Nederlandse NEN-ISO 10135 Technische tekeningen. Vereenvoudigde tekenwijze van in een matrijs gevormde, gegoten en gesmede Produkten (ISO 10135:1994) Technical drawings. Simplified representation of moulded, cast and forged parts (ISO 10135:1994) 1e druk, mei 1995 UDC 744.4:669.12.018.26 Vervangt NEN 786:1966 Nederlands voorwoord Deze norm is een vertaling van de internationale norm ISO 10135:1994 "Technical drawings. Simplified representation of moulded, cast and forged parts" van de International Organization for Standardization (ISO). Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded. Normcommissie 341 025 "Tekeningen voor de werktuigbouw" Behoudens uitzondering door de wet gesteld mag zonder schriftelijke toestemming van het Nederlands Normalisatie-instituut niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van fotokopie, microfilm, opslag in computerbestanden of anderszins, hetgeen ook van toepassing is op gehele of gedeeltelijke bewerking. Het Nederlands Normalisatie-instituut is met uitsluiting van ieder ander gerechtigd de door derden verschuldigde vergoedingen voor verveelvoudiging te innen en/of daartoe in en buiten rechte op te treden, voor zover deze bevoegdheid niet is overgedragen c.q. rechtens toekomt aan de Stichting Reprorecht. Hoewel bij deze uitgave de uiterste zorg is nagestreefd, kunnen fouten en onvolledigheden niet geheel worden uitgesloten. Het Nederlands Normalisatie-instituut en/of de leden van de commissies aanvaarden derhalve geen enkele aansprakelijkheid, ook niet voor directe of indirecte schade, ontstaan door of verband houdende met toepassing van door het Nederlands Normalisatie-instituut gepubliceerde uitgaven. Prijsklasse 60 Nederlands Normalisatie-instituut 1995 Nederlands Normalisatie-instituut Kalfjeslaan 2, Postbus 5059, 2600 GB Delft, Telefoon (015) 690 390, Fax (015) 690 190
Biz. 2 Nederlands voorwoord Voor de in deze norm vermelde andere normen bestaan in Nederland de volgende equivalenten: Vermelde norm Nederlandse norm Titel IS0128:1982 NEN 2350:1983 Technische tekeningen. Lijnsoorten ISO 1101:1983 NEN-ISO 1101:1987 Technische tekeningen. Vorm-en plaatstoleranties. Toleranties van vorm, richting, plaats en slag. Algemeenheden, definities, symbolen, aanduidingen op tekeningen IS01302:1992 NEN 3634:1977 Oppervlakteruwheid. Ruwheidsaanduiding optekeningen ISO 3461-2:1987 ISO 7083:1983 NEN-ISO 7083:1991 Technische tekeningen. Symbolen voor vorm- en plaatstoleranties. Vorm en afmetingen ISO 8062:1994 NEN-ISO 8062:1994 Gietstukken. Systeem van maattoleranties en bewerkingstoegiften IS013715:1994 NEN-ISO 13715 Technische tekeningen. Kanten. Woordenlijst en aanduiding optekeningen (in voorbereiding)
Biz. 3 Inleiding Materialen die in vormen tot Produkten worden gevormd, komen in vaste, kneedbare of vloeibare toestand voor. Het op deze wijze gevormde produkt zal afwijken van de zuiver geometrische vorm. Daarom is het noodzakelijk dat dergelijke toelaatbare afwijkingen op technische tekeningen kunnen worden vastgelegd. 1 Onderwerp en toepassingsgebied Deze internationale norm geeft regels en afspraken voor de vereenvoudigde tekenwijze van in een matrijs gevormde, gegoten en gesmede produkten op technische tekeningen. Zij legt ook de verhoudingen en afmetingen vast van de grafische symbolen die bij deze tekenwijze worden gebruikt. 2 Normatieve verwijzingen De volgende normen bevatten bepalingen die, doordat ernaar wordt verwezen, tevens bepalingen van deze norm zijn. Op het ogenblik van publikatie van de onderhavige norm waren de vermelde drukken van kracht. Alle normen kunnen echter worden herzien; partijen die overeenkomsten sluiten op basis van deze norm wordt daarom aanbevolen na te gaan of het mogelijk is, de meest recente druk van de onderstaande normen toe te passen. De leden van het IEC en de ISO 1 > houden registers bij van de geldige normen. ISO 128:1982 ISO 1101:1983 ISO 1302:1992 ISO 3461-2:1987 ISO 7083:1983 ISO 8062:1994 ISO 13715:1994 Technical drawings - General principles of presentation Technical drawings -Geometrical tolerancing-tolerancing of form, orientation, location and run-out - Generalities, definitions, symbols, indications on drawings Technical drawings-method of indicating surface texture General principles for the creation of graphical symbols - Part 2: Graphical symbols for use in technical product documentation Technical drawings-symbols for geometrical tolerancing - Proportions and dimensions Castings - System of dimensional tolerances and machining allowances Technical drawings - Corners - Vocabulary and indication on drawings 3.2 deellijn: De scheidingslijn tussen de afzonderlijke delen van de matrijs. 3.3 lossingsschuinte: Helling van vormelementen (bijv. op omhullende oppervlakken), nodig om de gevormde produkten van de matrijs te kunnen scheiden of om de delen van een permanente matrijs van elkaar te kunnen scheiden. 3.4 uitlijnigheid: Relatieve verplaatsing van buitenoppervlakken van een gevormd produkt door onnauwkeurigheden van de betrokken matrijsdelen. 3.5 bewerkingstoegift: Zodanige materiaaltoeslag op gevormde produkten en blenks 2 ' dat oppervlaktefouten (door het gieten, smeden enz.) door nabewerking kunnen worden verwijderd om de gewenste oppervlaktegesteldheid en de noodzakelijke maatnauwkeurigheid te kunnen bereiken. 3.6 krimp: Mate van vermindering van het volume van gevormde produkten of blenks na afkoelen of stolling ten opzichte van de inhoud van de matrijs. 3.7 braam: Ruw materiaalrestant op een kant door een bewerkings- of vormingsproces. 3.8 bewerkt produkt: produkt dat een nabewerking moet ondergaan om een kwaliteit te kunnen bereiken die door vormen niet makkelijk haalbaar is. 4 Algemene regel De tekening moet alle gegevens bevatten die nodig zijn om gevormde produkten te kunnen definiëren. De tekenwijze kan volledig zijn, met maatinschrijving, of een vereenvoudigde weergave. 5 Lijnsoorten In het algemeen mogen alleen lijnsoorten en lijndikten volgens ISO 128 worden gebruikt. Toepassingen in aanvulling op die van ISO 128 zijn in tabel 1 gegeven. Regels voor de weergave van grafische symbolen zijn in bijlage A gegeven. 3 Termen en definities Voor deze internationale norm zijn de volgende termen en definities van toepassing. 3.1 in een matrijs gevormd produkt; gegoten produkt; gesmeed produkt: Produkt dat met behulp van een vorm is vervaardigd, bijv. door blazen, injecteren, gieten of smeden. OPMERKING 1 In de tekst van deze internationale norm wordt de term "gevormd produkt" gebruikt indien wordt bedoeld: in een matrijs gevormd, gegoten of gesmeed produkt. 1) In Nederland het NNI. 2) Nationale voetnoot: Met blenk wordt bedoeld de onbewerkte uitgangsvorm, ruw onderdeel (Duits: Rohteil).
Biz. 4 Tabel 1: Lijnsoorten Lijnsoort volgens ISO 128 С -_^~_~-_^--^_^_- J _ к Omschrijving Dikke lijn Dunne gegolfde lijn Dikke gemengde streeplijn Dunne gemengde streeplijn met dubbele onderbreking Toepassing A1 Deellijn (in aanzichten) C1 Materiaalstructuur J1 Deellijn (in doorsneden) K1 Begrenzingslijn van blenks op tekeningen voor bewerking K2 Begrenzingslijnen van gerede Produkten op tekeningen voor blenks 6 Aanduidingen op de tekening 6.1 Lossingsschuinten Lossingsschuinten maken geen deel uit van de zuiver geometrische vorm of van de toelaatbare afwijkingen. De plaats van de lossingsschuinte moet op de tekening door de stand van het bijbehorende symbool (zie figuur 1) worden aangeduid, terwijl de grootte door een hoek(bijv. 2 ) of door een helling (bijv. 1:10) moetworden ingeschreven. ^d t^ a) b) c) Figuur 1 Een lossingsschuinte op buitenvlakken resulteert altijd in een toename van de nominale maat a, en op binnenvlakken in een afname van de nominale maat b (maximummateriaalmaat) (zie figuur 2). Lossingsschuinten met hellingen in twee richtingen (bijv. bij de deellijn) moeten worden aangeduid met het symbool volgens figuur 1c met toevoeging van de inschrijving van de grootte van de helling (zie figuur 3). 6.2 Deellijn De deellijn moet in aanzichten als een dikke lijn (zie tabel 1, lijnsoort A) worden aangeduid en in doorsneden als een dikke gemengde streeplijn (zie tabel 1, lijnsoort J). Het grafisch symbool voor de deellijn (zie figuur 4) moet buiten de begrenzingslijn worden geplaatst op de lijn die de deellijn weergeeft. De hoogte van de toelaatbare braam (bijv. +1,7 mm) ten opzichte van de zuiver geometrische vorm mag naast het grafisch symbool worden ingeschreven (zie figuur 5). Indien het nodig is om aan te geven dat bepaalde elementen (bijv. een braam) rondom het gehele produkt aanwezig mogen zijn, mag voor aanduiding van de omtrek die de deellijnen voorstelt het symbool volgens figuur 6 worden gebruikt. 6.3 Afwijkingen van de vorm Toelaatbare afwijkingen van de vorm moeten met algemene toleranties in of bij het titelblok worden aangeduid (zie bijv. voor gietwerk ISO 8062). Detailaanduidingen mogen alleen op de tekening worden weergegeven indien bijzondere eisen noodzakelijk zijn. 6.3.1 Toleranties Eisen die afwijken van de algemene toleranties (bijv. die van ISO 8062), moeten worden aangeduid door plaatsing van de afzonderlijke toleranties bij de bijbehorende nominale maat. 6.3.2 Uitlijnigheid Indien de toelaatbare uitlijnigheid moetworden aangegeven, moet dat door aanduiding met het grafisch symbool volgens figuur 4 samen met de bijbehorende numerieke waarde (zie figuur 7).
Bestelformulier Stuur naar: NEN Standards Products & Services t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214 2600 WB Delft Ja, ik bestel NEN Standards Products & Services Postbus 5059 2600 GB Delft Vlinderweg 6 2623 AX Delft T (015) 2 690 390 F (015) 2 690 271 www.nen.nl/normshop ex. nl Technische tekeningen - Vereenvoudige tekenwijze van in een matrijs gevormde, gegoten en gesmede produkten 65.77 Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via www.nen.nl/normshop Gratis e-mailnieuwsbrieven Wilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen, normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze e-mailnieuwsbrieven. www.nen.nl/nieuwsbrieven Gegevens Bedrijf / Instelling T.a.v. O M O V E-mail Klantnummer NEN Uw ordernummer BTW nummer Postbus / Adres Postcode Plaats Telefoon Fax Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres) Postbus / Adres Postcode Plaats Datum Handtekening Retourneren Fax: (015) 2 690 271 E-mail: klantenservice@nen.nl Post: NEN Standards Products & Services, t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (geen postzegel nodig). Voorwaarden De prijzen zijn geldig tot 31 december 2016, tenzij anders aangegeven. Alle prijzen zijn excl. btw, verzend- en handelingskosten en onder voorbehoud bij o.m. ISO- en IEC-normen. Bestelt u via de normshop een pdf, dan betaalt u geen handeling en verzendkosten. Meer informatie: telefoon (015) 2 690 391, dagelijks van 8.30 tot 17.00 uur. Wijzigingen en typefouten in teksten en prijsinformatie voorbehouden. U kunt onze algemene voorwaarden terugvinden op: www.nen.nl/leveringsvoorwaarden. Normalisatie: de wereld op één lijn. preview - 2016