Een park van molens in een bos van bomen
Bij het oplossen van problemen, werkt het vaak goed om te brainstormen over het (op creatieve manier) combineren van mogelijkheden. Dit vormde ook de aanleiding tot het in dit document beschreven concept. Probleem 1: Het aanleggen van bossen kost veel geld, o.a. omdat grondgebied schaars is en er weinig tot geen geld (terug)verdiend kan worden met bebost grondgebied. Het combineren van het bosprobleem met het windmolenprobleem levert een interessante oplossing. Windmolenparken in Nederland. Probleem 2: Men wil meer windmolens plaatsen in Nederland (t.b.v. duurzame energie), maar men ondervindt overlast hiervan, zowel visueel als auditief. Oplossing: Combineer de aanleg van nieuwe bossen met die van windmolenparken. Hierdoor: wordt kostbaar grondgebied optimaal benut. worden windmolens geplaatst waar men geen overlast van ze heeft. kunnen beboste grondgebieden geld opleveren, d.m.v. opbrengsten uit windenergie. Bosgebied in Nederland. Een combinatie van gegevens over huidige plekken van windmolenparken en huidig bosgebied laat de kansen voor combinatie van deze twee vormen van bodemgebruik zien: momenteel overlappen deze gebieden elkaar namelijk vrijwel niet
voor een kostendekkend bos Het concept spreekt vrijwel voor zich: Bij het aanleggen van een nieuw bos, bouwt men tegelijkertijd windmolens in hetzelfde gebied. Beide initiatieven vereisen investeringen, maar deze worden deels gedeeld (zoals kosten voor het grondgebied). Bovendien kan er geld terugverdiend worden: Het bos kan in de eerste jaren gewoon groeien, terwijl de windmolens vanaf dag 1 inkomsten genereren door het leveren van (duurzame) energie. Beboste gebieden zijn over het algemeen niet bewoond, dus zal er weinig overlast ondervonden worden van de windmolens: geen geluidsoverlast, geen last van flikkeringen / slagschaduw, geen zichtbeperking/-vervuiling. Bovendien bevinden de rotoren van de molens zich boven de bomen, dus ook mensen die door het bos wandelen zullen niet veel hinder ondervinden van de windmolens. Windmolens kunnen tevens gekleurd worden zodat ze minder opvallen. Sowieso kunnen de windmolens in het bos ook als iets moois ervaren worden; het zijn immers imposante bouwwerken. Ook heeft het concept een mooie gevoelsmatige gedachte: Windmolens zorgen voor duurzame energie, voor een schone wereld, een wereld waarin bossen kunnen floreren en de natuur gerespecteerd wordt: De windmolens die in het bos staan, dragen bij aan de gezondheid van datzelfde bos.
Omtrent uitvoerbaarheid van het concept. Praktische uitvoerbaarheid Allereerst rijst de vraag of windmolens wel in bossen geplaatst kunnen worden in verband met de hoogte van bomen zelf. Bomen in Nederland verschillen gemiddeld in hoogte tussen de 20 en 50 meter; windmolens variëren ook in hoogte, maar zeker recente windmolens blijven boven die grens met hun rotoren (ashoogte tussen 70 en90 meter). Bovendien worden windmolens in de toekomst nog hoger, zodat plaatsing in bossen makkelijker wordt en wat ook meerenergie oplevert (zie afbeeldingrechts). Wat betreft plaatsing van de windmolens zou er geen probleem moeten zijn als het gaat om nieuw aan te leggen bossen; op dat moment is er alle ruimte. Het aanleggen van windmolenparken in reeds bestaande bossen zal lastiger zijn, maar is wellicht ook een optie voor detoekomst. Normaal onderhoud zou ook gewoon mogelijk moeten zijn, maar eventueel incidenteel groot onderhoud zoals vervanging van rotorbladen zal lastiger zijn door de dichtheid van een bos. Wellicht moeten bij de plaatsing van windmolens toegangswegen in het bos gecreëerd worden om dit soort werkzaamheden mogelijk te maken. Ook dient uitgezocht te worden wat eventuele effecten van windmolens in het bos op de flora en fauna zal zijn. Bij normale windmolenparken zijn bijvoorbeeld problemen met vogels die door rotorbladen uit de lucht geslagen worden. Wellicht kan hiervoor in het bos een oplossing gevonden worden (bijv. uit de buurt houden met afschrikgeluiden of felle kleuren?). Financiële uitvoerbaarheid Het plaatsen van windmolens bij de aanleg van nieuwe bossen brengt natuurlijk extra kosten met zich mee. Maar in principe zouden die kosten ook gemaakt worden wanneer dezelfde windmolens ergens anders geplaatst zouden worden (gezien de algemene behoefte voor meer windmolenparken in Nederland). Wellicht kost plaatsing in bossen zelfs minder danandereplekken, zoals in zee. Vervolgens zullen de windmolens opbrengsten opleverendoor middelvandeverkoop vanduurzame energie. De precieze inkomsten hiervan zijn lastig in te schatten en afhankelijk van bijvoorbeeld de grootte van de windmolens, de hoeveelheid wind, de energieprijs, etc. Rechts is een kosten/baten beraming (voor 1 windmolen) uit 2003 (bron: Boerderij NP). Deze cijfers kunnen verouderd zijn en bovendien gunstiger zijn bij het plaatsen van hele parken in plaats van 1 windmolen. De toepassing van deze baten/kosten beraming op de praktijk-case van de battle-beschrijving is door alle variabelen lastig door te rekenen. Het is bijvoorbeeld ook afhankelijk van het mogelijke aantal windmolens per oppervlakte. Schattingen hiervoor variëren van 1 windmolen per 5 ha tot 1 per 100 hectare (opnieuw afhankelijk van de grootte van de windmolens en de rotorbladen). Al met al lijkt het plaatsen van windmolens in bossen dan niet geheel kostendekkend te zijn (ook afhankelijk van of de investeringen voor plaatsing van de windmolens meegenomen worden), maar wel duidelijk een stap in de goede richting. De volgende pagina geeft nog wat extra ideeën waarmee eventueel extra opbrengsten behaald zouden kunnen worden. De grootte en opbrengst van windmolens, via: http://bit.ly/kvddz Kosten en opbrengsten van windmolen, via: http://bit.ly/dcwj8
Eventuele extra toepassingen voor het concept Eco-bos Men zou het idee van windmolens in een bos die duurzame energie leveren verder uit kunnen breiden met andere vormen van duurzame energie om zodoende een soort ecologisch bos te creëren: Misschien met speciale zonnepanelen boven de bomen, of met vormen van bio-energie (energie op basis van fotosynthese) of geothermische energie (warmte uit aardbodem). Het eco-bos zou dan ook een speciaal park kunnen worden (al dan niet met toegangsprijs) met een educatieve functie. Hoogte-attracties De windmolen-constructies zouden gebruikt kunnen worden om extra attracties in het bos te creëren, die bijvoorbeeld gebruik maken van de hoogte van de windmolens. Zo zouden uitkijkpunten gecreëerd kunnen worden, of zelfs een soort tree-walk -attracties, waarmee mensen ter hoogte van de boomtoppen (of erboven) door het bos kunnen wandelen. Hier zouden extra inkomsten uit gehaald kunnen worden door middel van toegangsprijzen. Speciale windmolens In principe lijken normale windmolens geschikt om in bossen geplaatst te worden tussen bomen, maar wellicht zouden er speciale windmolens ontworpen kunnen worden die beter passen in de omgeving of zelfs beter gebruik maken ervan (zoals ook gebeurd voor gebouwen of kleine windmolen-varianten). Een eco-bos met naast windmolens ook speciale zonnebomen? (zie: http://bit.ly/3ckxak) Windmolens zouden de basis kunnen vormen voor speciale attracties zoals een tree-walk-avontuur. Speciale windmolens voor bossen geven wellicht meer rendement en passen beter in de omgeving (vergelijkbaar met zoals hierboven speciale windmolens voor gebouwen of kleine varianten).