Liever Thuis vzw magazine Liever Thuis Ledenblad van de vzw Liever Thuis LM Vereniging van gebruikers en mantelzorgers 4-5 Wegwijs - Verpleegkundige handelingen door mantelzorgers 6-7 Vormingsaanbod juli en augustus P508842 juni 2016 - augustus 2016 2 V.U.G.: Roni De Waele, Livornostraat 25, 1050 Brussel / Afgiftekantoor: 1050 Brussel 5 / Driemaandelijks tijdschrift van de vzw Liever Thuis LM / 16de jaargang, nr 2/2016
inhoud Inhoud Editoriaal 2 Voorwoord 3 In de kijker 4-5 Wegwijs - Verpleegkundige handelingen door mantelzorgers Regionaal 6-7 Weetjes 8 alzheimer assistent - app voor mantelzorgers studiedag vzw LVPh - Persoonsvolgende financiering kookgids zorgzaam koken - als eten moeilijker wordt! Editoriaal heel wat mensen zorgen thuis voor een naaste die vanwege ouderdom, ziekte of handicap zorgbehoevend is. ze doen dit vanuit een wederzijdse betrokkenheid, op regelmatige basis en buiten het kader van professionele hulpverlening. We noemen deze mensen mantelzorgers. een thuiszorgsituatie is niet vanzelfsprekend en mantelzorgers verdienen hierbij alle ondersteuning die zij nodig achten. Daarom richtte de Liberale Mutualiteit de vzw Liever Thuis LM op, een door de Vlaamse overheid erkende mantelzorgvereniging. als mantelzorgvereniging zet de vzw Liever Thuis LM zich in voor de ondersteuning van zorgbehoevenden en hun mantelzorgers. Bij de vereniging kun je de klok rond terecht voor een luisterend oor en voor al je vragen over mantelzorg en thuiszorg. Via de website, de brochures, de infosessies en de nieuwsbrief informeren we je over een heleboel thema s die met zorg te maken hebben. Adreswijziging of uitschrijven? Gelieve bij verhuis of wanneer de post toekomt bij een overleden lid contact op te nemen met het nationaal secretariaat van de vereniging. Dit kan op het nummer 02 542 87 09 of via lieverthuis@lm.be. Wij danken je alvast voor de moeite. Wens je niet langer lid te zijn van de vereniging? Uitschrijven kan via melding op het nummer 02 542 87 09. je zal dan geschrapt worden uit het ledenbestand en geen post meer ontvangen van de vereniging. Uitbetaling Vlaamse zorgverzekering/mantelzorgpremie als lid van de vzw Liever Thuis LM ontvang je viermaal per jaar het ledenblad Liever Thuis in je brievenbus. Via het ledenblad houden we je op de hoogte van allerhande onderwerpen, tegemoetkomingen en regelgevingen die voor jou belangrijk kunnen zijn. naast informatie verstrekken, komen we ook op voor de belangen van onze leden. Mantelzorgers ervaren immers tal van knelpunten in het zorglandschap. Daarom ijveren we bij de overheid voor een goed uitgebouwde dienstverlening en hebben we regelmatig overleg met verschillende organisaties uit de zorgsector. Problemen en knelpunten worden aangekaart en besproken. ervaar je zelf een knelpunt of zit je met een vraag? aarzel niet om ons te contacteren, dan zoeken we samen een oplossing. Wil je gratis lid worden van onze vereniging? Dit kan! je kunt je lidmaatschap eenvoudig aanvragen bij de vereniging, en dit telefonisch, per mail of per brief. Voor vragen over de uitbetaling van de Vlaamse zorgverzekering kun je terecht op het nummer 03 203 76 00. Gelieve te vragen naar de zorgkas. Contact: vzw Liever Thuis LM Livornostraat 25 1050 Brussel Tel.: 02 542 87 09 fax: 02 542 86 99 Mail: lieverthuis@lm.be Website: www.lieverthuislm.be De vereniging is 24 uur op 24 en 7 dagen op 7 bereikbaar! Tijdens de kantooruren (maandag - vrijdag: 8u00-12u00 en 13u00-16u00) kom je rechtstreeks terecht bij één van onze medewerkers. Na de kantooruren staat een medewerker van de wachtdienst je graag te woord. 2 Regionaal dienstencentrum Liberale Mutualiteit Provincie antwerpen Lange nieuwstraat 109 2000 antwerpen Tel.: 03 203 76 49 Mail: dienstencentrum@lmpa.be
Affiche mantelzorg 2016.indd 1 29-04-2016 09:35:06 Voorwoord Voorwoord Beste lezer, Binnen de maatschappij is er heel wat in beweging om zorgbehoevenden sneller uit het ziekenhuis te ontslaan en een opname in een woonzorgcentrum zo lang mogelijk uit te stellen. Daarbij wordt niet alleen beroep gedaan op een divers aanbod aan thuiszorgdiensten, maar ook op mantelzorgers en mensen uit de omgeving die zo nu en dan hulp bieden. Verzorg jij weleens een wonde of geef je soms een insuline-injectie? Tot voor kort kon je hiervoor gestraft worden, maar door een aanpassing in de Gezondheidswet in 2014 kunnen (thuis)verpleegkundigen en (huis)artsen verpleegkundige handelingen aanleren aan mantelzorgers. Wil je weten wat de voorwaarden zijn en welke procedure je hiervoor dient te volgen? Blader dan snel naar pagina 4 van dit blad. De trend om verzorgd te worden in de eigen leefomgeving is positief en dient aangemoedigd te worden. Toch dien je als mantelzorger voorzichtig te zijn. neem je niet teveel taken op? Leg je de lat niet te hoog? neem je voldoende tijd vrij voor je gezin? Met de zomermaanden voor de deur wil ik alle mantelzorgers oproepen om zo nu en dan een versnelling lager te schakelen. Durf de tijd te nemen om te genieten van het mooie weer of trek er even op uit. Want wie zich goed voelt in zijn vel, zorgt nóg beter voor een geliefde. Veel leesplezier! Roni De Waele - Voorzitter 23 juni: Dag van de Mantelzorg! V.U.G.: Roni De Waele, Livornostraat 25, 1050 Brussel op 23 juni vindt in Vlaanderen de Dag van de Mantelzorg plaats. op deze dag organiseren tal van organisaties acties en activiteiten om mantelzorgers een hart onder de riem te steken en hen te bedanken voor hun waardevolle inzet. Mantelzorgers zijn immers belangrijke partners om een succesvolle thuiszorgsituatie tot stand te brengen! ook de Liberale Mutualiteiten en de vzw Liever Thuis LM zetten hun mantelzorgers in de bloemetjes. een aantal Vlaamse mantelzorgers krijgen bezoek van een medewerker van de Liberale Mutualiteit, die hen een mooie attentie zal overhandigen! De Liberale Mutualiteit en de vzw Liever Thuis LM bedanken hun mantelzorgers. 23 juni Dag van de Mantelzorg Mantelzorger, Liever Thuis je bent geweldig, elke dag opnieuw! vzw 3
in de kijker Wegwijs Verpleegkundige handelingen door mantelzorgers Dagelijks nemen mantelzorgers verpleegkundige handelingen over. Verzorg je op regelmatige basis een wonde of geef je weleens een insuline-injectie? Met de aanpassing van de Gezondheidswet in 2014 ben je hiervoor wettelijk beschermd en kunnen (huis)artsen en (thuis)verpleegkundigen 1 jou bepaalde verpleegkundige handelingen aanleren. hierdoor kan je dierbare het ziekenhuis of de zorgvoorziening eerder verlaten en kun je een opname in een woonzorgcentrum zo lang mogelijk uitstellen. Stap voor stap naar een attest 1. Bespreek met de verpleegkundige welke zorg de zorgbehoevende nodig heeft en of het een goed idee is om een verpleegkundige handeling over te nemen. Betrek de zorgbehoevende zoveel mogelijk bij het gesprek. het is belangrijk dat alle betrokken partijen akkoord zijn. 2. De verpleegkundige leert je handelingen aan volgens een duidelijk uitgeschreven procedure en gaat na of je ze voldoende onder de knie hebt. Daarnaast informeert de verpleegkundige je over de mogelijke problemen die zich kunnen voordoen, wat je in geval van nood het best doet en wie je kunt contacteren bij vragen of problemen. na de vorming ontvang je een uitgeschreven procedure over de verpleegkundige handeling in kwestie. 3. als je de handeling onder de knie hebt, maakt de verpleegkundige een attest op in drie exemplaren. eén voor jou, de verpleegkundige en de zorgbehoevende. Voordelen van een attest? Door het attest: ben je wettelijk in orde wanneer je verpleegkundige handelingen uitvoert; zijn zowel jijzelf als de zorgbehoevende minder afhankelijk van de verpleegkundige, waardoor de kwaliteit van leven stijgt; kan de zorgbehoevende het ziekenhuis of de zorgvoorziening sneller verlaten of kun je een eventuele opname in een woonzorgcentrum uitstellen; en de vorming en opvolging door de verpleegkundige heb je zekerheid dat je de handeling correct uitvoert; hoef je niet meer te wachten op de verpleegkundige voor het uitvoeren van een handeling; vul je de verpleegkundige goed aan; word je actief betrokken bij de zorg. Belangrijk om te weten Welke informatie bevat het attest? Gegevens van de zorgbehoevende; gegevens van de mantelzorger die de verpleegkundige handeling uitvoert; informatie over de verpleegkundige handeling; de geldigheidsperiode van het attest. Wat zijn de voorwaarden? Je zorgt voor iemand uit je directe omgeving die een bloed- of aanverwant is tot en met de tweede graad; je wordt niet betaald voor de zorg(en) die je verleent; je krijgt een vorming om de verpleegkundige handeling uit te voeren; zowel de zorgbehoevende als de verpleegkundige hebben je de toestemming gegeven om de handelingen uit te voeren. Wie mag een attest uitschrijven? zowel (huis)artsen als (thuis)verpleegkundigen mogen een attest uitschrijven. Wie het attest uitschrijft heeft bovendien het recht om na een bepaalde periode wijzigingen aan te brengen. 1 in dit artikel spreken we vanaf nu enkel nog over verpleegkundigen, maar met al je vragen en voor alle informatie over deze materie kun je ook terecht bij je (huis)arts en thuisverpleegkundige. 4
in de kijker Per verpleegkundige handeling wordt telkens één attest in drievoud opgemaakt. Wat als ik de handeling niet helemaal onder de knie heb? De verpleegkundige verwacht dat je openstaat voor controle en begeleiding. Wanneer je een bepaalde handeling niet correct uitvoert, dan zal de verpleegkundige de vorming herhalen om de handeling opnieuw in te oefenen. als je na herhaling van de vorming de handeling onvoldoende beheerst, dan heeft de verpleegkundige het recht om het attest te vernietigen. Maar je kunt ook zelf weigeren om een handeling uit te voeren als je niet helemaal zeker bent. in beide gevallen zal de (thuis-) verpleegkundige de zorg verder uitvoeren. Meer info? Wens je meer informatie over het aanleren van verpleegkundige handelingen en het bijhorende attest? neem dan contact op met je ziekenfonds. zij zullen je doorverwijzen naar de juiste dienst. Wat als de zorgbehoevende weigert om mij een handeling te laten uitvoeren? Wanneer de zorgbehoevende weigert om jou een verpleegkundige handeling uit te laten voeren, dan laat je de zorg het best over aan de verpleegkundige. ook wanneer voor jou de zorg niet langer haalbaar is, doe je er goed aan om hierover te communiceren. het is belangrijk dat alle partijen zich goed voelen bij de situatie. Wat als de gezondheidstoestand van de zorgbehoevende wijzigt? Bij het opmaken van een attest houdt de verpleegkundige rekening met de huidige toestand van de zorgbehoevende. Daarom breng je de verpleegkundige het best onmiddellijk op de hoogte wanneer er wijzigingen zijn in de gezondheidstoestand of in de omgeving van de zorgbehoevende. op basis van de nieuwe situatie zal de verpleegkundige het attest aanpassen of indien nodig beëindigen. Mag ik anderen opleiden? je mag als mantelzorger in geen enkel geval vorming geven aan anderen. Wie is aansprakelijk bij fouten, ongelukken? De verpleegkundige is verantwoordelijk voor het aanleren van de handeling(en) en voor de opvolging ervan. Als mantelzorger ben je verantwoordelijk om op een correcte manier te handelen en problemen of wijzigingen in de toestand van de zorgbehoevende tijdig te communiceren. Het gaat om een gedeelde verantwoordelijkheid, waarbij zowel de verpleegkundige als de mantelzorger burgerlijk aansprakelijk zijn bij het niet correct uitvoeren van een verpleegkundige handeling. Verpleegkundige handelingen door mantelzorgers www.lm.be Wegwijs Liever Thuis Vraag je gratis brochure Wegwijs - Verpleegkundige handelingen door mantelzorgers aan bij de vereniging. Telefonisch via 02 542 87 09 of via mail lieverthuis@lm.be. vzw
ANTWERPEN Regionaal Dienstencentrum nieuws uit je streek Vormingsaanbod juli en augustus Euthanasie, een waardig levenseinde pijn en voorkom je ergere klachten! ergotherapeuten van het regionaal dienstencentrum geven uitleg en praktische tips om meer ergonomisch te leven en te werken. Wanneer: Dinsdag 26 juli 2016 van 10u00 tot 12u00 Waar: zaal Meirminne, Lange nieuwstraat 109 te 2000 antwerpen Valpreventie, met vallen en opstaan kwaliteit geven aan je levenseinde is belangrijk. sterven maakt immers deel uit van het leven. De keuzes die je maakt over je levenseinde zullen mee bepaald worden door je waarden, verwachtingen of levensgeschiedenis. het is belangrijk goed op de hoogte te zijn van de verschillende opties en welke stappen er ondernomen kunnen worden. Want hoe zit het met een wilsverklaring? en hoe zit het met de wettelijke regeling rond euthanasie? om je wegwijs te maken in de materie organiseert het regionaal dienstencentrum in samenwerking met LEIF (LevensEinde InformatieForum) een vorming over dit onderwerp. Wanneer: Woensdag 13 juli 2016 van 14u00 tot 16u00 Waar: zaal Meirminne, Lange nieuwstraat 109 te 2000 antwerpen Ergonomisch leven, voorkom nek- en rugklachten hoe kun je vallen voorkomen en hoe beperk je het risico tot vallen binnenshuis? neem het lot in eigen handen en kom naar onze vorming! Wij maken van jou een professional op vlak van valpreventie. Wanneer: Vrijdag 5 augustus 2016 van 10u00 tot 12u00 Waar: zaal Meirminne, Lange nieuwstraat 109 te 2000 antwerpen Wanneer: Vrijdag 19 augustus 2016 van 10u00 tot 12u00 Waar: kantoor Liberale Mutualiteit, collegestraat 6 te 2200 herentals Kostprijs: Gratis! Informatie: surf naar www.lm.be. je kunt ook contact opnemen met het regionaal dienstencentrum op het nummer 03 203 76 46 of een mail sturen naar dienstencentrum@lmpa.be. Dementie en thuis wonen 5 september 2016 te 2000 Antwerpen 28 september 2016 te 2850 Boom steeds meer mensen klagen over pijn in de schouders, nek en rug. een aantal handige trucs kunnen je helpen om in het dagelijks leven ergonomisch te werken. hierdoor verlicht de Loophulpmiddelen en incontinentiemateriaal 23 september 2016 te 2000 Antwerpen 6
jouw gids in de thuiszorg ANTWERPEN Fit- en gezondwandeling Antwerpen het regionaal dienstencentrum, de dienst GVo en LM antwerpen organiseerden in het kader van de week van de valpreventie en de 10.000-stappenclash Vlaanderen een fit- en gezondwandeling met een zoektocht in de mooie koekenstad. Tijdens de warme zomermaanden kun je de zoektocht verder zetten. Tijdens de zoektocht ontdek je verrassende plekjes en stap je lekker gezond. Twee vliegen in één klap, want jouw gezondheid is onze zorg! Deelname aan de activiteit is gratis! Vertrek: LM antwerpen, Lange nieuwstraat 109 te 2000 antwerpen Formulieren: af te halen aan de receptie van LM antwerpen Maandag tot donderdag: van 8u30 tot 16u00 Vrijdag: van 8u30 tot 12u00 Meer info: neem contact op met het regionaal dienstencentrum op het nummer 03 203 76 46/52 of stuur een mail naar dienstencentrum@lmpa.be Dienst Ergotherapie ergotherapie is een paramedisch beroep dat zich toespitst op het bevorderen van de zelfstandigheid van mensen met een handicap. ergotherapie richt zich tot kinderen, volwassenen en/of bejaarden met een tijdelijke of blijvende handicap. Deze kan zich voordoen op zowel motorisch, verstandelijk, psychisch als op sociaal vlak. Wanneer je beroep doet op een ergotherapeut ga je samen na wat je mogelijkheden en beperkingen zijn. op basis daarvan wordt de beste oplossing gezocht. Daarbij wordt altijd rekening gehouden met je specifieke situatie en je wensen. je kunt bij de ergotherapeut terecht voor: advies en begeleiding omtrent hulpmiddelen en woningaanpassingen; valpreventie en screening van je huis; informatie over mogelijke financiële tussenkomsten. ergotherapie is een evenwicht zoeken tussen wat mogelijk en wenselijk is, tussen het haalbare en het onbereikbare, tussen droom en realiteit! Voor persoonlijk advies en meer informatie neem je best contact op met een ergotherapeut van LM Antwerpen. Dit kan op het nummer 03 203 76 46/48/49 of via mail dienstencentrum@lmpa.be nieuws uit je streek Hulpmiddel in de kijker! De draaibare badzit een draaibare badzit biedt een veilige oplossing voor mensen die het ligbad niet meer kunnen gebruiken. De instaphoogte van het bad wordt al zittend overbrugd en de draaibare zitting vergemakkelijkt transfers. Dit hulpmiddel is een goede oplossing wanneer grote verbouwingswerken onmogelijk zijn. De draaibare badzit is te verkrijgen bij de uitleendienst van LM antwerpen voor 150,00. Producteigenschappen Eenvoudige montage; de zitting is gemaakt uit kunststof, voorzien van een uitsparing voor hygiëne; aluminium frame; de zit kan vastgezet worden in verschillende posities; afmetingen: o totale breedte: 71 cm; o totale diepte: 52,5 cm; o rugleuning: 47 x 15 cm; o zitting: 40 x 40 cm. Contacteer een ergotherapeut van LM Antwerpen voor meer informatie. Bestellingen gebeuren telefonisch op het nummer 03 203 76 33 of via mail uitleendienst@lmpa.be. 7
Weetjes App voor mantelzorgers Alzheimer Assistent De alzheimer assistent is een gratis applicatie voor je smartphone, tablet en computer. De app helpt je bij de dagelijkse zorg voor een persoon met dementie en is een praktisch hulpmiddel met informatie over meer dan 70 onderwerpen. De app heeft vier verschillende functies: Wijzer over dementie: een handig overzicht met tekst en video s van herkenbare situaties. je kunt er je eigen ervaringen en tips uitwisselen met andere mantelzorgers. Mijn verslag van de dag: het verslag van de dag is je persoonlijke dagboek. je eigen ervaringen kun je hier beschrijven en delen met anderen. Alzheimer verhalen: verhalen van andere, al dan niet bekende auteurs, over hun ervaringen met een persoon met dementie. Mijn Alzheimer: nadat je aangemeld bent kun je in je persoonlijke omgeving voorkeuren opslaan Website: www.alzheimerassistent.nl (enkel zichtbaar in de laatste versie van je browser) Mobiel: alzheimer assistent downloaden in de app store of in Google play Demofilmpje : alzheimer assistent in youtube Bron: www.alzheimerassistent.nl eetjes Studiedag vzw LVPH Persoonsvolgende financiering Vanaf dit jaar verandert de financiering van de hulpverlening aan Liberale Vereniging van Personen met een Handicap vzw personen met een handicap in Vlaanderen. De bedoeling is dat personen met een handicap zelf beslissen wanneer ze op welke hulp een beroep doen. Maar hoe zal het nieuwe systeem er concreet uitzien? De overschakeling van het huidige systeem naar de persoonsvolgende financiering heeft heel wat gevolgen voor personen met een handicap, hun mantelzorgers en professionelen. Daarom organiseert de Liberale Vereniging van Personen met een handicap (LVPh) een studiedag over de persoonsvolgende financiering op maandag 3 oktober 2016. Deze studiedag richt zicht naar professionelen, mantelzorgers en iedereen die met zorg te maken heeft. Meer info: Waar: www.lvph-lm.be Liberale Mutualiteit van Brabant, koninginneplein 51-52, 1030 schaarbeek Wanneer: Maandag 3 oktober 2016 Inschrijven: contacteer de vzw LVPh op het nummer 02 542 86 25 of via mail LVPh@lm.be Win een weekendje aan zee! vzw LVPh organiseert een enquête over zorgnoden. hoe zie jij zorg? Vind je het een goed idee om zelf te kunnen beslissen over budget en zorgnoden? Vul de online enquête in en maak kans op een weekendje aan zee in volpension voor twee personen. Meer info: www.lvph-lm.be Kookgids Zorgzaam Koken Als eten moeilijker wordt Kookgids Zorgzaam Koken Als eten moeilijker wordt Koken met smaak ook in functie van kauw- en slikproblemen en geur- en smaakverlies Yves Meersman Met veel keuken- en bereidingstips België telt meer dan 500.000 mensen die lijden aan de ziekte van Parkinson. een eerste symptoom van de ziekte is geur- en smaakverlies. in een later stadium komen daar nog kauw- en slikproblemen bij. oorzaak van de problemen zijn diverse neurologische en andere aandoeningen of beroertes. De kookgids zorgzaam koken helpt je om ondanks deze handicap toch nog te genieten van lekker eten. Yves Meersman zijn unieke kookgids zorgzaam koken is bestemd voor parkinsonpatiënten, maar ook voor mantelzorgers, diëtisten en mensen die van koken houden. De gids geeft een antwoord op al je vragen rond kauw- en slikproblemen en geur- en smaakverlies. Doordat de recepten afgeleid zijn naar verschillende kauw- en slikniveaus, geeft het boek patiënten de kans om opnieuw met smaak te eten en zo hun levenskwaliteit te verbeteren. Meer info: www.parkiskookatelier.be Interesse: De kookgids kost 19,95 en is op bestelling verkrijgbaar in alle standaard Boekhandels. De Gids kan ook besteld worden via de website www.parkiskookatelier.be of via mail yves@parkiskookatelier.be. Bronnen: www.parkinsonliga.be/nl/kookgids-zorgzaam-koken_599.aspx www.pinguinfoods.com/nl/nieuws/detail/pinguin-ondersteunt-kookgids 8