Informatieblad bij het artikel Ierland van kust naar kust in Op Van kust naar kust Ierland, fietsen De tocht De mooiste gebieden onderweg Moeilijkheidsgraad Navigatie Er naar toe Veer van/naar Aran-eiland Inishmoore Overnachten Route van dag tot dag Kaarten Gidsen Iers verkeersbureau Tekst en fotografie: Sjiva Janssen De feiten De tocht 8-daagse doorgaande tocht. Van Galway in het westen naar Dublin in het oosten, van kust naar kust, voorafgegaan door een lus door Connemara en een bezoek aan de Aran Islands. Totale afstand: ca. 560 km. Moeilijkheidsgraad gemiddeld, dagafstanden tussen ca. 50 en 80 km, door licht glooiend tot heuvelachtig terrein. De steilste klims kwamen we tegen in The Burren; de langste klim in de Wicklow mountains, maar je fietst geregeld over redelijk vlakke stukken. Navigatie eigen route uitgestippeld op de kaart; een globale beschrijving vind je in deze pdf. De tocht Een doorsteek van Centraal-Ierland van Galway aan de westkust naar Dublin aan de oostkust met daaraan voorafgaand een driedaagse lus vanuit Galway door het westelijke schiereiland Connemara en een bezoek aan de Aran eilanden. Ca. 560 km in totaal. De mooiste gebieden onderweg Connemara: een uitgestrekt schiereiland in het westen met een grillige kust die doet denken aan de Noorse en Zweedse scherenkusten; een rotsachtige kust met veel inhammen en baaien en eilandjes. Het binnenland is erg leeg, er zijn weinig wegen. Wie van de drukke doorgaande autoweg af gaat, wordt al snel door de rust en de natuur in bezit genomen. Het land is kaal en groen en drassig, je vindt er uitgestrekte veengronden en vele meren. De meeste plaatsen liggen aan de kust, waaronder enkele middelgrote plaatsen. Maar ook langs de kust zijn nog veel rustige, stille plekjes te vinden. Connemara is één van de weinige streken in Ierland waar het Gaelic, de oorspronkelijke Ierse taal, niet helemaal verdreven is door het Engels. Je hoort hier, en zeker in pubs waar het ook gezongen wordt, nog regelmatig de vreemde klanken van deze oude Keltische taal. Aran eilanden: drie eilanden ongeveer vijftig kilometer uit de kust van Galway, die een bezoek meer dan waard zijn. Tijdens de beschreven route deden wij alleen het grootste eiland aan, Inishmoore. Er hangt een aparte sfeer. Er groeien geen bomen, want er is geen aarde; er is niets dan rots. Alleen de gevaarlijke zee die het eiland omringd bood
Overnachten B&B s. Campings zijn dun gezaaid, B&B s vind je werkelijk overal en zijn een leuke manier om met de Ieren in contact te komen. Er naar toe Vliegen van/naar Dublin met Aer Lingus (vanaf ca. 50,- all in). Heen overstappen op een interne vlucht van Aer Arran naar Galway (vanaf ca. 30,- all in). door de eeuwen heen de karige middelen van bestaan. Dat maakt het des te meer bijzonder dat het eiland al zeer lang door betrekkelijk veel mensen wordt bewoond, al vanaf de ijzertijd, waarvan de resten getuigen van het fort Dun Angus. De kunst van het overleven hebben de eilanders dan ook altijd goed verstaan. Zo creëerden ze de aarde om in te poten door zeewier te plukken en te vermengen met zand. The Burren: vanaf de Aran eilanden kun je de veerboot nemen naar het vasteland ten zuiden van Galway. Je komt dan aan vlakbij de indrukwekkende Cliffs van Moher, een bezoekje meer dan waard. Vlak achter de kust landinwaarts rijst the Burren op, een bijzonder kalksteen plateau waar niet het voor Ierland typerende groen overheerst, maar het grijs van kale rotsen. Dit gebied moet in vroeger tijden ook al tot de verbeelding hebben gesproken; je treft er veel megalithische en Keltische overblijfselen, zoals gramtombes, aan. Onder botanisten is het ook een zeer geliefd gebied. Er groeien zelfs alpiene plantjes, wat iets zegt over het gure klimaat dat er soms heerst (neemt niet weg dat je hier zomers normaal in prima temperatuur kunt fietsen). Centraal-Ierland: na the Burren begeef je je echt in het binnenland van Centraal-Ierland. Je merkt aan alles dat dit een dichter bevolkt gebied is met grotere steden en plaatsen, meer wegen en verkeer. De route die wij uitstippelden, volgt veelal kleinere, rustige wegen waarop het nog steeds prima en aangenaam fietsen is en s avonds heb je veel meer keus in pubs en eetgelegenheden. De Slieve Mountains vormen tijdens dit traject een soort groene en stillere oase. Een lange klim over een rustige bosweg leidt hier over een hogere pas, die min of meer de scheiding vormt tussen het westelijke en oostelijke deel van de hele route. Wicklow Mountains: alvorens je de eindstreep in Dublin haalt, moet je de Wicklow Mountains en de hoogste pas van de hele tocht nog overwinnen. De Wicklow Mountains, benoemd tot nationaal park, is een gebergte pal ten zuiden van Dublin, en dus aardig druk in vergelijking met sommige plekken eerder tijdens de tocht, maar daarom niet minder mooi. Dit zijn bergen zoals je ze in Ierland voorstelt: weelderig groen, vriendelijk en vol met wandelpaden die alle richtingen uit gaan. Moeilijkheidsgraad De hele route bevat slechts twee echt lange klims: de pasovergang in de Slieve Bloom Mountains tijdens etappe 6 en de Wicklow Gap pas tijdens de voorlaatste etappe in de Wicklow Mountains; die laatste is de langste. Het zijn geleidelijke klims. Tijdens de hele route gaat het veel kort op en neer, wat vermoeiend fietsen is als je niet geoefend bent. Echte kuitenbijters tref je alleen in The Burren tijdens dag 4, gelukkig waren het er niet al teveel, want ze kunnen gemeen zijn. De eerste paar dagen in het schiereiland Connemara fiets je ook veel over vlakke stukken en idem in Centraal- Ierland. Al met al niet extreem zwaar, maar voor wie echt niet geoefend is, wordt het toch nog even doorbijten om de gemiddelde dagafstand te halen. Navigatie Zeker in het westen zijn de wegen dun gezaaid. Wie hier op de kaart oriënteert, hoeft dus niet om de haverklap te stoppen om te kijken welke kant je nu weer op moet. Met behulp van de globale routebeschrijving hieronder kun je de route op de kaart vrij makkelijk ook zelf uitstippelen. Er naar toe In 2007 ging er nog een rechtstreekse vlucht van Amsterdam naar Galway, die nu helaas opgehouden is. Dat betekent een extra overstap. Heen: vliegen naar Dublin met Aer Lingus (vanaf ca. 50,- all in) en overstappen op een interne vlucht van Aer Arran naar Galway (vanaf ca. 30,- all in). Terug: vliegen van Dublin met Aer Lingus (vanaf ca. 50,- all in). Zie: www.aerlingus.com, www.aerarann.com.
Veer van/naar Aran-eiland Inishmoore Check vooraf de vertrektijden van de veerdiensten van en naar de Aran eilanden, waar je volgens het etappeschema op dag 3 en 4 gebruik van maakt. Dag 3: het veer vanaf Rossavael (ca. 35 km ten westen van Galway) naar het Aran eiland Inishmoore. Dag 4: het veer vanaf Inishmoore naar Doolin (ca. 40 km ten zuiden van Galway). Als het stormt, kun je op een eiland tijdelijk vast komen te zitten, omdat de boot dan niet vertrekt. Je doet er ook niet verkeerd aan om een dag extra op het eiland te plannen, om het wat beter te leren kennen. Dat was oorspronkelijk ook onze bedoeling, maar omdat de voorspelling was dat het een dag later zou gaan stormen en er helemaal geen veer meer zou gaan, besloten we al vroegtijdig op te stappen. Info veer Rossavael: www.aranislandferries.com Info veer Doolin: www.doolinferry.com Tips voor als je meer tijd hebt Als je meer tijd hebt, zijn dit onze tips: knoop een dag extra vast aan de lus in Connemara zodat je ook de Doo Lough Pass kunt fietsen en blijf dus een dag langer op het Aran-eiland Inishmoore. Heb je daarna nóg meer dagen over: wandel een dag in The Burren en/of de Wicklow mountains. Tot slot zijn zowel Galway (start) als Dublin (finish) ook nog de moeite van een bezoek waard. Overnachten Campings zijn er weinig langs de route. B&B s des te meer. Bovendien zijn B&B s weliswaar iets duurder (rond 35,-), maar wel een leuke manier om met de vriendelijke Ieren in contact te komen. Hierbij het overzicht van de B&B s waar wij sliepen: Etappe 1: Hillside House B&B, Mrs Barbara Madden, Kilkieran, Connemara, co. Galway, t. 09 533 420, hellsidehouse@oceanfree.net, www.connemara.net/hillside. Prijs: vanaf 35,-. Etappe 2: Kylemore House, Nancy Naughton, Kylemore, Connemara, co. Galway t. 095 41143, kylemorehouse@eircom.net, www.kylemorehouse.net. Prijs vanaf 35,-. Etappe 3: Creigmount House, Mrs Margaret Conneely, Creig-An-Cheirin, Kilronan, Inismor, Aran Islands, co. Galway t. 099 61139. Prijs: 35,-. Etappe 4: Deelin House, The Linnane Family, Deelin, Carron, Co. Clare, t. 065 7089105, deelinhouse@eircom.net, www.deelinfarmhouse.com. Prijs vanaf 32,-. Etappe 5: Oak Lodge Town & Country Home, Mary Lynch, St. Brendan s Road, Portumna, Co. Galway, t. 090 9741549, oaklodgeportumna@eircom.net. Prijs vanaf 32,-. Etappe 6: Rosedene B&B, Mrs Lily Saunders, Limerick Road, Portlaoise, Co. Laois, t. 05786 22345/087 294 1822, rosedenebb@eircom.net. Prijs vanaf 35,-. Etappe 7: Woodside B&B, Nancy O Brien, Woodside, Roundwood, Co. Wicklow, t. 01 2818195, nobrien.woodside@yahoo.ie. Prijs vanaf 35,-. In Galway (aankomst) en Dublin (vertrek) vind je natuurlijk ook volop accommodatiemogelijkheden, van campings, hostels, B&B s tot hotels. Handige website: www. discoverireland.com/nl, klik op accommodatie. Route van dag tot dag Etappe 1, ca. 70 km Galway R336 via o.m. Kinvarra afslaan van de R366 richting Glencoh R340 naar Kilkieran.
Etappe 2, ca. 75 km R340 vervolgen via Carna Glinsk afslaan op de R342 richting Doonreaghan afslaan op de R341 richting Roundstone en vervolgens vrij snel (nog ver voor Rounstone) afslaan op de smalle asfaltweg die door het binnenland, van de kustweg af dus, naar Ballinaboy voert Clifden - Moyard Letterfrack - Kylemore House B&B vlakbij Kylemore Lough. Etappe 3, ca. 80 km Weg vervolgen over N 59 en vrij snel afslaan in zuidelijke richting op de R344 via klein stukje N59 verder over de R340 in zuidelijke richting vlak voor Bunnahown afslaan op de smalle asfaltweg door het binnenland richting Derryrush Glencoh doorfietsen tot de veerboot bij Rossaveel veer naar Inishmoore (grootste van de Aran eilanden) daar ergens overnachten (zie overnachten). Etappe 4, ca. 50 km Begint met het veer van Inishmoore naar Doolin op het vasteland (evt. bezoekje aan Cliffs of Moher, stukje voor omrijden) Lisdoonvarna Caherconnell - Carran (B&B) Etappe 5, ca. 70 km Carran Boston Gort Ballardigan Loch Atorick Woodford Ballyshrule Portumna (B&B) Etappe 6, ca. 75 km Portumna Lorrha Birr Clareen Slieve Bloom Mountains (pas over) Ballyfin Port Laoise (B&B) Etappe 7, ca. 75 km Port Laoise R426 R427 Stradbally R428 Athy Burtown Cr roads Moone (High Cross langs de weg, moeite van bezichtigen waard) Colbinstown Dunlavin Hollywood Wicklow Gap Laragh Roundwood (B&B) Etappe 8, ca. 40 km Roundwood R755 Bray Killiney - Dublin Kaarten De 1:250.000 kaarten uit de Ordnance Survey serie. Heel Ierland wordt omvat in 4 kaarten. Voor de beschreven tocht heb je aan twee voldoende, te weten: Ireland West, 10,95. Ireland East, 10,95. Alle wegen en hoogtelijnen staan erop. Ook verkrijgbaar in ringband van heel Ierland à 17,50. Gidsen Groene Ronde van Ierland Paul Benjaminse. Vers van de pers in april 2009. Pracht ronde door heel Ierland van 1300 km, 23,50. Dit gaat hem echt worden voor de Nederlanders die in Ierland willen fietsen. Voor een overzicht en meer info zie: www.fietsvakantiewinkel.nl/2www/lezingierland.php Irland per Rad, (Duitstalig) Wolfgang Kettler. Uitgever: Cyclos, Kettler Verlag, 17,50. Fietsreisgids met 127 routes in heel Ierland. Fietsen in Ierland, uitg. Pirola, 14,95. Trektocht en rondritten door Ierland en westkust. Kaartjes, hoogteprofielen, veel praktische info. Irland per Rad, uitg. Cyklos. Uitgebreid netwerk van routes in heel Ierland; veel trektochten in westen (kust en binnenland), veel praktische info. Januari 2008 is nieuwe druk verschenen. Radatals Ireland Bikeline uitg. Esterbaur, Schaal 1:75.000 14.90. Zeer complete fietsgids met mooie kaartjes, veel info en overnachtingsadressen. Wel alleen in het zuiden en zuidwesten van Ierland.
Ierland De kaarten en gidsen zijn doorgaans verkrijgbaar bij de gespecialiseerde reisboekhandel, zie www.reisboekhandel.nl voor een winkel in de buurt. Bronnen: Stanley & Livingstone, Schoolstraat 21, 2511 AW Den Haag, t. (070) 365 73 06. Fietsvakantiewinkel, www.fietsvakantiewinkel.nl, t. (024) 388 90 65. Iers verkeersbureau www.ierland.nl, t. (020) 504 06 89.