AirMail 1/97 HET NIEUWSMAGAZINE VAN CAMFIL Waar u de schoonste lucht ter wereld vindt BLADZIJDE 3 Maak kennis met Camfil AirMail 2 Stofgeesten verjaagd in Oslo 4 Welke lucht ademt u in? 5 Effectieve en schone productie in Noord-Amerika 6 Volvo en Philips kiezen voor Camfil 6 De Aziatische markt op 8
Twee oude gezegden luiden: Helder water en schone lucht zijn het enige dat armen zich kunnen veroorloven en van lucht alleen kun je niet leven. Tegenwoordig kopen we zuiver water in een fles en is schone lucht vaak geen regel maar een uitzondering. Bij Camfil draait het om het creëren van schone lucht wij allemaal inadmen. Wij zorgen voor schone lucht met onze effectieve, langdurig werkzame filters. Daarnaast heeft ons concept een tweede dimensie: de manier waarop onze producten de gezondheid ten goede komen. Lucht is altijd iets dat we voor lief hebben genomen. Slechts weinig mensen vroegen zich in het verleden af welke stoffen er zitten in de lucht die we inademen. Tegenwoordig zijn we ons gelukkig meer bewust van het belang van schone lucht. HET BELANG VAN SCHONE LUCHT. FOTO: TOMAS NILSSON Vroeger produceerde Camfil filters die voornamelijk waren bedoeld om het verstoppen van ventilatiesystemen tegen te gaan en om de lucht die voor bepaalde industriële processen nodig is te zuiveren. Maar nu maken we mensen ook attent op het belang van schone lucht in gebouwen, om ziekten te voorkomen. De luchtkwaliteit is hier een wezenlijke voorwaarde voor het welzijn. Steeds meer mensen lijden aan allergieën en astma, twee aandoeningen waaraan vervuilde lucht ten grondslag kan liggen. Wij werken voortdurend aan de uitbreiding van het aantal toepassingsgebieden voor onze producten. Hierbij concentreren wij ons op de behoeften die mensen hebben en op de voordelen die onze producten bieden. Daarnaast werken we aan de ontwikkeling van onze filters en onze klantenservice. Camfil AirMail is het magazine waarin we u over alle ontwikkelingen op de hoogte houden. We hopen dat u het met plezier leest. Hebt u ideeën of commentaar, dan horen we graag van u! Jan Eric Larson PRESIDENT-DIRECTEUR
s Wer elds schoonste lucht buiten het Poolgebied Als u de schoonste lucht ter wereld wilt inademen, stap dan aan boord van een ijsbreker en zet koers richting Noordpool op 87 noorderbreedte. Sla in de zomer uw bivak op een ijsschots op en wacht een week of zo op de juiste wind. De Noordpool is het enige gebied op het noordelijk halfrond waar u pure en nauwelijks vervuilde lucht vindt. Als u de schoonste lucht voor de productie van uw elektronische of farmaceutische artikelen zoekt, hoeft u uw fabriek niet op Spitsbergen te bouwen. U bereikt uw doel ook met de serie Absolute High-Tech filters voor cleanrooms van Camfil. In industriële cleanrooms wordt het aantal stofdeeltjes en andere verontreinigingen tot een minimum teruggebracht. Dat is nodig voor de productie en assemblage van gevoelige producten en apparatuur. Ook in ziekenhuizen worden cleanroom-technieken toegepast, zodat operaties onder zo steriel mogelijke omstandigheden kunnen worden uitgevoerd. De meest veeleisende sector als het om schone lucht gaat, is de micro-elektronica. De geavanceerde productiemethoden vragen vaak om een uiterst schone omgevingslucht voor de productie van VLSI (Very Large Scale Integrated Circuits). De patroonbreedte op de circuits kan hierbij kleiner dan 1 µm zijn, zodat de deeltjesbesmetting tot 1/10 van deze afstand moet worden teruggebracht, ofwel 0,1 µm (1 µm is 1 micron ofwel 1/1000 van een mm). Dat betekent dat deeltjes van 0,1 µm uit de lucht moeten worden gefilterd, waarbij niet alleen het aantal maar ook de bewegingsrichting belangrijk is. Dit vraagt om een complexe serie voorzieningen. Om u een idee te geven van de eisen die een cleanroom stelt: één liter buitenlucht kan meer dan 100 miljoen deeltjes bevatten, terwijl de lucht in een cleanroom waaraan hoge eisen worden gesteld niet meer dan één deeltje per liter bevat. FILTERS VORMEN HET HART VAN EEN CLEANROOM Het hart van elk soort cleanroom wordt gevormd door het filter. Het plafond van een cleanroom is voorzien van Absolute High-Tech filters, die de lucht uiterst efficiënt reinigen. Ook de vloer is geperforeerd, zodat de lucht gelijkmatig kan worden afgezogen. Een cleanroom waarin geïntegreerde schakelingen worden geproduceerd, kan wel 5000 m 2 groot zijn. De luchtsnelheid van de Absolute High-Tech filters in het plafond kan zo n 0,45 m/sec. over de totale oppervlakte bedragen, wat overeenkomt met ongeveer acht miljoen m 3 schone lucht per uur. De lucht in de ruimte wordt dus zo n 600 keer per uur ververst. VAN NEC TOT INTEL In de hele wereld worden componenten van halfgeleiders geproduceerd in cleanrooms die van Camfil Absolute High-Tech filters zijn voorzien. Enkele van onze klanten zijn NEC (Schotland), Ericsson (Zweden), Fujitsu (Groot-Brittannië) en Intel Corp. in de Verenigde Staten. In de farmaceutische industrie werken onder meer Glaxo (Groot- Brittannië) en Astra (Zweden) met onze producten. 3
Er is niets fraais aan een stoffige concertzaal. Geplaagd door een mysterieus wit stof, riep het Concertgebouw van Oslo de ghostbusters van Camfil te hulp om het witte spook te verjagen. Stofgeesten verjaagd in Oslo 4 Sinds de opening in 1977 werd het Concertgebouw van Oslo geplaagd door wit stof dat zich op de muren, plafonds en technische apparatuur en met name het grote orgel had afgezet. Welke stofgeest maakte zich schuldig aan deze vervuiling? De tapijten en meubelbekledingen konden het niet zijn, want die kunnen nooit zulke hoeveelheden stof produceren. Het Concertgebouw vroeg de Noorse agent van Camfil, Kaare A Rustad A/S, om hulp. Dit bedrijf analyseert en test luchtmonsters, ondersteund door het R&D laboratorium van Camfil in Zweden (zie artikel hiernaast). Na metingen met een lasergestuurde deeltjesteller en monstername van de lucht, onthulde de elektronenmicroscoop en röntgenspectrometer van Camfil dat de chemische samenstelling van het stof op die van gewoon water leek. DE SCHULDIGE Onmiddellijk werd het luchtbevochtigingssysteem van het Concertgebouw als de schuldige
aangewezen. Elk uur wordt ongeveer 70.000 m 3 lucht de hal van het gebouw in geblazen en het bevochtigingssysteem voegt daaraan periodiek zo n 450 liter water per uur toe. Na de installatie van een beter systeem, verdwenen de stofgeesten. In dit geval moet gevoelige apparatuur worden beschermd, maar in onze bedrijfstak moet de lucht vaak worden geanalyseerd om via filtratie en andere maatregelen het klimaat in gebouwen gezonder voor mensen te FOTO: WERNER JUVIK/PRESSENS BILD WELKE LUCHT ADEMT U IN? In steeds meer woningen, scholen, kantoren en ziekenhuizen wordt aandacht besteed aan de kwaliteit van de binnenlucht. Mensen worden zich meer bewust van de invloed die hun omgeving op hun gezondheid kan hebben. De beheersing van de luchtkwaliteit hoort bij het werk van een ventilatiespecialist en de nieuwe methode die Camfil voor het kwalitatief analyseren van lucht hanteert, is daarbij een belangrijk hulpmiddel. Een onderdeel van de analyse van binnenlucht: foto s van berkenstuifmeel, genomen met een Scanning Elektronenmicroscoop in Camfil s R&D lab in Zweden. met behulp van een meetsondeanalyse kunnen worden opgespoord. Met deze informatie kan de bron worden gelokaliseerd en een oplossing worden gezocht. maken, zegt Aksel Smith, managing director van Kaare A Rustad. Onze partners in de ventilatie-industrie moeten hun standaard servicepakket uitbreiden met bemonstering. Wij hebben zelf zo n 70 mensen buiten ons bedrijf in deze techniek getraind, aldus Aksel Smith. Het klimaat in een gebouw wordt effectief verbeterd wanneer stof en deeltjes in de lucht met behulp van filtertechnieken worden verwijderd. Eigenaren en huurders kunnen tegenwoordig hun ventilatiespecialist raadplegen wanneer ze de kwaliteit van de binnenlucht op peil willen houden. De sleutel hiertoe is de luchtanalysetechniek van Camfil, waarin onderhoudsmonteurs kunnen worden getraind. Bij deze methode worden monsters van deeltjes genomen door lucht door een dun membraan op een meetsonde aan te zuigen. Deeltjes tot een grootte van 0,1 µm worden zo opgevangen en vervolgens onder een Scanning Elektronenmicroscoop (SEM) en een EDAX röntgenspectrometer bekeken. De SEM maakt de oppervlaktestructuur, de omvang en de vorm van de deeltjes zichtbaar. De röntgenfoto geeft inzicht in de samenstelling van de verschillende bestanddelen van de deeltjes, zodat het mogelijk is om afzonderlijke organische en anorganische stoffen die problemen kunnen veroorzaken op te sporen. Verder kan een CNC-gestuurde deeltjesteller worden ingezet om rook- en uitlaatgassen van auto s te bekijken of om concentraties van deeltjes te meten die niet in een SEM of WAARDEVOLLE DOCUMEN- TATIE Beheersing van de luchtkwaliteit is een standaard onderdeel van de documentatie van een ventilatiespecialist wanneer hij luchtbehandelingssystemen bestelt, test en inspecteert of wanneer probleemgebouwen worden onderzocht. Het sick building syndrome is een fenomeen dat veel mensen bewust heeft gemaakt van de waarde van gezonde binnenlucht. Met een groeiende bezorgdheid hierover is de roep om nieuwe en verbeterde analysemethoden toegenomen. De methode van Camfil kan bijvoorbeeld worden toegepast om stof, schimmel en andere deeltjes die vaak met sick building syndrome in verband worden gebracht te onderzoeken. Ook kunnen andere microbiologische deeltjes worden bestudeerd zoals stuifmeel, sporen en andere allergenen. Ten slotte kan ook de werkzaamheid van de diverse filtercategorieën in luchtbehandelingssystemen met deze techniek worden vastgesteld. 5
EFFECTIEVE EN SCHONE PRODUCTIE IN DE VERENIGDE STATEN Een nieuwe, geautomatiseerde productielijn in New Jersey maakt gebruik van de modernste test- en plooiapparatuur bij de fabricage van filtratieproducten in een cleanroom. Het Amerikaanse productiebedrijf van Camfil, Filtra Corporation, heeft zijn intrek genomen in een nieuw, hypermodern gebouw in Riverdale in de staat New Jersey. Hierin is het hoofdkwartier van de onderneming gevestigd en vindt de productie plaats. Filtra heeft het nieuwe gebouw gekocht omdat de omzet is gestegen, het productassortiment is uitgebreid en om te voldoen aan de kritische eisen van klanten met cleanrooms. Het bedrijf is een vooraanstaand producent van HEPA/ULPA filtratieproducten en roostersystemen voor cleanrooms in de V.S. Camfil heeft de fabriek uitgerust met de allernieuwste technologie voor het testen en plooien van producten. De nieuwe Testarosso autoscan-testbank is ontworpen en gebouwd door een team van Camfil-technici uit Zweden, Duitsland en de V.S. Ook is de speciaal voor Camfil ontwikkelde Closepleat machine 6 geïnstalleerd. Deze werkt volgens de nieuwste hot melt pleating-technologie. PRODUCTIE IN EEN CLEAN- ROOM De fabriek, die een oppervlakte beslaat van 6.350 m 2, is de modernste en meest efficiënte in zijn soort in Noord-Amerika. Filtra produceert alle filtratieproducten in een 1.675 m 2 grote cleanroom, Klasse 10.000 (M5,5). Sommige gedeelten van de fabriek voldoen aan Klasse 1.000 (M4,5) en in testruimten zelfs aan Klasse 100 (M3,5). Dat is even schoon als een ruimte waarin microchips worden geproduceerd. DE LUCHT IN DE AUTO KLAART OP... Volvo betekent ik rol of ik wentel in het Latijn. Terwijl u zich wentelt in het comfort van de nieuwe Volvo S70 (voorheen de 850), rijdt u in een auto die niet alleen schoon is voor het milieu maar, dankzij de Camcar stuifmeelfilters van Camfil, ook voor uw longen. Voorheen waren zulke filters alleen te krijgen op de duurdere modellen, maar ze behoren steeds meer tot de standaarduitrusting van middenklassers nu fabrikanten meer hun best doen om het comfort voor de bestuurder te vergroten en het milieu in de auto te verbeteren, wat de gezondheid van de inzittenden ten goede komt. Camcar vergroot de luchtkwaliteit in auto s aanzienlijk en houdt schadelijke stoffen en deeltjes tegen. Daardoor wordt autorijden aangenamer en gezonder, vooral voor beroepschauffeurs en mensen die aan een allergie lijden.
...EN PHILIPS MAAKT LUCHT- REINIGERS NÒG BETER De slogan van Philips is Let s make things better. Dat geldt ook voor de nieuwe kamerluchtreiniger, een technologische vernieuwing voor mensen die een schonere en gezondere binnenlucht in hun woning willen. Het apparaat reinigt de lucht in vier stappen volgens een techniek die in samenwerking met Camfil is ontwikkeld. Het filtert 99% van alle allergenen uit de lucht zoals stuifmeel, sporen, sigarettenrook en deeltjes uit de vacht van huisdieren. Er is een model verkrijgbaar voor ruimten tot 30 m 2 en een grotere uitvoering voor ruimten tot 50 m 2. De filters worden gemaakt door Camfil Component en worden tijdens het volledig geautomatiseerde fabricageproces geen enkele keer door mensenhanden aangeraakt. In 1997 zullen ongeveer 1,4 miljoen filters voor het nieuwe apparaat worden gemaakt. Varkens profiteren van nieuwe filtertechnologie Ziek vee kan dramatische gevolgen hebben. Als er niet goed met de dieren wordt omgegaan, kan een ziekte op mensen worden overgedragen wanneer ze het vlees eten. De boer van vandaag wil zo gezond mogelijke dieren. In de varkenshouderij propageert de organisatie SPF (Specific Pathogen Free of wel Vrij van Specifieke Ziekteverwekkers) gezonde leefomstandigheden voor dieren om varkensstallen volledig vrij van bepaalde ziekten te houden. Kies uw filter op CD-ROM Hierbij worden varkens in speciale SPF-stallen gehouden, die bescherming tegen mogelijke infectiebronnen bieden. De mensen die in stallen werken, moeten bijvoorbeeld zichzelf grondig wassen en andere kleren aantrekken voordat ze de stal in gaan. DEENSE VARKENS KNORREN VAN GEZONDHEID Bij wijze van aanvullende maatregel heeft een Deens varkenshouderijbedrijf het luchtbehandelingssysteem voor een gebouw van 1500 m 2, laten vernieuwen en uitgerust met Camfil Hi-Flo filters en Opakfil compactfilters, die ziekteverwekkende deeltjes uit de lucht filteren. Gezonde dieren zijn belangrijk voor het bedrijf dat jaarlijks zo n 5000 varkens per jaar produceert, die allemaal als fokdieren aan Deense en buitenlandse boeren worden verkocht. Volgens de klant vormen filters die ziekteverwekkende deeltjes uit de ventilatielucht halen een minimale investering om een potentieel groot risico zo veel mogelijk te beperken. Voor de productie van farmaceutische artikelen of microchips is het van wezenlijk belang om het juiste luchtfiltersysteem te kiezen. Camfil presenteert alle mogelijkheden op een nieuwe CD-ROM. Deze gebruikersvriendelijke CD-ROM is ontworpen voor consultants, specificeerders en eindgebruikers. Hij bevat aanwijzingen voor filteronderhoud, het productassortiment van Camfil en hulpprogramma s voor het selecteren van high-efficiency filters en filters voor cleanrooms. De CD- ROM draait onder Windows. Met behulp van de programma s kan de gebruiker de effecten van elke mogelijke opstelling simuleren en snel en precies de juiste keuzes maken, waarvan de kosten op hun beurt door de specialisten van Camfil snel kunnen worden berekend. De CD-ROM is verkrijgbaar bij uw vestiging of vertegenwoordiger van Camfil. FOTO: BIOFOTO 7
CAMFIL KIJKT NAAR HET OOSTEN De filtermarkt in het Pacifisch bekken groeit. Het kantoor van Camfil in Kuala Lumpur houdt de marktbewegingen in de regio in de gaten en werkt voor klanten in Japan, Korea, China, Taiwan, Hongkong, de Filippijnen, Singapore, Indonesië, Thailand, Maleisië, Nieuw-Zeeland en Australië. Ook wordt eind 1997 in de regio een fabriek geopend voor de productie van Camfil filters. Het Pacifisch bekken is de snelst groeiende markt ter wereld en veel westerse bedrijven met expansieplannen hebben hun ogen op dit gebied gericht. Camfil wordt er vertegenwoordigd door het kantoor in Wilt u meer weten? Neem voor meer informatie contact op met uw vestiging of vertegenwoordiger van Camfil. U kunt ook bellen, schrijven of faxen naar de hoofdvestiging van Camfil in Zweden. Wij zorgen ervoor dat uw vraag snel wordt beantwoord. Kuala Lumpur, de hoofdstad van Maleisië. PLANNEN VOOR EEN FAB- RIEK IN 1997 Omdat Camfil nog geen eigen vestigingen in het gebied heeft, verloopt de verkoop via agenten, die technische en commerciële Gunnar Jönsson, area manager voor Oost-Azië, en Lim Ai Peng, assistent. steun van het kantoor in Kuala Lumpur krijgen. De laatste maanden is de omzet sterk gestegen. Het Maleise kantoor blijft de uitvalsbasis voor de uitbreiding van Camfil s activiteiten in het Pacifisch bekken. Volgens plan wordt eind 1997 tevens een fabriek van Camfil producten in de regio geopend. De elektronica-industrie in het Pacifisch bekken is een belangrijke afnemer van de ventilatie- en cleanroomfilters van Camfil. Wij bieden een compleet assortiment filterproducten voor elke toepassing. Aangezien luchtvervuiling een toenemend probleem is in Aziatische steden en er steeds meer mensen aan astma en allergieën lijden, zal de markt voor andere soorten filters d i e de kwaliteit van de binnenlucht verbeteren waarschijnlijk toenemen. Hoofdvestiging CAMFIL AB, INDUSTRIGATAN 3, S-619 33 TROSA (ZWEDEN). TEL +46 156 536 00. FAX +46 156 167 24. Nederlandse vestiging CAMFIL BV, GALVANISTRAAT 50, POSTBUS 341, 6710 BH EDE. TEL 0318 633 346. FAX 0318 631 839. De agenda... U ontmoet de mensen van Camfil op de volgende vakbeurzen en congressen in 1997: MAART ISH, Frankfurt (Duitsland) 18-22 maart APRIL Underhållsforum, Sundsvall (Zweden) 15-17 april Semicon Europa, Genève (Zwitserland) 15-17 april OKTOBER VVS 97, Kopenhagen (Denemarken) 1-4 oktober NOVEMBER Interclima, Parijs (Frankrijk) 3-8 november DECEMBER Internationaal Congres voor het Onderhoud in Ziekenhuizen, Groningen 10-11 december Neem voor meer informatie contact op met uw Camfil vestiging of vertegenwoordiger. Camfil AirMail wordt wereldwijd verspreid voor klanten van Camfil. Het is verkrijgbaar in negen talen. Dit is een uitgave van: Camfil AB, Industrigatan 3, S-619 33 Trosa (Zweden). Tel. +46 156 536 00 Fax. +46 156 167 24 E-mail: info@camfil.se Uitgever: Niels Erik Kongste, directeur Marketing, Camfil Group. Hoofdredacteur: Margareta Swahn Forsling Tel. +46 156 536 18 Fax +46 156 536 87 E-mail: margareta.swahn@camfil.se Uitgave: 30.000 exemplaren Gedrukt in Zweden BJÖRN OHLSON ANNONSBYRÅ