Vergadering EUREGIO-Raad d.d. 24 juni 2016 in Borken

euregio, Enscheder Straße 362, 48599 Gronau Aan de leden en adviserende leden van de EUREGIO-Raad postadres Postbus 6008 NL-7503 GA Enschede 053-4605151 053-4605159 info@euregio.nl www.euregio.nl anschrift Postfach 1164 D-48572 Gronau 02562 / 702-0 02562 / 702-59 info@euregio.de www.euregio.de Ansprechpartner/Contactpersoon Elisabeth Schwenzow e.schwenzow@euregio.eu - 11 Vergadering EUREGIO-Raad d.d. 24 juni 2016 in Borken 10-06-2016 Geachte dames en heren, De eerstvolgende vergadering van de EUREGIO-Raad, waarvoor wij u van harte uitnodigen, vindt plaats op vrijdag 24 juni 2016, om 16.00 uur in het Kreishaus Borken, Burloer Str. 93, 46325 Borken https://kreis-borken.de/de/kreisverwaltung/service/anreise/ De fractievergaderingen beginnen om 14.00 uur in de volgende ruimten: CDA / CDU: Kreisausschusssaal PvdA / SPD: Raum 1121 Fractie Zonder Grenzen: Kleiner Sitzungssaal In de bijlage ontvangt u de agenda met toelichting voor deze vergadering Volksbank Gronau-Ahaus eg IBAN: DE04 4016 4024 0114 6116 00 BIC: GENODEM1GRN Bank Nederlandse Gemeenten IBAN: NL89 BNGH 0285 1663 36 BIC: BNGHNL2G Vorsitzender / voorzitter: Met vriendelijke groeten, mr. drs. R.G. Welten Geschäftsführerin / directeur bestuurder: Dr. Elisabeth Schwenzow Deutsch-niederländischer Zweckverband Nederlands-Duitse Rob Welten Voorzitter Gemeenschappelijke regeling Umsatzsteuer-ID: DE 815593444

AGENDA voor de vergadering van de EUREGIO-Raad d.d. 24 juni 2016 1: Opening en begroeting - Goedkeuring van de agenda 2: Goedkeuring van het verslag van de vergadering van de EUREGIO-Raad 18 maart 2016 3: Mededelingen a. Standpuntbepaling EUREGIO ten aanzien van het Bundesverkehrswegeplan b. Grenskinderen uitdaging voor scholen en jeugdzorginstellingen c. Ontwikkelingen Luchthaven Twente d. Deelname aan modelinitiatief voor grensoverschrijdende ruimtelijke observaties e. Oefening bescherming tegen hoogwater f. Meldpunt Spoedzorg zonder grenzen online g. Evaluatie Dag van de buurtaal h. Feiten en cijfers Overijssel-Duitsland in de grensstreek i. OV-kaart voor Duitse studenten in Nederland Presentatie INTERREG V-project Unlock personeel over de grens door Linda Blom, EUREGIO 4: a. Berichtgeving uit het Dagelijks Bestuur b. Vragen vanuit de fracties 5: Personeelsaangelegenheden a. Benoeming directeur-bestuurder b. Nieuw aan te stellen adjunct directeur-bestuurder 6: Bericht uit de commissievergaderingen - 2 -

7: Verkiezing plaatsvervangend voorzitter EUREGIO-commissie Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling 8: Stand van zaken nieuwe rechtsvorm 9: EUREGIO e.v. Jaarrekening 2015 10: Vliegveld Münster-Osnabrück als euregionale infrastructuur 11: Promoten van een grensoverschrijdende economische regio EUREGIO 12: Kopen van Nederlandse E-tickets vanuit het buitenland 13: INTERREG V A a) Stand van zaken algemeen b) Overzicht van de vergaderdata van de gremia c) Overzicht van de aangevraagde projecten 14: Standpuntbepaling INTERREG V-projecten a) Cross Border Talent b) MINT on Tour c) CTC-Trap d) Meduwa Vecht(e) e) MKB Digi-Trans 15: INTERREG V Kaderproject voor de EUREGIO a) Goedkeuring intensieve samenwerkingsprojecten - Partnersteden Emsdetten-Hengelo Jubileumjaar 2016 - Internationaal historisch congres - Haalbaarheidsstudie grensoverschrijdend Dienstencentrum Gaxel - Grensoverschrijdende calamiteitenoefening 2016 - Horse-Power b) Stand van zaken kaderproject 16: Rondvraag - 3 -

1: Opening en begroeting - Goedkeuring van de agenda Goedkeuring. - 4 -

2. Goedkeuring van het verslag van de vergadering van de EUREGIO-Raad d.d. 18 maart 2016 Het verslag treft u als bijlage aan. Goedkeuring van het verslag. - 5 -

3: Mededelingen a) Standpuntbepaling EUREGIO ten aanzien van het Bundesverkehrswegeplan In afstemming met het MONT-netwerk en op verzoek van het Duitse Mitglied des Bundestags (2 de kamerlid) Reinhold Sendker heeft de EUREGIO een reactie op het Bundesverkehrswegeplan 2030 naar het Bundesministerium für Verkehr gestuurd (zie bijlage). b) Grenskinderen uitdaging voor scholen en jeugdzorginstellingen Het EUREGIO-secretariaat is de afgelopen weken benaderd door een aantal Nederlandse grensgemeenten over problemen met zogeheten grenskinderen. Deze problemen bestaan al wel langer, maar zijn pas door de overheveling van taken op het gebied van jeugd en gezin van de provincies naar de gemeenten op 1 januari 2015 echt duidelijk geworden. Met grenskinderen worden kinderen en jongeren bedoeld wier ouders naar het buurland verhuizen, maar die wel in het land van afkomst blijven werken en wier kinderen daar ook naar school blijven gaan. De volgende punten verdienen opheldering: 1. Waarborging dat aan de schoolplicht wordt voldaan. 2. Leerlingenvervoer en de betaling ervan indien grenskinderen op grond van een speciale vervoersbehoefte naar scholen worden verwezen die verder van de woonplaats liggen. 3. Overname van kosten voor bepaalde klinische en ambulante behandelingen benevens therapieën bij psychische aandoeningen. 4. Gezondheidszorg (preventief onderzoek en inentingen). 5. Waarborging van kinder- en jeugdbescherming. 6. Ondersteuning bij dyslexie Het EUREGIO-secretariaat heeft de problemen besproken met experts en leidinggevenden uit de aangesloten gemeenten en met het overkoepelend orgaan Academische Werkplaats Jeugd in Twente. Het bereidt voor 28-06-2016 een bijeenkomst voor met de desbetreffende organisaties langs de grenscorridor in het gehele EUREGIO-gebied. Bij deze bijeenkomst: a) moeten de bevoegde instanties elkaar leren kennen en moet een netwerk worden opgebouwd b) moet worden ingeschat in hoeverre het om individuele gevallen of structurele problemen gaat c) moet een manier worden gevonden om de structurele probleemgevallen op te lossen. - 6 -

c) Ontwikkelingen Luchthaven Twente Vliegveld Twente was recent drie keer in het nieuws. 1. Tijdens een speciale manifestatie op 10 april 2016 kreeg een ongeveer 130 hectare groot gebied officieel een nieuwe bestemming als natuur- en recreatiegebied. 2. Het bedrijf Aeronextlife, dat op het luchthaventerrein vliegtuigen wil demonteren, heeft toestemming gekregen om twaalf Boeings 737 op vliegveld Twente te laten landen. Bovendien hebben de chartermaatschappijen Exxaero, ASL en BBJet Aviation goedkeuring gekregen voor in totaal honderd vluchten. Alle vliegbewegingen moeten vóór 1 november 2016 plaatsvinden. Vanaf deze datum moet de nieuwe, door de provincie Overijssel verstrekte exploitatievergunning voor het vliegveld van kracht zijn geworden. 3. Op 01-05-2016 is na negen jaar het eerste commerciële vliegtuig, komend uit Manchester, op de luchthaven Twente geland. d) Deelname aan modelinitiatief voor grensoverschrijdende ruimtelijke observaties Het Duitse Bundesinstitut für Bau-, Stadt- und Raumforschung (BBSR) heeft op 12 februari 2016 in een tweede ronde een projectoproep de deur uit gedaan voor een modelplan "Toezicht op ruimtelijke ordening in Duitsland en aangrenzende regio's". Volgens dit modelplan moeten voor grensgebieden een data- en indicatorenmodel worden uitgewerkt waarmee een beeld van de ontwikkeling van een gebied kan worden verkregen. Dergelijke gegevens kunnen bijvoorbeeld betrekking hebben op het aantal forenzen/grensarbeiders of de verschillen in grondprijzen aan Nederlandse en Duitse kant. De EUREGIO heeft na toestemming van het Dagelijks Bestuur van haar belangstelling als modelregio in samenwerking met andere Nederlands-Duitse Euregio's doen blijken en aan een eerste workshop deelgenomen. Ze kreeg daarop van het BBSR de vraag een officieel verzoek om steun in te dienen. Het BBSR stelde 49.000 euro per modelregio beschikbaar, geld dat onder andere aan personeel, bijeenkomsten of kleinere studies kan worden besteed. Het project is in maart 2016 van start gegaan en eindigt volgens plan in 2017. - 7 -

e) Oefening bescherming tegen hoogwater Onder verantwoordelijkheid van Waterschap Vechtstromen en begeleid door het coördinatiebureau van het Grensoverschrijdend Platform voor Regionaal Waterbeheer (GPRW) bereiden momenteel acht regionale partners een gezamenlijke oefening bescherming tegen hoogwater/overstromingen voor. De oefening moet in het najaar plaatsvinden. Van Nederlandse kant doen behalve Vechtstromen, Waterschap Rijn en IJssel, en de Veiligheidsregio s Noord- en Oost-Gelderland en Twente mee. Aan Duitse zijde nemen de Kreise Borken en Steinfurt, Landkreis Grafschaft Bentheim en de Bezirksregierung Münster alsook het NLWKN uit Meppen deel aan de oefening. Er worden zowel een boek waarin de situatie wordt geschetst als diverse specifieke grensoverschrijdende hoogwaterscenario's en toepasselijke probleemstellingen ontwikkeld. Het doel hiervan is een zo realistisch mogelijke weergave van een hoge waterstand in de regio, waarbij de sterke zomerregens in 2010 als uitgangspunt dienen. De betrokken organisaties willen hun onderlinge overleg verbeteren en mogelijke technische, organisatorische en structurele problemen vaststellen. De oefening moet vooral de grensoverschrijdende samenwerking bevorderen en de regio op een ernstige situatie voorbereiden. f) Meldpunt Spoedzorg zonder grenzen online Vanaf 12 april 2016 kunnen burgers en professionals uit het EUREGIO-gebied terecht met hun vragen en ervaringen met de grensoverschrijdende spoedzorg bij het webportaal www.spoedzorgzondergrenzen.nl. Om de spoedzorg te verbeteren, moeten de INTERREG V PREpare -projectpartners immers weten wat goed en wat minder goed werkt. Waar is bij burgers en professionals nog behoefte aan verbetering? Of wat zou juist als voorbeeld voor andere regio s kunnen dienen? Verder moeten burgers en professionals uit het directe grensgebied ook weten hoe grensoverschrijdende spoedzorg werkt. Wat kan ik aan de andere zijde van de grens verwachten, wat moet ik weten? g) Evaluatie Dag van de buurtaal Voor het vierde jaar op rij werd onder de noemer Dag van de Buurtaal op 21 april jl. in verschillende scholen in het EUREGIO-gebied stilgestaan bij het belang van de buurtaal: o scholieren van Canisius Tubbergen hebben vijf Duitse bedrijven bezocht - 8 -

o o meer dan 400 scholieren uit de Regio Achterhoek en de Kreis Borken hebben samen aan grensoverschrijdende workshops deelgenomen EUREGIO organiseerde met steun van de Staatskanzlei Niedersachsen voor in totaal ongeveer 300 leerlingen een ochtendconcert bij het Burggymnasium in Bad Bentheim en een middagconcert bij het AOC Oost in Enschede. Een Duits-Nederlands rappersduo heeft een aantal Duits-Nederlandse nummers gebracht en door lokale bekende personen werd ingegaan op het belang van de buurtaal voor scholieren. Ook het eten in de kantine en de lessen van die dag kregen een buurlandtintje. De Dag van de buurtaal vond plaats in het kader van de Nederlandse landelijke actie Mach mit! of Dag van de Duitse taal georganiseerd door de Actiegroep Duits, een samenwerking tussen de Duitse Ambassade in Den Haag, het Duitsland Instituut Amsterdam, de Duits-Nederlandse Handelskamer en het Goethe-Institut Amsterdam. h) Feiten en cijfers Overijssel-Duitsland in de grensstreek De Provincie Overijssel wil samen met Gelderland meer gaan samenwerken met Duitsland en hebben de feiten en cijfers op een rij gezet (zie bijlage). i) OV-kaart voor Duitse studenten in Nederland Studenten die in Nederland studeren en geen studiebeurs of studielening ontvangen hebben geen recht op vrij reizen in Nederland via de zogenaamde OV-kaart. Dit is de uitspraak van het Europees Hof op 2 juni 2016. De Europese Commissie had deze zaak aangespannen tegen Nederland, omdat zij vindt dat er sprake is van discriminatie van buitenlandse studenten in Nederland. Het Europees Hof ziet dit anders. Volgens het Hof moet de OV-kaart gezien worden als een studiebeurs of lening en daarom mag Nederland deze kaart weigeren. Ontvangt de buitenlandse student een Nederlandse studiebeurs of studielening, dan heeft deze wel recht op vrij reizen met de OV-kaart. Kennisneming. - 9 -

Presentatie INTERREG V-project Unlock personeel over de grens door Linda Blom, EUREGIO - 10 -

4: a. Berichtgeving uit het Dagelijks Bestuur b. Vragen vanuit de fracties - 11 -

5: Personeelsaangelegenheden a. Benoeming directeur-bestuurder Het Dagelijks Bestuur heeft in de vergadering op 8 januari 2016, die meteen na de vergadering van de EUREGIO-Raad plaatsvond, Dr. Elisabeth Schwenzow benoemd tot directeur-bestuurder. In art. 11 lid 2 c) is bepaald dat de raad de benoeming van de directie volgens het besluit van het Dagelijks Bestuur dient te bekrachtigen. Onbedoeld is nagelaten de bekrachtiging van haar benoeming te agenderen voor de vergadering van de EUREGIO-Raad op 18 maart 2016. De EUREGIO-Raad bekrachtigt de benoeming door het Dagelijks Bestuur in de vergadering op 8 januari 2016 van Dr. Elisabeth Schwenzow tot directeur-bestuurder. b. Nieuw aan te stellen adjunct directeur-bestuurder Marieke Maes, adjunct directeur-bestuurder, heeft het EUREGIO-secretariaat helaas op 15 april 2016 op eigen verzoek verlaten. Het Dagelijks bestuur heeft in zijn vergadering van 22 februari jl. de procedure voor haar opvolging besproken. De vacature van adjunct directeur-bestuurder werd in maart 2016 op de website van EUREGIO, op Monsterboard en in Binnenlands Bestuur officieel bekendgemaakt. Er zijn 28 sollicitaties binnengekomen, waarvan acht van vrouwen. Aan de hand van een overzicht van de criteria werden 3 sollicitanten geselecteerd en voor een eerste sollicitatiegesprek op 28-04-2016 uitgenodigd. Aan dit gesprek namen, behalve de voorzitter, een lid van de personeelsvertegenwoordiging en de directeur-bestuurder deel. Na het gesprek trok een sollicitant zijn sollicitatie in. De overblijvende twee sollicitanten werden uitgenodigd voor een tweede gesprek op 2 mei 2016. Aan de tweede ronde namen vier vertegenwoordigers van het Dagelijks Bestuur, een lid van de personeelsvertegenwoordiging en de directeur-bestuurder deel. Er vonden diepgaandere gesprekken plaats en er zijn aanvullende documenten overhandigd, waarna voor een kandidate is gekozen. Het Dagelijks Bestuur heeft in zijn vergadering op 30 mei 2016 Sarah Tinnevelt-van Berkel benoemd tot adjunct directeur-bestuurder. - 12 -

Volgens art. 11 lid 2 c) dient de EUREGIO-Raad de benoeming van de nieuwe adjunct directeur-bestuurder te bekrachtigen. Sarah Tinnevelt-van Berkel zal zich in de vergadering voorstellen. De EUREGIO-Raad bekrachtigt de benoeming door het Dagelijks Bestuur in de vergadering op 30 mei 2016 van Sarah Tinnevelt-van Berkel tot adjunct directeurbestuurder. - 13 -

6: Bericht uit de commissievergaderingen De commissievoorzitters geven een mondeling bericht ter vergadering. - 14 -

7: Verkiezing plaatsvervangend voorzitter EUREGIO-commissie Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling Voor de commissie Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling is tot nu toe nog geen plaatsvervanger voor de voorzitter de heer Gerrit Stam benoemd. De commissie heeft daarom in de vergadering op 25 mei 2016 voorgesteld de heer Carsten Grawunder, burgemeester van Drensteinfurt en lid van de Fractie zonder Grenzen, tot plaatsvervangend voorzitter te benoemen. Volgens art. 12 lid 3 van het Reglement van Orde van de EUREGIO benoemt voor een commissie de EUREGIO-Raad uit de groep van de 12 raadsvertegenwoordigers de plaatsvervangende commissievoorzitter. De heer Carsten Grawunder, burgemeester van Drensteinfurt en lid van de Fractie zonder Grenzen, wordt benoemd tot plaatsvervangend voorzitter van de EUREGIOcommissie Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling. - 15 -

8: Stand van zaken nieuwe rechtsvorm De Bezirksregierung Münster keurde op 17 maart 2016 de wijziging van de statuten van het Nederlands-Duitse samenwerkingsverband EUREGIO goed en publiceerde de gewijzigde statuten op 25 maart 2016 in het Amtsblatt für den Regierungsbezirk Münster. Op 29 maart 2016 informeerde het secretariaat alle aangesloten Duitse gemeenten over de goedkeuringen en de publicaties en verzocht hen deze in officiële gemeentebladen van hun gemeente bekend te maken. Ter ondersteuning stuurde het secretariaat een model voor de te publiceren tekst mee. Uit een uitgebreide juridische toetsing bleek aan Nederlandse zijde dat een aangesloten Nederlandse gemeente de statuten en wijzigingen daarvan in de Staatscourant moet publiceren. Alle andere Nederlandse leden kunnen vervolgens op deze publicatie worden gewezen. De gemeente Enschede verklaarde zich bereid als vestigingslocatie de publicatie op zich te nemen. Deze publicatie heeft plaatsgevonden op 02 mei 2016. De Nederlandse leden zijn door het secretariaat hierover geïnformeerd. De door de ledenvergadering besloten opheffing van EUREGIO e.v. werd op 24 februari 2016 samen met de benoeming van Marieke Maes en Elisabeth Schwenzow als alleenvertegenwoordigingsbevoegde liquidatoren in het Vereinsregister vastgelegd. De liquidatoren van EUREGIO e.v. maakten dit op 11 maart 2016 in de Öffentliche Anzeiger bij het Amtsblatt für den Regierungsbezirk Münster bekend. Op dat moment is het zogenoemde vereffeningsjaar (Sperrjahr) ingegaan waarin schuldeisers hun claims kunnen indienen en pas na afloop waarvan de vereniging kan worden geliquideerd. Met het overleggen van de jaarrekeningen van 2015, 2016 en 2017 wordt de EUREGIO-raad ingelicht over de financiële afwikkeling van EUREGIO e.v. De planning is dat in de zomer van 2017 een algemene ledenvergadering van EUREGIO e.v. wordt gehouden waarin de drie jaarrekeningen van 2015, 2016 en 2017 worden vastgesteld. De leden dienen echter al vóór de vaststelling de jaarrekening van 2015 ter kennisgeving te ontvangen (gepland juli 2016). Hierbij moeten de Duitse leden ook op de nog noodzakelijke ledenvergadering in de zomer van 2017 worden gewezen Kennisname. - 16 -

9: EUREGIO e.v. Jaarrekening 2015 Als bijlage ontvangt u de jaarrekening 2015 voor de EUREGIO inclusief het controlerapport van de accountant, dat een goedkeurende accountantsverklaring zonder voorbehoud bevat, evenals het verslag van de Begeleidingsgroep Financiën d.d. 12 mei 2015. Tijdens de vergadering zullen gedrukte exemplaren van de jaarrekening 2015 ter inzage beschikbaar zijn. Voorstel aan de Algemene Ledenvergadering: 1. De jaarrekening 2015 wordt met een tekort van 11.648 vastgesteld. 2. Het overschot ter hoogte van 103.010 wordt toegevoegd aan de algemene reserve. 3. Een bedrag van 114.658 wordt onttrokken aan de reserve INTERREG. 4. Kennisneming van het controlerapport. 5. Aan de directeur-bestuurder, de EUREGIO-Raad en het Dagelijkse Bestuur wordt voor het jaar 2015 decharge verleend. - 17 -

10: Vliegveld Münster-Osnabrück als euregionale infrastructuur Op 23 november 2015 heeft de voorzitter van de Raad van Bestuur van de Flughafen Münster/Osnabrück (FMO) een schrijven aan het EUREGIO-Secretariaat gestuurd met het officiële verzoek een werkgroep in te stellen die naast de verdere ontwikkeling van de FMO voor een EUREGIO-luchthaven ook de mogelijkheden voor de ontwikkeling van een economische en vervoersstructuur op het terrein van het voormalige vliegveld Twente moet vaststellen. Na de ontvangst van reacties uit gesprekken met de burgemeesters van Enschede en Osnabrück heeft het Dagelijks Bestuur in de vergadering op 22 februari 2016 een voorstel voor een plan van aanpak uitgewerkt. Als antwoord hierop benadrukte de EUREGIO-Raad in de vergadering op 18 maart 2016 in het kader van de discussie over de FMO dat de EUREGIO een rol vervult als platform voor het Nederlands-Duitse overleg. Hiervan uitgaande verzocht de raad het Dagelijks Bestuur het EUREGIOsecretariaat speelruimte te geven om als EUREGIO in deze thematiek een actieve rol te kunnen vervullen. Het Dagelijks Bestuur is in de vergadering op 30 mei 2016 akkoord gegaan met het volgende plan van aanpak: 1. Het EUREGIO-secretariaat bespreekt met de belangrijkste eigenaren van de luchthavens Münster/Osnabrück en Twente hoe zij, gebruikmakend van beschikbare onderzoeksresultaten, staan tegenover een onderzoek over de bereikbaarheid van de regio via de lucht. 2. Mocht zo n onderzoek gewenst zijn, dan zullen het onderzoekskader en de onderzoeksvragen in nauwe grensoverschrijdende afstemming worden vastgesteld. Tevens dient afstemming plaats te vinden over de uitvoering en financiering van het onderzoek. 3. Het EUREGIO-secretariaat dient, voor zover gewenst en zinvol, bij dit proces te worden betrokken en stemt de stappen af met het Dagelijks Bestuur. Naar aanleiding van de verslaggeving van de EUREGIO-Raadsvergadering besteedde de Nederlandse pers veel aandacht aan het thema FMO. Voorzitter Rob Welten wees er in een interview met Radio Oost op dat de eventuele meerwaarde van de FMO voor het bedrijfsleven en de bereikbaarheid van Twente moet worden onderzocht. Tubantia wijdde een artikel aan het interview, maar zette er een titel boven die niet geheel de lading - de kern van wat hij had gezegd - dekte. Daarop volgden emotionele reacties in de sociale media. Rob Welten legde in een commentaar, dat in Tubantia werd afgedrukt, nogmaals uit hoe hij over het thema FMO dacht (zie bijlage). - 18 -

Aanvullende informatie over het aantal Nederlandse gebruikers van de luchthaven FMO: De EUREGIO-commissie Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling gaf in haar vergadering van 18 februari 2016 opdracht aan het secretariaat om bij de FMO cijfers over het aantal Nederlandse reizigers op te vragen. Het secretariaat nam vervolgens direct contact op met de adjunct-directeur van de FMO. Deze deelde mee dat het aandeel Nederlandse passagiers afhankelijk van het segment (lijn- of chartervlucht) al tijden schommelt tussen vijf en tien procent. De mogelijkheid om het aantal Nederlandse reizigers te laten stijgen, wordt volgens FMO door de volgende zaken beperkt: bij het lijnvervoer met een sterke KLM met zijn non-stopvluchten naar alle delen van de wereld heeft Schiphol nog altijd een grote aantrekkingskracht, óók op het oosten van Nederland in de toeristische sector kun je in Nederland maar bij weinig reisorganisaties uit Duitsland een ticket boeken. Bij TUI, de grootste organisatie, bestaat bij de verkoop nog altijd een grens. TUI Nederland (het vroegere Arke) verkoopt geen stoelen van de Duitse TUI Germania heeft nog altijd te lijden onder een gebrekkige naamsbekendheid bij Nederlanders, bovendien kun je bij haar niet in alle in Nederland bestaande systemen boeken. De FMO had in 2015 815.005 passagiers (bron: Statista 2016). De EUREGIO-Raad geeft het EUREGIO-secretariaat de opdracht het voorgestelde plan van aanpak tot uitvoering te brengen en de EUREGIO-Raad van de voortgang op de hoogte te houden. - 19 -

11: Promoten van een grensoverschrijdende economische regio EUREGIO De EUREGIO-Raad heeft in zijn vergadering van 26 juni 2015 aan het secretariaat opdracht gegeven om het grensgebied te promoten als een economische regio die ondernemingen volop kansen biedt. Het secretariaat heeft vervolgens een vertegenwoordiger van de IHK für Ostfriesland und Papenburg uitgenodigd voor de vergadering van de EUREGIO-commissie Economie en Arbeidsmarkt op 30 september 2015. Deze IHK richt zich vol overgave op de Nederlands-Duitse samenwerking en heeft beloofd om hierin een best practice te zullen zijn. Uit het betoog in de commissievergadering bleek echter wel dat de IHK zich uitsluitend richt op het grensoverschrijdende netwerk van de bedrijven en niet de gehele regio als gezamenlijke economische regio promoot Het secretariaat heeft daarop met leden van de Raad overlegd om te brainstormen over manieren om een grensoverschrijdende regiomarketing te realiseren. Uiteindelijk is bij deze gesprekken duidelijk geworden dat het grensgebied als kansrijke economische regio niet alleen door een enkele fraaie brochure of video op de kaart kan worden gezet. Er moet vooral worden onderzocht welke, in economisch perspectief gezien sterke en zwakke kanten, kansen en risico's de regio kenmerken. Daarop heeft het secretariaat als volgt in praktisch en theoretisch opzicht actie ondernomen: a) Het secretariaat heeft een expert opdracht gegeven bedrijven te interviewen die hun positie in het grensgebied bijvoorbeeld door twee vestigingen in bijzondere mate benutten. De EUREGIO-commissies, de EUREGIO-Raad en de pers worden van de resultaten van het korte onderzoek op de hoogte gesteld. b) Het secretariaat spant zich in om bij spelers op nationaal niveau (o.a. GEA Actieteam, consulaat-generaal, Staatskanzleien) ten behoeve van het Nederlands-Duitse grensgebied een gezamenlijk, integraal onderzoek over de economische effecten van de grens uit te voeren. In de herfst van dit jaar zal naar verwachting een vergelijkbaar onderzoek voor de Nederlandse zijde, uitgevoerd in opdracht van het GEA Actieteam, worden gepresenteerd. Tegelijk is het van groot belang dat de spelers aan weerszijden van de grens hun mogelijkheden voor het versterken van de economische regio grijpen. De provincies Gelderland en Overijssel en ook de gemeente Enschede werken momenteel aan hun zogeheten Duitsland-strategieën, die wat dit aangaat een belangrijk oriëntatiepunt kunnen vormen. Ook bijvoorbeeld Münsterland e.v. en de IHK Osnabrück, Emsland und Grafschaft Bentheim willen stappen in de richting van een gemeenschappelijke - 20 -

economische regio zetten. Naast structurele contacten op bestuurlijk en politiek niveau gaat het in grensoverschrijdende zin onder meer om relaties tussen bedrijven, versterking van de arbeidsmarkt, overdracht van technologische kennis en openbare aanbestedingen. Bespreking van de verdere gang van zaken. - 21 -

12: Kopen van Nederlandse E-Tickets vanuit het buitenland De afgelopen weken is het EUREGIO-secretariaat door meerdere burgers gewezen op het feit dat het niet mogelijk is via internet een e-ticket te kopen voor een treinreis binnen Nederland wanneer je niet beschikt over een Nederlandse bankrekening. Een betaling via de credit card of EC-kaart is niet mogelijk. De Nederlandse Spoorwegen heeft dit bevestigd. Voor treinreizigers uit het Duitse grensgebied betekent dit dat zij bijvoorbeeld voor een treinreis van Enschede naar Amsterdam alleen een treinkaartje kunnen kopen aan het loket in Enschede. Voordeelkaartjes, zoals bijvoorbeeld een groepsticket, kunnen bij de NS alleen online worden geboekt en derhalve voor reizigers zonder een Nederlandse bankverbinding niet mogelijk. De burgers die over deze kwestie contact met het EUREGIO-secretariaat hebben opgenomen verzochten de EUREGIO om ondersteuning. De commissie Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling heeft dit thema in de vergadering op 25 mei 2016 behandeld en een verzoek gericht aan de EUREGIO-Raad zich per brief aan de NS te wenden. Het EUREGIO-secretariaat heeft hiertoe een brief voorbereid (zie bijlage). Tegelijkertijd is in de commissievergadering de vraag gesteld of het mogelijk is online een ticket te kopen voor het traject Enschede-Münster. Omdat de verkoop van tickets voor dit traject uitsluitend aan Duitse zijde plaatsvindt, is deze verbinding in de visie van de NS een puur Duitse verbinding. Daarom biedt NS-International online slechts een internationaal ticket aan vanaf Enschede Kennispark naar Münster, dat dan ook per creditcard betaald kan worden. Bij de Deutsche Bahn is het evenmin mogelijk online een rechtstreekse treinreis van Enschede naar Münster te boeken omdat het hier om een regionale verbinding gaat, waarvoor de Deutsche Bahn in Duitsland helemaal geen mogelijkheid voor online boeking aanbiedt. Overwogen zou kunnen worden dat de EUREGIO een poging doet te bewerkstelligen dat in haar gebied een app wordt ingevoerd waarmee de ticketproblematiek, die het gevolg is van de (dubbele) grenssituering, kan worden opgelost. Voorbeelden van dergelijke apps zijn www.touchandtravel.de en www.handyticket.de. De EUREGIO-Raad besluit de voorgelegde brief over de aankoop van tickets vanuit het buitenland aan de Nederlandse Spoorwegen (NS) te verzenden. - 22 -

13: INTERREG V A a. Stand van zaken algemeen In de vier vergaderingen van de INTERREG V-Stuurgroep voor het EUREGIO-gebied in 2015 zijn tot nu toe in totaal 19 projecten goedgekeurd. Door deze projecten zijn de NTERREG-middelen als volgt gereserveerd. De stuurgroepvergadering van 17-03- 2016 is uitgevallen. INTERREG-Mittelbelegung (Stand 10.06.2016) Priorität Zuweisung EU-Mittelbelegung Abs. % Priorität I 104,4 Mio 48.079.774 46,1 % Strategische Initiativen (EDR/EUR/ERW/ermn) Priorität I Sonstige Sektoren EUREGIO 9,1 Mio ---- Priorität II EUREGIO 21,3 Mio 8.472.207 39,8 %* * von den für das Projekt "EurHealth - 1Health" beantragten EU-Mitteln von 2.405.000 entfällt auf den Lenkungsausschuss EUREGIO ein Betrag von 1.130.000. b. Overzicht over de vergaderdata van de gremia De tot nu toe vastgestelde data voor de INTERREG-gremia voor de komende maanden zijn: 1. ROV: 30-06-2016, 11-08-2016, 21-09-2016, 10-11-2016, 26-01-2017 2. IO: 29-09-2016, 01-12-2016 3. Stuurgroep: 22-09-2016, 13-12-2016 c. Overzicht over de aangevraagde projecten Als ondersteuning voor de besluitvorming treft u als bijlage aan een overzicht van de ingediende projectvoorstellen en de goedgekeurde projecten voor de Stuurgroep INTERREG A van de EUREGIO. Kennisname. - 23 -

14: Standpuntbepaling INTERREG V-projecten a) Cross Border Talent Het projectconcept treft u als bijlage aan. Opmerkingen EUREGIO-commissie Economie & Arbeidsmarkt en Dagelijks Bestuur: Positief advies. - De Westfälische Hochschule in Bocholt dient gevraagd te worden of ze willen deelnemen. Aanbeveling met inachtneming van de opmerkingen van de betreffende EUREGIOcommissie en het Dagelijks Bestuur. b) MINT on Tour Het projectconcept treft u als bijlage aan. Opmerkingen EUREGIO-commissie MOZER Maatschappelijke Ontwikkeling en Dagelijks Bestuur: Positief advies met de volgende kanttekeningen: - Er zijn meer partners van Nederlandse zijde betrokken - Voor zover een subsidiëring uit het programma ERASMUS + mogelijk is, dient hier gebruik van te worden gemaakt. INTERREG- en ERASMUS + - dienen van elkaar afgebakend te worden. Aanbeveling met inachtneming van de opmerkingen van de betreffende EUREGIOcommissie en het Dagelijks Bestuur. c) CTC-Trap Het projectconcept treft u als bijlage aan. - 24 -

Opmerkingen EUREGIO-commissie Economie en Arbeidsmarkt en Dagelijks Bestuur: Positief advies met de volgende kanttekeningen: - Gevraagd wordt hoe met industriële eigendomsrechten wordt omgegaan bij projecten met INTERREG-subsidiëring. - Er dient te worden getoetst of andere EU-subsidieprogramma s, zoals SME- Instrument, beter bij het project passen. - Er dienen meer partners van Duitse zijde te worden betrokken. Aanbeveling met inachtneming van de opmerkingen van de betreffende EUREGIOcommissie en het Dagelijks Bestuur. d) Meduwa Vecht(e) Het projectconcept treft u als bijlage aan. Opmerkingen EUREGIO-commissie Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling en Dagelijks Bestuur: Positief advies met de volgende kanttekeningen: - Er dient te worden getoetst of ook partners van de waterschappen, ziekenhuizen en de levensmiddelenindustrie betrokken kunnen worden. - Er dient te worden toegelicht hoe het project zal worden afgebakend van het project Energieneutrale verwijdering van microverontreinigingen uit afvalwater c.q. in hoeverre samenwerking noodzakelijk is. Aanbeveling met inachtneming van de opmerkingen van de betreffende EUREGIOcommissie en het Dagelijks Bestuur. e) MKB Digi-Trans Het projectconcept treft u als bijlage aan. Opmerkingen EUREGIO-commissie Economie en Arbeidsmarkt en Dagelijks Bestuur: - 25 -

Positief advies met de volgende kanttekeningen: - Er dient te worden toegelicht hoe de middelen tussen de gebieden van de Euregio Rijn-Waal en de EUREGIO verdeeld zullen worden. - Deelname door de economische ontwikkelingsmaatschappijen in het Duitse deel van het EUREGIO-gebied zonder daarbij de gebieden, die wat verder van de grens liggen, uit te sluiten. Aanbeveling met inachtneming van de opmerkingen van de betreffende EUREGIOcommissie en het Dagelijks Bestuur. - 26 -

15: INTERREG V Kaderproject voor de EUREGIO a) Goedkeuring intensieve samenwerkingsprojecten Zoals besloten door de EUREGIO-Raad, in overeenstemming met het advies van de commissies en het Dagelijks Bestuur, worden intensieve samenwerkingsprojecten vanaf 5.000 eerst door de betreffende commissie vakinhoudelijk beoordeeld, voordat ze aan het Dagelijks Bestuur en de EUREGIO-Raad worden voorgelegd. De volgende projecten werden ingediend: EUREGIO-commissie MOZER Maatschappelijke Ontwikkeling - Partnersteden Emsdetten-Hengelo Jubileumjaar 2016 (zie bijlage) - Internationaal historisch congres (zie bijlage) Opmerkingen EUREGIO-commissies en Dagelijks Bestuur: Positief advies. EUREGIO-commissie Economie en Arbeidsmarkt : - Haalbaarheidsstudie grensoverschrijdend Dienstencentrum Gaxel (zie bijlage) Opmerkingen EUREGIO-commissies en Dagelijks Bestuur: Positief advies met de volgende kanttekening: - De resultaten van de haalbaarheidsstudie dienen aan de commissie Economie en Arbeidsmarkt te worden voorgelegd. - De Bezirksregierung Münster wijst erop dat in het onderzoek ook de vestigingslocatie meegenomen moet worden. EUREGIO-commissie Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling : - Grensoverschrijdende calamiteitenoefening 2016 (zie bijlage) Opmerkingen EUREGIO-commissies en Dagelijks Bestuur: Positief advies. - Horse-Power (zie bijlage) Opmerkingen EUREGIO-commissies en Dagelijks Bestuur: Positief advies met de volgende kanttekening: - Er dient te worden getoetst of in de haalbaarheidsstudie ook andere toepassingsmogelijkheden van paardenmest (bijv. gebruik in biogasinstallaties, gebruik als meststof) kunnen worden meegenomen. - 27 -

Goedkeuring van de genoemde intensieve samenwerkingsprojecten. b) Stand van zaken Kaderproject Overzicht informatiebijeenkomsten sinds afgelopen commissievergadering Op 14 april 2016 vond in Winterswijk een informatiebijeenkomst over grensoverschrijdende subsidiemogelijkheden voor sport- en cultuurverenigingen plaats. De bijeenkomst werd georganiseerd door de gemeenten Winterswijk en Vreden. EUREGIO heeft er een presentatie verzorgd over de subsidiemogelijkheden binnen het kaderproject. Verder stond voor 20 april 2016 een informatiebijeenkomst gepland in de Provincie Flevoland. Omdat er te weinig aanmeldingen voor deze bijeenkomst binnen zijn gekomen, werd deze bijeenkomst uitgesteld tot najaar 2016. Een nieuwe datum moet nog vastgelegd worden. EU-middelen gereserveerd Per 21-04-2016 hebben een toekenning ontvangen: o 73 ontmoetingsprojecten o 10 intensievere samenwerkingsprojecten (waarvan 3 projecten tot 5.000,- EU-subsidie) Zodoende zijn 217.659,62 subsidie gereserveerd. Daarvan zijn al uitbetaald aan projectaanvragers: 10.293,32. Totale beschikbare subsidie (2015-2022) Indicatief toegewezen subsidie (stand 21-04-2016) Uitbetaalde subsidie (stand 21-04- 2016) 2015: 1.250,00 Ontmoetingen (tot 1.000,- subsidie) 297.000,- 44.939,62 2016: 9.043,32 Intensievere samenwerkingsprojecten (tot max. 25.000,- subsidie) 1.300.000,- 172.720,- 0,00 Totaal 1.597.000,- 217.659,62 10.293,32 Indicatoren bereikt De navolgende aantallen zijn in afwijking van de eerder genoemde aantallen gebaseerd op projecten waarvoor reeds een eindbericht werd ingediend. Daardoor valt het aantal - 28 -

attracties/openbare evenementen als ook het aantal bezoekers iets lager uit dan vermeldt in de vorige commissievergadering in februari. Met het oog op de indicatoren van het INTERREG V-programma Deutschland-Nederland is het van belang te vermelden dat inmiddels werden georganiseerd: - 13 ontmoetingsactiviteiten voor scholieren - 11 attracties / openbare evenementen. Hieraan hebben (op basis van eindberichten) deelgenomen: 2.372 personen waaronder 640 leerlingen en 1.732 bezoekers. Daar bovenop vonden 12 andere ontmoetingsactiviteiten plaats. Gedurende de volledige projectlooptijd dienen in totaal te worden ondersteund/betrokken: - 200 MKB - 5.000 scholieren / studenten Kennisname. - 29 -

16: Rondvraag - 30 -