Jaarrapport Integratie Sociaal en Cultureel Planbureau / Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum / Centraal Bureau voor de Statistiek september, 2005 Bijlagen bij hoofdstuk 10 De positie van allochtone vrouwen Mérove Gijsberts (SCP) en Jaco Dagevos (SCP) B10.1 Taalvaardigheid ingeschat door interviewer naar etnische groep en geslacht, hoofden van huishoudens, 2002 en 2003 (in procenten) a... 2 B10.2a Begrips- en ordeningsvaardigheden in groep 2 naar etnische groep en geslacht, schooljaar 2002/ 03 (gemiddeld aantal goed gemaakte toetsopgaven) c... 2 B10.2b Taal- en rekenprestaties in groep 4 en 6 naar etnische groep en geslacht, schooljaar 2002/ 03 (gemiddelde vaardigheidsscores)... 3 B10.3a Cito Eindtoets Basisonderwijs naar etnische groep en geslacht, schooljaar 2002/ 03 (gemiddelde totaalscores)... 4 B10.3b Havo-plus adviezen naar etnische groep en geslacht, schooljaar 2002/ 03 (in procenten) c... 4 B10.4 Deelname aan (voltijds) voortgezet onderwijs in leerjaar 3 naar etnische groep en geslacht, 2004/'05 (in absolute aantallen en procenten) a... 5 B10.5 Geslaagden voor het eindexamen van het voortgezet onderwijs naar etnische groep en geslacht, 2003 (in procenten)... 6 B10.6 Uitstroom uit het reguliere voltijdse voortgezet onderwijs zonder diploma (exclusief BBL) naar etnische groep, schoolsoort/leerjaar en geslacht, schatting van onder- en bovengrenzen, 2003/ 04 (in procenten) a... 7 B10.7 Doorstroom van geslaagden in het voortgezet onderwijs naar vervolgonderwijs naar etnische groep en geslacht, 2003 (in procenten) a... 8 B10.8 Percentage eerstejaars ingeschrevenen in het voltijds hoger onderwijs naar etnische groep en geslacht, gerelateerd aan de relevante leeftijdsgroep in de bevolking, 1995/ 96-2002/ 03 a... 9 B10.9a Percentage ingeschreven studenten in voltijds hbo naar sector, etnische groep en geslacht, studiejaar 2002/'03 (in procenten)... 10 B10.9b Percentage ingeschreven studenten in voltijds wo naar HOOP-gebied, etnische groep en geslacht, studiejaar 2002/'03 (in procenten)... 10 B10.10 Nettoparticipatie van mannen naar etnische groep, 1994-2004 (in procenten)... 11 B10.11 Nettoparticipatie van niet-westerse allochtonen en autochtonen naar geslacht, 1994-2004 (in procenten)... 11 B10.12 Werkloosheid bij niet-westerse allochtonen en autochtonen naar geslacht, 1994-2004 (in procenten)... 12 B10.13 Mannen met een uitkering naar etnische groep en soort uitkering, 15-65 jaar, ultimo 2003 (in procenten van de bevolking)... 12 B10.14 Werkzame beroepsbevolking naar beroepsniveau en etnische groep, mannen, 2003 (in procenten)... 12 Jaarrapport Integratie Bijlagen hoofdstuk 10 1
B10.1 Taalvaardigheid ingeschat door interviewer naar etnische groep en geslacht, hoofden van huishoudens, 2002 en 2003 (in procenten) a goed matig slecht vrouw 39 32 29 man 38 44 18 vrouw 55 31 14 man 56 35 9 vrouw 95 4 1 man 95 4 0 vrouw 86 12 1 man 90 9 1 (vrm.) Joegoslaven vrouw 76 13 10 man 74 19 6 Irakezen vrouw 49 20 31 man 60 27 13 Afghanen vrouw 45 34 21 man 59 30 11 Iraniërs vrouw 71 18 11 man 77 14 8 Somaliërs vrouw 52 29 18 man 70 22 8 a Door taalvaardigheid te meten aan de hand van de inschatting door de interviewer is vergelijking tussen de klassieke en nieuwe groepen migranten het best mogelijk. De inschatting van respondenten van de eigen taalvaardigheid laat grotendeels een vergelijkbaar beeld zien: de correlatie tussen de eigen inschatting en die van de interviewer is dan ook hoog. Bron: ISEO/SCP (SPVA 02 en 03) gewogen B10.2a Begrips- en ordeningsvaardigheden in groep 2 naar etnische groep en geslacht, schooljaar 2002/ 03 (gemiddeld aantal goed gemaakte toetsopgaven) c begrippen ordenen aut-hoog a aut-hoog a aut-laag b aut-laag b 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 25 26 27 28 29 30 31 32 33 a Een van beide ouders heeft ten minste een mavo-opleiding voltooid (de 1,0 leerlingen). b Beide ouders hebben ten hoogste een lbo-opleiding voltooid (de 1,25 leerlingen). c De scores geven het gemiddelde aantal goed gemaakte toetsopgaven weer. De begrippentoets telt 60 opgaven, de ordeningstoets 42. Bron: ITS/SCO/NWO (PRIMA 02) Jaarrapport Integratie Bijlagen hoofdstuk 10 2
B10.2b Taal- en rekenprestaties in groep 4 en 6 naar etnische groep en geslacht, schooljaar 2002/ 03 (gemiddelde vaardigheidsscores) taal groep 4 rekenen aut-hoog a aut-laag b aut-hoog a aut-laag b 980 1020 1060 1100 1140 1180 1220 1260 980 1020 1060 1100 1140 1180 1220 1260 taal groep 6 rekenen aut-hoog a aut-laag b aut-hoog a aut-laag b 980 1020 1060 1100 1140 1180 1220 1260 980 1020 1060 1100 1140 1180 1220 1260 a Een van beide ouders heeft ten minste een mavo-opleiding voltooid (de 1,0 leerlingen). b Beide ouders hebben ten hoogste een lbo-opleiding voltooid (de 1,25 leerlingen). Bron: ITS/SCO/NWO (PRIMA 02) Jaarrapport Integratie Bijlagen hoofdstuk 10 3
B10.3a Cito Eindtoets Basisonderwijs naar etnische groep en geslacht, schooljaar 2002/ 03 (gemiddelde totaalscores) 540 535 530 525 520 aut-laag a aut-hoog b a Beide ouders hebben ten hoogste een lbo-opleiding voltooid (de 1,25 leerlingen). b Een van beide ouders heeft ten minste een mavo-opleiding voltooid (de 1,0 leerlingen). Bron: ITS/SCO/NWO (PRIMA 02) B10.3b Havo-plus adviezen naar etnische groep en geslacht, schooljaar 2002/ 03 (in procenten) c 50 40 30 20 10 0 / aut-laag a aut-hoog b a Beide ouders hebben ten hoogste een lbo-opleiding voltooid (de 1,25 leerlingen). b Een van beide ouders heeft ten minste een mavo-opleiding voltooid (de 1,0 leerlingen). c Vanwege de kleine aantallen Antilliaanse leerlingen zijn deze hier samengevoegd met de Surinaamse leerlingen. Bron: ITS/SCO/NWO (PRIMA 02) Jaarrapport Integratie Bijlagen hoofdstuk 10 4
B10.4 Deelname aan (voltijds) voortgezet onderwijs in leerjaar 3 naar etnische groep en geslacht, 2004/'05 (in absolute aantallen en procenten) a totaal (abs.) algemeen leerjaar (%) lwoo vmbo-bb vmbo-kb vmbogemengd vmbotheoretisch havo vwo 3.300 2 22 15 14 6 20 13 8 3.350 1 23 19 15 5 19 12 6 2.890 2 22 15 15 4 20 12 8 2.870 2 24 18 14 4 21 11 6 2.870 3 14 14 15 6 19 15 14 2.830 2 16 16 15 6 20 14 11 1080 4 18 12 14 6 18 14 14 1.050 3 20 18 14 5 15 14 11 (vrm.) Joegoslaven 540 3 13 9 11 6 20 17 20 600 3 16 13 12 5 18 16 17 Irakezen 420 3 21 8 12 5 21 15 15 420 2 24 12 11 5 21 11 13 Afghanen 430 3 20 7 9 3 20 18 18 470 3 22 9 11 3 20 16 16 Iraniërs 250 5 6 6 9 4 23 22 26 270 4 11 11 8 5 20 24 19 Somaliërs 150. 25 17 13. 17 11 10 150. 22 22 15. 25 7. overige niet-westerse allochtonen 2.980 4 14 9 10 5 18 18 22 3.240 4 16 12 11 4 17 17 17 totaal niet-westerse allochtonen 14.370 3 18 13 13 5 19 15 13 14.640 2 20 16 13 5 19 14 11 autochtonen 73.630 4 7 6 11 7 19 22 24 76.090 3 10 9 13 6 19 20 20. = onvoldoende gegevens a Aantallen exclusief praktijkonderwijs en vmbo-afdelingen van de Agrarische Opleidingscentra. Bron: CBS (Bron-vo 04/ 05) Jaarrapport Integratie Bijlagen hoofdstuk 10 5
B10.5 Geslaagden voor het eindexamen van het voortgezet onderwijs naar etnische groep en geslacht, 2003 (in procenten) vmbo basisberoepsgericht vmbo kaderberoepsgericht vmbo gemengde leerweg vmbo theoretische leerweg havo vwo 87 76. 79 75 76 86 80. 81 70 72 totaal 87 78 69 80 73 74 90 87. 89 82 84 88 86. 88 82 83 totaal 89 87 85 89 82 83 94 89 90 87 73 81 89 89 81 88 77 82 totaal 92 89 86 88 75 81 93 91. 91 89 91 86 87. 92 84 87 totaal 89 89. 92 86 89 overige niet-westerse allochtonen 93 90 85 90 81 84 88 86. 89 82 88 totaal 90 89 86 89 81 86 autochtonen 97 97 96 96 93 95 94 96 94 96 92 94 totaal 95 96 95 96 92 95. = onvoldoende gegevens Bron: Inspectie van het Onderwijs/CBS/IB-groep (ERR 03) Jaarrapport Integratie Bijlagen hoofdstuk 10 6
B10.6 Uitstroom uit het reguliere voltijdse voortgezet onderwijs zonder diploma (exclusief BBL) naar etnische groep, schoolsoort/leerjaar en geslacht, schatting van onder- en bovengrenzen, 2003/ 04 (in procenten) a voortgezet onderwijs totaal ondergrens bovengrens ondergrens bovengrens 4 4 5 5 3 3 5 5 3 3 5 5 4 5 5 7 overige niet-westerse allochtonen 4 7 6 8 totaal niet-westerse allochtonen 4 5 5 6 autochtonen 2 2 3 3 leerjaren 1 en 2 1 2 2 3 0 2 1 3 1 2 2 3 1 4 1 5 overige niet-westerse allochtonen 3 7 5 9 totaal niet-westerse allochtonen 1 4 3 5 autochtonen 1 1 1 1 vmbo leerjaar 3 4 5 7 7 4 5 8 8 5 5 7 8 5 7 9 12 overige niet-westerse allochtonen 5 8 8 10 totaal niet-westerse allochtonen 5 6 7 9 autochtonen 3 3 4 4 havo 3/4 en vwo 3/4/5 1 2 2 2 2 2 2 2 1 2 2 2 2 4 0 3 overige niet-westerse allochtonen 1 4 1 4 totaal niet-westerse allochtonen 1 3 2 3 autochtonen 2 2 2 2 vmbo leerjaar 4 9 9 9 9 5 5 9 9 6 6 8 9 6 7 8 9 overige niet-westerse allochtonen 7 8 9 10 totaal niet-westerse allochtonen 7 7 9 9 autochtonen 4 4 6 6 havo 5 en vwo 6 13 13 9 10 8 9 9 9 10 10 9 10 6 7 5 6 overige niet-westerse allochtonen 7 9 9 11 totaal niet-westerse allochtonen 9 10 9 10 autochtonen 3 3 3 3 Jaarrapport Integratie Bijlagen hoofdstuk 10 7
a Het betreft leerlingen die vanuit het voortgezet onderwijs na schooljaar 2003/ 04 niet (direct) doorstromen naar een vorm van regulier voltijds onderwijs in schooljaar 2004/ 05. De geschatte ondergrens van de uitval is gecorrigeerd voor emigratie en doorstroom naar praktijkonderwijs, maar niet voor doorstroom naar deeltijdonderwijs in het BBL. De emigratie van desbetreffende etnische groepen is een schatting gebaseerd op de totale emigratie per etnische groep, leeftijd en geslacht. Omdat dit gegeven niet op individueel niveau beschikbaar is, vindt een zekere overschatting van de emigratie plaats. De bovengrens is derhalve niet gecorrigeerd voor emigratie. De uiteindelijke uitval zal ergens tussen de onder- en bovengrens in liggen. Zie bijlage B5.10 voor uitleg over de gevolgde schattingsprocedure van de uitval. Bron: CBS/IB-groep (Bron-vo 03/ 04-04/ 05; ERR 04; lesgeldenbestand 04; CRIHO 04/ 05) B10.7 Doorstroom van geslaagden in het voortgezet onderwijs naar vervolgonderwijs naar etnische groep en geslacht, 2003 (in procenten) a totaal niet-westerse allochtonen autochtonen van naar vrouwen mannen vrouwen mannen vmbo-b/k bol 66 62 59 45 vmbo-g/t havo 13 13 8 10 bol 57 56 59 60 havo vwo 2 2 2 3 bol 2 2 5 4 hbo 84 84 76 79 vwo hbo 8 4 21 14 wo 78 82 62 71 a Het betreft de directe doorstroom van gediplomeerden naar een voltijdse vervolgopleiding. Leerlingen die na het eindexamen een jaar iets anders doen en daarna doorstromen naar vervolgonderwijs, zijn dus niet waargenomen. Bron: Inspectie van het Onderwijs/CBS/IB-groep(ERR 03/lesgeldbestand 03/CRIHO 03/ 04) Jaarrapport Integratie Bijlagen hoofdstuk 10 8
B10.8 Percentage eerstejaars ingeschrevenen in het voltijds hoger onderwijs naar etnische groep en geslacht, gerelateerd aan de relevante leeftijdsgroep in de bevolking, 1995/ 96-2002/ 03 a 1995/ 96 1996/ 97 1997/ 98 1998/ 99 1999/ 00 2000/ 01 2001/ 02 2002/ 03 hoger beroepsonderwijs vrouwen 8 10 11 13 15 15 16 20 mannen 13 15 13 16 18 17 18 18 vrouwen 10 13 14 16 18 20 18 21 mannen 11 15 14 16 18 17 18 20 vrouwen 20 26 25 28 26 26 26 25 mannen 18 23 23 20 22 21 20 20 vrouwen 26 30 24 25 23 22 21 25 mannen 21 21 21 19 18 18 16 19 overige niet-westerse allochtonen vrouwen 20 21 21 21 22 21 19 21 mannen 19 21 19 18 19 19 16 14 totaal niet-westerse allochtonen vrouwen 15 18 18 20 20 21 20 22 mannen 16 19 18 18 19 18 17 17 autochtonen vrouwen 32 34 36 35 37 37 35 34 mannen 29 30 30 30 32 31 30 31 wetenschappelijk onderwijs vrouwen 3 4 4 4 4 5 6 6 mannen 5 5 6 5 6 5 7 7 vrouwen 3 3 4 3 4 6 6 6 mannen 3 4 4 3 4 6 6 6 vrouwen 9 10 10 9 10 11 12 12 mannen 9 8 8 8 7 8 8 9 vrouwen 9 12 12 11 12 11 12 12 mannen 10 10 11 9 9 8 10 9 overige niet-westerse allochtonen vrouwen 12 12 13 13 12 12 13 12 mannen 13 12 10 11 11 10 9 8 totaal niet-westerse allochtonen vrouwen 7 7 8 8 8 9 10 10 mannen 8 8 8 7 8 7 8 8 autochtonen vrouwen 14 13 14 14 16 16 17 18 mannen 15 14 15 14 15 15 17 17 a Het aantal eerstejaars ingeschrevenen is per groep gerelateerd aan het gemiddelde van het aantal 18-20-jarigen in de bevolking van die groep. Bron: CBS/IB-groep (CRIHO 95/ 96-02/ 03) Jaarrapport Integratie Bijlagen hoofdstuk 10 9
B10.9a Percentage ingeschreven studenten in voltijds hbo naar sector, etnische groep en geslacht, studiejaar 2002/'03 (in procenten) sociaalagogisch kunst agrarisch technisch economisch gezondheid pedagogisch vrouwen 0,0 6,4 39,9 3,7 21,8 2,1 26,1 mannen 0,0 28,5 57,0 0,5 7,5 1,5 5,0 vrouwen 0,0 4,9 37,7 4,4 29,4 1,0 22,5 mannen 0,0 26,3 57,9 1,1 7,4 0,5 6,8 vrouwen 0,4 6,8 45,6 5,7 25,3 2,8 13,9 mannen 0,4 31,0 52,0 1,7 7,4 2,6 4,8 vrouwen 0,8 7,6 37,3 8,5 23,7 5,1 16,9 mannen 1,1 33,7 45,7 2,2 5,4 5,4 7,6 overige niet-westerse allochtonen vrouwen 1,2 10,2 51,4 7,7 13,5 6,5 9,5 mannen 0,9 36,5 47,9 2,8 3,7 4,6 3,4 totaal niet-westerse allochtonen vrouwen 0,4 7,3 44,0 5,9 22,0 3,6 16,7 mannen 0,5 31,7 52,2 1,8 5,9 2,9 5,0 autochtonen vrouwen 2,6 4,8 29,1 13,4 17,7 6,3 26,1 mannen 4,1 34,6 40,2 3,2 4,3 5,0 8,5 B10.9b Percentage ingeschreven studenten in voltijds wo naar HOOP-gebied, etnische groep en geslacht, studiejaar 2002/'03 (in procenten) landbouw natuur techniek gezondheid economie recht gedrag en maatschappij taal en cultuur vrouwen 0,0 4,5 3,4 14,8 12,5 38,6 19,3 8,0 mannen 0,0 8,2 14,3 14,3 28,6 19,4 11,2 4,1 vrouwen. 5,3 2,6 11,8 10,5 36,8 22,4 11,8 mannen. 12,8 16,7 10,3 28,2 20,5 7,7 5,1 vrouwen 0,6 5,9 2,9 14,1 14,7 27,1 25,3 9,4 mannen 0,8 10,7 16,0 10,7 28,2 19,1 9,9 3,8 vrouwen 1,4 5,4 6,8 14,9 10,8 18,9 29,7 13,5 mannen 1,5 11,9 20,9 11,9 20,9 14,9 11,9 6,0 overige niet-westerse allochtonen vrouwen 0,7 6,3 5,6 18,3 19,0 18,3 17,5 13,4 mannen 1,1 11,3 23,2 15,1 25,4 10,2 8,1 6,0 totaal niet-westerse allochtonen vrouwen 0,6 5,6 4,3 15,5 15,2 25,4 21,6 11,5 mannen 0,8 10,8 19,5 13,1 26,4 14,9 9,3 5,2 autochtonen vrouwen 2,6 4,8 5,6 17,5 8,9 13,4 29,5 17,5. = Onvoldoende gegevens. Bron: CBS/IB-groep (CRIHO'02/ 03) mannen 2,5 9,9 24,3 8,6 23,0 10,5 11,9 9,2 Jaarrapport Integratie Bijlagen hoofdstuk 10 10
B10.10 Nettoparticipatie van mannen naar etnische groep, 1994-2004 (in procenten) 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 overige nietwesterse allochtonen totaal nietwesterse allochtonen autochtonen Bron: CBS (EBB 94-04) 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 B10.11 Nettoparticipatie van niet-westerse allochtonen en autochtonen naar geslacht, 1994-2004 (in procenten) 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 niet-westerse allochtone mannen niet-westerse allochtone vrouwen autochtone mannen autochtone vrouwen Bron: CBS (EBB 94-04) Jaarrapport Integratie Bijlagen hoofdstuk 10 11
B10.12 Werkloosheid bij niet-westerse allochtonen en autochtonen naar geslacht, 1994-2004 (in procenten) 25 20 15 10 5 0 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 niet-westerse allochtone mannen niet-westerse allochtone vrouwen autochtone mannen autochtone vrouwen Bron: CBS (EBB 96-04) B10.13 Mannen met een uitkering naar etnische groep en soort uitkering, 15-65 jaar, ultimo 2003 (in procenten van de bevolking) in de bevolking waarvan: WAO-uitkering a bijstanduitkering b WW-uitkering 27 14 9 5 30 13 14 5 20 8 8 4 20 4 12 4 overige niet-westerse allochtonen 21 3 14 3 totaal niet-westerse allochtonen 23 8 12 4 autochtonen 13 9 1 3 a Inclusief WAZ en Wajong. b Inclusief IOAW/IOAZ-uitkeringen. Bron: CBS B10.14 Werkzame beroepsbevolking naar beroepsniveau en etnische groep, mannen, 2003 (in procenten) elementair/lager middelbaar hoger/wetenschappelijk 54 32 14 74 16 10 38 44 18 49 31 20 (vrm.) Joegoslaven 52 35 13 Irakezen 59 24 17 Afghanen 72 21 7 Iraniërs 39 36 26 Somaliërs overige niet-westerse allochtonen 44 38 18 totaal niet-westerse allochtonen 50 34 16 autochtonen 27 40 33 = Onvoldoende aantallen. Bron: CBS (EBB 03):,,,, overige niet-westerse allochtonen, niet-westerse allochtonen, autochtonen; ISEO/SCP (SPVA 03): (vrm.) Joegoslaven, Irakezen, Afghanen, Iraniërs en Somaliërs Jaarrapport Integratie Bijlagen hoofdstuk 10 12