Een te snel werkende schildklier Hyperthyreoïdie
Inleiding In deze folder leest u meer over een te snel werkende schildklier en de behandelmogelijkheden. De schildklier De schildklier is een vlindervormig orgaan dat laag in de hals ligt, net onder het strottenhoofd en voor de luchtpijp. De schildklier produceert schildklierhormonen. Deze hormonen zijn van belang voor nagenoeg alle cellen, weefsels en organen van uw lichaam. Ze spelen een rol bij onder andere: Lichamelijke ontwikkeling Stofwisseling en spijsvertering Spieren en gewrichten Hersenen en zenuwen Hartslag en hartritme 1
Lichaamstemperatuur Gedachten en emoties Wat is hyperthyreoïdie? Bij een hyperthyreoïdie werkt uw schildklier te snel. Er wordt daardoor te veel schildklierhormoon aan uw bloed afgegeven. Klachten bij hyperthyreoïdie Bij een te snel werkende schildklier kunt u de volgende klachten en symptomen hebben: hartkloppingen/ snelle polsslag; trillende handen/vingers; gewichtsafname ondanks normale eetlust; transpireren; onregelmatige menstruatiecyclus; veranderd ontlastingspatroon, frequenter en dunner; oogklachten; vermoeidheid; zenuwachtig/nerveus/prikkelbaar/opgejaagd gevoel; concentratieverlies. Drukkend gevoel in de hals Slikklachten Deze klachten hoeven niet allemaal, of niet allemaal tegelijk voor te komen. De oorzaken van hyperthyreoïdie Een te snel werkende schildklier kan verschillende oorzaken hebben. De meest voorkomende zijn: De ziekte van Graves, waarbij er antistoffen zijn die de 2 schildklier stimuleren. Een toxisch adenoom. Dit is een knobbel in de schildklier die veel schildklierhormoon aanmaakt. Een toxisch nodulair struma. Hierbij maken meerdere knobbels in de schildklier veel schildklierhormoon aan.. Een thryreoïditis. Dit is een schildklierontsteking.
Diagnose De diagnose hyperthyreoïdie wordt gesteld via bloedonderzoek. In uw bloed wordt het FT4 (schildklierhormoon) gemeten. Ook wordt het TSH gemeten dat functioneert als een thermostaat van de schildklier. Bij mensen met een hyperthyreoïdie is het FT4 verhoogd en het TSH verlaagd. De arts doet ook lichamelijk onderzoek. Dit is omdat mensen met een te snel werkende schildklier vaak een vergrote schildklier hebben of knobbeltjes in de schildklier. Soms is de schildklier (druk)pijnlijk. Als aanvullend onderzoek kan de arts ook besluiten om een schildklierscan te laten maken. Behandeling De keuze van de behandeling is afhankelijk van de oorzaak van de te snel werkende schildklier. Alle oorzaken zijn goed te behandelen. Een hyperthyreoïdie kan op drie manieren behandeld worden: Met medicijnen. Met radioactief jodium. Door een operatie. Hierna volgt een korte uitleg over de behandelingen. Medicijnen Meestal wordt er besloten om te behandelen met medicijnen. U krijgt van de arts medicijnen voorgeschreven die de werking van de schildklier afremmen en langzaamaan stilleggen. Medicijnen die de schildklier afremmen zijn: Strumazol, Carbimazol of PTU. Omdat uw schildklier stilgelegd wordt door de schildklierremmers, heeft u ook schildklierhormoontabletten nodig. Deze worden enkele weken na het starten van de remmende medicijnen voorgeschreven. Met de combinatie van deze medicijnen wordt de normale werking van de schildklier nagebootst. 3
Daarnaast hebben mensen met een versnelde schildklierwerking soms ook last van een verhoogde hartslag of een opgejaagd gevoel. De arts kan dan besluiten om een bètablokker voor te schrijven waardoor deze klachten verdwijnen. Zodra de schildklierwaarden normaal zijn, worden deze tabletten weer afgebouwd en en gestopt. U mag deze medicijnen nooit op zelf plotseling staken. Radio-actief jodium U wordt met radio-actief jodium behandeld als: de behandeling met medicijnen niet werkt; uw klachten weer terugkomen; bij overgevoeligheid voor de medicijnen; bij zeer ernstige symptomen. Na de behandeling met radioactief jodium, is het de bedoeling dat de schildklier weer normaal werkt. Soms werkt uw schildklier na de eerste behandeling nog steeds te snel. Dan is een tweede behandeling nodig. De schildklier kan ook te langzaam gaan werken na de behandeling. Dan moet u levenslang schildklierhormoontabletten blijven slikken. Operatie Als een behandeling met radioactief jodium niet mogelijk is, of als u dat niet wilt kan de schildklier helemaal of gedeeltelijk worden verwijderd tijdens een operatie. Behandelteam Het behandelteam bestaat uit: Mw. dr. S.C.C. Hartong, internist-vasculair geneeskundige Mw. dr. R.M. Kiewiet-Kemper, internist-endocrinoloog Dhr. R.J.M. van Leendert, internist Mw. E.T. Massolt, internist-endocrinoloog Dhr. J.A.A. Meijer, internist- endocrinoloog Mw. dr. M.W.C.J. Schoofs, internist-endocrinoloog 4
Dhr. E.J.H. van de Weijgert, internist Mw. S. van der Heydt, endocrinologieverpleegkundige Mw. M.A. Verhelst, endocrinologieverpleegkundige Tot slot Als u na het lezen van deze folder nog vragen heeft, dan kunt u deze tijdens uw afspraak stellen of bellen met de endocrinologieverpleegkundige. Op maandagochtend, dinsdag en donderdag is Mw. S. van der Heydt bereikbaar via tel. (078) 654 12 29. Op dinsdag is Mw. M.A. Verhelst bereikbaar via tel. (078) 652 30 46. Meer informatie Meer informatie kunt u vinden op de site van het Albert Schweitzer ziekenhuis www.asz.nl Patiëntenvereniging Schildklierstichting Nederland De stichting is telefonisch bereikbaar op: maandag, dinsdag en donderdag tussen 09.00-13.00 uur op tel. (033) 422 40 36. De ervaringsdeskundigen zijn bereikbaar op: Maandag en dinsdag van 13.00-16.00 uur en woensdag tussen 18.30-21.00 uur op tel. 0900-899 8866 ( 1,- per gesprek) Verdere informatie leest u op op de website van de stichting: www.schildklier.nl Wilt u uw mening geven over deze folder? Dat kan hier: www.asz.nl/foldertest/ Bronvermelding: afbeelding met toestemming overgenomen van Merck Manual. 5
Albert Schweitzer ziekenhuis augustus 2016 pavo 1287