Commissie Milieuhygiëne Luchtvaartterrein Rotterdam mei 2012 nieuwsbrief 17 In dit nummer: - Werkbezoek aan Den Helder Airport - Nieuw systeem geeft meer inzicht in klachten - CMLR wil communicatie met omwonenden verder verbeteren - Van de DCMR: klachten 2011 - Veel gestelde vragen: Werkbezoek aan Den Helder Airport In december 2011 brachten de leden van de CMLR een werk bezoek aan Den Helder Airport. Daar werden ze gastvrij ontvangen door een zeer enthousiaste Conny van den Hoff, directeur van deze luchthaven. Den Helder Airport is van wezenlijk belang voor de maritieme sector, de offshore industrie en duurzame energiebedrijven. Direct en indirect verdienen rond de 5.500 mensen in de kop van Noord-Holland hun brood aan de luchthaven. Op jaarbasis worden hiervandaan ruim 140.000 passagiers van en naar de diverse locaties in de Noordzee vervoerd. Door bezuinigingen bij het ministerie van Defensie kwam vorig jaar het voortbestaan van De commissie Milieuhygiëne luchtvaartterrein Rotterdam is op grond van art. 28 luchtvaartwet door de minister van Verkeer en Waterstaat ingesteld. Het provinciale lid van de commissie is gekozen tot voorzitter en het s ecretariaat wordt gevoerd door de provincie. het Maritiem Vliegkamp De Kooy, en daarmee ook van mede gebruiker Den Helder Airport, in gevaar. Na maandenlange onderhandelingen met provincie en bedrijfsleven is in oktober 2011 besloten dat het vliegkamp open kan blijven. Om dit mogelijk te maken hebben de provincie en het bedrijfsleven hogere bijdragen toegezegd. Tijdens het werkbezoek gaf de heer Faber, werkzaam bij de militaire luchtverkeersleiding, een presentatie over de manier waarop Defensie omgaat met de afhandeling van de geluidsklachten en op welke manier men hierover communiceert met de omwonenden. Kortom: een leerzame en intensieve dag, waaraan de commissieleden veel informatie overhielden.
Nieuw systeem geeft meer inzicht in klachten Op 15 maart 2012 neemt de DCMR Milieudienst Rijnmond een nieuw systeem in gebruik: het Rotterdam Airport Noise Monitoring System (RANOMOS+). Dit systeem helpt bij het afhandelen van meldingen over vliegtuiggeluid rondom Rotterdam The Hague Airport. Hierdoor krijgen bewoners die geluidsoverlast van vliegtuigen melden meer informatie over de oorzaak van de hinder. RANOMOS+ vervangt een verouderde en instabiele voor ganger, die niet meer voldeed aan de eisen van deze tijd. Hierdoor gingen soms gegevens verloren, waardoor een melding van overlast niet altijd te koppelen was aan de meest waarschijnlijke veroorzaker. Het nieuwe RANOMOS is goedkoper, betrouwbaarder en uit te breiden met modules voor interactieve communicatie met bewoners. De hinder beleving neemt door het nieuwe systeem niet af. Wel kunnen klagers hiermee beter begrijpen wat de oorzaak van de overlast is. Zo wordt de informatievoorziening aan bewoners verder verbeterd. Automatische koppeling Het systeem koppelt automatisch een melding over overlast aan de vliegtuigbeweging van de meest waarschijnlijke veroorzaker én aan de gemeten hoeveelheid geluid bij het passeren van een geluidmeetpost. Het nieuwe systeem is mogelijk gemaakt door bijdragen van de provincie ZuidHolland, de gemeente Rotterdam en Rotterdam The Hague Airport. De DCMR beheert het systeem al sinds 2003. Overlast melden Bewoners die last hebben van vliegtuigen op of rond Rotterdam The Hague Airport kunnen dit melden bij de DCMR. Dit kan via de DCMR meldkamer (tel. 0888-333 555) of via de website www.dcmr.nl/milieuklachten, 24 uur per dag en zeven dagen per week. Gevraagd wordt om daarbij gegevens over de overlast (tijd, plaats, soort hinder) zo nauwkeurig mogelijk te vermelden. Bewoners krijgen als zij dat willen een e-mail waarin staat welk type vliegtuig het geluid heeft ver oorzaakt.
CMLR wil communicatie met omwonenden verder verbeteren Omwonenden van Rotterdam The Hague Airport (RTHA) vinden dat de communicatie over de geluidshinder van de luchthaven beter kan. Daarom heeft de CMLR in 2011 aan adviesbureau Stratagem gevraagd hoe er beter met bewoners over kan worden gecommuniceerd. Stratagem heeft daarvoor drie vragen beantwoord: 1. Welke belanghebbenden hebben belang bij goede informatievoorziening over de luchthaven? 2. Welke informatiebehoefte hebben deze zogenoemde stakeholders? 3. Wat zijn de technische en functionele eisen voor een goede communicatie met de belanghebbenden? Betere informatie nodig Het onderzoeksbureau concludeert dat het op dit moment ontbreekt aan een voldoende informatie over (te verwachten) geluidsbelasting, vliegroutes, openingstijden, handhaving en overtredingen. Stratagem doet vervolgens een aantal aanbevelingen om hier verbetering in te brengen. De CMLR heeft het onderzoeksrapport in haar vergadering van 14 maart vastgesteld en neemt de aanbevelingen over. In een themabijeenkomst op 5 april heeft de CMLR samen met alle betrokken partijen de conclusies onderschreven. Ze gaan samen zoeken naar mogelijkheden om de communicatie en de relatie met omwonenden te verbeteren. Groter draagvlak Duidelijk is dat met een investering in de communicatie de onderlinge verstandhoudingen verbetert en daarmee dus ook het draagvlak voor de luchthaven wordt vergroot. Dat is winst voor de omwonenden én voor Rotterdam The Hague Airport zelf. Intussen heeft de luchthaven al een begin gemaakt met het verbeteren van de website; het zal de omwonenden hierbij betrekken. Ook wordt er onderzocht hoe de communicatiemogelijkheden van het nieuwe RANOMOS kunnen worden benut. Het rapport informatie en communicatie rond Rotterdam The Hague Airport stakeholders en verbetervoorstellen kunt u downloaden op de website van CMLR: www.cmlr.nl/stakeholdersanalyse. In de volgende nieuwsbrief leest u welke acties er nog meer zijn ondernomen om de communicatie te verbeteren. Van de DCMR: klachten 2011 Over heel 2011 kwamen er in totaal 7.002 meldingen over vliegtuigen binnen bij de meldkamer van de DCMR Milieudienst Rijnmond. Hiervan gingen er 6.994 over geluid en acht over kerosinestank. Bij 845 meldingen is een overvlieger als veroorzaker gevonden: een vlucht vanaf of naar een andere luchthaven. In deze nieuwsbrief zoomen we in op de geluidsmeldingen. Er waren in deze periode vijf frequente melders die totaal 4.552 meldingen hebben ingediend; dit is 65% van het totaal. Hiervan is er één melder die 2.297 meldingen heeft ingediend; dit is 32% van het totaal. Het grootste deel van de melders (66%) klaagde dit kwartaal maar één keer. De invloed van de frequente melders wordt grafisch weergegeven in figuur 3. Zonder de frequente melders blijven er 2.442 meldingen over. Lager aantal melders Vanwege de hoge bijdragen van de frequente melders is het aantal melders een betere graadmeter voor de ontwikkeling van de hinder. Figuur 2 geeft dit overzicht over de afgelopen jaren. In vergelijking met vorige jaren is dit het laagste aantal melders voor een jaar. En zijn in 2011 totaal 53.899 vliegbewegingen van of naar Rotterdam The Hague Airport uitgevoerd. Dit zijn 1.255 bewegingen meer dan in 2010. Hiervan komen er 108 op het conto van de grote luchtvaart en de overige 1.147 op dat van de kleine luchtvaart. Meer nachtvluchten Het afgelopen jaar zijn er 739 meldingen binnengekomen over de nachtperiode. In totaal vonden er 876 nachtvluchten plaats; 124 vluchten méér dan in 2010. De meldingen hierover zijn echter afgenomen, van 891 meldingen in 2010 naar 739 in 2011. Gedetailleerde informatie over het gebruik van de luchthaven is terug te vinden op de website van Rotterdam The Hague Airport: www.rotterdam-airport.nl
Figuur 1: Overzicht van alle ingediende vliegtuigmeldingen in de periode 1996 2011 Meldingen per jaar 12000 10000 Aantal 8000 6000 4000 Niet RA 4e kw artaal 3e kw artaal 2e kw artaal 1e kw artaal 2000 0 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 jaar Figuur 2: Overzicht van het aantal melders in de periode 2003 2011 Melders per jaar 1200 1000 800 Aantal 600 400 Melder overige vluchten Melders RtHA 200 0 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 jaar Koploper: Bergschenhoek Verreweg de meeste meldingen komen uit Bergschenhoek; 2.297 meldingen komen van één adres in deze plaats. De meeste meldingen uit Rotterdam zijn afkomstig uit de deelgemeenten Overschie en Schiebroek, die aan weerskanten van de start- en landingsbaan liggen. Een groot deel van de meldingen uit Reeuwijk gaat over overvliegers. In de meeste gevallen gaat het om vluchten naar of van Schiphol. De melder is hierover geïnformeerd, maar blijft desondanks zijn meldingen doen bij de DCMR.
Tabel 1: Meldingen verdeeld over de gemeenten plaats dag nacht niet RtHA totaal percentage Bergschenhoek 2676 261 20 2957 42,3% Reeuwijk 785 58 586 1429 20,4% Rotterdam 929 164 66 1159 16,6% Schiedam 180 147 7 334 4,8% Spijkenisse 198 7 25 230 3,3% Delft 147 1 8 156 2,2% Vlaardingen 72 29 6 107 1,5% Gouda 69 13 19 101 1,4% Hellevoetsluis 40 13 24 77 1,1% Berkel en Rodenrijs 48 8 3 59 0,8% Hoogvliet Rotterdam 30 2 15 47 0,7% Maasland 27 4 5 36 0,5% Bleiswijk 26 7 1 34 0,5% Maassluis 22 3 3 28 0,4% Oostvoorne 11 1 5 17 0,2% Overige 150 21 52 223 3,2% Totaal 5410 739 845 6994 100,0% Frequente melders Figuur 3 verdeelt de meldingen, met en zonder frequente melders, over het etmaal. Deze figuur schetst de invloed die de frequente melders dit kwartaal hebben op het totaal. De hoge piek in de ochtend en avond wordt vooral veroorzaakt door de hinder die de frequente melders ondervinden. Ook is te zien dat de frequente melders vooral tijdens de dag invloed hebben; hun bijdrage in de nachtperiode is beperkt. Figuur 3: Meldingen verdeeld over het etmaal Meldingen verdeeld over het etmaal Klachten kw 1+2 van 2011 klachten kw 1+2 van 2011 - freq. Meldingen 2011 minus frequent 1000 800 Klachten 600 400 200 0 23-24 22-23 21-22 20-21 19-20 18-19 17-18 16-17 15-16 14-15 13-14 12-13 11-12 10-11 09-10 08-09 07-08 06-07 05-06 04-05 03-04 02-03 01-02 00-01 uren van het etmaal
Veelgestelde vragen Rotterdam The Hague Airport heeft onlangs een vraag binnengekregen van een om wonende. Hieronder de vraag en het antwoord. Vraag: Aan het begin van de avond om 17:52 fietste ik over de Bovendijk ter hoogte van de landingsbaanverlichting. Deze was uit; bij de landingsbaan brandde een rij rode lampen. Toch kwam een grote zakenjet vanuit de richting Waddinxveen Bleiswijk ingevlogen. Ondanks de rij rode lampen zette deze jet gewoon de landing in. Is dit normaal? Is de veiligheid bij jul lie voor passagiers en omwonenden wel op orde? Normaal wordt deze verlichting gevoerd als vanaf de andere kant wordt ingevlogen. Ik ben erg benieuwd naar jullie reactie hierop. Antwoord van Rotterdam The Hague Airport: De veiligheid bij de luchthaven is voor passagiers en omwonenden zeker prima in orde, ondanks de landing met rode lampen. Rotterdam The Hague Airport beschikt over één landings en startbaan, die al naar gelang de gebruikte richting wordt aan geduid als baan 06 of baan 24. Aan beide kanten is er een Instrument Landing System (ILS) en naderingsverlich ting. Daarnaast is de baan voorzien van randverlichting, hartlijnverlichting en einde baan verlichting (rij rode lampen aan het einde). Verder staat op ongeveer 300 meter voorbij het begin van de baan, links naast de baan (zowel aan de baan 06 zijde als de baan 24 zijde) een set van vier rode lampen. Deze lampen maken deel uit van de zogenaamde Precision Approach Path Indicator (PAPI). Dit is een visueel hulpmid del voor de vlieger om te zien of hij op de juiste dalingshoek zit. Als het vliegtuig op de juiste dalingshoek van 3 graden zit, ziet de vlieger twee rode en twee witte lampen. Zit hij te hoog, dan ziet de vlieger drie witte en één rode lamp of eventueel vier witte lampen. Zit hij te laag, dan ziet hij drie rode lampen en één witte of misschien wel vier rode lampen. De PAPI is een zeer nauwkeurig hulpmiddel; het is bij dag en nacht bruikbaar en is te zien tot op een afstand van 10 km (bij goed zicht). De PAPI kan inderdaad aanstaan terwijl de baanver lichting uit is, zoals u hebt gezien. In de praktijk staat de PAPI het grootste gedeelte van de dag aan. Omdat een vliegtuig op fietshoogte veel te laag zou zitten, ziet u als fietser altijd vier rode lampen. Belangrijke adressen en telefoonnummers: Secretariaat Commissie Milieuhygiëne Luchtvaartterrein Rotterdam (CMLR) Contactpersoon: Nirmala Ramadhin Postbus 90602 2509 AA Den Haag Telefoonnummer: 070 441 64 54 E-mail: n.ramadhin@pzh.nl www.cmlr.nl Voor al uw klachten belt of mailt u met de meldkamer van de DCMR Milieudienst Rijnmond Telefoonnummer: 010 473 33 33 (24 uur per dag bereikbaar) Internet: www.dcmr.nl Publicaties De volgende uitgaven zijn te bestellen bij het secretariaat van de CMLR en de DCMR: jaarverslagen vliegtuigklachten 2003, tot en met 2011 (DCMR) nieuwsbrief nr. 1 t/m 16 (CMLR) kwartaal klachtenrapportages tot en met 2011 (DCMR) Colofon Deze nieuwsbrief wordt toegezonden aan belangstellenden en iedereen die in de afgelopen periode contact hebben opgenomen met het informatie- en klachtenbureau (DCMR) en het secretariaat van CMLR. Uitgave: Commissie Milieuhygiëne Luchtvaartterrein Rotterdam Postbus 90602, 2509 LP Den Haag Zuid-Hollandplein 1, 2509 LP Den Haag Teksten: Nirmala Ramadhin Print: Grafimedia Provincie Zuid-Holland Eindredactie: Groenvoer Journalistiek & Communicatie, Utrecht/Nirmala Ramadhin Foto s: Frank de Koster Deze nieuwsbrief verschijnt minimaal 2 keer per jaar. Suggesties kunt u aanleveren bij de redactie. De redactie bedankt alle lezers voor hun reacties. 201499