EINDRAPPORT juni - december 2007 Platform Zelfzorg Oost-Vlaanderen Martelaarslaan 204b 9000 Gent 09 225 91 33 09 233 35 89 info@plazzo.be www.plazzo.be met de steun van provincie Oost-Vlaanderen
Inhoudtafel Voorwoord 4 1. Inleiding 5 2. Organisatorisch 2.1. Stuurgroep 6 2.2. Dagelijks bestuur 7 2.3. Personeel 7 2.4. Rol van Welzijnsoverleg Regio Gent vzw 7 2.5. Rol van het provinciebestuur Oost-Vlaanderen 7 3. Activiteiten 3.1. Evaluatie zesde Plazzo-werkjaar 8 3.2. Netwerkontwikkeling i.f.v. het helpen ontwikkelen van een positie voor de gebruiker als structurele gesprekspartner 3.2.1. Aanleiding 8 3.2.2. Doel 8 3.2.3. Rol van Plazzo 9 3.2.4. Met Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven 9 3.2.5. Met provincie Oost-Vlaanderen 9 3.2.5.1. met de provinciale contactpersoon zorg 10 3.2.5.2. met het provinciale aanspreekpunt voor regionaal welzijnsoverleg en jeugdwelzijn 10 3.2.5.3. met de provinciale contactpersoon van de provinciale sociale kaart Oost-Vlaanderen 10 3.2.6. Met het Vlaams Gebruikersoverleg voor Personen met een Handicap, afdeling Oost-Vlaanderen (VGPH) 10 3.2.7. Met Regionaal Welzijnsoverleg 11 3.2.8. Met het Provinciaal Steunpunt Vrijwilligerswerk Oost- Vlaanderen 11 3.2.9. Met Trefpunt Zelfhulp 11 3.2.10. Met het Vlaams Patiëntenplatform 12 3.2.11. Met het Limburgs Platform voor Zelfhulp- en Ontmoetingsgroepen (LPZO) 12 3.2.12. Met Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen en Gent 12 3.3. Bekendmaking- en informatiepunt inzake de Oost-Vlaamse zelfzorg en zelfzorginitiatieven 13 3.3.1. Plazzo-website www.plazzo.be 13 3.3.2. Plazzo-Nieuwsbrief 14 3.3.3. Permanent aanspreekpunt voor zelfzorg 14 3.4. Werking naar de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven: ondersteuning en kwaliteitsbevordering 15 3.4.1. Ondersteuning m.b.t. bekendmaking 15 3.4.1.1. via de Plazzo-website en -nieuwsbrief 15 3.4.1.2. via de gezondheids- en welzijnsbeurs Sint-Niklaas 16 3.4.1.3. via de Gentse seniorenbeurs (19/11/07) 17 3.4.1.4. via bekendmaking diverse bekendmakingskanalen 18 3.4.2. Ondersteuning m.b.t. lokaal sociaal beleid 18 3.4.3. Provinciale werkdag over het werken met vrijwilligers 20 3.4.4. Werkgroep rouwverwerking 20 Plazzo, eindrapport juni december 2007 2
3.5. Ondersteuning van complementariteit tussen Oost-Vlaamse zelfzorg en het professionele werkveld 23 3.5.1. Bekendmaking Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven en hulpmiddelen voor wederzijdse doorverwijzing 23 3.5.2. Bekendmaking samenwerkingsmogelijkheden in het kader van lokaal sociaal beleid 23 3.5.3. Verkenning samenwerkingsmogelijkheden tussen Oost- Vlaamse zelfzorg(initiatieven en het professionele werkveld 23 3.5.3.1. Overlegplatform Geestelijke Gezondheidszorg Oost-Vlaanderen (PopovGGZ) 23 3.5.3.2. Provinciaal overleg lokale dienstencentra 24 3.5.3.3. Oost-Vlaams Overlegplatform inzake Samenwerking in de Thuiszorg (OVOSIT) 24 3.6. Structurele verankering van de positie van de gebruiker in voorzieningen en overlegstructuren 25 3.6.1. Aanleiding 25 3.6.2. Ad hoc werkgroep gebruikersparticipatie Oost-Vlaanderen 25 3.6.3. Koning Boudewijnstichting:stakeholderbijeenkomst patiëntenparticipatie in gezondheidszorg 26 3.6.4. Lokaal sociaal beleid 27 3.6.4.1. Aanleiding 27 3.6.4.2. Bekendmaking Plazzo-ondersteuningsaanbod 27 en nota Zelfzorg en lokaal sociaal beleid 3.6.4.3. Project Grondrechtenboom 27 3.6.4.4. Lokaal sociaal beleid Gent: overlegforum 30 gezondheid 3.6.4.5. Lokaal sociaal beleid Wichelen 31 3.6.4.6. Planning 2008 31 4. Financieel verslag 32 5. Conclusies 33 6. Bijlagen 35 Bijlage 1: Spreiding van zelfzorg in Oost-Vlaanderen Bijlage 2: Thematisch overzicht van Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven volgens regio regionaal welzijnsoverleg Plazzo, eindrapport juni december 2007 3
Voorwoord Het Platform Zelfzorg Oost-Vlaanderen (Plazzo) is ontstaan vanuit de vaststelling van gemeenschappelijke noden én mogelijkheden m.b.t. zelfzorg in Oost-Vlaanderen, zowel t.a.v. Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven, professionelen, beleid, individuele gebruikers als partnerorganisaties. Dank zij de subsidiëring van de provincie Oost-Vlaanderen kan Plazzo een concrete, gebruikersgestuurde werking uitbouwen als antwoord op deze noden. Uit de evaluatie van het zesde werkjaar bleek er noodzaak aan verderzetting van de opgestarte processen en werden nieuwe noden vastgesteld. Tijdens het zevende werkjaar zorgde Plazzo daarom zowel voor de continuering van de opgestarte processen als voor de ontwikkeling van nieuwe initiatieven. In dit rapport bieden wij een overzicht van deze Plazzo-werking en een aantal duidelijke conclusies als leidraad voor het volgende Plazzo-werkjaar. We danken het provinciebestuur van Oost-Vlaanderen dat de realisatie van de Plazzowerking mogelijk maakt door een uitzonderlijke verlenging en verhoging van de projectsubsidiëring van Plazzo en door de bereidheid tot een constructief samenwerkingsproces met Plazzo en met de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven i.f.v. een gecoördineerd Oost-Vlaams zelfzorgbeleid. Ook het Welzijnsoverleg Regio Gent vzw zijn we dankbaar voor de structurele en logistieke ondersteuning bij de realisatie van het Plazzo-werking. Tenslotte danken we de leden van de stuurgroep van Plazzo voor hun constructieve inzet en medewerking, de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven en de betrokken partnerorganisaties voor de zeer intensieve en actieve samenwerking, waardoor Plazzo ook tijdens het zevende werkjaar als een echt samenwerkingsplatform voor zelfzorg in Oost-Vlaanderen kon functioneren. Rosanne Blomme-Dorme voorzitter Plazzo Ann De Maesschalck projectmedewerkster januari 2008 Plazzo, eindrapport juni december 2007 4
1. Inleiding In samenwerking met de provincie Oost-Vlaanderen, startte op 15 april 2001 ten experimentele titel een Platform Zelfzorg Oost-Vlaanderen (Plazzo), organisatorisch ingebed binnen Welzijnsoverleg Regio Gent vzw. Plazzo ging tijdens het eerste experimenteel werkjaar van start met de samenstelling van een stuurgroep en een inventarisatie van noden en knelpunten i.v.m. Oost- Vlaamse zelfzorg. Tijdens het tweede werkjaar startte Plazzo een succesvolle concrete werking op i.f.v. de vastgestelde noden en knelpunten m.b.t. Oost-Vlaamse zelfzorg. Door de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven zelf werd een betere ondersteuning als prioritair aangegeven om te kunnen meewerken aan een Oost-Vlaams provinciaal zelfzorgbeleid. Daarom werd de concrete werking hoofdzakelijk uitgebouwd i.f.v. ondersteuning bij bekendmaking en kwaliteitsbevordering van de Oost-Vlaamse zelfzorg(initiatieven). Tevens werd een eerste aanzet gegeven i.f.v. de andere noden t.a.v. Plazzo als centraal aanspreekpunt voor zelfzorg in Oost-Vlaanderen, zowel m.b.t. individuele personen, professionelen, beleidsverantwoordelijken en relevante partnerorganisaties. Tijdens de volgende werkjaren werd de werking verder uitgebouwd op basis van door de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven aangegeven prioriteiten en vragen en signalen van Oost-Vlaamse individuen, beleidsverantwoordelijken, professionelen en netwerkpartners, binnen het kader van de beschikbare middelen. Dank zij een uitzonderlijke verlenging van de Oost-Vlaamse projectsubsidiëring, kon Plazzo tijdens een zevende werkjaar zorgen voor de continuering van de opgestarte processen en voor de ontwikkeling van nieuwe initiatieven. Plazzo, eindrapport juni december 2007 5
2.1. De stuurgroep 2.1.1. Werking 2. Organisatorisch Ook tijdens het zevende werkjaar zorgde de stuurgroep voor de verdere uitbouw van het samenwerkingsplatform en een goede werking ervan. De stuurgroep kwam samen op 11 september en 4 december 2007. 2.1.2. Samenstelling De stuurgroep is momenteel 1 als volgt samengesteld: Ervaringsdeskundige vrijwilligers uit Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven (zelfhulpgroepen, gebruikersorganisaties en patiëntenverenigingen) - Rosanne Blomme-Dorme (epilepsie - Epilepsiecontactgroep Ikaros vzw) - Leard Craeyvelt (verslaving SOS Nuchterheid vzw) - Laurette Dries (senioren - Vlaams Verbond voor Gepensioneerden vzw) - Jan Michiels (geestelijke gezondheid - Vlaamse Vereniging voor Manisch en Chronisch Depressieven vzw) - Jan Tusschans (personen met een handicap Inclusie Vlaanderen) Adviserende professionelen omwille van hun specifieke expertise - Koen Berwouts (regionaal welzijnsoverleg - coördinator Welzijnsoverleg Regio Gent vzw) - Eva Heyne (mantelzorg - Diensthoofd vrijwilligerswerk in de thuiszorg Bond Moyson) - Frank Vervaet (lokale dienstencentra OCMW Gent, lokaal dienstencentrum Ten Hove en voorzitter Vlaams overleg lokale dienstencentra) Waarnemer van de provincie Oost-Vlaanderen - Frans Meyfroodt (contactpersoon zorg provincie Oost-Vlaanderen) Projectmedewerker - Ann De Maesschalck 2.1.3. Aandachtspunten Om het Platform Zelfzorg in Oost-Vlaanderen verder uit te bouwen is de inbreng van ervaringsdeskundige leden vanuit Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven cruciaal. Vandaar dat bewaakt dient te worden dat ze de meerderheid blijven uitmaken van de stuurgroep. Deelname aan de stuurgroep gebeurt ten persoonlijke titel, op vrijwillige basis en onbezoldigd. Vele van deze vrijwilligers zijn overbevraagd en om deze reden haakte tijdens het zevende werkjaar opnieuw een vrijwillig stuurgroeplid af. De meerderheid van stuurgroepleden kon het voorbije werkjaar niet of veel minder deelnemen: Jan Michiels en Laurette Dries kampen beiden met een langdurige ziekte; Jan Tusschans kampt met gezondheidsproblemen; Werner Minnaert nam ontslag wegens overbelasting als mantelzorger; Bernard Cnockaert nam ontslag wegens overbevraging. Isabelle Volckaert wil hem vervangen, maar zal zelf de komende 6 maanden wegens bevallingsverlof door Eva Heyne worden vervangen en deelnemen. Frank Vervaet: kon wegens overbevraging weinig deelnemen. 1 Situatie op 31 december 2007 Plazzo, eindrapport juni december 2007 6
Koen Berwouts: kon wegens overbevraging weinig deelnemen, maar zorgde voor inbreng via het dagelijks bestuur en aanpassing van de Plazzo-website. Plazzo zal daarom tijdens het volgende werkjaar prioritair op zoek gaan naar bijkomende stuurgroepleden, zowel vrijwillige als professionele. 2.2. Het dagelijks bestuur 2.2.1. Werking Het dagelijks bestuur, samengesteld uit leden van de stuurgroep, stond in voor de voorbereiding van de vergaderingen van de stuurgroep en de ondersteuning en sturing van de projectmedewerker in de uitvoering van haar taak via fysiek, telefonisch en elektronisch overleg. 2.2.2. Samenstelling Het dagelijks bestuur bestaat uit Rosanne Blomme-Dorme, Koen Berwouts en Ann De Maesschalck. 2.2.3. Aandachtspunt Ook tijdens het zesde werkjaar werkte het dagelijks bestuur heel efficiënt, maar was deelname hieraan tijdsintensief, terwijl deze personen reeds overbevraagd zijn. Plazzo zal daarom tijdens het volgende werkjaar prioritair op zoek gaan naar bijkomende leden voor het dagelijks bestuur, zowel vrijwillige als professionele. 2.3. Personeel De projectmedewerker, Ann De Maesschalck, zorgde voor de inhoudelijke realisatie van de werking, logistiek ondersteund door het secretariaat van Welzijnsoverleg Regio Gent. Dank zij de verhoging van het subsidiebedrag, werkte de projectmedewerker tijdens het zesde werkjaar 22 uur/week. 2.4. Rol van Welzijnsoverleg Regio Gent vzw Plazzo functioneert als een apart project met een eigen stuurgroep binnen Welzijnsoverleg Regio Gent vzw (WRG). Vanuit Welzijnsoverleg Regio Gent vzw wordt de werking van Plazzo mogelijk gemaakt zowel door als juridische werkgever te fungeren, via logistieke ondersteuning, door medewerking aan de verdere uitbouw d.m.v. deelname aan de stuurgroep en aan het dagelijks bestuur, door voorfinanciering en technische aanpassingen aan de Plazzowebsite. 2.5. Rol van het provinciebestuur Oost-Vlaanderen De realisatie van Plazzo wordt mogelijk gemaakt door het provinciebestuur van Oost- Vlaanderen dat reeds jarenlang een baanbrekende rol vervult om de gebruiker in Oost-Vlaanderen een stem te geven o.a. door financiële ondersteuning (zowel van Plazzo als van andere gebruikersversterkende initiatieven zoals Roppov, HINT, Aanloophuis Poco Loco) en door de bereidheid tot een constructief samenwerkingsproces. Tijdens het zevende werkjaar was de provincie duidelijk bereid om naar een oplossing van de gesignaleerde knelpunten te zoeken. Dit resulteerde op 14 november 2007 in de goedkeuring door de Provincieraad van een overgangsbudget van 15 500 euro tussen projectperiode en een voorstel van nominatim ingeschreven subsidiebudget voor de periode juni -december 2007. Hierdoor zijn we er vanuit Plazzo van overtuigd dat er tijdens het volgende werkjaar een oplossing kan worden gevonden voor de noodzakelijke structurele ondersteuning en verdere uitbouw van de zelfzorg in Oost-Vlaanderen vanaf januari 2008. Plazzo, eindrapport juni december 2007 7
3. Activiteiten Tijdens het eerste werkjaar kwamen heel wat mogelijke werkpunten voor Plazzo naar voor, zowel naar de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven, individuele gebruikers, professionelen als naar beleidsverantwoordelijken, relevante partnerorganisaties en overlegstructuren toe. De realisatie tijdens de volgende werkjaren gebeurde stapsgewijs op basis van door de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven aangegeven prioriteiten en vragen en signalen van Oost-Vlaamse individuen, beleidsverantwoordelijken, professionelen en netwerkpartners, binnen het kader van de beschikbare middelen. Bij het begin van het zevende werkjaar diende Plazzo, naast verderzetting van de opgestarte processen, prioritair op zoek te gaan naar creatieve oplossingen voor een aantal bijkomende uitdagingen die bij de evaluatie van het zesde werkjaar werden vastgesteld, opdat de noodzakelijke structurele ondersteuning en verdere uitbouw van de zelfzorg in Oost-Vlaanderen konden worden verdergezet. 3.1. Evaluatie zesde Plazzo-werkjaar Om tot een efficiënte en zinvolle Plazzo-werking te kunnen komen, is een regelmatige evaluatie aangewezen. Daarom werd het zevende Plazzo-werkjaar ingezet met een neerschrijven van de resultaten van deze evaluatie in een rapport over het zesde Plazzo werkjaar (juni 2006 - mei 2007). Naast de noodzaak aan verdere ondersteuning van de opgestarte processen, bleek uit de evaluatie van het zesde werkjaar de nood om tijdens het zevende werkjaar prioritair naar een oplossing te zoeken voor een aantal belangrijke knelpunten voor daadwerkelijke participatie van gebruikers vanuit Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven. Tegelijk werd duidelijk dat deze knelpunten ook werden ervaren bij een aantal andere Oost-Vlaamse gebruikersversterkende initiatieven en dat aanpak van deze knelpunten een zelfzorg- en Plazzo-overstijgende aanpak vergden. 3.2. Netwerkontwikkeling i.f.v. het helpen ontwikkelen van een positie voor de gebruiker als structurele gesprekspartner 3.2.1. Aanleiding Uit de evaluatie van het zesde werkjaar bleek de nood om tijdens het zevende werkjaar verder te zoeken naar een oplossing voor een aantal belangrijke knelpunten voor daadwerkelijke participatie van gebruikers vanuit Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven. Tegelijk werd duidelijk dat deze knelpunten ook werden ervaren bij een aantal andere Oost-Vlaamse gebruikersversterkende initiatieven en dat aanpak van deze knelpunten een zelfzorg- en Plazzo-overstijgende aanpak vergden. Daarom werd de verkenning van samenwerkingsmogelijkheden en de uitbreiding van het reeds opgebouwde netwerk tijdens het zevende werkjaar verdergezet en uitgebreid. 3.2.2. Doel Doel van de verderzetting en uitbreiding van het netwerk, is om de knelpunten voor daadwerkelijke gebruikersparticipatie aan te pakken door een krachtenbundeling van bestaande initiatieven i.v.m. gebruikersversterking en samenwerking tussen regionaal, provinciaal en Vlaams niveau. Plazzo, eindrapport juni december 2007 8
Hierdoor wil Plazzo de positie van de gebruiker als structurele gesprekspartner versterken zodat de stem van de gebruikers van de Oost-Vlaamse welzijns- en gezondheidszorg écht kan gehoord worden. Plazzo wil hierbij een specifieke meerwaarde in Oost-Vlaanderen realiseren via: - een schakelfunctie tussen verschillende organisaties, tussen diverse niveaus (lokaal, regionaal, provinciaal en Vlaams); - complementariteit: niets ontwikkelen dat reeds bestaat; - stimuleren van en inspelen op complementaire samenwerkingsmogelijkheden van Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven, professionele hulpverlening, beleidsontwikkeling en gebruikersversterkende partnerorganisaties in het welzijns- en gezondheidswerk; - optimalisering van bestaande werkingen; - versterking van en samenwerking met lokale en regionale initiatieven; - stimuleren van het intersectoraal perspectief; - opsporen van en inspelen op nieuwe noden en hiaten m.b.t. zelfzorg in Oost- Vlaanderen. 3.2.3. De rol van Plazzo De rol van Plazzo hierbij is deze van draaischijffunctie: - het opsporen van hiaten en noden m.b.t. zelfzorg in Oost-Vlaanderen; - het opsporen van initiatieven die hiervoor een eventuele oplossing kunnen bieden; - het samenbrengen en stimuleren van organisaties die een eventuele oplossing kunnen bieden met degenen die de noden of hiaten hebben; - helpen zoeken naar oplossingen voor eventuele knelpunten in de samenwerking tot alle betrokkenen zelfstandig verder kunnen; - ontwikkelen van complementaire initiatieven en instrumenten om tot een oplossing van de vastgestelde noden te komen en samenwerking tussen alle relevante betrokkenen mogelijk te maken. Uitgangspunt van Plazzo hierbij is om niet alles zelf te doen, maar om de bestaande middelen zo zinvol mogelijk te gebruiken. 3.2.4. Met de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven Door middel van persoonlijke contacten, zowel telefonisch, via e-mail als tijdens Plazzo-activiteiten, werd het netwerk tussen Plazzo en de individuele Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven verder uitgebreid als noodzakelijke basis voor een vraaggestuurd, participatief, zinvol en dynamisch samenwerkingsplatform voor zelfzorg in Oost- Vlaanderen. Plazzo ondernam stappen om een oplossing te zoeken voor noden die door de Oost- Vlaamse zelfzorginitiatieven werden aangegeven o.a. door een provinciale werkdag en door diverse bekendmakingsactviteiten. 3.2.5. Met de provincie Oost-Vlaanderen De provincie Oost-Vlaanderen subsidieert Plazzo o.a. vanuit de behoefte aan een centraal aanspreekpunt om tot een meer gecoördineerd zelfzorgbeleid in Oost- Vlaanderen te kunnen komen. Ook tijdens het zevende werkjaar fungeerde Plazzo als centraal aanspreekpunt voor zelfzorg(initiatieven) in Oost-Vlaanderen. Plazzo, eindrapport juni december 2007 9
Provinciale contactpersonen contacteerden Plazzo voor informatie, bespreking van noden en knelpunten en voor de inbreng van de expertise van de in de Oost-Vlaamse zelfzorg(initiatieven) georganiseerde gebruikers in de Oost-Vlaamse beleidsontwikkeling. 3.2.5.1. Met de provinciale contactpersoon zorg Ook tijdens het zevende werkjaar had Plazzo een constructieve samenwerking met de provinciale contactpersoon zorg, de heer Frans Meyfroodt. De provinciale contactpersoon zorg deed regelmatig beroep op Plazzo voor informatie over of samenwerking met de Oost-Vlaamse zelfzorg en nam deel aan de Plazzostuurgroep als waarnemend lid (zie ook 2.1.). Plazzo signaleerde geregeld de noden en mogelijkheden van de Oost-Vlaamse zelfzorg(initiatieven). Op vraag van de heer Frans Meyfroodt, bracht Plazzo noden en mogelijkheden van de Oost-Vlaamse zelfzorg in via deelname aan de volgende activiteiten: Provinciaal intersectoraal zorgoverleg (5/11/07) Ter opvolging van de provinciale adviesraad thuiszorg Oost-Vlaanderen, nam Plazzo op vraag van Frans Meyfroodt deel aan het provinciaal intersectoraal zorgoverleg op 5 november 2007. Tijdens deze éénmalige gedachtenwissel kreeg Plazzo informatie over een voorstel voor de pijlers van het overleg voor het segment zorg en de kans om suggesties vanuit de Oost-Vlaamse zelfzorg in te brengen. Ad hoc werkgroep gebruikersparticipatie (7/12/07) Ter opvolging van het colloquium gebruikersparticipatie, werkte Plazzo op vraag van Frans Meyfroodt mee aan de voorbereiding van een ad hoc werkgroep gebruikersparticipatie: zie ook 3.6.2. 3.2.5.2. Met het provinciale aanspreekpunt voor regionaal welzijnsoverleg en jeugdwelzijn (o.a. integrale jeugdhulpverlening) Plazzo bezorgde de provinciale contactpersoon voor regionaal welzijnsoverleg en integraal jeugdwelzijn, de heer Steven Van De Woestyne, regelmatig informatie over de Oost-Vlaamse zelfzorg en de samenwerking met de regionale welzijnsoverleggen o.a. via de Plazzo-Nieuwsbrief. 3.5.2.3. Met de provinciale contactpersoon van de provinciale sociale kaart Oost-Vlaanderen Plazzo zorgt systematisch voor aanvulling van de gegevens van de Oost-Vlaamse zelfzorg in de provinciale sociale kaart via regelmatig contact met de provinciale contactpersoon voor de provinciale sociale kaart Oost-Vlaanderen, de heer Christophe Pyra. Dank zij de goede samenwerking met de coördinator van de provinciale sociale kaart, worden alle Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven die in de provinciale sociale kaart Oost- Vlaanderen zijn opgenomen, volgens een overzichtelijke indeling weergegeven op de Plazzo-website (zie Plazzo-website bij links www.plazzo.be/links). 3.2.6. Met het Vlaams Gebruikersoverleg voor Personen met een Handicap, afdeling Oost-Vlaanderen (VGPH) Ook tijdens het zevende werkjaar zette de samenwerking met het Vlaams Gebruikersoverleg voor Personen met een Handicap, afdeling Oost-Vlaanderen verder. Dit gebeurde o.a. via systematische informatie-uitwisseling en via de Plazzo-Nieuwsbrief. Plazzo, eindrapport juni december 2007 10
3.2.7. Met het Regionaal Welzijnsoverleg a) Opvolging samenwerkingsafspraken Ook tijdens het zevende werkjaar had Plazzo regelmatig contacten met de zes regionale welzijnsoverleggen in Oost-Vlaanderen om de samenwerking tussen de zes regionale welzijnsoverleggen, Plazzo en de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven op te volgen en verder uit te bouwen. b) Bekendmaking Oost-Vlaamse zelfzorg(initiatieven) Plazzo bezorgde systematisch wijzigingen, aanvullingen en correcties m.b.t. bekendmaking van zelfzorginitiatieven via de (inter)provinciale sociale kaart aan de bevoegde ankerpunten, de zes regionale welzijnsoverleggen. c) Samenwerking in het kader van lokaal sociaal beleid In het kader van het project Grondrechtenboom van Samenlevingsopbouw Oost- Vlaanderen werkten Plazzo en de zes regionale welzijnsoverleggen samen om de stem van groepen met minder behartigde belangen duidelijk te maken in het kader van lokaal sociaal beleid o.a. via deelname aan de stuurgroep van het project Grondrechtenboom. 3.2.8. Met het Provinciaal Steunpunt voor Vrijwilligers Oost- Vlaanderen a) Systematische rapportage van relevante informatie Het Provinciaal Steunpunt voor Vrijwilligers Oost-Vlaanderen en Plazzo bezorgden elkaar systematisch relevante informatie o.a. telefonisch, via e-mail, via Plazzo- Nieuwsbrieven, b) Bekendmaking Provinciaal Steunpunt Vrijwilligerswerk Oost-Vlaanderen Plazzo zorgde systematisch voor bekendmaking van informatie van het Steunpunt Vrijwilligerswerk Oost-Vlaanderen via de Plazzo-Nieuwsbrief, website en tijdens de provinciale vormingsmomenten. 3.2.9. Met Trefpunt Zelfhulp a) Systematische uitwisseling van relevante informatie Trefpunt Zelfhulp en Plazzo bezorgden elkaar systematisch relevante informatie o.a. telefonisch, via e-mail, via Plazzo-Nieuwsbrieven, via het eindrapport juni 2006-mei 2007, via de Trefpunt Zelfhulp(TZ)-krant, b) Complementaire samenwerking Vanuit de draaischijffunctie en het uitgangspunt om te zorgen voor een optimaal gebruik van aanwezige expertise en mogelijkheden voor de vastgestelde noden, werkte Plazzo ook tijdens de het zevende werkjaar samen met Trefpunt Zelfhulp. Plazzo zorgde voor opsporen van noden, het mobiliseren van het Oost-Vlaams netwerk van zelfzorginitiatieven, organisatorische voorbereiding, verslaggeving en opvolging, inbreng van specifieke Oost-Vlaamse informatie, hulpmiddelen en netwerken, bekendmaking van vernieuwde website en ondersteuningsaanbod van Trefpunt Zelfhulp. Trefpunt Zelfhulp zorgde voor de inbreng van de jarenlang ontwikkelde inhoudelijke expertise voor zelfhulpgroepen m.b.t. vrijwilligers tijdens de provinciale werkdag over het werken met vrijwilligers in Oost-Vlaamse zelfzorggroepen: zie ook 3.4.4. c) Studiedag Achterwaarts de toekomst in viering 25 jaar Trefpunt Zelfhulp (23/11/07) Op uitnodiging van Trefpunt Zelfhulp nam Plazzo deel aan de studiedag achterwaarts de toekomst in. Plazzo, eindrapport juni december 2007 11
Behalve felicitaties aan het Trefpunt Zelfhulp-team voor hun 25-jarig bestaan, bracht Plazzo ook signalen uit de Oost-Vlaamse zelfzorg in tijdens de studiedag en waren opvallend veel deelnemers uit Oost-Vlaamse zelfzorggroepen aanwezig. Tijdens zijn lezing over 25 jaar ondersteuning van zelfhulpgroepen in Vlaanderen, stelde Peter Gielen voor om in iedere provincie zelfhulpondersteuningscentra te hebben. Hij verwees hierbij o.a. naar Plazzo en naar provincie Oost-Vlaanderen waardoor een ondersteuning beter en dichterbij de groepen kan gebeuren, gebruikmakend van door Trefpunt Zelfhulp ontwikkelde expertise. Ook de op vernieuwde website van Trefpunt Zelfhulp wordt naar Plazzo verwezen als zelfhulpondersteuningscentrum als een conditio sine qua non voor het ontstaan van nieuwe en het voortbestaan van bestaande zelfhulpinitiatieven. 3.2.10. Met het Vlaams PatiëntenPlatform (VPP) a) Systematische uitwisseling van relevante informatie VPP en Plazzo bezorgden elkaar systematisch relevante informatie o.a. telefonisch, via e-mail, Nieuwsbrieven, eindrapport juni 2006-mei 2007, b) Samenwerking in het kader van de ad hoc werkgroep gebruikersparticipatie in Oost-Vlaanderen VPP kon niet deelnemen aan de eerste bijeenkomst van de werkgroep, maar vroeg om via Plazzo op de hoogte te blijven en verklaarde zich alvast akkoord om mee te werken aan het bevorderen van gebruikersparticipatie in Oost-Vlaanderen vb. via een infosessie over de wet op de rechten van de patiënt. 3.2.11. Met het Limburgs Platform voor Zelfhulp- en Ontmoetingsgroepen (LPZO) a) Systematische uitwisseling van relevante informatie Plazzo bezorgde LPZO systematisch relevante informatie o.a. telefonisch, via e- mail, nieuwsbrieven, eindrapport juni 2006-mei 2007, b) Systematische bekendmaking good practices van LPZO Plazzo maakte systematisch de door LPZO-ontwikkelde good practices bekend o.a. bekendmakingmogelijkheden voor zelfzorginitiatieven, samenwerkingsmogelijkheden tussen zelfzorginitiatieven en professionele hulpverleners, 3.2.12. Met Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen en Gent a) Het project Grondrechtenboom dialoog en netwerkvorming in het kader van lokaal sociaal beleid Op vraag van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen en Samenlevingsopbouw Gent werkte Plazzo mee aan de voorbereiding en uitvoering van het project Grondrechtenboom dialoog en netwerk in het kader van lokaal sociaal beleid: zie ook 3.6.3. b) Systematische uitwisseling van relevante informatie Plazzo, Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen en Samenlevingsopbouw Gent bezorgden elkaar systematisch relevante informatie o.a. telefonisch, via e-mail, via Plazzo-folder, brochure, nieuwsbrieven,... Plazzo, eindrapport juni december 2007 12
3.3. Bekendmakings- en informatiepunt inzake Oost- Vlaamse zelfzorg en zelfzorginitiatieven 3.3.1. Plazzo-website www.plazzo.be Via de website www.plazzo.be zorgde Plazzo voor een permanente bekendmaking en informatie over de Oost-Vlaamse zelfzorg en zelfzorginitiatieven. Aanleiding Reeds vanaf het eerste werkjaar werd als belangrijkste nood ondersteuning bij bekendmaking van de Oost-Vlaamse zelfzorg gesignaleerd, zowel door de provincie, de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven, professionelen en partnerorganisaties. Doel Een instrument om het overzicht van alle beschikbare info over en mogelijkheden van de zelfzorg in Oost-Vlaanderen op een toegankelijke manier beschikbaar te maken voor Oost-Vlaamse individuen, professionelen, beleidsverantwoordelijken, netwerkpartners en zelfzorginitiatieven. Activiteiten Tijdens het zevende werkjaar werden via deze website 210 berichten van Plazzo, Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven, provincie Oost-Vlaanderen en professionele organisaties over diverse voor zelfzorg relevante thema s in diverse Oost-Vlaamse regio s bekendgemaakt. Positieve evaluatie Ook tijdens het zevende werkjaar (juni en december 2007) beantwoordde de Plazzo-website duidelijk aan een nood: dagelijks gemiddeld 225 hits en 20 visits en maandelijks gemiddeld 6887 hits en 4364 visits. Summary by Month Month Daily Avg Monthly Totals Hits Files Pages Visits Sites KBytes Visits Pages Files Hits Dec 2007 278 145 67 26 853 184444 809 2082 4509 8635 Nov 2007 260 135 44 23 1006 216085 696 1349 4073 7809 Oct 2007 262 142 45 22 876 200942 702 1409 4412 8125 Sep 2007 260 134 43 19 728 173544 591 1304 4048 7801 Aug 2007 196 96 28 14 599 123916 458 897 3006 6091 Jul 2007 142 67 26 18 671 110613 561 835 2084 4422 Jun 2007 177 76 31 18 682 112664 547 945 2303 5329 Plazzo, eindrapport juni december 2007 13
Sinds het bestaan van de website krijgt Plazzo ook veel meer vragen en positieve reacties, zowel van zelfzorginitiatieven, professionele organisaties, individuele gebruikers als van beleidsverantwoordelijken. Dank zij de Plazzo-website werd de realisatie van een elektronische Plazzonieuwsbrief, met linken naar de op de website aangekondigde activiteiten mogelijk. 3.3.2. Plazzo-Nieuwsbrief Doel Reeds vanaf het eerste werkjaar werd door de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven vooral de behoefte aan ondersteuning bij bekendmaking van de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven als belangrijkste nood aangegeven. Daarom bezorgt Plazzo sinds mei 2005 zelfzorginitiatieven, overheden, professionelen, partnerorganisaties, op een meer overzichtelijke wijze informatie over de zelfzorg in Oost-Vlaanderen via een elektronische nieuwsbrief. Activiteiten Tijdens het zevende werkjaar zorgde Plazzo ongeveer maandelijks voor een nieuwsbrief nl. op 15/06/07, 13/07/07, 10/08/07, 06/09/07, 2/10/07, 6/11/07, 22/11/07, 12/12/07. Deze acht nieuwsbrieven werden telkens naar 518 e-mailadressen verstuurd waarvan: 241 Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven 154 lokale (gemeente en OCMW) en provinciale overheden 113 professionelen organisaties (CLB, hogescholen en universiteiten, koepelorganisaties, centra algemeen welzijnswerk, regionale welzijnsoverleggen, lokale gezondheidsoverleggen, ) Evaluatie Dit ondersteuningsaanbod beantwoordt duidelijk aan een reële nood. Van juni tot en met december 2007 schreven zich 26 nieuwe personen in voor de nieuwsbrief: 18 uit professionele organisaties, 8 uit zelfzorggroepen en 7 uit lokale en provinciale overheden en 1 individuele hulpvrager. De overzichtelijke bundeling van informatie werd zowel door de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven, professionele hulpverleners als overheden erg positief onthaald en frequent gebruikt om berichten over diverse thema s en activiteiten in diverse Oost-Vlaamse gemeenten bekend te maken. 3.3.2. Permanent aanspreekpunt voor zelfzorg(initiatieven) in Oost-Vlaanderen Ook tijdens het zevende werkjaar deden heel wat Oost-Vlaamse individuele gebruikers, zelfzorginitiatieven, beleidsverantwoordelijken, overlegstructuren, relevante partnerorganisaties en professionele organisaties regelmatig beroep op Plazzo in hun zoektocht naar allerhande informatie over Oost-Vlaamse zelfzorg(initiatieven) of om hiaten, knelpunten of samenwerkingsnoden te signaleren en samen met Plazzo naar oplossingen te zoeken. Dank zij de medewerking van alle medewerkers van Welzijnsoverleg Regio Gent vzw, werden alle vragen en signalen voltijds opgevangen en doorgegeven aan de parttime (22 u/week) projectmedewerker van Plazzo. Plazzo, eindrapport juni december 2007 14
3.4. Werking naar de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven: ondersteuning en kwaliteitsbevordering Tijdens het eerste werkjaar werd een betere ondersteuning door de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven zelf als prioritair aangegeven om te kunnen meewerken aan een Oost-Vlaams provinciaal zelfzorgbeleid. Tijdens de volgende werkjaren bleek deze ondersteuning zowel voor de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven als voor de beleidsverantwoordelijken tot goede resultaten te leiden en werden naast de nood aan opvolging van opgestarte activiteiten, nieuwe noden aangegeven. Een groot deel van de parttimetewerkstelling werd daarom ook tijdens het zevende werkjaar aangewend ter ondersteuning van de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven. 3.4.1. Ondersteuning m.b.t. bekendmaking Onbekend maakt onbemind. Reeds vanaf het eerste werkjaar werd door de Oost- Vlaamse zelfzorginitiatieven vooral de behoefte aan ondersteuning bij bekendmaking van de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven als belangrijkste nood aangegeven. 3.4.1.1. via de Plazzo-website en Plazzo-Nieuwsbrief Ook tijdens de zevende werkjaar bood Plazzo de volgende ondersteuning m.b.t. bekendmaking: Via de Plazzo-website (startpagina, nieuws en agenda initiatieven) werden 148 berichten (activiteiten, evoluties of nieuwe initiatieven) over diverse thema s en uit diverse regio s van Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven aangekondigd. Een overzicht van de meest aangekondigde thema s: gezondheid (kanker, ADHD, orgaandonatie, vruchtbaarheid, CVS, diabetes, epilepsie, ) : 54 handicap (verstandelijk, blind, doof of slechthorend, ): 26 leerproblemen: 9 geestelijke gezondheid (depressie, psychiatrische problemen, verslaving, zelfmoord, familieleden, ): 9 bijzondere jeugdzorg (oudergroepen): 9 holebi: 9 ouderen: 7 mantelzorg: 6 armoede: 5 Alle aankondigingen via de Plazzo-website werden via 8 nieuwsbrieven ongeveer maandelijks in een Plazzo-Nieuwsbrief via 518 e-mails bekendgemaakt aan Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven, overheden, professionele organisaties, : Dankzij de goede samenwerking met de provinciale contactpersoon van de (inter)provinciale sociale kaart Oost-Vlaanderen, werden alle Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven die in deze sociale kaart zijn opgenomen volgens een overzichtelijke indeling weergegeven op de Plazzo-website (zie Plazzo-website bij links www.plazzo.be/links) Plazzo, eindrapport juni december 2007 15
3.4.1.2. Via de gezondheids- en welzijnsbeurs Sint-Niklaas (18-22/10/07) Doel Via de deelname aan de welzijns-, gezondheids- en vrijwilligersbeurs te Oudenaarde werden zowel Plazzo als de Oost-Vlaamse zelfzorg(initiatieven) bekendgemaakt aan honderden bezoekers, de organisatoren en andere beursstandhouders. Activiteiten Voorbereidende werkgroep communicatie (2/10/07) De projectmedewerker bereidde samen met twee stuurgroepleden, Rosanne Blomme-Dorme en Leard Craeyvelt, de deelname aan de beurs voor. Er werd een nieuwe aankleding voor de stand en aangepast bekendmakingsmateriaal voor Plazzo uitgewerkt. Plazzo-stand tijdens de beurs (18-22/10/07) Plazzo nam deel aan de beurs met een stand en bood aan alle zelfzorginitiatieven die zelf niet konden deelnemen, de mogelijkheid om hun organisatie bekend te maken via de Plazzo-stand. Evaluatie en aandachtspunten planning 2008 Grote maar zinvolle tijdsinvestering Gezien de noodzaak aan vernieuwing van de Plazzo-stand, vergde de voorbereiding van de deelname vrij veel tijd. Ook de deelname zelf was zeer tijdsintensief (4 dagen en 1 avond). Toch was de deelname algemeen zeker de moeite waard omdat de volgende punten konden worden gerealiseerd: Overzicht van Plazzo-aanbod per doelgroep (individuen, zelfzorggroepen, professionele hulpverleners en overheden) Naar aanleiding van de beurs actualiseerde Plazzo het overzicht van het Plazzo-aanbod per doelgroep, de Plazzo-folder en -brochure. Via dit materiaal kreeg iedere Plazzo-doelgroep via 1 A4-blad een overzicht van het specifieke aanbod, wat zeer veel positieve reacties uitlokte. Bekendmaking van Plazzo en de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven via 165 contacten Tijdens de beurs maakte Plazzo de eigen werking bekend tijdens 165 persoonlijke contacten en via verspreiding van overzicht van Plazzo-aanbod per doelgroep, de folder, de brochure, een speciale beurseditie van de Plazzo-Nieuwsbrief. Via de Plazzo-stand werden ook de folders en brochures van een 12-tal Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven bekendgemaakt die zelf niet aan de beurs konden deelnemen. Netwerkvorming met andere Oost-Vlaamse gebruikersinitiatieven Plazzo bouwde tijdens de beurs het netwerk verder uit via 165 persoonlijke contacten met verschillende zelfzorginitiatieven, professionele organisaties, scholen en toekomstige hulpverleners (studenten). Dank zij de medewerking van een vrijwillig stuurgroeplid, Leard Craeyvelt, kon de projectmedewerker regelmatig de Plazzo-stand verlaten. Hierdoor kon zij met een 70-tal verschillende organisaties een persoonlijk contact hebben om Plazzo en Oost-Vlaamse zelfzorg bekend te maken, samenwerkingsmogelijkheden na te gaan en noden op te sporen. Plazzo, eindrapport juni december 2007 16
Vraag om mee te werken aan voorbereiding volgende beurseditie Tijdens het evaluatiegesprek met organisatoren en deelnemers, werd Plazzo door de organisatoren gevraagd om de volgende editie mee voor te bereiden. Veel noden en suggesties Tijdens de diverse contacten op de beurs werd bevestigd dat via de oprichting van Plazzo een reële nood m.b.t. de Oost-Vlaamse zelfzorg is ingevuld. Tijdens de beurs werden aan Plazzo de volgende noden en suggesties meegedeeld: - Promoten van gezamenlijke standen naar het voorbeeld van Orgaandonatie, een samenwerking van 6 zelfzorginitiatieven en Holebi (holebifederatie, werkgroep ouders van holebikinderen en DerUit) - Lijst met concrete beurstips voor zelfzorginitiatieven aanleggen o.a. uitlenen van gratis materiaal via de provinciale uitleendienst, aantal folders dat een organisatie moet voorzien, aankleding van een stand, - Vorming op scholen via een soort tandemfunctie van Plazzo en een aantal Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven, eventueel samen met de verantwoordelijke van de provinciale sociale kaart Oost-Vlaanderen Veel zelfzorginitiatieven geven reeds vormingen op scholen en verklaarden zich tijdens de beurs bereid om hieraan mee te werken. - Scholen, studenten (toekomstige hulpverleners) en professionele hulpverleners signaleerden nood aan: Informatie over zelfzorg(initiatieven) als aanvullende mogelijkheid om patiënten, cliënten, te helpen Informatie over hulpinstrumenten om door het bos de bomen te zien : het is begrijpelijk dat er té veel zelfzorginitiatieven zijn om deze allemaal te kennen. De hulpinstrumenten waardoor professionelen, studenten, vlot hun weg hierin kunnen vinden, zijn echter te weinig gekend: (website en zelfhulpgids van) Trefpunt Zelfhulp, de interprovinciale sociale kaart, Plazzo. Eén centraal aanspreekpunt voor vragen en informatie initiatieven die bereid zijn om een toelichting over zelfzorg(initiatieven) te komen geven. Algemeen: positieve kosten-batenanalyse Deelname aan deze beurs blijkt een zeer goed middel om de Plazzo-doelen te realiseren gezien: - de vele positieve reacties zowel vanuit zelfzorginitiatieven, individuen, scholen als professionele hulpverleners - de vele nieuwe suggesties en noden - de algemene vaststelling dat zowel zelfzorginitiatieven, professionelen als scholen de nood aan informatie over de beschikbare aanspreekpunten en hulpinstrumenten i.v.m. de Oost-Vlaamse zelfzorg bevestigen. Tijdens het volgende werkjaar zal worden nagegaan op welke wijze op de gesignaleerde noden kan worden ingegaan binnen het kader van de beschikbare middelen. 3.4.1.3. via de Gentse seniorenbeurs (19/11/07) Doel Via de deelname aan de Gentse seniorenbeurs te Gent zowel Plazzo als de Oost-Vlaamse zelfzorg(initiatieven) bekendmaken aan de meer dan 60.000 Gentse senioren, de organisatoren en de andere beursstandhouders. Plazzo, eindrapport juni december 2007 17
Activiteit: Plazzo-stand tijdens de beurs (19/11/07) Plazzo nam deel aan de beurs met een stand en bood aan alle zelfzorginitiatieven die zelf niet konden deelnemen, de mogelijkheid om hun organisatie bekend te maken via de Plazzo-stand. Evaluatie en aandachtspunten planning 2008 Tijdsinvestering De deelname zelf was vrij tijdsintensief: 1 volledige dag. Beperkte bekendmaking van Plazzo en de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven Gezien het beperkt aantal bezoekers, kon Plazzo slechts tijdens enkele persoonlijke contacten en via verspreiding van het Plazzo-aanbod per doelgroep, de folder, de brochure en een speciale beurseditie van de Plazzo- Nieuwsbrief Plazzo en de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven bekendmaken. Beperkte netwerkvorming Gezien het beperkt aantal bezoekers en het feit dat de Plazzo-stand enkel door de projectmedewerker bemand was, kon Plazzo tijdens deze beurs het netwerk slechts heel beperkt uitbouwen. Algemene kosten-batenanalyse Deelname aan deze beurs blijkt geen goed middel om de Plazzo-doelen te realiseren gezien het beperkt aantal bezoekers en het beperkt contact met de andere standhouders. Tijdens het volgende werkjaar zal worden nagegaan op welke andere wijze Plazzo en de Oost-Vlaamse zelfzorg(initiatieven) bij de Oost-Vlaamse senioren kan worden bekendgemaakt binnen het kader van de beschikbare middelen. 3.4.1.4. Via bekendmaking van diverse bekendmakingskanalen Via het overzicht van het Plazzo-aanbod per doelgroep dat via de Plazzo-website, de Plazzo-Nieuwsbrieven en de beurzen werd bekendgemaakt, werden meer dan 200 Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven tijdens het zevende werkjaar systematisch geïnformeerd over verschillende bekendmakingskanalen: - de Plazzo-website www.plazzo.be - de Plazzo Nieuwsbrief - de (inter)provinciale sociale kaart www.oost-vlaanderen.be/socialekaart - de website www.zelfhulp.be en zelfhulpgids van Trefpunt Zelfhulp - de Sociale Contactgids Meetjesland van Regionaal Welzijnsoverleg Meetjesland - de sociale kaart van Gent van Welzijnsoverleg Regio Gent. Deze mogelijkheden werden tevens bekendgemaakt tijdens de provinciale werkdag over het werken met vrijwilligers op 8 oktober 2007. 3.4.2. Ondersteuning m.b.t. lokaal sociaal beleid 3.4.2.1. Aanleiding Reeds van bij de start van Plazzo vragen Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven om ondersteuning bij bekendmaking en samenwerking met professionele hulpverleners en beleidsverantwoordelijken. Ook beleidsverantwoordelijken en professionele hulpverleners vragen naar meer en betere samenwerking met Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven. Het decreet lokaal sociaal beleid biedt een structureel kader en kansen voor de samenwerking met professionele hulpverleners en lokale beleidsverantwoordelijken (gemeente- en OCMW-besturen). Plazzo, eindrapport juni december 2007 18
Gezien de beperkte (vrijwilligers)middelen en de vele vragen die zelfzorginitiatieven krijgen, is deelname aan het lokaal sociaal beleid echter niet evident. 3.4.2.2. Activiteiten Bekendmaking samenwerkingskansen Plazzo informeerde de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven over samenwerkingskansen in het kader van lokaal sociaal beleid via de Plazzowebsite en -Nieuwsbrieven. Project Grondrechtenboom dialoog en netwerkvorming in het kader van lokaal sociaal beleid van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen en Samenlevingsopbouw Gent: bekendmaking resultaten en afsluitingsmoment Plazzo bracht de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven op de hoogte van de samenwerkingskansen aan het project Grondrechtenboom dialoog en netwerkvorming in het kader van lokaal sociaal beleid van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen: via bekendmaking van de uitnodiging naar het aflsuitingsmoment Grondrechtenboomdag op 23/11/07; via bekendmaking van de resultaten van het project Grondrechtenboom via de Plazzo-website, de Plazzo Nieuwsbrieven en via e-mail. Nota Zelfzorg en lokaal sociaal beleid nota ter ondersteuning van het lokaal sociaal beleid in Oost-Vlaamse gemeenten en overzicht Plazzoondersteuningsaanbod Deze nota werd samen met een overzicht van ondersteuningsmogelijkheden door Plazzo tijdens de gezondheids- en welzijnsbeurs (18-22/10/07) verspreid. 3.4.2.3. Planning 2008 en aandachtspunten Tijdens het volgende werkjaar zal Plazzo de door de zelfzorginitiatieven aangebrachte noden en mogelijkheden realiseren binnen de beschikbare middelen: Systematische feedback door Plazzo aan de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven: - over de reacties uit de gemeenten op de brief van Plazzo over de Oost-Vlaamse zelfzorg en lokaal sociaal beleid - over inspirerende good practices vb. het overlegforum gezondheid lokaal sociaal beleid Gent - over nieuwe evoluties vb. uitvoeringsbesluiten voor het decreet, Bundelen van expertise van Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven i.v.m. lokaal sociaal beleid Ondersteuning door Plazzo aan Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven die reeds meewerken of wensen mee te werken in het kader van lokaal sociaal beleid. 3.4.3. Regionale zelfzorgbijeenkomsten voor ervaringsuitwisseling 3.4.3.1. Doel Doel van dit soort bijeenkomsten is om de beperkte en meestal vrijwillige middelen van een zelfzorginitiatief optimaal te gebruiken door ervaringsuitwisseling over zelfgekozen, gemeenschappelijke thema s. Plazzo, eindrapport juni december 2007 19
Deze ervaringsuitwisseling beoogt: 1. bruikbare tips van organisaties in gelijkaardige situaties 2. betere kennis van iedere werking i.f.v.: betere doorverwijzing vermijden van overlapping 3. gezamenlijke bekendmaking 4. gezamenlijk optreden naar: hulpverleners overheden 3.4.3.2. Aandachtspunten en planning 2008 Tijdens het zevende werkjaar werd frequent de inbreng gevraagd van Plazzo en de Oost-Vlaamse zelfzorggroepen. Deze toenemende erkenning als gesprekspartner is zeer positief. Tijdens het volgende werkjaar zal er echter naar meer evenwicht moeten worden gezocht tussen de organisatie van zelfzorgbijeenkomsten naar aanleiding van vragen van externe partners en deze op vraag van de Oost-Vlaamse zelfzorggroepen. Door de Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven werden alvast de volgende thema s voor regionale zelfzorgbijeenkomsten aangegeven: spreken voor scholen; de werking van een patiëntenvereniging; publiciteit rond zelfhulpgroepen; samenwerking met professionelen. 3.4.4. Provinciale werkdag Vrijwilligers vinden en houden in zelfzorggroepen: droom of realiteit? (8/10/07) 3.4.4.1. Aanleiding Plazzo krijgt regelmatig vragen van diverse Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven naar ondersteuning bij het werken met vrijwilligers. Zelfzorggroepen blijven het probleem van een tekort aan bestuursvrijwilligers signaleren. Tijdens de voorbije 5 jaar concrete Plazzo-werking viel het op de huidige bestuursvrijwilligers worden ouder of vallen weg en er worden moeilijk nieuwe vrijwilligers gevonden. Nieuwe bestuursvrijwilligers in zelfzorggroepen signaleren dan weer nood aan informatie en ondersteuning. Vanuit de draaischijffunctie ging Plazzo daarom op zoek naar een passend antwoord voor deze nood en vond dit bij Peter Gielen van Trefpunt Zelfhulp en Rosanne Blomme-Dorme, Epilepsie-contactgroep IKAROS. 3.4.4.2. Organisatie De organisatie gebeurt vanuit een samenwerking van organisaties met een complementaire taak en expertise: - Plazzo: coördinatie, uitnodiging, bekendmaking, moderatie, inbreng van vragen en signalen vanuit andere groepen, - Trefpunt Zelfhulp: inhoudelijke inbreng en begeleiding ervaringsuitwisseling - Rosanne Blomme-Dorme, Epilepsie-contactgroep IKAROS: ervaringsdeskundige inbreng met praktijkverhaal - Oost-Vlaamse zelfzorginitiatieven: bekendmaking, inbreng van noden, ervaringsdeskundige tips, - provincie Oost-Vlaanderen: inhoudelijke inbreng en logistieke ondersteuning Plazzo, eindrapport juni december 2007 20
3.4.4.3. Evaluatie - Algemeen De praktische werkdag werd door alle aanwezigen (zelfzorginitiatieven én organisatoren) als zeer zinvol en aangenaam ervaren. Dit werd bevestigd door de resultaten van de evaluatie via de evaluatieformulieren: Heel wat mogelijkheden gezien om meer ondersteuning te krijgen Veel tips gekregen Weet nu wat te doen Veel ervaringen gedeeld Zeer concrete toelichting Zeer informatief Vlotte sprekers Warm onthaal - Sprekers Reeds tijdens de praktische werkdag zelf gaven alle aanwezigen te kennen zeer tevreden te zijn en werd zowel Frans Meyfroodt, Ann De Maesschalck als Peter Gielen bedankt voor de degelijke informatie en de aangename manier van aanbrengen. - Onderwerpen De gegevens van de evaluatie bevestigen dat het initiatief op een zeer efficiënte en geslaagde manier beantwoordde aan reële noden. - Suggesties Zowel tijdens de bijeenkomst als via de evaluatieformulieren werden zinvolle thema s voor volgende vorming en ervaringsuitwisseling aangegeven: Opvolgingsactiviteiten over het werken met vrijwilligers: verdere uitwisseling; Subsidiëringen Bekendmaking in de media Werken in groep Aanpakken van problemen Gesprekstechnieken, luisterbereidheid Vergadertechnieken Ondersteunende initiatieven vanuit de overheid 3.4.4.4. Planning 2008 en aandachtspunten Tijdens het volgende werkjaar zal Plazzo de door de zelfzorginitiatieven aangebrachte noden en mogelijkheden realiseren binnen de beschikbare middelen: 3.4.5. Ad hoc werkgroep rouwverwerking bij verlies van partner door overlijden 3.4.5.1. Aanleiding Tijdens de beurs in Oudenaarde (maart 2007) kreeg Plazzo de vraag van Weduwen en Weduwnaars Vlaamse Ardennen om een bijeenkomst over rouwverwerking te helpen organiseren om ervoor te zorgen dat mensen die hun partner verloren sneller de weg vinden naar verenigingen voor weduwen en weduwnaars. De vraag werd aan Plazzo gericht om samenwerkingsmogelijkheden met andere verenigingen voor weduwen en weduwnaars na te gaan. Na contact met Plazzo, bleek er vanuit Con Tempo, netwerk voor wie een partner verloor door overlijden, bereidheid om hieraan mee te werken. Plazzo, eindrapport juni december 2007 21
3.4.5.2. Activiteiten: ad hoc werkgroep (9/10/07 en 9/11/07) Om kennis te maken en samenwerkingsmogelijkheden na te gaan, werd reeds een eerste keer met de initiatiefnemers samengekomen op 9 oktober 2007. Tijdens een bijeenkomst op 9 november werd de gezamenlijke actie concreet uitgewerkt. De belangrijkste conclusies en afspraken: - Doel Recent rouwenden komen moeilijk buiten, daarom is het nodig om hen via een gezamenlijke actie de weg naar ondersteuning te laten vinden. - Werkwijze: Via de organisatie van een startmoment en aanvullende rouwsessies met als titel Omdat Rouwen een Werkwoord is. Organisatie met gebundelde krachten van Weduwen & Weduwnaars Vlaamse Ardennen, Jong WW en Con Tempo, in regio Vlaamse Ardennen. Indien dit een succesvol initiatief blijkt, zal worden nagegaan of dit ook in andere Oost-Vlaamse regio s kan worden georganiseerd. 3.4.5.3. Organisatie De organisatie gebeurt vanuit een samenwerking van organisaties met een complementaire taak en expertise: - Plazzo: coördinatie en uitnodiging werkgroep, logistieke ondersteuning werkgroep, moderatie werkgroep, bekendmaking acties via Plazzo-kanalen - WW Vlaamse Ardennen: initiatiefnemer, inbreng expertise tijdens werkgroep, logistieke organisatie startmoment en rouwsessies, bekendmaking acties via WWkanalen, voorstelling WW tijdens startmoment en organisatie van 2 kennismakingsactiviteiten voor deelnemers aan rouwsessies samen met Jong WW - Jong WW Oost-Vlaanderen: inbreng expertise tijdens werkgroep, bekendmaking acties via Jong WW-kanalen, voorstelling Jong WW tijdens startmoment en organisatie van 2 kennismakingsactiviteiten voor deelnemers aan rouwsessies samen met WW Vlaamse Ardennen - Con Tempo: inbreng expertise tijdens werkgroep, coördinatie en uitwerking inhoud en materiaal startmoment en rouwsessies, ontwerp bekendmakingsmateriaal, begeleiding startmoment en de rouwsessies, bekendmaking acties via Con Tempokanalen 3.4.5.4. Evaluatie en planning 2008 Alle werkgroepleden evalueren deze eerste samenwerking en krachtenbundeling als zeer zinvol en efficiënt. Vanuit de zelfzorggroepen werd aangegeven dat de Plazzo-ondersteuning voor deze eerste samenwerkingsactie noodzakelijk was. Het is wel de bedoeling dat de groepen na de opstart de samenwerking verderzetten zonder Plazzo-ondersteuning. Daarom werd afgesproken dat beide organisaties de acties in 2008 samen zonder Plazzo-ondersteuning zullen uitvoeren, maar dat Plazzo nog twee werkgroepbijeenkomsten zal ondersteunen: één ter voorbereiding en één ter evaluatie. Plazzo, eindrapport juni december 2007 22