Inhoudsopgave Inleiding 1 Meten 2-3 FAS en FAS One Face (Selects) 4 No.1 Common en No. 2A Common 5 Eigenschappen en gebreken 6-7 American ash (Amerikaans essen) 8 American cherry (Amerikaans kersen) 9 American cottonwood (Amerikaans populieren) 10 American gum (Satijnnoten) 11 American hard maple (Amerikaans hard esdoorn) 12 American soft maple (Amerikaans zacht esdoorn) 13 American red oak (Amerikaans rood eiken) 14 American white oak (Amerikaans wit eiken) 15 American tulipwood (Tulpenboomhout) 16 American black walnut (Amerikaans noten) 17 Aanvullende richtlijnen 18-19 Contacten en verantwoording 20 Samenvattende tabel 21 Bij de Nederlandse uitgave De informatie in deze uitgave bevat termen en houtsoortnamen, die ook in Nederland vaak in de oorspronkelijke Amerikaanse versie worden gebruikt. (bijv. American hard maple in plaats van Amerikaans hard esdoorn). Veelal zijn de oorspronkelijke Amerikaanse termen gehandhaafd, waar zinvol met een Nederlandse vertaling. Bij de besprekingen van de individuele houtsoorten zijn zowel de (officiële) Nederlandse naam als de (meer gebruikte) Amerikaanse naam vermeld. Deze publicatie is auteursrechtelijk beschermd. De informatie in deze publicatie is bestemd voor opslag in informatie zoeksystemen en mag daartoe worden vermenigvuldigd. Alle andere aspecten van de publicatie, inclusief foto s, mogen niet worden vermenigvuldigd zonder toestemming van AHEC. AHEC is niet verantwoordelijk voor de informatie, die slechts als hulpmiddel wordt aangeboden, en AHEC is niet verantwoordelijk voor de consequenties van het gebruik.
Inleiding Het doel van deze publicatie is een eenvoudige en toch zorgvuldige uitleg te geven over de keuringsregels voor Amerikaans loofhout. Deze werden meer dan 100 jaar geleden vastgesteld door de pas opgerichte National Hardwood Lumber Association (NHLA). Tegenwoordig heeft de NHLA wereldwijd meer dan 2000 leden en zijn de keuringsregels nog steeds de nationale standaard voor de loofhoutindustrie in de Verenigde Staten en vormen zij de basis voor de keuring van hout voor export. Hout is een natuurproduct en heeft daardoor uiteenlopende eigenschappen en gebreken die men voor de diverse toepassingen moet kennen en accepteren. De keuring van gezaagd hout in klassen is een belangrijk hulpmiddel bij het vaststellen van de waarde en toepassingsmogelijkheden van elk gezaagd deel. De keuringsregels van de NHLA verschaffen koper en verkoper een consistent taalgebruik voor het specificeren van transacties in Amerikaans loofhout. Hoewel de keuringsregels van de NHLA gericht zijn op de Amerikaanse markt, is voldoende kennis essentieel voor kopers in de hele wereld om de gewenste kwaliteit te krijgen. De kwaliteitsklasse die een fabrikant koopt bepaalt zowel de kosten als het rendement. Omdat de klassen zijn gebaseerd op het percentage foutvrij hout in een bepaald deel, worden veel van de mooie, natuurlijke eigenschappen in het loofhout niet meegerekend bij de bepaling van het foutvrije percentage. Dit springt eruit bij de foto s van de voornaamste kwaliteitsklassen voor 10 belangrijke loofhoutsoorten uit de Verenigde Staten in deze publicatie. Gezaagd loofhout wordt doorgaans gesorteerd op basis van de afmeting en het aantal delen bestekhout dat er uit kan worden gezaagd voor een bepaald product. De keuringsregels van de NHLA zijn ontwikkeld met de meubelindustrie in gedachten om een meetbaar percentage foutvrij hout te krijgen voor iedere klasse. De betere klassen (upper grades) leveren lange foutvrije delen, de standaardklassen (common grades) zijn bedoeld om tot kortere stukken te zagen. De betere klassen: FAS, FAS-One-Face (FAS/1F) en Selects, zijn bijzonder geschikt voor lange foutvrije profielen, binnendeurkozijnen, binnenbetimmeringen en voor meubelen die een groot percentage lange, brede delen vereisen. De standaardklassen, voornamelijk Number 1 Common (No. 1C) en Number 2A Common (No. 2AC), zijn geschikt voor keukens, meubelonderdelen en parket. Het bestekhout dat wordt verkregen na herzagen heeft dezelfde kwaliteit als de betere klassen, in kleinere afmetingen (smaller/korter). De naam van een klasse geeft eenvoudigweg aan welk percentage foutvrij hout in een gezaagd deel zit. De loofhoutbossen van de gematigde streken in Noord-Amerika zijn de grootste ter wereld, die al lange tijd duurzaam worden beheerd. Nadere beschouwing van de standaard kwaliteitsklassen leert dat deze doorgaans de beste waarde leveren in kosten en opbrengst foutvrij hout. Aandacht hiervoor levert bovendien een bijdrage aan een generaties lange duurzaamheid van de bronnen. 1
Meten De keuringsregels voor gezaagd hout van de NHLA, aanvaard door de loofhoutindustrie in de Verenigde Staten, zijn gebaseerd op het Amerikaanse Imperial System voor afmetingen met inches en feet. Daarentegen gebruiken de meeste exportmarkten het metrieke stelsel. Bovendien zijn de keuringsregels ontwikkeld met in gedachten willekeurige breedten en lengten van gezaagd hout. Elke selectie voor een bepaalde specificatie moet van tevoren worden afgesproken. Board foot Een board foot (BF) is de maateenheid voor gezaagd hout. Een board foot is 1 foot lang x 1 foot breed x 1 inch dik. (1 foot (1') = 0,305 m, 1 inch (1") = 25,4 mm) De formule om het aantal board feet in een gezaagd deel te meten is: (Breedte in inches x lengte in feet x dikte in inches) gedeeld door 12. De percentages foutvrij hout, vereist voor elke klasse, zijn gebaseerd op deze 12' meeteenheid. Surface measure Surface measure (SM) is de oppervlakte van een gezaagd deel in vierkante feet. Om de surface measure te bepalen: Vermenigvuldig de breedte van het deel in inch met de lengte in feet en deel het resultaat door 12, afgerond naar de dichtstbijzijnde hele foot. Het percentage foutvrij hout, vereist voor elke klasse, is gebaseerd op de surface measure, niet op de board feet. Hierdoor worden alle gezaagde delen, onafhankelijk van de dikte, op dezelfde wijze naar kwaliteit gesorteerd. Enkele voorbeelden: 6 1 /2" x 8' / 12 = 4 1 /3 = 4' SM 8" x 12' / 12 = 8' SM 10" x 13' / 12 = 10 10 /12 = 11' SM 8' 6 1 4" Voorbeeld van SM en BF: Bovenstaand deel is 2" dik, 6 1 /4" breed en 8' lang. 6 1 /4" x 8' / 12 = 4.16, dus SM is 4'. Vermenigvuldig de SM met 2" en de BF is 8'. Het maken van een paklijst voor een bundel gaat als volgt. Van alle delen wordt de breedte en lengte gemeten. Variabele breedten worden afgerond naar de dichtstbijzijnde hele inch. Delen precies op een halve inch worden om en om naar beneden en naar boven afgerond. Lengtes die tussen de hele feet in vallen worden altijd op hele feet naar beneden afgerond. Bij voorbeeld een deel van 5 1 /4" breed en 8 1 /2' lang wordt berekend als 5" x 8'. 2
Standaarddikte voor ruwgezaagd hout De standaarddikte voor ruwgezaagd hout wordt uitgedrukt in kwart inches. Bij voorbeeld 1" = 4/4. Het grootste deel van de Amerikaanse gezaagd loofhoutproductie wordt gezaagd tussen 1" en 2". Andere dikten zijn beschikbaar in beperktere hoeveelheden. De standaarddikten en hun exacte metrieke equivalenten zijn hier weergegeven. De exacte omrekening naar mm-maten zal niet altijd worden gebruikt voor handelsdoeleinden. Raadpleeg uw plaatselijke leverancier hiervoor. 3/4 ( 3 /4" = 19,0 mm) 8/4 (2" = 50,8 mm) 4/4 (1" = 25,4 mm) 10/4 (2 1 /2" = 63,5 mm) 5/4 (1 1 /4" = 31,8 mm) 12/4 (3" = 76,2 mm) 6/4 (1 1 /2" = 38,1 mm) 16/4 (4" = 101,6 mm) Alle delen worden met een overmaat gezaagd en moeten de genoemde maten opleveren na het drogen. Standaarddikte voor geschaafd hout Als ruwgezaagd hout wordt geschaafd tot de beoogde dikte, worden gebreken zoals scheuren, verkleuring en kromming niet meegerekend bij de bepaling van de kwaliteitsklasse van een gezaagd deel als dit gebrek verdwijnt door het schaven. De beoogde dikte voor gezaagd hout van 1 1 /2" en minder wordt bepaald door 3 /16" van de dikte af te trekken van de nominale dikte. Voor hout 1 3 /4" en dikker is dit 1 /4". Meten van kunstmatig gedroogd hout Netto hoeveelheid (Net tally): De werkelijke board feet van het gedroogde hout, gemeten na het drogen. Versgezaagde hoeveelheid (Gross of green tally): De werkelijke board feet voor het drogen. Als kunstmatig gedroogd hout op deze wijze wordt verkocht, kan de koper verwachten dat hij ca 7% minder board feet ontvangt wegens de krimp tijdens het drogen. De board feet schatten in een pakket hout Voor de bepaling van de board feet van één deel wordt de oppervlakte vermenigvuldigd met de dikte. Een pakket hout kan op overeenkomstige manier worden geschat. Bereken eerst de oppervlakte van één laag door de breedte van het pakket minus de openingen te vermenigvuldigen met de lengte en deel het resultaat door 12. Als er verschillende lengtes zijn, gebruik een gemiddelde voor de lengte. Vermenigvuldig dan het resultaat van 1 laag met het totaal aantal lagen. Voorbeeld: Gemiddelde breedte onder aftrek van de openingen 40" Lengte 10' 40" x 10' = 400 / 12 = 33,33 Dikte van het hout 8/4 x 2 = 66,66 Aantal lagen x 10 = 666,67 ------------ Geschatte board feet van het pakket = 667 BF Omrekeningsfactoren 1": 25,4 mm 1 m 3 : 424 board feet (BF) 1 m: 3,281 feet 1 m 3 : 35,315 cubic feet (cu.ft) 1000 BF: (1MBF) 2,36 m 3 3
FAS en FAS One Face (Selects) FAS De FAS kwaliteit, afgeleid van een oorspronkelijke kwaliteit First And Seconds, levert de gebruiker lang, foutvrij bestekhout, uitstekend geschikt voor hoge kwaliteit meubelen, binnentimmerwerk en massieve profielen. De minimale afmetingen van de gezaagde delen zijn 6" en breder en 8' en langer. De FAS kwaliteit omvat gezaagde delen met een rendement van 83 1 /3% ( 10 /12) tot 100% foutvrij bestekhout voor het gehele oppervlak van het hout. Het foutvrije bestekhout moet minimum afmetingen hebben van 3" breed en 7' lang of 4" breed en 5' lang, waarbij het aantal stuks afhangt van de afmetingen van het gezaagde deel, doch meestal één of twee. De minimumbreedte en -lengte zullen variëren, afhankelijk van de houtsoort en of het hout vers gezaagd of kunstmatig gedroogd is. Beide zijden van het hout moeten voldoen aan de minimumeisen voor FAS. 12' 8" Noot: Minimumrendement 83 1 /3% foutvrij hout aan de slechtste zijde. 10' 12' 8" 5' 5' FAS One Face (F1F) Deze kwaliteit wordt bijna altijd samen geleverd met FAS. De beste zijde moet voldoen aan alle FAS minimumeisen. De slechtste zijde moet voldoen aan de minimumeisen van No. 1 Common kwaliteit. Hierdoor heeft de koper tenminste één FAS zijde. Export partijen zijn vaak een 80-20 mix, 80% FAS en 20% F1F delen. Deze percentages worden individueel afgesproken tussen verkoper en koper. Selects Deze kwaliteit is vrijwel hetzelfde als F1F behalve voor de vereiste minimumafmetingen van de gezaagde delen. Deze zijn bij Selects 4" en breder en 6' en langer. Hout van de kwaliteit Selects is meestal afkomstig uit de noordelijke streken van de Verenigde Staten en wordt bij export gecombineerd met de FAS kwaliteit. Vaak worden exportpartijen van de hogere kwaliteiten eenvoudigweg aangeduid als FAS. De gebruikelijke handelspraktijk voor Amerikaans loofhout is, dat deze kwaliteiten in een of andere combinatie worden geleverd. Nauwe samenwerking met de leverancier is nodig om er zeker van te zijn welke kwaliteiten worden geleverd. Of FAS wordt gecombineerd met F1F (Face And Better) of met Selects (Sel And Better), elk deel in de zending moet tenminste één FAS zijde hebben. Prime grade: Deze kwaliteit is voortgekomen uit de NHLA kwaliteitsklasse FAS voor de exportmarkt. Het is gekantrecht en bijna wanvrij. Het minimum-rendement voldoet aan Select and Better, met extra aandacht voor het uiterlijk. De minimumafmetingen zijn afhankelijk van de houtsoort, de herkomst en de leverancier. Comsel grade: Deze kwaliteit is voortgekomen uit de NHLA kwaliteitsklasse Number 1 Common and Selects. Voor de exportmarkt is het minimum de kwaliteit Select and Better met extra aandacht voor het uiterlijk. De minimum-afmetingen zijn afhankelijk van de houtsoort, de herkomst en de leverancier. Opmerking: De uitdrukkingen Prime en Comsels zijn geen standaard NHLA definities en ze vallen daarom buiten het officiële werkingsgebied van de NHLA grading rules. 4
No. 1 Common en No. 2A Common Number 1 Common (No. 1C) De Number 1 Common kwaliteit wordt in de Verenigde Staten vaak aangeduid als Cabinet grade vanwege de geschiktheid voor keukenkastdeuren van standaardafmetingen, zoals die in de gehele Verenigde Staten worden gebruikt. Number 1 Common wordt ook veel gebruikt voor meubelonderdelen, om dezelfde reden. De Number 1 Common kwaliteit bevat gezaagde delen van minimaal 3" breed en 4' lang met minimaal 66 2 /3% ( 8 /12) foutvrij bestekhout tot aan de minimumeisen van FAS (83 1 /3%). De kleinst toegestane afmetingen voor het bestekhout zijn 3" bij 3' en 4" bij 2'. Het aantal hangt af van de afmeting van het gezaagde deel. Beide zijden van het hout moeten voldoen aan de minimumeisen voor Number 1 Common. 12' 8" 6" 4' 6' Noot: Als de beste zijde voldoet aan FAS en de slechtste zijde aan Number 1 Common, kan de kwaliteit F1F or Selects zijn. 12' 8" 4' 4' Number 2A Common (No. 2AC) De Number 2A Common kwaliteit wordt vaak aangeduid als Economy grade vanwege de gunstige prijs en de geschiktheid voor een breed scala van meubelonderdelen. Deze kwaliteit wordt ook gebruikt door de vloerenindustrie in de Verenigde Staten. De Number 2A Common kwaliteit bevat gezaagde delen van minimaal 3" breed en 4' lang met een rendement van 50% ( 6 /12) tot de minimumeisen van Number 1 Common (66 2 /3%). De kleinst toegestane afmeting voor het bestekhout is 3" bij 2' waarvan het aantal afhangt van de afmetingen van het gezaagde deel. Als de slechtste zijde voldoet aan de kwaliteit Number 2A Common, doet de kwaliteit van de beste zijde er niet toe. 12' 8" 4" 4" 7' 4" 4' 2' Noot: Als de beste zijde voldoet aan FAS of Number 1 Common en de slechtste zijde aan Number 2A Common, is de kwaliteit van het deel Number 2A Common. 12' 8" 4" 3' 2' Er bestaan lagere NHLA kwaliteiten dan Number 2A Common maar die worden doorgaans opgezaagd tot kleinere afmetingen voor de thuismarkt in de Verenigde Staten. Deze standaard kwaliteitsklassen vormen het kader waarbinnen al het Amerikaanse loofhout wordt verhandeld. Het is van belang vast te stellen dat tussen koper en verkoper elke afwijking hiervan is toegestaan en zelfs wordt aangemoedigd. Voor een complete beschrijving van de NHLA kwaliteiten wordt verwezen naar: Rules for the Measurement and Inspection of Hardwoods and Cypress. 4' 5
Eigenschappen en gebreken De volgende pagina s geven een overzicht van de eigenschappen van de loofhoutsoorten van de Verenigde Staten. Sommige komen alleen voor bij specifieke soorten, andere zijn algemeen voor alle soorten. Deze kenmerken kunnen van nature voorkomen of het gevolg zijn van het droogproces. Zoals reeds besproken, zijn de kwaliteitsklassen gebaseerd op het percentage foutvrij hout, d.i. hout zonder gebreken in een gezaagd deel. Voor de keuringsregels van de NHLA worden de volgende kenmerken in het foutvrije bestekhout toegelaten en dus niet als gebrek beschouwd. KERN(HOUT) EN SPINT(HOUT) Kernhout is het volwassen hout, vaak donkerder dan het spinthout en aanwezig vanaf het spint tot het midden van de stam. Spinthout is lichter gekleurd, vanaf de bast van de boom tot aan het kernhout. WARRIGE DRAAD Een plek met warrige draad zonder de aanwezigheid van een kwast. GOMSTREPEN Mineraalachtig gekleurde strepen die van nature alleen in Amerikaans kersen voorkomen. MINERAAL STREPEN Gekleurde strepen van olijfgroen tot zwartbruin, die het draadverloop volgen. MINERAAL VLEKKEN Willekeurige mineraalachtige plekken, vnl. in Amerikaans essen. VLEKKEN VAN DE STAPELLATTEN Deze verdwijnen met het schaven. Noot: Hoewel de keuringsregels van de NHLA deze kenmerken niet als gebrek beschouwen voor de standaardkwaliteiten, wordt acceptatie per houtsoort beoordeeld. Bijvoorbeeld, bij soorten zoals Amerikaans hard esdoorn en essen wordt de voorkeur gegeven aan een zo groot mogelijk aandeel spinthout en zo weinig mogelijk kernhout. Het tegengestelde komt ook voor bij soorten als Amerikaans kersen, eiken en noten. Een koper moet zich goed op de hoogte stellen van de eigenschappen en herkomsten van de diverse houtsoorten. Klimaat, bodem en groeiomstandigheden, zoals heuvels of dalen, spelen een belangrijke rol bij de groei van de boom. Zoals eerder aangegeven vormen de keuringsregels van de NHLA het kader voor de handel. Meer informatie over eigenschappen van individuele soorten is beschikbaar in andere technische publicaties van AHEC. 6
Volgens de keuringsregels van de NHLA zijn de volgende kenmerken niet toelaatbaar in foutvrij bestekhout. Ze worden daarom als gebreken beschouwd. INGESLOTEN BAST Een met bast gevulde oneffenheid in het draadverloop van het hout. VOGELPIK Kleine vlekjes in het draadverloop als gevolg van vogelpikken. Ze bevatten soms ingegroeide bast. DROOGSCHEUREN Langwerpige opening in het hout als gevolg van te snel of verkeerd drogen. ROT Schimmelaantasting. Verkleuring van spinthout duidt op het begin van rot. NIET GEZONDE LOSSE KWAST Een ronde plek met rot of leeg hart waar eens een tak of twijg heeft gezeten. GEZONDE KWAST Kwast zonder losse of rotte delen. LENGTESCHEUR Als gevolg van het droogproces. Dit treedt op tussen de groeiringen. GRIJZE VERKLEURING BIJ STAPELLATTEN Als gevolg van het stapelen en drogen. WAN De natuurlijke ronding van de stam met of zonder bast. WORMGATEN Gaten in het hout van 1,6 tot 6,4 mm. MERG Het kleine zachte hart van de stam. GATEN DOOR LARVEN Gaten groter van 6,4 mm. 7
Handelsnaam American ash Fraxinus spp. Andere namen: Northern ash, Southern ash Nederlandse handelsnaam: Amerikaans essen FAS No. 1C No. 2AC 8
Handelsnaam American cherry Prunus serotina Andere namen: American black cherry Nederlandse handelsnaam: Amerikaans kersen FAS No. 1C No. 2AC 9
Handelsnaam American cottonwood Populus deltoides Andere namen: Eastern cottonwood, Eastern poplar, Carolina poplar Nederlandse handelsnaam: Amerikaans populieren FAS No. 1C No. 2AC 10
Handelsnaam American gum Liquidambar styraciflua Andere namen: Redgum, sapgum, sweetgum Nederlandse handelsnaam: Satijnnoten FAS No. 1C No. 2AC 11
Handelsnaam American hard maple Acer saccharum, A. nigrum Andere namen: Sugar maple, black maple Nederlandse handelsnaam: Amerikaans hard esdoorn FAS No. 1C No. 2AC 12
Handelsnaam American soft maple Meest Acer rubrum, A. saccharinum Andere namen: Red maple, silver maple Nederlandse handelsnaam: Amerikaans zacht esdoorn FAS No. 1C No. 2AC 13
Handelsnaam American red oak Quercus spp. Andere namen: Northern red oak, Southern red oak Nederlandse handelsnaam: Amerikaans rood eiken FAS No. 1C No. 2AC 14
Handelsnaam American white oak Quercus spp. Andere namen: Northern white oak, Southern white oak Nederlandse handelsnaam: Amerikaans wit eiken FAS No. 1C No. 2AC 15
Handelsnaam American tulipwood Liriodendron tulipifera Andere namen: Yellow poplar (USA), tulip poplar (USA), canary whitewood Nederlandse handelsnaam: Tulpenboomhout FAS No. 1C No. 2AC 16
Handelsnaam American black walnut Juglans nigra Andere namen: Black walnut, American walnut Nederlandse handelsnaam: Amerikaans noten FAS No. 1C No. 2AC 17
Aanvullende richtlijnen Regionale uitzonderingen op de standaardklassen van de NHLA De kwaliteitsklassen van de NHLA omvatten het grootste deel van de commerciële loofhoutsoorten die in de Verenigde Staten groeien. De volgende korte samenvatting betreft enkele houtsoorten en een kleursortering die kunnen worden besteld bij Amerikaanse leveranciers. Red alder (Amerikaans elzen) Groeit uitsluitend in het noordwesten van de Verenigde Staten in gemengde bossen met ook Douglas fir en pine soorten en het is de belangrijkste commerciële loofhoutsoort in dat gebied. De keuringsregels voor red alder worden meer en meer gefocust op de specifieke toepassingen en het uiterlijk. Deze regels zijn ontwikkeld aan de westkust van de Verenigde Staten met in gedachten de export voor specifieke producenten. Het is een buitengewoon goede meubelhoutsoort, die veelal geschaafd en vaak op maat gezaagd wordt geleverd. Raadpleeg uw plaatselijke leverancier voor een gedetailleerde uitleg van de kwaliteitsklassen van alder en van de beschikbare producten. Walnut (Amerikaans noten) Walnut wordt beschouwd als de elite van het Amerikaanse loofhout, het is dé favoriete donkere houtsoort voor hoogwaardige meubelen, binnenbetimmeringen en geweerkolven. Walnut groeit in ruime open bosgebieden in het hele oosten van de Verenigde Staten. Vanuit de historie zijn de keuringsregels voor walnut FAS verfijnd om het gebruik van deze waardevolle houtsoort te optimaliseren. Daarom zijn kleinere afmetingen toegestaan bij walnut FAS, zowel in de breedte als in de lengte. Natuurlijke kenmerken worden ook in grotere mate geaccepteerd. Een gedetailleerde uitleg is beschikbaar in de NHLA publicaties over keuringsregels. Raadpleeg uw plaatselijke leverancier voor een gedetailleerde uitleg van de kwaliteitsklassen van walnut en van de beschikbare producten. Sortering op kleur In aanvulling op de sortering voor kwaliteitsklassen of een bepaalde breedte, worden diverse houtsoorten verkocht met als waardetoevoeging een sortering op kleur. Onder kleur in dit onderdeel wordt verstaan de kleur van kernhout en spinthout. Number 1 and 2 white Een selectie op kleur, speciaal gemaakt voor hard maple, maar ook toepasbaar op andere houtsoorten waarvan foutvrij spinthout wordt gevraagd, zoals essen, berken en soft maple. Number 1 white betekent dat beide zijden en beide kanten volledig spinthout zijn en foutvrij. Number 2 white betekent dat één zijde en beide kanten foutvrij en volledig spinthout moeten zijn en minstens 50% spinthout aan de andere zijde. Sap and better Dit wordt verkocht wanneer slechts één zijde van het gezaagde deel spinthout hoeft te zijn. Gewoonlijk gebruikt voor dezelfde houtsoorten als Number 1 and 2 White, alleen iets minder stringent. In Sap and Better moet ieder deel tenminste één spinthout zijde kunnen leveren in het bestekhout. 18
Red one face and better Wordt in de handel gebruikt wanneer minstens één zijde van het gezaagde deel kernhout moet zijn. Vooral voor kersen, eiken, noten, satijnnoten en ook soms berken en esdoorn voor sommige toepassingen. De fabrikant wil in dit geval dat al het bestekhout minstens één kernhout zijde heeft. Er is breed scala van extra mogelijkheden voor de Amerikaanse loofhout producenten qua sortering en selectie van specifieke lengten, breedten en zelfs draadverloop en tekening. Als hierin overeenstemming kan worden bereikt op individuele basis tussen verkoper en koper, kan het aanpassen van de standaard klassen, besproken in deze publicatie, van voordeel zijn. Bovendien kan dit de opbrengst van iedere stam vergroten en zodoende bijdragen aan de duurzaamheid van de bossen. Het kan ook kostenbesparend zijn voor beide partijen of extra waarde geven aan het product. De stappen om een kwaliteitsklasse vast te stellen 1. Bepaal de houtsoort. 2. Bereken de Surface Measure (SM). 3. Bepaal de slechtste zijde van een deel. 4. Bepaal het percentage foutvrij hout van deze slechtste zijde. Noot: Als Number 1 Common de klasse is van de slechtste zijde, beoordeel dan de beste zijde om te zien of het deel FAS oplevert voor F1F of Selects. 5. Wanneer de klasse is vastgesteld, bekijk of er sprake is van speciale aspecten zoals spinthout of kernhout voor speciale kleuren. 6. Sorteer de pakketten volgens afspraak tussen koper en verkoper. 19
Contacten en verantwoording Contacten van AHEC Neem voor leveranciers van Amerikaans loofhout producten en voor AHEC-activiteiten wereldwijd contact op met onderstaande adressen. Verenigde Staten Hoofdkantoor 1111 19th Street, NW, Suite 800 Washington, D.C. 20036 USA Tel: (1) 202 463 2720 Fax: (1) 202 463 2787 www.ahec.org AHEC Korea US Agricultural Trade Office c/o American Forest & Paper Association Room #303, Leema Building 146-1 Susong-dong, Chongro-ku Seoul (110-140) Korea Tel: (82) 2 722 3685/6 Fax: (82) 2 720 1898 www.apfa-korea.org AHEC Japan c/o American Consulate General 2-11-5 Nishitenma Kita-ku, Osaka 530-0047 Japan Tel: (81) 6 6315 5101 Fax: (81) 6 6315 5103 www.ahec-japan.org AHEC China Room 306, Building A Far East International Plaza 99 Xianxia Road Shanghai 200051 China Tel: (86) 21 6270 2222 ext 316 Fax: (86) 21 6270 5555 www.ahec-china.org AHEC Europa/Midden-Oosten/India 3, St Michael's Alley London EC3V 9DS United Kingdom Tel: (44) 20 7626 4111 Fax: (44) 20 7626 4222 www.ahec-europe.org www.sustainablehardwoods.info AHEC Zuidoost-Azië Room 528, West Wing New World Office Building 20 Salisbury Road Tsimshatsui Hong Kong Tel: (852) 2724 0228 Fax: (852) 2366 8931 www.ahec-seasia.org AHEC Mexico US Agricultural Trade Office Jaime Balmes No. 8, Piso 2 Col. Los Morales Polanco 11510 Mexico, D.F. Mexico Tel: (52) 55 5282 0909 Fax: (52) 55 5282 0919 www.ahec-mexico.org NHLA contact Bestelling NHLA sorteerregels bij: National Hardwood Lumber Association Box 34518 Memphis, TN 38184-0518 USA Tel: (1) 901 377 1818 Fax: (1) 901 382 6419 www.natlhardwood.org Verantwoording De American Hardwood Export Council zegt dank voor de samenwerking en assistentie bij de totstandkoming van deze publicatie aan: National Hardwood Lumber Association, VKW Hardwoods, Anderson-Tully Lumber Company en Clarkswood Ltd. Dank ook aan Bob Sabistina, voormalig Chief Inspector van NHLA, voor zijn begeleiding en bijdrage. 20
Samenvatting van de kwaliteitsklassen van gezaagd loofhout uit de Verenigde Staten FAS FAS 1 FACE SELECTS NO. 1 COMMON NO. 2A & B COMMON Minimum afmeting 6" x 8' Hetzelfde als FAS 4" x 6' 3" x 4' 3" x 4' gezaagd deel voor houtsoorten die worden gesorteerd Minimum afmeting 4" x 5' Beste zijde van deel 4" x 2' 3" x 2' bestekhout 3" x 7' moet FAS zijn 3" x 3' Minimum percentage Surface measure x 10 Surface measure x 8 Surface measure x 6 83 1 3% 66 2 3% 50% Formule om het Surface measure Slechtste zijde van deel Surface measure + 1 Surface measure aantal stuks 4 moet zijn No 1 Common 3 2 bestekhout te bepalen Noten: Deze tabel geeft een samenvatting van de voornaamste eisen voor standaard kwaliteitsklassen. Raadpleeg voor volledige informatie, de betreffende sectie van het NHLA Rule Book. Voor kunstmatig gedroogd hout is 1 /2 krimp toegestaan voor delen van de minimumafmeting in iedere klasse. No. 2A Common vereist foutvrij bestekhout. No. 2B Common is een klasse voor algemene toepassing. Het hout moet gezond zijn. Voor export kan een vergelijking worden gemaakt tussen PRIME en COMSEL enerzijds en NHLA klassen FAS en No. 1 Common anderzijds. Goed overleg met de leverancier over de exacte specificaties is van belang. 21