Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Stof: het sluimerende gevaar in de agrarische sector

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Stof: het sluimerende gevaar in de agrarische sector"

Transcriptie

1 Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Stof: het sluimerende gevaar in de agrarische sector

2 STOF: het sluimerende gevaar in de agrarische sector Stof komt overal voor, iedereen komt er dagelijks mee in aanraking. Dat zijn we ons niet altijd bewust; toch ademen we het voortdurend in. Nu is dat niet zo erg. Tenminste zolang de concentratie van het stof niet te hoog is, de aard van het stof niet gevaarlijk is voor de gezondheid en als u er niet te lang aan blootstaat. Langere tijd werken in stoffige ruimtes is slecht voor de gezondheid, en kan leiden tot ernstige problemen met uw gezondheid. Stof kan tot diep in de longen doordringen en zo bijvoorbeeld ziektekiemen of giftige stoffen in uw lichaam brengen. In de land- en tuinbouw komen diverse sectoren voor waar blootstelling aan stof kan leiden tot gezondheidsproblemen. Te denken valt aan: - werken in de intensieve veehouderij (varkenshouderij, pluimveehouderij); - werken in de champignonteelt; - oogsten van graszaad/granen; - verwerken van bloembollen/aardappelen; - verwerken/slopen van asbest. Naast stof zijn er andere factoren die longklachten kunnen veroorzaken, zoals giftige gassen of dampen. Deze brochure gaat alleen over stof. Onzichtbaar In de lucht zwevende stofdeeltjes zijn vaak onzichtbaar. Bij binnenvallend zonlicht of bij felle lampen kunt u het stof wel zien. Bovendien komt er in een stoffige ruimte na verloop van tijd een laag stof te liggen die u met het blote oog goed kunt zien. Stof is afkomstig van huidschilfers, uitwerpselen, strooisel, voer (pluimvee, varkens), schimmelsporen in compost (champignons) en ontstaat tevens bij het verwerken en oogsten van diverse land- en tuinbouwproducten. Asbest Op sommige agrarische bedrijven wordt nog asbest gebruikt. Bij het verwerken en slopen van asbest materialen (golfplaten bijvoorbeeld) komen zeer kleine stofdeeltjes vrij, die kankerverwekkende eigenschappen hebben. 3

3 Gezondheidseffecten Wat de gevolgen zijn van het inademen van stof voor uw gezondheid, hangt van verschillende factoren af. De gevoeligheid van elk mens speelt hierbij mee, evenals de stofconcentratie, de aard van de stofdeeltjes (bijv. of er giftige stoffen of ziektekiemen aan gehecht zijn) en hoe lang u aan het stof wordt blootgesteld. De eerste gezondheidsklachten van mensen die aan stof hebben blootgestaan zijn meestal: regelmatig last van geïrriteerde neus- en mondslijmvliezen, hoesten en niezen. Wanneer u regelmatig en gedurende langere tijd in een stoffige omgeving werkt, kan dit leiden tot ernstige en blijvende schade aan uw gezondheid. Astma, overgevoeligheid, achteruitgang in de werking van de longen en longkanker (asbest) zijn vaak een gevolg van blootstelling aan stof. Maatregelen tegen stof Om schade aan uw gezondheid te voorkomen moet de vorming van stof zo laag mogelijk worden gehouden. Er zijn veel maatregelen denkbaar die stofvorming beperken. De maatregelen die genomen kunnen worden, zijn in volgorde van belangrijkheid te onderscheiden in vier groepen: 1 maatregelen bij de bron; 2 aangepaste ventilatie en gerichte afzuiging; 3 afscherming van de mens; 4 persoonlijke beschermingsmiddelen. Deze groepen hebben een duidelijke rangorde: eerst maatregelen treffen bij de bron. Is dit niet of slechts gedeeltelijk mogelijk, dan moeten maatregelen worden genomen tot afzuiging of afscher-ming van de stofbron. Is met maatregelen uit de groepen 1, 2 of 3 de stofvorming nog niet voldoende beperkt, dan moeten persoonlijke beschermingsmiddelen als een noodoplossing worden gebruikt. Maatregelen bij de bron Enkele voorbeelden van maatregelen bij de bron zijn: vervangen van voermeel door krachtvoer in de vorm van korrels met een goede perskwaliteit of door brijvoer; wassen van varkens waardoor minder huidschilfers ontstaan; bouwkundige constructie van de stal/werkruimte zodanig aanpassen dat er minder oppervlakte ontstaat waarop stof kan blijven liggen. Meer verticale vlakken in plaats van horizontale vlakken. Kies ook een constructie met dichte gierkelders; voortaan geen asbest golfplaten meer gebruiken, maar asbestvrije materialen; een goede bedrijfshygiëne toepassen; dat wil zeggen regelmatig verwijderen van stof met stofzuiger, voorkomen dat stof in de lucht komt. Bij schoonmaak de ruimte nat houden. 4

4 Ventilatie en afzuiging Om de stofbron goed af te zuigen is soms ventilatie van de hele werkruimte nodig. In stallen en ruimtes waar met champignoncompost wordt gewerkt, kan het aantal stofdeeltjes op deze manier worden verminderd. Soms is gerichte afzuiging bij de stofbron de beste oplossing. Bij het verwerken van bloembollen en aardappelen kan het stof dichtbij de bron worden afgezogen. Deze plaatselijke afzuiging dient te worden aangepast aan de situatie waarin wordt gewerkt. Wanneer stof ontstaat door allerlei activiteiten in de werkruimte, kan een aangepaste ventilatie het aantal stofdeeltjes in de ruimte verminderen. De stofdeeltjes worden met behulp van filters als het ware weggevangen. Om te voorkomen dat de afgezogen schadelijke stoffen rechtstreeks in het milieu terechtkomen zijn uitstekende filters in de handel. Afscherming van de mens Het is nodig te onderzoeken of u het verblijf in een stoffige werkruimte kan beperken door bijvoorbeeld een andere organisatie van het werk. Het automatiseren van bijvoorbeeld voeren en eieren rapen zorgt ervoor dat minder lang in de stoffige omgeving behoeft te worden gewerkt. Bij het oogsten van graszaad en granen komt veel 'graanstof' vrij. Een dichte cabine met airconditioning op de combine voorkomt dat u langdurig in een stoffige omgeving moet werken. Persoonlijke beschermingsmiddelen Veel mensen ervaren het dragen van ademhalingsbeschermingsmiddelen als onaangenaam. Deze middelen beperken de bewegingsvrijheid aanzienlijk en zijn dan ook nooit een echte oplossing voor een stofprobleem. Er zijn veel ademhalingsbeschermingsmiddelen op de markt. De keuze van het beschermingsmiddel hangt in de eerste plaats af van de omstandigheden waaronder u moet werken en van de soort stof die moet worden weggevangen. Vaak zijn dat zeer kleine stofdeeltjes. De eenvoudige stofkapjes (snuitjes) zijn hiervoor niet geschikt. Laat u bij de keuze van een beschermingsmiddel in elk geval adviseren door een deskundige instantie, zoals de Arbodienst. De gebruiksvriendelijkheid en het comfort zijn ook belangrijke factoren bij de keuze van het ademhalingsbeschermingsmiddel. De halfgelaatsmaskers en helmen met aanblaasfilter zijn gebruiksvrien-delijker en comfortabeler dan de middelen zonder aanblaasfilter. 5

5 Informatie Voor nadere informatie over de risico's van stof voor de gezondheid en het voorkomen van stofvorming kunt u terecht bij: - Stichting Gezondheidszorg Agrarische Sectoren (Stigas), Postbus 266, 2700 AG Zoetermeer, telefoon ; - uw Arbodienst. Video Over het onderwerp stof is een video gemaakt. Hierin komen bovengenoemde zaken duidelijk aan de orde. Wilt u deze video huren of bestellen? 'Stof: het sluimerende gevaar in de agrarische sector' is te huur, te leen of te koop. Huren of kopen van een VHS of U-matic band kan bij de Mediatheek van de Rijksvoorlichtingsdienst, Postbus 20009, 2500 EA Den Haag. (Telefoon ). De video is ook te leen bij de vestigingen van Stigas in Zoetermeer en Naaldwijk. 6

6 Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Directie Voorlichting, Bibliotheek en Documentatie Postbus LV Den Haag Telefoon (gratis) F 9986 / oktober Gratis uitgave Productie en Vormgeving: Facilitair Bedrijf Drukkerij & Post - 73C508 Stichting Gezondheidszorg Agrarische Sectoren Postbus AG Zoetermeer Telefoon

HOUTSTOF EN UW GEZONDHEID ALGEMEEN

HOUTSTOF EN UW GEZONDHEID ALGEMEEN HOUTSTOF EN UW GEZONDHEID ALGEMEEN Bij de bewerking van hout komt bijna onvermijdelijk houtstof vrij. Blootstelling aan houtstof, met name inademing, brengt risico's voor de gezondheid met zich mee. Houtstof

Nadere informatie

Spuitasbest. Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

Spuitasbest. Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Spuitasbest Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Spuitasbest Asbest bestaat uit kleine vezels die kanker kunnen veroorzaken als ze worden ingeademd. Sind 1 juli 1993 is het verboden asbest of

Nadere informatie

> < Veel voorkomende gevaarlijke stoffen. Voorbeelden van gevaarlijke stoffen

> < Veel voorkomende gevaarlijke stoffen. Voorbeelden van gevaarlijke stoffen Voorbeelden van gevaarlijke stoffen Er zijn verschillende soorten gevaarlijke stoffen, met elk hun specifieke schadelijke effecten. Voorbeelden zijn: organische oplosmiddelen cyclische verbindingen zware

Nadere informatie

Checklist Gezondheidsklachten door fijnstof

Checklist Gezondheidsklachten door fijnstof Checklist Gezondheidsklachten door fijnstof Bij werkzaamheden zoals het verwijderen van oud riet, slijpen, hakken, zagen van hout en vegen komt fijnstof vrij. Fijnstof kan ingeademd worden en in de longen

Nadere informatie

Kwartsstof te lijf. Lees de folder goed en bescherm uw werknemers! Informatie voor de werkgever

Kwartsstof te lijf. Lees de folder goed en bescherm uw werknemers! Informatie voor de werkgever Kwartsstof te lijf Lees de folder goed en bescherm uw werknemers! Informatie voor de werkgever Kwartsstof te lijf! Bijna iedereen in de bouw heeft te maken met stof. Bij bouwwerkzaamheden komt nu eenmaal

Nadere informatie

Uitleg voor uitvoerder Toolbox StofVrijWerken

Uitleg voor uitvoerder Toolbox StofVrijWerken Pagina 1 Het lijkt zo onschuldig, stof dat vrijkomt bij het bewerken van steen en beton, maar het is levensgevaarlijk. Deze stof, kwartsstof genaamd, is kankerverwekkend en kan naast longkanker ook andere

Nadere informatie

Kwartsstof te lijf. Lees de folder goed en bescherm uw werknemers! Informatie voor de werkgever

Kwartsstof te lijf. Lees de folder goed en bescherm uw werknemers! Informatie voor de werkgever Kwartsstof te lijf Lees de folder goed en bescherm uw werknemers! Informatie voor de werkgever Kwartsstof te lijf! Bijna iedereen in de bouw heeft te maken met stof. Bij bouwwerkzaamheden komt nu eenmaal

Nadere informatie

BRAND EN ROOK Veelgestelde vragen en antwoorden

BRAND EN ROOK Veelgestelde vragen en antwoorden BRAND EN ROOK Veelgestelde vragen en antwoorden 1. Tijdens een brand Brand in mijn buurt. Wat moet ik doen? Waait de rook uw kant op? Blijf uit de rook! In rook zitten altijd gevaarlijke stoffen. Sluit

Nadere informatie

Uw woning van Zayaz en asbest

Uw woning van Zayaz en asbest Uw woning van Zayaz en asbest Uw woning van Zayaz en asbest Algemene informatie over asbest 4 Veelgestelde vragen over asbest 7 Wat doet Zayaz? 9 Waar in uw woning kan asbest voorkomen? 10 Asbest en uw

Nadere informatie

ood Neem uw veiligheid serieus Gevaar 3M Veiligheidsprodukten

ood Neem uw veiligheid serieus Gevaar 3M Veiligheidsprodukten Lood Gevaar Stof en dampen van industriële processen waarbij lood of looddeeltjes betrokken zijn kunnen worden ingeademd het lood kan worden geabsorbeerd en in de bloedsomloop opgenomen worden. Lood kan

Nadere informatie

Checklist: Gezondheidsklachten door fijnstof

Checklist: Gezondheidsklachten door fijnstof Checklist: Gezondheidsklachten door fijnstof Er komt kwartsstof vrij wanneer je kwarts-houdend materiaal zoals hardsteen en baksteen bewerkt. De fijnstof kan via de huid en de inademing in je lichaam terechtkomen

Nadere informatie

Hieronder vindt u enkele veelgestelde vragen

Hieronder vindt u enkele veelgestelde vragen Hieronder vindt u enkele veelgestelde vragen Er is dus asbest verspreid, wat betekent dit voor mij? Het asbestgebied is afgezet. U mag hier wel uit, u wordt ontsmet bij het naar buiten gaan. Mag ik het

Nadere informatie

Toolbox-meeting Adembescherming

Toolbox-meeting Adembescherming Toolbox-meeting Adembescherming Unica installatietechniek B.V. Schrevenweg 2 8024 HA Zwolle Tel. 038 4560456 Fax 038 4560404 Inleiding Via de ademhalingsorganen kan vergiftiging plaatsvinden door zeer

Nadere informatie

Ger Meuwissen Stigas Preventie-adviseur. Stigas

Ger Meuwissen Stigas Preventie-adviseur. Stigas Ger Meuwissen Preventie-adviseur Biologische varkenshouderijen 2010 Beroepsrisico s Rug-, schouder-, nek- en knieklachten door fysieke belasting (houding en beweging). Lawaaislechthorendheid Longproblemen

Nadere informatie

Checklist: Gezondheidsklachten door fijnstof

Checklist: Gezondheidsklachten door fijnstof Checklist: Gezondheidsklachten door fijnstof Een gevaarlijke stof als fijnstof wordt niet in een flesje of doosje met etiket en veiligheidsinformatieblad bij je afgeleverd. Deze stof ontstaat tijdens je

Nadere informatie

Stofvrij voegen uithakken met waterverneveling

Stofvrij voegen uithakken met waterverneveling Stofvrij voegen uithakken met waterverneveling 1. Risico s Steenachtige materialen bevatten een hoog gehalte aan kwarts. Kwarts is een vorm van siliciumdioxide (SiO 2 ) en is één van de meest voorkomende

Nadere informatie

Checklist: Gezondheidsklachten door fijnstof

Checklist: Gezondheidsklachten door fijnstof Checklist: Gezondheidsklachten door fijnstof Fijnstof komt vrij tijdens het schuren en frezen. De fijnstof kan via de huid en de inademing in je lichaam terechtkomen en op den duur onder andere kanker

Nadere informatie

Zicht op veilig werken.

Zicht op veilig werken. Zicht op veilig werken. Niet alle risico s voor lassers zijn duidelijk zichtbaar. Ogen, gelaat, hoofd- en luchtwegen zijn bij de mens van nature teer en kwetsbaar. Dat geldt des te meer in de harde wereld

Nadere informatie

dit boekje? Waarom dit boekje? 3 Wat is lasrook? 4 Wat zijn de risico s? 5 Wat kan ik doen? 6

dit boekje? Waarom dit boekje? 3 Wat is lasrook? 4 Wat zijn de risico s? 5 Wat kan ik doen? 6 lasrook te lijf! 2 lasrook te lijf! inhoud waarom dit boekje? 5xbeter 3 Waarom dit boekje? 3 Wat is lasrook? 4 Wat zijn de risico s? 5 Wat kan ik doen? 6 Voordat je gaat lassen 7 Lasrookpluim 8 Bronafzuiging

Nadere informatie

Tekst bij de sheets: Toolbox Gevaarlijke stoffen

Tekst bij de sheets: Toolbox Gevaarlijke stoffen Tekst bij de sheets: Toolbox Gevaarlijke stoffen In onderstaande tabel is aangegeven welke sheets er zijn. Sheet Korte omschrijving 1 Toolbox Gevaarlijke stoffen 2 Hoe herken je een gevaarlijke stof? 3

Nadere informatie

Kwartstof in de lucht (mg/m2) Tot ca. 15 (= 200 x teveel!)

Kwartstof in de lucht (mg/m2) Tot ca. 15 (= 200 x teveel!) Stof in de bouw Iedereen die in de bouw werkt komt in aanraking met stof. Op iedere bouwplaats is stof aanwezig, want het komt vrij bij allerlei bewerkingen. Van iedere twee bouwvakkers heeft er een last

Nadere informatie

Schadelijk geluid. Informatie voor werknemers en werkgevers

Schadelijk geluid. Informatie voor werknemers en werkgevers Schadelijk geluid Informatie voor werknemers en werkgevers Werken met machines of werken aan de kant van de snelweg of het spoor kan schadelijk zijn voor het gehoor. Als werknemers langdurig aan hard geluid

Nadere informatie

Schadelijke producten algemeen

Schadelijke producten algemeen Schadelijke producten algemeen Wat zijn schadelijke producten? Wat zijn de gevolgen van werken met schadelijke producten? Welke factoren zijn van invloed op de schadelijkheid? Wat zegt de wet? Wat kunnen

Nadere informatie

LUISTER NAAR. DE RISICO S van PRAKTISCHE OPLOSSINGEN. Een initiatief van:

LUISTER NAAR. DE RISICO S van PRAKTISCHE OPLOSSINGEN. Een initiatief van: LUISTER NAAR JE LONGEN DE RISICO S van werken met FIJNSTOF en KWARTSSTOF PRAKTISCHE OPLOSSINGEN Een initiatief van: Wat is kwartsstof Siliciumdioxide, of kwarts, bestaat uit de chemische elementen silicium

Nadere informatie

voorkomt schade aan uw woning door vocht en schimmel

voorkomt schade aan uw woning door vocht en schimmel ventileren goede ventilatie... voorkomt schade aan uw woning door vocht en schimmel is beter voor uw gezondheid bespaart energie Ventilatie is: gebruikte lucht eruit en frisse lucht erin. Goed ventileren

Nadere informatie

De invloed van de vloer op de hoeveelheid fijnstof en de luchtkwaliteit van gebouwen Schoonmaken essentieel, maar ook type vloerbedekking speelt rol

De invloed van de vloer op de hoeveelheid fijnstof en de luchtkwaliteit van gebouwen Schoonmaken essentieel, maar ook type vloerbedekking speelt rol De invloed van de vloer op de hoeveelheid fijnstof en de luchtkwaliteit van gebouwen Schoonmaken essentieel, maar ook type vloerbedekking speelt rol Een slechte luchtkwaliteit in gebouwen kan leiden tot

Nadere informatie

Schoonmaakadviezen bij huisstofmijtallergie

Schoonmaakadviezen bij huisstofmijtallergie Schoonmaakadviezen bij huisstofmijtallergie Afdeling allergologie, kindergeneeskunde, KNO en longziekten In uw gezin heeft een gezinslid een allergie voor huisstofmijt. In deze folder vindt u schoonmaakadviezen

Nadere informatie

CONSTRUCTION 2013-3. DUStCO. Dustcollectors

CONSTRUCTION 2013-3. DUStCO. Dustcollectors CONSTRUCTION 2013-3 Bull duster TM DUStCO Dustcollectors DUStCO Dustcollectors 90% TOT STOF- IE T C U D RE Dustco Benelux BV uit Vorden heeft zich in de afgelopen jaren volledig gespecialiseerd in het

Nadere informatie

Gezond wonen. Tips voor een gezond binnenmilieu van de GGD Zuid-Holland Zuid

Gezond wonen. Tips voor een gezond binnenmilieu van de GGD Zuid-Holland Zuid Gezond wonen voor een gezond binnenmilieu van de GGD Zuid-Holland Zuid Het grootste gedeelte van de dag, ongeveer 70%, brengen we in onze eigen woning door. We denken en praten veel over de vervuiling

Nadere informatie

Sector Akkerbouw en vollegrondsteelt >> teelt van suikerbieten

Sector Akkerbouw en vollegrondsteelt >> teelt van suikerbieten Sector Akkerbouw en vollegrondsteelt >> teelt van suikerbieten BEWERKINGEN IN DROGE GROND Oplossingen: Scheiden mens en bron Taakroulatie Werkruimte onder overdruk Bovenwinds werken Stofdichte (overdruk-)cabine

Nadere informatie

BIoLoGIscHE AGENTIA. in de pluimveeverwerkende industrie. biologische agentia brochure.indd :51

BIoLoGIscHE AGENTIA. in de pluimveeverwerkende industrie. biologische agentia brochure.indd :51 BIoLoGIscHE AGENTIA in de pluimveeverwerkende industrie biologische agentia brochure.indd 1 26-05-15 10:51 WAT zijn BIoLoGIscHE AGENTIA? biologische agentia brochure.indd 2 26-05-15 10:51 Biologische agentia

Nadere informatie

Gevaarlijke stoffen zijn stoffen die gevaarlijk zijn voor je gezondheid. Op je werk, maar ook thuis zijn veel meer gevaarlijke stoffen dan je denkt.

Gevaarlijke stoffen zijn stoffen die gevaarlijk zijn voor je gezondheid. Op je werk, maar ook thuis zijn veel meer gevaarlijke stoffen dan je denkt. Gevaarlijke stoffen Gevaarlijke stoffen zijn stoffen die gevaarlijk zijn voor je gezondheid. Op je werk, maar ook thuis zijn veel meer gevaarlijke stoffen dan je denkt. Giftig Een stof is giftig als deze

Nadere informatie

Allergie voor huisdieren

Allergie voor huisdieren Allergie voor huisdieren Longgeneeskunde Locatie Hoorn/Enkhuizen Allergie voor huisdieren. Normaal zorgt ons afweersysteem ervoor dat lichaamsvreemde en mogelijk ziekteverwekkkende organismen die ons lichaam

Nadere informatie

REIZEN EN TUBERCULOSE

REIZEN EN TUBERCULOSE REIZEN EN TUBERCULOSE Op reis naar Oost-Europa Afrika Azië Midden-Amerika Zuid-Amerika In deze folder staan enkele maatregelen die u kunt nemen om uzelf te beschermen LANGER DAN 3 MAANDEN VEEL CONTACT

Nadere informatie

Doe de kwartsstof test! Hoe stoffig ben jij? Kwartsstof te lijf. Lees de folder goed en bescherm jezelf en je collega s! Informatie voor de werknemer

Doe de kwartsstof test! Hoe stoffig ben jij? Kwartsstof te lijf. Lees de folder goed en bescherm jezelf en je collega s! Informatie voor de werknemer Kwartsstof te lijf Doe de kwartsstof test! Hoe stoffig ben jij? Lees de folder goed en bescherm jezelf en je collega s! Informatie voor de werknemer Kwartsstof te lijf! Bijna iedereen in de bouw heeft

Nadere informatie

Toolbox-meeting Gevaarlijke dampen, gassen en stoffen

Toolbox-meeting Gevaarlijke dampen, gassen en stoffen Toolbox-meeting Gevaarlijke dampen, gassen en stoffen Inleiding Met dampen van brandbare vloeistoffen, gassen en stoffen moet je behoorlijk uitkijken. Er dreigen namelijk vier gevaren, zijnde: Het gevaar

Nadere informatie

KOZIJNEN STELLEN. Stelt u de gezondheid. Arbouw voor gezond en veilig werken

KOZIJNEN STELLEN. Stelt u de gezondheid. Arbouw voor gezond en veilig werken KOZIJNEN STELLEN Stelt u de gezondheid van uw werknemers voorop? Arbouw voor gezond en veilig werken Het handmatig stellen van kozijnen is zwaar werk: zwaar tillen, dragen, langdurig geknield of gebukt

Nadere informatie

> < Veel voorkomende gevaarlijke stoffen. Voorbeelden van gevaarlijke stoffen

> < Veel voorkomende gevaarlijke stoffen. Voorbeelden van gevaarlijke stoffen Voorbeelden van gevaarlijke stoffen Er zijn verschillende soorten gevaarlijke stoffen, met elk hun specifieke schadelijke effecten. Voorbeelden zijn: organische oplosmiddelen cyclische verbindingen zware

Nadere informatie

Zorg dat de ventilatie aanstaat en werkt. Werk zorgvuldig en schoon. Gebruik speciale werkkleding en een speciale ruimte om de kleding op te bergen.

Zorg dat de ventilatie aanstaat en werkt. Werk zorgvuldig en schoon. Gebruik speciale werkkleding en een speciale ruimte om de kleding op te bergen. Zorg dat de ventilatie aanstaat en werkt. Werk zorgvuldig en schoon. Gebruik speciale werkkleding en een speciale ruimte om de kleding op te bergen. Neem de werkkleding nooit mee naar huis. Gebruik persoonlijke

Nadere informatie

ventileren wonen met karakter

ventileren wonen met karakter ventileren wonen met karakter goede ventilatie... voorkomt schade aan uw woning door vocht en schimmel is beter voor uw gezondheid bespaart energie Ventilatie is: gebruikte lucht eruit en frisse lucht

Nadere informatie

Hoe beschermt u zichzelf

Hoe beschermt u zichzelf Hoe beschermt u zichzelf Tips bij werkzaamheden met gevaarlijke stoffen: Gebruik altijd zo weinig mogelijk van de gevaarlijke stof. Mensen denken bijvoorbeeld vaak dat veel schoonmaakmiddel gebruiken beter

Nadere informatie

VERVOLG WERKEN MET KWARTSSTOF ARBOCATALOGUS MAATREGELEN OM BLOOTSTELLING

VERVOLG WERKEN MET KWARTSSTOF ARBOCATALOGUS MAATREGELEN OM BLOOTSTELLING MAATREGELEN OM BLOOTSTELLING AAN KWARTSSTOF TE VOORKOMEN OF TE BEPERKEN Allereerst moet bekeken worden of ander materiaal of een andere werkmethode mogelijk is. Als dat niet kan is het belangrijk om zoveel

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Adviezen bij een. huisstofmijtallergie

PATIËNTEN INFORMATIE. Adviezen bij een. huisstofmijtallergie PATIËNTEN INFORMATIE Adviezen bij een huisstofmijtallergie 2 PATIËNTENINFORMATIE Door middel van deze folder wil het Maasstad Ziekenhuis u informatie geven over huisstofmijtallergie. Wij adviseren u dit

Nadere informatie

Afgelopen nacht heeft er een brand gewoed. Hierbij is rook en asbest vrijgekomen. Hieronder leest u het antwoord op de meest voorkomende vragen.

Afgelopen nacht heeft er een brand gewoed. Hierbij is rook en asbest vrijgekomen. Hieronder leest u het antwoord op de meest voorkomende vragen. Asbestbrand Vragen en Antwoorden Veelgestelde vragen rook en asbest Afgelopen nacht heeft er een brand gewoed. Hierbij is rook en asbest vrijgekomen. Hieronder leest u het antwoord op de meest voorkomende

Nadere informatie

NATUURSTEEN. Hoe stoffig zijn de longen van uw werknemers? Arbouw voor gezond en veilig werken

NATUURSTEEN. Hoe stoffig zijn de longen van uw werknemers? Arbouw voor gezond en veilig werken NATUURSTEEN Hoe stoffig zijn de longen van uw werknemers? Arbouw voor gezond en veilig werken Zwaar en stoffig werk Het werken met natuursteen is zwaar werk. Ook komt er bij het bewerken van natuursteen

Nadere informatie

ARBOCOMMISSIE. Toolbox-meeting. Adembescherming

ARBOCOMMISSIE. Toolbox-meeting. Adembescherming ARBOCOMMISSIE Toolbox-meeting Adembescherming Inleiding Via de ademhalingsorganen kan vergiftiging plaatsvinden door zeer fijn verdeelde stof dat we inademen of door ingeademde gassen of nevels. Onze bovenste

Nadere informatie

Veehouderij en gezondheid omwonenden

Veehouderij en gezondheid omwonenden Veehouderij en gezondheid omwonenden Hebben veehouderijen effect op de gezondheid van mensen die in de omgeving wonen? Dat was de centrale vraag in het onderzoek VGO. In deze brochure vindt u de belangrijkste

Nadere informatie

Lees de folder goed en bescherm jezelf en je collega s! Voor werknemers Werk veilig. Kwartsstof te lijf! Doe de kwartsstof test.

Lees de folder goed en bescherm jezelf en je collega s! Voor werknemers Werk veilig. Kwartsstof te lijf! Doe de kwartsstof test. Lees de folder goed en bescherm jezelf en je collega s! Voor werknemers Werk veilig. Kwartsstof te lijf! Doe de kwartsstof test. Kwartsstof te lijf! BIJNA IEDEREEN IN DE BOUW HEEFT TE MAKEN MET STOF. BIJ

Nadere informatie

Sector Akkerbouw en vollegrondsteelt >> teelt van uien

Sector Akkerbouw en vollegrondsteelt >> teelt van uien Sector Akkerbouw en vollegrondsteelt >> teelt van uien BEWERKINGEN IN DROGE GROND Oplossingen: Scheiden mens en bron Taakroulatie Werkruimte onder overdruk Bovenwinds werken Stofdichte (overdruk-)cabine

Nadere informatie

Chauffeur. De belangrijkste risico's voor de chauffeur zijn: Lawaai Onveiligheid Trillingen

Chauffeur. De belangrijkste risico's voor de chauffeur zijn: Lawaai Onveiligheid Trillingen Chauffeur Onder de verzamelnaam chauffeur valt ook de chauffeur-monteur. De chauffeur heeft door zijn werk onder andere kans op een verkeersongeval en het ontwikkelen van gehoorschade door lawaai. Verder

Nadere informatie

Gezond. Wonen. de lucht in huis en uw gezondheid. Hoofdvestiging. Van Hogendorpstraat 50. 3201 WD Spijkenisse T (0181) 65 24 00 F (0181) 65 24 01

Gezond. Wonen. de lucht in huis en uw gezondheid. Hoofdvestiging. Van Hogendorpstraat 50. 3201 WD Spijkenisse T (0181) 65 24 00 F (0181) 65 24 01 GGD Zuidhollandse Eilanden/Uitgave juni 2004. de lucht in huis en uw gezondheid Hoofdvestiging Van Hogendorpstraat 50 3201 WD Spijkenisse T (0181) 65 24 00 F (0181) 65 24 01 E info@ggd-zhe.nl W www.ggd-zhe.nl

Nadere informatie

Biologische agentia. in de pluimveeverwerkende industrie

Biologische agentia. in de pluimveeverwerkende industrie Biologische agentia in de pluimveeverwerkende industrie Wat zijn Biologische agentia? Biologische agentia is een verzamelnaam voor allerlei micro-organismen. Denk aan bacteriën, virussen, parasieten en

Nadere informatie

... Think safety! Werken met. Gevaarlijke stoffen. VGM Algemeen. Milieu. Gezondheid. Veiligheid

... Think safety! Werken met. Gevaarlijke stoffen. VGM Algemeen. Milieu. Gezondheid. Veiligheid ... Think safety! Werken met VGM Algemeen Milieu Gezondheid Veiligheid 1 Werken met Gasunie is een van de grootste gasinfrastructuurbedrijven in Europa. Veiligheid heeft binnen ons bedrijf de hoogste prioriteit;

Nadere informatie

Checklijst Werkplek kankervrij: ACRYLAMIDE

Checklijst Werkplek kankervrij: ACRYLAMIDE Toelichting op de Checklijst Werkplek Kankervrij In de ongeharde basisvorm is acrylamide (AA), bij inademing of aanraking met de huid, kankerverwekkend voor de mens. AA is naast kankerverwekkend ook nog

Nadere informatie

OF STOFZUIG JIJ? VEEG NIET GEBRUIK GEEN PERSLUCHT ZUIG HET STOF OP. Initiatiefnemers:

OF STOFZUIG JIJ? VEEG NIET GEBRUIK GEEN PERSLUCHT ZUIG HET STOF OP. Initiatiefnemers: ZUIG JE STOF OF STOFZUIG JIJ? VEEG NIET GEBRUIK GEEN PERSLUCHT ZUIG HET STOF OP Initiatiefnemers: RISICO S VAN HOUT STOF Gezondheidsrisico s Bij het bewerken of verwerken van hout en plaatmateriaal komt

Nadere informatie

Allergie voor huisstofmijt

Allergie voor huisstofmijt Allergie voor huisstofmijt Allergie voor huisstofmijt Uw kind heeft klachten van astma of van allergische rhinitis ( hooikoorts ). Bovendien heeft bloedonderzoek of een huidpriktest een positieve uitslag

Nadere informatie

giftig doelorgaan - toxisch acuut toxisch

giftig doelorgaan - toxisch acuut toxisch Algemene gegevens CAS nr: 50-00-0 EU-etikettering: R-zinnen: 23/24/25-34-40-43 S-zinnen: (1/2)-26-36/37/39-45-51 giftig CLP(EU-GHS): Signaalwoord: GEVAAR H: 351-331-311-301-314-335-317 acuut toxisch doelorgaan

Nadere informatie

Toolbox-meeting Gevaarlijke stoffen

Toolbox-meeting Gevaarlijke stoffen Toolbox-meeting Gevaarlijke stoffen Unica installatietechniek B.V. Schrevenweg 2 8024 HA Zwolle Tel. 038 4560456 Fax 038 4560404 Inleiding In het dagelijks leven kunnen we niet meer zonder chemische stoffen.

Nadere informatie

HSE guidelines. april 2017 BENZEEN

HSE guidelines. april 2017 BENZEEN HSE guidelines H april 2017 BENZEEN Werk veilig of werk niet Bij werkzaamheden aan installaties en systemen zijn strikte procedures van kracht. Er bestaat immers een risico dat gevaarlijke stoffen vrijkomen.

Nadere informatie

Agrarische kinderopvang? Gezond en Veilig! Informatie voor ouders

Agrarische kinderopvang? Gezond en Veilig! Informatie voor ouders Agrarische kinderopvang? Gezond en Veilig! Informatie voor ouders Uw kind gaat (mogelijk) naar een agrarische kinderopvang. Wist u dat deze vorm van kinderopvang veel voordelen met zich meebrengt? In een

Nadere informatie

Hooikoorts, allergie voor huisstofmijt of huisdieren

Hooikoorts, allergie voor huisstofmijt of huisdieren Hooikoorts, allergie voor huisstofmijt of huisdieren Ongeveer één op de tien mensen heeft er last van. Niezen, een vol hoofd, jeuk aan de neus, een loopneus... het wijst op een gewone verkoudheid. Maar

Nadere informatie

Uw huis saneren Allergische prikkels Niet-allergische prikkels Saneren

Uw huis saneren Allergische prikkels Niet-allergische prikkels Saneren Saneren Uw huis saneren Astma kan de kwaliteit van leven behoorlijk beïnvloeden. Om te zorgen dat u of uw kind zo min mogelijk klachten hebben is uw eigen inzet van het grootste belang! Naast het juist

Nadere informatie

Sector Akkerbouw en vollegrondsteelt >> teelt van vlas

Sector Akkerbouw en vollegrondsteelt >> teelt van vlas Sector Akkerbouw en vollegrondsteelt >> teelt van vlas BEWERKINGEN IN DROGE GROND Oplossingen: Scheiden mens en bron Taakroulatie Werkruimte onder overdruk Bovenwinds werken Stofdichte (overdruk-)cabine

Nadere informatie

Bijlage 6: Voorschrift Chroom-VI (vigerend tijdens voorval) 1

Bijlage 6: Voorschrift Chroom-VI (vigerend tijdens voorval) 1 Bijlage 6: Voorschrift Chroom-VI (vigerend tijdens voorval) 1 KLu-MO 7-0-0-(1)002 STATUSPAGINA Datum van originele uitgave: 7 januari 2005. Blz. Wijz. *) Titelpagina en Statuspagina i t/m ii 0 KLu-MO 1

Nadere informatie

Vivian Oltheten Medische milieukundige Logo Gezond+

Vivian Oltheten Medische milieukundige Logo Gezond+ Vivian Oltheten Medische milieukundige Logo Gezond+ De gezondheidseffecten van asbest en voorzorgsmaatregelen naar burgers Asbest en je gezondheid Hoe ongezond is asbest? Enkel schadelijk bij inademing

Nadere informatie

ENDOTOXINE: Wel of geen grenswaarde? Frans Jongeneelen

ENDOTOXINE: Wel of geen grenswaarde? Frans Jongeneelen ENDOTOXINE: Wel of geen grenswaarde? Frans Jongeneelen NVVA Oost 20 september 2011 1 Wat is endotoxine? Component in organisch stof Afkomstig van celwand van gram-negatieve bacteriën, er zijn meerdere

Nadere informatie

Gevaarlijke stoffen. Weet waarmee je werkt! Informatie voor werkgevers

Gevaarlijke stoffen. Weet waarmee je werkt! Informatie voor werkgevers Gevaarlijke stoffen Weet waarmee je werkt! Informatie voor werkgevers Tijdens het werk krijgt u te maken met gevaarlijke stoffen in bouwmaterialen en bouwproducten, zoals verf, lijm, cement en kit. Ook

Nadere informatie

Kantoorapparaten: opgelet voor mogelijk schadelijke stoffen. Kopieermachines, laserprinters, faxtoestellen,...

Kantoorapparaten: opgelet voor mogelijk schadelijke stoffen. Kopieermachines, laserprinters, faxtoestellen,... Kantoorapparaten: opgelet voor mogelijk schadelijke stoffen. Kopieermachines, laserprinters, faxtoestellen,... Kantoorapparaten: opgelet voor mogelijk schadelijke stoffen. Wat is toner? 3 Welke gezondheidseffecten

Nadere informatie

HOOIKOORTS EN ALLERGIE

HOOIKOORTS EN ALLERGIE HOOIKOORTS EN ALLERGIE WAT IS HOOIKOORTS EN WAT IS ALLERGIE WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN APOTHEEK.NL HOOIKOORTS EN ALLERGIE VOOR HUISSTOFMIJT

Nadere informatie

Protocol overdracht ziektekiemen

Protocol overdracht ziektekiemen Protocol overdracht ziektekiemen Aanleren hoest- en niesdiscipline Ziektekiemen uit de neus, mond en keel kunnen zich op verschillende manieren verspreiden. Om risico's te beperken zijn de volgende zaken

Nadere informatie

Enkelvoudige R-zinnen 1 In droge toestand ontplofbaar 2 Ontploffingsgevaar door schok, wrijving, vuur of andere ontstekingsoorzaken.

Enkelvoudige R-zinnen 1 In droge toestand ontplofbaar 2 Ontploffingsgevaar door schok, wrijving, vuur of andere ontstekingsoorzaken. Enkelvoudige R-zinnen 1 In droge toestand ontplofbaar 2 Ontploffingsgevaar door schok, wrijving, vuur of andere ontstekingsoorzaken. 3 Ernstig ontploffingsgevaar door schok, wrijving, vuur of andere ontstekingsoorzaken.

Nadere informatie

Dierenallergie. Sophia Kinderziekenhuis

Dierenallergie. Sophia Kinderziekenhuis Dierenallergie Sophia Kinderziekenhuis Is uw kind misschien allergisch voor dieren? In deze folder leest u wat een allergie is, wat de klachten zijn en welke behandelingen mogelijk zijn. Wij willen u vragen

Nadere informatie

Samenvatting. Vraagstelling

Samenvatting. Vraagstelling Samenvatting Vraagstelling Op verzoek van de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid leidt de Commissie Gezondheid en beroepsmatige blootstelling aan stoffen (Commissie GBBS; één van de vaste commissies

Nadere informatie

MEDEWERKERS INFORMATIE. Werken met gevaarlijke stoffen

MEDEWERKERS INFORMATIE. Werken met gevaarlijke stoffen MEDEWERKERS INFORMATIE Werken met gevaarlijke stoffen 2 MEDEWERKERSINFORMATIE Bijna overal in het Maasstad Ziekenhuis wordt gewerkt met gevaarlijke stoffen, denk bijvoorbeeld alleen maar aan de desinfectiemiddelen

Nadere informatie

Brochure INFORMATIE VOOR OUDERS MET KINDEREN BIJ AGRARISCHE KINDEROPVANG. 15 december

Brochure INFORMATIE VOOR OUDERS MET KINDEREN BIJ AGRARISCHE KINDEROPVANG. 15 december Brochure INFORMATIE VOOR OUDERS MET KINDEREN BIJ AGRARISCHE KINDEROPVANG 15 december 2017 www.vggm.nl Informatie voor ouders met kinderen bij agrarische kinderopvang INHOUDSOPGAVE INFORMATIE VOOR OUDERS...

Nadere informatie

arboregelgeving Informatiebron Arbo-aspecten bij het gebruiken van biomassa voor energie-opwekking arbowet

arboregelgeving Informatiebron Arbo-aspecten bij het gebruiken van biomassa voor energie-opwekking arbowet Informatiebron Arbo-aspecten bij het gebruiken van biomassa voor energie-opwekking arbo-regelgeving Arbowet De regelgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden is vastgelegd in de Arbeidsomstandighedenwet,

Nadere informatie

1. Inleiding Overzicht varkenshouderij Beheersmaatregelen nemen

1. Inleiding  Overzicht varkenshouderij Beheersmaatregelen nemen mei 2007 Adviseur: Tanja de Jong Aangepast juni 2010 1. Inleiding In 2005 is het project stof en endotoxinen gestart naar aanleiding van het terugtrekken van de MAC-waarde (MAC= maximaal aanvaarde concentratie

Nadere informatie

Vragenlijst over arbeidsgerelateerde luchtwegklachten.

Vragenlijst over arbeidsgerelateerde luchtwegklachten. Vragenlijst over arbeidsgerelateerde luchtwegklachten. Toelichting bij de vragenlijst De vragenlijst bevat voornamelijk vragen over longklachten, allergische klachten en klachten tijdens en na het werk.

Nadere informatie

Rookvrij Opgroeien. Het bespreken van meeroken binnen de JGZ 0-4 jaar

Rookvrij Opgroeien. Het bespreken van meeroken binnen de JGZ 0-4 jaar Rookvrij Opgroeien Het bespreken van meeroken binnen de JGZ 0-4 jaar Voorlichting is en blijft belangrijk om voor een verdere daling in het meeroken te zorgen. STIVORO heeft daarom jarenlang het succesvolle

Nadere informatie

VGWM A WAY OF LIVING BENZEEN. Standaards voor professionals, wees alert!

VGWM A WAY OF LIVING BENZEEN. Standaards voor professionals, wees alert! VGWM A WAY OF LIVING Standaards voor professionals, wees alert! Werk veilig of werk niet Bij werkzaamheden aan gesloten installaties en systemen zijn strikte procedures van kracht. Er bestaat immers een

Nadere informatie

als er asbest in uw woning zit

als er asbest in uw woning zit als er asbest in uw woning zit Veel van onze woningen zijn gebouwd voor 1993. Dit betekent dat er in veel van onze woningen asbest kan zitten. Lefier wil voor al haar huurders een gezonde woonomgeving.

Nadere informatie

Geen vuiltje aan de lucht? voor gezond en veilig werken

Geen vuiltje aan de lucht? voor gezond en veilig werken Geen vuiltje aan de lucht? voor gezond en veilig werken Of toch wel? 66,0% 64,0% 62,0% 60,0% 58,0% 56,0% 54,0% 52,0% 50,0% Klachten over stof Dakdekkers (n=129) Bouwplaatspersoneel in totaal (n=28.584)

Nadere informatie

Aard der bijzondere gevaren toegeschreven aan gevaarlijke stoffen en preparaten: R-zinnen

Aard der bijzondere gevaren toegeschreven aan gevaarlijke stoffen en preparaten: R-zinnen 1 van 8 Rzinnen & S zinnen Datum: 18032013 Aard der bijzondere gevaren toegeschreven aan gevaarlijke stoffen en preparaten: Rzinnen R 1 R 2 R 3 R 4 R 5 R 6 R 7 R 8 R 9 R 10 R 11 R 12 R 14 R 15 R 16 R 17

Nadere informatie

Augustus 2006 Adviseur: Tanja de Jong. Overzicht sector uien (primair/handel)

Augustus 2006 Adviseur: Tanja de Jong. Overzicht sector uien (primair/handel) Augustus 2006 Adviseur: Tanja de Jong Overzicht sector uien (primair/handel) 1. Inleiding In 2005 is het project stof en endotoxinen gestart naar aanleiding van het terugtrekken van de MAC-waarde (MAC=

Nadere informatie

DUST SENTRY AAN HET WERK

DUST SENTRY AAN HET WERK DUST SENTRY AAN HET WERK Waarom fijnstof meten? DUST SENTRY De atmosfeer van de aarde bevat atmosferische deeltjes, ook wel bekend als deeltjes of fijnstof. Fijnstof wordt vaak gegeven in PM, wat staat

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Luchtverontreiniging groot probleem gezondheid Elk jaar sterven wereldwijd zo n 6,5 miljoen mensen aan de gevolgen van luchtverontreiniging en in Nederland zorgt dit jaarlijks zeker voor 13.000 vroegtijdige

Nadere informatie

maart 2008 BENZEEN VGWM Gezondheid Veiligheid Welzijn A WAY OF LIVING Standaards voor professionals, wees alert!

maart 2008 BENZEEN VGWM Gezondheid Veiligheid Welzijn A WAY OF LIVING Standaards voor professionals, wees alert! maart 2008 VGWM A WAY OF LIVING Veiligheid Gezondheid Welzijn Milieu VGWM Standaards voor professionals, wees alert! Werk veilig of werk niet Voor werkzaamheden aan gesloten installaties en systemen zijn,

Nadere informatie

Ventileren. Antwoorden op de meest gestelde vragen. Tel. 050/32.33.40 - Fax. 050/32.33.27 - E-mail info@airflux.be - www.airflux.

Ventileren. Antwoorden op de meest gestelde vragen. Tel. 050/32.33.40 - Fax. 050/32.33.27 - E-mail info@airflux.be - www.airflux. Ventileren Antwoorden op de meest gestelde vragen 1. Waarom deze brochure? Goed ventileren is enorm belangrijk. Niet alleen omdat frisse en schone lucht in huis prettig is, maar vooral omdat het gezond

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Huisdierallergie

PATIËNTEN INFORMATIE. Huisdierallergie PATIËNTEN INFORMATIE Huisdierallergie Introductie Door middel van deze informatiefolder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren over huisdierallergie. Wij adviseren u deze informatie zorgvuldig te lezen.

Nadere informatie

ASBESTBRAND - VEELGESTELDE VRAGEN EN ANTWOORDEN

ASBESTBRAND - VEELGESTELDE VRAGEN EN ANTWOORDEN ASBESTBRAND - VEELGESTELDE VRAGEN EN ANTWOORDEN 1. Tijdens asbestbrand Er is een asbestbrand in de buurt, wat moet ik doen? Ga naar binnen, sluit ramen en deuren en schakel uw ventilatiesysteem uit. Help

Nadere informatie

Gezond wonen. Een gezond binnenmilieu De belangrijkste boosdoeners Ventileren en luchten

Gezond wonen. Een gezond binnenmilieu De belangrijkste boosdoeners Ventileren en luchten Gezond wonen Een gezond binnenmilieu De belangrijkste boosdoeners Ventileren en luchten Een gezond binnenmilieu Dat een schoon milieu belangrijk is voor onze gezondheid, dat weten we allemaal. Wat velen

Nadere informatie

TOOLBOX. Aanpak (kwarts)stof door dakdekkers. Risico s van stof en maatregelen uit de Arbocatalogus Platte daken

TOOLBOX. Aanpak (kwarts)stof door dakdekkers. Risico s van stof en maatregelen uit de Arbocatalogus Platte daken TOOLBOX Aanpak (kwarts)stof door dakdekkers Risico s van stof en maatregelen uit de Arbocatalogus Platte daken Aanpak (kwarts)stof In het kader van het project: Duurzaam inzetbaar dakwerk Veilig en gezond

Nadere informatie

PBM: ademhalingsbescherming

PBM: ademhalingsbescherming PBM: ademhalingsbescherming Inleiding Veel werknemers in de bouwnijverheid hebben last van stof. Ingeademd stof kan allerlei effecten op de gezondheid hebben. De effecten variëren van betrekkelijk onschuldig,

Nadere informatie

Bescherm u medewerkers met de beste lasbescherming in de markt

Bescherm u medewerkers met de beste lasbescherming in de markt Bescherm u medewerkers met de beste lasbescherming in de markt Een schip, een olieplatform, een vliegtuig, een wolkenkrabber, een brug of een machine. Wat hebben deze zaken met elkaar gemeen? Ze zouden

Nadere informatie

Verkeer en luchtverontreiniging

Verkeer en luchtverontreiniging Verkeer en luchtverontreiniging gezondheidsschade Dr Ir Miriam Gerlofs-Nijland RIVM 1 Positie RIVM Onderzoeksinstituut rijksoverheid Onafhankelijk van politiek en beleid Verbindt wetenschap en beleid Maakt

Nadere informatie

ASBEST BRON: ARBOUW EN ARBOCATALOGUS MENS & WERK

ASBEST BRON: ARBOUW EN ARBOCATALOGUS MENS & WERK ASBEST BRON: ARBOUW EN ARBOCATALOGUS MENS & WERK Wat is asbest? Asbestos (=onverwoestbaar) Mineraal, stollingsgesteente Sterke vezelachtige structuur Lange dunne kristallen Wat is asbest? Asbest is sterk,

Nadere informatie

Voorlichting & Training. Gevaarlijke Stoffen

Voorlichting & Training. Gevaarlijke Stoffen Voorlichting & Training Gevaarlijke Stoffen Inleiding Introductie Leerdoelen Definities Blootstellingstandaard Besmetting & gezondheidseffecten Identificaties en etiketten Persoonlijke beschermingsmiddelen

Nadere informatie

Plafond- en wandmonteur

Plafond- en wandmonteur Plafond- en wandmonteur Het belangrijkste bouwwerk ben je zelf Alles wat je moet weten over het gezond en veilig monteren van wanden en plafonds Informatie voor de werknemer Zwaar werk Wanden en plafonds

Nadere informatie

Volksgezondheid en veehouderij

Volksgezondheid en veehouderij Volksgezondheid en veehouderij Ammoniak, geur Emissies intensieve veehouderij Fijn stof (PM10, PM2,5) 75-80% door menselijk handelen, rest is van natuurlijke oorsprong Zeezout, bodemstof, verkeersemissies,

Nadere informatie

Wat is asbest? Asbestos (onverwoestbaar) Mineraal, stollingsgesteente Sterke vezelachtige structuur Lange dunne kristallen

Wat is asbest? Asbestos (onverwoestbaar) Mineraal, stollingsgesteente Sterke vezelachtige structuur Lange dunne kristallen Asbest Wat is asbest? Asbestos (onverwoestbaar) Mineraal, stollingsgesteente Sterke vezelachtige structuur Lange dunne kristallen 7-3-2019 3 Eigenschappen Bestand tegen: hoge temperaturen chemische stoffen

Nadere informatie