GEMEENTEHUIS ZEIST
patch-kast 0 1 2 3 4 5 (m) 0 1 2 3 4 5 (m) Dorpstraatpanden Lengkeek gebouw Dorpstraatpanden Lengkeek gebouw Lengkeek gebouw nieuwbouw lengkeek Lengkeek gebouw nieuwbouw Oude raadhuis plattegrond begane grond Inrichting Gemeentehuis Zeist ground floor Interior Town hall Zeist plattegrond eerste verdieping Inrichting Gemeentehuis Zeist first floor Interior Town hall Zeist
GEMEENTEHUIS ZEIST De publiekshal in de nieuwe aanbouw is ingevuld met een variatie aan publieke functies, waar ontmoeting tussen gemeente en inwoner op verschillende manieren kan plaatsvinden: aan de balie, in wacht- en overlegplekken, spreekruimten en een leesruimte. Door te kiezen voor meerdere kleine wachteilanden en door inrichting van de wachtruimtes met zowel banken als tafels met stoelen kunnen overleggen tussen ambtenaar en burger die niet vertrouwelijk zijn in de publiekshal plaatsvinden. Dit bevorderd de levenduighet nieuwe werken in bestaand gebouw en nieuwbouw Opgave In het vernieuwde gemeentehuis van Zeist komen vier generaties gemeentehuizen in één ensemble samen. De nieuwe uitbreiding verbindt het historische gemeentehuis uit 1878, het monumentale raadhuis uit 1908 en het Lengkeek-gebouw uit 1984 met elkaar. RAU ontwierp het stedenbouwkundig plan en het casco van het verbindende deel. Atelier PRO verzorgde de verbouwing en renovatie van de bestaande gebouwen en de inrichting van het gehele gemeentehuis. Programma De totale ingerichte ruimte heeft een oppervlak van 7,393 m² waarvan 3748 m² nieuwbouw is en 3645 m² bestaand. De gemeente wilde een plek voor ontmoeting en verbinding. Duurzaamheid en Het Nieuwe Werken waren daarbij belangrijke vertrekpunten, naast de identiteit van de gemeente en de aandacht voor (leesbaarheid van de) historie. Het programma is te scheiden in twee delen: 1. het deel dat toegankelijk is voor het publiek (ontvangshal met ontvangsthal, publiekshal met dienstenbalie, beveiligde spreekruimtes, raadzaal, leesruimte, historisch informatiepunt) 2. de werkomgeving (variatie aan werkplekken conform HNW, overlegplekken, klantencontactcentrum, restaurantarchiefruimte, quarantaineruimte) Ontwerp Het doel van het interieurontwerp is een thuis te scheppen voor zowel de inwoners als de medewerkers. Doordat het gebouw uit vier delen bestaat, ieder met een eigen sfeer, eigen verdiepingshoogtes, eigen richtingen, lag de uitdaging in verbinden zonder identiteitsverlies. De ruimtelijke indeling is gebaseerd op lange lijnen en doorkijkjes, aansluitend bij de zichtlijnen binnen het kwadrant en de sfeer van groen en lange lanen die Zeist typeert. De dienstverlenende taak is op de nieuwe locatie ingericht op de toekomst met als visie De gemeente heeft antwoord. Er is één loket voor de burger. heid in de hal en geeft de gemeente meer gezicht naar de burger toe. De basiskleuren zijn rustig; witte wanden, vloeren in natuurlijke tinten. Kleur is ingezet om de ruimtes te structureren en vindbaarheid en identiteit te vergroten. In de publiekshal hebben de drie verschillende wachtruimtes verschillende accentkleuren. Op de werkvloer is per verdieping gekozen voor een accentkleur die past bij één van de seizoenen. De anciënniteit van de panden aan de Dorpsstraat wordt in de afwerking zichtbaar gemaakt door in dit deel voor de afwerking te refereren aan herenkamers met donkere lambriseringen, gekleurde wanden en behang met gestileerde natuurprints. Werkprincipes In het nieuwe gemeentehuis wordt gewerkt vanuit Het Nieuwe Werken, waarbij werknemers geen vaste werkplek hebben. Zij zoeken steeds een plek die past bij de werkzaamheden van dat moment. Collega s komen zo makkelijker met elkaar in contact. Deeltijdwerkers en medewerkers die veel buiten de deur zijn delen zo de beschikbare ruimte, die veel efficiënter wordt gebruikt. Gewoonlijk zijn er bij Het Nieuwe Werken drie typen werkplek te benoemen: concentratiewerkplekken, communicatiewerkplekken en administratiewerkplekken. Door de wijze van ontwerp, materialisatie en plaatsing van de communicatie- en concentratiewerkplekken is voor de gemeente Zeist een extra type werkplek gerealiseerd: hybride werkplekken. Dit zijn plekken die voor meerdere activiteiten gebruikt kunnen worden. In Zeist worden deze plekken vooral gebruikt voor werken tussen overleggen, het werken met meerdere personen en afspraken. Om deze nieuwe werkvormen te accommoderen is het gehele bestaande binnenwerk van het Lengkeek-gebouw en van het oudste gedeelte van het gebouw verwijderd. Bestaande stijgpunten en sanitaire blokken zijn geïntegreerd in een servicekern met onder andere printers en een pantry. Omdat medewerkers geen eigen plek meer hebben zijn er plekken gemaakt waar de werknemers elkaar informeel kunnen ontmoeten, de zogenaamde huiskamers. Deze zijn op iedere verdieping gekoppeld aan de servicekern met toiletten, printers, kasten, lockers en pantry. Dit is de plek met de keukentafel, waar de geboortekaartjes opgehangen kunnen worden, waar medewerkers een bokaal kunnen neerzetten, een plek waar taart wordt gegeten als er iemand jarig is.
VOOR... NA
Zowel in de keuze van techniek, materialen als los meubilair is duurzaamheid een drijfveer geweest: energiezuinige technieken, gebruik van een warmtekoude-opslag voor koelen en verwarmen, natuurlijke materialen, bamboe, on spot werkverlichting, c2c vloerbedekking, behang op gerecycled papier. Meest in het oog springend is het hergebruik van de uit het Lengkeek-gebouw gesloopte kozijnen in lambriseringen en kastenwanden. Het bestaande gemeentehuis had voor aanvang van de werkzaamheden een energielabel G. Het nieuwe gemeentehuis is opnieuw gelabeld en wordt door de duurzame aanpassingen nu beoordeeld met energielabel A. Proces en aanpak Een bijzonderheid in het proces is het verschil in aanbestedingsvormen. Het casco met daarbij woningen en een parkeergarage was een Design & Build opdracht die aan het consortium Kondor Wessels Vastgoed met het architectenbureau RAU werd gegund terwijl de gemeente voor de verbouwing en inrichting middels een Europese Aanbesteding atelier PRO als architect heeft gekozen. Dit had als consequentie dat het casco, hoewel tijdens het ontwerp van het interieur nog niet gebouwd, als enigszins vaststaand gezien moest worden om stagnatie en meerwerk te voorkomen. Enigszins omdat er wel een aantal overleggen zijn geweest tussen cascoteam en inrichtingsteam. Ten eerste moest afgesproken worden wat precies bij wie hoorde, niet alleen in ontwerp maar ook in uitvoering. Daarnaast zijn er enkele veranderingen doorgevoerd in het casco door voortschreidend inzicht en wensen. Waar door de gekozen aanbestedingsvorm bij het casco de status van het pve zeer leidend was, was er bij de inrichting meer ruimte voor input vanaf de werkvloer. Hiervoor zijn overleggen georganiseerd tussen architect en de Werkgroep Publieksruimte en de Werkgroep Werkomgeving. Hierin hadden verschillende ambtenaren zitting. Het nut van deze overleggen was meerduidig: specifieke afstemming op wensen vanuit de organisatie enerzijds en het creëeren van draagvlak voor een cultuursverandering (HNW) in de organisatie anderzijds. Het adviesbureau voor maatschappelijk vastgoed OLCO begeleidde het proces van aanbesteding tot oplevering. Verder bestond het projectteam voor de verbouwing en inrichting uit: - Gemeente Zeist (opdrachtgever, opzichter) - Nelissen ingenieursbureau b.v. (advies instrallaties, bouwfysica, brandveiligheid) - Bartels ingenieursbureau Veenendaal (constructeur) - Kostendeskundige OLCO advies & management bv (kosten, projectmanagement, directievoering) - Alphons ter Avest (kunstenaar kroonluchter) - DeHullu en Gemeente Zeist (Ontwerper bewegwijzering) axonometrie met
Vindbaarheid en orientatie zijn na de renovatie verbeterd. De ruimtelijke indeling is op iedere verdieping zoveel mogelijk gelijk gehouden maar iedere verdieping heeft een eigen sfeer door in kleur en materialisering van kasten, los meubilair en armaturen per verdieping te verwijzen naar een van de seizoenen.
De kozijnen uit het gesloopte interieur zijn hergebruikt in lambriseringen en kastwanden
Raadzaal Hoewel plafond en wandafwerking oorspronkelijk in het ontwerp van het casco waren meegenomen is later in het traject besloten deze mee te nemen met het ontwerp van het interieur zodat er een geheel van gemaakt kon worden. De raadzaaltafel heeft een amorfe vorm en het blad is afgewerkt met verschillende nuances grijs. Het staat symbool voor nuance en meerstemmigheid. Rechts: een variatie aan werkplekken. Kleur en afwerking werken als een subtiele bewegwijzering: lambrisering met lichtblauwe accenten? dat moet de dorpstraat zijn, op de tweede verdieping.