Blaasspoeling met mitomycine Informatie voor patiënten F0936-3415 juli 2013 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44 44 MCH Westeinde, Lijnbaan 32, Postbus 432, 2501 CK Den Haag 070 330 20 00
Inleiding Binnenkort krijgt u blaasspoeling(en). Er zijn blaasspoelingen met verschillende soorten medicijnen. Uw uroloog heeft met u besproken dat uw blaas wordt gespoeld met mitomycine. In deze folder leest u het doel van de blaasspoeling, welke voorbereidingen er nodig zijn en wat er gebeurt tijdens de blaasspoeling. Daarnaast vindt u ook adviezen voor na de blaasspoeling. Doel van de blaasspoelingen Uw uroloog heeft u verteld dat er in uw blaas poliepen, oppervlakkige blaastumoren, gevonden zijn. Deze kunnen door een operatie door de urinebuis worden verwijderd. Omdat deze poliepen daarna vaak terug komen is het verstandig om de blaas na te behandelen. De behandeling bestaat uit of één of meerdere blaasspoelingen. Bij de blaasspoeling wordt een geneesmiddel in uw blaas ingebracht. Dit geneesmiddel (mitomycine) is een cystotaticum dat de deling van de kankercellen remt. Voorbereiding De blaasspoeling moet gedurende één tot twee uur in uw blaas te blijven. Het is daarom van belang dat u vier uur voorafgaand aan de spoeling niet, of zo weinig, mogelijk drinkt. De blaasspoeling wordt op deze manier zo min mogelijk verdund in de blaas. Ook vergroot dit de kans dat u de blaasspoeling één tot twee uur kunt ophouden. Dit voorkomt ook dat u de medicijnen voortijdig uitplast. Als u plastabletten gebruikt moet u deze innemen na de behandeling en niet ervoor. Als u een infectie heeft, wordt de spoeling uitgesteld. Voorafgaand aan elke blaasspoeling wordt aan u gevraagd of u de vorige keer last heeft gehad van bijwerkingen. De blaasspoeling op de verpleegafdeling Na de operatie voor de blaasspoeling mag u maximaal een glas drinken. De blaasspoeling vindt plaats binnen 6 uur na de operatie. Als de urine nog rood of bloederig is wordt de blaasspoeling later, maar wel binnen 24 uur gegeven. Dit gebeurt dan meestal de volgende ochtend. De blaas wordt gespoeld met een vloeistof die bestaat uit het medicijn mitomycine. De Blaasspoeling met mitomycine F0936-3415 juli 2013 2
verpleegkundige spuit de blaasspoeling in via de katheter die is ingebracht tijdens de operatie. Een katheter is een dun slangetje dat via de plasbuis in de blaas komt. Dit kan een koud gevoel geven. Mitomycine heeft een paarsblauwe kleur. U moet proberen de blaasspoeling een uur in de blaas te houden. Als u zich goed voelt mag u lopen. Tijdens de blaasspoeling mag u niet drinken. Na een uur zal de verpleegkundige de blaasspoeling terug laten lopen in de katheterzak. Als u klachten tijdens de blaasspoeling heeft moet u de verpleegkundige waarschuwen. De klachten vindt u verderop bij Bijwerkingen. Voor de veiligheid van de verpleegkundige die voor u zorgt en de andere patiënten nemen wij in contact met u enkele voorzorgsmaatregelen. Zo draagt de verpleegkundige beschermende kleding. Om aan te duiden dat u behandeld wordt met een cytostaticum zit er een sticker Cytostatica op uw bed en bij uw kamerdeur. Op uw kamer staat een container waarin de materialen die zijn gebruikt tijdens de blaasspoeling worden verzameld. Na de blaasspoeling Na de blaasspoeling kunt u weer normaal eten en drinken. De verpleegkundige verwijdert de katheter op de volgende ochtend. Mocht u de blaasspoeling een dag na de operatie krijgen, dan verwijdert de verpleegkundige de katheter na het teruglopen van de blaasspoeling. De eerste keer dat u plast na de blaasspoeling is de urine rood. Dit is normaal, schrikt u hier niet van. Dit komt door de irritatie van de katheter en de mitomycine. U kunt na verwijdering van de katheter enige tijd last van hebben van ongewenst urineverlies. De verpleegkundige geeft u een inlegger die u zo lang kunt dragen om urine op te vangen. U mag alleen gebruik maken van het toilet dat door verpleegkundige wordt aangewezen. Mocht u urine morsen, op de vloer of buiten het toilet, wilt u dit dan doorgeven aan de verpleegkundige zodat dit op de juiste manier schoongemaakt kan worden. Blaasspoeling met mitomycine F0936-3415 juli 2013 3
De blaasspoeling op de polikliniek U heeft uw eerste blaasspoeling op de verpleegafdeling gekregen. De volgende blaasspoelingen vinden plaats in de behandelkamer op de polikliniek Urologie. U kleedt zich van onderen uit en gaat op de behandeltafel liggen. U plaatst uw benen in speciale beensteunen. Om infectie te voorkomen wordt de omgeving van uw urinebuis met water schoongemaakt. Daarna wordt in de urinebuis een gel gespoten. Deze gel dient als glijmiddel en als verdovingsmiddel. Vervolgens brengt een arts of verpleegkundige een katheter (dun slangetje) via de urinebuis in uw blaas. Het inbrengen van de katheter kan even gevoelig zijn, daarna voelt u de katheter zitten, maar dit is niet pijnlijk. Via de katheter wordt het medicijn mitomycine in de blaas gebracht. Dit geeft een koud gevoel. Wanneer alle vloeistof in de blaas zit wordt de katheter verwijderd. U moet proberen het medicijn tenminste een uur en het liefst twee uur in de blaas te houden; zo heeft de behandeling het meeste effect. Bij de eerste blaasspoeling blijft u gedurende dit uur(en) in het ziekenhuis zodat de verpleegkundige kan zien of u de blaasspoeling op kan houden. U kunt in de wachtkamer plaatsnemen. Tijdens de blaasspoeling mag u niet drinken. U mag alleen gebruik maken van het toilet dat door de doktersassistente of verpleegkundige wordt aangewezen. Als de eerste blaasspoeling goed verloopt, kunt u naar huis gaan. Bij de volgende blaasspoelingen hoeft u niet in het ziekenhuis te blijven. U mag dan na de behandeling naar huis gaan en plast daar uit. Adviezen na de blaasspoeling De urine is 48 uur na de spoeling besmet en kan bij aanraking met de huid huidirritaties geven. Daarom moet u een paar voorzorgsmaatregelen nemen: Naar het toilet gaan zittend plassen (ook mannen). Zo voorkomt u dat er vloeistof op uw huid komt. Komt er toch vloeistof op uw huid, spoel dit af dan met veel water en zeep spoel het toilet tweemaal door met gesloten deksel. Elke dag reinigt u de toiletpot met chloor of toiletreiniger Blaasspoeling met mitomycine F0936-3415 juli 2013 4
morst u urine buiten het toilet dan is het belangrijk dat u dit goed schoonmaakt, zodat andere mensen niet in contact komen met de vloeistof. Hiervoor kunt u een PH-neutraal schoonmaakmiddel gebruiken was uw handen met zeep Kleding wassen Bij het morsen van de urine op uw kleding, moet u eerst een koude voorwas doen. U kunt er ook voor kiezen om het apart te wassen. Drinken Drink tenminste 6-8 glazen water, thee, koffie, of limonade nadat de blaasspoeling klaar is op de dag van de blaasspoeling. Door goed te drinken neemt de roodheid van urine af. Geslachtsgemeenschap Wij adviseren u om de eerste 48 uur na de blaasspoeling bij alle seksuele handelingen een condoom te gebruiken. Bijwerkingen Aangezien mitomycine ook van invloed is op gezonde cellen van het blaasslijmvlies, kunnen er bijwerkingen optreden. Mogelijke bijwerkingen zijn: klachten van de blaas zoals een toenemende aandrang om te plassen, pijnlijk of branderig gevoel in de blaas en plasbuis, moeite met ophouden van urine en bloed of weefseldeeltjes bij de urine. Mitomycine kan behalve blaasklachten ook algemene ziekteverschijnselen veroorzaken zoals koorts, koude rilling, spierpijn, en griepgevoel. Soms kunt u ook last krijgen van huiduitslag, eczeemachtige ontvelling van de huid van de handpalmen, voetzolen, perineum (bilnaad), borst of aangezicht en jeuk. Controle Het eerste jaar na de verwijdering van de poliepen zal uw uroloog regelmatig uw blaas controleren. Zo kan hij kijken of de behandeling aanslaat. Dit gebeurt door middel van een cystoscopie. Hierover is een folder beschikbaar. Ook zal de uroloog regelmatig uw urine laten controleren. Blaasspoeling met mitomycine F0936-3415 juli 2013 5
Zijn er na een jaar geen poliepen teruggekomen, dan is de kans dat u geen poliepen meer krijgt toegenomen. De uroloog bespreekt met u hoe vaak uw blaas gecontroleerd moet worden. Wanneer een arts waarschuwen? Als u thuis last krijgt van de onderstaande klachten, dan adviseren wij u om contact op te nemen met uw uroloog: u twee of meer dagen koorts heeft boven 38,5 C u plotseling niet meer kunt plassen u hevige buikpijn heeft die niet verdwijnt na het innemen van pijnstillers de urine is helderrood en wordt niet lichter van kleur ondanks dat u goed drinkt u hevig bloedverlies heeft bij het plassen u grote bloedstolsels plast Telefoonnummers MCH Antoniushove MCH Westeinde Polikliniek Urologie (070) 357 43 90 (070) 330 24 05 Maandag tot en met vrijdag 8.00-16.30 uur. Na 16.30 uur en in het weekend: Spoedeisende Hulp (070) 357 42 02 (070) 330 23 08 Blaasspoeling met mitomycine F0936-3415 juli 2013 6