Dankwoord
146
Stap voor stap heb ik de voetproblemen bij diabetes mellitus onderzocht, zoals mooi weergegeven op de omslag door Roeland. Negen jaar lang heeft het geduurd en ik ben blij dat het karwei geklaard is. Door stap voor stap dit enorme project aan te pakken bleef het overzichtelijk en leuk. Het begon als onderzoek in het kader van mijn opleiding tot revalidatiearts. Na enkele omzwervingen kwam ik terug op het onderwerp van mijn wetenschappelijke stage voor het artsexamen, uitgevoerd op de Afdeling Interne Geneeskunde van het UMC St. Radboud. Onder begeleiding van Dr. C.J.J. Tack en Prof. dr. J.A. Lutterman onderzocht ik de toepasbaarheid van de Neurometer in de diagnostiek van diabetische neuropathie. De complexe voetproblematiek bij diabetes mellitus met de ernstige gevolgen voor de betrokken patiënt intrigeerde mij. Ik besloot me verder te verdiepen in de diagnostiek en de consequenties van de diabetische voet. Het verrichten van een promotie onderzoek is een omvangrijke klus. De promovendus is de spin in het web die alle lijntjes strak houdt, de contacten legt en coördineert, daarbij ondersteund door zijn achterban. Veel mensen zijn bij mijn onderzoek betrokken geweest. Alle patiënten, collega's, vrienden en familieleden die hun medewerking hebben verleend wil ik bedanken voor hun bijdrage. Professor Eisma, beste Willem, jij bent als mijn opleider en eerste promotor vanaf het begin betrokken geweest bij dit onderzoek. Ik waardeer je inzet en stimulans voor opleiding en onderzoek. Mede dankzij de familiaire sfeer die er op jouw afdeling heerste, kijk ik met veel plezier terug op mijn opleidingstijd en de periode daarna. Willem, mijn hartelijke dank! Nadat de keuze voor onderzoek naar de diabetische voet was gemaakt werden via Prof. dr. W.D. Reitsma afspraken gemaakt met Dr. T.P. Links en Dr. A.J. Smit. Prof. dr. H.J.G.H. Oosterhuis werd gevraagd mee te denken in de eerste opzet. Helaas heeft Professor Oosterhuis de afronding van dit promotieonderzoek niet meer mee mogen maken, ik ben hem veel dank verschuldigd voor de uiterst kritische beoordeling van het protocol voor de ontwikkeling van een diagnostische test voor diabetische polyneuropathie. Zonder mijn co-promotores Dr. T.P. Links en Dr. A.J. Smit was dit project zeker nooit afgerond. Telkens weer slaagden zij erin mij te stimuleren en enthousiast te maken. Vele versies gingen er door hun handen, keer op keer ontving ik razendsnel zeer waardevol commentaar en nieuwe stof tot 147
nadenken. Het proefschrift heeft hierdoor extra kwaliteit en diepgang gekregen. Dr. T.P. Links, beste Thera, heel hartelijk dank voor al je hulp. Hoe druk je het ook had, ik vond altijd een luisterend oor. Dankzij de goede contacten die je hebt met je patiënten, wist je ze altijd weer te motiveren tot deelname in een van onze projecten. Ik bewonder je enorme energie en inzet. Het was heel inspirerend om met je samen te werken. Dr. A.J. Smit, beste Andries. Tijdens de discussies van Thera en mij zat jij rustig na te denken. Gaandeweg leerde ik dat van jou kennen en wist ik dat we op een gegeven moment even stil moesten zijn. En dan kwam jouw briljante idee. Meestal waren we dan in een keer klaar en kon ik het verder uitwerken. Andries, bedankt voor alle hulp en ondersteuning. Mijn tweede promotor is Prof. Dr. J.W. Groothoff. Beste Johan, ik ben je erkentelijk voor de methodologische ondersteuning, het bewaken van de rode draad en het inperken van het project. Als er weer eens iemand enthousiast aan tafel riep "dat kunnen we ook wel leuk even meenemen" was jij degene die mij, soms tegen mezelf, in bescherming nam door af te perken wat we wilden. Leden van de begeleidingsgroep, Thera, Willem, Johan en Andries, ik zal de afspraken missen die we elk kwartaal hadden. Onder het genot van gebak, ter compensatie van de stapels rondgezonden leeswerk, hadden we het, naast de zeer vruchtbare discussies, ook heel gezellig samen. Het personeel van de Diabetes Polikliniek, het Vaatlab van de afdeling Interne Geneeskunde en de afdeling Klinische Neurofysiologie van het Academisch Ziekenhuis Groningen bedank ik voor de medewerking. Het team en de teamleiding van het Diabetes team Beatrixoord bedank ik voor de genoten gastvrijheid en het enthousiasme. Bij de uitvoering van de reproduceerbaarheidsstudie werd ik geholpen door E.E.E. Blauwwiekel. Beste Eddie, mijn hartelijk dank. J. Trip en Dr. S.M.H.J. Scholten-Jaegers, beste Jeroen en Sonja, bedankt voor jullie hulp bij de studie naar de kwaliteit van leven. J.D. Lefrandt en Dr. A.K.L. Oei-Reinders, Joop en An, bedankt voor jullie hulp bij het verrichten en bewerken van de autonome functie tests. F. Lange en Dr. J.H. van der Hoeven, Fiete en Han, ik ben jullie veel dank verschuldigd voor de adviezen en de uitvoering van de neurofysiologische metingen. E. Bosma en Dr. K. Hoogenberg, beste Eelke en Klaas, hartelijk bedankt voor de samenwerking en de toepassing van de door ons ontwikkelde scores in jullie onderzoek. 148
Het Noordelijk Centrum voor Gezondheidsvraagstukken bood mij methodologische en statistische ondersteuning. Ik wil hier met name R.E. Stewart en Dr. E. van Sonderen bedanken voor de tijd en het geduld om de data toch maar weer net even anders te bewerken en steeds weer opnieuw uitleg te geven over de gebruikte technieken. Roy en Eric, bedankt! De agio's en stafleden van het Circuit voor Revalidatie, locaties A.Z.G. en Beatrixoord, wil ik hartelijk bedanken voor de collegialiteit. Op allerlei manieren heb ik met jullie samen gewerkt, eerst als agio, later als collega staflid en supervisor in Beatrixoord. De gezellige contacten en gezamenlijke uitstapjes, cursussen en congressen hebben de Groningse tijd voor deze zuiderling onvergetelijk gemaakt. Met name Dineke Mulder, Rita Schiphorst Preuper, Marleen Schönherr, Mitzy Reinders en Luc Vos wil ik persoonlijk bedanken voor de waarneming van mijn afdeling op de studiedagen. De leden van het CVA-team van Beatrixoord, waar ik 4.5 jaar met heel veel plezier heb gewerkt, dank ik voor de fantastische tijd. Ik heb veel van jullie geleerd. B. Feringa en M. Franssen, Betty en Marjan, heel hartelijk dank voor de samenwerking en steun die ik mocht ervaren. Prof. dr. J.H. Arendzen, beste Hans, hartelijk dank dat je deel hebt uit willen maken van de Beoordelingscommissie. Bedankt voor je vertrouwen en voor het faciliteren van het onderzoek in de periode dat ik staflid was in Beatrixoord. Ik heb veel van je geleerd. Prof. Dr. R.O.B. Gans en Prof. Dr. J.A. Lutterman, hartelijk dank voor de vlotte beoordeling van het manuscript. De vakgroep Revalidatiegeneeskunde, het management en het personeel van het Revalidatiecentrum Tolbrug dank ik hartelijk voor de geboden ondersteuning bij de afronding van het proefschrift. We zullen ons nu gaan wijden aan het opzetten van nieuwe projecten, in samenwerking met de Nijmeegse collega's. H.R. Schiphorst Preuper en F. de Laat, beste Rita en Fred, ik ben heel blij dat jullie mijn paranimfen willen zijn. Rita, ik kijk met veel plezier terug op onze samenwerking in Beatrixoord. Bedankt voor de gezelligheid en collegialiteit. En nu verder in Den Bosch, hè Fred. Veel dank en waardering gaat uit naar de vele bereidwillige patiënten die deel hebben genomen aan de verschillende projecten. Belangeloos waren zij bereid om nog eens extra naar het ziekenhuis te komen, zodat wij onze metingen konden verrichten. Bedankt! 149
Een speciaal woord van dank wil ik hier plaatsen voor mijn ouders. Bedankt voor alle steun en interesse en voor het bieden van de mogelijkheid om te doen wat ik graag wilde. Lieve Roeland, Christiaan en Miriam, jullie zijn het belangrijkste in mijn leven. Ondanks dat papa naast dokter nu ook nog schrijver was geworden (volgens Roeland), genieten we gelukkig veel van en met elkaar. Roeland en Christiaan, jullie liefde, enthousiasme en fantasie vormen voor mij de beste ontspanning. Bedankt voor de mooie tekeningen voor de omslag, ons volgende gezamenlijke boek zal wel over ridders en piraten gaan denk ik. Lieve Miriam, hartelijk dank voor de onvoorwaardelijke steun. Bij alle drukte en veranderingen hield jij het hoofd koel en vormde de stabiele basis voor je drie mannen. Bedankt voor alles. En dan begin ik nu aan de periode "na het boekje" 150