Kan u mij vertellen wat LIRES is? Wat is het doel? Wat met de financiering? Is dit opgenomen in het budget?

Transcriptie

1 VRAAG Hasselt, 29 april 2016 Aan het kabinet van de provinciegriffier Provincie Limburg Universiteitslaan Hasselt Schriftelijke vraag: LIRES Geachte voorzitter, Geachte griffier, Beste gedeputeerde, Op woensdag 06/04/2016 is er een vergadering geweest op het provinciehuis tussen de gedeputeerde en alle beleidsmedewerkers van de Limburgse gemeenten. Daar werd het project LIRES voorgesteld. Kan u mij vertellen wat LIRES is? Wat is het doel? Wat met de financiering? Is dit opgenomen in het budget? Hoeveel gemeentebesturen waren aanwezig? Hoeveel van de gemeentebesturen zijn uiteindelijk in het project meegestapt? Met vriendelijke groeten, get. Johan Pauly (N-VA Fractie) ANTWOORD De heer Johan Pauly provincieraadslid Heirbaan Lanaken Geachte heer Betreft: schriftelijke vraag - LIRES In antwoord op uw schriftelijke vraag d.d betreffende in rand vermelde aangelegenheid kunnen wij u het volgende meedelen. LIRES, afkorting van Limburgse Regionaal Economische Samenwerking, is het Limburgs voorstel inzake de vernieuwde aanpak inzake de streekwerking. Het huidig streekbeleid wordt geregeld door het decreet van 7 mei 2014 betreffende het statuut, de werking, de taken en de bevoegdheden van de erkende regionale samenwerkingsverbanden, de sociaal-economische raden van de regio en de regionale sociaal-economische overlegcomités. Via dit decreet erkent en subsidieert Vlaanderen de zogenaamde Erkende Regionale Samenwerkingsverbanden (ERSV s) één per provincie. ERSV Limburg is erkend per besluit van de Vlaamse regering, d.d De ERSV s fungeren als het juridisch en financieel vehikel van waaruit per provincie één of meerdere Sociaal- Economische Raden van de Regio s (SERR) en één of meerdere Regionale Sociaal-Economische Overlegcomités van de Regio (RESOC) worden georganiseerd en ondersteund. SERR is paritair samengesteld en geven vorm aan het overleg tussen de sociale partners. RESOC is tripartite samengesteld en organiseert het overleg tussen de sociale partners en de lokale overheden, d.i. provincie en de deelnemende gemeenten.

2 In Limburg is in uitvoering van het decreet van 7 mei 2014 geopteerd om te werken op provinciale schaal met 1 ERSV, 1 RESOC en 1 SERR. De decretale basisopdrachten zijn beleidsvoorbereiding en coördinatie via het organiseren van overleg en het geven van advies op vraag van de verschillende overheden en de VDAB, of op eigen initiatief. De streekorganen staan ook in voor het opmaken van een streekpact dat de leidraad vormt voor het voeren van een sociaaleconomisch streekontwikkelingsbeleid. D.d heeft de Vlaamse Regering de conceptnota Naar een versterkt streekbeleid en (boven)lokaal werkgelegenheidsbeleid goedgekeurd. Deze nota beoogt een hervorming van het streekbeleid en wil een nieuwe impuls geven aan het (boven)lokaal werkgelegenheidsbeleid. D.d heeft de Vlaamse Regering kennis genomen van de stand van zaken van de uitvoering van de conceptnota Naar een versterkt streekbeleid en (boven)lokaal werkgelegenheidsbeleid. In de mededeling t.a.v. de Vlaamse Regering, d.d , wordt gesteld dat het niet de bedoeling is meteen een nieuw regelgevend kader uit te werken voor een ander streekbeleid. De Vlaamse Minister van Economie wil eerst experimenteren met een nieuw beleid door het organiseren van proeftuinen teneinde het streekbeleid te dynamiseren. De Vlaamse beleidsoptie is het stimuleren van een open streekmodel. Voor de financiering voorziet de Vlaamse regering een budget van 15 miljoen euro voor de vijf Vlaamse provincies voor een periode van 2-3 jaar. In het nieuwe Vlaamse streekontwikkelingsbeleid staat de partnerschapsbenadering centraal. Deze benadering focust op een geïntegreerde samenwerking tussen lokale besturen, provincies, de Vlaamse overheid en de sociale partners en dit in functie van de streek. Voor de implementatie van de Vlaamse hervorming wordt het instrument van een open ESF-oproep gehanteerd. Begin 2016 is de ESF-oproep inzake streekbeleid gelanceerd. Met deze oproep wil de Vlaamse overheid het streekbeleid in Vlaanderen versterken door actiegerichte samenwerkingsverbanden te financieren. De oproep heeft als globale doelstelling om toe te werken naar de nieuwe verankering van het streekbeleid in Vlaanderen. Op basis van de opvolging en evaluatie van de projectmatige werking, zal later de verankering op regelgevend vlak worden bekeken. Met de ESF-oproep worden nieuwe actiegerichte samenwerkingsverbanden beoogd. Het samenwerkingsverband bakent een streek af. Een streek kenmerkt zich als een geheel met een sociaaleconomische identiteit en met een herkenbare identiteit in en buiten de regio. Het werkingsgebied van het samenwerkingsverband dient een aangeschakeld sociaal-economisch geheel te vormen. Dit gebied kan, maar hoeft niet noodzakelijk, samen te vallen met de huidige gebiedsomschrijving van RESOC en SERR. Deze situatie stelt Limburg voor de keuze: wordt Limburg één economische regio of vormen er zich binnen Limburg meerdere regio s. Na overlegrondes met diverse actoren, waaronder gemeenten, sociale partners en andere actoren in het sociaaleconomisch veld, werd de keuze gemaakt om te gaan voor één sterke regionale economische ontwikkelingsstructuur op het niveau van de regio Limburg. Die biedt ruimte voor samenwerking op niveau van de deelregio s, maar ook op niveau van de thema s/projecten die door de deelregio s snijden. Er wordt met andere woorden geopteerd voor een regiowerking op niveau van Limburg waarbinnen diverse vormen van samenwerking tussen steden en gemeenten tot stand kunnen komen. Deze samenwerking betreft de bestuurlijke organisatie op niveau van steden en gemeenten, provinciebestuur en Vlaanderen met betrokkenheid van de sociale partners. De voornaamste overwegingen hiervoor waren: volume, gewicht, dat in de schaal kan gelegd worden. De bundeling van het potentieel van de regio Limburg in één samenwerkingsstructuur is nodig om binnen Vlaanderen positie te kunnen innemen. heen. Limburg en de Limburgse deelregio s. maar zit ook vervat in de structuren die opdrachten opnemen in het uitvoeren van het ontwikkelingsbeleid van een regio. de werking van RESOC, SERR, vorm gegeven binnen de structuur van vzw ERSV Limburg waarbinnen steden en gemeenten met advies van de sociale partners het streekbeleid moesten vorm geven, heeft niet/onvoldoende gewerkt. De structuur functioneerde als een regietafel waarin een breed alzijdig beleid werd uitgetekend zonder strategische keuzes voor hefboomprojecten die nadien ook tot ontwikkeling werden gebracht. Er ontbraken engagement, strategische ontwikkelingscapaciteit en middelen om projecten

3 op gang te trekken. De nieuwe structuur voor regionale economische samenwerking moet actiegericht kunnen functioneren. het SALK expertenrapport heeft een aanzet gegeven tot een strategisch ontwikkelingsplan voor Limburg. Deze aanzet dient verder uitgewerkt te worden en vertaald te worden naar een streekvisie op lange termijn. LIRES (Limburgse Regionale Economische Samenwerking) (werktitel) De nieuwe samenwerkingsstructuur is gebaseerd op onderstaande principes: voor de omvorming van een bestaande structuur van waaruit gewerkt wordt aan een toekomstmodel. De aanvraag wordt ingediend door ERSV Limburg als overgangsstructuur naar een nieuwe model. LIRES wordt uitgebouwd als een interbestuurlijke organisatie met als partners de steden en gemeenten en het provinciebestuur. Zij staan in voor het inbrengen van de werkingsmiddelen en hebben daaraan verbonden ook stemrecht. De sociale partners hebben in het kader van het regionaal overleg een adviesbevoegdheid (cf. POM). binnen deze structuur wordt gewerkt aan een actiegericht sociaal-economisch beleid voor de regio Limburg en voor de deelregio s. Dit houdt in dat er ingezet wordt op gemeentegrensoverschrijdende hefboomprojecten waarvoor momenteel nog geen uitvoeringsstructuren bestaan. LIRES gaat een samenwerking aan met LRM en POM Limburg en het Vlaamse Agentschap Innovatie en Ondernemen om tot overlapping in taakstelling en projecten te bekomen en waar nodig samenwerkingsverbanden aan te gaan. In het kader van het toekomstig model wordt uitgeklaard op welke wijze deze samenwerking vormt krijgt. LIRES gaat een samenwerking aan met VDAB in het kader van de lokale invulling van het Vlaamse werkgelegenheidsinstrumentarium en de organisatie van de lokale regiefunctie inzake arbeidsmarkt en sociale economie. In het kader van LIRES wordt een werkbaar model op niveau van de regio Limburg/deelregio s uitgewerkt. LIRES laat ruimte voor en ondersteunt initiatieven die door de steden en gemeenten uit de deelregio s ontwikkeld worden. Wanneer deze initiatieven een uitvoering zijn van de strategische ontwikkelingslijnen die uitgezet worden door LIRES, kan er een beroep gedaan worden op de inzet van capaciteit van LIRES. LIRES beschikt over strategische ontwikkelingscapaciteit en middelen om de hefboomprojecten op gang te trekken. LIRES functioneert als een vehicle om de projecten te bepalen, uit te werken, middelen aan te trekken en op gang te trekken. In functie van de projecten wordt onderzocht in welke structuur deze projecten zich in een latere fase inbedden. om over de nodige strategische ontwikkelingscapaciteit te beschikken om strategische projecten met een impact op deelregio s op gang te trekken, dient LIRES te beschikken over een regio-ontwikkelingsfonds. Het provinciebestuur richt hiertoe een hefboomfonds op en sluit een beheersovereenkomst af met LIRES waarin bepaald wordt voor welke projecten de middelen kunnen ingezet worden en op welke wijze de besluitvorming omtrent de inzet van de middelen verloopt. DOEL Het doel van LIRES sluit aan bij de taakstelling die door Vlaanderen aan de Regionale Economische Samenwerkingen wordt toegekend. LIRES fungeert als een interbestuurlijk samenwerkingsverband met als doel: en regionale overlegtafel tussen de lokale besturen, het provinciebestuur en de sociale partners te vormen op basis waarvan het sociaal-economisch regiobeleid voor de regio Limburg en de diverse deelregio s vormt krijgt. en strategische visie op de economische ontwikkeling van Limburg en haar deelregio s uit te werken en daarbinnen strategische hefboomprojecten en acties te formuleren, deze te behartigen en te verdedigen en de implementatie ervan te ondersteunen of te realiseren en in te bedden in bestaande of nieuw op te richten exploitatiestructuren. en strategische visie op verbetering van de werking van de lokale arbeidsmarkt uit te werken en te implementeren en dit met inpassing van het Vlaamse werkgelegenheidsinstrumentarium. e betrokken actoren te engageren voor het realiseren van de visie en projecten. lle economische, financiële, sociale, wetenschappelijke, culturele en andere initiatieven te nemen voor zover zij verband houden met de economische ontwikkeling van Limburg.

4 FINANCIERING EN BUDGET LIRES moet een orgaan zijn dat over de capaciteit en middelen beschikt om een regionale economische ontwikkelingsvisie vorm te geven, te vertalen in hefboomprojecten en de implementatie ervan te ondersteunen/realiseren. Het moet een orgaan zijn dat toegevoegde waarde oplevert voor de partners, in het bijzonder voor de steden en gemeenten die participeren en die concrete realisaties in hun regio willen zien. Dit betekent dat LIRES over voldoende middelen moet kunnen beschikken. Deze middelen kunnen ingebracht worden door: Basiswerking: De basiswerking is gericht op het uitwerken, in samenwerking met het provinciebestuur, van een strategische regionale ontwikkelingsvisie met aandacht voor de deelregio s en het formuleren en ondersteunen van regionale hefboomprojecten: e (huidige) werkingstoelage voor het ERSV Limburg van het provinciebestuur ( euro/jaar) is opgenomen in het meerjarenbudget. Deze kan aangewend worden als bijdrage voor LIRES. Er dient onderzocht te worden of dit verhoogd kan worden, evenredig aan de inspanning vanuit de gemeenten en Vlaanderen. aarlijkse bijdrage van de steden en gemeenten ten bedrage van 0,29 euro per inwoner. De gemeenten die participeren, beschikken samen over een totaal bevolkingsaantal van inwoners. Dit betekent dat we kunnen uitgaan van een jaarlijkse bijdrage van ,92 euro vanuit de gemeenten. e toekenning van Vlaamse middelen voor de regionale werkingen berekend op de raming van circa euro voor Limburg per jaar (voor 3 jaar). De maximale toelage die via de oproep vanuit Vlaanderen bekomen kan worden, bedraagt euro per jaar. e inzet van de middelen die ter beschikking zijn in het kader van het Vlaams werkgelegenheidsinstrumentarium (regie sociale economie) voor zover deze niet op niveau van de deelregio s zelf ingezet worden. e overheveling van een deel van de reserves van de vzw ERSV die in geval van stopzetting in vereffening gaat. ynergie met POM Limburg waarbij door POM Limburg medewerkers worden ingezet in het kader van het regionaal economisch beleid. Hefboomprojecten: Om toegevoegde waarde te kunnen realiseren is er een fonds nodig dat kan ingezet worden als hefboomfonds voor regionale strategische projecten. Voorgesteld wordt om te komen tot een budget van circa 5 miljoen euro. Het Regionaal Strategisch Projectfonds wordt samengesteld door inbreng van middelen uit reservefonds ERSV middelen uit het GTI-cofinancieringsfonds. Streefdoel is een fonds te vormen van 5 miljoen euro. Het provinciebestuur sluit een overeenkomst af met LIRES waarin bepaald wordt voor welk soort projecten en volgens welke besluitvormingsprocedures de middelen toegekend worden aan de strategische projecten. Het regionaal projectfonds wordt ingezet voor een vijftal strategische regionale ontwikkelingsprojecten die een structurele en duurzame hefboom vormen voor de economisch ontwikkelingen in de deelregio s. Het moet gaan over nieuwe gemeentegrens-overstijgende ontwikkelingsprogramma s van strategisch belang die niet reeds gefinancierd zijn in het kader van SALK, tenzij de projecten betrekking hebben op het uitrollen van het project/programma in een bredere regio. Voor bijkomende financiering van de hefboomprojecten kan eveneens aansluiting gezocht worden bij de diverse Europese programma s, LSM, Vlaanderen, TIMING BESLUITVORMING Januari/februari 2016: consultatieronde diverse actoren met betrekking tot een nieuwe aanpak/samenwerking rond versterkt streekbeleid. Maart 2016: principiële goedkeuring door de deputatie van de provincie Limburg voor het vrijmaken van middelen voor de creatie van een fonds als hefboom voor het op gang trekken van strategische regio gebonden hefboomprojecten en dit op basis van het voorstel tot uitbouw van een regiowerking voor Limburg. Deze beslissing was nodig om een aanzet te kunnen geven in het maken van de overstap van een overlegstructuur naar een actiegerichte structuur.

5 April 2016: vergadering met de gemeentebesturen op 06/04/2016: voorstelling LIRES en bespreking uitgangspunten. Hierbij waren 23 gemeentebesturen aanwezig. Er werd een oproep gedaan tot het indienen van een intentieverklaring om te participeren. 39 gemeenten hebben deze intentieverklaring ook effectief overgemaakt (cf. infra). beslissing Raad van Bestuur ERSV Limburg d.d. 07/04/2016 om het dossier in te dienen vanuit ERSV Limburg op basis van de besproken uitgangspunten. vergadering met de sociale partners op 08/04/2016: idem bespreking basisprincipes en wijze van agendabepaling. Alle sociale partners, zijnde vier werkgeversorganisaties en drie vakbonden, waren aanwezig en hebben aangegeven te willen participeren aan de ontwikkeling van een Versterkt Streekbeleid. beslissing deputatie tot toetreding tot ERSV/LIRES d.d. 20 april PARTICIPATIE GEMEENTEN Vergadering 06/04/2016 Op de vergadering waren 23 gemeentebesturen aanwezig: Alken, Bilzen, Borgloon, Diepenbeek, Ham, Hamont- Achel, Hechtel-Eksel, Heers, Heusden-Zolder, Hoeselt, Houthalen-Helchteren, Kinrooi, Lanaken, Leopoldsburg, Lommel, Lummen, Maaseik, Maasmechelen, Neerpelt, Opglabbeek, Peer, Wellen, Zutendaal. Participatie bij indiening dossier 30/04/2016 Op de datum van indiening van het dossier hebben 39 gemeenten een intentieverklaring bezorgd om te participeren in een nieuw economisch samenwerkingsverband: Alken, As, Beringen, Bilzen, Bocholt, Borgloon, Bree, Diepenbeek, Dilsen-Stokkem, Genk, Gingelom, Halen, Ham, Hamont-Achel, Hasselt, Hechtel-Eksel, Heers, Herstappe, Houthalen-Helchteren, Kinrooi, Leopoldsburg, Lommel, Lummen, Maaseik, Maasmechelen, Meeuwen-Gruitrode, Neerpelt, Nieuwerkerken, Opglabbeek, Overpelt, Peer, Riemst, Sint-Truiden, Tessenderlo, Tongeren, Voeren, Wellen, Zonhoven, Zutendaal. Herk-de-Stad, Heusden-Zolder, Hoeselt, Kortessem en Lanaken stappen voorlopig niet mee in. Met de ondertekening van de intentieverklaring verklaarden de gemeenten zich akkoord met drie principes: verklaart zich akkoord met de uitgangspunten van het versterkt streekbeleid in Limburg; verklaart zich akkoord deel te nemen aan de uitbouw van de streekwerking op niveau van de provincie Limburg die de mogelijkheid biedt tot samenwerking op het niveau van de deelregio s (Noord-Limburg, Zuid-Limburg, West-Limburg, Midden-Limburg en Maasland) en op het niveau van strategische gemeentegrensoverschrijdende projecten, wat inhoudt dat de regio-indeling flexibel is, zodat samenwerking tussen gemeenten over de regio-indeling heen mogelijk is; mandateert de vzw ERSV Limburg tot de opmaak en indiening van de ESF-projectaanvraag Versterkt Streekbeleid. In de hoop u met deze informatie van dienst te zijn, tekenen wij Met vriendelijke groeten Namens de deputatie get. Renata Camps provinciegriffier get. Erik Gerits gedeputeerde