NIEUWS VANUIT HET NA LLP LDV



Vergelijkbare documenten
Voorlichtingsbijeenkomst Mobiliteit Nieuwkomers

FAQ s voor lopende mobiliteit projecten. Via CTRL+klikken op een van de onderstaande vragen komt u vanzelf bij het antwoord terecht.

Mobility Tool. Gebruikerstraining. Anita van Doorn Sandy van der Drift. Den Bosch

Ryckevelde vzw. Internationalisering van A tot Z voor het secundair onderwijs. Programma. Mogelijkheden. Beweging voor Europees burgerschap

Nationaal Agentschap Erasmus+ volwasseneneducatie. Peter van Deursen Hannah Achterbosch

ENTANGLE - Nieuwsbrief

Kick-off bijeenkomst Call 2012 Leonardo da Vinci 22 november 2012

Erasmus+ Jeugd. Informatiebijeenkomst 20 januari 2014

KA 1 Mobiliteit Jeugd. Marrie Kortenbosch & Mireille Unger

Leonardo Special. Thematische netwerkacties

Het Europese subsidieprogramma Erasmus+ ( ) is de opvolger van onder andere het Leven Lang Leren programma (LLP, ).

#46: Vragen en antwoorden nieuwe actielijn Erasmus+ voor scholen 'School Exchange partnerships'

Erasmus+ Informatiebijeenkomst. Strategische Partnerschappen Key Action 2. School Exchange Partnerschappen. Utrecht, 22 november 2017

Internationale beroepspraktijkvorming

Oproep experts Erasmus+

CINOP Internationaal Agentschap

Werknemer in opleiding Themabijeenkomst Stage en duurzaamheid op de arbeidsmarkt. Oktober 2010

Van de redactie. Call Transfer of Innovation. Transnational mobility. Inhoud

Nieuwe aanvragers Erasmus+ mbo

Make it work! Virtuele mobiliteit in internationale stages integreren: een snelgids

Praktijksessie efficiënt opleiden en ontwikkelen voor volwassenen. Tijs Pijls 18 november 2014

Sportweetje. Het Katwijkse. sportieve toekomst! naar een. Nieuws, trends en tips voor een gezond en sportief verenigingsleven

NIEUWS VANUIT HET NA LLP LDV

Voorwoord. Nienke Meijer College van Bestuur Fontys Hogescholen

KRACHT IN BEELD. Professionalisering met Video Coaching

Erasmus+ onderneem je zelf

Connected learning and Europe CINOP Internationaal Agentschap

The next Erasmus+ Lem van Eupen Director Nationaal Agentschap Erasmus+ 7 december 2017

Inspiratiereis Zweden

FAQ eforms Leonardo da Vinci Call 2013

PERSONEEL ARCHITECTUUR & BOUW = VASTGOED BEL VOOR INFO:

NIEUWS VANUIT HET NA LLP LdV

Toelichting selectie Erasmus+ VET Mobility Charter (KA109) Call 2018 middelbaar beroepsonderwijs (mbo) september 2018

Internationaal ondernemen. Starters International Business YOUR GATEWAY TO THE WORLD OF INTERNATIONAL BUSINESS

1. Mobiliteitscoach, van idee tot project: Inleiding

International Association of Facilitators

PRO-U: PROFESSIONALISERING IN HET ONDERWIJS JAARPROGRAMMA

Dit document is alleen een HULPMIDDEL bij het invullen van het rapportageformulier, dus niet invullen of opsturen!!!

Europass. Laat zien wat je kunt

NIEUWS UIT HET. De Europese dag van een Leven Lang Leren. Regionale workshops Grenzeloos met jongeren aan de slag. Noteer in uw agenda 3 november 2009

Het gaf mij veel energie om een eigen evenement te organiseren.

Erasmus+ Femke During, HU Grant Office Liliana Dušati, International Office

Voorlichting Erasmus+ KA2 15 november 2018

WilWeg. Ellen Ruifrok

TRAINING WERKBEGELEIDING

LEIDERS VAN MORGEN MD NETWERK VOOR HR EN MD PROFESSIONALS

Oproep experts Erasmus+ jeugd

KA 1 Credit Mobility Hoger Onderwijs. Joy Plokker

Buitenland BPV HANDLEIDING

Graag tot ziens! Het Remind Team

Jobfabriek Automotive presenteert: Automotive Open Dagen 17 t/m 31 maart 2012

WERKEN AAN KWALITEITSZORG

Docentenvel Opdracht 10 (het paspoortenspel)

EXPLORE EUROPE CHALLENGE YOUR TALENT. Stage of leerbaan in het buitenland? Stagiaire uit het buitenland?

Creative Europe Programma en Europe For Citizens Calls en deadlines 2014

Connected learning and Europe

Erasmus+ Voorlichting Call 2016 Strategische (school) Partnerschappen KA2. Utrecht, 19 november 2015

Baas in eigen loopbaan Training

Inleiding. En uw parochie kan daaraan meedoen!

Baas in eigen loopbaan Training

Korte Handleiding EMPLOY

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Professionalisering door. Bruggen Bouwen

Stappenplan Stappenplan implementatie internationale competenties op schoolniveau.

Uitnodiging Themabijeenkomst 9 juni 2015 De kracht van de mantelzorger

Conferentie Examinering in de bpv 31 mei 2013 Workshop : handboeken BPV en het buitenland

PeerEducatie Handboek voor Peers

INtheMC. Niveau (NQF) Startdatum: Einddatum: Aanvinken v=voldoende a = aanpassen 2=2e gelegenheid

LOOPBAANTRAINING ZWITSERS KWALITEITSMODEL VOOR LOOPBAANORIËNTATIE EN -BEGELEIDING

VAN SCHOOLWERKPLAN OF KWALITEITSONTWIKKELINGSPLAN NAAR HET EUROPEAN DEVELOPMENT PLAN

Evaluatierapport Terugkomdagen 2014 Nationale Opleiding MediaCoach Februari

Factsheet Europees Vrijwilligerswerk (EVS) - Youth in Action

Aanspreekpunt voor studenten Informatica van Avans Hogeschool voor stage en afstuderen.

Stages in het buitenland

LzG4 Mobiliteit Leren zonder grenzen

Linkedin; nut en gebruik. 19 april Frits Gubbels

Verantwoording Selectie Transnationale Mobiliteit Call 2012

Nieuwe serie Workshops! met het Co-Creatie-Wiel. Succesvol innoveren. Drie workshops Najaar 2018

Competenties en skills. Verbreding van de horizon of een doodlopende weg?

Veel gestelde vragen - Studenten

Erasmus Mobiliteitsproject van de EU en andere exchange mogelijkheden pag. 1

Leerjaar 3: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A

Workshop ECVET in mobility Utrecht 28 maart 2013

Utrecht Business School

Mindful Coachen Rotterdam tweejarige opleiding

FiT. Mastering Financiality. In tien maanden tijd je circle of influence vergroten

Professionaliseringstraject voor de LC/LD docent

Succesvol innoveren met het Co-Creatie-Wiel

Recente ontwikkelingen binnen de EU betreffende het Europees kwalificatiekader (EQF) Wilfried Boomgaert

CALL Handboek Mobiliteit

ALGEMEEN PROJECT RAPPORT

Europa en breedtesport kansen om mee te doen

LEREN VAN EN IN HET BUITENLAND

EXIN WORKFORCE READINESS professional

E-HEALTH EN DE OUDERENZORG

ERASMUS+ voor scholen

FOODSERVICE SALES ACCELERATOR. Powered by

NIEUWS UIT HET NA LLP LDV

Transcriptie:

oktober -2008 Jaargang 2, Nummer 9 Nieuws vanuit het NA LLP LdV 1 Verslag bijeenkomsten 3 Nieuws vanuit de projecten 12 Nieuws vanuit het veld 13 Agenda 17 NIEUWS VANUIT HET NA LLP LDV Vertrek Hierbij delen wij u mee dat Ineke Smits, werkzaam als communicatiemedewerker bij het Leonardo da Vinci team per 1 november jl. haar dienstverband heeft opgezegd. Wij wensen Ineke veel succes toe in haar verdere loopbaan. Bijeenkomst Certificate for mobility Call 2009 26 november 2008, Hoog Brabant, Utrecht Door Gerry Spronk Het Certificate for Mobility is een kwaliteitscertificaat, waarmee het voor projecten van bewezen hoge kwaliteit mogelijk wordt om een langere termijn planning te maken. Tevens wordt voor de gecertificeerde organisaties vanaf de Call 2010 gemakkelijker om subsidie aan te vragen. Voor het aanvragen van dit Certificate is er elk jaar een aparte Call. Voor de Call 2009 zal het NA LLP Leonardo da Vinci aan maximaal vijf projecten binnen het programma onderdeel IVT een Certificaat toekennen. Tijdens de bijeenkomst op 26 november 2008 s ochtends geeft het NA informatie over deze aparte Call en de benodigde formulieren. Ook wordt dan uitgebreid ingegaan op onder andere de voorwaarden, waaraan voldaan moet worden om voor zo n Certificate in aanmerking te komen.

Pag. 2 rmatiebijeenkomst People on the Labour Market (PLM) 26 november 2008, Hoog Brabant, Utrecht Door Ellen Hanselman Binnen de actielijn Transnationale Mobiliteit van het Leonardo da Vinci-programma kan men subsidie aanvragen voor stages in het buitenland en is onderdeel van het Europese programma een Leven Lang Leren. Voor deze subsidie komen niet alleen leerlingen, studenten en docenten/opleiders in aanmerking, maar ook afgestudeerden, werkzoekenden en werkenden ofwel People on the Labour Market. Op 26 november s middags houdt het NA een informatiemiddag over deze actielijn. De voorwaarden en mogelijkheden van PLM komen aan de orde. Daarnaast zal een tweetal huidige PLM-projecten hun ervaringen met u delen. Verder zal er een presentatie worden verzorgd door Eures over werken in het buitenland. Tot slot en niet onbelangrijk zal er tijdens deze middag voldoende ruimte zijn voor uw eigen ideeën rond PLM. Op onze website treft u meer informatie aan. Deelname Aanmelden kan tot en met 21 november door contact op te nemen met Natasja Buitenhuis (buitenhuis@leonardodavinci.nl). Contactseminar Vlaanderen-Nederland 9 en 10 december 2008, Novohotel, Ieper België Door Ellen Hanselman Sinds de start van het Leonardo da Vinci programma organiseren de Vlaamse en Nederlandse Leonardo da Vinci Nationale Agentschappen Levenlang Leren Programma gezamenlijke bijeenkomsten. Dit jaar is er gekozen voor een contactseminar en ligt de focus op Buitenlandse stages voor personen met een functiebeperking. Misschien denkt u eraan dergelijke projecten te organiseren maar lijken de obstakels onoverkomelijk? Misschien bent u wel op zoek naar een partner om uw projectidee realiteit te laten worden? Misschien wilt u samen met anderen materiaal ontwikkelen om een dergelijke stage succesvol te laten verlopen? De bedoeling van het contactseminar is om na te gaan óf en hoe de verschillende projectmogelijkheden die het Leonardo da Vinci programma biedt, kunnen bijdragen om buitenlandse opleidingsstages voor personen met een functiebeperking te realiseren. U zult tijdens deze tweedaagse, naast enkele praktijkvoorbeelden, ook ruimte hebben om ideeën uit te wisselen, contacten te leggen en meer te vernemen over het programma en over leren en werken voor personen met een functiebeperking in Vlaanderen en Nederland. Aanmelding Gezien deelname beperkt is, vragen wij u om in te schrijven via Natasja Buitenhuis (buitenhuis@leonardodavinci.nl). Meer informatie en het aanmeldingsformulier kunt u downloaden van onze website www.leonardodavinci.nl. (actueel / agenda Leonardo da Vinci). Aanmelden kan tot 7 november a.s.

Pag. 3 VERSLAG BIJEENKOMSTEN Financiële workshop TOI projecten Call 2007-2008 1 oktober 2008, La Gare, s-hertogenbosch Door Franka van de Wijdeven Anita van Doorn informeerde de projectleiders van de Transfer of Innovation projecten 2007 en 2008 over de financiële en administratieve regels die door de Europese Commissie zijn vastgesteld ten behoeve van de uitvoering en verslaglegging van de projecten. De regels voor het indienen van een amendement, de budget stafkosten en indirecte kosten. De wijze waarop voorschotting plaatsvindt en de regels voor wat betreft de eindafrekening. De financiële verantwoording van de personele kosten, reiskosten, verblijfskosten, aanschaf apparatuur, subcontracting en andere kosten met de onderbouwing hiervan. Uitvoerig werd ingegaan op de interim en eindrapportage. Een financieel rapportageformulier werd toegelicht. Tijdens de afsluitende lunch kregen de projectleiders gelegenheid ervaringen met elkaar uit te wisselen en contact te leggen met de adviseurs van het Leonardo da Vinci-team. Bijeenkomst Disseminatie & contractondertekening TOI projecten Call 2007-2008 1 oktober 2008, La Gare, s-hertogenbosch Door Franka van de Wijdeven De opzet van deze bijeenkomst was tweeledig. De uitwisseling van ervaringen van de projectleiders van Transfer of Innovation projecten van Call 2007 en 2008 en de contractondertekening van de TOI projecten Call 2008. Gerry Spronk feliciteerde de projectleiders met de toekenning van hun project. Van de 18 ingediende projectvoorstellen, zijn er uiteindelijk 10 geselecteerd. Deze 10 projecten hebben partners uit 26 verschillende landen. In totaal zijn er 93 organisaties die samenwerken binnen deze projecten. Bijna 3 miljoen subsidiegeld wordt toegekend aan de TOI projecten. Dat betekent dat het grootste gedeelte van dit geld beschikbaar komt aan de ontwikkeling van Nederlandse beroepsopleidingen. Het gaat er immers om dat good practices, of ontwikkelingen die in het buitenland bestaan, nu ook ten goede komt aan Nederland.

Pag. 4 Er zijn in totaal 1003 aanvragen ingediend in heel Europa waarvan 328 projecten zijn toegekend. Na een korte voorstelronde van het Leonardo-team werden de projectenleiders aan elkaar voorgesteld. Projectleiders van de lopende projecten werd gevraagd naar goede en minder goede ervaringen en wat zij de startende projecten voor advies willen meegeven. Tips Houd bij het plannen van een bijeenkomst rekening met de schoolvakanties van verschillende landen. Deze lopen niet gelijk. Controleer of iedereen de gemaakte afspraak heeft begrepen. Houd er rekening mee dat de communicatie per land verschillend is. De eerste kick-off meeting is ontzettend belangrijk. Samen eten, niet alleen vergaderen. Neem de tijd voor informele activiteiten, organiseer een ijsbreker-spel. Een goed verzorgde interne website doet wonderen: foto s van bijeenkomsten, geïmplementeerde activiteiten, inhoudelijke discussies, informele activiteiten. Besteed een deel van de projecttijd aan het bouwen van de relatie en denkwijzen. Commitment formeel en informeel. Belangrijk is dat hier niet geldt: tijd is geld. Heb respect voor elkaars cultuur en inlevingsvermogen. In de zuidelijke landen is meer bureaucratie, waardoor het langer duurt om een aantal zaken te regelen. Na een periode samengewerkt te hebben kan het zijn dat er verschillende ideeën qua inhoud en evaluatie van het project ontstaan. Maak hier goede afspraken over. Wat zijn de ervaringen met telefonisch vergaderen en video conferencing: via Skype (dit is gratis). Nadeel is dat het niet goed werkt met een groep groter dan drie personen; videoconferencing met negen personen, dit aantal was teveel; een online applicatie megameeting.com werkt goed maar is niet gratis; Harm Holleman, Groenhorst College Barneveld heeft positieve ervaring met het programma Connect Pro van http://www.adobe.com/nl/ - Acrobat Connect Pro. De prijs is afhankelijk van het aantal leden dat ermee gaat werken. Het heeft de mogelijkheid voor het oploaden van PPTs, aantekeningen van de aanwezigen kan iedereen meelezen, enzovoorts. Harm Holleman stelt voor om gezamenlijk één pakket aan te schaffen. Geïnteresseerden kunnen contact opnemen met Harm (h.r.holleman@groenhorstcollege.nl). Contactondertekening De tekenbevoegde(n) van het project en het hoofd van het NA Leonardo da Vinci, Siegfried Willems ondertekenden de contracten. NL/08/LLP-LdV/TOI/123003 Een Pan-Europees evaluatiesysteem ontwikkelen voor paraveterinairen Aeres Groep Groenhorst College NL/08/LLP-LdV/TOI/123005 Pandora: Risicobeheer voor Europese MKB s Business Development Friesland

Pag. 5 NL/08/LLP-LdV/TOI/123006 Maritiem Opleidingsplatform Scheepvaart en Transport College Rotterdam NL/08/LLP-LdV/TOI/123007 CNN. Het Culinaire Nieuwsnetwerk: een leersysteem op basis van videoconferenties HRC International Holding BV NL/08/LLP-LdV/TOI/123010 De Roots & Routes grensoverschrijdende academie voor coaches, peers en leraren Roots & Routes Academy NL/08/LLP-LdV/TOI/123011 Testen en implementeren van EQF- en ECVET-principes in handelsorganisaties en het onderwijs Kenniscentrum Handel NL/08/LLP-LdV/TOI/123012 VIRTEX voor alle studenten van hotel- en horecascholen in Europa ROC van Amsterdam NL/08/LLP-LdV/TOI/123013 Internationaal netwerk voor de oprichting van praktijkgemeenschappen voor internationale landbouwcursussen en opleidingen voor leraren Aeres Groep Groenhorst College NL/08/LLP-LdV/TOI/123015 "rmeel leren in de praktijk omzetten" CLR NL/08/LLP-LdV/TOI/123016 Duurzaamheid in chemische reinigingsprocessen TKT

Pag. 6 Na afsluiting van de bijeenkomst werd gezamenlijk het glas geheven op de start van de nieuwe projecten. Het Leonardo-team wenst de projecten veel succes toe. Wilt u als lezer meer informatie over deze projecten, dan verwijzen wij u naar de database ADAM http://www.adam-europe.eu/ Tijdens de bijeenkomst is de publicatie TOI projecten Call 2008 uitgereikt. Deze publicatie geeft naast de samenvatting ook informatie over het doel, de Europese dimensie, Nationale thema s, Europese prioriteiten en de impact van het project. Deze publicatie kunt u opvragen bij het NA Leonardo da Vinci via na@leonardodavinci.nl Workshop Studie, stage en vrijwilligerswerk in het buitenland 6 oktober 2008, Huis van Europa, Hengelo Door Ellen Hanselman Op 6 oktober jl. vond de tweede regionale bijeenkomst Studie, stage en vrijwilligerswerk in het buitenland plaats in het Huis van Europa in Hengelo. De 20 deelnemers maakten op deze dag op een interactieve manier kennis met de verschillende mogelijkheden voor studie, stage en vrijwilligerswerk in het buitenland. De workshop werd gegeven door Yvor Broer en voor meer informatie waren er medewerkers van het Europees Platform, Europass, Europe Direct, Youth in Action, Eurodesk en Leonardo da Vinci aanwezig. De workshop begon met een informele kennismaking en een kennisquiz. Tijdens de mall of Europe was er gelegenheid voor de deelnemers om met deze verschillende organisaties rond de tafel te zitten en meer informatie te verkrijgen. De workshop werd afgesloten met een plenaire ronde: de experts aan tafel. Al met al een leerzame dag! Voorlichtingsbijeenkomst Call 2009 & BAND 7 oktober 2008, Hoog Brabant, Utrecht De adviseurs van het Leonardo-team informeerden de deelnemers over de mogelijkheden voor het aanvragen van projecten voor de Call 2009, binnen het LLP-Leonardo da Vinci programma.

Pag. 7 De ochtend- en een middagsessie waren hetzelfde zodat iedereen in de gelegenheid was de voorlichting van alle actielijnen bij te wonen. Hieronder treft u informatie over de verschillende actielijnen in vogelvlucht aan. De Powerpointpresentaties kunt u via www.leonardodavinci.nl downloaden. Transnationale Mobiliteit Door Ellen Hanselman Als nieuwe adviseur had ik de mogelijkheid om met u kennis te maken en mezelf te introduceren door een presentatie over de actielijn mobiliteit te geven. Binnen de actielijn transnationale mobiliteit kunt u voor drie onderdelen subsidie aanvragen: Initial Vocational Training (IVT): studentenstages Vocational Education and Training Professionals (VETPRO): stages voor docenten, opleiders, loopbaanbegeleiders etc. People on the Labour Market (PLM): stages voor werkenden/werkzoekenden/pas afgestudeerden Voor mobiliteit zijn en er ten opzichte van de call 2008 niet veel wijzigingen en tijdens de voorlichting waren er (dus) ook weinig vragen. Mocht u de presentatie willen bekijken: de powerpoint is te downloaden van onze website www.leonardodavinci.nl En tot slot: mocht u vragen hebben bel / mail gerust! hanselman@leonardodavinci.nl Transfer of Innovation Door Franka van de Wijdeven Voor ToI Call 2009 is 3,5 miljoen euro subsidie beschikbaar. Bij een ToI project gaat het om het importeren van innovatie: bestaande producten/projecten. Het project moet een toegevoegde waarde hebben voor het veld. Dit is dan ook de reden dat er Europese prioriteiten zijn vastgesteld. Daarnaast hebben wij als NA ook gekozen voor nationale thema s. Voor documenten en voorwaarden voor het indienen van een ToI project verwijzen wij u naar onze website.

Pag. 8 Partnerschappen Door Peter Luijten Sla een brug, sluit een partnerschap! Het partnerschapsprogramma stelt subsidie beschikbaar voor samenwerkingsactiviteiten tussen beroepsopleidingen, bedrijven en/of sociale partners. Hoofddoel is niet de mobiliteit op zich, maar de te ontwikkelen resultaten tussen de partners. In de presentatie werd ingezoomd op de flexibele mogelijkheden die een partnerschap biedt om leeractiviteiten tot stand te laten komen voor gemeenschappelijk gebruik (Helsinki communiqué). Relevante thema s zijn bijvoorbeeld EQF, ECVET, transparency, quality assurance, competences for key sectors, excellence of skills. Tevens kan een partnerschapproject gebruikt worden om voort te borduren op behaalde resultaten uit voorgaande projecten of als eerste stap alvorens tot een aanvraag voor een Mobiliteit of ToI (Transfer of Innovation)-project te komen. Op onze website kunt u de powerpoint presentatie downloaden en vindt u (vanaf medio november) het handboek voor de Call 2009. Wilt u meer weten, neemt u dan even contact op met één van onze adviseurs. BAND Door Judith van den Bosch Tijdens de voorlichtingsbijeenkomst voor mobiliteit van het Leonardo da Vinci programma, heeft BAND ook een presentatie verzorgd over de uitwisselings- en subsidiemogelijkheden tussen Nederland en Duitsland. De nieuwe vergoedingen zijn bekend gemaakt, welke opnieuw zijn vastgesteld en verhoogd. Ook is de mogelijkheid voor het aanvragen van financiering voor voorbereidende bezoeken voor leerlingen aan bod gekomen. Deadlines aanvragen Aanvragen van Leerlingenuitwisselingen, met Voorbereidende Bezoeken voor Leerlingen: 1 december 2008, 1 juni 2009. Aanvragen van Gastdocentschappen/Studiebezoeken: Gedurende hele jaar. Voorbereidende Bezoeken voor Projectaanvragers: Gedurende hele jaar. Meer informatie over het BAND-programma vindt u op www.cinop.nl/band Leerlingen die naar Duitsland op stage gaan, kunnen kijken op www.bandvoorbereiding.nl

Pag. 9 Europass op de Studie Beurs 8-11 oktober 2008, Jaarbeurs, Utrecht Door Monique Leegte, rmatie Beheer Groep Europass is een initiatief van de Europese Commissie om de mobiliteit binnen Europa te vergroten en bestaat uit documenten, zoals een Europees CV, waarmee mensen in heel Europa kunnen aantonen wat ze kunnen. In Nederland is Europass een samenwerkingsverband van negen aangewezen organisaties, zoals Leonardo da Vinci en de rmatie Beheer Groep. Meer informatie over Europass vindt u op www.europass.nl. De Studie Beurs in de Jaarbeurs in Utrecht is het grootste landelijke evenement voor studiekeuze en beroepsoriëntatie. Meer dan 80.000 scholieren, studenten, ouders en decanen hebben van woensdag 8 tot en met zaterdag 11 oktober jl. de beurs bezocht om zich te laten informeren over opleidingen en alles wat er mee te maken heeft. Europass was voor het eerst met een eigen stand aanwezig op de Studie Beurs en stond samen met de voorlichters van de rmatie Beheer Groep in een zeven meter hoge stand. Ondanks dat er iets minder bezoekers waren dan vorig jaar, stijgt het aantal vragen over stages of studies in het buitenland jaarlijks, dit gold ook voor vragen aan de rmatie Beheer Groep, zoals over meeneembare Studiefinanciering. Vooral scholieren of studenten die iets in het buitenland willen doen, kwamen naar de balie van Europass. De meeste gestelde vraag was: Wat is Europass precies en wat kan ik er mee? Wanneer ze te horen kregen dat ze heel gemakkelijk een Europass CV kunnen maken, een Taalpaspoort kunnen invullen of Certificaatsupplement kunnen downloaden, werden ze enthousiast. Met name de Europass mobiliteitswizard werd door de leerlingen en hun ouders veel gebruikt op de Studie Beurs, zodat ze gelijk alle voor hen relevante informatie over studie, stage of werken in Europa op één rijtje hadden. Hoeveel leerlingen en studenten naar aanleiding van de Studie Beurs een Europass document zullen gebruiken, is niet precies te zeggen, maar de ontwikkeling van meer leerlingen en studenten die naar het buitenland willen voor stage of studie is wel duidelijk zichtbaar. rmal NEC meeting 20-21 oktober 2008, Keulen, Duitsland Door Marina de Bie Op 20 en 21 oktober 2008 heeft de rmal NEC (National Europass Consortium) meeting plaats gevonden in Duitsland. Tijdens deze conferentie waren 12 Europese landen vertegenwoordigd met 1 of meer afgevaardigden per land. Ook NEC Nederland was aanwezig met 4 personen: Anne Poppema (voorzitter NEC) van IB-groep, Bibian van Bezuijenvan van de IB-Groep, Indira van Oven van COLO en Marina de Bie van NA Leonardo da Vinci.

Pag. 10 De NEC s van Nederland, België en Duitsland hebben vorig jaar een West-Europese NEC werkgroep opgericht en ook de NEC s van de Scandinavische landen hebben een werkgroep opgericht; de Noord-Europese NEC werkgroep. Duidelijk werd dat er binnen de verschillende werkgroepen en NEC s behoefte was ontstaan om in bredere vorm bij elkaar te komen om met elkaar van gedachten te wisselen over Europass, het gebruik ervan en mogelijke verbeterpunten. NEC Duitsland heeft de organisatie van de bijeenkomst in Keulen op zich genomen, met als doel: discussiëren over de Europass Mobility en het Europass Curriculum Vitae; mogelijke aanpassingen elkaar te informeren over aanpak en activiteiten elkaar te laten informeren over onderzoeken die gedaan zijn binnen het bedrijfsleven in relatie tot Europass elkaar te laten informeren over de relatie van Europass ten opzichte van Ecvet, Ects, EQF. Deze twee dagen van discussie en uitwisseling werd duidelijk dat over het algemeen ieder NEC tegen herkenbare problemen aan lopen. In verschillende landen blijft het moeilijk om het bedrijfsleven te overtuigen van het nut van Europass. Daarnaast geven gebruikers van Europass aan dat het niveau van de Europass documenten toegeschreven is naar een te academisch niveau en daarmee niet voor een ieder eenvoudig is in te vullen. Met elkaar hebben we gekeken naar de verschillende activiteiten die uitgevoerd worden door de NEC s en de materialen die ontwikkeld zijn in het kader van PR en instructie en/of implementatie. Tijdens deze bijeenkomst was er ook voldoende tijd om te praten over het beleid van de Europese Commissie aangaande Europass en de invloed die de NEC s daarop uit zouden kunnen oefenen. Het was mogelijk om tot een gezamenlijk standpunt te komen met betrekking tot een aantal zaken rond Europass ter voorbereiding op de NEC bijeenkomst in Brussel. Onder het genot van een echte Duitse maaltijd en tijdens een avondwandeling door het prachtige Keulen was er alle ruimte voor informeel contact. Na een hartelijk afscheid van onze Duitse collega s ging een ieder per trein of vliegtuig terug naar huis. Column Anne Potters Adviseur van het NA LLP Leonardo da Vinci Nederland is voor een half jaar werkzaam bij AGENCIJA ZA MOBILNOST I PROGRAME EU Zagreb - Kroatië Het is herfst! Na aardbeien en gegrilde maiskolven koop je in Zagreb nu warme kastanjes bij straatverkopers. Ook in het Agentschap vordert het jaar. Vandaar een oproep aan u onderaan dit bericht. Het monitorbezoek van de Europese Commissie was succesvol. Internationaal werken vraagt extra communicatie: voor je spijkers met koppen kan slaan, moet je wat aan elkaar snuffelen. Dat geldt niet alleen voor Leonardo-projecten, maar ook voor de Commissie en een nieuw NA team in een nieuwe lidstaat. Tijdens de feedback bleken ze aangenaam verrast en constructief. Gisteren volgde onze vuurdoop voor een groter publiek: een conferentie over internationalisering. We spraken over het nut internationalisering, Europees beleid, en natuurlijk LLP. Een Sloveens Leonardo-project zorgde voor een levendig praktijkvoorbeeld. Tijdens een netwerkmoment stelden Kroatische scholen met internationale ervaring zich voor. De volgende stap is meer promotie en concreet support. Met name Grundtvig en Leonardo zijn onbekend. MBO in Kroatië volgt direct op het 8-jarige primair onderwijs. Daarna kan je kiezen voor algemeen of beroepsonderwijs. De beroepsgerichte variant duurt nog eens 3-4 jaar, met leerlingen tussen 14-19 jaar. Een klein aantal scholen participeert al jaren in Comenius partnerschappen met Kroatisch geld. Sommigen van hen geven beroepsonderwijs. Zij krijgen nu dus de mogelijkheid in Leonardo mobiliteit te participeren. Dit is voor hen interessant omdat aankomende onderwijsvernieuwingen voor het beroepsonderwijs overeenkomsten vertoont met hervormingen in Europese landen: kwaliteitszorg, competentie- en praktijkgericht onderwijs, samenwerking tussen scholen, bedrijven en 'civil society'. Allemaal goede onderwerpen voor Leonardo-projecten, zeker voor de 50 beroepsscholen waarvan we weten dat ze al internationaal samenwerken. Concreet participeert Leonardo met VETPRO en IVT in de deadline voor 6 februari 2009 en in Voorbereidende Bezoeken. Het gaat alleen om uitgaande mobiliteit. Het budget dit eerste jaar is bescheiden. We gokken op 12 VETPRO en 13 IVT. Er is ook een klein kroatisch budget voor 'silent partners' in een Leonardo Partnerschap. Mijn oproep? Als u bereind bent Kroatische scholen te helpen met het leggen van contacten mail mij dan! (potters@leonardodavinci.nl)

Pag. 11 Leonardo da Vinci het land in Waar zijn we de volgende keer 4 november 2008 6 november 2008 18 november 2008 21 en 22 november 2008 28 en 29 november 2008 CompetentCity, Nijkerk Workshop studie, stage en vrijwilligerswerk, Amsterdam Stagemarkt ROC Eindhoven, Eindhoven Onderwijsbeurs Midden-Nederland, Utrecht Onderwijsbeurs Oost-Nederland, Apeldoorn

Pag. 12 NIEUWS VANUIT DE PROJECTEN Studenten vinden weg naar warme stageplaats Transnationale mobiliteit Stageverslag Door Hanneke Havinga, ROC Flevoland Deze studenten zijn op eigen kosten op stage gegaan. Zij waren lid van de pilotgroep om de weg voor te bereiden voor de groepen die later met het Leonardo da Vinci project NL/08/LLP-LdV/IVT/123002 op pad gaan naar dezelfde instellingen. Stage lopen in Spanje De Spaanse kust is reeds lang ontdekt door de pensionado s, maar ook onze studenten vinden hun weg naar de kust voor een warme stageplaats. Terugkeer Schiphol, 23.45 uur. In de aankomsthal zoek ik naar familieleden van onze studenten. Ik herken wat bekende trekjes. Er ontvouwen zich spandoeken. Het vliegtuig heeft vertraging. Veel heen en weer gedribbel. Zenuwachtige moeders, broers, zusters, vrienden Als ik ze even aanspreek, vertellen ze mij hoe hun dochters het gehad hebben: spannend, streng, gemis, warm, uitgaan, ze heeft net nog gebeld... Er is veelvuldig contact geweest. Ze weten veel van de belevenissen van hun dochters en hebben dagelijks meegeleefd. Ze lijken het haast niet vol te houden tot ze echt door de poortjes verschijnen. Ook voor het thuisfront is een stage in het buitenland een hele belevenis. Sanyres Sanyres is een overkoepelende organisatie die een aantal particuliere zorginstellingen exploiteert in de regio Benidorm en Allicante. Het is een internationale organisatie met personeel, stagiaires en zorgvragers uit diverse landen. Zij zijn geïnteresseerd in buitenlandse studenten. Voor studenten Verzorging en Verpleging een mooie kans om ook eens over de grenzen van Nederland heen een kijkje in de zorg te nemen. Verschillen De particuliere zorg in Spanje is weliswaar modern, maar ook nog zeer hiërarchisch. Dagmar, Redjni en Robina en Melissa, onze 3e jaars verpleegkundigen, hadden dus wel even tijd nodig om te wennen. Rechtstreeks uit het vliegtuig worden ze volgens dienstrooster in het uniform aan het werk gezet. De rol van de verpleegkundige is nog puur medisch gericht. De dagelijkse zorg wordt door verzorgenden geleverd en iets van activiteitenbegeleiding wordt gedaan door een aparte discipline. De hoofdzuster gluurt over je schouder mee. Dagritme en activiteit wordt door het huis bepaald en de zorgvrager lijkt nog niet het uitgangspunt te zijn. 7 dagen per week werken, gebroken diensten, 10 uur werken in de donkere nacht. Ja, ja, in Nederland is het zo slecht nog niet Leerzaam Met zijn vieren in een appartement in een zonnig klimaat met uitzicht op zee is een mooi decor om je Europese burgerschapscompetenties en je competenties voor het verpleegkundig beroep te ontwikkelen. 10 weken in Spanje om onderzoek te doen naar de verschillende ontwikkelingen in de ouderenzorg. 10 weken Engels, Spaans en gebarentaal spreken. 10 weken uitleggen dat we het in Nederland anders gewend zijn. 10 weken ervaren wie je bent in een vreemde omgeving. Onze 4 studenten hadden een leerzame tijd Vol trots tonen Robina, Dagmar,Redjni en Melissa hun oorkonde welke een kleine weergave is van hun geleverde prestatie

Pag. 13 NIEUWS VANUIT HET VELD CH-Q training voor loopbaanbegeleiders Kwaliteitsimpuls loopbaanbegeleiding In de Nederlandse EVC- en loopbaanpraktijk is nog weinig eenduidigheid over de deskundigheid van begeleiders. Er zijn geen formele competentiestandaarden en ontwikkelingstrajecten voor nieuwe rollen zoals studieloopbaanbegeleiders en portfoliobegeleiders. In Zwitserland bestaat al enige jaren een systeem dat hierin zou kunnen voorzien: CH-Q, een methode voor zelfmanagement van competenties en kwaliteitsborging. Verschillende CINOP-consultants zijn gecertificeerd om te werken volgens de CH-Q methode. Opbrengst CH-Q traject voor loopbaanbegeleiders De opbrengst van dit traject kan zijn (afhankelijk van het doel dat u of uw schoolorganisatie voor ogen heeft met het traject en de invulling er van): impuls aan zelfmanagement van competenties en loopbaansturing voor SLB-ers en deelnemers; professionalisering en rolontwikkeling van SLB-ers; positieve kijk op eigen kwaliteiten en mogelijkheden binnen opleiding en (toekomstig) beroep; een eigen trainings- of begeleidingsmethodiek voor zelfmanagement van competenties, inclusief instrumenten voor een of meerdere doelgroepen binnen de eigen instelling; persoonscertificaat CH-Q trainer/adviseur. Doelgroep SLB-ers, trajectbegeleiders, portfoliobegeleiders van roc s, loopbaanbureaus en intermediaire organisaties die met de CH-Q methode gaan werken binnen hun eigen bedrijf of instelling. Opbouw CH-Q traject CH-Q kent een getrapt systeem van certificering. Iedereen start met niveau 1 waarin de eigen bewustwording centraal staat (Wie ben ik? Waar liggen mijn kracht en mijn passie? Hoe kan ik dat omzetten in daden?). Hiervoor ontvangt u een certificaat op CH-Q niveau 1. Vervolgens gaat u begeleid een pilot van een CH-Q programma voorbereiden en uitvoeren voor een eigen doelgroep. Pilots kunnen worden uitgevoerd met alle doelgroepen binnen onderwijs, bemiddeling en bedrijfsleven. Na het succesvol afronden van de pilot en een assessment krijgt u een certificaat op niveau 3 (CH-Q trainer/adviseur). Dit betekent dat u collega s binnen uw organisatie mag opleiden tot CH-Q begeleider en deelnemers mag opleiden en certificeren op niveau 1. U doorloopt dus eerst zelf het proces voordat het wordt toegepast op deelnemers (double loop leren). Opzet en inhoud CH-Q training, niveau 1 (zelfmanagement van competenties). De CH-Q methode kent eenduidig instrumentarium, zoals een portfolio, een actieplan en diverse prikkelende interactieve opdrachten. Tijdpad en locatie De trainingsduur van CH-Q niveau 1, is 5 dagdelen. Daarnaast moet rekening gehouden worden met ongeveer 2 à 3 dagen aan huiswerkopdrachten. De training wordt verzorgd door een CH-Q gecertificeerde trainer. De inhoud wordt verder vormgegeven op basis van de doelen en wensen van de klant. De vastgestelde trainingsdagen zijn op de volgende data: Dagdeel 1 en 2: 15 december 2008 (hele dag) kennismaken met de CH-Q methode. Definitiebepalingen. Start in kaart brengen eigen kwaliteiten en competenties aan de hand van persoonlijke ontwikkelingen van vroeger tot nu (start opbouw eigen portfolio). Dagdeel 3: 14 januari 2009 (middag) In kaart brengen kwaliteiten en competenties aan de hand van persoonlijke en werkgerichte activiteiten en taken.

Pag. 14 Dagdeel 4: 23 januari 2009 (middag) In kaart brengen kwaliteiten en competenties met behulp van functieprofiel, voorbereiding eigen actieplan. Dagdeel 5: 6 februari 2009 (middag) Presenteren persoonlijk actieplan, persoonlijk competentieprofiel en/of eigen portfolio. De locatie wordt nog nader bepaald, maar zal in de omgeving van Utrecht zijn. Kosten De investering voor deze training (CH-Q niveau 1) bedraagt 1.200,- per deelnemer. De maximale groepsgrootte bedraagt twaalf deelnemers en de training kan alleen doorgaan bij een minimum van acht deelnemers. De kosten voor dit open aanbod zijn inclusief trainingsmateriaal en certificeringskosten. De certificaten worden uitgegeven door de Stichting CH-Q. Aanvullende informatie en contact Sandra Beugel Telefoonnummer: 06-51347470 E-mail: sbeugel@cinop.nl Tweedaagse Masterclass Kleurrijk Coachen 22 en 29 januari 2009 De laatste jaren is de onderwijspopulatie in sneltreinvaart veranderd. Studenten worden steeds mondiger, scholen worden steeds groter en kleurrijker. Deze veranderingen hebben geleid tot positieve ontwikkelingen, maar hebben ook een aantal problemen opgeleverd. Zo zien wij dat voortijdige schooluitval, vooral onder allochtone studenten, steeds problematischer wordt. Heeft uw instelling ook te kampen met een hoog percentage schooluitval? Is het aandeel allochtone studenten hierin relatief hoog? Dan biedt een doelgroepspecifieke aanpak in loopbaanbegeleiding wellicht uitkomst. Landelijk onderzoek toont namelijk aan dat een aanzienlijk deel van de schooluitval onder allochtonen wordt veroorzaakt door een gebrek aan goede beroepsoriëntatie en gerichte loopbaanbegeleiding. Om deze uitdaging aan te gaan moet de loopbaanbegeleiding binnen uw school intercultureel competent zijn. Deze competenties stellen u in staat een sterkere vertrouwensband op te bouwen, de belevingswereld van de student beter te begrijpen, tot de kern van de problematiek van de student door te dringen en deze van hieruit adequaat te begeleiden. Om deze interculturele competenties in huis te halen, biedt CINOP, Centrum voor Innovatie van Opleidingen, u de tweedaagse Masterclass Kleurrijk Coachen aan. Vragen en aanmelding Voor vragen over loopbaanbegeleiding en inschrijvingen voor de masterclass kunt u contact opnemen met Dominique Waterval T: 06-12234905 dwaterval@cinop.nl of Mohammed Meziani T: 06-12235587 mmeziani@cinop.nl

Pag. 15 Stagiair durft discriminatie niet te melden PERSBERICHT 23 oktober jl., Stageplaza, Rogier Kind http://www.stageplaza.nl/stage-nieuws/534-stagiair-durft-discriminatie-niet-te-melden.asp Werkgevers zijn wettelijk verplicht om te zorgen voor een discriminatievrije werkomgeving. Helaas is nog niet iedere werkgever zich van deze verplichting bewust. Discriminatie is nog steeds aan de orde van de dag. Stageplaza.nl, de grootste stagebank van Nederland, constateert dat er door stagiairs in slechts 10% van de gevallen melding wordt gemaakt van discriminatie. 1 op 5 stagiairs gediscrimineerd Uit onderzoek (http://www.stageplaza.nl/pers-en-media/onderzoeken.asp) van Stageplaza.nl blijkt dat 23% van de docenten discriminatie heeft meegemaakt bij stagiairs. Bijna één op de vijf (19%) stagiairs zegt zelf wel eens gediscrimineerd te zijn. Slechts in 10% van de gevallen wordt daadwerkelijk melding gemaakt van discriminatie. Geen weet van meldpunten Het is opvallend dat slechts een fractie van de stagiairs die zich gediscrimineerd voelt, hiervan melding maakt. Uit verschillende polluitslagen van Stageplaza.nl blijkt dat de belangrijkste oorzaak hiervan ligt bij de angst voor een slechte beoordeling of zelfs ontslag. De stagiair vreest door melding te maken diens stageplek te verliezen en daardoor studievertraging op te lopen. Nog een reden om geen melding te maken, blijkt de voor stagiairs onbekende mogelijkheid hiertoe. Stagiairs hebben vaak geen weet van de verschillende instanties die hen hierbij kunnen helpen. Gebrek aan voorlichting Rogier Kind (http://www.stageplaza.nl/pers-en-media/management-profiel.asp?mngid=6), manager Communicatie & PR bij Stageplaza.nl http://www.stageplaza.nl/: "Het feit dat veel stagiairs geen weet hebben van de mogelijkheid tot melding, wijst op een gebrek aan voorlichting op dit gebied. Onderwijsinstellingen zouden stagiairs beter in kunnen lichten over wat te doen in het geval van discriminatie. Stagiairs moeten beseffen dat zij wel degelijk over dezelfde rechten beschikken als vaste werknemers. Alleen bij melding kan er iets gedaan worden. Dit is van groot belang, ook voor toekomstige stagiairs. Stagiairs kunnen met klachten bijvoorbeeld terecht bij Meldpunt Discriminatie Amsterdam http://www.meldpunt-amsterdam.nl/ of de Commissie Gelijke Behandeling http://www.cgb.nl/."

Pag. 16 Advertentie Call 2009 Volkskrant, 1 november 2008

Pag. 17 AGENDA Deadlines projectvoorstellen Leonardo da Vinci Call 2009 Zie advertentie pagina 16. Activiteiten vanuit LLP NA Leonardo da Vinci 2008 6 november Thema Workshop studie, stage en vrijwilligerswerk in het buitenland Locatie Amsterdam, Openbare bibliotheek Doelgroep docenten, decanen en mediathekarissen Eurodesk/Euroguidance/Europa Direct www.euroguidance.nl 26 november Thema rmatiebijeenkomst Certificate for mobility Locatie Vergadercentrum Hoog Brabant Utrecht Dagdeel Ochtend Doelgroep Mobiliteitsprojecten www.leonardodavinci.nl 26 november Thema rmatiebijeenkomst People on the Labour Market Locatie Vergadercentrum Hoog Brabant Utrecht Dagdeel Middag Doelgroep onderwijsinstellingen, bedrijven, sectorale organisaties, koepelorganisaties etc. www.leonardodavinci.nl 9 10 december Thema Contactseminar Vlaanderen-Nederland Buitenlandse stagemogelijkheden voor personen met een functiebeperking Locatie Ieper, België Dagdeel 9-12: middag 10-12: ochtend Doelgroep Organisaties uit het beroepsonderwijs die werken met personen met een functiebeperking www.leonardodavinci.nl 2009 15 januari Thema Conferentie Netwerk Expertise Centra loopbaanbegeleiding Locatie Congrescentrum De Eenhoorn, Amersfoort Doelgroep Nationale organisaties uit het beroepsonderwijs gericht op loopbaanbegeleiding Meer informatie volgt (www.euroguidance.nl) 5 maart Thema Workshop Disseminatie voor mobiliteit Locatie Vergadercentrum Hoog Brabant Utrecht Dagdeel Middag Doelgroep Nationale organisaties uit het beroepsonderwijs gericht op loopbaanbegeleiding Meer informatie volgt

Pag. 18 Seminars NA LLP - Europa 2008 13-15 November Theme Contact seminar "Enhancing the attractiveness of vocational education and training Public Any organisations and institutions interested in mobility and partnership projects. Place Hungary, Budapest http://english.tpf.hu/pages/subpage/index.php?id=522&page_id=52 HU 12-16 November Theme Contact seminar "The Discovery of the professional world : a tool for pupil and trainee's guidance" FR Public Representatives of vocational schools, VET institutions, vocational guidance centers, professional associations, chambers of commerce and industry, chambers of crafts and all actors involved in that issue that are looking for European partners in order to prepare a Leonardo da Vinci or a Comenius project of partnership. Place France, Bordeaux christelle.coet-amette@2e2f.fr 19-21 November Theme Contact seminar Transnational Networkings in the Area of International Cooperation in VET Public representatives of vocational education and training institutions and those of the business sector and social organizations Place Turkije, Izmir TR http://www.izmir.gen.tr/eng/ 19-23 November Theme Contact seminar Sustainable development Public Comenius / Grundtvig / Leonardo Place Brussels, Belgium BE www.leonardodavinci.nl Grundtvig: Wacht@epf.nl 4-6 December Theme Thematic contact seminar Public Supporting promoters in the phases of conception and planning of mobility projects focused on tourism and culture and of transfer of innovation projects focused on lifelong learning and education of adults. IT Place Italy, Rome f.saraceni@isfol.it c.vitali@isfol.it 07-10 December Theme Lifelong training - an international bridge between educational institutions and the world of work Contact seminar Mobility Leonardo da Vinci & Erasmus Public Educational and training institutions, companies and social partners Place Ljubljana, Slovenia SI http://www.qim.si, Aleš Vidmar ales.vidmar@cmepius.si CINOP-Leonardo da Vinci Postbus 1585 5200 BP DEN BOSCH T (073)6800712 F (073)6123425 communicatie@leonardodavinci.nl Stelt u de ontvangst van deze Newsflash niet op prijs, stuur dan een e-mail o.v.v. AFMELDEN. De is een uitgave van CINOP-Leonardo da Vinci en verschijnt maandelijks. De informatie is met de grootste zorg samengesteld. De informatie kan echter tussentijds gewijzigd en/of aangepast zijn. Wij adviseren u om in voorkomende gevallen de juistheid van de informatie zelf te verifiëren. CINOP is samen met Nuffic en Europees Platform aangewezen als het Nederlandse Nationaal Agentschap van het Leven Lang Leren Programma door het Ministerie van OCW. CINOP is ISO 9001-2000 gecertificeerd.