ACTIVITEITEN SITUATIES ALGEMENE RISICO S RISICO'S PREVENTIEMAATREGELEN INSTRUCTIES werfinrichting - leveringen en stockeren van materialen op de - hinder voor andere aannemers tijdens de - opstellen van signalisatieplan insamenspraak met de plaatselijk bevoegde diensten uitvoering van het bouwwerk, nl. onvoldoende en overmaken aan VC - hinder voor gebruikers van de openbare weg - voorzien van afgeschermde voetgangersdoorgangen - kantelen.vallen van de gestockeerde goederen - respecteren van het signalisatieplan en de verkeersregels - klemming - voorzien van doorgangen van minimum 80cm - struikelen over kabels, afval, materiaal, - geen kabels, rommel of materiaal op trappen - afval minstens wekelijks uit de werfzone te verwijderen, frepuenter wanneer noodzakelijk - stabiel stapelen van de goederen; stockage minimaliseren Werfinrichting - nutsvoorzieningen - water - leidingen markeren, lekken herstellen - elektriciteit-groep - leidingen afschermen tegen val en stoten - raken van leidingen die in dienst zijn - plannen opvragen bij de nutsmaatschappijen en bij de eigenaar - indien er leidingen in dienst zijn binnen de werfzone : alles afsluiten en/of omleggen Werfinrichting - werfafsluiting - toegang tot de werf door onbevoegden - een gepaste werfafsluiting voorzien - opschrift met uitdrukkelijk toegangsverbod dient aangebracht - afsluiting mag geen risico's vormen voor derden Werfinrichting - signalisatie en beschermingsmaatregelen - het verdwijnen van signalisatie en - indien signalisatie wordt aangebracht, moet men alijd in de eerste plaats vervoor beschermingsmaatregelen zorgen dat risico's aan de bron onmiddellijk worden uitgeschakeld - misverstanden rond interpretatie van signalisatie - signalisatie voldoende stevig te voorzien en te vervangen wanneer nodig
- indien signalisatie wordt geplaatst voro risico's die moeilijk zichtbaar zijn, moet duidelijk zijn waarvoor dienen dient, vb. Met extra aanduiding "vloeren nog niet vastgemaakt", "stelling in opbouw, "kernboringen", "asbest", Orde en netheid - val van personen op de begane grond - de niet onmiddellijk te gebruiken materialen en gereedschappen behoorlijk opslaan - doorgangen steeds vrijhouden, in het bijzonder de vluchtwegen - elektrische voedingskabels uit de doorgangen houden - regelmatig (dagelijks) de werf volledig opruimen - dragen van veiligheidsschoeisel met aangepaste antislipzool - correcte stapeling van materialen en materieel op de werf (niet in de doorgangen) - gescheiden stapeling van materialen toepassen - afvalstoffen onmiddellijk afvoeren uit de werkzone en afvoeren van de werf of in gepaste tijdelijke opslag plaatsen Allerhande restrisico's - allerhande kwetsuren - dragen van persoonlijke beschermingsmiddelen. PBM's - de werkgever zorgt voor de aanwezigheid van de PBM's en zorgt ervoor dat deze correct gebruikt worden Noodsituaties - verzorgingen en ongevallen - EHBO-lokaal voorzien - brand - EHBO-hulpmiddelen in voldoende hoeveelheid voorzien op de werf - EHBO-hulpverlener aanwezig op de werf - instructiekaarten EHBO en brand leesbaar ophangen - voldoende blusmiddelen voorzien op de werf (afhankelijk van grootte en activiteiten op de werf) - procedures en instructies betreffende EHBO en ongevallen op de werf toepassen Werken op hoogte - val van personen van op een hoger gelegen - aangepaste ladders en werkplatformen gebruiken vlak - ladders, werkplatformen en stellingen laten controleren door een bevoegd persoon en bevindingen noteren in register of in een verslag
- openingen in de vloeren afdichten of afschermen - dak- of gevelranden voorzien van collectieve valbeveiliging - nazicht van de collectieve bescherming door verantwoordelijke - collectieve bescherming mag pas worden weggenomen als alle gevaar voor alle partijen is geweken - indien collectieve bescherming onmogelijk te realiseren of ontoereikend is, persoonlijke bescherming dragen - val van voorwerpen - werkplatformen en vloerranden voorzien van stootplinten - collectieve bescherming aanbrengen boven loopzones indien er gevaar voor vallende materialen aanwezig is - collectieve bescherming mag pas worden weggenomen als alle gevaar voor alle partijen geweken is - dragen van een helm op de werf Werken met personeel en onderaannemers Werken met machines en (hand)gereedschap - Niet toepassen van de preventiebeginselen - de hoofdaannemer is en blijft aansprakelijk voor zijn arbeiders en onderaannemers - ongecontroleerd verwijderen van leuningen en andere collectieve beschermingsmiddelen - de hoofdaannemer maakt de nodige afspraken met zijn arbeiders en onderaannemers - Communicatieproblemen (taal, afspraken, ) - de hoofdaannemer houdt dagelijks toezicht op zijn aannemers en onderaannemers, grijpt preventief in waar noodzakelijk. Hij treedt pro-actief op om onveilige sutuaties, onveilige handelingen en opmerkingen van de VC te vermijden. Indien gevraagd, bezorgt de projectleidingen dagelijks een statusupdate (incl. foto) van het veiligheidsniveau aan de opdrachtgever, ontwerpbureau en VC - de hoofdaannemer zorgt desnoods zelf voor de nodige preventiemaatregelen (stellingen, leuningen, valharnassen, brandblussers, ) indien de arbeiders en onderaannemers hier niet over beschikken - de opdrachtgever en de hoofdaannemer hebben het recht en de plicht onveilige arbeiders en onderaannemers van hun werf te weren. - de aannemer organiseert zijn werk zo dat communicatie met het personeel mogelijk is.er dient bijgevolg altijd iemand aanwezig te zijn die Nederlands spreekt. - per aannemer of ploeg aanwezig op de werf, dient er een verantwoordelike voor de veiligheid aangesteld te worden. Dit kan een ploegleider, ploegbaas, zijn. - algemeen - enkel opgeleid personeel
- gebruik van instructiefiches - contact met bewegende delen - alle gebruikte machines en werktuigen moeten conform de machinerichtlijn vervaardigd zijn - voor het werktuig in gebruik te nemen moet het nagekeken worden door een bevoegd persoon - telkens het juiste gereedschap toepassen voor elke activiteit - alle afschermingen dienen altijd gemonteerd te blijven - de werktuigen dienen regelmatig gecontroleerd en onderhouden te worden door bevoegde personen - vonkvorming / warmtebron - brandblusapparaat type ABC plaatsen OP de werkplek bij "heet werk" of "warm werk" - contact met wegvliegende deeltjes - afschermingen voorzien - dragen van PBM (veiligheidsbril) - - grote stofproductie elektrocutie - gebruik van materiaal met stofafzuiging - dragen van de nodige PBM's (stofmasker en veiligheidsbril) - bevochtigen - gebruik van CE-gekeurde machines - machines aansluiten via een verliesstroomschakelaar - regelmatige controle van elektrische aansluiting - controle van de voedingskabels en verlengkabels - controle van de machines of gereedschap op gebreken - blootstelling aan lawaai - geluidsarme machines en gereedschap gebruiken - bij geluidsniveaus van meer dan 85dB(A) gehoorbescherming dragen
Werken met hijs- en hefwerktuigen - vallen van voorwerpen - jaarlijkse keuring van het arbeidsmiddel voor het heffen of hijsen van lasten door een externe dienst voor technische controle - driemaandelijkse keuring van de hulpstukken voor het heffen of hijsen van lasten door een externe dienst voor technische controle - correcte manier van aanslaan van de lasten toepassen - alleen gediplomeerde personen mogen de werktuigen bedienen - het bedienen van een arbeidsmiddel voor het heffen of hijsen van lasten is een veiligheidsfunctie: medische schifting noodzakelijk - werkzone van het werktuig afbakenen en signaleren - geen personen toegelaten in de werkzone van het werktuig wanneer het in werking is - geen personen onder de last toegelaten - dragen van veiligheidshelm steeds verplicht - oogcontact tussen bestuurder machine en handlangers Werken met voertuigen - contact met bewegend voorwerp - voertuigen voorzien van achteruitrijdsignaal - voertuigen uitgerust met dodehoekspiegel - uitvoering moeilijke manoevers onder begeleiding - oogcontact tussen bestuurder en handlanger - beperkte snelheid voertuigen op de werf - signalisatie- en verkeerscirculatieplan Werken met gevaarlijke producten - algemeen - inventaris opmaken van de gevaarlijke producten die aanwezig zijn op de werf. Vermelden van: - bedwelming / vergiftiging - hoeveelheden aanwezig op de werf - vormen van kankers op lange termijn - soort product
- gevarentype en gevarenklasse - plaats en manier van opslaan - steeds MSDS-fiche (of veiligheidsinformatieblad of productveiligheidsfiche ) opvragen aan leverancier en aanwezig en toegankelijk op de werf - regels van MSDS-fiche rond veiligheid, gezondheid en milieu strikt opvolgen - PBM voorzien zoals voorgeschreven (o.a. rubberen handschoenen, adembescherming, ) - enkel daghoeveelheid op de werf voorzien - correcte opslag van de producten, zorgen voor voldoende verluchting - aanstellen van een verantwoordelijke voor de producten - EHBO-voorzieningen treffen zoals nodig - - brandgevaar explosiegevaar - indien het product brandgevaarlijk of explosief is, strikte regels opvolgen rond opslag en gebruik ervan - voorzien van geschikte brandblusmiddelen - noodprocedure i.v.m. brand uitwerken - systeem van vuurvergunning toepassen - contact met gevaarlijke stoffen: inhalatie - de werknemers de nodige en geschikte PBM (stofmasker, halfgelaatsmasker, volgelaatsmasker,...) ter beschikking stellen - zorgen voor een goede ventilatie van de werkplaatsen - zonodig afzuiging van de dampen en gassen voorzien - contact met gevaarlijke stoffen: huidirritatie of irritatie van de ogen - de werknemers de nodige en geschikte PBM (handschoenen, veiligheidsbril, veiligheidsscherm, werkkledij,...) ter beschikking stellen - EHBO-voorzieningen ingeval van spatten in oog of op de huid - gevaar voor het leefmilieu - geldende milieureglementering respecteren
- voorzien van opvangbakken voor eventuele lekken - producten laten ophalen door erkende afvalverwerker Werken met elektriciteit - gevaar voor elektrocutie - aansluiting elektriciteit, werfkasten, stroomgeneratoren, dienen regelmatig gekeurd te worden door bevoegd persoon (EDTC, ) - aansluiting via verliesstroomschakelaar - snoeren niet in water - gebruik elektrisch materiaal dat voldoent aan IP44 norm (regendicht) - Herstellen van kabels, omkasting, op een degelijke manier uitvoeren Werken in bodem en/of wanden - aantasting integriteit nutsleidingen (elektrocutie, - opvragen van situatieplannen bij bevoegde overheden en opdrachtgever gasontploffing, gevaarlijke stoffen, stoffen op - vaststellen van de juiste ligging door het manueel uitvoeren van controlesleuven/boringen op basis van de liggingsplannen en (eventueel) detector - schriftelijke bevestiging vragen van aansprakelijkheid bij het niet ter beschikking stellen van de plannen of bij onvolledige gegevens Sociale voorzieningen - werken in onhygiënische omstandigheden - ter beschikkingstelling van gepaste lokalen (kleedruimte, wasruimte, eetruimte en toilet) - orde en netheid - dagelijks reinigen - geen giftige stoffen in de eetruimte plaatsen - voldoende aantal en aangepaste afsluitbare afvalbakken voorzien - plaatsing werfkeet (refter), afgescheiden van materiaalopslag en werkposten - plaatsen van werftoilet met stromend water om handen te wassen, Levering en opslag van materialen - val van personen van hoger vlak: val van de - goede coördinatie tussen chauffeur, kraanman en helper vrachtwagen - val van personen begane grond - de aan- en afvoerwegen vrijhouden van obstakels
- val van voorwerpen bij behandeling - verbod om zich te bewegen onder bewegende lasten - vermijden van manuele begeleiding van de lasten - gebruik van gepast hijsmateriaal - stabiliteitsverlies stapeling - stapeling op stabiele ondergrond - schoren van stapeling - beperken stapelhoogte Ergonomie - inspanning, verkeerde beweging tijdens het tillen van lasten tgv stereotiepe houdigen tijdens - aangepaste werkmethode - afgesloten stapelzone indien niet deeluitmakend van werf - aangepaste werkzone - aangepaste werkhoudingen - wijzigen zware werkzaamheden - regelmatig van houding veranderen - hulpmiddelen gebruiken i.g.v. Verplaatsing - instructies voor heffen van materialen - heffen van gewichten beperken tot 25 kg per persoon - verplaatsen op hoogte beperken - gepaste PBM's gebruiken (veiligheidsschoenen en handschoenen) - trillingen/geluid - gebruik van geluidsarm en trillingsarm materieel - geluidsbron afschermen
- dragen van gepaste gehoorbescherming (verplicht i.g.v. > 80 dba) - regelmatig onderhoud van het materieel aanwezigheid van kinderen (kinderen van opdrachtgever, gebruik van alcohol, drugs of medicatie Risico's aanwezig buiten de werf of buiten de eigen activiteit het gebeuren van incidenten (= zonder gekwetsen) en ongevallen het onstaan van gevaarlijke installaties het gebeuren van gevaarlijke handelingen het ontstaan van ongezonde omstandigheden - aangepaste instructies - hogere kans op ongevallen wegens gebrek aan - kinderen en andere onbevoegden dienen zoveel mogelijk buiten de werfzone ervaring gehouden te worden. Een werf is een werkplek, geen speeltuin. - hogere kans op ongevallen wegens gebrek aan - wie de kinderen toelaat op de werf, is verantwoordelijk voor hun veiligheid en beschermingsmiddelen dient hen permanent te begeleiden. Hij zorgt er ook voor dat alle andere aanwezigen op de werf op de hoogte zijn van deze aanwezigheid - hogere kans op ongevallen omdat men er geen - de kinderen bebbenuiteraard ook recht op minomaal dezelfde bescherming als de rekening mee houdt dat er plots kinderen arbeiders - vormen van gevaar voor zichzelf en anderen - de aanwezigheid en het gebruik van alcohol en drugs zijn verboden op de werf. Indien de werkgever of opdrachtgever dranken wenst te voorzien als gebaar voor de arbeiders, dienen deze dranken niet-alcoholisch te zijn. Als de opdrachtgever zelf alcohol wil nuttigen, is dit ten sterkste af te raden en dienen voorraden in elk geval buiten de werkzone bewaard te worden - medicatie mag enkel gebruikt worden volgens de voorschriften. bij twijfel dient een apotheker of arts geconsulteerd te worden. Bij zware medicatie kan het nuttig zijn om ook de bedrijfsarts hieromtrent te contacteren en overleg te plegen over aangepast werk. Wijzelf dienen hiervan niet op de hoogte gesteld te worden, dit valt strikt onder de privacy. - blootstelling aan onbekende risico's - aannemers mogen enkel aanwezig zijn in de werfzone's waar zij werken moeten uitvoeren - aannemers mogen enkel werken uitvoeren waarvoor zij aangesteld, opgeleid en verzekerd zijn. Enkel in geval van onmiddellijk gevaar kan overwogen worden om bijstand te bieden. - het plaatsvinden van ongevallen - ongezonde en / of gevaarlijke situaties en / of gevaarlijke handelingen dienen zo snel mogelijk opgelost te worden. Indien dit niet binnen de eigen mogelijkheden ligt, waarschuwt men een verantwoordelijke - het herhalen van het incident of ongeval of - indien er problemen blijven bestaan, verwittigt men de VC bijkomend letsel of schade - bij een incident of ongeval worden onmiddellijk de nodige personen verwittigd : hulpdiensten (112), projectleiding, de opdrachtgever, de arbeidsinspectie (bij zware ongevallen) en ook altijd de VC - men evacueert en signaleert de gevarenzone
Diverse wetgeving, veiligheidsplannen en richtlijnen - verkeerd toepassen - onduidelijkheid - in overleg met alle betrokken partijen worden de noodzakelijke acties ondernomen om een handeling te vermijden - de aannemer stelt een verslag op en bezorgt die aan alle partijen. Daarbij wordt de voorkeur gegeven aan materiële of collectieve ingrepen - de aannemer organiseert een toolbox binnen het bedrijf zodat iedereen kan leren uit het incident of ongeval alle wetgeving is van toepassing op de werf: europese, Belgische en gewestelijke wetgeving. Daarnaast kunnen er bijkomende regels opgelegd worden door de - opdrachtgever/bouwheer, de (hoofd)aannemer en de VC indien er verschillende wetgeving en regels van toepassing zijn, primeert altijd de - meest strikte en meest veilige. Uitzonderingen kunnen enkel mits uitdrukkelijke indien de verschillende wetgeving en regels elkaar tegenspreken moet - voorafgaandelijk advies worden gevraagd aan de VC