Voor een streek met karakter INFOGIDS haspengouw Interlokale vereniging Plaatselijke Groep Leader Haspengouw
Leader Haspengouw, actief in 16 fusiegemeenten van Limburg Het Leadergebied Haspengouw telt in totaal 122.953 inwoners en heeft een bevolkingsdichtheid van 200,86 inwoners per km². Het gebied strekt zich uit over het grondgebied van 16 fusiegemeenten zijnde Bilzen, Hoeselt, Kortessem, Riemst, Voeren, Tongeren, Borgloon, Heers, Herstappe, Gingelom, Sint-Truiden, Nieuwerkerken, Wellen, Herk-De-Stad, Hasselt en Halen. Concreet bestaat dit Leadergebied uit de volgende deelgemeenten: grondgebied Bilzen: de deelgemeenten Eigenbilzen, Grote-Spouwen, Hees, Hoelbeek, Rijkhoven, Rosmeer en Waltwilder grondgebied Hoeselt: de deelgemeenten Romershoven, Schalkhoven, en Sint-Huibrechts-Hern grondgebied Kortessem: de deelgemeenten Guigoven, Vliermaal, Vliermaalroot en Wintershoven grondgebied Riemst: de deelgemeenten Genoelselderen, Herderen, Membruggen, Kanne, Valmeer, Zichen-Zussen-Bolder, Millen, Vlijtingen en Vroenhoven grondgebied Voeren: de deelgemeenten Moelingen, Remersdaal, s Gravenvoeren, Sint-Martens-Voeren, Sint-Pieters-Voeren en Teuven. grondgebied Tongeren: de deelgemeenten Berg, Henis, Koninksem, Lauw, Mal, Neerrepen, Nerem, Overrepen, Piringen, Riksingen, Rutten, Sluizen, Vreren, Widooie, Diets-Heur en S Herenelderen grondgebied Borgloon: de deelgemeenten Bommershoven, Borgloon, Broekom, Gors-Opleeuw, Gotem, Groot-Loon, Hendrieken, Hoepertingen, Jesseren, Kerniel, Kuttekoven, Rijkel en Voort. grondgebied Heers: de deelgemeenten Batsheers, Gutschoven, Heers, Heks, Horpmaal, Klein-Gelmen, Mechelen-Bovelingen, Mettekoven, Opheers, Rukkelingen-Loon, Vechmaal en Veulen grondgebied Herstappe: de gemeente Herstappe grondgebied Gingelom: de deelgemeenten Boekhout, Borlo, Buvingen, Gingelom, Jeuk, Kortijs, Mielen-Boven-Aalst, Montenaken, Muizen, Niel-Bij-Sint-Truiden en Vorsen grondgebied Sint-Truiden: de deelgemeenten Aalst, Brustem, Duras, Engelmanshoven, Gelinden, Gorsem, Groot-Gelmen, Halmaal, Kerkom-Bij-Sint-Truiden, Runkelen, Velm en Zepperen. grondgebied Nieuwerkerken: de deelgemeenten Binderveld, Kozen, Nieuwerkerken en Wijer grondgebied Wellen: de deelgemeenten Berlingen, Herten en Ulbeek grondgebied Herk-De-Stad: de deelgemeenten Berbroek, Donk, Herk-De-Stad en Schulen grondgebied Hasselt: de deelgemeenten Kermt, Spalbeek, Stevoort en Stokrooie grondgebied Halen: de deelgemeenten Halen en Zelem
Al eens gehoord van LEADER? Leader, een afkorting voor Liaisons Entre Actions de Développement de l Economie Rurale, is een Europees initiatief voor plattelandsontwikkeling. Het werd in de jaren negentig door Europa in het leven geroepen als antwoord op de specifieke problemen waarmee plattelandsregio s kampen. Leader wil het lokaal economisch en maatschappelijk weefsel op het platteland versterken en bijdragen tot een diversificatie van de plattelandseconomie en een verbetering van de leefkwaliteit. Het geeft een regio de kans om vernieuwende oplossingen uit te werken, op maat van het eigen gebied. Een Plaatselijke Groep (PG), waarin publieke en private actoren uit verschillende sociaal-economische sectoren en verenigingen samenwerken, neemt hierin het voortouw door een integrale en gebiedsgerichte visie op langere termijn uit te tekenen. Met de nodige financiële middelen kan het deze visie uitvoeren door vernieuwende projecten van plaatselijke actoren te ondersteunen. In Vlaanderen zijn er tien Leadergebieden afgebakend, waarvan er twee zich in Limburg bevinden, namelijk het Leadergebied Haspengouw en het Leadergebied Kempen & Maasland. Het is nu aan deze plaatselijke groepen om de vele plannen en ideeën die er in deze gebieden leven om te zetten in realisaties op het plattelandsterrein.
Een doelgerichte aanpak De Plaatselijke Groep (PG) Haspengouw streeft naar een sociaal en economisch vitaal platteland en wil daarmee voorkomen dat het platteland enkel een woonfunctie toebedeeld krijgt. Echter, een sociaal en economisch vitaal platteland kan niet bestaan zonder economische dynamiek. Het op gang brengen van deze economische dynamiek is dan ook een belangrijke doelstelling van de Plaatselijke Groep. Om deze streefdoelen te realiseren, formuleerde de Plaatselijke Groep vier maatregelen en bijhorende submaatregelen waarbinnen de ingediende projecten moeten kaderen. In het Leadergebied Haspengouw gaat het om de volgende maatregelen: MAATREGEL 1: Actieve natuur- en landschapzorg bewerkstelligen Om de kwaliteit van de natuur en het landschap te verbeteren, moeten er onder meer maatregelen worden genomen om de intrinsieke waarde van het landschap te behouden en waar nodig te herstellen. Het verbreden van het draagvlak voor natuur- en landschapszorg, het opzetten van originele samenwerkingsverbanden en de ontwikkeling van een economische meerwaarde staan hierbij centraal. Projecten die in deze maatregel kaderen, kunnen worden ingediend onder een van de volgende submaatregelen: SUBMAATREGEL 1: promotie-, educatie- en sensibiliseringsacties SUBMAATREGEL 2: tewerkstelling en diversificatie SUBMAATREGEL 3: het verbeteren van de omgevingskwaliteit SUBMAATREGEL 4: acties ter bevordering van de biodiversiteit MAATREGEL 2: Het verhogen en versterken van de leefbaarheid van de plattelandsdorpen Deze maatregel richt zich op het verbeteren van de sociaal-maatschappelijke leefbaarheid in de dorpskernen en op de versterking van het ruraal ondernemerschap op het platteland. Projecten die in deze maatregel kaderen, kunnen worden ingediend onder een van de volgende submaatregelen: SUBMAATREGEL 1: het versterken van het fysieke en sociale woonklimaat SUBMAATREGEL 2: het stimuleren van economische diversificatie/ondernemerschap SUBMAATREGEL 3: het instandhouden en verbeteren van flexibele, toegankelijke en aangepaste zorg voor specifieke doelgroepen
MAATREGEL 3: Erfgoedzorg en het versterken van de regio-identiteit Naar analogie met de zorg voor natuur en landschap is de zorg voor het lokale erfgoed een essentiële schakel in de ontwikkeling van Haspengouw als duurzame regio. De zorg voor het erfgoed kan worden samengevat als de verantwoordelijkheid voor al die overgeleverde elementen in onze omgeving die onze identiteit bepalen. Dit betekent dat het verantwoordelijkheidsbesef voor het behoud, het bewaren en ontsluiten van zowel het roerend (niet alleen de overgeleverde objecten, maar ook de verhalen) als het onroerend erfgoed (de gebouwen, de structuren) het doel moet zijn van een compleet actieplan dat ook op lokaal vlak uitvoerbaar is en dat op langere termijn effect heeft. Het resultaat is een lokaal erfgoedbeleid dat met kennis van zaken handelt op het terrein. Projecten die in deze maatregel kaderen, kunnen worden ingediend onder een van de volgende submaatregelen: SUBMAATREGEL 1: Algemene sensibiliserings- en communicatieacties SUBMAATREGEL 2: Lokale erfgoedbeleving MAATREGEL 4: Stimuleren van duurzaam toerisme De toeristische en recreatieve attractiviteit van het gebied kan op een duurzame manier worden verrijkt en verbreed. Teneinde het gebied te versterken en verder toeristisch te ontwikkelen moeten kwalitatief duurzame en vermarktbare toeristische producten in de regio ontwikkeld worden. Deze dienen voldoende onderscheidend te zijn opdat de uniciteit van de regio duidelijk wordt. De verdere ontwikkeling van het toeristisch product in Haspengouw dient uiteraard te gebeuren op een hoog kwalitatief niveau. Projecten die in deze maatregel kaderen, kunnen worden ingediend onder een van de volgende submaatregelen: SUBMAATREGEL 1: Communicatieve acties ter bevordering van het toerisme SUBMAATREGEL 2: Ontwikkelen van toeristische vermarktbare producten SUBMAATREGEL 3: Stimuleren van kwaliteitsverhoging
Meewerken aan een dynamisch platteland Voor elk van de 4 maatregelen en submaatregelen zijn door de Plaatselijke Groep categorieën van mogelijke begunstigden bepaald. Deze begunstigden kunnen projectenideeën lanceren, uitwerken en realiseren. 1) publiekrechterlijke rechtspersonen: provincies, gemeenten, openbare instellingen, 2) non-profit organisaties met rechtspersoonlijkheid uit de private sector: vzw s, ziekenfondsen, stichtingen, socio-culturele sector, sociale economie, natuur- en landschapszorg, onderwijs en onderzoek, gezondheidszorg, welzijnswerk, belangenbehartiging, 3) non-profit organisaties met rechtspersoonlijkheid uit de publieke sector: OCMW s, 4) coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (CVBA) met een sociaal oogmerk of actief op vlak van natuur- en landschapszorg: Agro-ondernemingen, Deze potentiële promotoren kunnen voor de uitvoering van hun project rekenen op een cofinanciering van 65% van de projectkosten. De financiële middelen zijn afkomstig van Europa (Europees LandbouwFonds voor Plattelandsontwikkeling), Vlaanderen en de provincie Limburg. De overige 35% van de projectmiddelen moeten afkomstig zijn van de promotoren, waarvan minstens 15% van de hoofdpromotor zelf moet komen.
Informatie en contactpersonen Voor meer informatie kan u altijd terecht bij Gilbert Paulus, coördinator van de Plaatselijke Groep Haspengouw. Leadersecretariaat Haspengouw Stadhuis Borgloon Markt z/n 3840 Borgloon tel 012/ 67 36 52 fax 012/ 67 36 55 gpaulus@limburg.be leader@limburg.be Neem zeker ook een kijkje op www.limburg.be/leader waar je alle relevante documenten kan terugvinden. Volgende partners maken deel uit van de Plaatselijke Groep Haspengouw: Publieke partners: stad Bilzen, stad Borgloon, stad Halen, gemeente Gingelom, stad Hasselt, gemeente Heers, stad Herk-de-Stad, gemeente Hoeselt, gemeente Kortessem, gemeente Nieuwerkerken, gemeente Riemst, stad Sint-Truiden, stad Tongeren, gemeente Voeren, gemeente Wellen, pro-vincie Limburg, ERSV Limburg vzw en de Vlaamse Landmaatschappij Limburg. Partners namens het middenveld: Toerisme Limburg vzw, Unizo- Limburg, BB consult vzw, De Wroeter vzw, Labor Ter Engelen vzw, Groenwerk vzw, Natuur- en Landschapsbeheer Limburg vzw, Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren, Natuurpunt vzw, Nationale boomgaardenstichting vzw, RIMO-Limburg, Stebo vzw, CAW Sonar, Steunpunt Groene Zorg vzw, Landelijke Gilden, KVLV, Plattelandsklassen vzw, Cultuur Borgloon vzw en Con vivere vzw. Colofon Uitgave De deputatie: Steve Stevaert, gouverneur-voorzitter; Marc Vandeput, Sylvain Sleypen, Gilbert Van Baelen, Frank Smeets, Hilde Claes, Erika Thijs, gedeputeerden en Renata Camps, provinciegriffier, in opdracht van de interlokale vereniging Plaatselijke Groep Leader Haspengouw. Verantwoordelijke uitgever Vera Boesmans, directeur - 4de Directie, provincie Limburg Universiteitslaan 1, 3500 Hasselt Wettelijk depotnummer: D/2008/5857/41 Fotografie Guido Raedschelders, Eddy Daniëls, Luc Daelemans, Robin Reynders, Stefan Dewickere, Michel Decleer, Fotodatabank provincie Limburg Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland