Koordlnatlecroep Weiger Atoomstroom



Vergelijkbare documenten
STICHTING IT EIBERTSHIEM

Vormingspakket Energie. De Lokale Adviescommissie en afsluiten van energie

De foto hierboven laat het eigenlijk al zien, waar dit nummer overgaat.

CHIRO WINGENE STELT VOOR: Jomeetje. Nieuwsbrief voor leden en ouders van Chiro Jokwy-Mekwy

De tijd die ik nooit meer

Werkbladen voortgezet onderwijs. Naam leerling:

De Commissie heeft vastgesteld dat tussenkomst van de Ombudsman Financiële Dienstverlening niet tot oplossing van het geschil heeft geleid.

Jezus, het licht van de wereld

Henk Oostdam is fiscaal adviseur bij zijn eigen praktijk Tax Consult Network en is de vertrouwenspersoon van Tim Coronel en Peter Ouwehand

iu~2 Hoofddorp, L.S.

Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen.

Bijbellezing: Johannes 2 vers Bruiloftsfeest

Welke opdracht gaf Jakob aan zijn zonen vanwege de hongersnood?

Toespraak commissaris van de Koning Max van den Berg, Viering Bevrijdingsdag, 5 mei 2013, Ter Apel, gemeente Vlagtwedde.

CP17. het werkoverleg

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

Jaargang 26 - nr. 7 Nieuwsbrief 1 mei 2015

U heeft een klacht 1.

Wat kan ik voor u doen?

En vandaag herdenken wij de mensen die voor onze veiligheid de hoogste prijs betaalden.

NIEUWSBRIEF NR 34 CBS DE ADELAAR

Nieuwsbrief schooljaar 2015/2016

Men gebruikt steeds meer windenergie in Nederland. Er wordt steeds meer windenergie gebruikt in Nederland.

Katholiek Vrouwengilde (KVG) Friesland

Thema In en om het huis.

Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding

Verslag gehandicapten platform.

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar

EXTRA NIEUWSBRIEF OM U ONZE ZORGEN TE VERTELLEN. LEES HOE U ONS KUNT

Bernd Roemmelt / Greenpeace HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL

Nieuwsbrief maart 2011

Soms denk je wel eens dat gerechtigheid in deze wereld misschien helemaal niet meer bestaat.

ZOMERKAMP. onderzoek 2012

In 1999 volgde al snel de derde editie, waarin ook Luxemburg werd opgenomen. Inmiddels waren er al zeven zelfbedieningsveerponten.

JR Sportshoes, is ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel te Alkmaar onder nummer

Daags nadat Momgomery's troepen over de Rijn waren, stak Church.1i de rivier over in een Amerikaanse stormboot,

U gaat scheiden. In dit informatieblad. 1 Wanneer kunt u scheiden?

Voorbereidende les bij:

Verhaal: Jozef en Maria

Bijbel voor Kinderen. presenteert HET EERSTE PAASFEEST

GPS. Global Positioning System, werking en toepassingen. Maarten Mennes Mei 2006.

Aan de poort van de stad der geletterdheid

Luisteren: muziek (B1 nr. 1)

1. Een van mijn collega s, liet een mooi verhaal zien: De opgave was: Los op ln(x + 2) ln(x + 1) = 1.

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

KONING DAVID (DEEL 1)

Nieuws van de Week nr. 5 Vrijdag 30 januari 2015

Actie Schoenenmaatjes

Als u iets wilt verbeteren, doe dit dan zo duidelijk mogelijk. Streep wat fout is duidelijk door.

Liturgie voor de scholendienst 2015

pro'uincieþrenthe - Kunt u alsnog aangeven of de straaljagers zich buiten de daarvoor aangewezen vliegzone hebben begeven? Zo nee, waarom niet?

Waarom was het noodzakelijk dat Jezus stierf?

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar

Vissen met Wisse, koppelwedstrijd HSV Leeuwarden

Heer, U kent mij als geen ander U weet of ik zit of sta en U kent ook mijn gedachten voordat ik iets zeggen ga

Uitspraak Geschillencommissie Financiële Dienstverlening nr. 107 d.d. 7 juni 2010 (mr. P.A. Offers, voorzitter, mr. E.M. Dil Stork en mr. B.F.

Slaapt u op uw buik,

2 15 kilometerwedstrijden, maar toch niet helemaal...

Lesbrief 14. Naar personeelszaken.

Wilt u ook gratis Milly s Mozaïekkrant ontvangen?

Jaargang , nr. 2 September & oktober 2013 Start project S Groene Voetstappen

ONTMOETEN KENNY KOKEN

Tekst herdenking Brabantse gesneuvelden: Wie de ogen sluit voor het verleden, is blind voor de toekomst

Bijbel voor Kinderen. presenteert HET EERSTE PAASFEEST

DE RIJDENDE RECHTER. Bindend Advies. verder te noemen WSV De Merwede, vertegenwoordigd door C.T. Koot en H.L. van der Beem,

G E V E R S - DEUTZ TERWEESCHOOL

Evalueren van projecten met externen Kennisdocument Onderzoek & Statistiek


Brussel, 1 december Geachte mede-eiser,

OPDRACHT: Lees de vier tekstgedeelten en beantwoord de 4 bijbehorende vragen. Luk 15:11-32 Joh 3:14-17, Joh 15:9-17 Matt 5:43-48, Joh 13:33-35

We spelen in het huis van mijn mama deze keer,

BIJBELSTUDIES VOOR JONGE GELOVIGEN LES 1. Les 1 - De oorsprong van de Bijbel. In deze bijbelstudies wordt gebruik gemaakt van de NBG-vertaling

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje. KB-0125-a-14-1-b

Genieten van het echte leven

Inleiding Het adres Hoe werkt ? Je adres registreren Aanmelden bij Outlook Schermonderdelen...

Voelen, denken, verbeelden, doen en waarmaken

december kalender december Kalender Januari

Schooljaar: Nummer: 27 Datum: 29 maart 2018

Het leven van een jonge slechtvalk

Rapport. Rapport over een klacht over het CAK te Den Haag. Datum: 14 augustus Rapportnummer: 2013/099

2.2. Het Nieuwe Testament, of het verhaal van Jezus en de eerste kerk 1

Nieuwsbrief Prot. Chr. Basisschool De Hoeksteen nummer 5 4 november Postbus BA Voorthuizen

Apostolische rondzendbrief

De erfenis. Notaris. Snif, ik mis opa zo! Daniël, Mijn vader was jouw opa helemaal niet! Gerrie

Klagen helpt 3. Waarover kunt u klagen? 3. Waarover kunt u niet klagen? 3. Hoe kunt u uw klacht indienen? 4. Hoe wordt uw klacht afgehandeld?

Altijd iemand dichtbij

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

Let op: Alleen gesproken woord geldt!

Liturgie van zondag 28 juni 2015 Viering van Woord en Gebed 4 e zondag na Trinitatis Liturgische kleur - groen

Geachte heer/mevrouw,

B1 Hoofddorp pagina 1

U heeft bij de Nationale ombudsman een klacht ingediend. En dan?

provinsje frys1n provincie fryslân b

Even voorstellen: Ik hoop op een fijne en constructieve samenwerking met het team, medezeggenschapsraad, ouderraad en met u als ouders.

TEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden.

Voordoen (modelen, hardop denken)

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Doktor Proktor lesbrief groep 3-4. behorend bij de verteltheatervoorstelling: 'Doktor Proktor's Schetenpoeder' door Marjo Dames/ Sterk-Verhaal

Transcriptie:

Koordlnatlecroep Weiger Atoomstroom NIEUWSBRIEF, 3-de jaargang, juni 1984, nljiiiler 5. Giro 5230463 t.n.v. KWA, Furmerusstraat 470, 8602 CD Sneek, tel. 05_150-16971, voor ~w hoogst welkome regelmatige bijdragen. Bepaal ook zelf de prijs die u wilt overmaken voor uw abonnement op de Nieuwabrief. Ze verschijnt o~eveer om de zes weken. De oplage is nu 800 stuka. De kostprijs is ongeveer f 9,- per kwartaal. EXTRA EDITIE! Waar niemand op gerekend had is gebeurd. Evert Jan Rotehuizen, de advocaat van Henk en Akky, heeft in het Haagse geen advocaat kunnen vinden die de zaak van o~e gewetenebezwaren tegen atoomstroom voor de Hoge Raad wil aanhangig maken en verdedigen. Dat hoorden we twee dagen na het verzenden van de vorige Nieuwsbrief. Evert Jan Rotshuizen wiet al eerder dat de advocaat die hij had aangezocht er geen brood in zag. Daarom schakelde ~lj een tweede advocaat in. Maar ook dat eocht nlet baten. Met heel veel woorden werd het keurig netjee in een ca satie-adviel uit de doeken gedaan: er valt geen eer te behalen. De advocaten bekeken é-*.n en ander juridisch, niet areneverleggend en niet politiek. Bijgevola komt er geen onherroepelijke beslissing in hoogste inetantie. WAT NU? Na koortsachtig overleg heeft de KoÖrdinati groep be loten het weigeren van atoomstroom opnieuw voor te leggen aan de provinciale staten. Daartoe werd de volgende brief geschreven. Aan Provinciale Staten van Friesland, Tweebaksmarkt 52, 8911 KZ Leeuwarden. Sneek, 28 mei 1984 Geachte dames en heren, Op JO juni 1982 verklaarde u zich accoord met een beslissing van het College van gedeputeerde staten ten aanzien van "atoorastrooidweigeraare", welke bealtaeing inhield verbruikera van het PEB, die te kennen geven om principiële redenen geen "atoomstroom" te willen ontvangen, toe te staan - op baste van de afspraken die met de heer Kuiper te Maraeum zijn gemaak.t - 2, 71. van hun betalingen van de etroomnota'e op een geblokkeerde rekening te ator.. ten. "De mogelijkheid tot het storten van van 2,71. van de betalingen van stroomnota's o~ een geblokkeerde rekening duurt, totdat i~ hoogste instantie onherroepelijk in het geschil tussen de heer Kuiper en de provincie Friesland een beelieaing ie gevallen." Na het voor Henk Kuiper én Akky van der Veer (en voor ona) teleurstellende arreat van het Gerechtehof te Leeuwarden van 22 februari 1984, ondernemen zij de nodige stappen om het bedoelde g~aehil voor te legsen aan de Hoge 'Raad. Tot onze grote spijt moeten wij u nu mededelen dat zij daarin niet zijn geslaagd. Ondanks dat hun advocaat Mr E J.Rotahuizen zich tijdig wendde tot twee advocaten in het Haagse, verliep de cassatietermijn (laatste dag 22 mei j.l.) zonder dat zij van hun recht gebruik konden maken. Het alle reapeet voor de betreffende heren, gewoon gezegd komt het er op nee.r dat zij me.nen met deze zaak geen eer te kunnen behalen. Bijgevolg kan er in hoo.gate instantie geen onherroepelijke beslissing vallen in het geschil tussen de heer Kuiper en de provincie Friesland. Henk Kuiper en Akky van der Veer moeaten wijken voor deze over acht. Wij, ondergetekende adressanten, verzoeken u nu, Jllede namens de naar onze schatting 1000 tot 1500 huiel\oudena die Oók gebruik maken van de regeling van 30 juni 1982, uw beslissing van 30 juni 1982 te willen heroverwegen. De conditie: totdat in hoog te instantie een onherroepelijke bealisatng ia gevallen, stelde ons, naar nu is gebleken, voor een voor ons onmogelijke opgave. Wij vragen u dringend de mogelijkhei _ 2...a..l]._ van..,9e atroomnota a te beta 'Ïi" opëëiï-apaft"'f! ]] rekening in a tand te O\!ll! '.r ~,~_.!. lina aan te vullen 1 ~ he t- geld beeteed wordt ~ ntet bed~~-::_ t:_j _JJ vormen van energie otyekkl!ng i Q....a 20tl ; -~ ~ """" --

Wij willen hier niet opnieuw een opsomming geven van onze gewetensbezwaren tegen het meebetalen aan "atoomstroom". We nemen aan dat ze u genoegzaam bekend zijn. Wel willen wij aanvoeren dat de dreigende ontwikkelingen, summier aan~ geduid met de trefwoorden uranium, (de bouw van nieuwe) kerncentrales, plutonium en kernwapens, ons dagelijks meer bewust maken van onze burgerlijke verantwoordelijkheid voor de samenleving waarin wij nu leven en die onze kinderen zullen erven. Hetzelfde zal voor u gelden. Eén en ander dringt tot het veranderen van uw beleidl Uw antwoord tegemoet ziende en met vriendelijke groet, De ondertekenaars van deze brief zijn Henk Kutper, Akky van der Veer, Geertrui Potveer, Dirk van der Ham, Han Sluiter, Tineke Mak, Johan Harms, Ittie Dijkstra en Johan van der Wal. Voor het inzamelen van meer handtekeningen hadden we geen tijd. Niet alleen bovenstaande brief ging de deur uit. Op verschillende Statenleden, die eerder blijk gaven van hun stellingname tegen kernenergie, werd een drtnsend beroep gedaan om te doen wat hen ~elijk is. We noemen Annet van der Hoek, S.ara Hofman, Johannes Spijksma, Frans Steijvers, Pyt Jon Sikkema, Roet Vogelzang en Peter Smuldera. Ook ging er een brief naar de gemeenteraad van Leeuwarden en deden we een beroep op dè aemeenteraadsfracties van de PvdA en het PAL. En nu maar hopen dat het iets oplevert. P~OCESKOSTEN Een gevolg van dat de zaak van Henk en Akky niet voor de Hoge Raad komt is o.a. dat we nu in ieder geval de kosten moeten betalen waar het Gerechtshof te Leeuwarden ons toe veroordeelde. Dat ie f 3750,-. Evert Jan Rotshutzen schat dat daar nog f 500,- tot f 750,- bijkomt aan versebotten en dergelijke. In totaal dus ongeveer f 4250,- tot f 4500,-. Dat is ongeveer 35~ van de toezeggingen voor de proceskosten die werden gedaan. We hopen dat iedereen nog weet wat hij of zij heeft toegezeg4. zodat we geen uitgebreide correspondentie behoeven te gaan voeren. BiJ deze dus het vriendelijke verzoek om zo'n 35~ tot 401 van uw toe~ef91ng over te maken op giro S 'l7.27 r t.n.ve Proces Weiger Atoomatroom KWA, tt Sneek. tta... "... eoeoo Ooo hto [J[ ~ In Amerika wordt nu een kerncentrale omgebouwd voor het stoken van kolen. Technisch zijn ze daar een ongelooflijk stuk verder dan wijl ANDERE GEVOLGEN Over hoe de zaak politiek uitpakt in de provinciale staten (linkse minderheid) en in de gemeenteraad van Leeuwarden (linkse meerderheid) kan nu nog niet veel worden gezegd. Zijn de besluiten voor ons negatief dan mag verwacht worden dat de geblokkeerde rekeningen voor PEB klanten en FRIGAS klanten worden opgeheven. U kunt wat dat betreft rustig de berichten van de overheid afwachten. De 2,~ moet dan weer gewoon gestort worden op de normale rekening van het PEB of het FRIGAS. Het protest tegèn atoomstroom dat dan voor iedereen mogelijk is, bestaat uit bij wijze van spteken vandaag 97,3% van de stroomrekening storten en over een week, voor de verval datum, de overige 2, 7%. Bij uw aansluitingsnummer schrijft u dan een toepasselijke spreuk. Dit gescheiden betalen kunt u natqurlijk alleen met uw eigen overechrijvingskaarten doen. Niet automatisch of met incassogiro. GEEN PIEK VOOR ATOOMELEKTRIEK Als u het protest van gescheiden betalen ter hand neemt, kunt u dat doen zoals dat verder :In het land ook gedaan wordt. Omdat voor de provinçie Friesland het aandeel in de Gemeenschappelijke Kernenergiecentrale Nederland (GKN) 2,7% bedraagt, kozen wij voor het storten van 2, rio op de geblokkeerde rekeningen. ledere provincie heeft een ander percentage aandelen in de GKN. Landelijk werd daarom gekozen I I

3. voor f 1,-; geen piek voor atoomelektrlek. Vele mensen in de lande betalen eerst f 1,- te weinig. Een week later maken ze nog een gutden over met een toepasselijke opmerking. Ook worden er zeer opmerkelijke betalingssystemen uitgedacht om de computers van de stroombedrijven op hol te jagen. Het maatschappelijk ongenoegen uit zich op vele manieren. JE LATEN AFSLUITEN? ln het voorjaar van 1982 lieten zièh zo'n 30 gezinnen afsluiten. Later, toen de geblokkeerde rekeningen er kwamen, werden deze huishoudens weer aangesloten. Opnieuw moet nu iedereen weer voor zichzelf uitmaken wat hij of zij doet. Er zijn drie mogelijkheden, denken we. Gewoon niets doen en gewoon betalen, zonder "kapsones". Gescheiden betalen op de manier van geen piek voor atoomelektriek en actie blijven voeren. Of je laten afsluiten en op die manier actiè blijven voeren.. Waarschijnlijk een actie van lang adem. Toch wordt het maatschappelijk ongenoegen er steeds duidelijker door. Heel graag horen we wat u doet. De duidelijkheid eist dat wij zeggen: de KWA kan u alleen morele QQdersteuntng geven. En je mag je best afvragen "at je daarvoor koopt,. Overigens weten we nu al van enkele gezinhen dat zij hun voorbereidina~n treffen om zich weer te laten afsluiten. DE NIEUWSBRIEF Misachten weten de mensen over een jaar niets meer van de geblokkeerde rekeningen. Best mogelijk. vergeten gaat snel. Wie weet er nu -nog iets van de BMD? Van Aardenne tn ieder geval n.iets. Je kan je dus afvragen: wat hebben we aan al die drukte overgehouden? Wat meer maatschappelijk bewustzijn? We hopen het maar erg tastbaar ie zoiets niet. Wel tastbaar is de Nieuwsbrief, die de~ keer met zo'n 800 exemplaren de deur uit gaat. Geen kle1n1aheid. lloewel we op dit moment niet weten of de provinciale etaten en de gemeenteraad van Leeuwarden voor ons gunstig beslissen, met de Nieuwebrief gaan we door. We zullen hem nog h~rd nodig hebben de komende tijd gezien de plannen van Lubbers en V!Ul Van Aardenne. DUlDEllJkSHALVE Stort u uw 2,7% nu nog op de geblok- keerde rekening? Het antwoord is: l!l doorgaan totdat u van het PEB of het FRIGAS (of van gedeputeerde staten of van ~W van Leeuwarden) bericht krijgt. En vervolgens bekijkt u goed wat u doet. vaa BMD aaar BMO! We hebben de Brede Maatschappelijke Discussie net een maand of vijf achter de rug. Lubbers geeft ons allen lt jaar de tijd om Nederland aan een linkaaehtige meerderheid te helpen om de kruisraketten buiten de deur te houden. En in de tuesentijd mogen we aan de slag met twee tweeling-kerncentrales. Waarschijnlijk al in september, na de vacantie. Laat iedereen er maar voor zorgen dat hij of zij goed uitgerust is tegen die tijd. Want dan begint de Brede Maatschappelijke Opstand. Met het voorbereidende werk zijn we al begonnen. Eên landelijk overleg Zaterdag 26 mei vond het eerste landelijk overleg over de twee tweelingcentrales plaats. De opkomst was goed. Er waren mensen aanwezig uit Zeeuws-Vlaanderen, de Noord-oost Polder, Friesland en natuurlijk uit heel wat tueeenliggende plaatsen. De vergadering was ori.nterend: waar ia iedereen mee beztg? Een voo.-bereidinga. groepje giet de v~lgende vergadering, op 16 Juni, in het vat. Zijn er meer mensen uit Friesland die aan dit overleg willen deelnemen'l Het eerste punt dat ter sprake kwam was dat er een goede samenwerking moet komen tussen Actie Strohalm em Milieu Defensie. Actie Strohalm nam het initiatief voor de vetgadering ~an 26 ei. Zonder overleg schreef Milieu Defensie een vergadering voor l6 juni uit. Pe oplossing lag voor de halld. De vergadttringen van 26 mei en 16 juni worden nu gezien als twee bijeenkqmsten van één en hetzelfde landelijke overleg. Dat neemt niet we& dat er vaarschijnlijk twee afdelingen komen. Een a~deling voor het meer wetenschappel~jke speurwerk. de andere afdeling voor de landelijke en zonodig ook regionale coördinatie van acties. Stand van zaken Hoewel er nog geen zekerheid bestaat over de definitieve vestigingsplaatsen voor de twee tweelingcentralest duiken

4. steeds weer de namen Borssele, Noord Oost Polder, Wiering~rmeer en Eemshaven op. Bij Borssele is een groep actief. Hetzelfde geldt voor de NOP. Voor zover we weten is de Wieringermeer nog maagdelijk gebied. Amsterdam bekijkt of zij daar kunnen beginnen met het geven van informatie. Erg jammer dat de groepen ~it Alkmaar en Heerhugowaard op het overleg niet aanwezig waren; van hun kijk op de kop van Noordbolland bleven we daardoor nog verstoken. Wat betreft de Eemshaven weten w.e ook nog maar weinig. Groningen zou daar het nodige kunnen doen maar ook dj schitterden doo:r afwezigheid. Regionaal overleg De Noord-Oost Polder liet weten dat zij met de aangrenzende provincies, zo gauw er een zinnige agenda is, een regionaal overleg willen. Voor Friesland denken we dan in ieder geva.l aan bet gebied van Lemmer tot Zurich, Harlingen, Franeker, Leeuwarden en Heerenveen, mét alles wat daar tussen ligt. Welke mensen saan zich hie~mee bezighouden? Wie meldt.!.ll.!!? Atoomvrijstaat Een andere belangwekkende zaak die aan de orde kwam op 26 mei betreft de door de Stichting Atoomvrijstaat afgesloten lening van f 200.000,-. Zij willen grond kopen in de nabijheid van Borsse le, Doel (net over de grem in België) en Woensdrecht. Al dat fraais ligt vlak bij elkaar. Gezocht worden 2000 kapitaalkrachtige Nederlanders dte elk een renteloze obligatie van f 100,. willen ko pen. Groepen kunnen natuurlijk ook gezamenlijk f 100,- op tafel leggen. Zodoende krijgt het Vredes-Aet1e-Kamp (VAK) in Woensdrecht een wat zèkerder bestaan. Nu staat het kamp op gehuurde grond, en de buur loopt id het najaar af. Atoomvrijstaat verkoopt ook paspoorten. Bij deze Nieuwsbrief (of de volgende) treft u hierover uitgebreidere informatie aan. Wie nog meer wil weten: 020-168884 of Postbus 80159, 1005 BD Amsterdam. Afval Afval is een maandelijks Amsterdams blad met landelijke allures. In Friesland zijn er echter nog maar weinig a bonnementen. Bij één van de volgende Nieuwebrte èn zullen we een folder van Afval meesturen. Om een beeld van het blad te geven, het mei-nummer wordt gesierd met de koppen: Stop die UF6 transporten!; Vrouwenverzetsweeki Volkel verrast; Intervieuw Volkelbezetters; Actiedriedaagse 1, 2 en 3 juni; Pak je tent en kom naa~ Woensdrecht; 1 mei dag van de onvrede; Pieknik op d~ basis; Almelo tribunaal. UF6-transporten Wat betreft de uranium-hexafluoride (UF6) transporten tus$en Almelo (Urenco) en Engeland, het schijnt dat de twee transporten per week nu een andere weg nemen. Iedereen die iets van bijzondere transporten vanuit Springfields, via de havenplaats Hull, op het spoor komt, wordt verzocht dit te melden (020-769236 of 020-234160). Wie meer wil weten over het radioactieve en uiterst giftige UF6, kan een nieuwe brochure bestellen bij genoemde telefoonnummers. In deze brochure worden de gevaren van de transporten duidelijk gemaakt en wordt ook de verbinding gelegd naar de winning van uranium en de uitbuiting van Namibië, van de aboriginals in Australië en van de indianen in de VS. NOG ERGER DAN U AL OACKT De volle naam is General Dynamica BMG- 109G Tomahawk Ground Launched Cruise Missile. Maar hoewel "cruise" kruis en "missile" raket betekent ia de kruisraket geen kruisraket. Het is in feite een klein onbemand straalvliegtuigje, dat zich met een snelheid van 880 kilometer per uur (even snel als een straalpassagiersvliegtuig) naar zijn doel begeeft. De zachtere naam 11 kruisvlucbtwapen" is daarom eigenlijk meer op z'n plaats. De 6,40 meter lange en 1400 kilo zware "Tomahawk" is niet zomaar uit de lucht

5. komen vallen. De V l, die de Duitsers in de Tweede Wereldoorlog in grote aantallen op Engeland afvuurden, was ook een soort kruisraket. Dergelijke wapensystemen zijn al ainds de jaren '20 in ontwikkeling. De benaming "krui8 11 -raket heeft de Tomahawk, omdat hij zich niet persé in een "rechte" lijn naar zijn doel begeeft. De Tomahawk vliegt laag, zo 1 n ls tot 30 meter boven de grond "' dat ia te laag om door vijandelijke radar te worden opgespoord - en past zijn koers en vlucht aan de grondgesteldheid aan. Heuvels, dalen of bossen worden in een golvend patroon moeiteloos gevolgd. De kruisraket is daartoe in staat dank zij een zeer ingenieus "brein", het Tercom-systeem, dat zich direct achter de nucleaire lading bevindt. Tercom staat voor Terrain Comparison (Terreinvergelijking) en dat is precies wat het systeem doet. In de computer van de Tomahawk worden tevoren coördinaten en radarbeelden van het te overvliegen gebied opgeslagen, die verkregen zijn via satellieten en spionagefoto 1 s. De radar aan boord van de kruisraket vergelijkt op een aantal tevoren vastgestelde momenten al vlie gend die gegevens in zijn geheugen met die welke hij op bet moment werkelijk onder zich ziet. De computer brengt daarna indien nodig correcties aan in de koers van de kruisraket en stuurt hem zo feilloos naar zijn doel, dat afwijkingen maximaal enkele meters van de vooraf geprogrammeerde route bedragen. Inmiddels is al een verbeterde versie van dit systeem ontwikkeld, die vooral de afwijkingen in het laatste stadium van de vlucht tot een minimum beperkt. Hoewel de kruisraket in principe ge~ baseerd is op het "fire-and forget" principe (na het afvuren doet ie alles zelf) ia het mogelijk om de raket via een radiografische instructie in de lucht uit te schakelen indien de oorlogesituatie dat mogelijk maakt. De a toomkop kan bovendien pas op een tevoren gepland, via het Tereom-systeem te controleren plaats geactiveerd worden, zodat bij ~en afwijking van de koers de raket niet per ongeluk boven een verkeerd doel kan ontploffen. Gezien de lage snelheid duurt het zeker 3 uur voordat een vanuit Nederland afgevuurde kruisraket een doel in de Sowjet-Unie kan treffen. De maximale reikwijdte is - afhankelijk van de weersomstandigheden... ongeveer 2000 kilometer, net even voorbij Moskou. De atoomkop van de kruieraket is er een van het type W-80, met een explosieve kracht van ongeveer 200 tot 300 kiloton TNT, dat ie 10 tot 15 maal zoveel als de bom van Hiroshima. NIET ALLEEN IN WOENSDRECHT Voor het afvuren van een kruisraket hebben de flight-commandanten een instructie nodig van de president van de Verenigde Staten. Zij ontvangen daartoe een gecodeerde boodschap, de Emergency Action Mes sage. De kruisraketten worden afgevuurd vanaf een grote vrachtwagen. Die wagen bevat vier lanceerbuizen. Voor 48 kruisraketten zijn dus 12 lanceervrachtwagens nodig. Daarmee is de kruisr4ketteneenheid echter allerminst compleet. De k~uisraketteneenheden be$taan uit "flights" van elk 16 raketlanceerbuizen. Daarom gaat het bij plaatsing altijd om veelvouden van 16. Drie flighte vormen een 11 wingu. Voor Woenedrecht ia de 486 US Air Force Taetical Missite Wing aangewezen. Elke flight bestaat uit maar liefst 22 voertuigen: 4 (in Duitsland te bouwen) laneeerwagens, 2 rijdende commando en controleposten, wagens met onderdelen en lichte pantserwagens voor de beveiliging van de eenheid. In totaal zijn 69 mensen direct betrokken: de flight-commandant, 4 lanceringsofficieren, 19 man onderhouds personeel, allen Amerikaanse militairen, en 1 medisch-assistent, 1 veiligheidaofficier en 44 soldaten voor de bewaking en beveiliging, voor een deel Nederlanders. In de 2 rijdende commandq en controleposten (waarvan er 1 reserve is) kun nen de TereQm syetemen van de kruisraketten worden geprogrammeerd. Zij ont vangen de gegevens daarvoor pas in het laatste stadium via de satelliet van een centrale eommandocentrale, in Engeland of West-Duitsland. Het is mogelijk in het geheugen van een commandowagen 1700 verschillende doelen op te slaan. De flights staan in permanent radiocontact met de thuisbasis. Via de satelliet is het mogelijk zonder tussenkomst van de basis direct met andere commandowagens te c0111nuniceren. In oorlogstijd blijven de kruisraket-

ten niet op de basis in Woensdrecht maar -s;;n "op stap". De lancering kan immers, door bet mobiele karakter van de lanceerinrichtingen, van elke plaats in Nederland, waar de grond een bee-tje stevig is, gebeuren. In zo 1 n geval vormen de 22 voertuigen per flight dus een lange colonne, hoewel het ook mogelijk is de flight te splitsen in 2 maal 2 lanceerwagens met 1 commandopost. Rond Woensdrecht en misschien wel tot ver in het land, zullen de wegen verbeterd en verzwaard moeten worden om de zware vrachtwagens in colonne ongehinderd te kunnen laten passe~en. In vredestijd moet er geoefend worden. Dat zal ook op andere militaire terreinen, ergens in Nederland, gebeuren. Bij 48 raketten verkeert 1 van de 3 flights in staat van paraatheid, gereed om binnen 5 minuten één of meer raketten te kunnen afvuren, 1 flight is in onder houd en 1 flight is beschikbaar voor oefeningen. De flights worden ondergebracht in betonnen bunkers (''shelters"), die voor het grootste deel ondergronds zijn. Elke bunker bestaat uit l ttc:ellen" van 50 bij 4 meter en in elke cel kunnen 2 lanceerof commandowagens staan. Het dak wordt afgedekt met 5 meter zand, terwijl de toegangsdeuren 1 meter dik en 75 ton zwaar 2ijn. Dit om de wapensystemen te beschermen tegen eventuele nucleaire aanvallen. Buiten de bunkers zijn op de basis nog tal van andere voorzie ~ingen nodig, zoals aparte even zwaar beveiligde opslagbunkers voor de los te bewaren atoomkop pen van de kruisraketten, loodsen VQor onderhoud en controle, bewakingsgebouwen, gebouwen voor de soldaten en een brandweergarage. Op de vliegbasis moet ook de startbaan worden aangepast voor bet ontvangen van zware transportvliegtuigen van het type Lockheed C-5 Galaxy of Lockheed C-141 Starlifter, omdat de wapensystemen ook via de lucht verplaatst moeten kunnen worden. In totaal zullen bij een plaatsing van 48 raketten 1100 Amerikaanse militairen werkzaam zijn in Woensdrecht. Voor hen en hun naar schatting 1400 familieleden zullen op de basis 650 woningen, scholen, winkels, recreatiegelegenheden, sportfaciliteiten en andere dorpsvoorzieningen gebouwd moeten worden. Daarvoor is in Woensdrecht maximaal 100 heetare beschikbaar. Vermindering van het aantal rakettep betekent ook vermindering van het aantal Amerikanen op de basis. Voorts zullen permanent 100 Nederlandse soldaten aanwezig zijn voor 4e buitenbewaking en werken er ook nog eens 100 burgers. Echt een buitenkansje voor de werkgelegenheid! (Dit artikel van Hans de Bruyn werd, op enkele kleine wijzigingen na, overgenomen uit het Léidsch Dagblad van 2 juni 1984. Je moet het wel twee- of driemaal lezen om het een beetje te sna~pen, maar dat is met achtergrond informatie bijna altijd het geval.) 6. ATOOMVR\}STAAT IN WOENSDRECHT llat -.rrtlliit VAl< otm\iuimvit ZAltUl VAl< Dil.. TOOMValJIIT.UT I'OIS'l'aU& BUi)~ - lom BD AMITJ;a.DAM -" TUI.I'OOH QIO~!&AM - JO!ITGXJ.O i!l.., Jo Ik tijd vtn de Pod...ro-bi4Uadoo bedt K<>lldniclR""'P""'""a d<..,.,.atoomvrijstaat" "''C"'W- 0. bododijoc-- IIUtls.laan 1e kopen bij ~ of Un von Ik aocleno ~- ia Ncdorlud. Dur wu dan dr. """""vrijotut 8""kht kunmd ~ Om co-<~ ua te ku= iidpcd wenlcn Atoomvrijotut._,.,... Ya\oo:ht. De -(-)... dtt P"'Jl<>><'f<D- burpn... """---... ~ >ljn. Er fijn O>cD hdaa.,...!klo _..,. val<odlt, -niet~ wat 0111 deu: id~ te n:alilerezs. Nu de plutoia3 vaa lonlllrakeu.a ia Womodre<bt.-clrdtlm<ior...te, willm._de A~ot-aktie jul&tllienlp- rlt:h..,.. ~... 11<>.-1< CD Dod vlakbij W.."."...bt.!kt io "" dr IJodnelma - IIUt - un te topero vlakbij de:e vli<g-. Si..S. 3 "'l't<mbos" 198$ -.at bet~ Va ' H' 1 (V.A.IL) in Wom dncl>t. Koll<lticf Rampenplan beeft koglakt.,.._... - bet V.A.K. H.. tcultut hiaym wu, dot op 24 "-'- 1965 btt... ".;.,;,,...;.,.. n de Atoonmij>tut, d&tv.., ~ Zakaa, ~ 1o rtndea-=!.._.,..._."...,v~ De d«loldlil>c<g """de Atoomvrï_. &ijn o.a." Eoen nodelijk... rn,. uitvaltbam "' verujjpa -- aiuia die de pla>ui"'-~-- ~; E<:n -uiiji """"'"".! phl<d,. l>ebl>ft dat ia do loop vaa do lijd _.., zn>tu moet won.c;. Bij """"!10<1 ultllftldi"s van ole-- te_"~- catda<aàl..,/of andcn: pr"o«d11j1!1. Omciaoid<ol<~~t<._...li...,_craor...a.-.-..nu ~<JI..rtoclst-. Wie <Ie aktie A-nïjatut wil-iur..., _.-t -- fl3,90(fl2,!!0+fi,40~... J... op~--22mwi t- - Atoomvri)tu.t. Amlladozn. "----,... orlotlï---... ~