Beoordeling kabinet na 100 dagen Voor: NRC Handelsblad Datum: 28 januari 2011 Copyright: Synovate BV. Alle rechten voorbehouden. De concepten en ideeën die u in dit document worden aangeboden zijn intellectueel eigendom van Synovate. Deze zijn strikt vertrouwelijk van aard en worden u aangeboden met dien verstande dat zij door u strikt vertrouwelijk behandeld dienen te worden en dat van de hiervoor genoemde concepten en ideeën geen gebruik zal worden gemaakt. Bij het aanleveren van dit document aanvaardt of veronderstelt Synovate geen verantwoordelijkheid voor enig ander doeleinde of tegenover enig andere persoon aan wie dit rapport wordt getoond of die het eventueel in handen krijgt, behalve in het geval waar dit uitdrukkelijk is overeengekomen door middel van onze voorafgaande schriftelijke toestemming. Synovate 0
Beoordeling kabinet na 100 dagen Ministers gemiddeld iets bekender dan 100 dagen geleden Gerd Leers sterk gedaald in populariteit Mark Rutte gestegen in populariteit Jan Kees de Jager populairste minister Kabinet voldoet aan de verwachting Vorige week zat het kabinet Rutte precies 100 dagen. NRC en Synovate zijn benieuwd hoe de Nederlanders na 100 dagen over de ministers denken. Hoe bekend zijn ze, in hoeverre zijn ze geschikt voor het ambt en hoe betrouwbaar vindt men de nieuwe ministers? Het onderzoek werd gehouden onder 1.000 kiesgerechtigde Nederlanders en vond plaats van 19 tot en met 23 januari. De bekendheid van de ministers is in 100 dagen gestegen. De populairste minister is nog steeds Jan Kees de Jager. Maar ook Mark Rutte is populair, hij is ten opzichte van 100 dagen geleden in populariteit gestegen. Gerd Leers is in deze periode juist in populariteit gedaald. Maxime Verhagen is volgens de Nederlanders de minst betrouwbare minister. Gemiddeld beoordeelt men het kabinet met een voldoende (6,1). Daarnaast voldoet het kabinet aan de verwachtingen en presteert het volgens de Nederlanders per saldo beter dan het laatste kabinet Balkenende. Over de kansen van het kabinet om de volle vier jaar vol te maken, zijn de verwachtingen verdeeld. Synovate 1
Bekendheid ministers nog laag, maar wel iets gestegen De bekendheid van de ministers is na 100 dagen maar een klein beetje gestegen. Vooral Mark Rutte en Jan Kees de Jager zijn bekender dan 100 dagen geleden. Van Piet Hein Donner en Henk Kamp lijken veel mensen vergeten te zijn dat zij minister zijn geworden. Ze worden opvallend weinig genoemd als minister, maar als we het vertellen blijkt men hen toch te kennen als minister. Nederlanders schudden de namen van de ministers niet uit de mouw Als we vragen om de nieuwe ministers die men kent te noemen, worden de architecten van het centrumrechtse kabinet, Rutte en Verhagen, het meest genoemd door de Nederlanders. Op afstand volgen Ivo Opstelten, Jan Kees de Jager en Gerd Leers. Henk Kamp, Marja van Bijsterveldt en Piet Hein Donner zijn minder bekend dan bij de presentatie van het kabinet. Vreemd genoeg denkt 16% van de Nederlanders dat Geert Wilders minister is. Onder zijn eigen aanhang is dit zelfs 28%. Welke ministers van het nieuwe kabinet kent u, ook al is het alleen maar van naam? (%) Mark Rutte Maxime Verhagen Ivo Opstelten Jan Kees de Jager Gerd Leers Piet Hein Donner Uri Rosenthal Melanie Schultz Edith Schippers Hans Hillen Henk Kamp Marja van Bijsterveldt 30% 28% 26% 31% 26% 27% 21% 33% 18% 11% 13% 12% 13% 9% 11% 12% 11% 20% 9% 22% 66% 57% 61% 52% 27-Jan 14-Oct Basis: alle Nederlanders (18+) (n=1.000) Synovate 2
Als we de namen van de nieuwe ministers voorleggen, blijkt de bekendheid veel groter. De bekendheid van Rutte en Verhagen is het grootst, respectievelijk 97% en 93%. Dit is vergelijkbaar met de bekendheid van Balkenende en Bos in het vorige kabinet Balkenende IV. De ministers Schipper, Schultz en Hillen zijn sinds de presentatie van het kabinet in bekendheid gestegen. Hieronder vindt u een lijst met de namen van de ministers. Welke ministers kent u, ook al is het alleen maar van naam? (%) Mark Rutte Maxime Verhagen Ivo Opstelten Piet Hein Donner Gerd Leers Jan Kees de Jager Henk Kamp Uri Rosenthal Marja van Bijsterveldt Hans Hillen Melanie Schultz Edith Schippers Basis: alle Nederlanders (18+) (n=1.000) 19% 29% 33% 36% 39% 58% 56% 54% 47% 44% 53% 51% 61% 69% 67% 68% 87% 86% 85% 85% 97% 96% 93% 91% 27-Jan 14-Oct Synovate 3
De Jager het populairst, Rutte in populariteit gestegen Voor de eerste 100 dagen ontvangt het kabinet Rutte-Verhagen een 6,1 van de Nederlanders. Dit is vergeleken met het vorige kabinet Balkenende IV die meestal niet hoger dan een 5,5 scoorde- hoog. VVD ers geven het hoogste cijfer aan het kabinet, namelijk een 7,3 en SP ers het laagste; een 5,1. Verder blijkt van de ministersploeg met name Jan Kees de Jager populair. De Nederlanders geven hem als minister het hoogste rapportcijfer. Daarnaast is hij het meest betrouwbaar en geschikt. Rutte is op alle punten gestegen en is na Jan Kees de Jager het populairst. Gerd Leers was bij het aantreden, na Jan Kees de Jager, de minister die het best scoorde onder de bevolking. Nu is hij op alle voorgelegde aspecten in aanzien gedaald. Kennelijk heeft hij zich als minister voor immigratie en asielzaken niet populair gemaakt bij de kiezer. Gerd Leers is vooral impopulair onder kiezers van PvdA, SP en GroenLinks. Maxime Verhagen wordt gezien als het minst betrouwbaar van alle ministers. In oktober scoorde hij een 5,7, nu scoort hij zelfs een 5,3. Qua bekwaamheid en geschiktheid scoort Verhagen gemiddeld. Synovate 4
De Jager het populairst Jan Kees de Jager (7,1) en Mark Rutte (6,9) krijgen een dikke voldoende van het Nederlandse volk. Mark Rutte scoort zelfs iets beter dan bij het aantreden van het kabinet. Deze cijfers zijn erg hoog als we nagaan dat het cijfer het gemiddelde weergeeft van alle kiezers. Dus ook van kiezers die het kabinet niet steunen. Ter vergelijking kregen Jan Peter Balkenende en Wouter Bos respectievelijk een 5,1 en een 4,9 in de zomer van 2008. Gerd Leers, Ivo Opstelten, Henk Kamp, Marja van Bijsterveldt en Piet Hein Donner scoren juist een lager rapportcijfer dan in oktober. Indien u ( ) zou mogen beoordelen met een rapportcijfer, waarbij 1 is zeer slecht en 10 is uitmuntend, welk cijfer zou u hem/ haar dan geven? 0 2 4 6 8 10 Jan Kees de Jager Mark Rutte Ivo Opstelten Melanie Schultz Henk Kamp Edith Schippers Uri Rosenthal Gerd Leers Maxime Verhagen Piet Hein Donner Hans Hillen Marja van Bijsterveldt 7,1 7,2 6,9 6,6 6,6 6,9 6,6 6 6,9 5,7 5,6 27-jan 14-okt Basis: is bekend met de minister Synovate 5
Gerd Leers valt door de mand als minister Jan Kees de Jager is het meest geschikt als minister volgens de Nederlanders. Hij scoort met een 7,4 aanmerkelijk hoger dan zijn collega s. Mark Rutte heeft het in de eerste 100 dagen waargemaakt, want hij stijgt van een 6,4 naar een 6,9. Zij zijn de enige ministers die men bekwamer vindt dan 100 dagen geleden. Van Gerd Leers hadden de Nederlanders waarschijnlijk meer verwacht. De oudburgemeester van Maastricht daalt van een 6,8 naar een. Hoe geschikt vindt u ( ). Waarbij 0 is zeer ongeschikt en 10 is zeer geschikt? zeer ongeschikt zeer geschikt 0 2 4 6 8 10 Jan Kees de Jager Mark Rutte Ivo Opstelten Henk Kamp Piet Hein Donner Melanie Schultz van Haegen Uri Rosenthal Maxime Verhagen Edith Schippers Gerd Leers Marja van Bijsterveldt Hans Hillen 7,4 7,2 6,9 6,4 6,7 6,7 6,6 6,1 6,1 6,1 6,1 6 6,8 5,8 6,1 5,7 27-jan 14-okt Basis: is bekend met de minister Synovate 6
Maxime Verhagen minst betrouwbaar Vervolgens hebben we de Nederlanders gevraagd in hoeverre men de ministers betrouwbaar vindt. Ook in termen van betrouwbaarheid blijkt Jan Kees de Jager het best te scoren. Mark Rutte is het meest gestegen in betrouwbaarheid. Maxime Verhagen is het minst betrouwbaar. Dit was hij ook al bij het aantreden van het kabinet, maar hij is nog verder gedaald. Verder vindt men ten opzichte van oktober Gerd Leers en Uri Rosenthal minder betrouwbaar. Hoe betrouwbaar vindt u ( ). Waarbij 0 is zeer onbetrouwbaar en 10 is zeer betrouwbaar? zeer onbetrouwbaar zeer betrouwbaar 0 2 4 6 8 10 Jan Kees de Jager Mark Rutte Ivo Opstelten Henk Kamp Melanie Schultz van Haegen Edith Schippers Uri Rosenthal Marja van Bijsterveldt Gerd Leers Piet Hein Donner Hans Hillen Maxime Verhagen 7 6,5 6,4 6,7 6,6 6,4 6 6,5 6 6,8 5,7 5,3 5,7 27-jan 14-okt Basis: is bekend met de minister Synovate 7
Het kabinet scoort een voldoende Voor de eerste 100 dagen wordt het kabinet beoordeeld met een 6,1. En voor de meeste Nederlanders presteert het kabinet zoals verwacht of beter. Per saldo waarderen de Nederlanders het huidige kabinet beter dan het laatste kabinet Balkenende. De meningen zijn verdeeld ten aanzien van de verwachting of het kabinet de volle vier jaar zal volmaken. Tot nog toe maakt het kabinet de verwachtingen waar Voor drie kwart van de mensen presteert het kabinet de eerste 100 dagen zoals verwacht of beter. Hierbij moet wel worden vermeld dat vier op de tien vooraf al geen hoge verwachtingen hadden van het kabinet. Met name VVD ers (44%) en CDA ers (47%) valt het mee. 12% is het tegengevallen. En is het kabinet Rutte - Verhagen - u nu, na 100 dagen, meegevallen, tegengevallen of is het ongeveer zoals u had verwacht? (%) 16% 25% Meegevallen Ongeveer als verwacht Tegengevallen Geen oordeel 12% 47% Basis: alle Nederlanders (18+) (n=1.000) Kabinet doet het beter dan het vorige kabinet Balkenende Per saldo waardeert men het huidige kabinet Rutte positiever dan het kabinet Balkenende. Dit geldt met name voor VVD- en PVV-kiezers, maar bijvoorbeeld ook voor D66-kiezers. Synovate 8
Tabel: Hoe waardeert u het optreden van het kabinet Rutten-Verhagen tot nu toe? Allen Allen VVD PvdA PVV CDA SP D66 GL Positiever dan het vorige kabinet Balkenende Ongeveer hetzelfde als het vorige kabinet Balkenende Negatiever dan het vorige kabinet 37% 82% 19% 57% 38% 19% 43% 21% 28% 7% 32% 23% 42% 42% 27% 29% 17% 3% 33% 3% 13% 24% 26% 37% Geen oordeel 19% 9% 17% 18% 8% 16% 4% 14% Totaal 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% In de onderstaande woordwolk zijn de meest genoemde woorden in de antwoorden van de mensen te vinden. De vraag luidde wat naar hun mening de grootste verschillen zijn tussen het kabinet Rutte-Verhagen en het kabinet Balkenende. Hoe vaker een woord is genoemd, hoe groter het wordt getoond in de woordwolk. Naar voren komen daadkracht en duidelijk. Veel mensen antwoorden dat dit kabinet zaken durft aan te pakken. Basis: Alle Nederlanders (18+) Verwachtingen over het kabinet verdeeld Alleen bij de achterban van de regeringspartijen en de PVV is een meerderheid die verwacht dat het kabinet de volle vier jaar zal volmaken. De kiezers van de overige partijen denken in meerderheid dat het kabinet voortijdig zal vallen. Synovate 9
Denkt u dat het kabinet Rutte Verhagen de gehele regeerperiode blijft zitten of niet? Nee, dit kabinet gaat vallen Ja, dit kabinet dient de regeerperiode uit Allen 54% 46% VVD PVV CDA 41% 32% 21% 59% 68% 79% D66 SP PvdA GroenLinks 65% 78% 82% 84% 35% 22% 19% 16% Basis: alle Nederlanders 18+ (n=1.000) Als we vragen waarom het kabinet valt, dan denken de mensen aan de PVV en Wilders. Het onderzoek is uitgevoerd voordat werd besloten tot de trainingsmissie in Afghanistan. Basis: verwacht dat het kabinet zal vallen Synovate
Rutte meeste invloed in kabinet Rutte heeft volgens 43% van de Nederlanders het meest te zeggen over het huidige kabinetsbeleid. 22% denkt dat Wilders het meest in de melk te brokkelen heeft. Vrijwel niemand denkt dat Maxime Verhagen de lakens uitdeelt. Wie heeft naar uw oordeel feitelijk het meest te zeggen over het huidige kabinetsbeleid?(%) Rutte 32% Wilders 43% Verhagen Geen van drieën / geen oordeel 3% 22% Basis: alle Nederlanders 18+(n=1.000) Synovate