2015/2016. Programma van Toetsing en Afsluiting. Leerjaar 4

2015/2016 Programma van Toetsing en Afsluiting Leerjaar 4

Voorwoord Beste ouders/verzorgers en leerlingen, In de bovenbouw van het VMBO (de leerjaren 3 en 4) krijgen de leerlingen te maken met het examenprogramma. Het examen bestaat uit 2 delen: het en het landelijke centraal examen. Het wordt in de loop van het derde en het vierde leerjaar, verdeeld over 7 periodes, afgenomen door de vakdocenten van de vakken waarin de leerling les krijgt. Het landelijke centraal examen wordt door de overheid vastgesteld en wordt aan het eind van het vierde leerjaar afgenomen. Wat de leerlingen in deze twee jaren moeten doen, staat vermeld in het Programma van Toetsing en Afsluiting: het PTA. Het PTA is digitaal en staat op de website van College De Brink (www.collegedebrink.nl ). U kunt op deze website ook het examenreglement* van 2015-2016 vinden. In het PTA en het examenreglement staat alles wat met het eindexamen en de voorbereiding daarop te maken heeft: de omschrijvingen van de s en de examenstof, de vorming van het examendossier en de bepalingen die in de examenjaren van kracht zijn. Als geheugensteuntje is ook een lijst met belangrijke data opgenomen. Gedurende iedere periode worden de vorderingen van een leerling per vak bijgehouden in een voortgangsrapportage. Dit gebeurt in de vorm van cijfers. Deze cijfers tellen niet mee voor het. Het doel van deze rapportage is om inzicht te geven in hoe een leerling er voor staat, zodat indien nodig bijtijds bijgestuurd kan worden. Deze cijfers zijn te vinden in MToday. Hoewel het PTA en het examenreglement met grote zorgvuldigheid zijn opgesteld, kunnen er onvolkomenheden in staan of kunnen er zich in de loop van de twee jaren wijzigingen voordoen. Bijstellingen kunnen we derhalve op voorhand niet uitsluiten. Voor vragen of opmerkingen kunt u terecht bij de voorzitter, de heer R. Kok, of de secretaris, mevrouw C. v. Slijpe, van de examencommissie. Tegen de leerlingen wil ik tot slot zeggen dat alle medewerkers van College De Brink klaar zullen staan om je te allen tijde te steunen en te helpen tijdens de examenperiode. Zelf zul je echter het meeste werk moeten verzetten. Ik wens je daarbij heel veel succes en wijsheid! R. Kok Directeur * Het examenreglement voor schooljaar 2015-2016 zal voor 1 oktober 2015 op de website te vinden zijn.

Inhoudsopgave Voorwoord Inhoudsopgave Begrippenlijst Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA) Uitleg PTA-boekje Informatie over het eindcijfer De rekentoets Geslaagd of gezakt? (stroomschema) Inrichting Overige zaken omtrent examens PTA s leerjaar 3/4: Nederlands Engels Duits Wiskunde Economie Biologie Natuur-/scheikunde Aardrijkskunde Kunstvakken II Handenarbeid (alleen in leerjaar 4) Kunstvakken I (CKV) (alleen in leerjaar 3) Maatschappijleer (alleen in leerjaar 3) Lichamelijke Opvoeding (LO) Bouwtechniek Bouwtechniek fijnhout (alleen in leerjaar 4) Consumptief Grafimedia Handel & Verkoop Handel & Administratie Instalektro Mobiliteit (voertuigentechniek) Sport Dienstverlening en Veiligheid (SDV) Zorg en Welzijn breed

Begrippenlijst Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA) Eindexamen Het eindexamen van het VMBO bestaat uit het en/of het centraal (schriftelijk) examen. Leerlingen beginnen in leerjaar 3 al met het behalen van cijfers voor het van het eindexamen. Schoolexamen (SE) Het SE is het deel van het eindexamen dat door de school wordt opgelegd. Het andere deel van het eindexamen is het Centraal Examen, waarbij alle leerlingen van Nederland dezelfde toetsen en opdrachten krijgen. Centraal (schriftelijk) Examen (CE) Het CE vindt plaats in het laatste schooljaar en heeft 3 tijdvakken. Het eerste is in mei, het tweede in juni en het derde in augustus. In mei doen alle leerlingen examen. De andere tijdvakken zijn bestemd voor herkansers en inhalers. Het CE is hetzelfde voor leerlingen van dezelfde onderwijssoort. Alle leerlingen beantwoorden dus dezelfde examenvragen over hun verplichte vakken en keuzevakken. Het ministerie van OCW stelt het CE op. Centraal Praktisch Examen (CPE) Het CPE komt voor bij Kunstvakken II handenarbeid. Het is een praktische component van het landelijke CE. Deze wordt afgenomen in een periode voorafgaand aan het CE voor Kunstvakken II handenarbeid. Centraal Schriftelijk en Praktisch Examen (CSPE) Het CSPE is een samentrekking van CE en het CPE. In het CSPE worden vaktheorie en praktijk geïntegreerd getoetst. Dit komt voor bij de beroepsgerichte vakken. Het CSPE wordt afgenomen in de periode voorafgaande aan het CE. Examendossier (ED) Het ED is het geheel van de onderdelen van het SE. Het bevat o.a. een overzicht van de resultaten van de toetsen en de opdrachten (SE) die de leerling moet maken. Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA) Een PTA is een overzicht van de schriftelijke toetsen, de praktische opdrachten en de handelingsopdrachten die gemaakt moeten worden voor het SE. Voor elk vak is een PTA opgesteld. De leerling weet voor ieder vak welke toetsen of opdrachten gedaan moeten worden in leerjaar 3/4. Schriftelijke opdracht () Een is een toets die voornamelijk kennis en inzicht toetst en waarvoor een cijfer wordt gegeven, dat meetelt voor het SE. Praktische opdracht () Een is een opdracht die onder andere bedoeld is om vaardigheden in combinatie met vakinhoud te toetsen. Mondelinge opdracht (MO) Een MO kan worden gebruikt om kennis, dan wel vaardigheden te toetsen.

Uitleg PTA-boekje In het PTA worden de volgende punten beschreven: Naam van het vak (bijv. Nederlands); Methode (lesboek) die wordt gebruikt door een vak; Leerjaar waarvoor dit PTA geldt (leerjaar 3, leerjaar 4 of beide); Leerweg waarvoor het PTA is bedoeld (Basisberoepsgerichte leerweg, kaderberoepsgerichte leerweg, MAVO); De toetsperiode waarin de toets/opdracht wordt afgenomen/uitgevoerd; van de toets; van de leerstof (hoofdstukken); De vorm van de toets (schriftelijke opdracht (), praktische opdracht (), handelingsopdracht (HO) of mondelinge opdracht (MO); geeft aan hoe zwaar de opdracht/toets meetelt (,, etc.); (cijfer, voldoende/goed); smogelijkheden (wel of niet herkansbaar); zijn doelen die door de overheid zijn vastgesteld en waarin staat omschreven wat er behandeld dient te worden in de lessen. Op de site: www.examenblad.nl staan de syllabi per vak opgenomen. Hierop kan meer informatie gevonden worden over de betekenis van de genoemde kerndoelen (bijv. ZW/K/1 staat voor: Zorg en Welzijn breed/kerndoel/1).

Informatie over het eindcijfer Eindcijfer Algemeen Vormende Vakken Het eindexamen van de vakken Nederlands, Engels, Duits, wiskunde, natuur-/scheikunde 1, biologie, aardrijkskunde en economie bestaat uit een deel (SE) en een centraal (schriftelijk) examendeel (CE). Het eindcijfer wordt voor de helft bepaald door het cijfer en voor de helft door het centraal (schriftelijk) examen. Eindcijfer Kunstvakken II handenarbeid Kunstvakken II handenarbeid kent een deel (SE), een centraal praktijk examen (CPE) en een centraal (schriftelijk) examen (CE). Het CPE en het CE tellen samen even zwaar als het SE. Alleen SE voor Maatschappijleer I, Kunstvakken I (CKV) en LO Voor de vakken Maatschappijleer I, Kunstvakken I (CKV) en LO (Lichamelijke Opvoeding) kennen we alleen een SE. Maatschappijleer wordt meteen beoordeeld met een eindcijfer en komt als eindexamenvak op de cijferlijst van alle VMBO-leerlingen. Indien er een 7 of hoger is behaald, kan dit dus worden gebruikt als compensatiepunt. Bij Kunstvakken 1 (CKV) en LO gaat het anders. Deze vakken moeten worden afgesloten met een V(oldoende) of een G(oed). De leerling kan niet aan het centraal examen deelnemen als de onderdelen nog niet behaald zijn. Het sectorwerkstuk (alleen voor MAVO) Het sectorwerkstuk is een uitwerking van de beroepsoriëntatie van de leerling. Hierin wordt teruggekeken naar de schoolloopbaan tot nu toe en vooruitgekeken naar de mogelijkheden na het VMBO. In het werkstuk zijn de verslagen verwerkt van de 2 stageperiodes uit leerjaar 3 en 4, die dan geplaatst worden in het kader van hun beroepsperspectief. Het werkstuk is een handelingsopdracht, dat eind 2 e periode met een voldoende moet zijn beoordeeld.

De Rekentoets Vanaf schooljaar 2015-2016 is de rekentoets voor alle examenkandidaten verplicht. Uitgangspunt voor de rekentoets voor het VMBO is referentieniveau 2F. Bij basisberoepsgerichte leerweg leerlingen, bij kaderberoepsgerichte leerweg leerlingen en bij MAVO-leerlingen wordt ervan uitgegaan dat er in eerste instantie de reguliere rekentoets 2F gemaakt gaat worden. De leerlingen krijgen vier kansen, waarvan de eerste kans in het voorlaatste leerjaar benut moet worden. De leerling moet de rekentoets dus verplicht een keer hebben gemaakt, maar heeft niet de plicht om alle kansen te benutten. Het hoogst behaalde resultaat van alle ondernomen pogingen telt als eindresultaat. Het kan gebeuren dat het noodzakelijk is om op een ander niveau de Rekentoets te doen als de 2F te moeilijk is. Dit gebeurt in overleg tussen ouders, leerlingen en school. De andere mogelijke rekentoetsen zijn: 2A Rekentoets en de 2ER Rekentoets. 2A Rekentoets 2A is een Rekentoets die beschikbaar is voor leerlingen van de basisberoepsgerichte leerweg waarvoor 2F niet haalbaar is, ook niet met extra rekenonderwijs en herkansingen. De 2A toets is de ondergrens voor het behalen van het VMBO-diploma voor de leerlingen van de basisberoepsgerichte leerweg. Leerlingen die een diploma hebben behaald met de 2A toets, kunnen maximaal doorstromen naar een opleiding op het niveau 2 van het MBO. 2ER Rekentoets Aan 2F leerlingen met dyscalculie of ernstige rekenproblemen wordt de mogelijkheid geboden tot het afleggen van een rekentoets waarbij er aanpassingen zijn gedaan in zowel de eisen (de opgaven zijn eenvoudiger), de hulpmiddelen, als de afnamecondities. Een leerling die de 2ER-toets heeft behaald, mag herkansen met de reguliere toets. Terugvallen op het eerder behaalde cijfer van de 2ER-toets is mogelijk. De school stelt vast welke leerlingen voor deze toets in aanmerking komen. Voorwaarden om deel te mogen nemen aan de 2ER toets zijn: a. In het voortraject in het onderwijs is vastgesteld dat door dyscalculie of ernstige rekenproblemen de eisen van de standaardtoets niet haalbaar zijn, ook niet nadat in dat voortraject sprake was van remediëring en daarbij behorende extra inspanning (oefening) door de leerling. b. Voorafgaand aan de afname van de aangepaste toets door de school een trainingstraject is geboden, gericht op de aangepaste afname, en dat traject ook door de leerling met extra inspanning (oefening) is gevolgd buiten de reguliere lessentabel. c. Er een goed toegankelijk dossier is van de leerling waarin de onderdelen a. en b. zijn beschreven. Consequenties bij deelname aan de 2ER toets: a. De leerling krijgt een aantekening op zijn/haar diploma betreffende het afleggen van de 2ER toets. b. Vervolgscholen-en opleidingen (o.a. pabo) kunnen leerlingen die de ER-toets hebben gemaakt weigeren. Scholen zijn verplicht leerlingen en ouders hierover goed te informeren.

Leerjaar 3 Rekentoets In leerjaar 3 zal er een rekentoets (dit is een officieel centraal examen!) gemaakt gaan worden (in het voorlaatste examenjaar). In leerjaar 4 krijgt de leerling nog 3 kansen aangeboden. De examinering vindt plaats via de computer. Voor schooljaar 2015-2016 is voor leerjaar 3 het volgende afnamemoment vastgesteld door de overheid: Afnameperiode : 30 mei t/m 8 juni 2016 De planning van de rekentoetsen zal te zijner tijd via de website en via het roosterbord bekend worden gemaakt. Tevens zullen wij u en uw zoon/dochter hierover informeren via de mail. Uitslagbepaling De uitslag van dit examen telt WEL mee voor het behalen van het VMBO-diploma. De leerling dient voor rekenen een eindcijfer 5 of meer en voor Nederlands een eindcijfer 6 of meer te hebben behaald of voor Nederlands een eindcijfer 5 of meer en voor Rekenen een eindcijfer 6 of meer te hebben behaald. Wijzigende wetgeving gedurende het schooljaar De overheid is druk bezig met het bijstellen van de regels omtrent de rekentoets. Uit ervaring weten we inmiddels, dat gedurende het jaar de regels en wetgeving door de overheid worden gewijzigd. Mochten zich wijzigingen in deze wetgeving voordoen, dan zullen we u en uw zoon/dochter hierover infomeren via de mail.

Leerjaar 4 Rekentoets De vierdejaars leerlingen hebben in de meeste gevallen al een rekentoets in leerjaar 3 gemaakt. In leerjaar 4 krijgt de leerling nog 3 kansen aangeboden. De examinering vindt plaats via de computer. Voor schooljaar 2015-2016 zijn de volgende afnamemomenten vastgesteld door de overheid: Eerste afnameperiode: 11 januari t/m 20 januari 2016 (2ER afnameperiode 1: woensdag 13 en donderdag 14 januari 2016) Tweede afnameperiode: 14 maart t/m 23 maart 2016 (2ER afnameperiode 2: woensdag 16 en donderdag 17 maart 2016) Derde afnameperiode : 30 mei t/m 8 juni 2016 (2ER afnameperiode 3: woensdag 1 en donderdag 2 juni 2016) De planningen van de rekentoetsen zullen te zijner tijd via de website en via het roosterbord bekend worden gemaakt. Tevens zullen wij u en uw zoon/dochter hierover informeren via de mail. Uitslagbepaling Basisberoepsgerichte leerweg: het resultaat van de rekentoets telt in schooljaar 2015-2016 nog NIET mee voor het vaststellen van de examenuitslag, maar de examen-leerling moet wel ten minste één keer deelgenomen hebben aan de Rekentoets. Een leerling kan met een diepe onvoldoende voor rekenen gewoon slagen. Wel zal het cijfer vermeld worden op de cijferlijst die verstrekt wordt bij het diploma. Kaderberoepsgerichte leerweg/mavo: het resultaat van de rekentoets telt in schooljaar 2015-2016 WEL mee voor het vaststellen van de examenuitslag. De leerling moet tenminste een 5 of hoger hebben gehaald. Wijzigende wetgeving gedurende het schooljaar De overheid is druk bezig met het bijstellen van de regels omtrent de rekentoets. Uit ervaring weten we inmiddels, dat gedurende het jaar de regels en wetgeving door de overheid worden gewijzigd. Mochten zich wijzigingen in deze wetgeving voordoen, dan zullen we u en uw zoon/dochter hierover infomeren via de mail.

Uitslagbepaling voor het VMBO 2015-2016 a) De CE-regel : het rekenkundig gemiddelde van de bij het centraal examen (CE) behaalde cijfers moet ten minste 5,5 zijn. De uitleg over deze regeling staat onder het kopje geslaagd of gezakt. Het betreft een vrij complexe regeling en heeft extra uitleg nodig. b) Voor schooljaar 2015-2016 geldt dat de Rekentoets bij de basisberoepsgerichte leerweg nog niet meetelt in de vaststelling van de examenuitslag, wel dient er tenminste een rekentoets te zijn gemaakt om recht te hebben op een diploma. Voor schooljaar 2015-2016 geldt dat de regeling voor de rekentoets bij de kaderberoepsgerichte leerweg en MAVO wel meetelt in de vaststelling van de examenuitslag. Er moet tenminste een 5,0 voor de rekentoets zijn gehaald. c) De kernvakkenregel : Voor Nederlands moet tenminste een 5,0 zijn behaald voor het behalen van het VMBO-diploma. d) De compensatieregeling voor vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld: één eindcijfer 5 hoeft niet gecompenseerd te worden. Voor twee keer een 5 of één keer een 4 als eindcijfer is compensatie nodig door ten minste één 7. In geval van meer en/of lagere onvoldoendes als eindcijfer is geen compensatie mogelijk. Let op! Het eindcijfer van het praktijkvak telt bij de basis- en kaderberoepsgerichte leerweg. Dus een 5 voor een praktijkvak op de eindlijst telt en dient dus gecompenseerd te worden door een 7 of hoger bij een ander vak. Bij een 4 voor het praktijkvak op de eindlijst is een leerling dus afgewezen (gezakt).

Geslaagd of gezakt in 2015-2016? Het blijft altijd spannend of je wel of niet geslaagd bent. Hieronder staat een kort stroomschema om te bepalen of je geslaagd bent. Let op! Aan onderstaand schema kunnen geen rechten worden ontleend. De wetgeving verandert nogal eens gedurende een schooljaar, waardoor onderstaande stroomschema niet meer klopt. Soms zorgen de afrondingen van de cijfers voor een ander resultaat. Vóór deelname aan het centrale examen Vraag 1. Is CKV en LO voldoende/goed afgerond? Eerst CKV en LO afronden anders geen deelname aan het centrale examen Ga door naar vraag 2 Na het centrale examen (en bij het voldoen aan vraag 1) Vraag 2. Heeft de leerling deelgenomen aan de Rekentoets? Ga door naar vraag 2b Leerling is helaas afgewezen (gezakt), ga informeren naar de herkansing van de Rekentoets. Vraag 2b. Doet de leerling basis beroepsgerichte leerweg en heeft hij/zij de rekentoets gemaakt of doet de leerling kaderberoepsgerichte leerweg of MAVO en heeft hij/zij een 5,0 of hoger gehaald? Ga door naar vraag 3 Leerling is helaas afgewezen (gezakt), ga informeren naar de herkansing van de Rekentoets. Vraag 3. Is het gemiddelde van het CE 5,5 of hoger? Helaas gezakt, ga informeren naar herkansing. Ga door naar vraag 4 Vraag 4. Heeft de leerling alleen voldoende eindcijfers? Gefeliciteerd! Je bent geslaagd. Ga door naar vraag 5 Vraag 5. Heeft de leerling één eindcijfer 5 en voor de rest voldoendes? (Heeft de leerling een eindcijfer 5 voor het beroepsvak, dan moet je nee invullen, want bij het beroepsvak telt het eindcijfer 5 en zijn het dus 2 onvoldoendes). Gefeliciteerd! Je bent geslaagd. Ga door naar vraag 6

Vraag 6. Heeft de leerling een eindcijfer 4 of lager voor het vak Nederlandse taal? Helaas gezakt, ga informeren naar herkansing. Ga door naar vraag 7 Vraag 7. Heeft de leerling één eindcijfer 4 en ten minste één compensatiepunt (een vak met een eindcijfer 7 of hoger) of heeft de leerling één eindcijfer 5 voor het beroepsvak en ten minste één compensatiepunt (een vak met een eindcijfer 7 of hoger)? (Heeft de leerling een eindcijfer 4 of lager voor het beroepsvak, dan moet je nee invullen, want bij het beroepsvak telt het eindcijfer 4 ) Gefeliciteerd! Je bent geslaagd. Helaas gezakt, ga informeren naar herkansing. Door het geven van 2 voorbeelden proberen we de gevolgen van de eerder genoemde wetswijzigingen te verduidelijken, waarbij we gebruik maken van het bovenstaande stroomschema. Voorbeeld 1: Situatieschets Timo: (kaderberoepsgerichte leerweg bouwtechniek) Vakkenpakket: SE CE Nederlands 6,0 5,0 Engels 6,0 5,0 NASK 1 6,0 5,0 Wiskunde 5,0 5,0 Bouwtechniek 6,0 5,0 Rekentoets - 5,0 CKV LO V O Maatschappijleer 7,0

Vraag 1. Is CKV en LO voldoende/goed afgerond? Situatie Timo: Antwoord: Eerst CKV en LO afronden anders geen deelname aan het centrale examen. Uitleg: De leerling verbetert de opdracht van LO en levert deze in. De docent kijkt de opdracht na en beoordeelt de gedane opdracht. Als dit een voldoende of goed is, heeft de leerling voldaan aan de 1 e voorwaarde. Wij gaan er in dit voorbeeld vanuit dat Timo een voldoende haalt. Nu komt vraag 2 aan de orde. Vraag 2. Heeft de leerling deelgenomen aan de Rekentoets? Ga door naar vraag 2b Leerling is helaas afgewezen (gezakt), ga informeren naar de herkansing van de Rekentoets. Vraag 2b. Doet de leerling basis beroepsgerichte leerweg en heeft hij/zij de rekentoets gemaakt of doet de leerling kaderberoepsgerichte leerweg of MAVO en heeft hij/zij een 5,0 of hoger gehaald? Ga door naar vraag 3 Leerling is helaas afgewezen (gezakt), ga informeren naar de herkansing van de Rekentoets. Uitleg:, Timo heeft deelgenomen aan de rekentoets. Hij heeft een 5,0 gehaald en heeft daarmee voldaan aan de eis dat hij tenminste een 5,0 heeft gehaald. Vraag 3. Is het gemiddelde van het CE 5,5 of hoger? Situatie Timo: Antwoord: Helaas gezakt, ga informeren naar herkansing. Uitleg: Timo heeft voor alle centrale examens (CE) en voor zijn CSPE (beroepsvak) een 5,0 gehaald. 5,0 (Nederlands) + 5,0 (Engels) + 5,0 (NASK 1) + 5,0 (wiskunde) + 5,0 (Bouw) = 25,0 Deel de 25 punten door de 5 vakken = 5,0. Hiermee komt Timo gemiddeld uit op een 5,0 voor het CE. Aangezien dit lager is dan de gestelde eis van een 5,5 gemiddeld, is Timo met deze uitslag dus gezakt. Het feit dat Timo bijna allemaal voldoendes voor zijn s heeft, doet niet ter zake. Timo moet met de examensecretaris gaan praten om afspraken te maken over de herkansingen. Vraag 3 t/m 6 komen hier dus nog niet aan de orde.

Voorbeeld 2: Situatieschets Mirjam (basisberoepsgerichte leerweg Zorg & Welzijn) Vakkenpakket: SE CE Nederlands 6,0 6,0 Engels 6,0 6,0 Biologie 6,0 6,0 Wiskunde 5,0 6,0 Zorg & Welzijn 5,0 5,0 Rekentoets - 3,0 CKV LO V V Maatschappijleer 7,0 Vraag 1. Is CKV en LO voldoende/goed afgerond? Situatie Mirjam: Antwoord: Ga door naar vraag 2. Vraag 2. Heeft de leerling deelgenomen aan de Rekentoets? Ga door naar vraag 2b Leerling is helaas afgewezen (gezakt), ga informeren naar de herkansing van de Rekentoets. Vraag 2b. Doet de leerling basis beroepsgerichte leerweg en heeft hij/zij de rekentoets gemaakt of doet de leerling kaderberoepsgerichte leerweg of MAVO en heeft hij/zij een 5,0 of hoger gehaald? Ga door naar vraag 3 Leerling is helaas afgewezen (gezakt), ga informeren naar de herkansing van de Rekentoets. Uitleg: Mirjam heeft op basisberoepsgerichte leerweg de Rekentoets gedaan. Zij kan met een 3,0 voor de Rekentoets gewoon slagen, aangezien dit cijfer dit jaar nog niet is opgenomen bij de slaag-/zakregeling van de basisberoepsgerichte leerweg.

Vraag 3. Is het gemiddelde van het CE 5,5 of hoger? Situatie Mirjam: Antwoord: Ga door naar vraag 4. Uitleg: Mirjam heeft 4x een 6,0 gehaald, alleen voor haar beroepsvak heeft ze een 5,0. 6,0 (Nederlands) + 6,0 (Engels) + 6,0 (biologie) + 6,0 (wiskunde) + 5,0 (Zorg & Welzijn) = 29,0 Deel de 29 punten door de 5 vakken = 5,8. Hiermee komt Mirjam dus gemiddeld uit op een 5,8 voor het CE. Aangezien dit hoger is dan de gestelde eis van een 5,5 gemiddeld kan ze door naar vraag 3. Vraag 4. Heeft de leerling alleen voldoende eindcijfers? Situatie Mirjam: Antwoord: Ga door naar vraag 5. Uitleg: Bij het berekenen van de eindcijfers worden de SE + CE bij elkaar opgeteld en gedeeld door 2. Voor maatschappijleer wordt alleen een gedaan (SE). Bij het vaststellen of iemand gezakt of geslaagd is, kan het cijfer voor maatschappijleer wel meetellen als compensatiepunt. Vakkenpakket: SE CE Eindcijfer (SE + CE) / 2 Nederlands 6,0 6,0 6,0 + 6,0 = 12,0 12,0 g Engels 6,0 6,0 6,0 + 6,0 = 12,0 12,0 g Biologie 6,0 6,0 6,0 + 6,0 = 12,0 12,0 g Wiskunde 5,0 6,0 5,0 + 6,0 = 11,0 11,0 g Zorg & Welzijn 5,0 5,0 5,0 + 5,0 = 10,0 10,0 g Rekentoets 3,0 CKV LO V V Maatschappijleer 7,0 Mirjam heeft een 5,0 voor het vak Zorg & Welzijn. Vandaar dat het antwoord op vraag 3 nee is.

Vraag 5. Heeft de leerling één eindcijfer 5 en voor de rest voldoendes? (Heeft de leerling een eindcijfer 5 voor het beroepsvak, dan moet je nee invullen, want bij het beroepsvak telt het eindcijfer 5 en zijn het dus 2 onvoldoendes). Situatie Mirjam: Antwoord: Ga door naar vraag 6. Uitleg: Mirjam heeft slechts één eindcijfer 5,0 voor haar beroepsvak (Zorg & Welzijn). Het eindcijfer 5,5 voor wiskunde wordt niet als een onvoldoende beschouwd want dat wordt afgerond naar een eindcijfer 6. U zou kunnen vaststellen dat Mirjam slechts één eindcijfer 5,0 heeft. Dit is niet juist! Mirjam heeft een eindcijfer 5,0 voor haar beroepsvak, deze 5,0 telt dus mee. Vraag 6. Heeft de leerling een 4 of lager voor het vak Nederlandse taal? Situatie Mirjam: Antwoord: Ga door naar vraag 7. Uitleg: Mirjam heeft een eindcijfer 6,0 voor Nederlandse taal en voldoet dus aan de kernvakkenregel dat er voor het vak Nederlands ten minste een eindcijfer 5 moet zijn behaald. Vraag 7. Heeft de leerling één eindcijfer 4 en ten minste één compensatiepunt (een vak met een eindcijfer 7 of hoger) of heeft de leerling één eindcijfer 5 voor het beroepsvak en ten minste één compensatiepunt (een vak met een eindcijfer 7 of hoger)? (Heeft de leerling een eindcijfer 4 of lager voor het beroepsvak, dan moet je nee invullen, want bij het beroepsvak telt het eindcijfer 4 ) Situatie Mirjam: Antwoord: Gefeliciteerd! Je bent geslaagd. Uitleg: Mirjam heeft een eindcijfer 5,0 voor haar beroepsvak. Dit cijfer telt mee. Tevens heeft ze een eindcijfer 7,0 voor maatschappijleer. Hiermee heeft Mirjam één compensatiepunt en is ze dus geslaagd.

Inrichting De leerlingen in leerjaar 3 doen voor de algemeen vormende vakken (bijvoorbeeld Nederlands, Engels en wiskunde) nog maar 4 grote toetsen. De leerlingen uit leerjaar 4 doen voor de algemeen vormende vakken nog maar 3 grote toetsen. Dit zijn s (SE). Deze toetsen tellen mee voor het examendossier en vormen een deel van het exameneindcijfer. Eventueel kan een sectie ervoor kiezen om een extra mondelinge toets op te nemen. Deze staat dan duidelijk vermeld in het PTA. Ook dit cijfer telt dan mee als een SE. Minder toetsen betekent wel dat er meer lesstof in één keer getoetst gaat worden. De leerlingen wennen op die manier aan het doen van toetsen met grotere hoeveelheden leerstof. Gedurende het jaar krijgen de leerlingen ook cijfers voor kleinere toetsen om in de gaten te houden hoe de vorderingen zijn voor een vak. Deze cijfers worden ook in MToday geplaatst om de voortgang te bewaken maar deze toetsen tellen niet mee voor het examendossier. De cijfers die zijn behaald voor het tellen niet mee op het voortgangsrapport. Leerjaar 3: Procedure s algemeen vormende vakken Schoolexamens basisberoepsgerichte leerweg en de kaderberoepsgerichte leerweg De s (SE) worden voor de leerlingen van de basisberoepsgerichte leerweg en de kaderberoepsgerichte leerweg in 2 toetsdagen afgenomen. In de praktijk betekent dit dat er 2 toetsen op 1 dag worden gemaakt (in totaal dus 4 toetsen in 2 dagen). De leerling moet tenminste 45 minuten na aanvang van de toets in het lokaal blijven, daarna mag de leerling het lokaal verlaten en rustig naar de aula gaan. Als het de tweede toets van de dag betreft mag de leerling na 45 minuten naar huis. Gedurende deze 2 dagen zullen er GEEN gewone lessen worden gevolgd. De leerlingen komen alleen voor de s op school. In onderstaand overzicht ziet u de planning van de toetsdagen voor schooljaar 2015-2016. TOETSROOSTER LEERJAAR 3 Basisberoepsgerichte leerweg/kaderberoepsgerichte leerweg Toetsdagen periode 1 26-10-2015 SE 1: 12.20-13.50 Engels SE 2: 14.05-15.35 NASK/Biologie/Economie 27-10-2015 SE 3: 10.20-11.50 Nederlands SE 4: 12.20-13.50 Wiskunde/Aardrijkskunde Toetsdagen periode 2 11-1-2016 SE 1: 12.20-13.50 Engels SE 2: 14.05-15.35 NASK/Biologie/Economie 12-1-2016 SE 3: 10.20-11.50 Nederlands SE 4: 12.20-13.50 Wiskunde/Aardrijkskunde

Toetsdagen periode 3 21-3-2016 SE 1: 12.20-13.50 Engels SE 2: 14.05-15.35 NASK/Biologie/Economie 22-3-2016 SE 3: 10.20-11.50 Nederlands SE 4: 12.20-13.50 Wiskunde/Aardrijkskunde Toetsdagen periode 4 20-6-2016 SE 1: 12.20-13.50 Engels SE 2: 14.05-15.35 NASK/Biologie/Economie 21-6-2016 SE 3: 10.20-11.50 Nederlands SE 4: 12.20-13.50 Wiskunde/Aardrijkskunde Schoolexamens MAVO De s (SE) worden voor de leerlingen van MAVO in 4 toetsdagen afgenomen. Dit betekent in de praktijk dat er, afhankelijk van het vakkenpakket, maximaal 2 toetsen op 1 dag worden gemaakt. De leerling moet tenminste 45 minuten na aanvang van de toets in het lokaal blijven, daarna mag de leerling het lokaal verlaten en rustig naar de aula gaan. Als het de tweede toets van de dag betreft mag de leerling na 45 minuten naar huis. Gedurende deze 4 dagen zullen er GEEN gewone lessen worden gevolgd. De leerlingen komen alleen voor de s op school. In onderstaand overzicht ziet u de planning van de toetsdagen voor schooljaar 2015-2016. TOETSROOSTER LEERJAAR 3 MAVO Toetsdagen periode 1 26-10-2015 SE 08.30-10.00 Wiskunde SE 10.20-11.50 Economie 27-10-2015 SE 08.30-10.00 Engels SE 10.20-11.50 NASK 28-10-2015 SE 08.30-10.00 Biologie SE 10.20-11.50 Duits 29-10-2015 SE 08.30-10.00 Nederlands SE 10.20-11.50 Aardrijkskunde

Toetsdagen periode 2 11-1-2016 SE 08.30-10.00 Wiskunde SE 10.20-11.50 Economie 12-1-2016 SE 08.30-10.00 Engels SE 10.20-11.50 NASK 13-1-2016 SE 08.30-10.00 Biologie SE 10.20-11.50 Duits 14-1-2016 SE 08.30-10.00 Nederlands SE 10.20-11.50 Aardrijkskunde Toetsdagen periode 3 21-3-2016 SE 08.30-10.00 Wiskunde SE 10.20-11.50 Economie 22-3-2016 SE 08.30-10.00 Engels SE 10.20-11.50 NASK 23-3-2016 SE 08.30-10.00 Biologie SE 10.20-11.50 Duits 24-3-2016 SE 08.30-10.00 Nederlands SE 10.20-11.50 Aardrijkskunde Toetsdagen periode 4 20-6-2016 SE 08.30-10.00 Wiskunde SE 10.20-11.50 Economie 21-6-2016 SE 08.30-10.00 Engels SE 10.20-11.50 NASK 22-6-2016 SE 08.30-10.00 Biologie SE 10.20-11.50 Duits 23-6-2016 SE 08.30-10.00 Nederlands SE 10.20-11.50 Aardrijkskunde

Aanwezigheid/afwezigheid tijdens SE Een leerling moet (op tijd) aanwezig zijn bij een SE. Indien een leerling met een geldige reden afwezig is tijdens een SE, dan dient hij/zij in de eerstvolgende les van het betreffende vak dat hij/zij weer aanwezig is, duidelijk aan de docent aan te geven dat hij/zij een SE heeft gemist. Er zijn vaste inhaalmomenten in het jaarrooster. Dit is altijd het 7 e en 8 e uur op de eerste vrijdag van de toetsdagen en de vrijdag na de toetsdagen. Inhaaldag periode 1, moment 1: vrijdag 30 oktober / Inhaaldag periode 1, moment 2: vrijdag 6 november 2015 Inhaaldag periode 2, moment 1: vrijdag 15 januari 2016 / Inhaaldag periode 2, moment 2: vrijdag 22 januari 2016 Inhaaldag periode 3, moment 1: vrijdag 1 april (6 e + 7 e uur)/ Inhaaldag periode 3, moment 2: vrijdag 1 april (8 e en 9 e uur) 2016* Inhaaldag periode 4, moment 1: vrijdag 24 juni 2016 / Inhaaldag periode 4, moment 2: vrijdag 1 juli 2016. *In verband met goede vrijdag (25 maart) hebben we besloten 2 inhaaltoetsen op de vrijdag na de toetsdagen te plannen, op het 6 e +7 e uur en het 8 e +9 e uur. De gemaakte afspraak met de docent dient nagekomen te worden. Bij het wegblijven op een inhaalmoment, wordt de examencommissie op de hoogte gebracht. Voor meer informatie over aanwezigheidsverplichting verwijzen we naar het reglement artikel 5 (dit reglement staat op de website www.collegedebrink.nl). Indien een leerling zonder geldige reden afwezig is tijdens een SE, dan zal de leerling hierover aangesproken worden door de teamleider en/of gehoord worden door de examencommissie. Herkansen van SE De herkansingen van periode 1 en 2 vinden plaats op maandag 1 februari 2016 en de herkansingen van periode 3 en 4 vinden plaats op maandag 4 juli 2016. periode 1+2 leerjaar 3 1-2-2016 SE 1: 12.20-13.50 keuze 1 (herkansing periode 1) SE 2: 14.05-15.35 keuze 2 (herkansing periode 2) Voorafgaand aan de herkansingen worden de lessen gewoon gevolgd. 1 februari 2016 is dus GEEN lesvrije dag! periode 3+4 leerjaar 3 4-7-2015 SE 1 12.20-13.50 keuze 1 (herkansing periode 3) SE 2: 14.05-15.35 keuze 2 (herkansing periode 4) Voorafgaand aan de herkansingen worden de lessen gewoon gevolgd. 4 juli 2016 is dus GEEN lesvrije dag! De herkansingen zullen digitaal worden geïnventariseerd. Ouders en leerlingen ontvangen 2 weken voor de herkansing een mail waarin ze attent worden gemaakt op het herkansingsmoment. Het is de bedoeling dat de leerling zich via een link in deze mail inschrijft voor de herkansing.

De inschrijving voor de herkansing sluit 5 dagen voor de datum van de herkansing. Aangezien de herkansingen voor periode 1 en 2 op maandag 1 februari 2016 plaatsvinden, zal de inschrijvingsdeadline op woensdag 27 januari 2016 worden gesteld. De herkansingen voor periode 3 en 4 vinden plaats op maandag 4 juli 2016, vandaar dat de deadline om in te schrijven voor de herkansingen zal worden vastgesteld op woensdag 29 juni 2016. De overzichten met de leerlingen die gaan herkansen zullen na de deadline worden verstrekt aan de mentor, zodat deze de resultaten goed kunnen monitoren. Leerjaar 4: Procedure s algemeen vormende vakken Schoolexamens basisberoepsgerichte leerweg en de kaderberoepsgerichte leerweg De s (SE) worden voor de leerlingen van de basisberoepsgerichte leerweg en de kaderberoepsgerichte leerweg in 2 toetsdagen afgenomen. In de praktijk betekent dit dat er 2 toetsen op 1 dag worden gemaakt (in totaal dus 4 toetsen in 2 dagen). De leerling moet tenminste 45 minuten na aanvang van de toets in het lokaal blijven, daarna mag de leerling het lokaal verlaten en rustig naar de aula gaan. Als het de tweede toets van de dag betreft mag de leerling na 45 minuten naar huis. Gedurende deze 2 dagen zullen er GEEN gewone lessen worden gevolgd. De leerlingen komen alleen voor de s op school. In onderstaand overzicht ziet u de planning van de toetsdagen voor schooljaar 2015-2016. TOETSROOSTER LEERJAAR 4 Basisberoepsgerichte leerweg/kaderberoepsgerichte leerweg Toetsdagen periode 1 26-10-2015 SE 1: 08.30-10.00 Nederlands SE 2: 10.20-11.50 Wiskunde/Aardrijkskunde 28-10-2015 SE 3: 08.30-10.00 Engels SE 4: 10.20-11.50 NASK/Biologie/Economie Toetsdagen periode 2 11-1-2016 SE 1: 08.30-10.00 Nederlands SE 2: 10.20-11.50 Wiskunde/Aardrijkskunde 13-1-2016 SE 3: 08.30-10.00 Engels SE 4: 10.20-11.50 NASK/Biologie/Economie

Toetsdagen periode 3 21-3-2016 SE 1: 08.30-10.00 Nederlands SE 2: 10.20-11.50 Wiskunde/Aardrijkskunde 23-3-2016 SE 3: 08.30-10.00 Engels SE 4: 10.20-11.50 NASK/Biologie/Economie Schoolexamens MAVO De s (SE) worden voor de leerlingen van MAVO in 4 toetsdagen afgenomen. Dit betekent in praktijk dat er, afhankelijk van het vakkenpakket, maximaal 2 toetsen op 1 dag worden gemaakt. De leerling moet tenminste 45 minuten na aanvang van de toets in het lokaal blijven, daarna mag de leerling het lokaal verlaten en rustig naar de aula gaan. Als het de tweede toets van de dag betreft mag de leerling na 45 minuten naar huis. Gedurende deze 4 dagen zullen er GEEN gewone lessen worden gevolgd. De leerlingen komen alleen voor de s op school. LET OP! Hierop is één uitzondering gemaakt. De leerlingen die zijn ingeroosterd voor een LO-activiteit op de dag van de toetsen moeten hier WEL naar toe! In onderstaand overzicht ziet u de planning van de toetsdagen voor schooljaar 2015-2016. Overigens zullen de s Kunstvakken II- Handenarbeid gedurende de lessen handenarbeid worden afgenomen. TOETSROOSTER LEERJAAR 4 MAVO Toetsdagen periode 1 26-10-2015 SE 08.30-10.00 Wiskunde SE 10.20-11.50 Economie 27-10-2015 SE 08.30-10.00 Engels SE 10.20-11.50 NASK 28-10-2015 SE 08.30-10.00 Biologie SE 10.20-11.50 Duits 29-10-2015 SE 08.30-10.00 Nederlands SE 10.20-11.50 Aardrijkskunde

Toetsdagen periode 2 11-1-2016 SE 08.30-10.00 Wiskunde SE 10.20-11.50 Economie 12-1-2016 SE 08.30-10.00 Engels SE 10.20-11.50 NASK 13-1-2016 SE 08.30-10.00 Biologie SE 10.20-11.50 Duits 14-1-2016 SE 08.30-10.00 Nederlands SE 10.20-11.50 Aardrijkskunde Toetsdagen periode 3 21-3-2016 SE 08.30-10.00 Wiskunde SE 10.20-11.50 Economie 22-3-2016 SE 08.30-10.00 Engels SE 10.20-11.50 NASK 23-3-2016 SE 08.30-10.00 Biologie SE 10.20-11.50 Duits 24-3-2016 SE 08.30-10.00 Nederlands SE 10.20-11.50 Aardrijkskunde Aanwezigheid/afwezigheid tijdens SE Een leerling moet (op tijd) aanwezig zijn bij een SE. Indien een leerling met een geldige reden afwezig is tijdens een SE, dan dient hij/zij in de eerstvolgende les van het betreffende vak dat hij/zij weer aanwezig is, duidelijk aan de docent aan te geven dat hij/zij een SE heeft gemist. Er zijn vaste inhaalmomenten in het jaarrooster. Dit is altijd het 7 e en 8 e uur op de eerste vrijdag van de toetsdagen en de vrijdag na de toetsdagen. Inhaaldag periode 1, moment 1: vrijdag 30 oktober / Inhaaldag periode 1, moment 2: vrijdag 6 november 2015 Inhaaldag periode 2, moment 1: vrijdag 15 januari 2016 / Inhaaldag periode 2, moment 2: vrijdag 22 januari 2016 Inhaaldag periode 3, moment 1: vrijdag 1 april (6 e + 7 e uur)/ Inhaaldag periode 3, moment 2: vrijdag 1 april (8 e en 9 e uur) 2016* *In verband met goede vrijdag (25 maart) hebben we besloten de 2 inhaaltoetsen op de vrijdag na de toetsdagen te plannen, op het 6 e +7 e uur en het 8 e +9 e uur. De gemaakte afspraak met de docent dient nagekomen te worden. Bij het wegblijven op een inhaalmoment, wordt de examencommissie op de hoogte gebracht. Voor meer informatie over aanwezigheidsverplichting verwijzen we naar het reglement artikel 5 (dit reglement staat op de website www.collegedebrink.nl). Indien een leerling zonder geldige reden afwezig is tijdens een SE, dan zal de leerling hierover aangesproken worden door de teamleider en/of gehoord worden door de examencommissie.

Herkansen van SE De herkansingen van periode 1 en 2 vinden plaats op maandag 1 februari 2016 en de herkansing van periode 3 vindt plaats op dinsdag 5 april 2016. periode 1+2 leerjaar 4 1-2-2016 SE 1: 8.30-10.00 keuze 1 (herkansing periode 1) SE 2: 10.20-11.50 keuze 2 (herkansing periode 2) Na de herkansingen worden de lessen gewoon gevolgd. 1 februari 2016 is dus GEEN lesvrije dag! periode 3 leerjaar 4 5-4-2016 SE 8.30-10.00 keuze 1 (herkansing periode 3) Na de herkansing worden de lessen gewoon gevolgd. 5 april 2016 is dus GEEN lesvrije dag! De herkansingen zullen digitaal worden geïnventariseerd. Ouders en leerlingen ontvangen 2 weken voor de herkansing een mail waarin ze attent worden gemaakt op het herkansingsmoment. Het is de bedoeling dat de leerling zich via een link in deze mail inschrijft voor de herkansingen. De inschrijving voor de herkansing sluit 5 dagen voor de datum van de herkansing. Aangezien de herkansingen voor periode 1 en 2 op maandag 1 februari 2016 plaatsvinden, zal de inschrijvingsdeadline op woensdag 27 januari 2016 worden gesteld. De herkansingen voor periode 3 vinden plaats op dinsdag 5 april 2016, vandaar dat de deadline om in te schrijven voor de herkansing zal worden vastgesteld op donderdag 31 maart 2016. De overzichten met de leerlingen die gaan herkansen zullen na de deadline worden verstrekt aan de mentor, zodat deze de resultaten goed kunnen monitoren.

Overige zaken omtrent examens Faciliteiten Vanuit het zorgteam, in samenwerking met het examensecretariaat, zal worden geïnventariseerd welke dyslectische leerlingen gebruik willen maken van verklanking (Claroread). Vanuit de onderbouw zullen per leerling adviezen worden gegeven over de noodzakelijke faciliteiten. Hierover zullen we u en uw zoon/dochter per mail verder informeren. De mentor controleert of alle benodigde papieren in het dossier aanwezig zijn en er dus wettelijk gezien toestemming kan worden verleend voor het gebruik van deze faciliteiten (bijv. extra tijd tijdens s en centrale examens voor dyslectische leerlingen). Als dit niet goed geregistreerd en onderbouwd is, kunnen er geen faciliteiten worden verleend en dat zou spijtig zijn als de leerling dit wel nodig heeft. Errata Mochten er toch onvolkomenheden in het PTA worden vastgesteld, dan zullen we u en uw zoon/dochter via de mail op de hoogte brengen van de wijzigingen. Het is dus belangrijk om de school goed te informeren als uw e-mailadres wijzigt. Examens Leerlingen van de basisberoepsgerichte leerweg en kaderberoepsgerichte leerweg doen alle centrale examens voor de algemeen vormende vakken digitaal, dus op de computer. Vanaf begin april 2016 is het toegestaan om te starten met deze digitale examens. De leerlingen worden voor het examen op de hoogte gebracht van waar ze op welk moment voor welk examen worden verwacht. Leerlingen van de MAVO doen de algemeen vormende vakken op papier. Vanaf 17 mei 2016 mag worden gestart met de examens volgens een landelijk vastgesteld rooster. De leerlingen worden voor het examen op de hoogte gebracht van waar ze op welk moment voor welk examen worden verwacht. Het CSPE (het examen voor de praktijkvakken) mag vanaf april 2016 worden afgenomen. De leerlingen zullen door hun praktijkdocenten op de hoogte worden gesteld van de examenmomenten. Tot slot Voor meer informatie over regels (en de eventuele uitzonderingen en beroepsprocedures) verwijzen we naar het reglement. Deze zal zo spoedig mogelijk, maar uiterlijk 1 oktober 2016, terug te vinden zijn op de website www.collegedebrink.nl. Mochten er nog vragen/opmerkingen zijn naar aanleiding van de verstrekte informatie, dan kan er contact worden opgenomen met mevrouw C. van Slijpe (examensecretaris) via cvslijpe@gsf.nl of via het vaste nummer van school 035-5399299 op maandag, donderdag en vrijdag. Voor vragen over de PTA s kunt u terecht bij de desbetreffende vakdocent.

Nederlands Leerjaar 4 Basisberoepsgerichte leerweg Methode: Op Nieuw Niveau 2015/2016 Rapportperiode 1 4.1 Zakelijk lezen Verklarend lezen van een of meerdere teksten 2 4.2 Schrijven van een zakelijke brief Het schrijven van een brief aan een organisatie, bedrijf of gemeente volgens vastgestelde regels 3 4.3A Zakelijk lezen Verklarend lezen van een of meerdere teksten Blok 1 t/m 4 (onderdeel Leesvaardig) Blok 1 t/m 4 (onderdeel Schrijfvaardig) Blok 1 t/m 4 (onderdeel Leesvaardig) NE/K/6 NE/K/7 NE/V/3 NE/K/6 4.3B 4.3C Deel A : Fictiedossier Het lezen van een boek van een Nederlandstalige schrijver Het maken van een boekverslag voor het mondeling examen Deel B : Mondeling examen over het fictiedossier Twee jeugdliteratuurboeken van verschillende Nederlandstalige Schrijvers (waarvan één in het derde jaar en één in het vierde jaar gelezen, incluis boekverslagen) Leeslijst vastgesteld door de sectie Nederlands Totaal twee jeugdliteratuur boeken MO Geen V/G NE/K/8 NE/K/6 NE/K/7 NE/K/8

Nederlands Leerjaar 4 Kaderberoepsgerichte leerweg Methode: Op Nieuw Niveau 2015/2016 Rapportperiode 1 4.1 Zakelijk Lezen Verklarend lezen van een of meerdere teksten 2 4.2 Deel A: Samenvatten van een tekst Het beknopt schriftelijk kunnen weergeven van de hoofdzaken uit een tekst volgens bepaalde richtlijnen. Het is een geleide samenvatting dat wil zeggen dat de samenvatting aan de hand van vragen gemaakt moet worden. 3 4.3A Schrijven van een zakelijke brief Het schrijven van een brief aan een organisatie, bedrijf of gemeente volgens vastgestelde regels. 4.3B 4.3C Deel A : Fictiedossier Het lezen van twee boeken van verschillende Nederlandstalige schrijvers Het maken van twee boekverslagen voor het mondeling examen Deel B : Mondeling examen over het fictiedossier Vier jeugdliteratuur boeken van verschillende Nederlandstalige schrijvers (waarvan twee in het derde jaar en twee in het vierde jaar zijn gelezen, incluis boekverslagen) Blok 1 t/m 4 (onderdeel Leesvaardig) Blok 1 t/m 4 (onderdeel Leesvaardig) Blok 1 t/m 4 (onderdeel Schrijfvaardig) Zie werkwijzer blz. 180 Leeslijst vastgesteld door de sectie Nederlands Totaal vier jeugd literatuur boeken NE/K/6 NE/K/6 NE/V/3 NE/K/7 NE/V/2 NE/V/3 MO Geen V/G NE/K/8 NE/K/6 NE/K/7 NE/K/8

Nederlands Leerjaar 4 MAVO Methode: Op Nieuw Niveau 2015/2016 Rapportperiode 1 4.1 Zakelijk Lezen Verklarend lezen van een of meerdere teksten 2 4.2 Deel A: Samenvatten van twee teksten Het beknopt schriftelijk kunnen weergeven van de hoofdzaken uit een tekst volgens bepaalde richtlijnen. Het zijn geleide samenvattingen dat wil zeggen dat de samenvattingen aan de hand van vragen gemaakt moeten worden. 3 4.3A Schrijven van een betoog/artikel Het schrijven van een tekst voor een bepaald publiek. Hierin wordt informatie aangeboden en/of de eigen mening gegeven over een bepaald onderwerp. De uitwerking van de tekst geschiedt volgens bepaalde richtlijnen. Blok 1 t/m 4 (onderdeel Leesvaardig1) Examenbundel Blok 3 + 4 (onderdeel Leesvaardig) Examenbundel Blok 1 t/m 4 (onderdeel schrijfvaardig) Examenbundel NE/K/6 NE/K/6 NE/V/3 NE/K/7 NE/V/2 NE/V/3 4.3B 4.3C Deel A : Fictiedossier Het lezen van drie boeken van verschillende Nederlandstalige schrijvers Het maken van drie boekverslagen voor het mondeling examen Deel B : Mondeling examen over het fictiedossier Zes volwassen literatuurboeken van verschillende Nederlandstalige Schrijvers (waarvan drie in het derde jaar en drie in het vierde jaar zijn gelezen, incluis boekverslagen) Literatuurlijst vastgesteld door de sectie Nederlands Totaal zes literatuur boeken MO Geen V/G NE/K/8 NE/K/6 NE/K/7 NE/K/8

Engels Leerjaar 4 Basisberoepsgerichte leerweg Methode: Stepping Stones 2015/2016 Toetsperiode 1 4.1 Leesvaardigheid: Het beantwoorden van vragen over (een) tekst(en) ERK streefniveau A2 B1 2 4.2 Kijk- en luistervaardigheid: Het beantwoorden van vragen over beeld- en geluidsfragmenten. ERK streefniveau A2 3 4.3A Schrijfvaardigheid: het schrijven van (een) informele brief/brieven of e-mail(s) en/of het invullen van (een) formulier(en). ERK streefniveau A1 Geoefend in de lessen Geoefend in de lessen Geoefend in de lessen MVT/K/1, MVT/K/2 MVT/K/3, MVT/K/4 MVT/K/1, MVT/K/2 MVT/K/3, MVT/K/5 MVT/K/1, MVT/K/2 MVT/K/3, MVT/K/7 4.3B Spreekvaardigheid: het voeren van een gesprek. ERK streefniveau A2 Geoefend in de lessen MO MVT/K/1, MVT/K/2 MVT/K/3, MVT/K/6 Het gesprek kan worden opgenomen t.b.v. beoordeling en/of training. Dit onderdeel wordt vóór het einde van periode 3 afgesloten. Mondeling kan starten in periode 1

Engels Leerjaar 4 Kaderberoepsgerichte leerweg Methode: Stepping Stones 2015/2016 Toetsperiode 1 4.1 Leesvaardigheid: Het beantwoorden van vragen over (een) tekst(en) ERK streefniveau A2 B1 2 4.2 Kijk- en luistervaardigheid: Het beantwoorden van vragen over beeld- en geluidsfragmenten. ERK streefniveau A2 3 4.3A Schrijfvaardigheid: het schrijven van (een) informele brief/brieven of e-mail(s) en/of het invullen van (een) formulier(en). ERK streefniveau A2 Geoefend in de lessen Geoefend in de lessen Geoefend in de lessen MVT/K/1, MVT/K/2 MVT/K/3, MVT/K/4 MVT/K/1, MVT/K/2 MVT/K/3, MVT/K/5 MVT/K/1, MVT/K/2 MVT/K/3, MVT/K/7 4.3B Spreekvaardigheid: het voeren van een gesprek. ERK streefniveau A2 Geoefend in de lessen MO MVT/K/1, MVT/K/2 MVT/K/3, MVT/K/6 Het gesprek kan worden opgenomen t.b.v. beoordeling en/of training. Dit onderdeel wordt vóór het einde van periode 3 afgesloten. Mondeling kan starten in periode 1

Engels Leerjaar 4 MAVO Methode: Stepping Stones 2015/2016 Toetsperiode 1 4.1 Lees- en schrijfvaardigheid: Het beantwoorden van vragen over (een) tekst(en), het schrijven van een brief. ERK streefniveau leesvaardigheid: A2 B2, schrijfvaardigheid A2 B1 2 4.2 Kijk- en luistervaardigheid: Het beantwoorden van vragen over beeld- en geluidsfragmenten. ERK streefniveau A2 B1 3 4.3A Schrijfvaardigheid: het schrijven van (een) (in)formele brief. ERK streefniveau A2 - B1 Geoefend in de lessen Geoefend in de lessen Geoefend in de lessen MVT/K/1, MVT/K/2 MVT/K/3, MVT/K/4 MVT/K/7 MVT/K/1, MVT/K/2 MVT/K/3, MVT/K/5 MVT/K/1, MVT/K/2 MVT/K/3, MVT/K/7 4.3B Spreekvaardigheid: het voeren van een gesprek. ERK streefniveau A2 Geoefend in de lessen MO MVT/K/1, MVT/K/2 MVT/K/3, MVT/K/6 Het gesprek kan worden opgenomen t.b.v. beoordeling en/of training. Dit onderdeel wordt vóór het einde van periode 3 afgesloten. Mondeling kan starten in periode 1

Duits Leerjaar 4 MAVO Methode: Trabi Tour 2015/2016 Rapportperiode 1 4.1 Deel A: Luisteren 1 Probleem tijdens de vakantie, ontmoeting kinderen van gescheiden ouders, probleem op het vliegveld, jonge kinderen en media, familiediner, rondleiding Babelsberg, meisje met een ziekte, bij de psycholoog, informatie op een antwoordapparaat Deel B: Landeskunde 1 Hamburger Dom, Donauinselfest, Gigathlon, Litfasssäulen, Astor film Lounge, Filmpark Babelsberg, Tatortkneipen, Skyswing, Bodensee, Bildzeitung, Meinzelmännchen, VIVA, Bundesliga, Wandern in Österreich, Rivella, Löwen- Apotheke, Pillentaxis, Nivea Deel C: Spreken 1 Auf dem Schulhof, over vakantie, nieuwe school, party, iemand uitnodigen en het kopen van een cadeau, telefoongesprekken met 112, over de dokter, slachtoffer Deel D: Schrijven 1 e-mail, briefje voor een prikbord, beterschapskaart, Idioom Deel E: Grammatica 1 Haben, sein werden, regelmatige werkwoorden, sterke werkwoorden met a en e, persoonlijke voornaamwoord, 1 e en 4 e naamval, Modalverben en het werkwoord wissen, pers. vnw. in de 3 e naamval, voorzetsels 3 e naamval Deel F: Lezen 1 Teksten examenniveau A2 H19 + H20 + H21 MVT/K/1 MVT/K/2 MVT/K/3 MVT/K/4 MVT/K/5 MVT/K/6 MVT/K/7

Rapportperiode 2 4.2 Deel A: Luisteren 2 openbaar vervoer, interview over vervoer van dieren, dienstregeling openbaar vervoer, interview over shoppen, interview koopverslaving, een bijzondere supermarkt Deel B: Landeskunde 2 Schwebebahn, Heissluftballonwoche, Gelmerbahn, ADAC, Berline Welcome Card, Zugspitzbahn, Hundepension, Märkte in Wien, Einkaufszentrum Glatt, Besondere Nebenjobs H22 + H23 MVT/K/1 MVT/K/2 MVT/K/3 MVT/K/4 MVT/K/5 MVT/K/6 MVT/K/7 Deel C: Spreken 2 Problemen met pinnen, gevonden voorwerpen, kopen van kleding, modeshow Deel D: Schrijven 2 Email, Idioom Deel E: Grammatica 2 du en Sie, pers. vnw., rangtelwoorden, 3 e naamval bij de der- en ein- groep, volt. dw. van sterke werkwoorden, de grote naamvallentest, voeg- en bijwoorden. Deel F: Lezen 2 Teksten examenniveau A2

Rapportperiode 3 4.3A Deel A: Luister- en kijkvaardigheid Cito-toets, bestaande uit: Geluidfragmenten en beeldgeluidsfragmenten met vragen Lesstof behandeld in de les MVT/K/1 MVT/K/2 MVT/K/3 MVT/K/4 MVT/K/5 MVT/K/6 MVT/K/7 Deel B: Examenteksten 4.3B Mondeling examen MO

Wiskunde Leerjaar 4 Basisberoepsgerichte leerweg Methode: Moderne wiskunde (editie 9) 2015/2016 Rapportperiode 1 4.1 Moderne wiskunde basis 6 Maten omrekenen Hoeken en symmetrie H1, H2 WI/K/4/5/6 2 4.2 Moderne wiskunde basis 7 Formules Omtrek, oppervlakte en inhoud 3 4.3 Moderne wiskunde basis 8 Meten en kijken Grafieken H3, H5, H6 WI/K/4/5/6 H7, H8 WI/K/4/6

Wiskunde Leerjaar 4 Kaderberoepsgerichte leerweg Methode: Moderne wiskunde (editie 9) 2015/2016 Rapportperiode 1 4.1 Moderne wiskunde kader 5 Grafieken en vergelijkingen Meten en redeneren H1, H2 WI/K/4/5/6 2 4.2 Moderne wiskunde kader 6 Kijken en redeneren Machtsverbanden H4, H5 en H6 WI/K/4/5/6 3 4.3 Moderne wiskunde kader 7 Ruimte meetkunde Exponentiële verbanden H7, H8 WI/K/4/5/6

Wiskunde Leerjaar 4 MAVO Methode: Moderne wiskunde (editie 9) 2015/2016 Rapportperiode 1 4.1 Moderne wiskunde GT 6 Grafieken en vergelijkingen Meten en redeneren 2 4.2 Moderne wiskunde GT 7 Kijken en redeneren Machtsverbanden Goniometrie 3 4.3 Moderne wiskunde GT 8 Exponentiële verbanden Ruimte meetkunde H1 & H2 WI/K/1 WI/K/2 WI/K/3 WI/K/4 WI/K/6 H4, H5, H6 WI/K/1 WI/K/2 WI/K/3 WI/K/4 WI/K/5/6 H7, H8 WI/K/1 WI/K/2 WI/K/3 WI/K/4 WI/K/6

Economie Leerjaar 4 Basisberoepsgerichte leerweg Methode: Pincode 2015/2016 Rapportperiode 1 4.1 Exameneenheid Consumptie Behoeften, Budgetteren, Kopen = kiezen, Omgaan met geld, Sparen en Lenen Reclame, Consumentenpower en Kopen = kiezen Exameneenheid Arbeid en productie/bedrijfsleven Minimumloon, Sectoren, Scholing en Arbeidsovereenkomst. 2 4.2 Exameneenheid Arbeid en productie/bedrijfsleven Werkloosheidsvormen, Werkgelegenheid en Arbeidsmarkt. Exameneenheid Internationale ontwikkelingen Import, Export, Vrijhandel, Protectionisme en Europese Unie + leerstof periode 1 7 en 8 EC/K/1 EC/K/2 EC/K/3 EC/K/4A EC/K/4B EC/K/5A EC/K/5B 7 t/m 10 EC/K/1 EC/K/2 EC/K/3 EC/K/4A EC/K/4B EC/K/5A EC/K/5B EC/K/7 3 4.3 Exameneenheid Internationale ontwikkelingen Ontwikkelingssamenwerking, Ontwikkelingshulp + herhaling leerstof leerjaar 3 en 4 Exameneenheid Consumptie Exameneenheid Arbeid en productie Exameneenheid Internationale ontwikkelingen 1, 2, 3 en 6 t/m 11 EC/K/1 EC/K/2 EC/K/3 EC/K/4A EC/K/4B EC/K/5A EC/K/5B EC/K/7