MANAGEMENT (P)REVIEW -BEWUST CO 2-Bewust: Jaarrapportage (energiestromen, (trend)analyse, energieverbruikers); De periode is gelijk aan het boekjaar, het boekjaar voor Daretronics loopt van 1 januari t/m 31 december. De gerapporteerde periode is: 2015. Scope 1: Directe De directe 2015 is gemeten en berekend als 202 ton. Deze in 2013 is volledig toe te wijzen aan: - Aardgas; voor verwarming van de bedrijfsruimten aan Heesterakker 2 in Boxtel (kantoorruimten, werkplaats en showroom): 12 ton. - Zakelijk verkeer; verbruik van diesel door personenwagens en bestelwagens: 100 ton. Scope 2: indirecte De indirecte 2015 is gemeten en berekend als 28 ton. De indirecte wordt volledig veroorzaakt door aangekochte elektriciteit. - Elektriciteit; de elektriciteit wordt verbruikt in de bedrijfsruimten aan Heesterakker 2 in Boxtel (kantoorruimten, werkplaats en showroom): 28 ton. In onderstaande tabel staan de s over 2013, 2014 en 2015 weergegeven. Emissies 2013 2014 2015 Scope 1: Aardgas voor verwarming 14 13 12 Zakelijk verkeer (diesel) 97 99 100 Totaal scope 1 111 112 112 Scope 2: Elektriciteit 24 24 28 Totaal scope 2 24 24 28 Totaal scope 1 en 2 135 136 140 Gem. aantal FTE 15,7 15,8 18,8 Emissie per FTE 8,6 8,6 7,5 Uit deze tabel blijkt dat het overgrote deel van de uitstoot wordt veroorzaakt door: het gebruik van het eigen wagenpark (71%) en het elektriciteitsverbruik in het bedrijfspand (20%). De door Daretronics gehanteerde methode heeft geen impact op de gerapporteerde data; de gehanteerde methode is volledig transparant. Scope 1: De meetgegevens van het aardgasverbruik zijn verzameld van facturen, welke op basis van meterstanden van de gasmeter zijn samengesteld. Vervolgens is het percentage uitgerekend dat Daretronics in gebruik heeft van het totale gebouw. De meetgegevens van het zakelijk verkeer (verbruik diesel) worden vastgelegd via brandstoffacturen en de gemiddelde brandstofprijs. Scope 2: De meetgegevens van het elektriciteitsverbruik zijn verzameld van facturen, welke op basis van meterstanden van de elektriciteitsmeter zijn samengesteld. Vervolgens is het percentage uitgerekend dat Daretronics in gebruik heeft van het totale gebouw. Formulier Revisie 14-1 Pagina 1 van 5
MANAGEMENT (P)REVIEW -BEWUST Het identificeren van korte termijn verbetermogelijkheden: Dit zijn acties waarmee de organisatie het vermogen heeft invloed uit te oefenen op de uitstoot. Deze korte termijn verbetermogelijkheden komen voort uit analyse van 2015, observaties en interviews / overlegsituaties. De grootste componenten binnen de Footprint van Daretronics zijn gerelateerd aan: het gebruik van het eigen wagenpark en het elektriciteitsverbruik in het bedrijfspand. Voor significante reductie van uitstoot zal daarmee de voornaamste focus worden gelegd op het reduceren van de uitstoot van deze energievormen. Het doorvoeren van korte termijn verbetermogelijkheden leidt niet alleen tot een lagere uitstoot van, het is tevens een signaal aan, dat Daretronics stappen wil nemen om de uitstoot te verlagen. Maatregelen; Betrokkenheid van medewerkers: De betrokkenheid van medewerkers bij duurzame ontwikkelingen werkt twee kanten op. De medewerker is bepalend voor het draagvlak van duurzame ontwikkeling. Hij/zij zal de eigen werkzaamheden bewust duurzamer uitvoeren en hiermee verbeteringen bereiken. Daarnaast zullen initiatieven zich van binnenuit moeten ontwikkelen. De medewerker is degene die de bedrijfsprocessen het beste kent en de verbetermogelijkheden kan benoemen. De slagingskans voor duurzame projecten is beter wanneer medewerkers zich betrokken voelen bij de duurzame ontwikkeling van de organisatie. Het onderwerp duurzaamheid wordt met regelmaat op de agenda van overlegsituaties opgenomen. Zakelijk verkeer: - Bij vervangingen gaat de voorkeur uit naar (kleinere) voertuigen met een groen label / zo weinig mogelijk uitstoot. - Het opleiden en trainen van de medewerkers in veilig en bewust omgaan met het voertuig zal leiden tot een verbetering van het brandstofverbruik ratio. - Interne instructie over en het toezien op het structureel uitvoeren van kleine onderhoudswerkzaamheden (zoals de controle op juiste bandenspanning). Elektriciteitsverbruik: - Het overschakelen naar groene stroom is een actie, die direct een reductie van uitstoot betekent. Afhankelijk van de aanbieders van groene stroom kan een reductie van uitstoot van 35 tot 45% worden gerealiseerd. De overstap van grijze stroom naar groene stroom is echter nog niet gerealiseerd, mede vanwege het lopend contract en de ontstane situatie in de interne organisatie cq. het verloop van medewerkers (men heeft andere prioriteiten moeten stellen). - Verlichting uit bij afwezigheid (met name in de hal en werkplaats) / sensoren plaatsen. Aardgasverbruik: - Zo efficiënt mogelijk omgaan met het gasverbruik; de ketel regelmatig laten onderhouden, de ruimte om radiatoren vrij laten, de temperatuur zo laag mogelijk houden (pas verhogen als het echt oncomfortabel wordt) en optimaal gebruik van thermostaten (bijvoorbeeld ca. een uur voor sluiting op 13 15 graden zetten). CO 2-reductie actieplan; De bovenstaande maatregelen leiden tot de volgende concrete actiepunten in 2016: Formulier Revisie 14-1 Pagina 2 van 5
Reductiedoelstellingen; MANAGEMENT (P)REVIEW -BEWUST 16-3 16-4 Bij vervangingen stimuleren om (kleinere) voertuigen met zo weinig mogelijk uitstoot in te zetten. Dit in de toekomst realiseren in samenwerking met de leasemaatschappij. Rijgedrag van bestuurders verder verbeteren d.m.v. voorzetting van de e-driver Challenge. 16-5 Leerpunten van de e-driver Challenge in praktijk brengen. 16-6 Berijders aantoonbaar instrueren / voorlichten over het tijdig uitvoeren van klein onderhoud (zoals bandenspanning). CO 2-reductie actieplan Nr. Actie Wie Wanneer Verdere bewustwording / betrokkenheid van medewerkers 16-1 creëren / het onderwerp minimaal driemaandelijks bespreken tijdens overlegsituatie. Betrokken medewerkers 16-7 Elektriciteitsverbruik: inkoop van groene stroom. 16-8 16-9 16-10 Gasverbruik; de ketel regelmatig laten onderhouden, de ruimte om radiatoren vrij laten, de temperatuur zo laag mogelijk houden (en optimaal gebruik van thermostaten. nader te onderzoeken onderwerp: vergelijk milieubarometer met branchegenoten. nader te onderzoeken onderwerp: energiezuinige buitenverlichting Evaluatie januari 2017 evaluatie januari 2017 16-11 nader te onderzoeken onderwerp: vervang conventionele TL-verlichting. 16-12 nader te onderzoeken onderwerp: vervang gloeilamp door spaarlamp 16-13 nader te onderzoeken onderwerp: daglichtafhankelijke regeling van verlichting. 16-14 nader te onderzoeken onderwerp: schakel buitenverlichting op schemerschakelaar en tijdklok of bewegingssensor. 16-15 nader te onderzoeken onderwerp: isoleer leidingen. 16-16 nader te onderzoeken onderwerp: HR-ketel. 16-17 nader te onderzoeken onderwerp: juiste instelling van de stookgrens. 16-18 nader te onderzoeken onderwerp: optimaliserende regeling (van opstarten) verwarming. 16-19 nader te onderzoeken onderwerp: stralingsverwarming. 16-20 nader te onderzoeken onderwerp: verbeter warmteafgifte door radiatoren. 16-21 nader te onderzoeken onderwerp: status weersafhankelijke regeling. 16-22 nader te onderzoeken onderwerp: win warmte terug uit ventilatielucht. 16-23 nader te onderzoeken onderwerp: waterbesparende kranen. Mede in aansluiting op de bovenstaande maatregelen en acties, heeft Daretronics als doelstelling geformuleerd om in 2018 haar uitstoot van met 5% te reduceren (ten opzichte van het referentiejaar 2013). Als maatstaf is daarbij het aantal medewerkers genomen. De reden hiervoor is dat met name het werkverkeer van de technici en projectleiders naar de projecten toe de hoeveelheid uitstoot beïnvloeden. De per FTE is in 2015 met 13% gedaald ten opzichte van die in 2013. Daartoe zijn in het afgelopen jaar effectieve maatregelen getroffen, die zijn opgenomen in het rapport van de uitgevoerde energie-audit d.d. 2 mei 2016. Prognose: de doelstelling wordt ruimschoots behaald. In het referentiejaar 2013 was de uitstoot in totaal en per medewerker als hieronder weergegeven. Formulier Revisie 14-1 Pagina 3 van 5
Communicatie over CO 2-reductie; MANAGEMENT (P)REVIEW -BEWUST Reductie CO 2 uitstoot 2013 2018 (ton) (ton per med.) Reductiedoelstelling (ton) (ton per med.) Gemiddeld aantal medewerkers 15,7 20 Scope 1: directe 111 7,1 5 % 136 6,8 Scope 2: indirecte 24 1,5 5 % 28 1,4 Totaal: 135 8,6 5 % 164 8,2 Daretronics heeft communicatieplannen voor interne en opgenomen in haar managementsysteem. Voor 2016 betekent dit concreet: Interne communicatie Middel Frequentie Doelgroep Inhoud Verantwoordelijke Website Beleid, doelen en maatregelen Milieubarometerrapport (website) Toolbox meeting / VGM-overleg beoordeling Jaarlijks Interne -Footprint / rapportage De -onderwerpen worden behandeld tijdens dit periodiek overleg. Beleid en reductiedoelen Externe communicatie Middel Frequentie Doelgroep Inhoud Verantwoordelijke Website Beleid, doelen en maatregelen Milieubarometerrapport (website) Actieve deelname aan -reductie initiatief Persberichten / publicaties Ad hoc Ad hoc Status sector- cq. keteninitiatieven; Betrokken bedrijven en opdrachtgevers Alle -Footprint / rapportage Uitwisseling van leerstof en brede discussies Publicatie over nieuwe ontwikkelingen en/of initiatieven Daretronics neemt actief deel in sector- cq. keteninitiatieven voor reducties. Achtergrond en doelen: Daretronics heeft een actief beleid op het gebied van milieuvriendelijk ondernemen en daarbij heeft - reductie een hoge prioriteit. Door een actieve deelname leveren wij onze maatschappelijke bijdrage, hoe bescheiden ook, door onze uitstoot, energieconsumptie en afvalstromen vergaand te verminderen. Formulier Revisie 14-1 Pagina 4 van 5
MANAGEMENT (P)REVIEW -BEWUST Actieve deelname aan huidig sector- cg. keteninitiatief: Omdat er tijdens de projectuitvoering geen sprake is van door de activiteiten van de technici wordt het werkverkeer van de technici en projectleiders van en naar de projecten toe als meest relevant geacht. Vandaar dat een project is aangegaan met Verkeersveiligheid Groep Nederland, de zogenaamde e-driver Challenge. Doelstelling van het project: de verkeersveiligheid van de bestuurders permanent verhogen en brandstofkosten en -uitstoot verlagen. Werkwijze: Met interactieve online trainingen krijgen de medewerkers inzicht in het ontstaan en voorkomen van verkeersongevallen. Bovendien worden de medewerkers actief ondersteund om zuiniger te rijden en -uitstoot te verminderen. Het e-driver programma werkt op basis van permanente educatie. Iedere 6 weken worden de medewerkers uitgedaagd deel te nemen aan een uitdagende competitie, interactieve videotrainingen en kennistesten. Leidinggevenden beschikken over een effectief communicatieplan om de veiligheidscultuur te bevorderen. e-driver is gebaseerd op recente wetenschappelijke inzichten over beïnvloeding en sturing van onbewust gedrag. Uit gevalideerd onderzoek door TÜV Rheinland blijkt dat de methodiek van e-driver het gedrag van mensen langdurig beïnvloedt. Status van het project: Manager Update 15 april 2016: de deelname door medewerkers van Daretronics voldoet aan de richtlijnen van e-driver. Verkeersinzicht= goed (75%); verkeersregels= uitstekend (81%); Het Nieuwe Rijden= uitstekend (82%). Aldus beoordeeld en opgesteld in mei 2016, Thom Rolf (handtekening) Formulier Revisie 14-1 Pagina 5 van 5