Centrumlocatie Er is met u afgesproken dat binnenkort uw aneurysma behandeld zal worden middels het plaatsen van een stent in de levensslagader. Dit is een operatie welke via de lies plaatsvindt, een zogenaamde EVAR Procedure : (EndoVasculaire Aneurysma Reparatie). In deze folder leest u over de gang van zaken. EVAR Procedure (Endo Vasculaire Aneurysma Reparatie)
Voorbereiding voor operatie De beslissing tot operatie over te gaan is afhankelijk van de maat van het aneurysma en van uw persoonlijke situatie. Wanneer deze beslissing genomen is, wordt u op de wachtlijst geplaatst. Vooraf heeft de vaatchirurg verteld hoe het aneurysma er uit ziet en waar de stent geplaatst gaat worden. Elke operatie brengt risico s met zich mee. Er vinden ter voorbereiding verschillende vooronderzoeken plaats aan hart, longen en bloed door een cardioloog, internist en anesthesist om de risico s van deze operatie te kunnen beoordelen en daar eventueel voorzorgsmaatregelen op te kunnen nemen. Tijdens het verpleegkundig spreekuur heeft u informatie van de verpleegkundige, ontvangen over het verloop van de operatie en zijn persoonlijke zaken geregeld voor uw opname op de verpleegafdeling (meestal afdeling 9 Noord/ Zuid). Wachttijd voor operatie Het wachten op opname kan soms langer duren dan gepland omdat er soms spoedgevallen tussendoor komen. U wordt een week voor opname gebeld en ontvangt een bevestigingsbrief voor opname van het opnamebureau. Opname Afhankelijk van uw persoonlijke situatie wordt u opgenomen op de dag van de operatie of de dag ervoor. Op de dag van opname komen er verschillende medewerkers van de afdeling en artsen bij u langs. Om die reden vragen wij u zoveel mogelijk op de kamer te blijven. Omdat u in een medisch universitair centrum wordt behandeld, ziet u onder andere ook arts-assistenten( in opleiding voor chirurg) en co-assistenten( in opleiding voor arts) aan uw bed. De vaatchirurg die u gaat opereren komt ook bij u langs. De anaesthesesist komt bij u langs om met u te bespreken of u onder algehele narcose of onder plaatselijke verdoving geopereerd gaat worden. Als u een dag voor de operatie wordt opgenomen komt de anaesthesist die dag ook bij u langs om te vragen of u voor de operatie slaapmedicatie wenst in verband met eventuele nervositeit. De verpleegkundige neemt nog een aantal algemeen verpleegkundige zaken door. Het kan zijn dat de intake wat langer geleden heeft plaatsgevonden en dat er inmiddels iets is veranderd in uw persoonlijke situatie. Soms vinden er nog onderzoeken plaats en wordt er bloed afgenomen. Op de polikliniek heeft de anaesthesist met u afgesproken vanaf wanneer u dan nuchter moet blijven. Heeft u nog vragen stel deze dan! 2
De operatie Op de dag van de operatie kunt u zich nog douchen/ wassen. U krijgt een operatiejasje van de verpleging en wordt verder voorbereid voor de operatie en naar de operatiekamer gebracht. Meestal vindt de operatie in de ochtend plaats en duurt 2 tot 3 uur. Op de operatiekamer wordt u aan bewakingsapparatuur aangesloten en krijgt u een infuus. Voordat u onder narcose gaat worden er nog wat vragen aan u gesteld en wordt het operatieteam aan u voorgesteld. Zij vertellen hun naam en functie. Hierna wordt u onder narcose gebracht of u krijgt plaatselijke verdoving. Soms krijgt u een blaaskatheter om de urine tijdens en na de operatie op te vangen. Tijdens de ingreep wordt er via een snee in beide liezen via de liesslagader een katheter opgeschoven tot voorbij het aneurysma, waarna eerst een contrastopname gemaakt wordt om de exacte plaats van de stentplaatsing te bepalen. De stent bestaat afhankelijk van lengte en plaats van het aneurysma uit verschillende onderdelen en wordt onder röntgendoorlichting op zijn plaats gebracht. De nauwkeurigheid waarmee dit moet gebeuren is groot en vergt tijd. Het bloed in de aorta zal nu door de stent lopen waardoor de druk op het aneurysma wegvalt. Wanneer de stent geplaatst is, worden de katheters verwijderd en de beide slagaders en de huid gehecht. Na de operatie De eerste uren na de operatie verblijft u op de recovery( uitslaapkamer). Rond uw bed staat allerlei bewakingsapparatuur. U heeft een infuus en soms blaaskatheter, op beide liezen zijn pleisters geplakt. Wanneer u goed wakker bent en de controles goed zijn mag u in principe terug naar de afdeling. U wordt opgehaald door de verpleegkundigen van de afdeling. Op de afdeling ligt u op een kamer met extra bewakingsapparatuur zodat continu gekeken kan worden naar: - Het hartritme - De bloeddruk - Het zuurstofgehalte in het bloed - Vochtbalans, wat u drinkt en plast - Wondcontrole In principe duurt deze bewaking 24 uur en zal de zaalarts bij de visite bepalen wanneer deze bewaking gestopt kan worden. Ook wordt gekeken of de blaas-katheter en het infuus verwijderd kunnen worden. De wonden in de lies kunnen gevoelig zijn, hiervoor kunt u pijnstillers krijgen. Wanneer alles goed gaat en u weer uit bed mag, kan het lopen in het begin wat tegenvallen. De wonden in de lies trekken vaak wat, probeer rechtop te blijven lopen. Voordat u met ontslag gaat zal er afhankelijk van de nierfuctie een CT-scan gemaakt worden. 3
Voor de operatie 4
5
Na de operatie 6
Complicaties De meest voorkomende complicatie bij deze operatie is de endoleak, lekkage langs de prothese in het oude aneurysma. Deze lekkage komt weinig voor en neemt meestal na enkele weken af. Een andere complicatie bij deze operatie is een hartinfarct. Het afklemmen van de aorta vormt een zware belasting voor het hart. In verband hiermee zal op de polikliniek reeds worden beoordeeld of uw hart een dergelijke grote operatie kan doorstaan. Dit kan echter nooit met volledige zekerheid worden voorspeld. In enkele gevallen kan als complicatie bij deze operatie zich een verstoring van de functie van de nieren voordoen. Verder bestaat er een verhoogd risico op bloeding na de operatie omdat u aan de bloedvaten wordt geopereerd en tevens bloedverdunnende medicijnen krijgt toegediend. In zeldzame gevallen is het nodig u terug te brengen naar de operatiekamer om de bloeding te stelpen. Behalve een tweede operatie heeft dit geen nadelige gevolgen. Daarnaast zijn er ook nog andere maar minder ernstige of minder vaak voorkomende complicaties, die eigenlijk bij alle operaties kunnen voorkomen zoals: - wondinfectie - beschadiging van zenuwen - longontsteking - trombose of longembolie. Ontslag In overleg met de arts wordt afgesproken wanneer u naar huis gaat. Van belang is dat het goed met u gaat en u alle dagelijkse dingen weer zelf kan. Wanneer dit niet zo is zal er gekeken worden of daar ondersteunende zorg voor geregeld moet worden in uw thuis- of woon situatie. Bespreek dit tijdig met de verpleegkundige. Voordat u het ziekenhuis verlaat, heeft u een gesprek met de zaalarts en een verpleeg-kundige. Zij nemen de opnameperiode met u door en geven adviezen voor als u weer thuis bent. Bij ontslag krijgt u mee: - Een brief voor de huisarts. - Een afspraak voor controle op de polikliniek. - Eventueel een afspraak bij de huisarts om hechtingen te laten verwijderen. - Bij gebruik van Sintrom of Marcoumar een afspraak voor de trombosedienst. - Recepten voor uw medicatie. - De medicatie die u heeft meegebracht toen u werd opgenomen. 7
Leefregels Een gezonde leefstijl is van belang bij hart en vaatziekten: - Niet roken. - Overgewicht voorkomen. - Gezond en gevarieerd eten. - Zo ontspannen mogelijk leven. - Voldoende lichaamsbeweging. - Niet meer dan 2 glazen alcohol per dag drinken. Informatie over hart en vaatziekten en risicofactoren is te vinden op de website of in de brochures van de Hart en Vaatgroep en de Nederlandse Hartstichting. Erasmus MC s Gravendijkwal 230 3015 CE Rotterdam Tel (010) 704 0 704 www.erasmusmc.nl 0000067 Erasmus MC - Patiëntencommunicatie - 01/11 Aan de inhoud van deze folder kunnen geen rechten worden ontleend