Vertrouwen, faalangst en interpretatiebias bij kinderen 1 Vertrouwen, Faalangst en Interpretatiebias bij Kinderen Trust, Fear of Negative Evaluation, Test Anxiety and Interpretationbias in Children. Tineke Mast - Schat Open Universiteit Nederland Naam student: Tineke Mast Studentnummer: 834603112 Scriptie empirisch afstudeeronderzoek, S59317 Studiebegeleiders: Dr. E. de Hullu, Dr. P. Verboon Inleverdatum: 19 mei 2015 Afstudeerrichting: Klinische Psychologie
Vertrouwen, faalangst en interpretatiebias bij kinderen 2 Inhoudsopgave Samenvatting... 3 Summary... 5 Vertrouwen, faalangst en interpretatiebias bij kinderen... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Methode... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Ontwerp... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Deelnemers... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Meetinstrumenten en schalen... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Faalangst (FA)... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Leerkrachtvertrouwen (LV)... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Interpretatiebias (IB)... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Procedure... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Analyse... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Resultaten... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Toetsing van de hypothesen... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. DISCUSSIE... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Kanttekeningen bij dit onderzoek... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Conclusie... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Referenties... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Bijlagen... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Bijlage 1: Informatiebrief aan ouders van deelnemers... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Bijlage 2: gedragsregels en handelingsplannen voor docenten... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Bijlage 3: vragenlijsten... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Brief Fear of Negative Evaluation-II Scale (BFNE-II)... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Leerkrachtvertrouwen (bewerking van PIML)... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Interpretatiebias Adolescents interpretation & belief questionnaire (AIBQ)... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Testangst - De Prestatie Motivatie Test voor kinderen, 2 e uitgave (PMT-K-2)... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Bijlage 4: Overige tabellen met betrekking tot t-toetsen... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
Vertrouwen, faalangst en interpretatiebias bij kinderen 3
Vertrouwen, faalangst en interpretatiebias bij kinderen 4 Samenvatting Achtergrond. Faalangst is de angst voor een negatieve beoordeling van een prestatie en kan een nadelige invloed op de schoolprestaties hebben. Om deze reden is het belangrijk op school te werken aan preventie en reductie van faalangst. Doel. In de huidige studie is onderzocht of een klassikale interventie; een sociaal-emotioneel gedragsprogramma, faalangst kan helpen verminderen. Binnen deze interventie neemt de vertrouwenwekkende rol van de leerkracht een belangrijke plaats in. Er is onderzocht of na afloop van de interventie leerkrachtvertrouwen is toegenomen en in verband hiermee faalangst is afgenomen. Bovendien werd nagegaan wat de invloed van negatieve interpretatiebias op het verband tussen beide factoren is. Sekse en leeftijd werden als controlevariabelen meegenomen. Deelnemers, procedure en onderzoeksontwerp. Na verkregen toestemming van de ouders vulden leerlingen van groep 6, 7 en 8 van een christelijke basisschool uit Maassluis anoniem een online vragenlijst in. Dit zowel voorafgaand als na 8 maanden interventie. Er waren 101 deelnemers en hun leeftijd varieerde van 9 tot 12 jaar. Het betrof een longitudinaal onderzoek. Meetinstrumenten. Leerkrachtvertrouwen werd gemeten aan de hand van de Nederlandstalige versie van People In My Life Questionnaire: Mother Scale (PIML; Cook et al., 1995). Faalangst werd gemeten met de subschaal negatieve faalangst van De Prestatie Motivatie Test voor kinderen, (PMT-K-2, de volledig herziene versie van de PMT-K; Hermans, 1983) en De Brief Fear of Negative Evaluation Questionnaire (BFNE-II; Carleton, McCreary, Norton, & Asmundson, (2006). Waar de PMT-K-2 vooral testangst meet, meet de BFNE II vooral de angst voor negatieve evaluatie. De negatieve interpretatiebias werd gemeten met De Adolescents Interpretation and Belief Questionnaire (AIBQ; Miers et al., 2008).
Vertrouwen, faalangst en interpretatiebias bij kinderen 5 Resultaten. Na afloop van de interventie blijkt de sterkte van leerkrachtvertrouwen, interpretatiebias en beide typen faalangst niet anders dan daarvoor. De interventie heeft niet een zodanig positief effect op leerkrachtvertrouwen gehad dat faalangst kon afnemen. Hierbij blijkt de relatie tussen leerkrachtvertrouwen en faalangst voor leerlingen met een sterke interpretatiebias niet anders dan voor leerlingen met een gemiddelde dan wel zwakke interpretatiebias. Alleen bij jongens blijkt de toetsangst na afloop van de interventie te zijn afgenomen en de interpretatiebias te zijn toegenomen. Bij meisjes en leerlingen van verschillende leeftijden is er geen verschil waarneembaar. Conclusie. In de huidige studie is niet aangetoond dat de interventie, een sociaal-emotioneel gedragsprogramma, een zodanig positief effect op leerkrachtvertrouwen heeft dat in verband hiermee faalangst kan verminderen. Ook is er geen direct verband met de negatieve interpretatiebias aangetoond. Keywords: interpretatiebias, faalangst, toetsangst, angst voor negatieve beoordeling, leerkrachtvertrouwen, sociaal-emotioneel gedragsprogramma, sekse, leeftijd.
Vertrouwen, faalangst en interpretatiebias bij kinderen 6 Summary Background. Many children suffer from the fear of negative evaluation or test anxiety. This may adversely affect school performance. For this reason it is important for schools to try to prevent and reduct anxiety. Purpose. In the present study we investigated whether a classroom intervention, a socialemotional behavior program, can help reduce fear of negative evaluation or test anxiety. Within this intervention plays the trust- building role of the teacher an important role. It was examined if after the intervention teacher trust has increased and the consequent anxiety has decreased. The effects of negative interpretation bias on the relationship between the two factors were also examined. Gender and age were included as control variables. Participants, procedure & research design. After obtaining permission from the parents, the children of grades 6, 7 and 8 of a Christian school in Maassluis completed an anonymous online questionnaire. This was done before and after 8 months of intervention. There were 101 participants and their ages ranged from 9 to 12 years. It was a longitudinal study. Measuring instruments. Teacher trust was measured using the Dutch version of People In My Life Questionnaire: Mother Scale (PIML; Cook et al., 1995). Anxiety was measured using the subscale "negative anxiety" of the Performance motivation test for children (PMT-K-2, the completely revised version of the PMT-K; Hermans, 1983) and the Brief Fear of Negative Evaluation Questionnaire (BFNE- II Carleton, McCreary, Norton, & Asmundson, (2006). The PMT-K-2 primarily measures test anxiety and the BFNE -II primarily measures the fear of negative evaluation. The negative interpretation bias was measured by the Adolescents' Interpretation and Belief Questionnaire (AIBQ, Miers et al., 2008). Results. After the intervention, the strength of teacher trust, interpretation bias, and both types of anxiety appears no different than before. The intervention has not had such a positive impact that teacher trust could decrease anxiety. The relation between teacher trust and
Vertrouwen, faalangst en interpretatiebias bij kinderen 7 anxiety for students with a strong interpretation bias appear no different for students with average or weak interpretation bias. Only in boys, test anxiety turns out to be lower and interpretation bias higher than before the intervention. In girls and students of different ages, there is no discernible difference. Conclusion. the current study has not shown that the intervention, a social-emotional behavior program, had such a positive effect on teacher trust that in connection with this anxiety can reduce. Also there is no direct link with the negative interpretation bias demonstrated. Keywords: interpretation bias, anxiety, test anxiety, fear of negative evaluation, teacher trust, social-emotional behavior program, sex, age.