Gelijkwaardig partnerschap ouders met een lage SES

Vergelijkbare documenten
In gesprek met bewoners

SOA AIDS congres Een simpele boodschap wel zo fijn voor iedereen

Brain Marian heeft een depressie, wat kan ze doen? Voorlichtingsmateriaal voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden

Effectief communiceren met mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden. Praktijktoepassingen

Laaggeletterdheid in de zorg. José Keetelaar, projectleider laaggeletterdheid & gezondheidsvaardigheden

Gezondheid begrijpen: niet vanzelfsprekend

Goed Begrepen. Laaggeletterdheid en beperkte gezondheidsvaardigheden In de zorg. Majorie de Been 6 november 2017

Klare taal. Helder communiceren met cliënten en patiënten Den Bell 25 mei 2019

Terugvraagmethode. Monique Heijmans, Nivel Geesje Tomassen, Zelfstandig adviseur Hester van Bommel, Pharos

Herkennen van en effectief communiceren met laaggeletterden. Farmacotherapeutisch overleg. Inhoud

Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden

De kunst van elkaar begrijpen

Effectief communiceren met laaggeletterden

De patiënt als partner in de zorg: gaat dat echt lukken?

In deze folder leest u meer over het doel en de mogelijkheden van het programma en welke hulpverleners erbij betrokken zijn.

Oog voor gezondheidsvaardigheden in de apotheek. Inhoud. Gezondheidsvaardigheden. Laaggeletterdheid Wat is het Herkenning Communicatie

gesprekskaart en handboek COPD

Zelfmanagement bij mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden door verstandelijke beperkingen

Gezondheidsvaardig in de Peel. 20 februari 2017 Majorie de Been Pharos, expertisecentrum gezondheidsverschillen Alliantie gezondheidsvaardigheden

Hartrevalidatie Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Behandeling. Leven zoals jij dat wilt. Rian leerde voor zichzelf opkomen. Ondersteund door SDW

Laaggeletterden in de apotheek. Utrecht Maria van den Muijsenbergh, huisarts / onderzoeker

ehealth voor iedereen!

Als patiënten niet mee kunnen doen

Hoe doe je dat in de GGZ..communiceren met mensen met lage gezondheidsvaardigheden

Gezond thema: DE HUISARTS

Heeft u laaggeletterde patiënten in beeld? Gudule Boland PhD Programmaleider Verantwoord medicijngebruik bij migranten en laaggeletterden

Cultuursensitieve Hulpverlening. Marjan Mensinga Trainer/advieseur, Cultureel Antropoloog, SPV Pharos 17 januari 2013

Informatie. Schouderoperatie

Heldere taal? Ja graag! Over het bereiken van laaggeletterden

Laaggeletterdheid en gezondheidsvaardigheden. Komt dit bekend voor? 2/3 van de laaggeletterden heeft een migratie achtergrond

voor kinderen en jongeren met een verstandelijke beperking of psychische problemen én hun gezin Cosis dichtbij voor hulp bij opgroeien

> Zorgaanbod voor mensen met de ziekte van Parkinson. ( Thuis)zorg D agbehandeling R evalidatie Kortdurend verblijf W onen

Gezondheidsvaardigheden van chronische zieken belangrijk voor zelfmanagement Monique Heijmans, Geeke Waverijn

Zorg in eigen hand Goede diabeteszorg voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden 12 april Hester van Bommel en Marjan Mensinga

Multiple Sclerose (MS) Informatie en behandeling

29 november dr. Jennifer van den Broeke (programma Ouderen en Gezondheid - Pharos)

Zorg in eigen hand. Coachende vaardigheden bij laaggeletterde patiënten met een chronische aandoening. Marjan Mensinga Hester van Bommel

Pijnrevalidatie voor kinderen en jongeren Informatie voor kinderen, jongeren en ouders

Screening op cognitieve en gedragsproblemen helpt bij het personaliseren van de ALS zorg. Carin Schröder 30 september ALS congres

UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Pijnrevalidatie voor kinderen en jongeren

Workshop 2: Signalering en diagnostiek

Opvoeding & Ontwikkeling

PATIËNTEN INFORMATIE. Trainingsprogramma s tijdens en na behandeling bij kanker

Revalideren na een ziekenhuisopname in Slotervaart

(potentiële) belangenverstrengeling. Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld. Nee

Orthopedie Arthroscopische subacromiale decompressie van de schouder (Neerplastiek)

Werken aan herstel. Poliklinische Hartrevalidatie

Schouderprothese. De schouder

In uw praktijk naar ehealth voor iedereen!

MEE Utrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking.

Behandel- en expertisecentrum Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH)

Landelijke dag Basisvaardigheden Theater Agora Lelystad Chandra Verstappen - Pharos

Afdeling Medische Psychologie

Voorwoord. Het is wel van belang om altijd eerlijk te zijn wanneer u het er met haar over heeft.

Revant, de kracht tot ontwikkeling!

Revalideren na een ziekenhuisopname in In het Zomerpark

Revalideren bij Pleyade

Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg

Symptomen. Onderzoek. Conservatieve therapie

Poliklinische hartfalenrevalidatie

3 Goede vragen. en meer omdat betere zorg begint bij een goed gesprek. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Weet wat je kan. Vooruit komen

Afasie. Logopedie. Beter voor elkaar

Zorgen rond kanker Bij wie van ons kunt u terecht?

behoud. Uw zelfstandigheid. Informatie over: Een beroerte

Brijder Verslavingszorg Hoofddorp

Goed dat u het vraagt!

Welkom bij de kinderrevalidatie. Revalidatiegeneeskunde

Poliklinische revalidatiebehandeling

15 oktober 2015 Brigit van Soest LAAGGELETTERDHEID & THERAPIETROUW

Ik wil graag. specialistische. behandeling en begeleiding

Weet jij wat je slikt? Bevorderen van juist medicatiegebruik bij laaggeletterde patiënten

UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord. Groepsrevalidatie voor patiënten met de ziekte van Parkinson

Rotator cuff scheur. De meeste scheuren treden op in de supraspinatus maar andere delen van de pees kunnen ook zijn aangedaan.

Manuele therapie bij heupklachten

leven met een chronische ziekte

Mijn kind heeft een LVB

Informatiebrochure voor familie & betrokkenen

> Zorgaanbod voor mensen met de ziekte van Parkinson. Kortdurend verblijf

Fysiotherapeutische basisoefeningen

Revalideren na een ziekenhuisopname in De Die

Wat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen?

NEUROLOGIE. Opname op de Stroke Unit

Coördinatiestoornis bij kinderen en jongeren Developmental Coordination Disorder (DCD)

NEKKLACHTEN NA EEN AUTO-ONGEVAL

Hoe u met fysiotherapie de lichamelijke problemen door een beroerte vermindert

Als u zich hier niet aan houdt, loopt u het risico dat tijdens de operatie maaginhoud in uw longen komt en dat kan levensgevaarlijk zijn.

Welkom bij de kinderrevalidatie

BROCHURE VOOR ZWANGEREN EN HUN PARTNERS

Hoe bereik ik inwoners met een gezondheidsachterstand? Lerende Netwerken Sport en Bewegen

Afdeling Medische psychologie

Patiënteninformatiedossier (PID) MAMMACARE. onderdeel FYSIOTHERAPIE

Hartrevalidatie Tergooi

LAAGGELETTERDEN, MIGRANTEN & DE APOTHEEK

Oncologische Revalidatie

Schouderprothese. Orthopedie. Oorzaken van de klachten. Artrose. Reuma. Fracturen. Onherstelbare rotator cuff-scheuren. Anatomie van de schouder

Parkinsoncentrum Leeuwarden

1. ONDERZOEK. Voorwaarden bij onderzoek:

Revant, de kracht tot ontwikkeling!

Transcriptie:

Gelijkwaardig partnerschap ouders met een lage SES

Wat maakt het verschil? Publieksfolder Erfocentrum & RIVM; Kinderen krijgen? Een goede start begint vóór de zwangerschap www.strakszwangerworden.nl (Centrum voor bevolkingsonderzoek van het RIVM)

Het is goed voor de groei van de baby in de buik als Kelly een speciale vitamine-tablet neemt. Die vitamine heet: foliumzuur. www.strakszwangerworden.nl

Transitie momenten Geven inzicht Meemaken wat JGZ doet vanuit VoorZorg Ervaren wat ik eraan had kunnen hebben: Van JGZ naar Pharos

Probleem VoorZorg verpleegkundige: Ik dacht altijd dat ik neutraal was en niet ongevraagd adviseerde. Maar als VoorZorgverpleegkundige kwam ik erachter dat praten over voeding an sich al niet aansloot.

Écht contact maken - Gezondheidsvaardigheden, laaggeletterdheid - Nederlands als Tweede Taal

Gezondheidsvaardigheden zijn de vaardigheden van individuen om informatie over gezondheid Te verkrijgen Te begrijpen Te gebruiken bij beslissingen over gezondheid

In contact/ uit contact Informatie over Hypertensie Krijgen Begrijpen Toepassen https://www.youtube.com/watch?v=cgttz_vxjya Wat je ook soms ziet is dat mensen juist boos worden en dus uit contact gaan (zie ook filmpje)

Wat helpt in een gesprek? 1 Teach back methode - Vraag om samenvatting - Vraag: wat ga je nu doen? - Vraag: wat ga je je familie vertellen wat je gaat doen? Veel materiaal op youtube

Wat helpt in een gesprek? 2 Doseren van informatie Niet meer dan 3 punten Eenvoudig taalgebruik Kort aan het woord, knip wat je wil zeggen op Geef veel ruimte voor reactie Welke vragen heeft u nog (dus niet of er nog vragen zijn)

Wat helpt in een gesprek? 3 Abstracties vermijden Wat zijn abstracties? Hoe gaat het met de opvoeding? Casus: gesprek over opvoeding?

Wat helpt in een gesprek? 4 regulier Parafraseren; de hulpverlener vat in eigen woorden samen, wat patiënt zegt Dit versterkt het gevoel bij patiënten dat zij echt worden begrepen.. : het precies effect Bij migranten en laaggeletterden werkt het beter om bewoordingen te herhalen in de verkenning.

anekdote Observatie op cb. Ging over opvoeding. De moeder zei het gaat goed geen probleem Interview thuis. Moeder had begrepen dat het ging om voeding. Hier was goed contact maar toch een misverstand.

Beeldmateriaal helpt maar láng niet alle materiaal

Begrijp je lichaam

Na al deze tip.. Waar zit het verschil? Teach back methode Je weet niet wat is overgekomen Je weet niet wat iemand heeft begrepen Voelt als overhoren De realiteit is dat de praktijk corrigeert met gevolgen van dien Beter: repareer in het gesprek Sommige mensen hebben er moeite mee, wat zegt dat over jou

Als je informatie geeft vraag je af... Sluit het beeldmateriaal aan bij de leefwereld van de patiënt? Kan de patiënt zich identificeren met de hoofdpersoon/illustraties? Is de informatie concreet en verhalend? Bevatten de tekeningen duidelijk contrast, heldere lijnen? Zijn afleidende details weggelaten? Is de boodschap eenduidig? Is het beeldmateriaal voorgelegd aan laaggeschoolden? Zijn de gebruikte kleuren waarheidsgetrouw?

Expert over het eigen leven? Ja natuurlijk!! https://www.youtube.com/watch? v=drt7zh0dsm8

Niveau s gezondheidsvaardigheden Gezondheidsvaardigheden patiënt Gezondheidsvaardigheden professional Niveau 0: Onder basisniveau Niveau 3 Niveau 1: Functioneel. Niveau 3 Basisvaardigheden lezen, schrijven e.d. Niveau 2: Communicatief. Niveau 3 Cognitieve en sociale vaardigheden; actieve participatie, in staat informatie te verwerken Niveau 3: Kritisch. Kan informatie kritisch beoordelen, informatie benutten, grotere controle over eigen leven Niveau 3

European Health Literacy Survey (HLS-EU, 2011) Algemene gezondheidsvaardigheden Nederland (%) Ontoereikend 1,6 Problematisch 25,7 Voldoende 47,9 Uitstekend 24,8 (Sørensen 2011)

Schoolse vaardigheden spreken/begrijpen kunnen lezen, schrijven kunnen rekenen abstractieniveau hoofd- en bijzaken onderscheiden samenvatten categoriseren plannen zelfreflexie een tweede taal kunnen leren

In de praktijk Een patiënt komt vaak niet, of te laat op de afspraak Een patiënt neemt medicatie niet goed in Een patiënt heeft moeite met het omschrijven van de klacht Een patiënt heeft moeite met het chronologisch presenteren van symptomen Een patiënt stelt weinig of geen vragen Een patiënt leest geen bijsluiters Een patiënt vult geen formulieren in Een patiënt antwoordt niet adequaat Een patiënt gedraagt zich ongemakkelijk als hij/zij iets moet opschrijven of lezen.

Wat is laaggeletterdheid Onvoldoende leestempo en begrip van teksten Schriftelijke informatie op brieven, formulieren, websites, bijsluiters komt niet goed over. Laaggeletterdheid draagt bij aan lage gezondheidsvaardigheden en miscommunicatie

Schoolachtergrond en gezondheidsvaardigheden 0 5 jaar school 5 10 jaar school > 10 jaar school Vereisen: Ander tempo Andere methodiek zorgverlener Ander voorlichtingsmateriaal

0 5 jaar school Zeer concrete informatie en begeleiding nodig. Abstracties moeten vermeden worden. Afhankelijk van mondelinge en visuele communicatie. Geen teksten. Manier van leren: voordoen nadoen herhalen automatiseren

5 10 jaar school Abstracties kunnen beperkt gebruikt worden Informatie moet eenvoudig en beperkt zijn

> 10 jaar school Het abstractievermogen en de cognitieve vaardigheden van de patiënt en de zorgverlener lopen niet al te ver uit elkaar.

Leerstijl On- of laaggeschoold: voordoen nadoen automatiseren Geschoold: uitleg begrijpen - uitvoeren

Nederlands als tweede taal Onder A1 A1 A2 B1 B2 C1 C2 zorgver zorgver lener lener losse woorden zeer eenvoudige zinnen korte eenvoudige gesprekken iets uitgebreidere gesprekken complexere gesprekken kan vrijwel alles bespreken vloeiend nederlands

Lezen en schrijven Onder niveau A1 Analfabeet A1 A2 B1 Laaggeletterd B2 C1 C2

Voorbeeld dialoog Niveau A1 Professional: Wat is uw naam? Patient: Anissa Benzakour Professional: Waar bent u geboren? Patient: In Marokko

Voorbeeld dialoog Niveau A2 Professional: Hoe gaat het met u? Patient: Niet goed. Ik pijn. Pijn hier. Professional: Kunt u uw arm bewegen? Patient: Een beetje. Ik kan mijn kind niet pakken. Mijn kind is zwaar.

Voorbeeld dialoog Niveau B1 Professional: Hoe gaat het met u? Patient: Het gaat niet zo goed. Ik ben met de fiets gevallen en nu heb ik last van mijn schouder. Ik kan niets doen met deze arm, ik kan geen tas dragen, ik kan mijn kind niet uit bed tillen en ik kan niet goed slapen met de pijn. Professional: Ik denk dat het een kneuzing is. Maar voor de zekerheid zullen we er een foto van laten maken. U kunt even meelopen met deze verpleegkundige.

Voorbeeld dialoog Niveau B2 Professional: Het gaat goed met uw arm, hij herstelt goed van de operatie en ik zie dat ook de fijne motoriek steeds beter gaat. Alleen is uw kracht nog niet helemaal terug. Ik denk dat het goed is als u thuis nog wat extra begeleiding krijgt van een fysiotherapeut. Kunt u dat regelen met uw verzekering? Patiënt: Ja, dat moet geen probleem zijn, we zijn daarvoor verzekerd. Ik zal eens kijken in het gezondheidscentrum bij ons om de hoek, misschien is daar een fysiotherapeut die gespecialiseerd is op het versterken van mijn spieren. Professional: Dat lijkt me een uitstekend idee, laat me even weten of het gelukt is, Zo niet kan ik zelf nog wel even kijken of ik u iemand kan aanraden bij u in de buurt. So wie so is het goed om de bewegingsprogramma s van onze revalidatie en die van uw fysiotherapeut op elkaar af te stemmen.

Voorbeeld tekst website Niveau C1 De revalidatiearts of specialist stelt de indicatie voor behandeling vast. Onze organisatie heeft korte lijnen met zorginstellingen en zorgverleners zodat jouw arts of specialist het revalidatieproces kan volgen. Als je bij Fysiotherapie komt voor revalidatie, krijg je eerst een intakegesprek met een van onze fysiotherapeuten. Hij stelt een op maat gemaakt bewegingsprogramma op. Je kunt daarnaast ook kiezen voor intensieve begeleiding in de vorm van personal training. Je programma kan een vervolg zijn op reguliere fysiotherapie of een revalidatieprogramma ergens anders.

Voorbeeld tekst website Niveau C1 Revalidatie is een medische term die herstel betekent, of letterlijk weer valide worden na een ongevalof medische ingreep zoals een operatie. Het revalidatieproces kan behoorlijk ingewikkeld zijn, en zowel lichamelijke als psychische aspecten omvatten. Vandaar dat een gespecialiseerde revalidatiearts de multidisciplinaire behandeling coördineert en de juiste disciplines voorschrijft: fysiotherapie of kinesitherapie (in België), ergotherapie, logopedie, psychotherapie, maatschappelijk werk en verder hulp van bijvoorbeeld een revalidatietechnicus, orthopedisch schoentechnicus, orthopedisch instrumentmaker, cognitief trainer, revalidatieverpleegkundige, bewegingsagoog, en of pedagoog.

Voorbeeld tekst website NIveau C2 Er blijkt recentelijk dat AC-luxaties vaak (+/- 50% van de gevallen!) gepaard gaan met andere letsels in het schoudergewricht (labrumletsels, SLAP-lesies, rotator cuff scheuren, etc...). Dit is een nieuw gegeven, waardoor men tegenwoordig aanraadt om een meer agressieve aanpak te verdedigen in de aanpak van deze letsels. Dit betekent dat alle letsels vanaf graad II nu best verder gedocumenteerd worden met arthronmr of arthro-ct. Bij bijkomende letsels wordt best binnen de 3 weken een arthroscopische stabilisatieprocedure doorgevoerd met reparatie van de begeleidende letsels. Bij actieve en sportieve (jonge) mensen raden wij een arthroscopische procedure aan vanaf graad III, ongeacht of er begeleidende letsels zijn.

Uit: Informatie over de screening op downsyndroom Ontwikkeling Kinderen met downsyndroom ontwikkelen zich trager en beperkter dan normaal. Dit is per kind weer anders. Het is ook niet te voorspellen hoe de ontwikkeling gaat verlopen. Vroeg starten met het stimuleren van de ontwikkeling is aan te bevelen. Jonge kinderen zijn overdag meestal thuis of gaan naar de kinderopvang. Soms bezoeken ze een speciaal dagcentrum. De meeste kinderen met downsyndroom gaan naar een gewone school. Een kleine groep gaat naar het speciaal onderwijs. De kinderen gaan vaak vooruit in praten, het omgaan met anderen en in het leren van vaardigheden die belangrijk zijn voor het dagelijkse leven. Vanaf de puberteit gaan steeds meer jongeren met downsyndroom naar een speciale school of dagcentrum. Vaak zijn pubers met downsyndroom verlegen en teruggetrokken. Aandachtsproblemen en gedragsproblemen komen bij deze pubers twee maal zo vaak voor als bij andere pubers. Hoe erg de gedragsproblemen zijn heeft direct te maken met de ernst van de verstandelijke beperking.

Uit: Informatie over de screening Ontwikkeling op downsyndroom Kinderen met downsyndroom ontwikkelen zich trager en beperkter dan normaal. Dit is per kind weer anders. Het is ook niet te voorspellen hoe de ontwikkeling gaat verlopen. Vroeg starten met het stimuleren van de ontwikkeling is aan te bevelen. Jonge kinderen zijn overdag meestal thuis of gaan naar de kinderopvang. Soms bezoeken ze een speciaal dagcentrum. De meeste kinderen met downsyndroom gaan naar een gewone school. Een kleine groep gaat naar het speciaal onderwijs. De kinderen gaan vaak vooruit in praten, het omgaan met anderen en in het leren van vaardigheden die belangrijk zijn voor het dagelijkse leven. Vanaf de puberteit gaan steeds meer jongeren met downsyndroom naar een speciale school of dagcentrum. Vaak zijn pubers met downsyndroom verlegen en teruggetrokken. Aandachtsproblemen en gedragsproblemen komen bij deze pubers twee maal zo vaak voor als bij andere pubers. Hoe erg de gedragsproblemen zijn heeft direct te maken met de ernst van de verstandelijke beperking.

niveau A1 Ambtenaar: Wat is uw naam Bewoner: Meneer Jansen Ambtenaar: Waar bent u geboren? Bewoner: In Utrecht.

niveau A2

niveau B1 Uitnodiging bewoners Plannen voor de Ten Katstraat (marktgedeelte) De gemeente wil de Ten Katestraat opnieuw inrichten. Graag nodigen wij u uit om hierover mee te denken. U bent van harte welkom op: Datum: donderdag 15 mei Tijd: 19.30 22.00 uur Locatie: Woonzorgcentrum De Klinker, Borgerstraat 45 Op deze avond hoort u meer over de plannen en horen wij graag uw mening. Meer informatie Op www.nl vindt u alle actuele informatie over de Ten Katestraat. Hier staan ook ontwerpen en verslagen van bijeenkomsten. Heeft u nog vragen? Neemt u dan contact op met

niveau C1 Onderzoek heeft aangetoond dat in uw straat historische kademuren en funderingen in de ondergrond aanwezig zijn, die verwijderd dienen te worden om de ondergrondse containers te kunnen plaatsen. Voor het verwijderen van deze obstakels zal gebruik gemaakt worden van de crusher -techniek. Met deze techniek is het risico op trillingen in de ondergrond klein en wordt de kans op eventuele gevolgschade aan de omliggende woningen tot een minimum beperkt. Om er zeker van te zijn dat er geen gevolgschade aan uw woning ontstaat neemt de gemeente daarnaast nog twee extra maatregelen.

niveau C1 Onderzoek heeft aangetoond dat in uw straat historische kademuren en funderingen in de ondergrond aanwezig zijn, die verwijderd dienen te worden om de ondergrondse containers te kunnen plaatsen. Voor het verwijderen van deze obstakels zal gebruik gemaakt worden van de crusher -techniek. Met deze techniek is het risico op trillingen in de ondergrond klein en wordt de kans op eventuele gevolgschade aan de omliggende woningen tot een minimum beperkt. Om er zeker van te zijn dat er geen gevolgschade aan uw woning ontstaat neemt de gemeente daarnaast nog twee extra maatregelen.

niveau C2 Een gemeentelijke reactie op een verzoek tot kwijtschelden van de afvalstoffenheffing. Bij de berekening van de zogenaamde overwaarde van de onroerende zaak is uitgegaan van de door u verstrekte specificatie van de hypotheekschuld. De hypotheekschuld bedroeg (volgt een lager bedrag dan eerder genoemd). Voor de berekening van het bedrag waarmee uw vermogen het maximumvermogen overschrijdt, verwijs ik u naar de bijlage bij deze uitspraak. Omdat uw vermogen op het moment van het indienen van het kwijtscheldingsverzoek (WOZ-waarde hypotheekschuld) groter was dan op grond van de Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990 is toegestaan, wordt ervan uit gegaan dat u de belastingaanslag kunt betalen.

Wat kan er makkelijker Brieven, intakeformulieren Bewegwijzering Contact met de balie Consulten Medicijnen, voorschriften, adviezen Folders Websites E-health

links www.vilans. nl/docs/vilans/over_vilans/pdf/interventies_ bgv_co-creatie_vilans_2012.pdf www.pharos. nl/nl/kenniscentrum/gezondheidsverschillen /eenvoudig-voorlichtingsmateriaal-in-dezorg