Weer In Vorm Jaargang 2015-16 / 8, april 2016. Eindredactie: Chris Dees Volgende editie: sept. 2016; kopij (tips) naar: 47kortgene@gmail.com StartStart Van de redactie De laatste Weer In Vorm van dit cursusjaar ligt voor u. Als eerste kunt u het artikel lezen over de cursusplaatsen Gouda, Harderwijk, Houten, Middelharnis en Rijssen. Ons werkgroeplid Ds.Jaap Tigchelaar heeft dit keurig verzorgd, waarvoor dank. Onze werkgroep heeft ook weer een secretaris als opvolger van Ds.Stef Jumelet, en Teunie stelt zich aan ons voor in deze Nieuwsbrief. Wij zijn blij met haar komst en hopen op een prettige samenwerking. Helaas moeten we ook op zoek naar een nieuwe voorzitter want Tjitske Rutgers gaat ons verlaten per 1 september a.s. wegens te drukke werkzaamheden. Zij heeft vorig jaar al aangegeven dat ze dit ook zou doen voor één jaar. Voelt u zich geroepen en heeft u nog enige tijd beschikbaar, mail Tjitske voor nader overleg: tjrutgersboer@gmail.com. Zij en wij zijn u dankbaar hiervoor. Ook vanuit onze landelijke werkgroep zullen wij enkele mensen benaderen voor deze functie. We willen ook aandacht vragen voor het jubileumjaar 2017: 500 jaar Protestant. Van 31 oktober 2016 tot 31 oktober 2017 wordt dan 500 jaar protestantisme uitgebreid gevierd: een startviering in Amsterdam, een estafette van provincie naar provincie, tal van activiteiten in het hele land en een slotviering in Utrecht. Ds.Dr.Margriet Gosker is projectcoördinator. Zie Kerkinformatie nr. 243 (januari 2016): http://www.protestantsekerk.nl/actueel/nieuws/nieuwsoverzicht/paginas/500-jaar-protestant.aspx Binnen onze landelijke werkgroep TVG onderzoeken we of er ook cursusmateriaal samengesteld en verspreid dient te worden over dit thema. In dit kader is ook een sprekerspool samengesteld. Ruim vijftig deskundigen hebben zich al aangemeld en de lijst groeit voortdurend. De groep bestaat uit mensen uit verschillende hoeken van de kerk. De sprekers zijn beschikbaar voor een lezing over specifieke thema s rond reformatie, kerkvernieuwing, etc. Belangstellenden kunnen rechtstreeks contact opnemen met de sprekers; de contactgegevens zijn te vinden op www.refo500.nl. De pool is een gezamenlijk initiatief van Refo500 en de Protestantse Kerk Nederland. Tot slot geven we door hoe de cursusplaats Groningen werkt aan een nieuwe opzet. Op de cursusleidersdag 2015 heeft de cursusleider, Ds.Atze Landman, hierover ook al iets verteld. Last but not least: bij mij is een lijst bekend met tips voor de PR. Wie deze wil ontvangen, mail mij chrisdees@home.nl Ook nu weer veel leesplezier! Nieuwsbrief voor alle medewerkers, docenten en (oud)cursisten van Theologische vorming en verdieping. TVG is onderdeel van het Protestants Centrum voor Toerusting en Educatie van de Protestantse Kerk in Nederland te Utrecht. Zie ook de website www.pkn.nl/tvg. Hier vindt u ook de informatie over de plaatselijke TVG-cursussen.
Cursusplaatsen TVG: Gouda, Harderwijk, Houten, Middelharnis en Rijssen 1. Ontstaan en geschiedenis en huidige cursusplaatsen. Er zijn vijf cursusplaatsen TVG, Houten, Harderwijk, Gouda, Middelharnis en Rijssen, die nauw met elkaar verbonden zijn. Niet alleen qua opzet en inhoud, maar ook omdat ze als uitbreiding van de eerste cursus, in Zeist, zijn ontstaan. Deze vijf hebben samen een werkverband. Van 1951 tot 1984 was in Zeist een opleidingscursus voor godsdienstonderwijzers en catecheten, opgezet door de Gereformeerde Bond in de Nederlandse Hervormde Kerk. Naast die opleiding was een voorbereidende cursus voor hen die nog niet voldoende kennis hadden, maar die ook door andere belangstellenden werd gevolgd. Toen de kerk deze vorm van opleiding tot catecheet afschafte, bleef de voorbereidende cursus, maar nu onder de noemer van Theologische Vorming Gemeenteleden. Omdat daar veel belangstelling voor was, werd vanuit Zeist ook in Harderwijk, Gouda en Middelharnis en later ook in Rijssen de TVG gestart. Qua inhoud en uitgangspunt verwant met de onze, maar zonder officiële relatie, zijn de cursussen in Aalburg en Onstwedde. Hetzelfde gold van de cursus in Drachten. 2. Bedoeling, vorming en toerusting. In 1986 besloot de synode van de Hervormde Kerk dat er cursussen TVG zouden komen met als dubbele doelstelling: a) vorming en b) toerusting. Naast de persoonlijke geloofsvorming van gemeenteleden was ook uitdrukkelijk de bedoeling dat er opgeleid en toegerust zou worden voor werk en functies in de gemeente. Toen in 1986 ook de gereformeerden en in 2004 eveneens de Luthersen mee gingen doen werd opnieuw de toerusting als doelstelling benadrukt. We zijn ons bewust dat in deze tijd de idee van vorming niet bij iedereen meer in de smaak valt en dat de individualisering en het consumptieve denken de dienst in en aan de gemeente heeft doen afnemen. Toch willen we in onze vijf cursussen de dubbele doelstelling onverkort vasthouden, omdat we van mening zijn dat die voor gemeenteleden en voor de kerk en de gemeente hard nodig is. Gelukkig delen onze cursisten deze overtuiging ook. 3. Uitgangspunt en confrontatie. Voor onze cursussen was en is het uitgangspunt de oecumenische en de reformatorische belijdenis van de kerk. Eerst van de Hervormde Kerk, na 2004 van de PKN. Dat houdt onder andere in dat we de Heilige Schrift als gezaghebbend beschouwen voor ons denken, geloven en doen. Het postmodernisme staat zeer argwanend ten opzichte van zekerheden en dus ook van belijdenissen, maar met de kerk en de christenen willen we op onze cursussen deze bron van denken, geloven en handelen niet opgeven.
Dat brengt een spannende confrontatie mee. Onze menselijke opvattingen en wensen, hoe interessant en/of modieus ook, zijn niet maatgevend. Midden in en deel van de moderne samenleving willen we ons, ook in de cursus, laten corrigeren en leiden door God en zijn Woord, op weg naar Gods Koninkrijk. Dat is controversieel, ontdekkend en boeiend. Gelukkig zijn er steeds cursisten die dat proces met ons willen aangaan. Het brengt wel mee dat we een aantal visies, zoals die in de samenleving en soms ook in de kerk leven, niet delen. Dat betreft zowel theologische als ethische zaken. Verder houdt ons uitgangspunt in dat we niet vrijblijvend theologiseren, maar dat we ons laten aanspreken en oproepen tot geloof, bekering en gehoorzaamheid. De G. in de TVG is voor ons meer dan geïnteresseerd zijn. Geïnteresseerden zijn op onze cursus hartelijk welkom maar zullen moeten accepteren dat we oproepen tot directe betrokkenheid en overgave. 4. Vakkenpakket. We hebben op onze cursussen vanouds de volgende zeven vakken: Oude en Nieuwe Testament, Dogmatiek, Kerkgeschiedenis, Ethiek, Zending & Oecumenica en Praktische Theologie. Anders genoemde aandachtsvelden, voor zover van belang, kunnen gemakkelijk bij één van deze zeven ondergebracht worden. Het laatst genoemde vak, Praktische Theologie, omhelst o.a. de uitvoering van ons bedoeling om mensen toe te rusten voor een taak in de gemeente. Ook vragen we uitdrukkelijk aandacht voor het vak Zending & Oecumenica, wat meer is dan kennisname van andere godsdiensten en andere vormen van geloofsbeleving en spiritualiteit. 5. Studium Generale, opzet en inhoud. Ieder van onze cursisten die de driejaarlijkse cursus heeft afgelopen, maar ook alleen die, kan meedoen aan wat wij het Studium Generale noemen. Acht morgens per jaar behandelen dan de docenten, elk vanuit zijn vak, en een gastspreker één bepaald actueel onderwerp, meest dogmatisch of ethisch. Hier is veel belangstelling voor. In het afgelopen jaar waren er in de vijf plaatsen samen ruim 150 deelnemers. Soms moet zelf een stop aan het aantal inschrijvingen worden gesteld. Er zijn er die al bijna twintig jaar aan dit Studium Generale meedoen. Het fungeert uiteraard ook als een reünie en ontmoeting van mensen die vroeger drie jaar samen op de gewone cursus geweest zijn. 6. Omvang, aantallen cursisten en docenten. Op de cursussen in de vijf genoemde plaatsen zijn op de gewone cursus samen ongeveer driehonderd cursisten. Minimaal zijn er acht, maximaal ruim dertig per studiejaar in elke plaats. Per jaar fluctueert het totale aantal, maar de laatste tien jaar zijn er geen significante verschillen. Elke cursusplaats heeft zeven predikanten als vaste docenten, van wie één cursusleider is, met een klein verschil in Rijssen. De cursussen worden eens per veertien
dagen op zaterdagmorgen van 09.30 tot 12.45 uur gehouden, 22 of 21 keer per jaar van september tot juni. 7. Structuur: Docentenvergadering en Stichting. De leiding van deze cursussen berust bij de gezamenlijke docenten die een voorzitter, secretaris/coördinator en penningmeester kiezen. De laatste twee behoeven geen docent (meer) te zijn. Benoemingen van nieuwe docenten vinden plaats in de docentenvergadering. De drie bestuursleden zijn tevens automatisch bestuurslid van de Stichting Cursussen Theologische Vorming Gemeenteleden (ingeschreven bij de K.v.K.), die onder andere de gelden beheert. Er zijn geen formele banden met de Gereformeerde Bond in de PKN, hoewel de meeste docenten (maar niet alle) lid zijn van deze bond. We willen dan ook niet naar deze bond genoemd worden. Naast cursisten uit de gemeentes binnen de PKN, hebben we er ook uit meerdere andere kerkelijke genootschappen en groeperingen. 8. Financiën, cursusgeld. Het cursusgeld bedraagt 175 per cursusjaar, met daarboven een klein bedrag voor boeken. Echtparen betalen 275. Vrijstelling, geheel of gedeeltelijk, is mogelijk. We hebben, ondanks de vaak behoorlijk hoge huurprijs voor onze locaties, geen financiële problemen en kunnen de docenten naast reiskosten een redelijke vergoeding geven. 9. Public Relations. Onze coördinator regelt de PR. We hebben een eigen website. Enkele malen per jaar staat een artikel of advertentie in kerkbladen en landelijke organen of dagbladen. Op landelijke samenkomsten van gereformeerd georiënteerde organisaties mogen we met een stand staan. De meeste werving vindt echter plaats via de vroegere of nog actieve deelnemers van de cursussen. J.J.Tigchelaar Docent en ex-coördinator. Mag ik me even voorstellen? Ik ben..
Teunie van de Water, opvolger van Ds.Stef Jumelet, zal (in de regel op dinsdag) vanuit het Landelijk Dienstencentrum Protestantse Kerk het nodige werk voor de Theologische Vorming Gemeenteleden gaan verrichten. De TVG ken ik van lang geleden. In de jaren 80 wilde ik me, naast mijn toenmalige studie voor docente Wis- en Natuurkunde, ook graag meer in Theologie verdiepen. Ik heb toen enkele cursusdagen TVG in Harderwijk bezocht, maar ging toch liever voor een diploma met eventuele lesbevoegdheid. Ik ben toen overgestapt naar de Catechetencursus in Zeist en heb daar in 1986 mijn diploma gehaald en vervolgens heb ik de MO-A (onderwijsbevoegdheid) gevolgd en afgerond. Van deze theologische basis heb ik altijd profijt gehad in mijn gezin, kerk en werk. Enkele jaren geleden kwam ik er meer en meer achter dat het middelbaar onderwijs voor mij niet de goede plek was. Ik heb toen de theologische draad weer opgepakt en een HBO diploma Theologie behaald aan de CHE (Ede). Inmiddels staan onze vier kinderen op eigen benen en heb ik meer tijd om me in te zetten in de kerk. Ik participeer dan ook in verschillende plaatselijke en landelijke organen en commissies. Vooral toerusting heeft mijn belangstelling. Toen ik onlangs getipt werd op de vrijwilligersvacature voor de TVG heb ik daar dan ook op gereageerd. Vanuit het PCTE ga ik samen met Reiny Boers de administratieve taken voor de TVG verzorgen en verder ben ik secretaris van de landelijke werkgroep en de projectgroep. Voor de nodige vragen kunt u contact met mij opnemen via t.vande.water@protestantsekerk.nl of telefonisch via het secretariaat PCTE: 030 880 1560. Ik hoop veel van u allen te leren en een bijdrage te kunnen leveren aan deze mooie vorm van toerusting. Teunie van de Water-Luijk De opzet van de cursus van de Theologische Verdieping Groningen Het eerste jaar kent als officiële start: begin januari van het nieuwe jaar; de jaren 2 en 3 starten gewoon in september. De afsluiting van elk jaar is vóór de meivakantie. Het eerste jaar is als volgt van opzet (van begin januari tot mei zijn ongeveer 14 lesavonden): - Overzicht van ontwikkelingen in de theologie/geloofsvragen (3 avonden) - Nieuwe Testament (4 avonden)
- Kerkgeschiedenis (3 avonden) - Spiritualiteit (4 avonden) Het tweede en derde jaar behouden de huidige vakken hun inhoudelijkheid, maar wel zal een herschikking dienen plaats te vinden qua stof over het aantal lesavonden. Want in de nieuwe opzet zijn ongeveer 28 avonden beschikbaar. Voor het tweede jaar uitgewerkt betekent dit: - Oude Testament (5 X) - Nieuwe Testament (5 X) - Kerkgeschiedenis (3 X) - Geloofsvragen (5 X) - Filosofie (4 X) - GIDS (6 X) (godsdienstsociologisch + Islam) = 28 avonden Voor het derde jaar: - Oude Testament (4 X) - Nieuwe Testament (4 X) - Kerkgeschiedenis (3 X) - Geloofsvragen (4 X) - Ethiek (4 X) - Jodendom (4 X) - GIDS (5 X) = 28 avonden Aan de start van het eerste jaar gaat een oriëntatie ronde vooraf vanaf half oktober tot half december (8 lesavonden). In deze avonden kan de geïnteresseerde zich de stof, discussies, vraagstukken en ook de ruimte van theologisch bezig zich (enigszins) eigen maken. Voor wie meer wil weten, kan zich dus aanmelden als cursist. Het voorstel is om deze avonden in te vullen met oriëntatie en kennismaking met religie (godsdienst) in heden en verleden in de samenleving: godsdienstvergelijkend (bijv verhalen over de schepping (Genesis 1-11) (3X), samenleving en religie (2X) en liturgische ontwikkelingen (3X). De start in oktober biedt de mogelijkheid om zeker vanaf half augustus volop PR te gaan voeren; dit is zelfs gewenst tot in december. Op deze manier vermijden wij de tussenkomst van de grote zomervakantie. Of er nog een gezamenlijke afsluiting komt (en van welke inhoud), kan nog ingevuld worden. Namens het bestuur Atze Landman