OPDRACHTFORMULIER Het afleggen van een overleden zorgvrager Naam student: Datum: Voordat je gaat oefenen 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent. 2 Kijk in de bronnen welke informatie je kunt gebruiken bij het oefenen van deze vaardigheid. 3 Beantwoord onderstaande vragen. a Beschrijf drie rituelen die je kunt uitvoeren tijdens het afleggen van een zorgvrager. b Zul je het afleggen van een zorgvrager door zijn naasten stimuleren? Motiveer je antwoord. c Hoe kom je achter de wensen van de overledene? d Op welke manieren kun je respect tonen voor de overledene tijdens het afleggen? Aandachtspunten / Persoonlijke leerdoelen: Noordhoff Uitgevers bv 1
HANDELINGSFORMULIER Het afleggen van een overleden zorgvrager Naam student: Naam observator: Datum: Beoordeling: Voor alle handelingen geldt: Raadpleeg het dossier; Zorg voor voldoende privacy; Was je handen volgens de WIP-procedure; Pas de voorschriften toe; Observeer en controleer de zorgvrager. De student: Goed Fout 1 Informeert: Vertel de nabestaanden dat je de overledene komt verzorgen; Vraag of de nabestaanden bij de verzorging betrokken willen zijn; Vraag om kleding voor opbaring. 2 Zet alle benodigdheden klaar: Twee overschorten; Niet-steriele handschoenen; Een pincet of spatel en pleisters; Twee waskommen, twee washandjes en handdoeken; Zeep, kam, nagelschaar en zo nodig een scheerapparaat; Twee beschermende onderleggers; Een pedaalemmer; Drie lakens, een sloop en een deken; Een zwachtelrol; Niet-steriele gazen van 10x10 cm en een bekkentje (voor eventuele wondverzorging); Wattenproppen; Schone kleding of lijkwade; Vette watten of incontinentiemateriaal; Enveloppe voor eventuele sieraden; Teenkaartje ingevuld door arts; Bericht van overlijden voor de patiëntenadministratie; Formulier met enveloppe voor de verklaring van de doodsoorzaak; Formulier voor de burgerlijke stand; Waskar. 3 Voert handeling uit: Trek de overschorten en de handschoenen aan; Verwijder zo nodig infusen en katheters en pleister eventuele wonden af; Doe de sieraden van de overledene af en stop deze in een enveloppe; Ontkleed samen met je collega de overledene volgens vaardigheid Zorgvrager met aangedane ledematen kleden; Was samen met je collega het bovenlichaam van de overledene volgens vaardigheid Volledig wassen; Noordhoff Uitgevers bv 3
Scheer zo nodig de baard volgens vaardigheid Gezicht scheren; Reinig de mond met natte gazen volgens vaardigheid Mondverzorging. Doe zo nodig de gebitsprothese in; Plaats een onderlegger onder de stuit van de overledene, druk op de blaas om deze te ledigen volgens vaardigheid Blaastraining en deponeer de onderlegger daarna in de pedaalemmer; Was samen met je collega het onderlichaam van de overledene volgens vaardigheid Volledig wassen in bed; Draai de overledene op de zij, plaats indien nodig een tweede onderlegger onder de stuit en stop vette watten met een pincet of spatel in de anus en/of vagina, of doe de overledene een incontinentieverband om volgens vaardigheid Toepassen incontinentiemateriaal; Draai de overledene weer op de rug, ondersteun het hoofd van de overledene en laat je collega de sloop verschonen; Kleed de overledene aan volgens vaardigheid Zorgvrager met aangedane ledematen kleden en ga na of er prothesen zijn; Leg natte wattenproppen op de ogen als deze niet volkomen gesloten zijn. Plaats eventueel de zwachtelrol onder de kin. Verwijder deze als de familie nog afscheid moet nemen; Kam de haren en verzorg de nagels volgens vaardigheid Nagelverzorging; Bevestig het teenkaartje aan de rechter grote teen van de overledene; Leg het schone laken en de deken over de overledene en sla deze ter hoogte van de borst om; Vouw de handen van de overledene of leg deze over elkaar op de buik; Verzamel de persoonlijke eigendommen van de overledene. Goed Fout 4 Past juiste nazorg toe: Ruim alles op en maak schoon; Condoleer de nabestaanden; Overhandig de persoonlijke eigendommen en de enveloppe met sieraden aan de nabestaanden en laat hen deze controleren; Vraag aan de nabestaanden of zij tevreden zijn over het afleggen van de overledene; Neem afscheid van de nabestaanden. 5 Rapporteert de bevindingen: Controleer of alle overlijdenspapieren door de arts zijn ingevuld; Noteer dat de overleden zorgvrager is afgelegd en naar welk mortuarium de overledene is overgebracht; Noteer eventueel gemaakte afspraken met de familie. Aandachtspunten / Persoonlijke leerdoelen: 4 Noordhoff Uitgevers bv
TOETSFORMULIER Het afleggen van een overleden zorgvrager Naam student: Naam beoordelaar: Datum: Beoordeling: Kruis aan hoe de handelingen zijn uitgevoerd. Kies uit: V = Voldoende; O = Onvoldoende Kruis aan door wie de beoordeling is gedaan. Kies uit: B = BPV; S = School Opdracht Je legt een overleden zorgvrager af. Voorbereiding V O B S 1 Verzamelt de relevante gegevens, met name uit het zorgdossier. 2 Vertelt de nabestaanden wat ze komt doen. 3 Overlegt met de nabestaanden op welke wijze de handeling het beste kan worden uitgevoerd en of ze erbij betrokken willen zijn. 4 Vraagt de nabestaanden welke kleding de overleden zorgvrager aan moet. 5 Zet alle benodigdheden klaar. 6 Wast de handen volgens de WIP-procedure. Uitvoering V O B S 7 Behandelt de overleden zorgvrager met respect. 8 Houdt rekening met de wensen van de overleden zorgvrager en de nabestaanden. 9 Legt de overleden zorgvrager volgens protocol af. 10 Begeleidt de nabestaanden volgens protocol naar de overleden zorgvrager. 11 Brengt de overleden zorgvrager indien mogelijk naar het mortuarium. 12 Werkt ergonomisch, hygiënisch, kostenbewust en efficiënt. Nazorg V O B S 13 Vraagt de nabestaanden of alles naar wens is. 14 Ruimt alles op de juiste plaats wijze op. 15 Wast de handen volgens de WIP-procedure. Noordhoff Uitgevers bv 5
V O B S 16 Zorgt dat de overlijdenspapieren zo snel mogelijk naar de administratie worden gebracht. 17 Rapporteert de relevante bijzonderheden in het zorgdossier. Aandachtspunten / Persoonlijke leerdoelen: 6 Noordhoff Uitgevers bv