Voortgangsbrief Voor vragen over het FZO kunt u terecht bij: NVZ, Niels Oerlemans, n.oerlemans@nvz-ziekenhuizen.nl NFU, Dirk Kramer, kramer@nfu.nl CZO, Els Wardenaar, info@ziekenhuisopleidingen.nl FZO Nr. 2. februari 2011 Met hierin o.a.: NZa schoont budgetten van ziekenhuizen Onderzoek weglek Budgettaire effecten van FZO De rol van het CZO Belangrijke taak voor FZO contactpersonen Tekst subsidieregeling vertraagd Inleiding In juli 2010 hebben de NVZ vereniging van ziekenhuizen (NVZ), de Nederlandse Federatie van Universitaire Medische Centra (NFU) en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) een gezamenlijke verklaring getekend over de oprichting van het Fonds Ziekenhuis Opleidingen (FZO). Afgelopen zomer informeerden de NVZ en de NFU hun leden op hoofdlijnen over de totstandkoming van het FZO en de gevolgen voor de instellingen. In augustus en oktober vonden er enkele technische overleggen plaats tussen NVZ, NFU, VWS en het College Zorg Opleidingen (CZO). Hierover ging onze 1e voortgangsbrief van oktober 2010. Inmiddels hebben er weer drie technische overleggen plaatsgevonden in november en januari en is er een aantal nieuwe stappen genomen. Met deze voortgangsbrief berichten wij u over de laatste stand van zaken. Nederlandse Zorgautoriteit schoont de budgetten van ziekenhuizen/umc s met 0,84% Eind 2010 verstuurde VWS aan de NZa een aanwijzing om in verband met de oprichting van het FZO per 1 januari 2011 een structurele budgetkorting van 111,7 miljoen (prijspeil 2010) door te voeren. De aanwijzing heeft betrekking op alle algemene en academische ziekenhuizen, radiotherapeutische centra en dialysecentra. Epilepsie-inrichtingen, instellingen voor revalidatie en long/ astmacentra zijn uitgezonderd omdat zij geen gebruik maken van CZO opgeleiden. Generieke korting In een eerder stadium hadden de brancheorganisaties NVZ en NFU zelf besloten om, in tegenstelling tot het eerder opgerichte opleidingsfonds voor de aios, het FZO te vullen middels een generieke budgetkorting. In de instellingsbudgetten zijn de betreffende opleidingskosten namelijk niet gespecificeerd. Daarnaast geldt dat niet alle instellingen de opleidingen voor gespecialiseerde verpleegkundigen en medisch ondersteunend personeel verzorgen. Wel hebben alle instellingen behoefte aan dergelijke opgeleide krachten. Vulling van het FZO middels een generieke korting ligt dan het meest voor de hand. Opleiden wordt op deze manier bekostigd, en dit maakt het makkelijker om in regionaal verband afspraken te maken over de te verrichten opleidingsinspanningen voor de regio. 22 maart: Informatiebijeenkomst voor FZO contactpersonen 14.00-16.00 uur: Oudlaan 4 in Utrecht (NVZ, NFU en CZO gebouw). 1
Macrobudget De Raad van Bestuur van de NZa heeft begin januari het volgende besluit genomen: Het FZO wordt gevuld door middel van een generieke, structurele korting op de instellingsbudgetten. De toedeling van het macro kortingsbedrag van 111,7 miljoen over de instellingen is gedaan op basis van het aandeel van de individuele instelling in het macrobudget 2009 (peildatum september 2010). Het macrobudget heeft betrekking op het A- én B-segment en is geschoond voor loonkosten medisch specialisten en aios. Het percentage dat per instelling gekort wordt, is berekend op 0,84% (over A- en B-segment geschoond voor loonkosten medisch specialisten en agio s). Een en ander is verwoord in de NZa-beleidsregel BR/CU- 2024 (zie bijlage). Onderzoek weglek De NVZ en NFU hebben herhaaldelijk bij het ministerie van VWS ter sprake gebracht dat er daadwerkelijk werk wordt gemaakt van het onderzoek naar het wegstromen van anesthesiemedewerkers, operatieassistenten, dialyseverpleegkundigen, IC- en SEH-verpleegkundigen naar ZBC s en ambulancevervoer. Deze kunnen momenteel niet worden gekort, maar profiteren wel van de opleidingsinspanningen elders. Bij de ZBC s en het ambulancevervoer gaat het om een totale omzet van zo n 900 miljoen euro. NVZ en NFU hebben er bij het ministerie op aangedrongen dat deze ook gekort worden met dezelfde generieke korting van 0,84%. VWS bekijkt of, hoe en wanneer hier nader invulling aan kan worden gegeven. Budgettaire effecten van FZO Naar aanleiding van onze vorige nieuwsbrief zijn ziekenhuizen gaan berekenen wat het effect van de invoering van het FZO voor hun budget is. Omdat de budgetten (naar rato) geschoond worden op het landelijk gemiddelde, wordt een positief of negatief saldo bepaald door een boven of beneden gemiddelde opleidingsprestatie. Naar aanleiding van enkele signalen uit de ziekenhuizen, heeft de NVZ een onderzoek onder 11 algemene ziekenhuizen gedaan. De UMC s hebben aan dit onderzoek niet mee gedaan. Bij dit onderzoek hebben de ziekenhuizen opgegeven welke opleidingsprestatie (instroom voor opleidingen die langer duren dan twee jaar en diploma s) zij in de lopende peilperiode (1 augustus 2010 tot en met 31 juli 2011) denken te realiseren. Op basis daarvan is de maximale subsidie berekend en die is vergeleken met de generieke korting. De resultaten van het onderzoek beantwoorden grotendeels aan de verwachting: De verschuiving tussen de sectoren (UMC vs algemene ziekenhuizen) is beperkt. Op basis van de steekproef wordt verwacht dat de beschikbare 111,7 mln euro zeker wordt verdeeld. Wel is de bandbreedte bij enkele ziekenhuizen aan de hoge kant. Over meerdere jaren verwachten wij dat de bandbreedte smaller zal worden. De ziekenhuizen die hebben meegewerkt aan het onderzoek hebben een terugkoppeling van de resultaten van het onderzoek gehad. Als u zelf wilt berekenen wat het effect van de invoering van het FZO voor uw budget is, dan kunt u de excel tabel die u als bijlage aantreft, invullen. De rol van het College Zorg Opleidingen (CZO) Het CZO heeft een centrale rol bij de registratie van alle studenten en diploma s. Sinds het begin van dit studiejaar moeten alle studenten zich individueel aanmelden bij het CZO. Ook het uitgeven van het diploma gebeurt door het CZO, nadat daarvoor de gemeenschappelijke aanvraag van het ziekenhuis met het opleidingsinstituut en de student binnen is. Omdat het FZO gebruik gaat maken van de administratie van het CZO blijft de extra regeldruk voor de ziekenhuizen beperkt. Het CZO is hard bezig met het invoeren van alle studentgegevens. Dit is meer werk dan voorzien. Daarom worden er extra mensen ingezet om alle dossiers uiterlijk begin februari klaar te hebben. Daarna worden de bestanden voor een controle voorgelegd aan alle opleidingsinstituten. Als de correcties daarvan zijn verwerkt, worden de bestanden ter controle aan de algemene en academische ziekenhuizen gestuurd. 2
Belangrijke taak voor FZO contactpersonen Op 23 november 2010 is per brief aan de Raden van Bestuur van alle ziekenhuizen gevraagd aan het CZO op te geven wie namens het ziekenhuis contactpersoon FZO wordt. Inmiddels heeft het CZO van bijna alle ziekenhuizen de naam van de contactpersoon doorgekregen. De ziekenhuizen die nog geen contactpersoon hebben voorgedragen, zijn opnieuw door het CZO benaderd met het verzoek om dit alsnog te doen. Controlelijst Het CZO zal in 2010 in de 3e week van maart en in de 3e week van juni een tussentijdse controlelijst CZO aan de contactpersoon toesturen. Op deze controlelijst staan de opleidingsgegevens van de studenten die bij het CZO geregistreerd staan. Van de contactpersoon zal gevraagd worden de betreffende gegevens te controleren en binnen een aangeven tijd schriftelijk aan het CZO te laten weten of de gegevens kloppen en zo nodig wijzigingen aangeven. In augustus zal de laatste controlelijst over het studiejaar 2010-2011 aan de contactpersoon verzonden worden, met daarop de gegevens van de studenten voor wie op basis van de instroom of het behalen van een diploma in het betreffende peiljaar een opgave gedaan zal worden aan het ministerie. Ook deze lijst dient gecontroleerd te worden, omdat deze bepalend is voor de toe te kennen subsidie uit het FZO. De uiteindelijke lijst die het CZO naar VWS zal sturen zal een geanonimiseerde lijst zijn van deze laatste controlelijst. Informatiebijeenkomst Op dinsdag 22 maart houden de NVZ, de NFU en het CZO gezamenlijk een informatiebijeenkomst voor de FZO contactpersonen van de algemene en academische ziekenhuizen. Deze bijeenkomst wordt gehouden van 14.00 tot 16.00 uur in de Oudlaan 4 te Utrecht in het gebouw waar de NVZ, NFU en CZO zijn gevestigd. De FZO contactpersonen die aangemeld zijn bij het CZO krijgen een belangrijke taak in het controleren van de gegevens die uiteindelijke de basis vormen van de subsidie uit het FZO. Het doel van deze bijeenkomst is dan ook om informatie te verstrekken vanuit de bij de uitvoering betrokken organisaties. Uitleg Tijdens deze bijeenkomst zal de gehele procedure van het CZO in het kader van het FZO uitgelegd en toegelicht worden. Dat wil zeggen: de aspecten rondom de studentenregistratie, het doorgeven van wijzigingen, het aanvragen van diploma s tot de wijze waarop controlelijsten verspreid worden, hoe deze eruit zullen zien en de wijze waarop terug gerapporteerd moet worden over onvolledigheid van de controlelijst. Daarnaast komt de subsidieregeling van VWS aan bod. Door de NVZ en NFU zal ingegaan worden op vragen en onduidelijkheden. Alle contactpersonen of een eventuele plaatsvervanger worden uitgenodigd voor deze bijeenkomst. Aanmelding De contactpersonen FZO ontvangen een persoonlijke uitnodiging, waarna zij zich kunnen aanmelden. Tekst subsidieregeling vertraagd VWS is de afgelopen maanden druk aan de slag geweest met het opstellen van een subsidieregeling voor het FZO. Bij het interne overleg op het departement kwam een aantal juridische knelpunten boven tafel waarvoor een oplossing gevonden moest worden. In het overleg tussen NVZ, NFU en VWS is een aantal opties besproken. Voor de NVZ en NFU is het van belang dat de regeling aansluit bij de afspraken in de gezamenlijke verklaring over de oprichting van het FZO. Het bedrag dat de algemene en academische ziekenhuizen op basis van deze subsidieregeling in het najaar krijgen, blijft gebaseerd op de opleidingsprestatie die geleverd is tijdens de peilperiode (1 augustus 2010 tot en met 31 juli 2011). Ook de maximale vergoedingsbedragen blijven zoals vermeld in voortgangsbrief nummer 1. Op dit moment vindt nog overleg plaats over de exacte formulering van de subsidieregeling. Zodra de regeling definitief is, wordt deze geplaatst in de Staatcourant. Wij zullen u hierover berichten. Het ministerie van VWS zal alle instellingen individueel hierover aanschrijven. 3
Ziekenhuizen met een negatief saldo kunnen dit sneller ombuigen. Een aantal ziekenhuizen heeft een negatief saldo doordat zij minder opleiden dan het gemiddelde. Bij sommige ziekenhuizen is dit saldo zelfs sterk negatief. Dit is, in combinatie met de algemene korting van de ziekenhuizen, een ongelukkige samenloop van omstandigheden. Ziekenhuizen die dit betreft, hebben hierover hun zorgen kenbaar gemaakt. Doordat de tekst van de subsidieregeling is vertraagd, kon bij de keuzeopties, rekening gehouden worden met een scenario waarbij het ziekenhuis het financiële effect van extra opleidingen eerder gaan merken. De NVZ en NFU hopen hiermee dat ziekenhuizen met een negatief saldo sneller kunnen ombuigen. Beter zicht op de toekomst Als tweede cyclus van het FZO willen we graag dat er ramingen tot stand gaan komen. Lokale ramingen, geaggregeerd tot landelijke ramingen. Om bij dit traject te ondersteunen wordt het Capaciteitsorgaan ingeschakeld. Het Capaciteitsorgaan verzorgt al sinds een decennium de ramingen voor de medisch specialistische vervolgopleidingen. Aanpak Het ramen van de onder het FZO ressorterende professionals vereist echter een andere aanpak die meer betrokkenheid van u gaat vragen. Het gaat namelijk om lokale arbeidsmarkten. Daarom is het belangrijk dat u, voor de voor u relevante arbeidsmarkt, ramingen maakt met de andere ziekenhuizen. Tekorten Dit geldt met name voor de opleidingen die het meest voorkomen, en waar ook de grootste tekorten optreden, zoals de IC verpleegkundigen, operatieassistenten en anesthesiemedewerkers. In het land zijn al op veel plaatsen initiatieven gaande om dit vraagstuk op te pakken. Het Capaciteitsorgaan gaat ons helpen bij het in kaart brengen en bij het ondersteunen van deze initiatieven. Initiatieven Graag worden wij al geïnformeerd over alle regionale initiatieven. U kunt daarvoor een email sturen naar n.oerlemans@nvz-ziekenhuizen.nl met een korte beschrijving van uw initiatief en de contact gegevens van een centraal contactpersoon (bijv. secretaris of voorzitter van een regionaal samenwerkingsverband). 4
BELEIDSREGEL BR/CU-2024 Budgetcorrectie t.b.v. Fonds Ziekenhuis Opleidingen (FZO) Ingevolge artikel 57, eerste lid, aanhef en onder b en c, van de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg), stelt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) beleidsregels vast met betrekking tot het uitoefenen van de bevoegdheid om tarieven en prestatiebeschrijvingen vast te stellen. Kenmerk 11D0000882 Ingevolge artikel 57, vijfde lid, Wmg, worden tarieven en prestatiebeschrijvingen die uit de voorliggende beleidsregel voortvloeien ambtshalve door de NZa vastgesteld. Gelet op artikel 7 van de Wmg heeft de Minister van VWS met brief van 16 december 2010, kenmerk MC-U-3041277, ten behoeve van de voorliggende beleidsregel een aanwijzing aan de NZa gegeven. 1. Reikwijdte Deze beleidsregel is van toepassing op zorg geleverd door instellingen voor medisch specialistische zorg waarop in 2011 de budgetsystematiek van toepassing is met uitzondering van epilepsie-inrichtingen, instellingen voor revalidatie en long/astmacentra: te weten algemene en academische ziekenhuizen, radiotherapeutische centra en dialysecentra. 2. Doel van de beleidsregel Het doel van deze beleidsregel is om financiële middelen uit de instellingsbudgetten over te hevelen naar het Fonds Ziekenhuis Opleidingen (FZO). Per 1 januari 2011 zullen de opleidingen voor gespecialiseerde verpleegkundigen en medisch ondersteunend personeel uit dit fonds, op basis van een subsidieregeling van VWS, bekostigd worden. 3. Aanpassing aanvaardbare kosten 2011 Generieke korting De aanvaardbare kosten 2011 worden structureel ten opzichte van de aanvaardbare kosten 2010 aangepast als gevolg van de aanwijzing van de Minister van VWS met kenmerk MC-U-3041144 van 16 december 2010. De aanwijzing geeft aan dat het te verwerken kortingsbedrag vanaf 1 januari 2011 structureel 111,7 miljoen (prijspeil ultimo 2010) bedraagt. Toedeling kortingsbedrag naar individuele zorgaanbieders Bij de toedeling van het macro kortingsbedrag van 111,7 miljoen naar individuele zorgaanbieders wordt als volgt uitwerking gegeven aan de aanwijzing: 1. De toedeling van het macro kortingsbedrag naar het niveau van de individuele zorgaanbieders geschiedt op basis van het aandeel van de individuele zorgaanbieder in het macrobudget in het basisjaar. 2. Voor het basisjaar waarop het macrobudget en de standen van de individuele zorgaanbieders betrekking hebben en de daarbij te hanteren
peildatum wordt uitgegaan van het budgetjaar 2009, peildatum september 2010. 3. Het macrobudget en de standen van de individuele zorgaanbieders hebben betrekking op het A- en B-segment tezamen. Bij de toedeling van het macro kortingsbedrag wordt de omvang van het vrije B-segment in de verdeelgrondslag betrokken. Kenmerk 11D0000882 Pagina 2 van 2 4. Het macrobudget en de budgetstanden van de individuele zorgaanbieders worden uitsluitend geschoond voor loonkosten medisch specialisten en agio s. Het per instelling berekende kortingsbedrag wordt verwerkt als nominaal bedrag in het A-segment en is onderhevig aan nominale aanpassingen (indexering). Indexering kortingsbedrag Het kortingsbedrag wordt geïndexeerd aan de hand van een gewogen index, die voor 70% bestaat uit de loonkostenindex, en voor 30% uit de materiele kostenindex. De eerste nominale aanpassing vindt plaats over het jaar 2011 waarmee de korting op het prijspeil 2011 wordt gebracht. 4. Inwerkingtreding en citeerregel Deze beleidsregel treedt in werking op 1 januari 2011 en vervalt met ingang van 31 december 2011. Indien de Staatscourant waarin de mededeling als bedoeld in artikel 20, tweede lid, sub b, van de Wmg wordt geplaatst, wordt uitgegeven na 31 december 2010, treedt de beleidsregel in werking met ingang van de tweede dag na de dagtekening van de Staatscourant waarin de mededeling wordt geplaatst en werkt terug tot en met 1 januari 2011. Deze beleidsregel kan worden aangehaald als: Beleidsregel Budgetcorrectie t.b.v. Fonds Ziekenhuisopleidingen (FZO). Toelichting Per 1 januari 2011 zullen de opleidingen voor gespecialiseerde verpleegkundigen en medisch ondersteunend personeel via de subsidieregeling Fonds Ziekenhuis Opleidingen bekostigd worden Het gaat daarbij om de opleidingen voor IC verpleegkundige, IC neonatologie verpleegkundige, IC-kinderverpleegkundige, kinderverpleegkundige, dialyseverpleegkundige, oncologieverpleegkundige, SEH verpleegkundige, obstetrieverpleegkundige, operatieassistent, anesthesiemedewerker, radiodiagnostisch laborant, radiotherapeutisch laborant, en klinisch perfusionist. Het FZO wordt gevuld door middel van een generieke korting op de instellingsbudgetten. In de instellingsbudgetten zijn de betreffende opleidingskosten niet gespecificeerd. Daarnaast geldt dat niet alle instellingen de opleidingen voor gespecialiseerde verpleegkundigen en medisch ondersteunend personeel verzorgen. Wel hebben alle instellingen behoefte aan opgeleide krachten. Om deze redenen heeft de minister van VWS er in de aanwijzing voor gekozen om de overheveling van financiële middelen naar het FZO via een generieke budgetkorting te laten verlopen.