Letselschade en de bijstand mr. Anouk Oude Hergelink
Stelling Een slachtoffer moet zijn schade volledig vergoed krijgen en dient dit bedrag dan ook effectief te ontvangen. Een eventuele terugvordering of intrekking van de bijstand dient voor rekening van de aansprakelijke partij te komen, d.m.v. het afgeven van een bijstandsgarantie
Stelling Een bijstandsgerechtigd slachtoffer heeft een meldingsplicht. Het verdient de voorkeur wanneer partijen zich aan het begin van een zaak al gezamenlijk melden bij een gemeente en namens het slachtoffer het woord voeren
Participatiewet Gemeente geeft invulling aan de Participatiewet met beleidsregels
Middelentoets: over welke middelen heeft een bijstandsgerechtigde de beschikking? Middelen: in beginsel alle vermogens- en inkomensbestanddelen waarover een alleenstaande of gezin kan beschikken (art. 31 Participatiewet)
Geen middelen: bij ministeriële regeling aan te wijzen uitkeringen voor materiële en immateriële schade vb: Uitkeringsregeling Hulpfonds Gedupeerden Bijlmerramp, Regeling tegemoetkoming asbestslachtoffers, Compensatieregelingen Rooms-Katholieke Kerk Nederland (art. 7 Regeling Participatiewet, IOAW en IOAZ)
Dit betekent: Bijstandsgerechtigde slachtoffers die gecompenseerd worden voor (im-)materiële schade door een van deze regelingen, volledig vrijgesteld worden van de middelentoets ontvangst schadevergoeding heeft geen invloed op recht op bijstand
Voor overige slachtoffers geldt een ander beoordelingskader: Vergoedingen voor materiële en immateriële schade worden tot de middelen ex art. 31 Participatiewet gerekend voor zover zij vanuit het oogpunt van bijstandsverlening verantwoord zijn
Verantwoord vanuit het oogpunt van bijstandsverlening? Beleidsregels verschillen per gemeente: op voorhand geen stempel Participatiewet proof Wel hetzelfde: vrijgesteld eigen vermogen
Materiële schade Algemene tendens: verlies van verdienvermogen is inkomen dus niet vrijgelaten verdere schade: in de regel vrijgelaten, mits aangetoond
Immateriële schade Vaak: 1/3 deel vrij, 2/3 deel als vermogen in aanmerking vb: immateriële vergoeding van 12.000-1/3 vrij 4.000 aan slachtoffer - van 8.000 gaat vrijgesteld eigen vermogen af ( 5.920) - Is 2.080 verantwoord?
Immateriële schade Maar er zijn ook andere toetsingskaders: A dam: vrijgelaten tot 45.378 Utrecht: 60% blijft buiten beschouwing met een minimum van 5.000 en maximum van 30.000, afwijken in individuele gevallen mogelijk Urk: blijvend invalide en geen perspectief op inkomen boven bijstandsniveau? Vrijlaten Veel gemeenten geen concrete toetsingsvoorwaarden
Grote verschillen tussen gemeenten Immateriële schade: 5000,- Amsterdam en Utrecht: volledig vrijgesteld 1/3 deel vrijgesteld ( 1.667)
Grote verschillen tussen gemeenten Immateriële schade: 120.000,- Amsterdam: 45.378,- vrijgelaten dus meer dan de helft niet; Utrecht: 60% buiten beschouwing tot 30.000,- Urk: waarschijnlijk volledig vrijgelaten
Mogelijkheid van beroep: Centrale Raad van Beroep (CRvB) Toetsing op rechtmatigheid: is het besluit op goede gronden tot stand gekomen? Marginale toetsing (CRvB 25 november 2014, ECLI:NL:CRVB:2014:3892)
CRvB Art. 17 Participatiewet (inlichtingenplicht) Geen melding van letselschadevergoeding kan schending inlichtingenplicht zijn (CRvB 17 april 2012, ECLI:NL:CRVB:2012:BW4091) Niet melden voorschot in beginsel schending art. 17 Participatiewet (CRvB 10 september 2012, ECLI:NL:CRVB:2012:BX7167)
CRvB Art. 17 Participatiewet (inlichtingenplicht) Consequentie niet melden: terugvordering of intrekking bijstand/ boete 150% benadelingsbedrag (art. 18 lid 5 Participatiewet, zie Rb. Oost-Brabant (bestuursrecht) 29 juli 2015, ECLI:NL:RBOBR:2015:4588)
CRvB VAV: als ter beschikking staande middelen in aanmerking nemen in de zin van de Participatiewet dient beschouwd te worden als inkomen in de zin van arbeid Heeft het gedeelte van de letselschadevergoeding dat ziet op inkomen betrekking op een periode waarover beroep op bijstand wordt gedaan en zo ja, op welke periode?
CRvB Uitgangspunt t.a.v. inkomen en de periode waarop het ziet: aanspraken worden toegerekend aan de periode die aanvangt op de datum van het ongeval Slechts anders indien... er voldoende, op objectiveerbare gegevens, redenen zijn aan te nemen dat die aanspraken op een andere, latere periode, dienen te worden toegerekend: is de schadevergoeding voor een andere periode bedoeld?
Rechtbank Breda 20 september 2005 (ECLI:NL:RBBRE:2010:BN3950) Vergoeding VAV: 22.689,01 Gemeente: bedrag toerekenen vanaf datum ongeval en derhalve terugvordering Volledig als inkomen in de zin van de Participatiewet aanmerken
Rechtbank Breda 20 september 2005 (ECLI:NL:RBBRE:2010:BN3950) Betrof gekapitaliseerde vergoeding tot 60 e levensjaar die overeenkomt met een periodiek te ontvangen vergoeding dat kan worden ingezet voor levensonderhoud, waarop bijstand slechts hoeft aan te vullen
Rechtbank Breda 20 september 2005 (ECLI:NL:RBBRE:2010:BN3950) Partijen: VAV is fl. 3000 per jaar Gemeente dient een bedrag gelijk aan 1/12 deel van fl. 3000 aan iedere maand vanaf datum ongeval toerekenen, tot 60 e levensjaar Vervolgens berekenen of er grond is voor terugvordering
CRvB Vergoeding economische kwetsbaarheid is inkomen (CRvB 13 maart 2012, ECLI:NL:CRVB:2012:BW0444) Opbouw pensioenrechten expliciet vermelden (CRvB 4 juli 2006, ECLI:NL:CRVB:2006:AY3565) Jaarlijkse lijfrente-uitkering: periode inkomsten ivm arbeid (CRvB 16 januari 2001, nr. 99/4815, JABW 2001/41) Wettelijke rente inkomsten dus direct middelen (Rb. Oost-Brabant 29 juli 2015, ECLI:NL:RBOBR:2015:4588)
CRvB Schadeposten onderbouwen CRvB 4 juli 2006 (ECLI:NL:CRVB:2006:AY3565) Schadevergoeding van 179.311,25 waarvan 79.411,54 aan materiële schade Bedrag van 1.327,29 buiten beschouwing voor kosten huishoudelijke hulp omdat deze kosten aantoonbaar waren Rest in aanmerking?!
CRvB Afkoopsom: expliciet toerekenen aan materiële schade, anders immateriële schade (Rb. Breda 4 augustus 2010, ECLI:NL:RBBRE:2010:BN3950) Vermelding hoogte immateriële schade met onderbouwing stukken (CRvB 8 februari 2011, ECLI:NL:CRVB:2011:BP4888) Niet aannemelijk gemaakt dat deel vergoeding uit immateriële schade bestaat hele vergoeding als middelen aanmerken (CRvB 17 april 2012, ECLI:NL:CRVB:2012:BW4091)
CRvB Immateriële schade Algemene tendens: CRvB laat gemeenten vrij (marginale toetsing) Voorbeelden (CRvB 17 mei 2011, ECLI:NL:CRVB:2011:BQ5236; CRvB 4 juli 2006, ECLI:NL:CRVB:2006:AY3565; CRvB 22 februari 2011, ECLI:NL:CRVB:2011:BP5677)
Rechtbank Zeeland West-Brabant Uitspraak 16 april 2014 (ECLI:NL:RBZWB:2014:4520) Voor medische fout ook al in bijstand Rb: aanzienlijke kans dat gemeente overgaat tot terugvordering Rb: van slachtoffer kan niet gevergd worden dat schadevergoeding gebruikt wordt voor kostenposten waarvoor deze geen vergoeding is
Rechtbank Zeeland West-Brabant Uitspraak 16 april 2014 (ECLI:NL:RBZWB:2014:4520) Rb: bij wegvallen bijstand valt bron voor het betalen van dagelijkse kosten van levensonderhoud weg zonder dat daarvoor compensatie wordt betaald wegvallen uitkering is schade
Rechtbank Zeeland West-Brabant Uitspraak 16 april 2014 (ECLI:NL:RBZWB:2014:4520) Komt schade ex 6:98 BW voor vergoeding in aanmerking? Rb: toerekening lettende op aard aansprakelijkheid, aard van de schade en voorzienbaarheid van de schade
Eerste handvat maar veel vragen zijn nog onbeantwoord: a) wat als wel sprake is van VAV als gevolg van fout? b) wat als geen veiligheidsnorm is geschonden? c) wat als het geen schuldaansprakelijkheid betreft maar risico-aansprakelijkheid?
Stelling Een slachtoffer moet zijn schade volledig vergoed krijgen en dient dit bedrag dan ook effectief te ontvangen. Een eventuele terugvordering of intrekking van de bijstand dient voor rekening van de aansprakelijke partij te komen, d.m.v. het afgeven van een bijstandsgarantie
Stelling Een bijstandsgerechtigd slachtoffer heeft een meldingsplicht. Het verdient de voorkeur wanneer partijen zich aan het begin van een zaak al gezamenlijk melden bij een gemeente en namens het slachtoffer het woord voeren
Vragen?