PROGRAMMA VAN TOETSING EN AFSLUITING met EXAMENREGLEMENT

PROGRAMMA VAN TOETSING EN AFSLUITING met EXAMENREGLEMENT Mavo 4 cursus 2015-2016

Inhoud Algemeen deel voor M3 en M4 Inleiding 2 Het Examen 2 Het Examendossier 2 Het PTA 3 Het Sectorwerkstuk 3 Slaag- zakregeling 3 Herkansingen 4 Overgangsnormen 4 Te laat 4 Niet gemaakt werk 4 Vrijstellingen 4 Tekst PTA en examenreglement 4 Belangrijke data examenjaar 5 Examenrooster CE 5 Toegestane hulpmiddelen bij examens 6 Examenreglement 8 VakPTA s voor M4 vanaf 26 M4 15-16 1

Inleiding Vanaf het schooljaar 2005-2006 gebruiken we op de locatie Heerde de naam MAVO weer. Voor het MAVO gelden de examenbepalingen en de onderwijsprogramma s die zijn bestemd voor de theoretische leerweg van het VMBO. In het Plan van Toetsing en Afsluiting wordt een aantal zaken beschreven, waar je in de loop van het derde en vierde leerjaar van het MAVO mee te maken krijgt en die voor jou erg belangrijk zijn. Dit PTA gaat over het vierde leerjaar. In het eerste deel van het PTA krijg je informatie over onderwerpen als: de opbouw van het examenjaar, de regels voor slagen en zakken, de herkansingsregeling, het examendossier, het verband tussen het PTA en het examendossier en het sectorwerkstuk. In het afzonderlijke tweede deel wordt per vak beschreven welke toetsen en opdrachten je moet doen, hoe zwaar ze tellen, enzovoorts. Sommige vakken beginnen al in leerjaar 3 met het schoolexamen. De cijfers die je haalt neem je mee naar leerjaar 4 en ze tellen mee voor je eindexamen. Voor de andere vakken begint het schoolexamen echter pas in leerjaar 4. Dit PTA en het Examenreglement (krijg je in klas 4) horen bij elkaar en vullen elkaar aan. Zorg er dus voor dat je ze bij elkaar houdt. Op het MAVO bestaat het totale onderwijspakket uit de volgende vaste onderdelen: een gemeenschappelijk deel een sectordeel een vrij deel Het gemeenschappelijk deel is voor alle leerlingen hetzelfde, ongeacht hun sectorkeuze. Naast het gemeenschappelijk deel staat het sectordeel, een samenhangend geheel van vakken die specifiek zijn voor de betreffende sector. Het vrije deel beslaat de rest van de studietijd. In dit vrije deel kun je zelf een aantal keuzes maken. Het Examen Het examen valt uiteen in een landelijk centraal examen (CE) en een deel dat de school organiseert, het zogenaamde schoolexamen (SE). Niet alle vakken kennen zowel een SE als een CE. De bijlage geeft een volledig overzicht per vak. Een aantal vakken uit het gemeenschappelijk deel wordt niet in het laatste schooljaar afgesloten, maar eerder. Je hebt voor deze vakken dus uitsluitend een SE-afsluiting. Het centraal (landelijk) examen vindt wel volledig in het laatste schooljaar plaats. Je moet alle onderdelen van het schoolexamen hebben afgerond, voordat je aan het centraal examen mag deelnemen. Bij de vakken met een centraal examen bepaalt het schoolexamen de ene helft van het uiteindelijke examencijfer en het centraal examen de andere helft. Het Examendossier Alle resultaten en activiteiten van het schoolexamen worden samengevoegd tot een zogenaamd examendossier. Sommige beoordelingen die je krijgt in de loop van 3 en 4 Mavo maken deel uit van je examendossier. Dat betekent dat je het eindcijfer dan heel geleidelijk opbouwt: het cijfer dat je bijvoorbeeld in januari in klas 3 haalt, kan al meetellen voor het eindcijfer van je examen 4 Mavo. M4 15-16 2

Het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA): toetsen, praktische opdrachten, handelingsdeel Aan het begin van elk jaar krijg je een Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA). Daarin staat voor elk vak precies wat je dat jaar moet doen voor het SE, welke toetsen en opdrachten er zijn en hoe ze meetellen voor het eindcijfer Schoolexamen. Het PTA in de voorexamenklassen geeft (onder voorbehoud) een totaal overzicht van elk vak. Een toets bestaat uit een aantal open en/of gesloten vragen en wordt altijd beoordeeld met een cijfer. Ook een praktische opdracht wordt beoordeeld met een cijfer. De cijfers van enkele kleine opdrachten kunnen worden gecombineerd tot één opdrachtcijfer. Onderdelen die niet met een cijfer worden afgesloten, horen bij het zogenaamde handelingsdeel. Opdrachten van het handelingsdeel moeten naar behoren zijn afgerond. Is dit niet het geval, dan moet de opdracht overgedaan worden tot deze naar het oordeel van je docent wel naar behoren is vervuld. In het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA) staat voor elk vak bij elke SE-toets hoe zwaar de toets meetelt bij de berekening van het SE-cijfer. De beschrijving van de toetsen in het PTA houdt in, dat de verwijzing naar een specifiek hoofdstuk of deel van de methode, ook de bijbehorende aantekeningen of uitgereikt materiaal omvat. Het sectorwerkstuk Het profielwerkstuk is een uitgebreide praktische opdracht, waarbij minimaal één groot vak uit de sectorvakken is betrokken. Je maakt dit SWS in principe samen met een medeleerling. In de eerste periode van de examenklas krijg je een uitgebreide instructie over het maken van het sectorwerkstuk. Fraude bij het maken van een SWS (zoals het geheel of gedeeltelijk overnemen van bestaande teksten) kan ernstige gevolgen hebben (zie ook het examenreglement). In de eerdergenoemde instructie SWS staan alle relevante regels en data genoemd. Slaag-/zakregeling De kandidaat die het eindexamen van een leerweg in het vmbo heeft afgelegd, is geslaagd indien: a.het rekenkundig gemiddelde van zijn bij het centraal examen behaalde cijfers ten minste 5,5 is b.hij voor: 1.de rekentoets als eindcijfer 5 of meer heeft behaald en voor het vak Nederlandse taal als eindcijfer 6 of meer heeft behaald; of voor 2.de rekentoets als eindcijfer 6 of meer heeft behaald en voor het vak Nederlandse taal als eindcijfer 5 of meer heeft behaald; c.hij onverminderd onderdeel b: 1.voor één van zijn vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 5 of meer en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer heeft behaald; 2.voor één van zijn vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 4 en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer waarvan ten minste één 7 of meer heeft behaald; of 3.voor twee van zijn vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 5 heeft behaald en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer waarvan ten minste één 7 of meer heeft behaald; d.hij voor de vakken lichamelijke opvoeding en het kunstvak uit het gemeenschappelijk deel de kwalificatie «voldoende» of «goed» heeft behaald; en e.als het een eindexamen gemengde of theoretische leerweg betreft: hij voor het sectorwerkstuk de kwalificatie «voldoende» of «goed» heeft behaald. M4 15-16 3

Herkansingen van SE-onderdelen Na elke SE periode heeft een leerling uit M4 de mogelijkheid om één SE onderdeel uit die periode te herkansen. De leerling mag zelf kiezen voor welk vak hij/zij deze herkansing doet, mits het onderdeel minimaal een waarde heeft van 10% van het totale SE-cijfer van dat vak. Practica kennen geen herkansingsmogelijkheid. In het geval van een schriftelijke herkansing vindt deze plaats op de aangegeven data. Betreft het een mondelinge herkansing, dan vindt deze herkansing plaats na overleg met de docent. Een leerling moet een week voor de herkansing aangeven of hij/zij een vak wil herkansen en welk vak hij/zij wil herkansen. Aanmelden voor een herkansing gebeurt digitaal. Elke leerling is zelf verantwoordelijk voor een tijdige aanmelding. Niet tijdig aangemeld betekent geen recht op een herkansing. Van de SE toetsen die in M3 worden afgenomen, mogen in de laatste schoolweek van het betreffende leerjaar twee toetsen worden herkanst. Deze herkansing beïnvloedt het overgangscijfer niet, maar kan het gemiddeld examencijfer van dat vak wel veranderen. Overgangsnormen klas M3 De overgangsnormen worden voor 1 november 2015 op de site geplaatst. Te laat of afwezig bij SE toetsen Als je meer dan 30 minuten te laat bent bij een toets, dan word je in het algemeen niet meer toegelaten. De eindtijd blijft voor alle leerlingen hetzelfde. Ben je meer dan een half uur te laat, dan word je direct doorverwezen naar je afdelingsleider. In dat geval en bij ongeoorloofde afwezigheid ben je verplicht de herkansing voor dat vak te gebruiken. De absentie wordt verwerkt in de verzuimadministratie. Niet gemaakt/ingeleverd werk (niet SE) Aan niet-gemaakte schriftelijke en mondelinge toetsen of niet-ingeleverd werk wordt het cijfer 1 toegekend. Leerlingen zijn zelf verantwoordelijk voor het maken van eventuele nieuwe afspraken. De afdelingsleider bepaalt de manier waarop het uiteindelijke cijfer wordt bepaald. Ook hier wordt de absentie verwerkt in de verzuimadministratie. Vrijstellingen Wanneer je M4 doubleert, doe je in principe alle vakken opnieuw en vervallen alle cijfers. Voor het sectorwerkstuk gelden andere afspraken. Wanneer SWS met een goed is afgesloten. hoeft dit niet opnieuw gemaakt te worden in de te doubleren klas. Tekst PTA en Examenreglement De volledige tekst van alle vak PTA s (planning van alle toetsen) en het examenreglement vind je achter de inlog op de website. Je gaat na het inloggen naar leerlingen, dan naar je afdeling en daar vind je de bedoelde documenten. M4 15-16 4

Belangrijke data examenjaar Mavo Eerste toetsweek vanaf maandag 2 november 2015 Herkansingen SE eerste periode woensdag 25 november 2015 Tweede toetsweek vanaf maandag 18 januari 2016 Herkansingen SE tweede periode donderdag 11 februari 2016 Derde toetsweek vanaf maandag 21 maart 2016 Herkansingen SE derde periode donderdag 14 april 2016 Controle eindcijfers SE woensdag 20 april 2016 Proefexamens maandag 9 mei en dinsdag 10 mei 2016 CE 1ste tijdvak vanaf dinsdag 17 mei 2016 Uitslag examens donderdag 16 juni 2016 CE 2de tijdvak vanaf dinsdag 21 juni 2016 Uitslag 2de tijdvak vrijdag 1 juli 2016 Diploma-uitreiking woensdag 6 juli 2016 Examenrooster VMBO GL/TL, 1e tijdvak 2016 Datum Tijd Vak Di 17 mei 9.00-11.00 Beeldende vakken tekenen 13.30-15.30 Nederlands Wo 18 mei 09.00-11.00 geschiedenis 13.30-15.30 Engels Do 19 mei 9.00-11.00 Duits 13.30-15.30 wiskunde Vr 20 mei 13.30-15.30 economie Ma 23 mei 9.00-11.00 aardrijkskunde 13.30-15.30 nask 1 Di 24 mei 13.30-15.30 biologie Do 26 mei 13.30-15.30 nask 2 M4 15-16 5

Toegestane hulpmiddelen bij de examens VMBO 2016 Bij alle vakken het basispakket: Het standaard basispakket bij alle centrale examens bevat: - schrijfmateriaal inclusief millimeterpapier - tekenpotlood - blauw en rood kleurpotlood - liniaal met millimeterverdeling - passer - geometrische driehoek - vlakgum - elektronisch rekenapparaat (zie 3.) NB Bij SE toetsen kan het gebruik van genoemde hulpmiddelen niet zijn toegestaan gezien de specifieke aard van de toets. In dat geval wordt dit door de docent expliciet aangegeven. Daarnaast: 1. woordenboek Nederlands Een eendelig verklarend woordenboek Nederlands is toegestaan bij alle examens van het CE. In plaats van het eendelig woordenboek Nederlands mag ook gebruik gemaakt worden van een woordenboek van Nederlands naar een vreemde taal (bijvoorbeeld naar de thuistaal van de kandidaat). Een digitaal woordenboek is niet toegestaan. 2. woordenboek bij de moderne vreemde talen Bij de moderne vreemde talen is een woordenboek naar én een woordenboek vanuit de moderne vreemde taal toegestaan, in één band of in twee afzonderlijke delen. Een woordenboek naar de vreemde taal is zinvol bij centrale examens die een onderdeel schrijfvaardigheid bevatten: GL/TL Engels. Een digitaal woordenboek is niet toegestaan 3. rekenmachine Bij wiskunde GL/TL, nask 1 GL/TL en nask 2 GL/TL moet de rekenmachine naast de grondbewerkingen tevens beschikken over toetsen voor pi, x tot de ye macht, x kwadraat, 1/x en sin/cos/tan in graden (en hun inversen). Bij de overige vakken zijn de grondbewerkingen optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen voldoende. Meer mogelijkheden mag, maar: de rekenmachine mag niet één of meer van de volgende eigenschappen hebben: lichtnetaansluiting tijdens het examen, opladen tijdens het examen, schrijfrol, alarm of ander geluid, alfanumeriek (letters op scherm)*, grafieken weergeven, zend- of ontvanginstallatie. 4. informatieboek bij nask 1 en nask 2 Bij het centraal examen nask 1 in alle leerwegen en nask 2 in de gemengde en theoretische leerweg heeft de kandidaat op het centraal examen informatiemateriaal nodig. Goedgekeurd zijn: GL/TL: BINAS vmbo-kgt, informatieboek voor nask 1 en nask 2 (ISBN 978.90.01.80069.7 ) 2e editie van BINAS M4 15-16 6

M4 15-16 7

Examenreglement Mavo/Havo/Atheneum cursus 2015-2016 M4 15-16 8

I N H O U D : Hoofdstuk 1 Algemeen - begripsomschrijvingen - examenreglement - onregelmatigheden - indeling van het examen Hoofdstuk 2 Schoolexamen - algemeen - gang van zaken - verhindering - beoordeling Hoofdstuk 3 Centraal Examen - tijdvakken en afneming centraal examen - gang van zaken - verhindering Hoofdstuk 4 Uitslag Hoofdstuk 5 Herkansing Hoofdstuk 6 Diploma en cijferlijst Hoofdstuk 7 Overige bepalingen - afwijkende wijze van examineren - bewaring examenwerk - slotbepaling BIJLAGEN 1 Commissies van Beroep A reglement interne commissie van beroep B reglement externe commissie van beroep 2 Het Programma van Toetsing en Afsluiting per vak (op de website van de school beschikbaar) M4 15-16 9

Hoofdstuk 1 - Algemeen 1.1 Begripsomschrijvingen In dit examenreglement wordt verstaan onder: a bevoegd gezag: het bestuur van Stichting voor Christelijk Voortgezet Onderwijs, Eperweg 34a, 8181 EW te Heerde. b Centraal examen: Centraal examen is dat deel van het examen, dat landelijk onder auspiciën van de overheid volgens een van te voren vastgesteld rooster wordt afgenomen. c College voor examens: College voor examens, genoemd in artikel 2, eerste lid, van de Wet College voor examens. d conrector: de conrector van het Christelijk College de Noordgouw te Heerde. e eindexamen: een examen in tenminste het geheel van de voor het desbetreffende eindexamen voorgeschreven vakken. Het examen bestaat uit een Schoolexamen (SE) en /of Centraal examen (CE). f eindexamenbesluit VO: besluit van 10 juli 1989, Stb. 1989, 327, houdende bepalingen inzake de eindexamens aan de scholen voor v.w.o., h.a.v.o., m.a.v.o. en l.b.o., zoals sindsdien gewijzigd. De meest recente versie is in te zien op http://wetten.overheid.nl/bwbr0004593. g examencommissie: deze commissie bestaat uit de conrector (voorzitter), afdelingsleider van de betreffende afdeling en de secretaris van het examen. Zij kan zich laten adviseren door vakdocenten, mentoren en/of leerlingen. h examenstof: de aan de kandidaat te stellen eisen. i examinator: degene die is belast met het afnemen van het examen en de correctie / beoordeling van het gemaakte werk. j gecommitteerde: een gecommitteerde als bedoeld in artikel 36 van het Eindexamenbesluit VO k herkansing: l het opnieuw deelnemen aan een toets van het centraal examen of het schoolexamen. inspectie: de inspectie, bedoeld in artikel 1 van de Wet op het onderwijstoezicht. m kandidaat: ieder die door het bevoegd gezag tot het eindexamen wordt toegelaten n Onze Minister: Onze Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. o profielwerkstuk: het in artikel 4.3 bedoelde profielwerkstuk. p Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA): Het SE wordt uitgevoerd volgens het PTA, zoals dat door de conrector en de examinatoren, daartoe gemachtigd door het bevoegd gezag, is vastgesteld. Het PTA bestaat uit een algemeen en een vakgebonden deel en geeft aan: - het examenreglement; - het aantal toetsen en praktische opdrachten; - de stofomschrijving van toetsen; - het gewicht van elke toets en praktische opdracht; - de sanctie op het niet tijdig inleveren van praktische opdrachten, profielwerkstuk, handelingsdelen. q rector: de rector van het Christelijk College de Noordgouw te Heerde. r school: het Christelijk College de Noordgouw te Heerde. s schooljaar: M4 15-16 10

het tijdvak dat aanvangt op 1 augustus en eindigt op 31 juli van het daaropvolgende jaar. t schoolexamen: elke schriftelijke of mondelinge toets en elke praktische opdracht, het profielwerkstuk en de handelingsdelen, afgenomen onder verantwoordelijkheid van de school, waarvan de beoordeling meetelt bij de bepaling van het eindcijfer voor het Schoolexamen (SE). u SE periode: het examenjaar is opgedeeld in drie in omvang ongeveer gelijke periodes afgesloten door een toetsperiode. v toets: een toets met schriftelijke of mondelinge vragen en opdrachten, of een praktische opdracht; w wet: de Wet op het voortgezet onderwijs. 1.2 Examenreglement 1.2.1 Het examen VMBO-TL, HAVO of Atheneum wordt aan het Christelijk College de Noordgouw onder verantwoordelijkheid van het bevoegd gezag, afgenomen conform het Eindexamenbesluit, in te zien op http://wetten.overheid.nl/bwbr0004593. 1.2.2 Het examen bestaat voor ieder vak uit een Schoolexamen (hierna te noemen SE) en voorzover dat in het eindexamenbesluit is vastgelegd, tevens uit een Centraal Examen (hierna te noemen CE). 1.2.3 Het CE wordt door de directie en de examinatoren afgenomen volgens de door de overheid opgelegde regels (zie hoofdstuk 3). 1.2.4 Deze regels zijn, op voorstel van de afdelingsleiders en de examinatoren, vastgesteld door de directie, die daartoe gemachtigd is door het bevoegd gezag. 1.2.5 Er is een secretaris van het eindexamen aangesteld op het Christelijk College de Noordgouw. 1.3 Onregelmatigheden 1.3.1 Indien een kandidaat zich ten aanzien van enig deel van het eindexamen dan wel ten aanzien van een aanspraak op ontheffing aan enige onregelmatigheid schuldig maakt of heeft gemaakt, dan wel zonder geldige reden afwezig is, kan de conrector, na overleg met de examencommissie, maatregelen nemen. Dit is eveneens het geval wanneer de kandidaat, zonder voorafgaande toestemming, de inleverdata van literatuurlijsten, praktische opdrachten, handelingsdelen, profielwerkstuk overschrijdt. 1.3.2 De maatregelen, bedoeld in het eerste lid, die afhankelijk van de aard van de onregelmatigheid ook in combinatie met elkaar genomen kunnen worden, zijn: a het toekennen van het cijfer 1 voor een toets van het schoolexamen of het centraal examen; b het ontzeggen van de deelname of de verdere deelname aan een of meer toetsen van het schoolexamen of het centraal examen; c het ongeldig verklaren van een of meer toetsen van het reeds afgelegde deel van het schoolexamen of het centraal examen; d het bepalen dat het diploma en de cijferlijst slechts kunnen worden uitgereikt na een hernieuwd examen in door de conrector aan te wijzen onderdelen. Indien het hernieuwd examen bedoeld in de vorige volzin betrekking heeft op een of meer onderdelen van het centraal examen legt de kandidaat dat examen af in een volgend tijdvak van het centraal examen; e wanneer er sprake van het overschrijden van inleverdata kan dat leiden tot aftrek van punten voor proces en/of planning en/of tot het ontzeggen van het maken van (bepaalde) toetsen en/of herkansingen. De kandidaat wordt verplicht om op school te werken aan het alsnog inleveren van de ontbrekende werken. M4 15-16 11

1.3.3 Voordat de conrector een maatregel neemt als genoemd onder 1.3.2, sub a. tot en met d., hoort hij de kandidaat. Deze kan zich door een door hem aan te wijzen meerderjarige laten bijstaan. De conrector deelt zijn beslissing binnen vier kalenderdagen mee aan de kandidaat, zo mogelijk mondeling en in ieder geval schriftelijk. De schriftelijke mededeling wordt tegelijkertijd in afschrift toegezonden aan de ouders/verzorgers van de kandidaat indien deze minderjarig is, alsmede aan de inspectie. 1.3.4 De kandidaat kan na ontvangst van de schriftelijke beslissing van de conrector hiertegen in beroep gaan bij de door het bevoegd gezag van de school ingestelde Interne Commissie van Beroep, die het beroep behandelt volgens een door het bestuur vastgesteld reglement. Het tijdstip tot waarop het mogelijk is tegen de beslissing in beroep te gaan, staat vermeld in de schriftelijke mededeling van de beslissing, genoemd in 1.3.3. (Bijlage 1 Commissies van beroep) 1.3.5 De kandidaat kan na ontvangst van de schriftelijk beslissing van de Interne Commissie van Beroep bezwaar aantekenen tekenen bij de Externe Commissie van Beroep, wanneer er sprake is van een niet juist gevolgde procedure. (Bijlage 1 Commissies van beroep) 1.4 Indeling van het examen 1.4.1 Het eindexamen kan voor ieder vak bestaan uit een schoolexamen, uit een centraal examen dan wel uit beide. 1.4.2 Het schoolexamen atheneum en havo omvat mede een profielwerkstuk. Het profielwerkstuk is een werkstuk, een presentatie daaronder begrepen, waarin op geïntegreerde wijze kennis, inzicht en vaardigheden aan de orde komen die van betekenis zijn in het desbetreffende profiel. 1.4.3 Het profielwerkstuk heeft betrekking op één of meer vakken van het eindexamen. Ten minste één van deze vakken heeft een omvang van 400 uur of meer voor atheneum en 320 uur of meer voor havo. 1.4.4. Het schoolexamen vmbo voor zover het de theoretische leerweg betreft, omvat mede een sectorwerkstuk. De tweede volzin van 1.4.2 is van overeenkomstige toepassing. Het sectorwerkstuk heeft betrekking op een thema uit de sector waarin de leerling het onderwijs volgt. M4 15-16 12

Hoofdstuk 2 Schoolexamen 2.1 Algemeen 2.1.1 Een docent kan een kandidaat de gelegenheid geven een onderdeel van het SE zoals een mondelinge toets af te leggen vóór een bepaalde SE-periode. Een kandidaat kan van dat aanbod gebruik maken. Er is in deze geen sprake van verplichting of recht. 2.1.2 Deelname aan het CE is pas mogelijk, als zowel de becijferde als niet-becijferde onderdelen van alle vakken zijn afgerond. Het hele handelingsdeel moet zijn afgevinkt en het kunstvak uit het gemeenschappelijk deel en de vakken CKV en LO in het gemeenschappelijk deel moeten zijn beoordeeld als voldoende of goed. 2.1.3 Wanneer een leerling een toets gemaakt heeft, is het vastgestelde resultaat definitief, behoudens het recht op herkansing. 2.1.4 Wanneer een leerling tijdens het maken van een toets onwel wordt, kan een time-out worden aangeboden ter beoordeling van de afdelingsleider of diens vervanger. dan wordt een time-out aangeboden. Kan een leerling de toets niet afmaken dan wordt hij voor dat vak verwezen naar de herkansing. 2.2 Gang van zaken 2.2.1 De kandidaten dienen bij het SE minstens 5 minuten voor de aanvang van de zitting aanwezig te zijn in het examenlokaal. 2.2.2 Een kandidaat die te laat komt, mag tot uiterlijk 30 minuten na aanvang van de zitting worden toegelaten. Hij levert zijn werk echter gelijktijdig in met de andere kandidaten. 2.2.3 Tenzij anders vermeld moet het examenwerk met een blauw of zwart schrijvende pen of balpen worden gemaakt. Er wordt slechts geschreven op door de school verstrekt papier. Het gebruik van correctielak is niet toegestaan. 2.2.4 De school stelt Binas of atlassen voor de betreffende vakken beschikbaar tijdens het schoolexamen. Woordenboeken en rekenmachines - voor zover het gebruik daarvan is toegestaan - worden door de kandidaat zelf meegenomen. In het PTA is een lijst met per vak toegestane hulpmiddelen opgenomen. 2.3 Verhindering 2.3.1 Als een kandidaat door ziekte of buitengewone omstandigheden dan wel overmacht niet in staat is aan een onderdeel van het SE deel te nemen, moet dat vóór de aanvang van de SE-zitting aan de afdelingsleider worden gemeld. 2.3.2. Zodra een kandidaat die door ziekte of anderszins een onderdeel van het SE heeft verzuimd weer op school komt, dient hij/zij een verklaring - bij minderjarigheid getekend door ouders/verzorgers - in te leveren bij de afdelingsleider. In deze verklaring moet zijn vermeld: de reden van het verzuim, de bijzondere omstandigheden of - bij ziekte - de aard van de ziekteverschijnselen en zo mogelijk de naam en het adres van de geraadpleegde arts. 2.3.3. Een kandidaat die in gebreke blijft bovengenoemde verklaring in te leveren, wordt aangemerkt als ongeoorloofd afwezig te zijn geweest. 2.3.4 Indien een kandidaat om een geldige reden - ter beoordeling van de afdelingsleider - is verhinderd bij een of meer toetsen aanwezig te zijn, wordt hem op een later tijdstip gelegenheid gegeven deze gemiste toets in te halen overeenkomstig wat is vastgelegd in het Algemeen deel van het PTA. 2.3.5 Ongeoorloofd verzuim bij een onderdeel van het SE kan leiden tot uitsluiting van verdere deelname aan het SE, zulks ter beoordeling van de conrector, nadat de kandidaat gehoord is. In een dergelijk geval wordt de procedure gevolgd zoals beschreven in 1.3.3. 2.4 Beoordeling 2.4.1 Elk onderdeel van het SE wordt beoordeeld door de examinator; als een gecommitteerde aanwezig is, dan wordt het onderzoek beoordeeld in onderling overleg tussen examinator en gecommitteerde. De examinator drukt zijn oordeel over een toets of praktische opdracht van een kandidaat uit in een score uit de schaal lopende van 1,0 tot en met 10,0, afgerond op 1 decimaal. 2.4.2 De examinator deelt de kandidaten de beoordeling mee. M4 15-16 13

2.4.3 De examinator geeft de kandidaten gelegenheid tot inzage en bespreking van de gemaakte toets of praktische opdracht. 2.4.4 Bijzondere omstandigheden kunnen examencommissie en examinator in gezamenlijk overleg doen besluiten tot herhaling van een toets. Hierbij wordt betrokkenen tevoren meegedeeld welk gewicht aan een cijfer dat bij de nieuwe toets wordt behaald, wordt toegekend. 2.4.5 De berekening van het eindcijfer van het SE is per vak vastgelegd in het PTA. Het eindcijfer voor het SE wordt afgerond op één decimaal. 2.4.6 De examinator levert de eindcijfers voor het SE voor een vastgestelde datum in bij de conrector. 2.4.7 De kandidaat ontvangt schriftelijk zijn eindcijfers van het SE en controleert deze, voordat zij naar DUO worden verzonden en het CE begint. Hij moet bij fouten op de dag van ontvangst reclameren. M4 15-16 14

Hoofdstuk 3 - Centraal Examen 3.1 Tijdvakken en afneming centraal examen 3.1.1 Het centraal examen voor de scholen voor voortgezet onderwijs kent een eerste, tweede en derde tijdvak. 3.1.2 Het eerste en tweede tijdvak worden afgenomen in het laatste leerjaar. 3. 1.3 Het derde tijdvak wordt aansluitend aan het laatste leerjaar afgenomen door het College voor examens. 3.1.4. Het College voor examens kan vakken aanwijzen waarin wegens het zeer geringe aantal kandidaten, het centraal examen in het tweede tijdvak wordt afgenomen door het College voor examens. 3.1.5 Bij toepassing van het derde of vierde lid, gelden de volgende regels: a. de conrector deelt aan Onze Minister mee welke kandidaten het centraal examen zullen afleggen en in welke vakken; b. de kandidaten leveren de opgaven, de door hen gemaakte aantekeningen alsmede andere door hen gemaakte stukken in bij een van degenen die toezicht houden. Het College voor examens bepaalt, in welke gevallen wordt afgeweken van de eerste volzin alsmede in welke gevallen en op welk tijdstip de opgaven, de aantekeningen en de andere stukken, bedoeld in die volzin aan de kandidaten worden teruggegeven; c. het College voor examens deelt het door de kandidaat behaalde cijfer voor het centraal examen aan de conrector mee. 3.1.6 Het College voor examens kan bepalen dat een toets wordt afgenomen op een tijdstip dat is gelegen voor de aanvang van het eerste tijdvak. 3.2 Gang van zaken 3.2.1 De kandidaten dienen bij het CE minstens 15 minuten voor de aanvang van de zitting aanwezig te zijn in het examenlokaal. 3.2.2 Een kandidaat die te laat komt, mag tot uiterlijk 30 minuten na aanvang van de zitting worden toegelaten. Hij levert zijn werk echter gelijktijdig in met de andere kandidaten. 3.2.3 Een kandidaat mag geen mobiele telefoon en eventuele andere voor communicatie bestemde apparaten bij zich hebben in het examenlokaal, of in de buurt daarvan. 3.2.4 Tenzij anders vermeld moet het examenwerk met een blauw of zwart schrijvende pen of balpen worden gemaakt. Er wordt slechts geschreven op door de school verstrekt papier. Het gebruik van correctielak is niet toegestaan. 3.2.5 De school stelt Binas of atlassen voor de betreffende vakken beschikbaar tijdens het examen. Woordenboeken en rekenmachines - voor zover het gebruik daarvan is toegestaan - worden door de kandidaat zelf meegenomen. In het PTA is een lijst met per vak toegestane hulpmiddelen opgenomen. 3.2.6 De kandidaten vermelden op alle papieren hun naam, het examenvak en hun examennummer, alsmede de naam van hun docent(e). 3.2.7 Het is toegestaan na één uur de examenzaal te verlaten. Vertrek is toegestaan op elk kwartier tot 15 minuten voor de sluiting van de zitting. 3.2.8 Bij voortijdig vertrek leveren de kandidaten mét het gemaakte werk ook de opgaven en het klad in. 3.2.9 Het gemaakte werk wordt ingeleverd bij de daartoe aangewezen surveillant. 3.3 Niet op regelmatige wijze afgenomen centraal examen 3.3.1 Indien het centraal examen naar het oordeel van de inspectie niet op regelmatige wijze heeft plaatsgehad kan zij besluiten dat het geheel of gedeeltelijk voor een of meer kandidaten opnieuw wordt afgenomen. 3.3.2 De inspectie verzoekt het College voor examens nieuwe opgaven vast te stellen en bepaalt op welke wijze en door wie het examen zal worden afgenomen. M4 15-16 15

3.4 Onvoorziene omstandigheden centraal examen Indien door onvoorziene omstandigheden het centraal examen in één of meer vakken aan één of meer scholen niet op de voorgeschreven wijze kan worden afgenomen, beslist Onze Minister hoe alsdan moet worden gehandeld. 3.5 Verhindering 3.5.1 Indien een kandidaat om een geldige reden - ter beoordeling van de conrector - is verhinderd bij een of meer toetsen in het eerste tijdvak tegenwoordig te zijn, wordt hem in het tweede tijdvak de gelegenheid gegeven het CE af te leggen in ten hoogste twee vakken. 3.5.2 Indien een kandidaat in het tweede tijdvak evenzeer verhinderd is, of wanneer hij het CE in het tweede tijdvak niet kan voltooien, wordt hij in de gelegenheid gesteld in het derde tijdvak ten overstaan van de College voor examens zijn eindexamen te voltooien. 3.5.3 De kandidaat meldt zich zo spoedig mogelijk door tussenkomst van de conrector aan bij de voorzitter van de desbetreffende College voor examens. In dat geval deelt de conrector de commissie mee welke cijfers de kandidaat voor het SE en het eventueel reeds afgelegde gedeelte van het CE heeft behaald. 3.5.4 Na afloop van het derde tijdvak deelt de College voor examens het resultaat mede aan de conrector. Deze deelt dat mee aan de kandidaat. M4 15-16 16

Hoofdstuk 4 Uitslag (regeling examen 2016) 4.1 Het eindcijfer voor alle vakken van het eindexamen wordt uitgedrukt in een geheel cijfer uit de reeks 1 tot en met 10. 4.2 De conrector bepaalt het eindcijfer voor een vak op het rekenkundig gemiddelde van het cijfer voor het SE en het cijfer voor het CE. Indien de uitkomst van de berekening niet een geheel getal is, wordt dat getal indien het eerste cijfer achter de komma een 4 of lager is naar beneden afgerond en indien dat cijfer een 5 of hoger is naar boven afgerond. 4.3 Indien in een vak alleen een schoolexamen is gehouden, is het cijfer voor het schoolexamen tevens het eindcijfer. 4.4 Het cijfer voor de rekentoets is tevens het eindcijfer. 4.5 De conrector en de secretaris van het eindexamen vergewissen zich ervan dat de cijfers voor het CE en de eindcijfers juist zijn berekend en ingevuld, en stellen de uitslag vast. 4.6 De conrector en de secretaris van het eindexamen stellen uit alle cijfers van de vakken waarin de kandidaat examen heeft afgelegd een lijst op, zodanig dat de op deze lijst vermelde vakken een eindexamen VMBO-TL, HAVO of Atheneum vormen. 4.7 De kandidaat die het eindexamen van een leerweg in het vmbo heeft afgelegd, is geslaagd indien: a.het rekenkundig gemiddelde van zijn bij het centraal examen behaalde cijfers ten minste 5,5 is b.hij voor: 1.de rekentoets als eindcijfer 5 of meer heeft behaald en voor het vak Nederlandse taal als eindcijfer 6 of meer heeft behaald; of voor 2.de rekentoets als eindcijfer 6 of meer heeft behaald en voor het vak Nederlandse taal als eindcijfer 5 of meer heeft behaald; c.hij onverminderd onderdeel b: 1.voor één van zijn vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 5 of meer en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer heeft behaald; 2.voor één van zijn vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 4 en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer waarvan ten minste één 7 of meer heeft behaald; of 3.voor twee van zijn vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 5 heeft behaald en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer waarvan ten minste één 7 of meer heeft behaald; d.hij voor de vakken lichamelijke opvoeding en het kunstvak uit het gemeenschappelijk deel de kwalificatie «voldoende» of «goed» heeft behaald; en e.als het een eindexamen gemengde of theoretische leerweg betreft: hij voor het sectorwerkstuk de kwalificatie «voldoende» of «goed» heeft behaald. 4.8 De kandidaat die eindexamen vwo of havo heeft afgelegd, is geslaagd indien: a.het rekenkundig gemiddelde van zijn bij het centraal examen behaalde cijfers ten minste 5,5 is; b.hij voor: 1.één van de vakken Nederlandse taal en literatuur, Engelse taal en literatuur en voor zover van toepassing wiskunde A, wiskunde B of wiskunde C als eindcijfer 5 of meer heeft behaald en hij voor de rekentoets en het andere vak dan wel vakken, genoemd in dit subonderdeel als eindcijfer 6 of meer heeft behaald; of voor 2.de rekentoets als eindcijfer 5 heeft behaald en voor de vakken Nederlandse taal en literatuur, Engelse taal en literatuur en voor zover van toepassing wiskunde A, wiskunde B of wiskunde C als eindcijfer 6 of meer heeft behaald; M4 15-16 17

c.hij onverminderd onderdeel b: 1.voor één van zijn vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 5 of meer en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer heeft behaald; 2.voor één van zijn vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 4 en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer heeft behaald, en het gemiddelde van de eindcijfers ten minste 6,0 bedraagt; 3.voor twee van zijn vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 5 heeft behaald en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer heeft behaald, en het gemiddelde van de eindcijfers ten minste 6,0 bedraagt; of 4.voor één van de vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld als eindcijfer 4 en voor één van deze vakken als eindcijfer 5 heeft behaald en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer heeft behaald, en het gemiddelde van de eindcijfers ten minste 6,0 bedraagt; d.hij voor geen van de onderdelen, genoemd in het tweede lid, lager dan het eindcijfer 4 heeft behaald; en e.hij voor de vakken culturele en kunstzinnige vorming en lichamelijke opvoeding van het gemeenschappelijk deel van elk profiel, de kwalificatie «voldoende» of «goed» heeft behaald. 4.8.2 Bij de uitslagbepaling volgens het eerste lid, wordt het gemiddelde van de eindcijfers van ten minste de volgende onderdelen aangemerkt als het eindcijfer van één vak, voor zover voor deze onderdelen een eindcijfer is bepaald: maatschappijleer en het profielwerkstuk en voor vwo ook algemene natuurwetenschappen. 4.9 De leerling is cum laude geslaagd als het rekenkundig gemiddelde van de in gehele getallen uitgedrukte eindcijfers van alle vakken minimaal 8,0 bedraagt en er voor geen enkel afzonderlijk vak een niet-afgerond eindcijfer lager dan 7,0 is behaald. De leerling is summa cum laude geslaagd als het rekenkundig gemiddelde van de eindcijfers uitgedrukt in gehele getallen van alle vakken minimaal 8,5 bedraagt en er voor geen enkel afzonderlijk vak een niet-afgerond eindcijfer lager dan 7,5 is behaald. 4.10 Het is mogelijk examen te doen in meerdere profielen. Het is dan niet nodig om meerdere profielwerkstukken te vervaardigen. 4.11 Zodra de uitslag is vastgesteld, deelt de conrector deze samen met de eindcijfers aan iedere kandidaat mee. M4 15-16 18

Hoofdstuk 5 - Herkansing 5.1 De herkansingsregeling die van toepassing is op de Schoolexamens staat beschreven in het algemene deel van het Programma van Toetsing en Afsluiting. 5.2 De herkansingsregeling voor het CE houdt in dat elke kandidaat één vak van het geheel van de vakken die samen een examen vormen, mag herkansen, waarbij het hoogst behaalde cijfer telt. Hoofdstuk 6 - Diploma en cijferlijst 6.1 De rector reikt op grond van de definitieve uitslag aan elke kandidaat die eindexamen heeft afgelegd, een cijferlijst uit waarop voor zover van toepassing zijn vermeld: a. de cijfers voor het schoolexamen en de cijfers voor het centraal examen; b. voor atheneum en havo de vakken en het onderwerp of de titel van het profielwerkstuk, alsmede de beoordeling van het profielwerkstuk; c. voor vmbo het thema van het sectorwerkstuk, alsmede de beoordeling van het sectorwerkstuk; d. de beoordeling van de vakken culturele en kunstzinnige vorming en lichamelijke opvoeding in atheneum en havo;, e. de beoordeling van het kunstvak en het vak lichamelijke opvoeding uit het gemeenschappelijk deel van de theoretische leerweg in het vmbo; f. volgens welke differentiatie, bedoeld in artikel 7, derde lid, is geëxamineerd; g. de eindcijfers voor de examenvakken (inclusief het cijfer voor het vak rekenen), alsmede; h. de uitslag van het eindexamen. 6.2 De rector reikt aan elke voor het examen geslaagde kandidaat een diploma uit, waarop het profiel of de profielen zijn vermeld dan wel de leerweg die bij de bepaling van de uitslag zijn betrokken. Duplicaten van diploma s worden niet uitgereikt. 6.3 Indien een kandidaat examen heeft afgelegd in meer dan het voorgeschreven aantal vakken, worden de eindcijfers van de vakken die niet bij de bepaling van de uitslag zijn betrokken, vermeld op de cijferlijst, tenzij de kandidaat daartegen bezwaar heeft. M4 15-16 19

Hoofdstuk 7 - Overige bepalingen 7.1 Afwijkende wijze van examineren 7.1.1 De conrector kan toestaan, dat een gehandicapte kandidaat het SE en het CE aflegt op een wijze, die is aangepast aan de mogelijkheden van de kandidaat. In dat geval bepaalt de conrector de wijze waarop het examen zal worden afgelegd conform de wettelijke voorschriften. Hij doet hiervan zo spoedig mogelijk mededeling aan de Inspectie. 7.1.2 Kandidaten die menen in aanmerking te komen voor een aangepast SE dienen dit vóór het begin van het SE kenbaar te maken en voor een aangepast CE aan het begin van het examenjaar. Indien de conrector dit verlangt moet een (medische) verklaring van een deskundige worden overgelegd. 7.1.3 De conrector kan aan kandidaten die ten hoogste 6 jaar onderwijs in Nederland hebben gevolgd en voor wie het Nederlands niet de moedertaal is, verlenging van de werktijd en/of het gebruik van een verklarend woordenboek Nederlands toestaan. Hij doet hiervan mededeling aan de Inspectie. 7.1.4 De conrector kan, de Inspectie gehoord hebbende, een langdurig zieke kandidaat het eindexamen over twee schooljaren laten spreiden. 7.2 Bewaring examenwerk Het werk van het CE wordt tenminste zes maanden na de uitslag bewaard door de conrector, ter inzage voor belanghebbenden. 7.3 Slotbepaling In alle gevallen waarin noch het Eindexamenbesluit noch dit reglement voorziet, beslist de conrector. M4 15-16 20

BIJLAGE 1 - Commissies van beroep A - REGLEMENT INTERNE COMMISSIE VAN BEROEP Mogelijkheden van beroep Als tenminste 5 kandidaten gerechtvaardigde bezwaren menen te hebben tegen enig onderdeel van een SE, dan kunnen ze in beroep gaan tegen de inhoud van het werk binnen 2 schooldagen na afname van het werk of - in geval van bezwaren tegen de wijze van becijferen - binnen 2 schooldagen na de bespreking van het werk. Als een kandidaat gerechtvaardigde bezwaren meent te hebben tegen de gang van zaken tijdens een SE, dan kan hij binnen 2 schooldagen na het maken van de toets in beroep gaan. Als hij meent gerechtvaardigde bezwaren te hebben tegen een toegekend cijfer, dan kan hij binnen 3 schooldagen na bespreking van het gemaakte werk en het dan vastgestelde cijfer in beroep gaan. Als een kandidaat gerechtvaardigde bezwaren meent te hebben tegen een opgelegde sanctie door de examencommissie wegens onregelmatigheden (artikel 1.3) dan wel ongeoorloofd verzuim (artikel 2.3.5) kan hij binnen 2 schooldagen in beroep gaan. In elk van deze drie gevallen kan hij beroep aantekenen bij de rector. Samenstelling commissie 1 De rector of een door hem aangewezen vertegenwoordiger - voorzitter. 2 Een afdelingsleider, mits geen partij aangaande dit conflict. 3 De voorzitter van de Ouderraad of een door haar/hem aangewezen vertegenwoordiger. Wanneer er geen sprake is van een beroep vanwege een opgelegde sanctie kan de commissie worden aangevuld met: 4 De mentor van de betrokken kandidaat. 5 Een leerling uit de examenklas, die het betrokken vak in het pakket heeft. Termijn van samenroepen De rector roept zo spoedig mogelijk, maar in ieder geval binnen 7 werkdagen nadat het beroepschrift bij hem is binnengekomen de Interne Commissie van Beroep samen. Procedure De procedure van de Interne Commissie van Beroep is als volgt: 1 Zij hoort partijen, eventueel onder confrontatie. 2 Zij neemt een beslissing op basis van consensus. 3 Zij informeert de betrokkenen schriftelijk binnen 3 dagen na de hoorzitting en neemt in de toelichting in ieder geval op: a de klacht; b haar overwegingen; c haar beslissing. Mogelijke beslissingen De beslissingen die de Interne Commissie van Beroep kan nemen zijn: 1 De door de kandidaat (of diens wettelijke vertegenwoordiger) ingediende beroep wordt ongegrond verklaard. 2 De door de kandidaat (of diens wettelijke vertegenwoordiger) ingediende beroep wordt gegrond verklaard. Op voorstel van de commissie neemt de rector passende maatregelen. Bewijslast In alle gevallen geldt, dat de bewijslast berust bij degene die in beroep gaat. M4 15-16 21

Beroepsmogelijkheid Er is alleen beroep mogelijk tegen de uitspraak van de Interne Commissie van Beroep bij de Externe Commissie van Beroep wanneer er sprake is van een niet juist gevolgde procedure. Het beroep wordt binnen vijf dagen nadat de beslissing schriftelijk ter kennis van de kandidaat is gebracht, langs digitale weg, via e-mail, of schriftelijk, bij de Commissie ingesteld. Het beroep met betrekking tot het schoolexamen moet ten laatste vijf dagen voor de aanvang van het centraal schriftelijk examen zijn aangemeld bij de secretaris van de Externe Commissie van Beroep. Adres externe commissie van beroep Ambtelijk secretaris: mw. A.G.G. Brouwer Oranjestraat 2 3905 LA Veenendaal Email: info@via-scholen.nl M4 15-16 22

B- REGELING EXTERNE COMMISSIE VAN BEROEP Stichting Samenwerkingsverband Voortgezet Onderwijs (VIA) Reglement voor de Commissie van Beroep Eindexamens VWO-HAVO-VMBO welke is ingesteld op grond van het Eindexamenbesluit VWO-HAVO-MAVO- VBO Artikel 1. Algemene bepalingen In dit reglement wordt verstaan onder: a. bevoegd gezag : de Besturen en Stichtingen van Stichting Samenwerkingsverband Voortgezet Onderwijs (VIA) b. school : de scholen voor voortgezet onderwijs die zijn aangesloten zijn bij de Stichting Samenwerkingsverband Voortgezet Onderwijs (VIA) c. eindexamenbesluit : Eindexamenbesluit VWO/HAVO/MAVO/VBO, zoals dat van kracht is binnen het voortgezet onderwijs. d. Commissie : de Commissie van Beroep als bedoeld in artikel 5 lid 4 van het Eindexamenbesluit e. voorzitter : de voorzitter van de Commissie van Beroep f. kandidaat : ieder die door het bevoegd gezag tot het eindexamen of deeleindexamen wordt toegelaten en die tegen een beslissing van de directeur van zijn/haar school in beroep komt bij de Commissie van Beroep g. directeur : de rector, directeur of centrale directie van een school voor Voortgezet Onderwijs (zie Wet op het Voortgezet Onderwijs (art. 32.2 en 32a.1; Eindex.besluit (art.1.1) h. examinator : degene die de kandidaat het eindexamen afneemt i. examencommissie : de commissie die de kandidaat het eindexamen afneemt j. reglement : het reglement van de Commissie van Beroep Artikel 2. Bevoegdheid De Commissie is bevoegd kennis te nemen van een door de kandidaat ingesteld beroep dat zich richt tegen een beslissing van de directeur betreffende: het zich onttrekken aan het schoolexamen. enige onregelmatigheid ten aanzien van enig deel van het schoolexamen of het centraal examen.. Artikel 3. Samenstelling Commissie De Commissie bestaat uit 6 leden. 1. De leden worden benoemd door het bevoegd gezag. 2. Niet tot lid van de Commissie kunnen worden benoemd de rector/directeur/voorzitter centrale directie en de examinatoren en de leerlingen. 3. De Commissie wijst uit haar midden een voorzitter en algemeen adjunct aan. 4. De leden van de Commissie treden om de zes jaar af volgens een rooster van aftreden en zijn terstond opnieuw benoembaar. 5. De Commissie van Beroep wordt in haar werkzaamheden bijgestaan door een ambtelijk secretaris, die namens de Commissie het contact onderhoudt met alle betrokkenen, ten dienste staat van de voorzitter en de algemeen adjunct van de commissie en zorg draagt voor het op schrift stellen van de uitspraak van de Commissie. 6. De ambtelijk secretaris wordt benoemd en ontslagen door het bevoegd gezag. M4 15-16 23

Artikel 4. Wraking en verschoning De leden van de Commissie kunnen worden gewraakt: a. indien ze aan de kandidaat dan wel aan degene(n) tegen wiens beslissing het beroep zich richt in bloed- of aanverwantschap staan tot en met de vierde graad; b. in andere gevallen, indien er naar het oordeel van de Commissie of een betrokken commissielid, een schijn van partijdigheid zou kunnen ontstaan. 2. Leden van de Commissie kunnen zich op eigen verzoek, of in een geval als bedoeld in het voorgaande lid, om hen moverende redenen verschonen. 3. In geval van wraking of verschoning worden de daarbij betrokkenen zo spoedig mogelijk door de Commissie gehoord, waarna hierover met meerderheid van stemmen wordt beslist. 4. Bij wraking of verschoning treedt een ander lid op. Artikel 5. Beroepschrift Het beroep wordt binnen vijf dagen nadat de beslissing schriftelijk ter kennis van de kandidaat is gebracht, langs digitale weg, via e-mail, of schriftelijk, bij de Commissie ingesteld. Het beroep met betrekking tot het schoolexamen moet ten laatste vijf dagen voor de aanvang van het centraal schriftelijk examen zijn aangemeld. Artikel 6. Onderzoek De Commissie stelt, alvorens een uitspraak te doen, een onderzoek in. 1. Het houden van een hoorzitting maakt onderdeel uit van dit onderzoek, tenzij het bepaalde in lid 11 wordt toegepast. 2. De zitting van de Commissie wordt bijgewoond door 3 leden. 3. De eerste zitting vindt plaats zo spoedig mogelijk, maar in ieder geval binnen 21 kalenderdagen na ontvangst van het beroepschrift. 4. De voorzitter bepaalt de plaats, de dag en het uur van de zitting. 5. De zitting is openbaar tenzij de Commissie, al dan niet op verzoek, anders beslist. 6. Tijdens de hoorzitting worden in ieder geval de volgende personen in de gelegenheid gesteld de zaak mondeling toe te lichten: a. de directeur; b. de betrokken examinator(en); c. de kandidaat; d. de voorzitter van de examencommissie. 7. De Commissie kan daarnaast, al dan niet op verzoek, getuigen of deskundigen horen. 8. De kandidaat kan zich gedurende het onderzoek van de Commissie door een door hem aan te wijzen meerderjarige persoon laten bijstaan. 9. De Commissie betrekt in haar onderzoek de, na het verweer als bedoeld in het Eindexamenbesluit, aan de kandidaat toegezonden mededeling en zo mogelijk het van dat verweer opgemaakte proces-verbaal. M4 15-16 24

10. Van het houden van een hoorzitting kan worden afgezien in het geval: a. de voorzitter van oordeel is dat de Commissie aanstonds op verantwoorde wijze op het beroep kan beslissen; b. beide partijen schriftelijk te kennen hebben gegeven van een mondelinge behandeling van het beroep af te zien. 11. Beide partijen worden in kennis gesteld van een beslissing, als bedoeld in lid 11. Artikel 7. Besluitvorming Besluiten worden genomen met gewone meerderheid van stemmen door de leden die aan de hoorzitting hebben deelgenomen. Artikel 8. Uitspraak De commissie kan zich onbevoegd verklaren om op het beroepschrift te beslissen, indien en voorzover het beroepschrift betrekking heeft op een geval als bedoeld in artikel 2. 1. De Commissie kan het bij haar ingestelde beroep: a. niet-ontvankelijk verklaren; b. ongegrond verklaren; c. gegrond verklaren. 2. De Commissie deelt haar beslissing onverwijld mede aan de kandidaat, aan de ouders, voogden of verzorgers van de kandidaat indien deze minderjarig is, aan degene(n) tegen wiens beslissing het beroep zich richt en aan de directeur, zo mogelijk mondeling en in ieder geval langs digitale weg of schriftelijk. 3. De in het vorige lid bedoelde bekendmaking van de uitspraak vindt plaats binnen 21 dagen na ontvangst van het beroepschrift. De Commissie kan, met redenen omkleed, besluiten, deze termijn met ten hoogste 7 dagen te verlengen. 4. In haar schriftelijke uitspraak motiveert de Commissie haar beslissing en stelt ze zo nodig vast op welke wijze de kandidaat alsnog in de gelegenheid zal worden gesteld het eindexamen geheel of gedeeltelijk af te leggen of opnieuw af te leggen. 5. De uitspraak van de Commissie is voor alle betrokkenen bindend. Artikel 9: Onvoorziene situatie Voor situaties waarin dit reglement niet voorziet, beslist de voorzitter over de door de Commissie te volgen werkwijze. Artikel 10. Wijziging en aanvulling reglement Het reglement kan met inachtneming van de bepalingen van het betrokken eindexamenbesluit door het bevoegd gezag worden gewijzigd en aangevuld. Vastgesteld september 2002; gewijzigd en opnieuw vastgesteld november 2010 Adres externe commissie van beroep. Ambtelijk secretaris: mw. A.G.G. Brouwer Oranjestraat 2 3905 LA Veenendaal Email: info@via-scholen.nl M4 15-16 25

Vak: Aardrijkskunde Methode Buitenland kgt Leerjaar Omschrijving Leerinhouden/-stof Periode 1,2 of 3 Tijdsduur in min. schriftelijk of mondeling Toetscode Weging in % 3 Gemiddelde cijfer uit klas 3 binnen het schoolexamen gemaakte toetsen 601 36 4 H4 Weer en klimaat Rep Paragraaf 1 t/m 10 en begrippentoets 4 H4 Weer en klimaat Tentamen: hele hoofdstuk 1 50 schriftelijk 602 10 TW1 60 schriftelijk 603 11 4 H5Bevolking en ruimte Rep. Paragraaf 1 t/m 10 en begrippentoets 4 H5 Bevolking en ruimte Tentamen: hele hoofdstuk 2 50 schriftelijk 604 10 TW2 60 schriftelijk 605 11 4 H6 Water Rep. Paragraaf 1 t/m 10 en begrippentoets 4 H6 Water Tentamen: hele hoofdstuk 3 50 schriftelijk 606 10 TW3 60 schriftelijk 607 12 M4 15-16 26