 8 Wijziging in de bloedcirculatie na de geboorte 8 Kart 10 Uiterlijke vorm 10 Inwendige van het hart 14 Hartskelet 18 Hartwandlagen 18 Hartwandlagen, histologie en ultrastructuur 20 Hartkleppen 22 Hartvaten 24 Prikkelvormings- en prikkelgeleidingssysteem 26 Hartzenuwen 28 Hartzakje 30 Ligging van het hart en hartgrenzen. 32 Röntgenanatomie 34 Auscultatie 34 Anatomie in doorsnede 36 Doorsnede-echocardiografie 40 Functies van het hart 42 Systematiek van de arteriën 44 Aorta 44 Hals- en hoofdarteriën 46 A. carotis communis 46 A. carotis externa 46 A. maxillaris 48 A. carotis interna 50 A. subclavia 52 Schouder- en armarteriën 54 A. axillaris 54 A. brachialis 54 A. radialis 56 A. ulnaris 56 Bekken-en beenarteriën 58 A. iliaca interna 58 A. iliaca externa 60 A. femoralis 60 A. poplitea 62 Onderbeen- en voetarteriën 62 Systematiek van de venen 66 Holle-aderenstelsel 66 Azygossysteem 66 Toestroomgebied van de bovenste holle venen 68 Vv. brachiocephalicae 68 Vv. jugulares 68 Sinus durae matris 70 Venen van de bovenste extremiteit... 72 Toestroomgebied van de onderste holle venen 74 Vv. iliacae 74 Venen van de onderste extremiteit... 76 Systematiek van de lymfvaten en -knopen 78 Lymfvaten 78 Regionale lymfknopen van hoofd, hals en armen 80 Regionale lymfknopen van borstkas en buik 82 Regionale lymfknopen van bekken en onderste extremiteit 84 Opbouw en functie van bloed- en lymfvaten 86 Vaatwand 86 Regionale verschillen in wandopbouw - arterieel 88 Regionale verschillen in wandopbouw - veneus 90 http://d-nb.info/1029964947
X Ademhalingsstelsel (H. Fritsch) Overzicht 94 Anatomische opbouw 94 Klinische indeling 94 Neus 96 Uitwendige neus 96 Neusholte 98 Neusbijholten 102 Mondingen van de neusbijholten, neusgangen 104 Achterste neusopeningen 106 Nasofarynx 106 Strottenhoofd 108 Strottenhoofdskelet 108 Verbindingen van het strottenhoofdkraakbeen 110 Spieren van het strottenhoofd 112 Binnenruimte strottenhoofd 114 Glottis 116 93 Trachea 118 Luchtpijp en extrapulmonale hoofdbronchiën 118 Topografie van trachea en strottenhoofd 120 Longen 122 Longoppervlak 122 Opdeling in bronchiën en bronchopulmonale segmenten 124 Fijnere opbouw 126 Bloedvatenstelsel en innervatie 128 Pleura 130 Anatomische doorsnede 132 Ademhalingsmechanisme 134 Mediastinum 136 Mediastinum vanaf de rechterkant 136 Mediastinum vanaf de linkerkant... 138 Spijsverteringsstelsel (H. Fritsch) Overzicht 142 Algemene opbouw en functies 142 Mondholte 144 Algemene opbouw 144 Verhemelte 146 Tong 148 Tongspieren 150 Facies inferior linguae 152 Mondbodem 152 Speekselklieren 154 Fijnere opbouw van de speekselklieren 156 Gebit 158 Bestanddelen van tanden en bevestigingsapparaat 160 Melktanden 162 Tandontwikkeling 164 Plaats van de tanden in het gebit... 166 Farynx 168 Indeling en algemene opbouw 168 Slikbeweging 170 Topografische anatomie I 172 Anatomische doorsnede van hoofd en hals 172 141 Oesophagus 176 Algemene indeling en fijnere bouw.. 176 Topografische anatomie en achterste mediastinum 178 Bloedvaten, zenuwen en lymfafvoer 180 Buikholte 182 Algemeen overzicht 182 Topografie van de geopende buikholte 184 Buikvlies pariëtaal gezien 188 Maag 190 Macroscopische opbouw 190 Fijnere opbouw van de maagwand.. 192 Bloedvaten, zenuwen en lymfafvoer 194 Dunne darm 196 Macroscopische opbouw 196 Wandopbouw 198 Bloedvaten, zenuwen en lymfafvoer 200 Dikke darm 202 Delen van de dikke darm, overzicht 202 Caecum en appendix vermiformis..202 Delen van het colon 206 Rectum en aars 208
XI Lever 212 Macroscopische opbouw 212 Opbouw in segmenten 214 Fijnere opbouw 214 Poortadersysteem 216 Galweeen 218 Galblaas 218 Alvleesklier 220 Macroscopische en fijnere opbouw 220 Topografie van bursa omentalis en pancreas 222 Topografische anatomie II 224 Anatomie van de bovenbuik in doorsnede 224 Anatomie van boven- en onderbuik in doorsnede 226 Urinestelsel (H. Fritsch) Overzicht 230 Onderverdeling en positie van de urineorganen 230 Nier 232 Macroscopische opbouw 232 Fijnere opbouw 234 Topografie van de nieren 238 229 Afvoerende urinewegen 240 Nierbekken en urineleider 240 Urineblaas 242 Urinebuis van de vrouw 244 Topografie van de urineafvoerende wegen 244 Mannelijke geslachtsorganen (H. Fritsch) Overzicht 248 Indeling van de geslachtsorganen...248 Zaadbal en bijbal 250 Macroscopische opbouw 250 Fijnere opbouw 252 Zaadwegen en bijbehorende geslachtsklieren 256 Zaadleider 256 247 Zaadblaasjes 258 Prostata 258 Uitwendige geslachtsorganen 260 Penis 260 Mannelijke urinebuis 262 Topografische anatomie 264 Anatomie in doorsnede 264 Vrouwelijke geslachtsorganen (H. Fritsch) Overzicht 268 Indeling van de geslachtsorganen... 268 267 Peritoneale verhoudingen en bcvestigingsapparaat van de uterus... 280 Eierstok en eileider 270 Macroscopische opbouw van hel ovarium 270 Fijnere opbouw van het ovarium...270 Follikelrijping 272 Macroscopische opbouw van de eileider 274 Fijnere opbouw van de eileider 274 Uterus 276 Macroscopische opbouw 276 Fijnere opbouw 278 Bloedvaten, zenuwen en Ivmfafvoer 280 Vagina en uitwendige geslachtsorganen 282 Macroscopische opbouw 282 Fijnere opbouw 282 Opbouw van dc uitwendige genitaliën 284 Topografische anatomie 286 Anatomie in doorsnede 286 Vergelijkende anatomie van vrouwelijken mannelijk bekken 288 Afsluiting weke delen 288
XII Zwangerschap en ontwikkeling bij de mens 293 Zwangerschap (W. Kühnel) 294 Gameten 294 Bevruchting 296 Vroegste ontwikkeling 298 Zwangerschap 300 Placenta 302 Geboorte 304 Ontwikkeling bij de mens(h. Fritsch) 310 Overzicht 310 Prenatale periode 310 Indeling in stadia 312 Ontwikkeling van orgaanstelsels... 318 Ontwikkeling van de vaten 322 Luchtwegstelsel 324 Spijsverteringsstelsel, voordarm... 326 Ontwikkeling van het urinewegstelsel 332 Ontwikkeling van het geslachtsstelsel 334 De pasgeborene 338 Postnatale leeftijden 340 Endocrien stelsel (W. Kühnel) Klieren 344 Overzicht 344 Lichtmicroscopische classificatie van de exocriene kliereinddelen 346 Algemene functieprincipes van endocriene klieren 348 Hypothalamus-hypofysesysteem....350 Macroscopische opbouw 350 Microscopische opbouw van de hypofyse 352 Hypothalamo-hypofysaire verbindingen 354 Efferenten van de hypothalamus... 354 Hypothalamus-neurohypofysesysteem 356 Hypothalamus-adenohypofysesysteem 356 Pijnappelklier 360 Macroscopische opbouw 360 Fijnere opbouw 360 343 Bijnieren 362 Macroscopie 362 Fijnere opbouw van de bijnierschors 364 Fijnere opbouw van het bijniermerg 366 Schildklier 368 Macroscopische opbouw 368 Fijnere opbouw 370 Bijschildklieren 372 Eilandorgaan van de pancreas 374 Fijnere opbouw 374 Gedissemineerd endocrien celsysteem 376 Endocriene functies van de zaadbal 376 Endocriene functies van het ovarium 378 Ovariële cyclus 378 Endocriene functies van de placenta 380 Atriale peptiden - harthormonen..382 Gedissemineerde endocriene cellen in verschillende organen 384
Bloed- en afweersystemen (W. Kühnel) 391 Bloed 392 Bloedbestanddelen 392 Bloedvorming 396 Afweersystemen 400 Overzicht 400 Cellen van het immuunsysteem....402 Lymfatische organen 404 Overzicht 404 Thymus 406 Fijnere opbouw van de thymus 408 Lymfknopen 410 Milt 412 Fijnere opbouw van de milt 414 Tonsillen 416 Mucosa-geassocieerd lymfatisch weefsel 418 Huid (W. Kühnel) Huid 422 Algemene opbouw en taken 422 Huidskleur 422 Huidoppervlak 424 Huidlagen 426 Dermis 428 Subcutis 428 421 Huidaanhangsels 430 Klieren van de huid 430 Haren 432 Nagels 434 Huid als zintuiglijk orgaan 434 Vrouwelijke borst en borstklier 436 Macroscopische opbouw 436 Fijnere opbouw en functie 438 Literatuur 440 Bronvermelding illustraties 446 Register 447